Data: 12.03.2015 r.
Klasa: 1g XIII LO
Czas realizacji: 1 godzina lekcyjna (45 min.)
Prowadząca: Paulina Pytel

TEMAT: BIOTECHNOLOGIA W OCHRONIE ŚRODOWISKA

Zakres treści:



Wykorzystanie organizmów do rozkładu substancji



Biologiczne oczyszczanie ścieków



Biofiltry



Biologiczne metody utylizacji odpadów komunalnych



Tworzywa biodegradowalne



Biologiczne metody walki ze szkodnikami



Ocena stanu zanieczyszczenia środowiska za pomocą bioindykatorów i testów
uzyskanych metodami biotechnologicznymi



Uzyskiwanie energii z wykorzystaniem metod biotechnologicznych

Cele - Uczeń



wymienia przykłady praktycznego wykorzystania organizmów do rozkładu
substancji



wymienia metody utylizacji odpadów komunalnych



definiuje pojęcia: oczyszczanie biologiczne, tworzywa biodegradowalne,



wyjaśnia mechanizm biologicznego oczyszczania ścieków



omawia zastosowanie testów uzyskanych metodami biotechnologicznymi do oceny
stanu środowiska



omawia istotę funkcjonowania biofiltrów



wykazuje rolę mikroorganizmów w biologicznym oczyszczaniu ścieków



charakteryzuje metody utylizacji odpadów komunalnych



omawia metody zwalczania szkodników z użyciem metod biologicznych



dowodzi, że przetworzone odpady komunalne stanowią alternatywne źródła energii



analizuje korzyści wynikające z zastosowania tworzyw biodegradowalnych zamiast
tworzyw sztucznych



Ocenia zastosowanie metod biotechnologicznych do wytwarzania energii

Metody:



pogadanka



pokaz



film



praca z podręcznikiem



rozsypanka

Środki dydaktyczne:



Podręcznik „Biologia na czasie” podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych
– zakres podstawowy



„Biologia na czasie” - karty pracy ucznia dla szkół ponadgimnazjalnych



reklamówka biodegradowalna w stanie rozkładu oraz reklamówka
biodegradowalna



okazy porostów (Xanthoria parietina, Hypogymnia physodes, Parmelia sulcata)



tablice skali porostowej (broszury)



karty pracy do filmu



prezentacja multimedialna



rozsypanka – zadanie do podtematu oczyszczanie ścieków



tekst z lukami – zadanie na podsumowanie

Formy pracy:



indywidualna



ciała klasa

PRZEBIEG LEKCJI:

1. Czynności organizacyjne

Faza wprowadzająca

1. Prezentacja multimedialna, pogadanka: Nauczyciel wyświetla zdjęcie wycieku ropy

naftowej na morzu oraz zadaje uczniom pytania:

Co przedstawia zdjęcie? Jakie to jest zjawisko? W jaki sposób powstało?
W jaki sposób są usuwane plamy ropy naftowej? Jakie organizmy są do tego
wykorzystywane?
2. Uczniowie zapisują w zeszytach temat lekcji: Biotechnologia w ochronie środowiska

Faza realizacyjna

1. Pogadanka: Jakie znacie inne sposoby wykorzystania biotechnologii w ochronie

środowiska?

2. Czy ktoś z Was był może w oczyszczalni ścieków? Czym zajmuje się oczyszczalnia?

Rozsypanka - praca z podręcznikiem załącznik nr 1. (podręcznik str. 66)

3. Praca z kartami pracy: Uczniowie wykonują zadanie 1 z kart pracy str. .

Sprawdzenie zadania.

4. Pogadanka: Jakie jeszcze oprócz ścieków produkujemy zanieczyszczenia? Skąd się

one biorą? Kto je od nas odbiera? Gdzie są składowane? Czy są w jakiś sposób
wykorzystywane

5. Film:

https://www.youtube.com/watch?v=3J8R2-dLKqI

16:37 – 19:52 = 3:15 min.

Uczniowie otrzymują pytania do filmu „Składowiska. Biogaz z odpadów”
Odpowiedzi uczniów na pytania do filmu załącznik 2.

6. Pogadanka/ pokaz: Nauczyciel pokazuje reklamówkę biodegradowalną. Zadaje

uczniom pytania: Czy to jest zwykła reklamówka? Co się stanie z reklamówką gdy
pozostawimy ją przez dłuższy czas? Co to są tworzywa biodegradowalne?
Nauczyciel pokazuje reklamówkę biodegradowalną w stanie rozkładu. Czy znacie
inne produkty biodegradowalne? Jakie?

7. Pogadanka: Co się dzieje gdy spalamy śmieci w piecach domowych? Czy możemy to

w jakiś sposób poznać? Dlaczego śmierdzi? W jaki sposób przeciwdziałamy tego
typu działaniom? Czy wszędzie da się ograniczyć emisję gazów? Co jest używane do
zapobiegania? – BIOFILTRY. Jak są zbudowane?

8. Pogadanka: Czy ktoś z was ma ogród przydomowy? Jeżeli tak to gdzie trafiają

resztki roślinne z ogrodu? Co się z nimi stanie po kilku miesiącach? Czy jest
wymagane stworzenie specjalnych warunków przy składowaniu biomasy? Jakie
organizmy biorą udział w rozkładaniu materii roślinnej?

9. Pogadanka: W jaki sposób możemy ocenić czy powietrze, którym oddychamy jest

czyste czy zanieczyszczone? Czy są specjalne techniki?

Nauczyciel pokazuje uczniom okazy porostów oraz rozdaje broszury ze skalą
porostową. Zadaje pytania: Czy te organizmy są nam do czegoś przydatne? Czy jest
jakiś sposób ochrony naszego powietrza?

Faza podsumowująca

1. Uczniowie otrzymują tekst z lukami. Ich zadaniem jest poprawne uzupełnienie go.
2. Sprawdzenie zadania – uczniowie czytają kolejne zdania tekstu.
3. Zadanie zadania domowego – Przygotuj w jaki sposób można zwalczać szkodniki

nie używając chemicznych środków ochrony roślin?

Załącznik 1

Załącznik 2
Pytania do filmu:

1. Co to jest biogaz?
2. Do czego jest wykorzystywany?
3. W jaki sposób biogaz jest przemieszczany do bloków energetycznych?

Załącznik 3
…………………….. to metoda oczyszczania ścieków za pomocą mikroorganizmów. W tym
procesie wykorzystywane są przede wszystkim organizmy takie jak: …………….,
…………………, ……………….., a nawet larwy ………………… Możemy wyróżnić dwie
metody oczyszczania ścieków: …………………………………. i ……………………………
Oczyszczanie ścieków może być także przeprowadzane w różnych warunkach:
…………………. ( usuwanie związków ……, …… i …….)lub ………………….(utlenianie do
CO

2

, H

2

O i innych związków nieorganicznych).

…………………….jest naturalną metodą unieszkodliwiania i zagospodarowywania
odpadów, polegająca na rozkładzie substancji organicznej przez mikroorganizmy
oddychające

………………….,

natomiast

………………………

…………………….

przeprowadzana jest przez mikroorganizmy oddychające …………………… . W trakcie tego
procesu powstaje mieszanina gazów zwana …………………… . Stanowi on alternatywne
…………….

……………...

Organizmy

cechujące

się

zróżnicowaną

wrażliwością

i charakterystyczną reakcją na stan zanieczyszczenia środowiska to …………………………