ANALIZA MAKROSKOPOWA  

 

• 

W jakim celu wykonuje się analizę makroskopową gruntu?  

  

Badania makroskopowe mają na celu wstępne określenie rodzaju gruntu i niektórych jego cech fizycznych bez pomocy 

przyrządów. Badania te wykonuje się w terenie i laboratorium. Wykonuje się je zawsze, bez względu na ostateczny zakres 
dokumentacji badawczej. Próbka do badania powinna mieć naturalne uziarnienie i wilgotność. Najczęściej badania 
makroskopowe obejmują określenie rodzaju i nazwy gruntu, stanu gruntu, jego barwy i wilgotności oraz zawartości węglanu 
wapnia. Dodatkowo rozpoznajemy rodzaj i ilość domieszek.   

• 

Po jakich cechach możemy rozróżnić grunt organiczny od mineralnego?  

  

 Grunt organiczny makroskopowo odróżniamy od mineralnego między innymi po "gnilnym" zapachu, bardzo ciemnej barwie, 

widocznych w nim częściach organicznych. Grunt organiczny jest wyraźnie lżejszy od mineralnego.   

Gdy grunt mineralny w stanie powietrzno-suchym tworzy zwarte grudki, to mamy do czynienia z gruntem spoistym. W 

przypadku gdy w tym stanie grunt stanowi nie związane ze sobą cząstki lub grudki rozpadające się pod wpływem lekkiego 
nacisku palcami, to jest on niespoisty.   

• 

W jaki sposób jest określana nazwa gruntu niespoistego?  

  

Nazwa gruntów niespoistych zależy od procentowej zawartości frakcji o danych wymiarach i jest określana makroskopowo na 

podstawie wzrokowej oceny wielkości i ilości ziaren poszczególnych frakcji, zgodnie z poniższą tabelą:   

nazwa gruntu    

  

 zawartość frakcji [%]   

dodatkowe kryteria, 

uwagi   

 

> 2mm   

 > 50   

 50 ÷ 10   

< 10    

 < 10   

 < 10   

 < 10   

> 0,5mm   

-   

> 50   

> 50   

< 50   

< 50   

< 10   

> 0,25mm   

-   

-   

-   

> 50   

< 50   

< 10   

 f

i

  ≤2%   

f

i

 ≤ 2%   

 d

50

 > 0,5mm   

 0,25mm < d

50

≤0,5mm   

Żwir   

  

Ż   

Pospółka   

  

Po   

Piasek gruby   

  

Pr   

Piasek średni   

  

Ps   

Piasek drobny   

  

Pd   

 d

50

≤0,25mm   

  f

i

 ≤ 2%   

Piasek pylasty   

  

    

   

• 

Wymień grunty niespoiste.  

  

 

Żwir   

 

Pospółka   

 

Piasek gruby   

 

Piasek średni   

 

Piasek drobny   

 

Piasek pylasty   

   

• 

Co stanowi główne kryterium rozróżniania gruntów spoistych? 

  

 

  

 

próba wałeczkowania- pobieramy grudkę gruntu bez ziarn żwirowych i formujemy kulkę o średnicy 7mm i z niej 
wykonujemy wałeczek o średnicy 3mm. Wałeczkowanie powtarzamy tak długo aż wałeczek ulegnie widocznemu 
spękaniu lub się rozsypie.   

 

próba rozcierania – grunt rozcieramy między dwoma palcami zanurzonymi w wodzie. Próba rozcierania gruntu w 
wodzie umożliwia rozpoznanie zawartościa frakcji piaskowej.   

 

próba rozmakania- grudka wysuszonego gruntu umieszczonego na siatce o wymiarach boków oczek kwadratowych   
5mm, podwieszonej nad dnem słoika z woda , rozmaka z szybkościa zależną od stopnia spoistości gruntu   

   

   

• 

Wymień grunty organiczne.   

  

   

 

grunty próchnicze –zawierają 2-5 % części organicznych   

 

namuły – zawierają 5- 30 % części organicznych, odróżnia się po gnilnym zapachu, ciemnej barwie, dużej liczbie 
wałeczkowa przy pozornie niewielkiej wilgotności gruntu   

 

torfy- zawierają powyżej 30% części organicznych, mają charakterystyczną strukturę i teksturę włóknistą i  porowatą, 
zawierają pewną ilość nierozłożonej substancji organicznej   

 

gytie- zawierają części organiczne oraz weglany wapnia (burzą HCI)    

   
   

Nazwa gruntu   

symbol   

charakterystyka   

I

om 

  

grunty próchnicze   

H   

Grunty nieskaliste, w których zawartość części organicznych 
jest wynikiem wegetacji roślinnej oraz obecności mikroflory 
i

 

mikrofauny; 

  

2% < I

om

 Ł 5%   

Namuły   
   
Namuły piaszczyste   
Namuły gliniaste   

Nm   
   
Nmp   
Nmg   

Grunty powstałe na skutek osadzania się substancji 

mineralnych i organicznych w środowisku wodnym,  

  

Mają własności gruntu niespoistego; 

  

Mają własności gruntu spoistego; 

  

5% < I

om

 Ł 30%   

Gytie   

Gy   

Namuły z zawartością węglanu wapnia > 5%, który może 
wiązać szkielet gruntu; 

  

5% <I

om

 Ł 30%   

Torf   

T   

Grunty powstałe z obumarłych i podlegających stopniowej 
karbonizacji części roślin 

  

I

om

 > 30%   

   

• 

Wymień stany gruntów spoistych 

  

Stan gruntu określa się po uprzednim oznaczeniu rodzaju gruntu. Makroskopowo stan gruntów spoistych określa się za pomocą 

próby wałeczkowania.   

Wyróżnia się 6 stanów gruntu   

 

stan zwarty - gdy z gruntu nie można uformować kulki,    

 

stan półzwarty - gdy można uformować kulkę, lecz wałeczek pęka podczas pierwszego wałeczkowania (liczba 
wałeczkowań równa 0),    

 

stany twardoplastyczny, plastyczny i miękkoplastyczny - na podstawie liczby kolejnych wałeczkowań tej samej kulki, 
biorąc pod uwagę ile razy uzyskano niespękany wałeczek średnicy 3 mm. Liczba zarejestrowanych wałeczków 
powinna oznaczać liczbę wałeczków z tej samej kulki, które nie popękały. Próbę wałeczkowania powtarza się co 
najmniej trzykrotnie. Za miarodajną przyjmuje się najwyższą z uzyskanych liczb wałeczkowań.    

 

stan płynny - gdy grunt w trakcie tworzenia się z niego kuleczki rozmazuje się na dłoni.    
   

• 

Jaka próba służy do określenia stanu gruntu spoistego?  

  

Stan gruntu określa się po uprzednim oznaczeniu rodzaju gruntu. Makroskopowo stan gruntów spoistych określa się za pomocą 

próby wałeczkowania. Wałeczkowanie przeprowadza się na próbie o naturalnej wilgotności w taki sam sposób, jak to się robi 
przy określaniu rodzaju gruntu, przy czym w tym przypadku nie wolno zwilżać gruntu. W trakcie wykonywania próby 
wałeczkowania osuszamy grunt dłońmi doprowadzając go do wilgotności odpowiadającej granicy plastyczności.    

• 

W jaki sposób określamy wilgotność gruntu?  

  

Makroskopowo wilgotność określamy, obserwując zachowanie się zgniatanych na dłoni grudek gruntu oraz zawilgacanie nimi 

pewnych przedmiotów. Przyjmujemy następujący podział:    

 

suchy -jeżeli grudka gruntu przy zgniataniu pęka, a w stanie rozdrobnionym nie wykazuje zawilgocenia;    

 

mało wilgotny - jeżeli grudka gruntu przy zgniataniu odkształca się plastycznie lecz papier filtracyjny lub ręka 
przyłożone do gruntu nie stają się wilgotne;    

 

wilgotny - jeżeli papier filtracyjny lub ręka przyłożone do gruntu stają się wilgotne;   mokry - jeżeli przy ściskaniu 
gruntu w dłoni odsącza się z niego woda;   nawodniony - jeżeli woda odsącza się z gruntu grawitacyjnie.    

 

•  

W jaki sposób określamy barwę gruntu?  

 

 

 

barwę określamy na przełomie bryły gruntu o naturalnej wilgotności;    

 

kolor dominujący określa się na końcu (np. szary);    

 

natężenie barwy określamy jako jasny, ciemny; podajemy na początku (np. jasny);    podajemy odcień (np. żółty);    

 

otrzymamy pełną nazwę barwy gruntu (np. jasnożółtoszary).     

 

•  

Jakie cechy gruntu okreslamy w analizie makroskopowej? 

 

 

   

 

grunt mineralny/organiczny   

 

oznaczenie rodzaju gruntu(spoisty, niespoisty)    

 

okreslenie stanu gruntu spoistego np. zwarty, plastyczny itd   

 

okreslenie nazwy gruntu spoistego/niespoistego (spoisty Np. glina, niespoisty np. Postulka)   okreslenie barwy 
gruntu   

 

oznaczenie wilgotności gruntu   

 

okreslenie zawartości węglanów wapnia   

GĘSTOŚĆ OBJĘTOŚCIOWA, WILGOTNOŚĆ   

• 

Podaj wzór i definicję wilgotności naturalnej gruntu 

wilgotność naturalna – wilgotność charakteryzująca 

zawartość wody w gruncie w warunkach naturalnych   

  

       

   

gdzie:     m

w

 – masa wody m

s

 – masa 

szkieletu gruntowego   

   

• 

Podaj wzór i definicję gęstości objętościowej gruntu. 

  

gęstość objętościowa gruntu – stosunek masy próbki gruntu do objętości próbki   

[g/cm

3

]    

   

   

   

   

   

   

    

       gdzie: m

mt

 – masa cylindra z gruntem [g]   

  

   

   

   

   

   

   

    m

t

 – masa cylindra pustego [g]   

   

   

   

   

   

   

   

   

     V – objętość gruntu w cylindrze [cm

3

]   

   

• 

Podaj jakie rodzaje próbek pobiera się do badania ρ, ρs, ρd, w. 

  

Należy używać próbek o wilgotności naturalnej (NW) albo próbki o naturalnej strukturze (NNS).   

• 

W jaki sposób należy pobrać próbkę NNS? 

  

Próbkę NNS pobiera się z dna wykopu przez wciśnięcie cylindra stalowego przy użyciu odpowiedniego przyrządu. Pobrane do 

cylindrów próbki , po umieszczeniu ich metryki, uszczelnia się na obu końcach, chroniąc przed wysychaniem. Transport powinien 
odbyć się bez wstrząsów.   

• 

Podaj orientacyjne wielkości ciężaru objętościowego gruntu spoistego, niespoistego i organicznego. 

  

grunt spoisty        1,7 – 2,25  g/cm3     grunt niespoisty 



   1,7-2,0  g/cm3    

grunt organiczny    

1,0-2,05 g/cm3     

   

   

Bardzo duza rozbieżność jest spowodowana tym, iż są to wartości dla różnych wilgotności i stanu gruntu   

STOPIEŃ ZAGĘSZCZENIA GRUNTU   

  

Podaj definicję stopnia zagęszczenia, porowatości i wskaźnika porowatości gęstości objętościowej szkieletu gruntowego.  

  

Stopniem zagęszczenia nazywa się stosunek zagęszczenia istniejącego w warunkach naturalnych do największego możliwego 

zagęszczenia danego gruntu.   

Stopień zagęszczenia bada się w celu określenia stanu gruntu zalegającego w podłożu projektowanej budowli, lub w celu 

sprawdzenia jakości zagęszczenia nasypów ziemnych wykonanych z gruntów niespoistych.   Wyznaczamy go ze wzoru:   

   

gdzie:   
I

D 

– stopień zagęszczenia gruntu e – wskaźnik  

porowatości gruntu w stanie naturalnym e

max 

- 

wskaźnik porowatości  gruntu luźno usypanego   

e

min

 - wskaźnik porowatości gruntu maksymalnie zagęszczonego   

   

Porowatość gruntu jest to stosunek objętości porów w próbce gruntu do jej całkowitej objętości, według wzoru:    

n = V

p

/V, gdzie   

n –porowatość;    

V

p

 – objętość porów w próbce gruntu;  

V –całkowita objętość próbki gruntu.   

Porowatość zależy od struktury gruntu, od wielkości i równomierności uziarnienia oraz od zagęszczenia gruntu.    

Wskaźnik porowatości gruntu jest to stosunek objętości porów w próbce gruntu do objętości jej szkieletu gruntowego, według 

wzoru: e = V

p

 / V

s

 , gdzie V

s

 – objętość szkieletu gruntowego; V

p

 objętość porów w próbce gruntu.    

Gęstość objętościowa szkieletu gruntowego jest to stosunek masy szkieletu gruntowego do jej całkowitej objętości. Obliczana ze 

wzoru:   

 = m

s

 / V ,  gdzie:    m

s

 – masa szkieletu 

gruntowego ;  V – całkowita objętość 
próbki   

   

• 

Zdefiniuj wskaźnik porowatości maksymalnej i minimalnej.  

  

   

Wskaźnik porowatości maksymalnej e

max

 należy obliczyć ze wzoru:   

   

    

 w którym:    - gęstość właściwa szkieletu gruntowego   

  

   

   

      

 – gęstość obj. szkieletu gruntowego przy luźniejszym ułożeniu ziarn, obliczana wg.wzoru:   

   

  

   

 ,    

gdzie:  

 – masa naczynia z gruntem   

  

   

   

 – masa naczynia   

  

                

V – objętość próbki gruntu w naczyniu    

   
   

Wskaźnik porowatości minimalnej należy obliczyć ze wzoru:    

   

    

  

gdzie:     - gęstość właściwa szkieletu gruntowego   

  

   

   

 – gęstość obj. szkieletu gruntowego przy najściślejszym ułożeniu ziarn, obliczana wg wzoru:   

  

     

   

 

 – masa 

naczynia z gruntem  

 

 – 

masa naczynia   

                               V – objętość próbki gruntu w naczyniu    

  

   

   

 – zmniejszenie objętości próbki w cylindrze na skutek zagęszczenia   

   

• 

Wymień stany gruntów niespoistych w zależności od stopnia zagęszczenia.  

  

   

 

   

 

luźny   

 

 

 

 

 

 

   

• 

W jaki sposób w warunkach terenowych można określić stopień zagęszczenia? 

   

Metodą „in situ”   

 

za pomocą sondy dynamicznej   

Mierzymy liczbę uderzeń na wprowadzenie końcówki co 10cm. Jest to sondowanie szybkie i dokładne.   

 

za pomocą sondy statycznej   

Pomiar co 20mm, sonda naciska z v=2cm/s. Mierzymy tarcia na pobocznicy stożka. Sondowanie statyczne pozwala 

na rozróżnienie gruntów spoistych od niespoistych i określenia ich parametrów   

   

• 

Który grunt i dlaczego ulega większemu zagęszczeniu:  

  

    

gdzie:    

   

   

bardzo luźny (grunty słabonośne)   

   

średnio zagęszczony   

   

zagęszczony    

   

bardzo zagęszczony  

   

 

  

a.  równoziarnisty,    

b.  różnoziarnisty,    

Chyba różnoziarnisty, bo mniejsze cząstki gruntu są w stanie zająć wolne pory, w procesie zagęszczania.   

   

 

•  

Scharakteryzuj metody badania stopnia zagęszczenia w terenie i laboratorium. 

 

 

   

Stopień zagęszczenia oznaczony symbolem I

D

 wyraża naturalny stan gruntu. Wyróżnia się piaski (pospółki czy żwiry) luźne gdy 

I

D>0,67. 

Wielkość ta charakteryzuje grunty utworzone i złożone przez naturę.

 

 

 

W laboratorium:  

Do zwymiarowanego metalowego cylindra o znanej V wsypujemy przygotowany grunt przez lejek, bardzo ostrożnie, 

unikając wstrząsów i przestawiania cylindra. Po napełnieniu całego cylindra gruntem, jego powierzchnię górną wyrównuje 
się nożem równo z krawędzią cylindra, uzyskujemy w ten sposób określoną objętość V

1

 ( równą objętości cylindra) gruntu, 

charakteryzującą stan najluźniejszego ułożenia ziaren. Na powierzchni gruntu w cylindrze ustawia się tłok i przeprowadza 
zagęszczenie gruntu przez 1 minutę, uderzając energicznie widełkami wibracyjnymi o ścianki cylindra. Mierzymy suwmiarką 
zagłębienie tłoka w kilku miejscach i ponownie zagęszczamy grunt przez 30 sekund. Uznaje się, że grunt został maksymalnie 
zagęszczony, jeśli trzy kolejne pomiary zagłębienia tłoka (po każdorazowym 30-sekundowym zagęszczaniu) nie wykazują 
zmian  

  

 

W terenie:   

o

 

Lekka płyta dynamiczna – stosuje się do kontroli zagęszczenia gruntu do grubości 0,5m. Głębiej położone 
warstwy można skontrolować umieszczając płytę w szurfach badawczych (małych wykopach). Urządzenie 
pozwala określić zagęszczenie wbudowanych w podłoże warstw gruntu pod posadzki, fundamenty, drogi 
itp.  

o

 

Sonda DPL (Dynamic Penetration Light) – to najpopularniejsze urządzenie w kraju do wyznaczenia 
zagęszczenia piaszczystych gruntów rodzimych. Sonda pozwala na zbadanie podłoża gruntowego od 6 do 
10m i jest szczególnie przydatna do określania stanu zagęszczenia gruntu wbudowanego w korpus nasypu 
drogowego lub innych robotach ziemnych  

o

 

Sondy DPS/DPSH (Dynamic Penetration – Super Heavy) – służy wyznaczaniu stopnia zagęszcenia gruntów 
niespoistych. Duża masa młota tej sondy pozwala osiągnąć głębokość penetracji do 20m, w zależności od 
stopnia zagęszczenia utworów piaszczystych w podłożu. Sonda DPSH i jej mniejsze odpowiedniki  
(DPM,DPL) służą wyłącznie do określania parametrów charakteryzujących grunty sypkie. Sond tych używa 

się także do sprawdzenia prawidłowości wykonania kolumny wymiany dynamicznej lub pali żwirowych.  

   

 

  

ŚCIŚLIWOŚĆ GRUNTU   

• 

Podaj definicję ściśliwości gruntu i czynniki wpływające na ściśliwość.  

  

Ściśliwość gruntu oznacza jego zdolność do zmniejszania objętości pod wpływem obciążenia. Jest wynikiem wielu procesów 

zachodzących w gruntach takich jak: zmniejszenie się objętości porów na skutek wzajemnego przesuwania się cząstek gruntu, 
zmniejszenie się grubości warstwy podwójnej (wskutek jej zagęszczenia i usuwania części wody), zagęszczenie lub usunięcie 
powietrza, odkształcanie się cząstek.  Ściśliwość gruntu zależy więc od wielu czynników takich jak: skład granulometryczny 
gruntu, porowatość, wilgotność, skład mineralny - zwłaszcza frakcji iłowej, skład chemiczny czy stopień mineralizacji wody 
porowej.    

• 

Wymień rodzaje modułów gruntu i ich definicje.  

  

Moduł ściśliwości jest miarą ściśliwości gruntu. W pewnym sensie jest odpowiednikiem modułu sprężystości ciał sprężystych, 

przy czym dla gruntów zależności między obciążeniem a odkształceniem wyraża się zawsze w postaci krzywoliniowej.    

Edometryczny moduł ściśliwości to stosunek przyrostu naprężenia normalnego (∆σ) do przyrostu odkształcenia wewnętrznego   
(ε), mierzonego w kierunku działania siły obciążającej, w jednoosiowym stanie odkształceń, po zakończeniu umownej 

konsolidacji gruntu.   

Moduł ściśliwości uzyskany na podstawie badań w edometrze, nazywa się enometrycznym modułem ściśliwości. Przy czym 

mówi się o:   

 

module ściśliwości pierwotnej (Mo) -  wartość uzyskana w pierwszym procesie obciążenia badanej próbki, tzn. przy 
wzroście σ

i

   

 

moduł odprężenia (   - wartość uzyskana w procesie odciążania badanej próbki   

 

moduł ściśliwości wtórnej (M) – wartość odpowiadająca drugiemu (lub n-temu) cyklowi obciążenia, poprzedzonego 
odciążaniem badanej próbki   

Moduły obliczamy ze wzoru M

oi

 

    

• 

Narysuj pełen przebieg krzywych ściśliwości.  

  

   

• 

Narysuj przykładowe (dwie kolejne) krzywe konsolidacji.  

  

Nas raczej obowiązuje wersja do 8 min.   

    

• 

Wyjaśnij co obrazuje krzywa konsolidacji.  

  

Obrazuje przebieg osiadania gruntu w czasie, pod wpływem przyłożonego obciążenia.   

• 

Do czego służą krzywe konsolidacji?  

  

Do zobrazowania jak przebiega osiadanie gruntu w czasie, pod wpływem przyłożonego obciążenia.   

• 

Podaj orientacyjne wartości edometrycznego modułu ściśliwości pierwotnej dla gruntu spoistego, niespoistego i 
organicznego.  

  

 

  

• 

Zdefiniuj współczynnik rozporu bocznego.  

  

Współczynnik rozporu bocznego  (Ko) to relacja między naprężeniami poziomymi i pionowymi. Odpowiada on warunkowi 

pierwszego w historii geologicznego obciążenia pierwotnego dotyczącym gruntów normalnie konsolidowanych. Dla gruntów 
prekonsolidowanych współczynnik Ko jest większy i zależy od sił prekonsolidujących.   

 

  

• 

Wyjaśnij, dlaczego edometryczny moduł ściśliwości wtórnej jest większy od edometrycznego modułu ściśliwości 
pierwotnej?  

  

Ze względu na fakt, że ściśliwość jest dzielona na początkową związaną z konsolidacją i późniejszą związaną ze sprężystym 

odkształceniem gruntu, moduł ściśliwości może być określony jako pierwotny i wtórny (sprężysty). Moduł ściśliwości pierwotnej 
M

o

 odnosi się do ściśliwości, która jest wynikiem odpływu wód z porów, redukcji wolnych przestrzeni, zmiany w ułożeniu 

składników gruntu itp, czyli konsolidacji. Natomiast moduł ściśliwości wtórnej odnosi się do ściśliwości sprężystej, czyli 
następującej w wyniku sprężystych zmian objętości gruntu. Odkształcenie to zachodzi bardzo powoli, przy stałym naprężeniu 
efektywnym   

• 

Dlaczego grunt osiada pod wpływem obciążenia? 

  

Pod wpływem przyłożonego obciążenia zmianie ulega struktura szkieletu, którego cząstki zbliżają się do siebie redukując 

jednocześnie objętość porów i wypychając z nich wodę, powietrze oraz gazy będące produktem rozkładu substancji 
organicznych. Część słabszych cząstek gruntowych ulega zniszczeniu w wyniku załamywania się ich struktury.    

Osiadaniem fundamentu nazywa się pionowe przemieszczenie fundamentu wskutek ściśliwości obciążonego podłoża.   

Osiadanie jest to powolny ruch gruntu, w wyniku którego powierzchnia terenu ulega obniżeniu. Problemy pojawiają 
się wówczas, gdy ruch zmienia się z jednej części budynku do drugiej.   

Może to być spowodowane przez:    

• 

rodzaj gleby – gleby gliniaste są szczególnie narażone na osiadanie, ponieważ kurczą się i pęcznieją w zależności od ich 
wilgotności;   

• 

roślinność – drzewa i krzewy pobierają wilgoć z gleby, powodując jej kurczenie. Najczęściej zjawisko to występuje 
podczas długich okresów suszy, gdyż korzenie rozszerzają się w poszukiwaniu wody.    

• 

wyciek kanalizacji – uszkodzone kanalizacje mogą wymyć teren spod fundamentów.   

   

WYTRZYMAŁOŚĆ NA ŚCINANIE   

• 

Jakie właściwości gruntu i w jaki sposób wpływają na wartość φ i c?  

  

 

  

 

c - spójność [kPa].   

   

• 

Narysuj i nazwij naprężenia działające na próbkę gruntu w aparacie trójosiowego ściskania.  

  

 

  

• 

Wyjaśnij pojęcie oporu tarcia wewnętrznego i spójności 

  

Opór tarcia wewnętrznego- opór tarcia suwnego i obrotowego występujący w przypadku ścinania gruntów o strukturze 

ziarnistej. Wielkość ta zależy od rodzaju gruntu (wymiaru i kształtu ziaren, pochodzenia gruntu). Dla danego gruntu wartość 
tarcia wewnętrznego zależy od: porowatości, wilgotności, ciśnienia wody w porach.    
   

Spójność gruntu (kohezja) jest to opór gruntu stawiany siłom zewnętrznym wywołany wzajemnym przyciąganiem się cząstek 

składowych gruntu. Występuje w gruntach spoistych. Zależy od średnicy ziaren, wilgotności, genezy i składu mineralnego.   
   

• 

Wyjaśnij pojęcie spójności pozornej.  

  

Spójność pozorna (lub kapilarna) wynika z oddziaływania wody włoskowej na cząsteczki i może zachodzić także przy braku 

minerałów ilastych.   

• 

Podaj przyklady wystepowania spójności(kohezja) pozornej. 

  

Babki z piasku jedyny przykład jaki znalazłem   

W iłach wystepuje spójność pozorna   

Wykazuja ja grunty spoiste i nie spoiste z powodu wystepowania wody błonkowatej   

Grunt nie moze być ani za suchy ani za wilgotny żeby ja wykazywac   

 

  

WILGOTNOŚĆ NATURALNA, GRANICA PLASTYCZNOŚCI, GRANICA PŁYNNOŚCI   

 

  

• 

Podaj definicję granicy skurczalności wS, granicy plastyczności wP i granicy płynności wL. 

  

Granica skurczalności - stanowi taką wilgotność gruntu przy której w miarę dalszego suszenia próbka nie wykazuje zmian 

objętości.   

  

    

t   

f

     -     wytrzymałość na ścinanie [kPa],       

Granica plastyczności - jest to wilgotnośc w % jaka ma grunt gdy przy kolejnym wałeczkowaniu wałeczek pęka po osiągnieciu 

średnicy 3mm   

Granica płynności - jest to wilgotność w % jaką ma grunt umieszczony w miseczce aparatu Casagrande'go gdy wykonana w niej 

bruzda zlewa się przy 25 uderzeniach miseczki o podstawę aparatu   

• 

Podaj wzór i definicję wskaźnika plastyczności oraz podział gruntów spoistych w zależności od tego wskaźnika.  

  

Jest to różnica między wartością granicy płynności i granicą plastyczności. Wskaźnik ten określa plastyczne właściwości grunów, 

wskazując ile wody wchłania grunt przy przejściu ze stanu półzwartego w stan płynny, a więc podając zakres wilgotności w 
których grunt ma właściwości plastyczne. Im większa wartość tego wskaźnika plastyczności, tym bardziej plastyczny jest gruntu. 
Grunty o małej wartości wskaźnika plastyczności, łatwo się upłynniają.   

I

P 

= w

L

 – w

p

 

  

 

  

• 

Podaj wzór i definicję stopnia plastyczności.  

  

Parametr za pomocą którego można wyznaczyć stan gruntu Jest to stosunek różnicy pomiędzy wilgotnością naturalną gruntu a 

granicą plastyczności do jego wskaźnika plastyczności. Oblicza się go ze wzoru:   

I 

L 

 = (w

n

 – w

p

 ) : (w

L

 – w

P

) 

  

 

  

• 

Podaj podział gruntów spoistych w zależności od stopnia plastyczności na konsystencje i  stany.  

  

Konsystencja gruntu   

Stan gruntu   

Symbol   

Wartości I

L

    

 

Wartości w   

zwarta   

zwarty   

zw   

I

L

 ≤  0   

w

n 

≤ w

s 

  

półzwarty   

pzw   

I

L

 ≤  0   

w

n 

< w

s 

≤ w

p 

  

plastyczna   

twardoplastyczny   

tpl   

0 < I

L

 ≤  0,25   

w

s 

< w

n 

< w

L

   

plastyczny   

pl   

0,25 < I

L

 ≤ 0,5   

w

s 

< w

n 

< w

L

   

miękkoplastyczny   

mpl   

0,5 < I

L

 ≤  1,0   

w

s 

< w

n 

< w

L

   

płynna   

płynny   

pł   

I

L

 > 1,0   

w

n 

> w

L 

  

 

  

• 

Jakie próbki gruntu pobiera się do badania granic konsystencji? 

  

   

 

granica plastyczności – jednorodny grunt spoisty w stanie plastycznym   

 

granica płynności – grunt o wilgotności naturalnej (Wn)   

   

• 

Wymień nazwy gruntów spoistych z podaniem ich symboli. 

  

   

 

piasek gliniasty Pg   

 

pył piaszczysty Πp   

 

pył Π   

 

glina piaszczysta Gp   

 

glina G   

 

glina pylasta Gπ   

 

glina piaszczysta zwięzła Gpz   

 

glina zwięzła Gz   

 

glina pylasta zwięzła Gπz   

 

ił piaszczysty Ip   

 

ił I   

 

ił pylasty Iπ   

   

• 

Przedstaw na wykresie zależność granicy płynności od wilgotności gruntu. 

  

   

 

 

  

• 

Jakie właściwości gruntu mają wpływ na wartości granic konsystencji? 

  

   

 

wilgotność   

 

zawartość frakcji iłowej