feryjnych w jednym uk³adzie scalonym jest
dla konstruktora i programisty docelowego
urz¹dzenia lepszym rozwi¹zaniem ni¿ wy-
korzystywanie dwóch samodzielnych jedno-
stek: przetwornika a/c i mikrokontrolera.
Podstawow¹ trudnoci¹ w tworzeniu uk³a-
dów scalonych zawieraj¹cych w jednej
obudowie mikrokontroler i przetwornik
a/c jest koniecznoæ eliminacji szumów.
W MSC1210 problem szumów rozwi¹zano
lepiej ni¿ w wiêkszoci samodzielnych prze-
tworników a/c i zdecydowanie lepiej ni¿
w innych dostêpnych na rynku mikrokontro-
lerach zintegrowanych z przetwornikami
a/c.
Uproszczony schemat blokowy uk³adu
MSC1210 przedstawiono na rys.1. Na
schemacie zosta³y zaznaczone: rozsze-
rzona jednostka 8051 wspó³pracuj¹ca
z przetwornikiem analogowo-cyfrowym ty-
pu delta-sigma o du¿ej rozdzielczoci, 8-ka-
na³owy multiplekser, wzmacniacz PGA (Pro-
grammable Gain Amplifier), pamiêæ pro-
gramu i danych typu flash, precyzyjne
ród³o napiêcia odniesienia oraz 32-bitowy
akumulator.
Na rys.1 jest widoczny istniej¹cy wewn¹trz
struktury MSC1210 tor pomiarowy sygna-
³u analogowego. Multiplekser umo¿liwia
do³¹czenie wiêkszej liczby sygna³ów wej-
ciowych bez koniecznoci zwiêkszania
liczby przetworników.
Kolejny sk³adnik toru analogowego to pro-
gramowalny wzmacniacz PGA. Wzmoc-
nienie PGA wynosi 2
n
V/V, gdzie n mo¿e
mieæ wartoæ od 0 do 7, a wiêc maksymal-
na wartoæ wzmocnienia wynosi 128 V/V.
Przetwornik a/c typu delta-sigma dokonuje
precyzyjnej konwersji sygna³u analogowe-
go na jego cyfrow¹ reprezentacjê. Wewnê-
trzne ród³o napiêcia odniesienia, ozna-
czone V
REF
, dostarcza dok³adne i stabilne
napiêcie odniesienia, z którym wewn¹trz
przetwornika a/c porównywany jest wej-
ciowy sygna³ analogowy. W uk³adach
MSC1210 istnieje mo¿liwoæ wyboru napiê-
cia odniesienia o wartoci 1,25 V lub 2,5 V.
B³¹d maksymalny napiêcia odniesienia wy-
nosi 0,2%. Mo¿liwe jest tak¿e do³¹czenie
zewnêtrznego ród³a napiêcia odniesienia.
Wykorzystanie przetwornika a/c typu delta-
sigma umo¿liwi³o uzyskanie wysokiej, 24-bi-
towej rozdzielczoci. Przetworniki delta-
sigma idealnie nadaj¹ siê do pomiarów
przebiegów wolnozmiennych. Znajduj¹cy
siê wewn¹trz MSC1210 przetwornik sk³ada
Radioelektronik Audio-HiFi-Video 9/2003
MSC1210 to nowy
produkt firmy Texas
Instruments ³¹cz¹cy
w sobie precyzyjny
24-bitowy przetwornik
analogowo-cyfrowy
i rozszerzony rdzeñ 8051
z pamiêci¹ flash. Nie jest
to jednak kolejny typowy
mikrokontroler rodziny
51 z wbudowanym
przetwornikiem a/c, lecz
znacznie wiêcej
MSC1210 to inteligentny
przetwornik a/c.
O
becnie jest na rynku wiele
uk³adów rodziny 8051 z wbu-
dowanym przetwornikiem a/c.
Klasyczne ju¿ rozwi¹zania to
uk³ady SAB80515/80535 firmy Siemens
wyposa¿one w 8-bitowy przetwornik a/c.
Powszechne i tanie s¹ mikrokontrolery
8051 z 10-bitowymi przetwornikami a/c.
Standardem sta³a siê te¿ pamiêæ programu
i danych typu flash. Czym wiêc wyró¿nia siê
MSC1210 na tle produktów konkurencji?
Wiêkszoæ dostêpnych na rynku uk³adów
charakteryzuje siê du¿ymi mo¿liwociami
i funkcjonalnoci¹, jednak¿e wy³¹cznie
w obrêbie jednej czêci: analogowej lub
cyfrowej. MSC1210 reprezentuje zupe³nie
inne podejcie do idei integracji mikrokon-
trolerów z przetwornikami a/c. Uk³ad ten
nie jest mikrokontrolerem z do³¹czonym
przetwornikiem a/c, lecz równorzêdnym
po³¹czeniem wysokiej jakoci 24-bitowe-
go przetwornika a/c z rozbudowanym rdze-
niem
,
51.
Zintegrowanie precyzyjnego przetwornika
a/c, mikrokontrolera i jego obwodów pery-
siê z modulatora i filtru cyfrowego. Modula-
tor zawiera wzmacniacz ró¿nicowy, inte-
grator i komparator oraz przetwornik
c/a w pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Zastoso-
wanie filtru cyfrowego zamiast analogowe-
go gwarantuje niezale¿noæ jego dzia³a-
nia od zmian temperatury i up³ywu czasu.
Uproszczony schemat blokowy przetworni-
ka przedstawiono na rys 2. Przetworniki
delta-sigma znajduj¹ zastosowania w po-
miarze analogowych procesów przemys³o-
wych, inteligentnych czujnikach i wagach
elektronicznych.
W MSC1210 do wymiany danych pomiêdzy
przetwornikiem a mikrokontrolerem s³u¿y
32-bitowy akumulator. Na zawartoci aku-
mulatora, czyli na reprezentacji wejcio-
wego sygna³u analogowego, mo¿na bezpo-
MSC1210 - INTELIGENTNY
PRZETWORNIK A/C
Rys. 1. Uproszczony
schemat blokowy uk³adu
MSC1210
Rys. 2. Uproszczony schemat blokowy
przetwornika a/c typu delta-sigma znajduj¹cego
siê w uk³adach MSC121x
rednio przeprowadzaæ operacje dodawa-
nia, odejmowania i przesuwania, bez ko-
niecznoci anga¿owania zasobów proceso-
ra. Takie rozwi¹zanie wp³ywa na zmniejsze-
nie rozmiarów kodu ród³owego i szybkoæ
dzia³ania tworzonej aplikacji. Czêæ analo-
gowa uk³adu zawiera tak¿e wewnêtrzny
czujnik temperatury o liniowej charakterysty-
ce. MSC1211 i MSC1212 maj¹ ponadto
przetworniki cyfrowo-analogowe.
W wbudowanym w MSC1210 mikrokontro-
lerze wykorzystano rdzeñ popularnego
8051. Instrukcje MSC1210 s¹ zgodne z li-
st¹ rozkazów
,
51. Efekty operacji na bitach,
flagach i rejestrach s¹ wiêc takie same,
jednak czas wykonywania rozkazów jest
krótszy. Przy tej samej czêstotliwoci ze-
gara taktuj¹cego MSC1210 wykonuje in-
strukcje trzykrotnie szybciej ni¿ standardo-
wy 8051. W MSC1210 realizacja jednej in-
strukcji zajmuje cztery cykle zegarowe,
w standardowym 8051 dwanacie.
MSC1210, przy trzykrotnie mniejszej czêsto-
tliwoci oscylatora, dzia³a wiêc z tak¹ sam¹
W
ejcie analogowe
W
yjcie cyfrowe
Radioelektronik Audio-HiFi-Video 9/2003
27
szybkoci¹ jak standardowy 8051. Wiêksza szybkoæ dzia³ania
MSC1210 umo¿liwia zmniejszenie czêstotliwoci oscylatora, a wiêc
te¿ zmniejszenie poboru mocy i poziomu szumów w uk³adzie, co jest
oczywicie istotne dla pracy przetwornika a/c. Przy zasilaniu czê-
ci cyfrowej napiêciem 5 V maksymalna czêstotliwoæ taktowania
wynosi 33 MHz.
Zawarte wewn¹trz MSC1210 peryferia jednostki centralnej CPU to:
wewnêtrzna pamiêæ SRAM o pojemnoci 1,2 kB, wspomniany
32-bitowy akumulator, interfejs SPI z buforem FIFO, podwójny in-
terfejs komunikacji szeregowej UART, dwubajtowy wskanik DPTR,
watchdog, 16-bitowy PWM, SPI, uk³ad kontroli napiêcia zasilaj¹ce-
go, cztery 8-bitowe porty wejæ/wyjæ z konfigurowalnymi liniami I/O,
uk³ad zerowania po w³¹czeniu zasilania (power-on-reset), uk³ad za-
rz¹dzania poborem mocy, trzy timery/liczniki, 21 róde³ przerwañ
i oczywicie najwa¿niejszy, opisany powy¿ej przetwornik analogo-
wo-cyfrowy.
Wewnêtrzna pamiêæ flash mo¿e byæ wykorzystywana jako pa-
miêæ programu i danych. Programowaæ mo¿na j¹ w uk³adzie za-
równo w sposób szeregowy, jak te¿ i równoleg³y. Poszczególne
uk³ady rodziny MSC121x (MSC1210, MSC1211 i MSC1212) ró¿-
ni¹ siê wielkoci¹ pamiêci flash (od 4 do 32kB). Ponadto MSC1211
ma interfejs I
2
C. Uk³ady serii MSC121x s¹ wzajemnie kompatybil-
ne pod wzglêdem rozmieszczenia wyprowadzeñ, co u³atwia ich wy-
mianê w gotowym uk³adzie.
n
Wojciech Nowakowski
Opracowano na podstawie:
[1] www.ti.com/msc
[2] Materia³y z seminarium zorganizowanego przez firmê CONTRANS TI we Wroc³a-
wiu i powiêconemu uk³adowi MSC1210.
[3] Robert Schreiber, New Generation of Data Converters Combines Integration and
High Performance, Texas Instruments Incorporated - ECN, 6/1/2002.
Rys. 3. Strona www.ti.com/msc to obszerne ród³o wiedzy na temat uk³adów
rodziny MSC121x
Tomasz Starecki
MIKROKONTROLERY 8051
W PRAKTYCE
Wydanie I
Wydawnictwo BTC. Warszawa 2002,
str. 296
Mikrokontrolery
,
51 po raz pierwszy wprowa-
dzi³a na rynek firma Intersil w 1980 roku. Mi-
mo swej doæ d³ugiej historii s¹ nadal sze-
roko stosowane dziêki mo¿liwoci zakupu
ró¿nych ich wersji po niskich cenach, do-
stêpnoci wielu narzêdzi wspomagaj¹cych
projektowanie oraz bogatemu wyposa¿e-
niu w bloki peryferyjne. Ksi¹¿ka jest podrêcz-
nikiem dla wszystkich elektroników chc¹-
cych poznaæ budowê i sposób programowa-
nia kontrolerów rodziny 8051.
Pierwsze rozdzia³y obejmuj¹ ogólne informa-
cje o mikrokontrolerach i systemach mikro-
procesorowych oraz omówienie architek-
tury rodziny
,
51. Nastêpnie Autor przedsta-
wia bardziej szczegó³owo wewnêtrzne uk³a-
dy peryferyjne oraz strukturê i obs³ugê prze-
rwañ. Te cechy mikrokontrolera s¹ czêsto
najwa¿niejsze z punktu widzenia konstruk-
tora. Omówiono te¿ wewnêtrzne pamiêci
programu oraz rejestry SFR. Istotnym czyn-
nikiem ograniczaj¹cym zastosowanie mi-
krokontrolerów, zw³aszcza w urz¹dzeniach
przenonych, bywa pobór mocy. Pierwsze
mikrokontrolery
,
51 by³y wykonane w tech-
nologii NMOS i pobiera³y doæ du¿y pr¹d.
Teraz, dziêki technologii CMOS, jest on kil-
kunastokrotnie mniejszy. Mimo to, w celu
dalszego ograniczenia poboru mocy opra-
cowano specjalne tryby pracy, które mo¿na
spotkaæ w mikrokontrolerach CMOS rodzi-
ny
,
51. W ksi¹¿ce szczegó³owo omówiono
tryby: upienia (Idle), zamro¿enia (Power
Down), pracy zwolnionej (Slow Down) i za-
mro¿enia aktywowanego sprzêtowo (Har-
dware Power Down). Najobszerniejsze roz-
dzia³y ksi¹¿ki powiêcono szczegó³owej
licie instrukcji mikrokontrolerów
,
51 oraz
podstawom projektowania urz¹dzeñ z tymi
mikrokontrolerami.
¯adnego systemu mikroprocesorowego nie
da siê uruchomiæ bez u¿ycia podstawo-
wych narzêdzi s³u¿¹cych do tego celu.
W przypadku procesorów jednouk³ado-
wych takimi, najczêciej stosowanymi narzê-
dziami s¹: asemblery, kompilatory jêzyków
wysokiego poziomu, symulatory i debug-
gery wewn¹trzuk³adowe. Oprócz nich opisa-
no te¿ programatory i zestawy demonstra-
cyjne, edukacyjne i protypowe, a zw³aszcza.
zestaw edukacyjny ZL1MCS51, który Czy-
telnicy mog¹ samodzielnie wykonaæ, gdy¿
podano tak¿e wzór p³ytki drukowanej.
W sk³ad rodziny
,
51 wchodzi obecnie kilka-
dziesi¹t ró¿nych typów mikrokontrolerów.
Ich przegl¹d, a tak¿e wybrane schematy
blokowe i rozmieszczenia wyprowadzeñ
zamieszczono w dodatku do ksi¹¿ki. Inne
przydatne w praktyce uzupe³nienia obej-
muj¹ wzory p³ytek drukowanych programa-
tora Easy Downloader, rozmieszczenia wy-
prowadzeñ alfanumerycznych wywietla-
czy LCD oraz tablice kodów ASCII.
Trzeba podkreliæ znaczne walory praktycz-
ne ksi¹¿ki, w której informacje teoretyczne
ograniczono do niezbêdnego minimum.
Ksi¹¿ka jest z pewnoci¹ warta polecenia in-
¿ynierom-projektantom stosuj¹cym mikro-
kontrolery z rdzeniem 8051, studentom wy-
dzia³ów elektroniki i automatyki, a tak¿e
wszystkim mi³onikom techniki mikropro-
cesorowej.
(mn)
Ksi¹¿ka jest dostêpna w wielu ksiêgarniach.
Dodatkowe informacje o zakupie: Wydawnictwo
BTC, http://www.btc.pl.,
e-mail redakcja
@
btc.pl