Patomorfologia

wykład, 28.XI.2007, dr Zielińska-Pająk

Zalecenia diagnostyczno-lecznicze w guzach GEP-NET

guzy GEP → zawsze pod błoną śluzową (sama błona nie jest zmieniona), wywodzą się z komórek
rozlanego systemu neuroendokrynnego rozproszonych w układzie pokarmowym i trzustce; 70%
guzów NET to GEP-y.

Klasyfikacja histopatologiczna – łączy cechy anatomokliniczne, patologiczne i czynnościowe

1. umiejscowienie guza w odniesieniu do embrionalnych odcinków cewy jelitowej (foregut,

migut, hindgut)

2. wielkość guza
3. obraz histoformatywny
4. naciekanie naczyń, pni nerwowych i otaczających tkanek
5. aktywność proliferacyjna (Ki67)

Typy GEP NET

1. wysokodojrzały guz neuroendokrynny z indeksem proliferacyjnym < 2%

1A. z łagodnym przebiegiem
1B. z przebiegiem trudnym do określenia w momencie diagnostyki

2. wysokodojrzały rak neuroendokrynny o niskiej złośliwości
3. niskodojrzały rak neuroendokrynny o wysokiej złośliwości
4. rak o mieszanej budowie egzo/endokrynnej – adenocarcinoma/NET

Specyfika narządowa determinuje rokowanie i wybór metody terapii. Poza określeniem typu

i stopnia dojrzałości ważną cechą prognostyczną nowotworu jest jego stopień kliniczno-
patologicznego zaawansowania (TNM).

Metody diagnostyczne:

1) obrazowe: USG/EUS, TK, MRI
2) izotopowe: SRS scyntygrafia receptorów somatostatyny
3) z zastosowanie pankreotydu, analogów somatostatyny znakowanych technetem, znaczników

pozytronowych oraz amin biogennych

Leczenie w zależności od stopnia zaawansowania TNM:

1° → T

1

, N

0

, M

0

→ chirurgicznie

2° → T

2

, N

0-1

, M

0

→ leczenie neoadiuwantowe + chirurgicznie

3° → T

3

, N

0-1

, M

0

→ leczenie neoadiuwantowe + chirurgicznie + adiuwantowe

4° → T

1-4

, N

0-1

, M

1

→ paliatywne

Guzy NET w żołądku

1. dno + trzon, małe polipowate guzki < 2 cm w przebiegu zanikowego zapalenia błony

śluzowej, daje objawy hipergastrynemii

2. jak wyżej, SRS(+) - dodatnie receptory somatostatynowe, częściej daje przerzuty
3. w prawidłowej błonie śluzowej pojedynczy guz > 2 cm

Czynniki rokownicze:

1. NET łagodny: < 1 cm, ograniczony do błony śluzowej i podśluzowej, bez angioinwazji, IP <

2%

2. o granicznej złośliwości: IP < 2%, ograniczony do błony podśluzowej; < 1 cm +

angioinwazja, 1-2 cm bez angioinwazji

3. o niskiej złośliwości: inwazja poza błonę podśluzową, przerzuty, IP 2%; 1-2 cm z

angioinwazją lub > 2 cm bez angioinwazji

4. o wysokiej złośliwości: naciek poza błonę podśluzową, przerzuty (węzły, wątroba, kości,

skóra), angioinwazja, IP > 2%

Wynik histopatologiczny:

1. typ histopatologiczny guza i sklasyfikowanie do grupy wg WHO
2. IM/10 pw (indeks mitotyczny/10 pól widzenia o wysokim powiększeniu 40x)
3. ocena ekspresji chromograniny i(lub) synaptofizyny
4. Ki 67
5. w miarę możliwości inne przeciwciała wykrywające produkowane przez guz substancje

by Vogue :)