Badanie nerwów
czaszkowych:
I nerw węchowy
czynność: węch
badanie: poprosić pacjenta o
rozpoznanie zapachów różnych
substancji zatykając jedną
dziurkę
II nerw wzrokowy
czynność: wzrok
badanie: ostrość wzroku, pole
widzenia, dno oka
III nerw okoruchowy
IV nerw bloczkowy
VI nerw odwodzący [Nerwy
okoruchowe (III, IV, VI)]
Nerwy te bada się razem,
ponieważ unerwiają one
mięśnie gałki ocznej i stanowią
czynnościową całość. W
badaniu tym można wykryć
nieprawidłowe osadzenie i
ruchy gałek ocznych (pacjent
wodzi oczami za palcem
badającego), oczopląs oraz
nieprawidłową reakcje źrenic
na światło.
czynność: ruch gałek ocznych,
zwężenie źrenicy, akomodacja
badanie: ruch gałek ocznych,
ocena źrenic, reakcja źrenic na
światło
V nerw trójdzielny (n.
czuciowo - ruchowy)
czynność: czucie na twarzy,
unerwia mm żwacze,
badanie: bolesność uciskowa,
odruch rogówkowy i
spojówkowy, czucie na twarzy,
napięcie mm żwaczy przy
zaciskaniu zębów
VII nerw twarzowy
czynność: włókna ruchowe do
mm mimicznych twarzy, włókna
smakowe do 2/3 przedniej
części języka, włókna
wydzielnicze do ślinianek
badanie: marszczenie czoła,
zaciskanie oczu, szczerzenie
zębów, badanie smaku na 2/3
przednich języka
VIII nerw przedsionkowo-
ślimakowy
czynność: słuch i równowaga
badanie: badanie słuchu
szeptem, audiogram, próby
błędnikowe (np. pięta-kolano)
IX nerw językowo- gardłowy

[Nerwy dolne czaszkowe (IX,
X)]
W czasie badania zwraca się
szczególną uwagę na czynność
mowy i połykania, stan napięcia
łuków i odruchów
podniebiennych oraz odruchów
gardłowych ( badanych przy
pomocy szpatułki).
X nerw błędny
czynność: włókna ruchowe do
mm gardła, podniebienia i
krtani, włókna smakowe do 1/3
tylnej języka, włókna czuciowe
do gardła, przełyku, krtani i
tchawicy, włókna
przywspółczulne do oskrzeli,
żołądka i jelit
badanie: ocena mowy i
połykania, odruch gardłowy,
odruch podniebienny
XI nerw dodatkowy
czynność: unerwia ruchowo m
mostkowo-obojczykowo-
sutkowy i czworoboczny.
badanie: ocena napięcia mm
XII n. podjęzykowy
czynność: unerwia ruchowo
mm języka
badanie: -ocena symetrii i
ruchomości języka
Badanie układu ruchu
1. oglądanie kończyn: ułożenie
kończyn, skóra, stan mięśni,
drżenie spoczynkowe i
włośniczkowe, ruchy
mimowolne.
2. badanie ruchów biernych i
napięcia mm (badamy zakres
ruchów biernych, napięcie
mięśniowe)
3. badanie ruchów czynnych i
siły mm (zmniejszenie zakresu
ruchu i osłabienie siły,
niedowład, całkowity brak
ruchów, porażenie), próba
mijania – p zamyka oczy i unosi
wyprostowane kg i próbuje
utrzymać je utrzymać
4. badanie ruchów zborności:
- próba palec - nos
- próba palec - palec
- próba pięta - kolano
- próba Romberga (przejście po
linii prostej)
5. badanie odruchów
fizjologicznych:
- odruch z m dwugłowego

- odruch z m trójgłowego
- odruchy brzuszne
- odruch kolanowy (siadamy na
krzesełku a lekarz uderza
młoteczkiem w ścięgno mięśnia
quardicep, kolano powinno się
wyprostować)
- odruch skokowy (uderza w
ścięgno Achillesa występuje
zgięcie w stawie kolanowym)
-Mayera (k.g) [ przywiedzenie i
wyprostowanie kciuka podczas
silnego zgięcia w stawie
podstawowym 3 lub 4 palca
ręki]
patologicznych:
- objaw Babińskiego,[ Polega
na odruchowym wyprostowaniu
palucha z jego zgięciem
grzbietowym, w trakcie
drażnienia skóry boczno-dolnej
powierzchni stopy]
- objaw Oppenhaima (przy
drażnieniu piszczeli, paluch
wygina się do góry) -Objaw
Rossolimo bada się w pozycji
leżącej (na plecach). Powstaje
on w skutek szybkiego
uderzenia w opuszki palców
stopy (za pomocą młotka
neurologicznego) prowadząc do
ich podeszwowego zgięcia i
rozczapierzenia.
6. badanie chodu
Badanie mowy
Zaburzenia mowy dają się
zauważyć w czasie zbierania
wywiadu.
1) śledzenie mowy
spontanicznej (brak słów,
parafazje, agramatyzm,
niemożność mówienia),
2) nazywanie pokazywanych
przedmiotów,
3) powtarzanie (pojedynczych
zgłosek, słów, zdań, ciągów
słownych)
4) rozumienie mowy
(pokazywanie nazywanych
przedmiotów, wykonywanie
poleceń, odpowiedzi na
pytania)
5) liczenie
6) czytanie
7) pisanie