Klienci stanowią najważniejszy
element planu marketingowego
GRUPY DOCELOWE/
SEGMENTACJA RYNKU
Firma musi wiedzieć
Kto podejmuje decyzję o zakupie
Kto kupuje produkty
Kto ich używa
Gdzie klienci mieszkają, jak zarabiają, co czytają…
• Im więcej firma wie o sowich klientach, obecnych i
potencjalnych (czasem utraconych) – tym łatwiej i taniej
do nich dotrzeć, lepiej może zaprezentować swoją
ofertę
• Połączenie klientów w grupy o podobnych cechach daje
firmie możliwość dopasowania oferty do specyficznych
wymagań każdej grupy
• Plan marketingowy ma zawierać określanie, dzięki jakim
grupom klientów firma osiągnie swoje dochody
• Największe sukcesy na rynku uzyska firma, która potrafi
dostarczyć produkt, najlepiej spełniający oczekiwanie
gryp klientów
Grupy docelowe
• Z j. ang. Target audience - to zbiór osób spełniających odpowiednie
kryteria do których adresowany jest przekaz reklamowy.
Grupy docelowe można formułować wybierając pewne
charakterystyczne cechy populacji: wiek, płeć, miejsce
zamieszkania, dochody, wykształcenie itp.
Taka forma podejścia opiera się na założeniu, że osoby w
podobnym wieku bądź o podobnym wykształceniu lub miejscu
zamieszkania preferują zakupy w podobnych miejscach
i o zbliżonych cechach.
Przykładowe grupy docelowe to: mężczyźni 20-35 lat, kobiety 25-35
lat, matki samotnie wychowujące dzieci, rodziny o dochodzie
miesięcznym powyżej 2000 zł netto etc.
• Rynek docelowy – rynek działania, na
którym koncentrować się będą wszystkie
działania marketingowe
Segmentacja
Segmentacja to proces dzielenia rynku na
grupy potencjalnych klientów posiadających
podobne potrzeby lub cechy, których
prawdopodobieństwo podobnego zachowania
przy zakupie jest bardzo duże
Przykład tabeli zmiennych
segmentacji dla rynku konsumenta
1. Geograficzne
2. Demograficzne
3. Psychograficzne
4. Behawioralne
Geograficzne
Region
Małopolska, Śląsk,
Wielkopolska …
Wielkość miasta lub
aglomeracji
Do 5000, 5000-25000,
…powyżej 1000000
mieszkańców
Typ obszaru ze względu
na gęstość zatrudnienia
Wiejski, podmiejski,
miejski
Demograficzne
Wiek
Poniżej 6 lat, 6-11, 12-19, 20-26, 27-35,36-49,50-
65, powyżej
Płeć
Mężczyzna, kobieta
Liczba członków rodziny
1-2, 3-4, 5 i więcej
Faza cyklu rozwoju rodziny
Młody samotny, młode bezdzietne małżeństwo,
małżeństwo z dzieckiem do 6 lat, małżeństwo z
najmłodszym dzieckiem powyżej 6 lat, starsze
małżeństwo z dorastającymi dziećmi, osoba
starsza samotna,…
Dochód
Na poziomie minimum socjalnego, do wysokości
średniej krajowej, 1-2 średnie krajowe, 2-5
średnich krajowych, powyżej 5 średnich
krajowych
Zawód
Bezrobotni, studenci, emeryci i renciści, rolnicy,
robotnicy, rzemieślnicy, pracownicy biurowi i
urzędnicy, menadżerowie, kadra inżynierska,
pracownicy, przedsiębiorcy …
Wykształcenie
Podstawowe i niższe, zawodowe, średnie,
wyższe
Narodowość
Polak, Rosjanin, Japończyk …
Psychograficzne
Klasa społeczna
Niższa, wyższa pracująca, średnia,
wyższa
Styl życia
Osoby postępujące według ustalonych
norm, tradycjonaliści, osoby
korzystające z życia
Osobowość
Impulsywny, towarzyski, ambitny,
władczy
Behawioralne
Okazje
Normalne, specjalne
Cechy
Jakość, oszczędność,
szybkość…
Status użytkownika
Nie- użytkownik, były
użytkownik, potencjalny
użytkownik
PRZYCZYNY ZAKUPU
Podstawowe pragnienia :
• Potrzeby biologiczne
• Poczucie bezpieczeństwa
• Posiadanie statusu
• Zdobycie uznania
• Zmniejszanie obaw
• Oszczędność czasu
Główne motywacje:
• Zaspokajanie zmysłów
• Naśladowanie innych
• Styl
• Wygoda
• Wiedza
• Komfort
• Strach
• Ciekawość
• Przyjemność
• Oszczędzanie pieniędzy
Czynniki wpływające na akt kupna:
• Pewność
• Rabaty przy zamówieniach hurtowych
• Ceny i jakość
• Wartość
• Gwarancje
• Korzystanie z usług
W podejmowaniu decyzji zakup ważne jest też:
• percepcja
• uczenie się
• nawyki, lojalności wobec marki
• przekonanie, opinia i autopercepcja - to te cechy
stanowią o stylu życia
•
Samorealizacji
Estetyki
Uznania i szacunku
Prestiż, osiągnięcie czegoś, wyróżnianie się
Przynależności
Miłości, czułość, przynależność do grupy
Bezpieczeństwa
Pewność, opieka, porządek stałość
Fizjologiczne
Głód, pragnienie, schronienie, sen
Hierarchia potrzeb Maslowa
Bardzo ważna jest potrzeba szacunku, pod
względem działań reklamowych –
pragnienie bycia poważnym, popularnym,
dostrzeganym, ważnym, seksownym,
odważnym, mądrym, pewnym siebie,
wyjątkowym.
ALE nie można sprzedać produktu, który
bezpośrednio zaspokoił by tą potrzebę.
Można ewentualnie sprzedać pewne
instrumenty , które mogą pomóc w
realizacji tej potrzeby.
• STYL ŻYCIA to sposób w jaki ludzie
wykorzystują swój czas i zasoby
(działania), zainteresowania oraz co myślą
o sobie samych i otaczającym świecie.
Segmenty grupowe:
1. Tradycjonaliści – grupa z silną
orientacją na tradycję i religię. Cele
życiowe to powodzenie dzieci i spokój w
życiu. Boją się zmiany. Konserwatywny
podział ról w rodzinie. Spełniają się w
domu, gdzie też spędzają czas wolny.
Jako konsumenci są na ogół
odpowiedzialni za zakupy rodziny i maja
w tym duże doświadczenie. Kierują się
często opinią innych dokonując zakupu.
2. Głowy rodziny – aspiracje koncentrują
się na życiu rodzinnym i powodzeniu
dzieci. Wolny czas – w domu z rodziną.
Lubią wykonywać prace domowe.
Są gotowi poświęcić wszystko dla dzieci.
Sukces jest ważny aby poprawić
sytuację finansową. Wypróbowują
reklamowane produkty. Częste
wypowiedzi
•
Rodzina i dzieci są najważniejsze
•
Nie lubię podróżować
3. Aspirujacy – grupa dynamiczna,
nowoczesna, ekspansywna. Członkowie
pracują dla kariery, statusu, pieniędzy.
Nie popierają tradycyjnego podziału ról w
rodzinie. Jako kupujący są
niedoświadczeni i często wybierają
drogie marki. Częste wypowiedzi:
•
Lubię zmiany
•
Lubię podróżować
•
Nie boję się ryzyka
4. Idealiści – głównie młodzi ludzie o
aktywnym stylu życia. Indywidualiści, ale
niska samoocena, brak cech
przywódczych. W zachowaniu
konsumenckim polegają na opinii
rodziny. Wypowiedzi:
•
Kupuję to co polecono mi kupić
5. „Wolne duchy” – to aktywni i nowocześni
ludzie. Ni przestrzegają tradycyjnego
podziału w rodzinie. Aktywny tryb życia,
niskie aspiracje życiowe. Przyjaciele
ważni w życiu. Jako kupujący –
impulsywni. Wypowiedzi:
•
Lubię zmiany
•
Nie boję się ryzyka
•
Lubię podróżować
• Kto kupuje kategorię produktów, do której należy
nasz produkt, ewentualnie również najbliższy
naszemu produktowi segment tej kategorii?
• Jakie potrzeby konsumentów nasz produkt
zaspokaja lepiej niż inne?
• Do których grup konsumentów w największym
stopniu przemówi kombinacja atrybutów
(funkcjonalnych i emocjonalnych), jakie oferuje
nasz produkt?
• · Czy grupy, dla których nasz produkt może być
atrakcyjny, są dostatecznie liczne i dostatecznie
zamożne, żeby zapewnić wystarczający popyt?
WARTO ODPOWIEDZIEĆ NA PYTANIA:
• Gdzie podejmuje się decyzje o zakupie ?
Jakie informacje potrzebne są klientowi do
dokonania wyboru
• Jakie są kryteria według których klienci
rozróżniają marki?
• Jakie są postawy wobec marek?
• Jaka jest opinia o reklamie?
c.d.
Segmenty ze względu na poziom
cenowy
• Poszukiwacze jakości – kupują towary
średnio drogie i drogie. Są skłonni zapłacić
więcej za wyższą jakość
• Amatorzy prezentów – kupują drogie i
średnio drogie produkty na specjalne
okazje
• Oszczędzający – kupują tanie towary pod
wpływem ograniczeń budżetowych
Segmentacja ze względu na
modele kupowania
•
Lękliwi – rzadko dokonują zakupów, nie chodzą na zakupy dla polepszenia
samopoczucia, czują się niepewnie w eleganckich sklepach, uważają się za
złych klientów
•
Konserwatywni – odpowiedzialni za decyzje zakupowe, czują się
doświadczonymi kupującymi, kupują to, co zaplanowali, nie kupują
niepotrzebnych rzeczy, nie są otwarci na nowe produkty
•
Doświadczeni – odpowiedzialni za decyzje zakupowe, czują się
doświadczonymi kupującymi, kupują to co zaplanowali, ale są otwarci na
nowe produkty , czasem chodzą na zakupy dla poprawienia samopoczucia,
zdarza się kupować rzeczy, bez których mogliby się obejść
•
Impulsywni – często zmieniają zdanie co do zakupów w sklepie, chodzą na
zakupy dla podniesienia samopoczucia i kupują rzeczy, bez których
mogliby się obyć, opinie innych członków rodziny mają na nich wpływ
•
Zależni – robią zakupy na polecenie innych członków rodziny, y otwarci na
nowe produkt
•
Niezależni – uważają się za dobrych klientów, nie mają ograniczeń
finansowych
Inny podział grup docelowych:
• Nabywcy
• Bezpośredni użytkownicy produktu (np.. dzieci
wpływające na decyzje rodziców…)
• Osoby decydujące o zakupie
• Inni użytkownicy produktu (np.. koledzy
posiadający już określony produkt)
• Doradcy profesjonalni
• Sprzedawcy doradzający w punktach sprzedaży
• Instytucje uznane za wpływowe
• Liderzy opinii
Behawioryzm (angielskie behaviour – zachowanie się), kierunek w
psychologii XX w., popularny szczególnie w USA. Polega na
odrzuceniu pojęcia świadomości jako metody subiektywnej i na
badaniu wyłącznie bodźców bądź ich układu (sytuacji) i reakcji
fizjologicznych im odpowiadających, czyli na analizie obiektywnego
zachowania się człowieka.
Zachowanie człowieka jest, zdaniem behawiorystów, zespołem reakcji
ruchowych i zmian fizjologicznych będących odpowiedzią
organizmu na określone bodźce nie tylko w przypadku prostych
odruchów, ale również dla bardziej złożonych problemów
(rozwiązywanie zadań intelektualnych, motywacja, itp.). Zadaniem
psychologii ma więc być badanie związków między bodźcami i
reakcjami (formuła S-R, czyli stimulus-reaction) oraz wywieranie
wpływu na zachowanie się ludzi.
Behawioryzm zakłada, że zachowanie się, rozwój
i osobowość człowieka są efektem zewnętrznych
bodźców działających na jednostkę.