USTAWA
z dnia 24 sierpnia 2001 r.
Kodeks post
ę
powania w sprawach o wykroczenia
(Dz.U. z 2008 r., Nr 133, poz. 848, zm.: Dz.U. z 2008 r., Nr 214, poz. 1344; Dz.U. z 2008 r., Nr 237, poz.
1651; Dz.U. z 2009 r., Nr 178, poz. 1375; Dz.U. z 2009 r., Nr 190, poz. 1474)
DZIAŁ I
Zasady ogólne
Art. 1. [Stosowanie przepisów kodeksu, stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego]
§ 1. Post
ę
powanie w sprawach o wykroczenia toczy si
ę
według przepisów niniejszego kodeksu.
§ 2. W post
ę
powaniu, o którym mowa w § 1, przepisy Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
jedynie, gdy niniejszy kodeks tak stanowi.
Art. 2. [Rodzaje post
ę
powa
ń
, grzywna w postaci mandatu karnego] § 1. Orzekanie nast
ę
puje w
post
ę
powaniu:
1) zwyczajnym;
2) przyspieszonym;
3) nakazowym.
§ 1a. Orzekanie w post
ę
powaniu zwyczajnym nast
ę
puje wówczas, gdy brak jest podstaw do
rozpoznania sprawy w post
ę
powaniu przyspieszonym albo nakazowym.
§ 2. W wypadkach wskazanych w ustawie i na zasadach w niej okre
ś
lonych uprawniony organ mo
ż
e
nało
ż
y
ć
grzywn
ę
w drodze mandatu karnego.
Art. 3. [Zawiadomienie o uchybieniu instytucji lub organu sprawuj
ą
cego nadzór] W razie
stwierdzenia w toku post
ę
powania istotnego uchybienia w czynno
ś
ciach instytucji pa
ń
stwowej, samorz
ą
dowej
lub społecznej, sprzyjaj
ą
cego naruszeniom prawa, s
ą
d, a w toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych organ je
prowadz
ą
cy, zawiadamia o stwierdzonym uchybieniu t
ę
instytucj
ę
b
ą
d
ź
organ powołany do sprawowania nad
ni
ą
nadzoru.
Art. 4. [Prawo do obrony obwinionego] Obwinionemu przysługuje prawo do obrony, w tym do
korzystania z pomocy jednego obro
ń
cy, o czym nale
ż
y go pouczy
ć
.
Art. 5. [Przesłanki procesowe] § 1. Nie wszczyna si
ę
post
ę
powania, a wszcz
ę
te umarza, gdy:
1) czynu nie popełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniaj
ą
cych podejrzenie jego popełnienia;
2) czyn nie zawiera znamion wykroczenia albo ustawa stanowi,
ż
e sprawca nie popełnia wykroczenia;
3) ustawa stanowi,
ż
e sprawca nie podlega karze;
4) nast
ą
piło przedawnienie orzekania;
5) obwiniony zmarł;
6) obwiniony jest:
a) uwierzytelnionym w Rzeczypospolitej Polskiej, szefem przedstawicielstwa dyplomatycznego pa
ń
stwa
obcego,
b) osob
ą
nale
żą
c
ą
do personelu dyplomatycznego tego przedstawicielstwa,
c) osob
ą
nale
żą
c
ą
do personelu administracyjnego lub technicznego tego przedstawicielstwa,
d) członkiem rodziny osób wymienionych w lit. a–c i pozostaje z nimi we wspólnocie domowej,
e) inn
ą
osob
ą
korzystaj
ą
c
ą
z immunitetu dyplomatycznego, na podstawie ustaw, umów lub powszechnie
uznanych zwyczajów mi
ę
dzynarodowych,
f) kierownikiem urz
ę
du konsularnego lub innym urz
ę
dnikiem konsularnym pa
ń
stwa obcego albo inn
ą
osob
ą
zrównan
ą
z nimi na podstawie ustaw, umów lub powszechnie uznanych zwyczajów
mi
ę
dzynarodowych;
7) obwiniony z mocy przepisów szczególnych nie podlega orzecznictwu na podstawie niniejszego kodeksu;
8) post
ę
powanie co do tego samego czynu obwinionego zostało prawomocnie zako
ń
czone lub wcze
ś
niej
Dziennik Ustaw Rok 2008 Nr 133 poz. 848
wersja obowi
ą
zuj
ą
ca od 31.03.2010 do 07.06.2010
(Tekst opracowany przez INFOR)
Page 1 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
wszcz
ę
te, toczy si
ę
;
9) brak jest skargi uprawnionego oskar
ż
yciela albo
żą
dania
ś
cigania pochodz
ą
cego od osoby uprawnionej
lub zezwolenia na
ś
ciganie, gdy ustawa tego wymaga;
10) zachodzi inna okoliczno
ść
wył
ą
czaj
ą
ca z mocy ustawy orzekanie w post
ę
powaniu na podstawie
niniejszego kodeksu.
§ 2. Przepisu § 1 pkt 6 nie stosuje si
ę
:
1) do osób w nim wymienionych, je
ż
eli s
ą
obywatelami polskimi lub maj
ą
w Polsce miejsce stałego
zamieszkania, przy czym osoby, o których mowa w lit. f, nie podlegaj
ą
orzecznictwu na podstawie
niniejszego kodeksu, tylko w zakresie czynno
ś
ci pełnionych w toku i w wykonaniu funkcji urz
ę
dowych;
2) je
ż
eli umowa mi
ę
dzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stron
ą
, stanowi inaczej.
§ 3. Przepisu § 1 pkt 6 mo
ż
na nie stosowa
ć
do obywatela pa
ń
stwa obcego, z którym nie ma w tym
przedmiocie umowy, a pa
ń
stwo to nie zapewnia wzajemno
ś
ci.
§ 4. Do chwili otrzymania wymaganego przez ustaw
ę
zezwolenia na
ś
ciganie lub
żą
dania
ś
cigania organ
prowadz
ą
cy czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
ce mo
ż
e dokonywa
ć
czynno
ś
ci niecierpi
ą
cych zwłoki w celu zabezpieczenia
ś
ladów i dowodów, a tak
ż
e czynno
ś
ci zmierzaj
ą
cych do wyja
ś
nienia, czy
żą
danie b
ę
dzie zło
ż
one lub
zezwolenie b
ę
dzie wydane.
Art. 6. [
śą
danie
ś
cigania] § 1. W sprawach o wykroczenia
ś
cigane na
żą
danie pokrzywdzonego
wyst
ę
puj
ą
cy z wnioskiem o ukaranie, je
ż
eli nie jest nim pokrzywdzony, powinien uzyska
ć
wymagane
żą
danie
od osoby uprawnionej do jego zło
ż
enia.
śą
danie mo
ż
e by
ć
zło
ż
one na pi
ś
mie albo zgłoszone ustnie do
protokołu.
§ 2.
śą
danie zło
ż
one co do niektórych tylko współdziałaj
ą
cych w popełnieniu czynu pozostaje skuteczne
tak
ż
e wobec osób niewskazanych w
żą
daniu, je
ż
eli nie s
ą
to osoby najbli
ż
sze dla pokrzywdzonego, o czym
nale
ż
y pouczy
ć
składaj
ą
cego
żą
danie przed jego przyj
ę
ciem.
§ 3.
śą
danie mo
ż
e by
ć
cofni
ę
te. Niedopuszczalne jest cofni
ę
cie
żą
dania wobec niektórych tylko
współdziałaj
ą
cych w popełnieniu czynu, chyba
ż
e s
ą
to osoby najbli
ż
sze dla pokrzywdzonego. Cofni
ę
cie
mo
ż
e nast
ą
pi
ć
do momentu rozpocz
ę
cia przewodu s
ą
dowego na pierwszej rozprawie. W razie cofni
ę
cia
żą
dania ponowne jego zło
ż
enie jest niedopuszczalne.
§ 4. Je
ż
eli wniosek o ukaranie pochodzi od pokrzywdzonego, odst
ą
pienie przez niego od popierania
takiego wniosku oznacza tak
ż
e odst
ą
pienie przez niego od popierania
żą
dania
ś
cigania.
Art. 7. [Wykonywanie polece
ń
s
ą
du, czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
ce] Policja i inne organy w zakresie
post
ę
powania w sprawach o wykroczenia wykonuj
ą
polecenia s
ą
du oraz prowadz
ą
w granicach okre
ś
lonych
w ustawie czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
ce.
Art. 8. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] W post
ę
powaniu uregulowanym w
niniejszym kodeksie stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 2, 4, 5, 7–9, 13, 14, art. 15 § 2 i 3, art. 16, art. 18 §
2, art. 20 i 23 Kodeksu post
ę
powania karnego.
DZIAŁ II
S
ą
d
Rozdział 1
Wła
ś
ciwo
ść
i skład s
ą
du
Art. 9. [Wła
ś
ciwo
ść
rzeczowa s
ą
du rejonowego] § 1. W sprawach o wykroczenia w pierwszej instancji
orzeka s
ą
d rejonowy, z zastrze
ż
eniem spraw okre
ś
lonych w art. 10.
§ 2. S
ą
d wła
ś
ciwy do rozpoznania sprawy rozpoznaje tak
ż
e
ś
rodki zaskar
ż
enia w wypadkach
wskazanych w ustawie oraz przeprowadza inne czynno
ś
ci, gdy ustawa to przewiduje.
Art. 10. [Wła
ś
ciwo
ść
rzeczowa wojskowych s
ą
dów garnizonowych] § 1. W sprawach o wykroczenia
popełnione przez:
1)
ż
ołnierzy w czynnej słu
ż
bie wojskowej:
a) przeciwko organowi wojskowemu lub innemu
ż
ołnierzowi,
b) podczas lub w zwi
ą
zku z pełnieniem obowi
ą
zków słu
ż
bowych, w obr
ę
bie obiektu wojskowego lub
wyznaczonego miejsca przebywania, na szkod
ę
wojska lub z naruszeniem obowi
ą
zku wynikaj
ą
cego
ze słu
ż
by wojskowej,
c) za granic
ą
, podczas u
ż
ycia lub pobytu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami
pa
ń
stwa, w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o zasadach u
ż
ycia lub pobytu Sił Zbrojnych
Page 2 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami pa
ń
stwa (Dz.U. Nr 162, poz. 1117 oraz z 2004 r. Nr 210, poz.
2135),
2)
ż
ołnierzy sił zbrojnych pa
ń
stw obcych, przebywaj
ą
cych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz
członków ich personelu cywilnego, je
ż
eli pozostaj
ą
w zwi
ą
zku z pełnieniem obowi
ą
zków słu
ż
bowych, o
ile ustawa lub umowa mi
ę
dzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stron
ą
, nie stanowi inaczej
– orzekaj
ą
w pierwszej instancji wojskowe s
ą
dy garnizonowe.
§ 2. Przepis art. 9 § 2 stosuje si
ę
odpowiednio do s
ą
dów wojskowych.
Art. 11. [Przekazanie sprawy] § 1. Przy ustalaniu wła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
du stosuje si
ę
odpowiednio przepisy
art. 31, 32, 33 § 1, art. 34–36, 39 i 43 Kodeksu post
ę
powania karnego, a w odniesieniu do s
ą
du, o którym
mowa w art. 10, tak
ż
e art. 651 Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 2. S
ą
d okr
ę
gowy mo
ż
e z inicjatywy wła
ś
ciwego s
ą
du przekaza
ć
spraw
ę
do rozpoznania innemu
s
ą
dowi równorz
ę
dnemu w ramach okr
ę
gu tego samego s
ą
du okr
ę
gowego, je
ż
eli wymaga tego dobro wymiaru
sprawiedliwo
ś
ci.
§ 3. Przepis § 2 stosuje si
ę
odpowiednio do wojskowego s
ą
du okr
ę
gowego, w wypadku, w którym
inicjatywa pochodzi od wojskowego s
ą
du garnizonowego.
Art. 12. [Rozstrzyganie sporów o wła
ś
ciwo
ść
mi
ę
dzy s
ą
dami] § 1. Spory o wła
ś
ciwo
ść
mi
ę
dzy
s
ą
dami rejonowymi rozstrzyga s
ą
d okr
ę
gowy, wła
ś
ciwy dla okr
ę
gu, w którym działa s
ą
d, który pierwszy
wszcz
ą
ł spór.
§ 2. Spory o wła
ś
ciwo
ść
mi
ę
dzy wojskowymi s
ą
dami garnizonowymi rozstrzyga wojskowy s
ą
d okr
ę
gowy,
nadrz
ę
dny nad s
ą
dem, który pierwszy wszcz
ą
ł spór.
Art. 13. [Orzekanie i skład s
ą
du] § 1. S
ą
d rejonowy orzeka na rozprawie i na posiedzeniu
jednoosobowo.
§ 2. Przepis § 1 stosuje si
ę
odpowiednio do wojskowego s
ą
du garnizonowego oraz do s
ą
du
orzekaj
ą
cego w sprawach, o którym mowa w art. 12 § 1 i 2.
Art. 14. [Wła
ś
ciwe s
ą
dy odwoławcze, skład s
ą
dów] § 1. S
ą
dem odwoławczym w sprawach o
wykroczenia podlegaj
ą
cych wła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
dów powszechnych, je
ż
eli ustawa nie stanowi inaczej, jest:
1) s
ą
d okr
ę
gowy do rozpoznania apelacji oraz za
ż
ale
ń
na postanowienia i zarz
ą
dzenia zamykaj
ą
ce drog
ę
do wydania wyroku;
2) s
ą
d rejonowy w innym równorz
ę
dnym składzie do rozpoznania pozostałych za
ż
ale
ń
.
§ 2. S
ą
dem odwoławczym w sprawach o wykroczenia podlegaj
ą
cych wła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
dów wojskowych,
je
ż
eli ustawa nie stanowi inaczej, jest wojskowy s
ą
d okr
ę
gowy.
§ 3. S
ą
d okr
ę
gowy i wojskowy s
ą
d okr
ę
gowy ponadto rozpoznaj
ą
sprawy przekazane im przez ustaw
ę
.
§ 4. W sprawach okre
ś
lonych w § 1 i 2 s
ą
dy w nich wskazane orzekaj
ą
na rozprawie i na posiedzeniu
jednoosobowo.
§ 5. W sprawach okre
ś
lonych w § 3 s
ą
dy orzekaj
ą
jednoosobowo, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej albo
prezes s
ą
du zarz
ą
dzi orzekanie w składzie trzech s
ę
dziów.
Art. 15. [Wła
ś
ciwo
ść
rzeczowa s
ą
du apelacyjnego i S
ą
du Najwy
ż
szego, skład s
ą
dów] § 1. S
ą
d
apelacyjny rozpoznaje
ś
rodki odwoławcze od orzecze
ń
i zarz
ą
dze
ń
wydawanych w pierwszej instancji przez
s
ą
d okr
ę
gowy oraz inne sprawy przekazane mu przez ustaw
ę
.
§ 2. S
ą
d Najwy
ż
szy rozpoznaje kasacje i inne sprawy przekazane mu przez ustaw
ę
.
§ 3. W sprawach, w których orzekały s
ą
dy wojskowe, uprawnienia s
ą
du okr
ę
gowego ma wojskowy s
ą
d
okr
ę
gowy, a uprawnienia s
ą
du apelacyjnego i S
ą
du Najwy
ż
szego ma S
ą
d Najwy
ż
szy – Izba Wojskowa.
§ 4. S
ą
dy wskazane w § 1–3 orzekaj
ą
jednoosobowo, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej albo prezes
s
ą
du lub Prezes S
ą
du Najwy
ż
szego zarz
ą
dzi orzekanie w składzie trzech s
ę
dziów.
Rozdział 2
Wył
ą
czenie s
ę
dziego
Art. 16. [Tryb wył
ą
czenia s
ę
dziego] § 1. Do wył
ą
czenia s
ę
dziego stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art.
40, 41 i 42 § 1–3 Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 2. O wył
ą
czeniu s
ę
dziego rozstrzyga inny równorz
ę
dny skład s
ą
du, przed którym sprawa si
ę
toczy. W
razie niemo
ż
no
ś
ci utworzenia takiego składu o wył
ą
czeniu orzeka s
ą
d wy
ż
szego rz
ę
du.
DZIAŁ III
Page 3 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
Strony, obro
ń
cy i pełnomocnicy
Rozdział 3
Oskar
ż
yciel publiczny
Art. 17. [Oskar
ż
yciel publiczny] § 1. Oskar
ż
ycielem publicznym we wszystkich sprawach o
wykroczenia jest Policja, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej.
§ 2. W sprawach o wykroczenia przeciwko prawom pracownika okre
ś
lonych w Kodeksie pracy, w
sprawach o wykroczenia okre
ś
lonych w art. 119–123 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 i Nr 70, poz. 416), a tak
ż
e w
sprawach o inne wykroczenia zwi
ą
zane z wykonywaniem pracy zarobkowej, je
ż
eli ustawa tak stanowi,
oskar
ż
ycielem publicznym jest inspektor pracy.
§ 3. Organom administracji rz
ą
dowej i samorz
ą
dowej, organom kontroli pa
ń
stwowej i kontroli samorz
ą
du
terytorialnego oraz stra
ż
om gminnym (miejskim) uprawnienia oskar
ż
yciela publicznego przysługuj
ą
tylko
wówczas, gdy w zakresie swego działania ujawniły wykroczenie i wyst
ą
piły z wnioskiem o ukaranie.
§ 4. Rada Ministrów mo
ż
e, w drodze rozporz
ą
dzenia, nada
ć
w sprawach o wykroczenia uprawnienia
oskar
ż
yciela publicznego tak
ż
e innym instytucjom pa
ń
stwowym, samorz
ą
dowym lub społecznym, okre
ś
laj
ą
c
zakres spraw, w których w ramach swego działania mog
ą
wyst
ę
powa
ć
z wnioskiem o ukaranie za ujawnione
przez siebie wykroczenia, maj
ą
c na wzgl
ę
dzie zakres ustawowych uprawnie
ń
takich instytucji oraz potrzeb
ę
ochrony dóbr szczególnie nara
ż
onych na naruszenia ze strony sprawców wykrocze
ń
.
§ 5. Udział w sprawie organu, który zło
ż
ył wniosek o ukaranie, wył
ą
cza Policj
ę
od udziału w sprawie.
Art. 18. [Udział prokuratora] § 1. W ka
ż
dej sprawie o wykroczenie wniosek o ukaranie mo
ż
e wnie
ść
prokurator, staj
ą
c si
ę
oskar
ż
ycielem publicznym.
§ 2. Prokurator mo
ż
e tak
ż
e wst
ą
pi
ć
do post
ę
powania wszcz
ę
tego na podstawie wniosku o ukaranie
wniesionego przez innego oskar
ż
yciela.
§ 3. W wypadkach wskazanych w § 1 i 2 udział prokuratora wył
ą
cza udział innego oskar
ż
yciela
publicznego.
Art. 19. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] § 1. Przepisy art. 40 § 1 pkt 1–4 i
6, § 2 oraz art. 41 i 42 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio do oskar
ż
yciela publicznego.
§ 2. W sprawie wył
ą
czenia orzeka organ bezpo
ś
rednio przeło
ż
ony nad osob
ą
podlegaj
ą
c
ą
wył
ą
czeniu.
Przepis art. 48 § 2 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
Rozdział 4
Obwiniony i jego obro
ń
ca
Art. 20. [Definicja obwinionego] § 1. Obwinionym jest osoba, przeciwko której wniesiono wniosek o
ukaranie w sprawie o wykroczenie.
§ 2. Je
ż
eli obwiniony nie zna j
ę
zyka polskiego, wniosek o ukaranie oraz rozstrzygni
ę
cia podlegaj
ą
ce
zaskar
ż
eniu lub ko
ń
cz
ą
ce post
ę
powanie ogłasza si
ę
lub dor
ę
cza obwinionemu wraz z tłumaczeniem.
§ 3. Do obwinionego stosuje si
ę
odpowiednio art. 74 § 1 i 2, art. 75, 76 i 175 Kodeksu post
ę
powania
karnego.
Art. 21. [Obowi
ą
zkowy udział obro
ń
cy w post
ę
powaniu] § 1. W post
ę
powaniu w sprawie o
wykroczenia obwiniony musi mie
ć
obro
ń
c
ę
przed s
ą
dem, je
ż
eli:
1) jest głuchy, niemy lub niewidomy;
2) zachodzi uzasadniona w
ą
tpliwo
ść
co do jego poczytalno
ś
ci.
§ 2. W wypadku, o którym mowa w § 1 pkt 2, obowi
ą
zek korzystania z pomocy obro
ń
cy ustaje, je
ż
eli
powołany biegły stwierdzi,
ż
e poczytalno
ść
obwinionego nie budzi w
ą
tpliwo
ś
ci, chyba
ż
e s
ą
d postanowi
inaczej.
§ 3. W wypadkach, o których mowa w § 1, udział obro
ń
cy w rozprawie jest obowi
ą
zkowy, a w
posiedzeniu, je
ż
eli ustawa tak stanowi.
§ 4. Je
ż
eli w wypadkach, o których mowa w § 1, obwiniony nie ma obro
ń
cy z wyboru, wyznacza mu si
ę
obro
ń
c
ę
z urz
ę
du.
Art. 22. [Przesłanki wyznaczenia obrony z urz
ę
du] Gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwo
ś
ci,
obwinionemu, który nie ma obro
ń
cy z wyboru, wyznacza si
ę
na jego wniosek obro
ń
c
ę
z urz
ę
du, je
ż
eli w
sposób nale
ż
yty wyka
ż
e,
ż
e nie jest w stanie ponie
ść
kosztów obrony bez powa
ż
nego uszczerbku dla
niezb
ę
dnego utrzymania siebie i rodziny. Przepis art. 78 § 2 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
.
Page 4 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
Art. 23. [Tryb wyznaczenia obrony z urz
ę
du] Obro
ń
c
ę
z urz
ę
du wyznacza prezes s
ą
du wła
ś
ciwego do
rozpoznania sprawy.
Art. 24. [Obro
ń
ca] § 1. Obro
ń
c
ą
w sprawach o wykroczenia mo
ż
e by
ć
adwokat albo radca prawny.
§ 2. Do obro
ń
cy obwinionego stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 83–86 Kodeksu post
ę
powania
karnego.
§ 3. Ilekro
ć
w przepisach Kodeksu post
ę
powania karnego stosowanych na podstawie art. 1 § 2 mówi si
ę
o obro
ń
cy albo o adwokacie, rozumie si
ę
przez to tak
ż
e radc
ę
prawnego.
Rozdział 5
Pokrzywdzony, oskar
ż
yciel posiłkowy i pełnomocnicy
Art. 25. [Definicja pokrzywdzonego] § 1. Pokrzywdzonym jest ten, czyje dobro prawne zostało
bezpo
ś
rednio naruszone lub zagro
ż
one przez wykroczenie.
§ 2. W razie
ś
mierci pokrzywdzonego prawa, które by mu przysługiwały, mog
ą
wykonywa
ć
osoby
najbli
ż
sze.
§ 3. Do pokrzywdzonego stosuje si
ę
odpowiednio art. 49 § 3 oraz art. 51 Kodeksu post
ę
powania
karnego.
§ 4. Pokrzywdzony mo
ż
e działa
ć
jako strona w charakterze oskar
ż
yciela posiłkowego obok oskar
ż
yciela
publicznego lub zamiast niego.
Art. 26. [Zawiadomienie pokrzywdzonego o przesłaniu wniosku o ukaranie] § 1. O przesłaniu
wniosku o ukaranie oskar
ż
yciel publiczny zawiadamia ujawnionego pokrzywdzonego, wskazuj
ą
c s
ą
d, do
którego wniosek skierowano, i pouczaj
ą
c go o uprawnieniach, o których mowa w § 3.
§ 2. (uchylony).
§ 3. Pokrzywdzony mo
ż
e w terminie 7 dni od zawiadomienia, o którym mowa w § 1, o
ś
wiadczy
ć
,
ż
e
b
ę
dzie działa
ć
obok oskar
ż
yciela publicznego jako oskar
ż
yciel posiłkowy; po upływie tego terminu
uprawnienie wygasa.
§ 4. (uchylony).
§ 5. Art. 54 § 2 i art. 56 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 27. [Wniosek pokrzywdzonego o ukaranie jako oskar
ż
yciela posiłkowego] § 1. W sprawach o
wykroczenia
ś
cigane na
żą
danie pokrzywdzonego, pokrzywdzony mo
ż
e samodzielnie wnie
ść
wniosek o
ukaranie jako oskar
ż
yciel posiłkowy.
§ 2. W sprawach o wykroczenia inne ni
ż
okre
ś
lone w § 1, pokrzywdzony mo
ż
e samodzielnie wnie
ść
wniosek o ukaranie jako oskar
ż
yciel posiłkowy, je
ż
eli w ci
ą
gu miesi
ą
ca od powiadomienia o wykroczeniu
organu uprawnionego do wyst
ę
powania w tych sprawach w charakterze oskar
ż
yciela publicznego nie
zostanie powiadomiony o wniesieniu przez ten organ wniosku o ukaranie albo otrzyma zawiadomienie, o
którym mowa w art. 54 § 2.
§ 3. Je
ż
eli pokrzywdzony zło
ż
ył wniosek o ukaranie, pomimo
ż
e oskar
ż
yciel publiczny tak
ż
e zło
ż
ył taki
wniosek, wniosek pokrzywdzonego traktuje si
ę
jako o
ś
wiadczenie wskazane w art. 26 § 3.
§ 4. Prezes s
ą
du zawiadamia o wniesieniu wniosku o ukaranie, o którym mowa w § 1 i 2, wła
ś
ciwego
oskar
ż
yciela publicznego. Je
ż
eli oskar
ż
yciel ten w ci
ą
gu 14 dni od otrzymania zawiadomienia wniesie w
sprawie o ten sam czyn tej samej osoby publiczny wniosek o ukaranie, wniosek pokrzywdzonego traktuje si
ę
jak o
ś
wiadczenie wskazane w art. 26 § 3.
§ 5. Art. 55 § 3 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
.
Art. 28. [Odst
ą
pienie oskar
ż
yciela posiłkowego od oskar
ż
enia] § 1. Odst
ą
pienie oskar
ż
yciela
posiłkowego, o którym mowa w art. 27 § 1 i 2, od oskar
ż
enia, powoduje umorzenie post
ę
powania.
§ 2. Odst
ą
pienie oskar
ż
yciela posiłkowego, o którym mowa w art. 26 § 3, od oskar
ż
enia nie tamuje
rozpoznania sprawy. Art. 57 § 1 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 29. [Niestawiennictwo pokrzywdzonego i oskar
ż
yciela posiłkowego] § 1. Niestawiennictwo
prawidłowo powiadomionego pokrzywdzonego i oskar
ż
yciela posiłkowego na rozpraw
ę
lub posiedzenie nie
tamuje toku sprawy, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej.
§ 2. Niestawiennictwo oskar
ż
yciela posiłkowego, o którym mowa w art. 27 § 1 i 2, bez usprawiedliwienia,
uwa
ż
a si
ę
za odst
ą
pienie od oskar
ż
enia; w takim przypadku s
ą
d umarza post
ę
powanie.
Art. 30. [Pomoc pełnomocnika] § 1. Pokrzywdzony i oskar
ż
yciel posiłkowy mo
ż
e korzysta
ć
z pomocy
jednego pełnomocnika. Pełnomocnikiem mo
ż
e by
ć
adwokat, radca prawny, a w wypadku, gdy
Page 5 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
pokrzywdzonym jest instytucja pa
ń
stwowa, samorz
ą
dowa lub społeczna, tak
ż
e pracownik tej instytucji
lub jej organu nadrz
ę
dnego.
§ 2. Do pełnomocnika stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 22 i 23 niniejszego kodeksu oraz art. 83, 84,
86 § 2 i art. 89 Kodeksu post
ę
powania karnego.
Art. 31. [
Ś
mier
ć
oskar
ż
yciela posiłkowego] § 1. W razie
ś
mierci oskar
ż
yciela posiłkowego, o którym
mowa w art. 27 § 1 i 2, s
ą
d zawiesza post
ę
powanie, a osoby najbli
ż
sze mog
ą
wst
ą
pi
ć
w prawa zmarłego.
Je
ż
eli w terminie zawitym miesi
ą
ca od dnia
ś
mierci oskar
ż
yciela osoba uprawniona nie wst
ą
pi w prawa
zmarłego, s
ą
d umarza post
ę
powanie.
§ 2. W razie
ś
mierci oskar
ż
yciela posiłkowego, wskazanego w art. 26 § 3, osoby najbli
ż
sze mog
ą
przyst
ą
pi
ć
do post
ę
powania w ka
ż
dym jego stadium.
DZIAŁ IV
Czynno
ś
ci procesowe
Art. 32. [Rodzaje rozstrzygni
ęć
] § 1. Rozstrzygni
ę
cia zapadaj
ą
w postaci orzecze
ń
, zarz
ą
dze
ń
albo
mandatów karnych.
§ 2. Orzeczenie wydaje si
ę
w formie wyroku lub postanowienia. Postanowieniem rozstrzyga si
ę
, gdy
ustawa nie wymaga wydania wyroku.
§ 3. Postanowienie wydaje s
ą
d, prezes s
ą
du i upowa
ż
niony s
ę
dzia, a w toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych
równie
ż
organ prowadz
ą
cy te czynno
ś
ci. W kwestii niewymagaj
ą
cej postanowienia wydaje si
ę
zarz
ą
dzenie.
§ 4. W sprawach osób podlegaj
ą
cych orzecznictwu s
ą
dów wojskowych przepis § 3 odnosi si
ę
tak
ż
e do
prokuratora wojskowego.
§ 5. Przepisy art. 94, 95 i 97 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 33. [Udział stron w posiedzeniu] Strony mog
ą
uczestniczy
ć
w posiedzeniu, je
ż
eli ustawa to
przewiduje albo gdy prezes s
ą
du lub s
ą
d tak zarz
ą
dzi.
Art. 34. [Podstawa orzeczenia] Podstaw
ę
orzeczenia mo
ż
e stanowi
ć
tylko całokształt okoliczno
ś
ci
ujawnionych w post
ę
powaniu, maj
ą
cych znaczenie dla rozstrzygni
ę
cia.
Art. 35. [Dor
ę
czanie wyroków i uzasadnie
ń
] § 1. Wyrok s
ą
du pierwszej instancji uzasadnia si
ę
i
dor
ę
cza stronie wraz z uzasadnieniem jedynie na jej
żą
danie zgłoszone w zawitym terminie 7 dni od daty jego
ogłoszenia, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej.
§ 2. Wyrok zaoczny dor
ę
cza si
ę
z urz
ę
du obwinionemu i jego obro
ń
cy, je
ż
eli został ustanowiony; termin
do
żą
dania dor
ę
czenia uzasadnienia tego wyroku biegnie od daty jego dor
ę
czenia.
§ 3. Wyrok wydany na posiedzeniu dor
ę
cza si
ę
stronie z urz
ę
du, gdy nie uczestniczyła ona w
posiedzeniu; termin do
żą
dania dor
ę
czenia uzasadnienia wyroku biegnie wówczas od daty jego dor
ę
czenia.
Art. 36. [Uzasadnianie postanowie
ń
, zarz
ą
dze
ń
, orzecze
ń
wydanych w wyniku rozpoznania
ś
rodka zaskar
ż
enia] § 1. Postanowienie i zarz
ą
dzenie uzasadnia si
ę
jedynie, gdy podlega ono zaskar
ż
eniu.
Uzasadnienie sporz
ą
dza si
ę
wówczas z urz
ę
du i dor
ę
cza si
ę
je wraz z rozstrzygni
ę
ciem osobom, którym
przysługuje
ś
rodek odwoławczy, je
ż
eli nie brały udziału w rozprawie lub posiedzeniu albo nie były obecne
przy ogłoszeniu rozstrzygni
ę
cia, chyba
ż
e oddaliły si
ę
samowolnie.
§ 2. Orzeczenie wydane w wyniku rozpoznania
ś
rodka zaskar
ż
enia uzasadnia si
ę
z urz
ę
du, chyba
ż
e
ustawa stanowi inaczej.
Art. 37. [Utrwalanie czynno
ś
ci] § 1. Protokół spisuje si
ę
z ka
ż
dej czynno
ś
ci maj
ą
cej istotne znaczenie
dla sprawy, a w szczególno
ś
ci z rozprawy i posiedzenia, a tak
ż
e z dokonanych poza rozpraw
ą
czynno
ś
ci
dowodowych, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej.
§ 2. Czynno
ś
ci, z których nie sporz
ą
dza si
ę
protokołu, a tak
ż
e inne zdarzenia, które maj
ą
znaczenie dla
post
ę
powania, utrwala si
ę
w aktach w formie notatki urz
ę
dowej podpisanej przez osob
ę
, która dokonała tych
czynno
ś
ci.
§ 3. Przebieg czynno
ś
ci protokołowanych mo
ż
e by
ć
utrwalony ponadto za pomoc
ą
urz
ą
dzenia
rejestruj
ą
cego obraz lub d
ź
wi
ę
k, o czym nale
ż
y uprzedzi
ć
osoby uczestnicz
ą
ce w czynno
ś
ci. Zapis taki i jego
przekład, je
ż
eli został sporz
ą
dzony, s
ą
zał
ą
cznikami do protokołu.
§ 4. Strony i osoby maj
ą
ce w tym interes prawny mog
ą
zło
ż
y
ć
wniosek o sprostowanie protokołu
rozprawy lub posiedzenia, wskazuj
ą
c na nie
ś
cisło
ś
ci i opuszczenia. W przedmiocie sprostowania protokołu
rozstrzyga, po wysłuchaniu protokolanta, s
ę
dzia, który prowadził czynno
ść
.
§ 5. Do protokołów stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 144–146, 147 § 3, art. 148, 149 § 1 i 2, art. 150,
151, 153 § 3 i 4, art. 154 oraz art. 155 Kodeksu post
ę
powania karnego oraz przepisy wydane na podstawie
Page 6 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
art. 147 § 5 Kodeksu post
ę
powania karnego.
Art. 38. [Adres do dor
ę
cze
ń
, stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] § 1. Do
czynno
ś
ci procesowych prowadzonych w post
ę
powaniu w sprawach o wykroczenia stosuje si
ę
odpowiednio
tak
ż
e przepisy art. 95, 100 § 1 i 6 zdanie pierwsze, art. 105, 107, 108, 116–134, 136–142, 156 § 1–4, art.
157, 158, 160–166, 476 § 2 Kodeksu post
ę
powania karnego, a gdy s
ą
d orzeka jednoosobowo, równie
ż
przepisy art. 109–114 i 115 § 1, § 2 zdanie pierwsze oraz § 3 Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 2. Przy pierwszym wysłuchaniu oraz w wypadku, o którym mowa w art. 54 § 7, osoba podejrzana o
popełnienie wykroczenia ma obowi
ą
zek wskaza
ć
adres dla dor
ę
cze
ń
w kraju; w razie nieuczynienia tego
pismo wysłane pod ostatnio znanym adresem w kraju albo je
ż
eli adresu tego nie ma, zał
ą
czone do akt
sprawy, uwa
ż
a si
ę
za dor
ę
czone, o czym nale
ż
y j
ą
pouczy
ć
. Pouczenie to odnotowuje si
ę
w protokole, o
którym mowa w art. 54 § 6, lub w notatce wskazanej w art. 54 § 7.
DZIAŁ V
Dowody
Rozdział 6
Przepisy ogólne
Art. 39. [Wniosek dowodowy, dopuszczenie dowodu, pierwsze
ń
stwo dowodów z wyja
ś
nie
ń
i
zezna
ń
] § 1. Dowody przeprowadza si
ę
na wniosek stron albo z urz
ę
du. Przepis art. 168 Kodeksu
post
ę
powania karnego stosuje si
ę
.
§ 2. Do wniosku dowodowego stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 169 i 170 Kodeksu post
ę
powania
karnego, a przy przeprowadzaniu dowodu tak
ż
e art. 171–173 Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 3. Poza rozpraw
ą
o dopuszczeniu dowodu lub o jego zabezpieczeniu rozstrzyga prezes s
ą
du, s
ą
d albo
organ prowadz
ą
cy czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
ce, a w sprawach osób podlegaj
ą
cych orzecznictwu s
ą
dów
wojskowych tak
ż
e prokurator wojskowy.
§ 4. Dowodu z wyja
ś
nie
ń
lub zezna
ń
nie wolno zast
ę
powa
ć
tre
ś
ci
ą
pism, zapisków lub notatek
urz
ę
dowych, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej.
Art. 40. [O
ś
wiadczenie na pi
ś
mie] § 1. Na wniosek osoby przesłuchiwanej przyjmuje si
ę
od niej
o
ś
wiadczenie na pi
ś
mie.
§ 2. W wypadku, o którym mowa w § 1, nale
ż
y umo
ż
liwi
ć
tej osobie sporz
ą
dzenie o
ś
wiadczenia w
warunkach uniemo
ż
liwiaj
ą
cych porozumienie si
ę
z innymi osobami, a nast
ę
pnie przesłucha
ć
j
ą
w celu
wyja
ś
nienia, uzupełnienia lub u
ś
ci
ś
lenia okoliczno
ś
ci zawartych w o
ś
wiadczeniu pisemnym. O
ś
wiadczenie
pisemne stanowi zał
ą
cznik do protokołu.
§ 3. Wyja
ś
nienia lub zeznania, zło
ż
one w formie o
ś
wiadczenia pisemnego w post
ę
powaniu przed
s
ą
dem, odczytuje si
ę
.
Rozdział 7
Przeprowadzanie poszczególnych dowodów. Przeszukanie
Art. 41. [Dowód z zezna
ń
ś
wiadka] § 1. Przy przeprowadzaniu dowodu z zezna
ń
ś
wiadka stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 177, 178, 182, 183, 185–190,191 § 1 i 2 oraz art. 192 Kodeksu post
ę
powania
karnego.
§ 2. Osoby obowi
ą
zane do zachowania tajemnicy pa
ń
stwowej mog
ą
by
ć
przesłuchane co do
okoliczno
ś
ci, na które rozci
ą
ga si
ę
ten obowi
ą
zek, tylko po zwolnieniu tych osób od obowi
ą
zku zachowania
tajemnicy przez uprawniony organ przeło
ż
ony.
§ 3. Osoby obowi
ą
zane do zachowania tajemnicy słu
ż
bowej lub tajemnicy zwi
ą
zanej z wykonywaniem
zawodu lub funkcji mog
ą
odmówi
ć
zezna
ń
co do okoliczno
ś
ci, na które rozci
ą
ga si
ę
ten obowi
ą
zek, chyba
ż
e
s
ą
d zwolni te osoby od obowi
ą
zku zachowania tajemnicy. Na postanowienie s
ą
du słu
ż
y za
ż
alenie.
§ 4. S
ą
d nie mo
ż
e zwolni
ć
jednak od obowi
ą
zku zachowania tajemnicy zwi
ą
zanej z wykonywaniem
zawodu adwokata, radcy prawnego, lekarza lub dziennikarza.
§ 5. W wypadkach wskazanych w § 2 i 3 s
ą
d przesłuchuje tak
ą
osob
ę
na rozprawie z wył
ą
czeniem
jawno
ś
ci. Przepisy wydane na podstawie art. 181 § 2 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 42. [Dowód z opinii biegłego] § 1. Przy przeprowadzaniu dowodu z opinii biegłego stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 193–201 Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 2. W razie uzasadnionych w
ą
tpliwo
ś
ci co do stanu zdrowia psychicznego obwinionego s
ą
d lub
prokurator działaj
ą
cy na podstawie art. 56 § 1 powołuje biegłego psychiatr
ę
. Przepis art. 202 § 4 Kodeksu
Page 7 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
§ 3. Do tłumacza i specjalistów stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 204–206 Kodeksu post
ę
powania
karnego.
Art. 43. [Ogl
ę
dziny i eksperyment procesowy] Przy przeprowadzaniu ogl
ę
dzin i eksperymentu
procesowego stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 207, 208, 211 i 212 Kodeksu post
ę
powania karnego.
Art. 44. [Przeszukanie] § 1. W celu znalezienia i zatrzymania przedmiotów podlegaj
ą
cych ogl
ę
dzinom
lub mog
ą
cych stanowi
ć
dowód rzeczowy, Policja, a w toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych równie
ż
inne organy je
prowadz
ą
ce, mog
ą
dokona
ć
przeszukania pomieszcze
ń
i innych miejsc, je
ż
eli istniej
ą
uzasadnione podstawy
do przypuszczenia,
ż
e przedmioty te lub dowody tam si
ę
znajduj
ą
.
§ 2. Przepis § 1 stosuje si
ę
odpowiednio do przeszukania osoby, jej odzie
ż
y lub podr
ę
cznych
przedmiotów.
§ 3. Przeszukanie nast
ę
puje na mocy postanowienia prokuratora lub s
ą
du.
§ 4. W wypadkach niecierpi
ą
cych zwłoki, je
ż
eli postanowienie nie mogło by
ć
uprzednio wydane, mo
ż
na
przeprowadzi
ć
przeszukanie bez takiego postanowienia, jednak organ dokonuj
ą
cy tej czynno
ś
ci zobowi
ą
zany
jest nast
ę
pnie zwróci
ć
si
ę
niezwłocznie do prokuratora o zatwierdzenie przeszukania. Na
żą
danie osoby, u
której dokonano przeszukania, dor
ę
cza si
ę
jej w terminie 14 dni postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia
przeszukania. O prawie wyst
ą
pienia z takim
żą
daniem nale
ż
y j
ą
pouczy
ć
.
§ 5. Przy przeprowadzaniu przeszukania i zatrzymania przedmiotów stosuje si
ę
odpowiednio przepisy
art. 217, 221–234 i 236 Kodeksu post
ę
powania karnego.
DZIAŁ VI
Ś
rodki przymusu
Rozdział 8
Zatrzymanie
Art. 45. [Prawo zatrzymania] § 1. Policja ma prawo zatrzyma
ć
osob
ę
uj
ę
t
ą
na gor
ą
cym uczynku
popełnienia wykroczenia lub bezpo
ś
rednio potem, je
ż
eli:
1) zachodz
ą
podstawy do zastosowania wobec niej post
ę
powania przyspieszonego;
2) nie mo
ż
na ustali
ć
jej to
ż
samo
ś
ci.
§ 2. Art. 243 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 46. [Tryb zatrzymania] § 1. Zatrzymanego nale
ż
y natychmiast poinformowa
ć
o przyczynach
zatrzymania i o przysługuj
ą
cych mu uprawnieniach oraz wysłucha
ć
go.
§ 2. Z zatrzymania sporz
ą
dza si
ę
protokół, którego odpis dor
ę
cza si
ę
zatrzymanemu za pokwitowaniem.
W protokole nale
ż
y poda
ć
imi
ę
i nazwisko oraz funkcj
ę
osoby dokonuj
ą
cej zatrzymania, imi
ę
i nazwisko
zatrzymanego, a w razie niemo
ż
no
ś
ci ustalenia to
ż
samo
ś
ci – rysopis tej osoby, a ponadto dzie
ń
, godzin
ę
,
miejsce i przyczyn
ę
zatrzymania z okre
ś
leniem wykroczenia, w zwi
ą
zku z którym została zatrzymana. Nale
ż
y
równie
ż
zapisa
ć
zło
ż
one przez zatrzymanego o
ś
wiadczenia i zaznaczy
ć
udzielenie mu informacji o
przysługuj
ą
cych prawach.
§ 3. Na
żą
danie zatrzymanego zawiadamia si
ę
o zatrzymaniu osob
ę
najbli
ż
sz
ą
, a tak
ż
e pracodawc
ę
. O
zatrzymaniu osoby wskazanej w art. 10 § 1 zawiadamia si
ę
niezwłocznie wła
ś
ciwego dowódc
ę
jednostki
wojskowej, nawet gdy zatrzymany tego nie
żą
da.
§ 4. Zatrzymanemu nale
ż
y na jego
żą
danie umo
ż
liwi
ć
nawi
ą
zanie w dost
ę
pnej formie kontaktu z
adwokatem albo z radc
ą
prawnym oraz zapewni
ć
mo
ż
liwo
ść
bezpo
ś
redniej z nim rozmowy; zatrzymuj
ą
cy
mo
ż
e zastrzec,
ż
e b
ę
dzie przy niej obecny.
§ 5. Zatrzymanego nale
ż
y natychmiast zwolni
ć
, gdy ustanie przyczyna zatrzymania, a tak
ż
e z upływem
czasu zatrzymania.
§ 6. Czas zatrzymania osoby liczy si
ę
od chwili jej uj
ę
cia i nie mo
ż
e przekroczy
ć
24 godzin, a w
wypadkach wskazanych w art. 45 § 1 pkt 1 – 48 godzin.
Art. 47. [Za
ż
alenie na zatrzymanie] § 1. Zatrzymanemu przysługuje za
ż
alenie na zatrzymanie do s
ą
du.
W za
ż
aleniu zatrzymany mo
ż
e domaga
ć
si
ę
zbadania zasadno
ś
ci, legalno
ś
ci oraz prawidłowo
ś
ci
zatrzymania.
§ 2. Za
ż
alenie przekazuje si
ę
niezwłocznie s
ą
dowi rejonowemu miejsca zatrzymania, który równie
ż
niezwłocznie je rozpoznaje.
§ 3. Przy rozpoznawaniu za
ż
alenia s
ą
d stosuje odpowiednio przepisy art. 246 § 3 i 4 Kodeksu
Page 8 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
post
ę
powania karnego.
§ 4. W razie uznania zatrzymania za niew
ą
tpliwie niesłuszne zatrzymanemu przysługuje odszkodowanie,
którego mo
ż
e dochodzi
ć
w trybie okre
ś
lonym w dziale XII niniejszego kodeksu.
Rozdział 9
Zabezpieczenie i zaj
ę
cie przedmiotów
Art. 48. [Zaj
ę
cie przedmiotu, zabezpieczenie maj
ą
tkowe, przepadek przedmiotu] § 1. Policja i inne
organy uprawnione do prowadzenia czynno
ś
ci okre
ś
lonych w dziale VII mog
ą
dokona
ć
tymczasowego zaj
ę
cia
przedmiotu, je
ż
eli w zakresie swego działania dowiedziały si
ę
lub ujawniły wykroczenie zagro
ż
one
przepadkiem przedmiotów, a zaj
ę
cie takie jest niezb
ę
dne dla zabezpieczenia wykonania tego przepadku. Z
czynno
ś
ci zaj
ę
cia sporz
ą
dza si
ę
protokół.
§ 2. Tymczasowe zaj
ę
cie upada, je
ż
eli w ci
ą
gu 7 dni od daty jego dokonania nie zostanie wydane
postanowienie o zabezpieczeniu albo rozstrzygni
ę
cie orzekaj
ą
ce przepadek. Postanowienie o zabezpieczeniu
wydaje s
ą
d wła
ś
ciwy do rozpoznania sprawy; dor
ę
cza si
ę
je niezwłocznie osobie, u której dokonano zaj
ę
cia.
§ 3. Zabezpieczenie mo
ż
e nast
ą
pi
ć
tak
ż
e na mocy postanowienia s
ą
du po wszcz
ę
ciu post
ę
powania w
sprawie o wykroczenie zagro
ż
one przepadkiem przedmiotów, je
ż
eli nie dokonano tymczasowego zaj
ę
cia.
Postanowienie to wykonuje Policja, stosuj
ą
c odpowiednio przepisy o przeszukaniu i dor
ę
czaj
ą
c
postanowienie osobie, u której dokonuje zaj
ę
cia.
§ 4. Na postanowienia, o których mowa w § 2 i 3, przysługuje za
ż
alenie osobie, której prawa zostały
naruszone.
§ 5. Przy dokonywaniu czynno
ś
ci, o których mowa w § 1–3, stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 44.
§ 6. Zabezpieczenie maj
ą
tkowe upada, je
ż
eli nie zostanie prawomocnie orzeczony przepadek
przedmiotów.
Rozdział 10
Kary porz
ą
dkowe i pozostałe
ś
rodki przymusu
Art. 49. [Kara porz
ą
dkowa, odpowiedzialno
ść
dyscyplinarna] § 1. Na
ś
wiadka, biegłego, tłumacza
lub specjalist
ę
, który bez usprawiedliwienia nie stawił si
ę
na wezwanie uprawnionego organu lub bez
zezwolenia tego organu samowolnie wydalił si
ę
z miejsca czynno
ś
ci przed jej zako
ń
czeniem albo
bezpodstawnie odmówił zło
ż
enia zezna
ń
, wykonania czynno
ś
ci biegłego, tłumacza lub specjalisty, mo
ż
na
nało
ż
y
ć
kar
ę
porz
ą
dkow
ą
do 250 złotych, a w razie ponownego niezastosowania si
ę
do wezwania do 500
złotych.
§ 2. Przepis § 1 stosuje si
ę
równie
ż
do osoby, która b
ę
d
ą
c obowi
ą
zana do okazania albo wydania
przedmiotu ogl
ę
dzin lub dowodu rzeczowego odmówiła jego okazania lub wydania; nie dotyczy to osoby,
której przysługuje prawo odmowy zezna
ń
.
§ 3. Nało
ż
on
ą
kar
ę
nale
ż
y uchyli
ć
, je
ż
eli osoba ukarana w ci
ą
gu 7 dni od daty dor
ę
czenia lub ogłoszenia
jej postanowienia o nało
ż
eniu kary porz
ą
dkowej dostatecznie usprawiedliwi swoje niestawiennictwo,
samowolne oddalenie si
ę
, odmow
ę
zło
ż
enia zezna
ń
albo wykonania innego obowi
ą
zku, o którym mowa w§ 1
lub 2.
§ 4. W przypadku uchybienia obowi
ą
zkom wskazanym w § 1 lub 2 przez
ż
ołnierza w czynnej słu
ż
bie
wojskowej, s
ą
d wyst
ę
puje do dowódcy jednostki wojskowej, w której
ż
ołnierz pełni słu
ż
b
ę
, o poci
ą
gni
ę
cie go
do odpowiedzialno
ś
ci dyscyplinarnej.
§ 5. Przepis § 4 stosuje si
ę
, cho
ć
by za uchybienie, którego dopu
ś
cił si
ę
ż
ołnierz przed wst
ą
pieniem do
wojska, była mu poprzednio wymierzona kara porz
ą
dkowa, lecz nie została do tego czasu wykonana.
Art. 50. [Przymusowe doprowadzenie przez Policj
ę
, odebranie przedmiotu ogl
ę
dzin] § 1. W razie
niestawienia si
ę
ś
wiadka na wezwanie bez usprawiedliwienia mo
ż
na, niezale
ż
nie od nało
ż
enia kary
porz
ą
dkowej, zarz
ą
dzi
ć
jego przymusowe doprowadzenie przez Policj
ę
.
§ 2. W razie nieusprawiedliwionej odmowy okazania albo wydania przedmiotu ogl
ę
dzin lub dowodu
rzeczowego mo
ż
na zarz
ą
dzi
ć
jego odebranie przez Policj
ę
.
Art. 51. [Organy stosuj
ą
ce
ś
rodki przymusu, stosowanie przepisów o post
ę
powaniu
egzekucyjnym w administracji] § 1.
Ś
rodki przymusu, o których mowa w art. 49 i 50, stosuje s
ą
d wła
ś
ciwy
do rozpoznania sprawy, a w toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych tak
ż
e prokurator, je
ż
eli prowadzi te czynno
ś
ci. W
toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych, prowadzonych przez organ inny ni
ż
prokurator,
ś
rodki przymusu, o których
mowa w art. 50 § 1, stosuje s
ą
d wła
ś
ciwy do rozpoznania sprawy na wniosek organu dokonuj
ą
cego tych
czynno
ś
ci, a pozostałe
ś
rodki przymusu – organ dokonuj
ą
cy czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych.
§ 2. Kar
ę
porz
ą
dkow
ą
wskazan
ą
w art. 49 § 1 i 2 uchyla odpowiednio s
ą
d lub organ przeło
ż
ony nad
Page 9 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
organem, który dan
ą
kar
ę
nało
ż
ył.
§ 3. Na postanowienie odmawiaj
ą
ce uchylenia kary porz
ą
dkowej przysługuje ukaranemu za
ż
alenie;
je
ż
eli postanowienie wydano w toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych, za
ż
alenie rozpoznaje s
ą
d wła
ś
ciwy do
rozpoznania sprawy.
§ 4. Kary porz
ą
dkowe nało
ż
one w toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych
ś
ci
ą
ga si
ę
w trybie przepisów o
post
ę
powaniu egzekucyjnym w administracji. Kary te stanowi
ą
dochód bud
ż
etu pa
ń
stwa.
Art. 52. [Zatrzymanie w celu wykonania zarz
ą
dzenia o przymusowym doprowadzeniu
obwinionego lub
ś
wiadka] Wykonuj
ą
c zarz
ą
dzenie o przymusowym doprowadzeniu obwinionego lub
ś
wiadka, Policja mo
ż
e, gdy jest to niezb
ę
dne, zatrzyma
ć
osob
ę
, któr
ą
ma doprowadzi
ć
na czas konieczny do
wykonania zarz
ą
dzenia. Art. 46 i 47 nie stosuje si
ę
.
Art. 53. [Ustalenie miejsca pobytu osoby podejrzanej] Je
ż
eli miejsce pobytu osoby podejrzanej o
popełnienie wykroczenia nie jest znane, s
ą
d mo
ż
e zarz
ą
dzi
ć
ustalenie miejsca jej pobytu przez Policj
ę
.
Policja ustala te
ż
miejsce pobytu z własnej inicjatywy albo na wniosek organu dokonuj
ą
cego czynno
ś
ci
wyja
ś
niaj
ą
cych. S
ą
d mo
ż
e zarz
ą
dzi
ć
przymusowe doprowadzenie obwinionego.
DZIAŁ VII
Czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
ce
Art. 54. [Cel przeprowadzenia czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych] § 1. W celu ustalenia, czy istniej
ą
podstawy do wyst
ą
pienia z wnioskiem o ukaranie oraz zebrania danych niezb
ę
dnych do sporz
ą
dzenia
wniosku o ukaranie, Policja przeprowadza czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
ce. Czynno
ś
ci te w miar
ę
mo
ż
no
ś
ci nale
ż
y
podj
ąć
w miejscu popełnienia czynu bezpo
ś
rednio po jego ujawnieniu i zako
ń
czy
ć
w ci
ą
gu miesi
ą
ca.
§ 2. Je
ż
eli czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
ce nie dostarczyły podstaw do wniesienia wniosku o ukaranie,
zawiadamia si
ę
o tym ujawnionych pokrzywdzonych oraz osob
ę
, o której mowa w art. 56a, wskazuj
ą
c
przyczyn
ę
niewniesienia wniosku o ukaranie.
§ 3. Je
ż
eli okoliczno
ś
ci czynu nie budz
ą
w
ą
tpliwo
ś
ci, utrwalenie czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych mo
ż
na
ograniczy
ć
do sporz
ą
dzenia notatki urz
ę
dowej, zawieraj
ą
cej ustalenia niezb
ę
dne do sporz
ą
dzenia wniosku o
ukaranie. Notatka powinna zawiera
ć
wskazanie rodzaju czynno
ś
ci, czasu i miejsca oraz osób
uczestnicz
ą
cych, a tak
ż
e krótki opis przebiegu czynno
ś
ci i podpis osoby, która sporz
ą
dziła notatk
ę
.
§ 4. Je
ż
eli okoliczno
ś
ci czynu budz
ą
w
ą
tpliwo
ś
ci, dla realizacji celu okre
ś
lonego w § 1 mo
ż
na
przeprowadzi
ć
odpowiedni dowód. Utrwalenie takiej czynno
ś
ci nast
ę
puje w formie protokołu ograniczonego
do zapisu najbardziej istotnych o
ś
wiadcze
ń
osób bior
ą
cych udział w czynno
ś
ci.
§ 5. W stosunku do osoby podejrzanej o popełnienie wykroczenia stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art.
74 § 3 i art. 308 § 1 Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 6. Nale
ż
y niezwłocznie przesłucha
ć
osob
ę
, co do której istnieje uzasadniona podstawa do
sporz
ą
dzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie. Osoba taka ma prawo odmówi
ć
zło
ż
enia wyja
ś
nie
ń
oraz
zgłosi
ć
wnioski dowodowe, o czym nale
ż
y j
ą
pouczy
ć
. Przesłuchanie tej osoby zaczyna si
ę
od powiadomienia
jej o tre
ś
ci zarzutu wpisanego do protokołu przesłuchania; przepis § 4 zdanie drugie stosuje si
ę
.
§ 7. Od przesłuchania osoby, o której mowa w § 6, mo
ż
na odst
ą
pi
ć
, je
ż
eli byłoby ono poł
ą
czone ze
znacznymi trudno
ś
ciami; osoba ta mo
ż
e nadesła
ć
wyja
ś
nienia do wła
ś
ciwego organu w terminie 7 dni od
odst
ą
pienia od przesłuchania, o czym nale
ż
y j
ą
pouczy
ć
. Odst
ą
pienie od przesłuchania oraz pouczenie
dokumentuje si
ę
notatk
ą
urz
ę
dow
ą
.
Art. 55. [Uzupełnienie lub sprawdzenie faktów podanych we wniosku o ukaranie] § 1. Czynno
ś
ci
wyja
ś
niaj
ą
ce przeprowadza si
ę
tak
ż
e w celu uzupełnienia lub sprawdzenia faktów podanych we wniosku o
ukaranie w wypadku wskazanym w art. 60 § 1 pkt 6.
§ 2. Czynno
ś
ci wskazane w § 1 nale
ż
y przeprowadzi
ć
w terminie oraz w zakresie okre
ś
lonym
poleceniem s
ą
du, chyba
ż
e w toku wykonywania tych czynno
ś
ci wyjd
ą
na jaw okoliczno
ś
ci wymagaj
ą
ce
utrwalenia dowodu, którego nie b
ę
dzie mo
ż
na powtórzy
ć
przed s
ą
dem, lub znalezienia i zatrzymania
przedmiotu.
§ 3. W razie przesłuchiwania w ramach czynno
ś
ci, o których mowa w § 1, obwinionego wskazanego we
wniosku o ukaranie, przepisy art. 54 § 6 stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 56. [Uprawnienie do przeprowadzenia czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych, nadzór] § 1. Czynno
ś
ci
wyja
ś
niaj
ą
ce, o których mowa w art. 54, mo
ż
e tak
ż
e przeprowadzi
ć
prokurator lub zleci
ć
je Policji.
§ 2. Przepisy art. 54 i 55 stosuje si
ę
odpowiednio do organów wskazanych w art. 17 § 2 i 3, w granicach
ich wła
ś
ciwo
ś
ci, a tak
ż
e do innych organów, gdy ustawa tak stanowi.
§ 3. Instytucje, którym nadano uprawnienia oskar
ż
yciela publicznego w drodze rozporz
ą
dzenia
okre
ś
lonego w art. 17 § 4, mog
ą
w sprawie, w której ujawniły wykroczenie, zwraca
ć
si
ę
do Policji o
Page 10 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
przeprowadzenie czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych w zakresie niezb
ę
dnym do ustalenia, czy istniej
ą
podstawy
do wyst
ą
pienia z wnioskiem o ukaranie oraz do zebrania danych koniecznych do sporz
ą
dzenia wniosku o
ukaranie.
§ 4. Nadzór nad czynno
ś
ciami wyja
ś
niaj
ą
cymi sprawuje organ nadrz
ę
dny nad organem prowadz
ą
cym te
czynno
ś
ci.
Art. 56a. [Za
ż
alenie na niewniesienie wniosku o ukaranie] Je
ż
eli nie zachodz
ą
okoliczno
ś
ci
okre
ś
lone w art. 27, osobie, która zło
ż
yła zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, przysługuje za
ż
alenie do
organu nadrz
ę
dnego na niewniesienie wniosku o ukaranie.
DZIAŁ VIII
Post
ę
powanie zwyczajne
Rozdział 11
Wszcz
ę
cie post
ę
powania. Orzekanie przed rozpraw
ą
Art. 57. [Wniosek o ukaranie] § 1. Podstaw
ę
do wszcz
ę
cia post
ę
powania stanowi wniosek o ukaranie
zło
ż
ony przez organ uprawniony do wyst
ę
powania w charakterze oskar
ż
yciela publicznego w danej sprawie,
a w wypadkach okre
ś
lonych w art. 27 § 1 i 2 tak
ż
e wniosek zło
ż
ony przez pokrzywdzonego.
§ 2. Wniosek o ukaranie powinien zawiera
ć
:
1) imi
ę
i nazwisko oraz adres obwinionego, a tak
ż
e inne dane niezb
ę
dne do ustalenia jego to
ż
samo
ś
ci;
2) okre
ś
lenie zarzucanego obwinionemu czynu ze wskazaniem miejsca, czasu, sposobu i okoliczno
ś
ci jego
popełnienia;
3) wskazanie dowodów;
4) imi
ę
i nazwisko oraz podpis sporz
ą
dzaj
ą
cego wniosek, a tak
ż
e adres gdy wniosek pochodzi od
pokrzywdzonego.
§ 3. Wniosek o ukaranie składany przez oskar
ż
yciela publicznego powinien ponadto zawiera
ć
wskazanie:
1) przepisów, pod które zarzucany czyn podpada;
2) miejsca zatrudnienia obwinionego oraz, w miar
ę
mo
ż
no
ś
ci, danych o jego warunkach materialnych,
rodzinnych i osobistych;
3) pokrzywdzonych, o ile takich ujawniono;
4) wysoko
ś
ci wyrz
ą
dzonej szkody;
5) stanowiska osoby sporz
ą
dzaj
ą
cej wniosek;
6) s
ą
du wła
ś
ciwego do rozpoznania sprawy;
7) danych dotycz
ą
cych uprzedniego skazania obwinionego za podobne przest
ę
pstwo lub wykroczenie,
je
ż
eli oskar
ż
yciel powołuje si
ę
na t
ę
okoliczno
ść
.
§ 4. Do wniosku o ukaranie oskar
ż
yciel publiczny doł
ą
cza materiały czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych lub
post
ę
powania przygotowawczego, a tak
ż
e, do wiadomo
ś
ci s
ą
du, adresy
ś
wiadków i pokrzywdzonych oraz po
jednym odpisie wniosku dla ka
ż
dego z obwinionych.
§ 5. W razie wniesienia wniosku o ukaranie przez pokrzywdzonego, prezes s
ą
du przesyłaj
ą
c
wła
ś
ciwemu oskar
ż
ycielowi publicznemu zawiadomienie, o którym mowa w art. 27 § 4, wzywa go
jednocze
ś
nie do nadesłania w terminie 7 dni materiału dowodowego w razie niewnoszenia przez niego
wniosku o ukaranie, je
ż
eli w sprawie przeprowadzono czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
ce lub dochodzenie, albo do
nadesłania o
ś
wiadczenia o braku takiego materiału.
Art. 58. [Wniosek o skazanie obwinionego za zarzucany mu czyn bez przeprowadzania rozprawy]
§ 1. Oskar
ż
yciel publiczny mo
ż
e, za zgod
ą
obwinionego, przesłuchanego uprzednio w toku czynno
ś
ci
wyja
ś
niaj
ą
cych w trybie art. 54 § 6, umie
ś
ci
ć
we wniosku o ukaranie wniosek o skazanie obwinionego za
zarzucany mu czyn bez przeprowadzania rozprawy i wymierzenie mu okre
ś
lonej kary lub
ś
rodka karnego albo
odst
ą
pienie od wymierzenia kary lub
ś
rodka karnego.
§ 2. Wniosek o skazanie, o którym mowa w § 1, jest mo
ż
liwy tylko wówczas, gdy w
ś
wietle zebranych
dowodów wyja
ś
nienia obwinionego oraz okoliczno
ś
ci popełnienia wykroczenia nie budz
ą
w
ą
tpliwo
ś
ci, a cele
post
ę
powania zostan
ą
osi
ą
gni
ę
te mimo nieprzeprowadzenia rozprawy.
§ 3. Obwiniony, je
ż
eli nie dotyczy go wniosek o skazanie, mo
ż
e po wezwaniu na rozpraw
ę
lub
zawiadomieniu o jej terminie wyst
ą
pi
ć
z wnioskiem o skazanie w okre
ś
lony sposób bez przeprowadzania
rozprawy.
Page 11 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
Art. 59. [Zwrot wniosku w celu usuni
ę
cia braków, wszcz
ę
cie post
ę
powania, odmowa wszcz
ę
cia
post
ę
powania] § 1. Je
ż
eli wniosek o ukaranie nie odpowiada warunkom formalnym wskazanym w art. 57 §
2–4, prezes s
ą
du zwraca wniosek w celu usuni
ę
cia braków w terminie 7 dni.
§ 2. Je
ż
eli wniosek o ukaranie odpowiada warunkom formalnym, prezes s
ą
du, wszczynaj
ą
c
post
ę
powanie zarz
ą
dzeniem, kieruje spraw
ę
do rozpoznania na rozprawie lub na posiedzeniu albo – w razie
stwierdzenia okoliczno
ś
ci wył
ą
czaj
ą
cych post
ę
powanie lub wskazanych w art. 61 § 1 – orzekaj
ą
c
jednoosobowo, odmawia wszcz
ę
cia post
ę
powania. Na postanowienie o odmowie wszcz
ę
cia post
ę
powania
słu
ż
y za
ż
alenie osobie, która zło
ż
yła zawiadomienie o popełnieniu wykroczenia, ujawnionemu
pokrzywdzonemu oraz organowi, który wniósł wniosek o ukaranie.
§ 3. W razie zło
ż
enia wniosku o ukaranie przez oskar
ż
yciela posiłkowego, w przedmiocie wszcz
ę
cia
rozstrzyga si
ę
po przekazaniu przez oskar
ż
yciela publicznego materiału dowodowego lub o
ś
wiadczenia, o
którym mowa w art. 57 § 5.
Art. 60. [Skierowanie sprawy na posiedzenie] § 1. Prezes s
ą
du, po wszcz
ę
ciu post
ę
powania, kieruje
spraw
ę
na posiedzenie, je
ż
eli:
1) oskar
ż
yciel publiczny wyst
ą
pił z wnioskiem o skazanie obwinionego bez przeprowadzania rozprawy;
2) obwiniony, po wezwaniu go na rozpraw
ę
lub zawiadomieniu o jej terminie, wyst
ą
pił z wnioskiem o
skazanie bez przeprowadzania rozprawy;
3) zostały stwierdzone przed rozpraw
ą
okoliczno
ś
ci wył
ą
czaj
ą
ce post
ę
powanie;
4) zachodzi potrzeba wydania postanowienia o niewła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
du;
5) zachodzi potrzeba umorzenia post
ę
powania z powodu oczywistego braku podstaw obwinienia;
6) w sprawie, w której wniosek o ukaranie zło
ż
ył oskar
ż
yciel posiłkowy, niezb
ę
dne jest polecenie Policji lub
innemu organowi dokonania okre
ś
lonych czynno
ś
ci dowodowych;
7) zachodzi mo
ż
liwo
ść
wydania wyroku nakazowego;
8) zachodzi potrzeba wydania innego rozstrzygni
ę
cia przekraczaj
ą
cego uprawnienia prezesa.
§ 2. O terminie posiedzenia w wypadkach wskazanych w § 1 pkt 1, 2, 3 i 5 powiadamia si
ę
strony i ich
przedstawicieli procesowych. Niestawiennictwo prawidłowo powiadomionych osób nie tamuje toku
post
ę
powania. Udział obro
ń
cy, o którym mowa w art. 21 § 1, jest jednak obowi
ą
zkowy w posiedzeniu
okre
ś
lonym w § 1 pkt 1 i 2.
§ 3. W wypadku wskazanym w § 1 pkt 2 prezes s
ą
du mo
ż
e zarz
ą
dzi
ć
rozpoznanie wniosku obwinionego
na rozprawie, je
ż
eli przyspieszy to bieg post
ę
powania. Wniosek ten rozpoznaje si
ę
wówczas przed
rozpocz
ę
ciem przewodu s
ą
dowego.
§ 4. W dalszym post
ę
powaniu s
ą
d nie jest zwi
ą
zany ocen
ą
faktyczn
ą
ani prawn
ą
przyj
ę
t
ą
za podstaw
ę
rozstrzygni
ęć
wydanych w trybie okre
ś
lonym w § 1–3.
Art. 61. [Przesłanki odmowy wszcz
ę
cia i umorzenia post
ę
powania] § 1. Mo
ż
na odmówi
ć
wszcz
ę
cia
post
ę
powania, a wszcz
ę
te umorzy
ć
, tak
ż
e wtedy, je
ż
eli:
1) w sprawie o ten sam czyn, jako maj
ą
cy jednocze
ś
nie znamiona przest
ę
pstwa i wykroczenia,
post
ę
powanie karne zostało ju
ż
prawomocnie zako
ń
czone orzeczeniem skazuj
ą
cym lub toczy si
ę
post
ę
powanie karne z oskar
ż
enia publicznego;
2) wobec sprawcy zastosowano
ś
rodek oddziaływania w postaci pouczenia, zwrócenia uwagi lub
ostrze
ż
enia albo
ś
rodek przewidziany w przepisach o odpowiedzialno
ś
ci dyscyplinarnej lub porz
ą
dkowej,
a
ś
rodek ten jest wystarczaj
ą
c
ą
reakcj
ą
na wykroczenie.
§ 2. Na postanowienie o umorzeniu post
ę
powania z przyczyn wskazanych w § 1 przysługuje za
ż
alenie.
§ 3. W sprawie o wykroczenie, w której odmówiono wszcz
ę
cia post
ę
powania lub je umorzono, mo
ż
na
podj
ąć
post
ę
powanie w terminie 3 miesi
ę
cy od uprawomocnienia si
ę
orzeczenia w sprawie o przest
ę
pstwo,
je
ż
eli orzeczeniem tym uniewinniono oskar
ż
onego lub umorzono post
ę
powanie, a nie ustała jeszcze
karalno
ść
wykroczenia.
Art. 62. [Uwzgl
ę
dnianie z urz
ę
du okoliczno
ś
ci wył
ą
czaj
ą
cych orzekanie] § 1. Okoliczno
ś
ci
wył
ą
czaj
ą
ce orzekanie na podstawie niniejszego kodeksu uwzgl
ę
dnia si
ę
z urz
ę
du w ka
ż
dym stadium
post
ę
powania.
§ 2. W razie stwierdzenia okoliczno
ś
ci wył
ą
czaj
ą
cych orzekanie po wszcz
ę
ciu post
ę
powania, s
ą
d wydaje
postanowienie o jego umorzeniu, a je
ż
eli rozpocz
ę
to ju
ż
przewód s
ą
dowy – wyrok o umorzeniu
post
ę
powania, z wyj
ą
tkiem okre
ś
lonym w § 3. Na postanowienie o umorzeniu przysługuje za
ż
alenie.
§ 3. W razie stwierdzenia okoliczno
ś
ci, o których mowa w art. 5 § 1 pkt 1 i 2, po rozpocz
ę
ciu przewodu
Page 12 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
s
ą
dowego s
ą
d wydaje wyrok uniewinniaj
ą
cy, chyba
ż
e sprawca był w chwili czynu niepoczytalny.
Art. 63. [Uwzgl
ę
dnienie wniosku oskar
ż
yciela publicznego o skazanie obwinionego za zarzucany
mu czyn bez przeprowadzania rozprawy] § 1. Uwzgl
ę
dniaj
ą
c wniosek oskar
ż
yciela publicznego, o którym
mowa w art. 58 § 1, s
ą
d uznaje za ujawnione dowody doł
ą
czone do wniosku o ukaranie.
§ 2. S
ą
d mo
ż
e uzale
ż
ni
ć
uwzgl
ę
dnienie wniosku od dokonania w nim okre
ś
lonych przez siebie zmian.
Wniosek ze zmianami nie mo
ż
e zosta
ć
uwzgl
ę
dniony, je
ż
eli obwiniony, nale
ż
ycie o zmianach tych
powiadomiony, zgłosi wobec nich sprzeciw w terminie okre
ś
lonym przez s
ą
d.
§ 3. Wniosek nie mo
ż
e zosta
ć
uwzgl
ę
dniony, je
ż
eli w terminie okre
ś
lonym przez s
ą
d zgłosi wobec niego
sprzeciw pokrzywdzony, który zło
ż
ył ju
ż
o
ś
wiadczenie o przył
ą
czeniu si
ę
do post
ę
powania w charakterze
oskar
ż
yciela posiłkowego.
§ 4. S
ą
d uwzgl
ę
dniaj
ą
c wniosek skazuje obwinionego wyrokiem.
§ 5. Je
ż
eli s
ą
d uzna,
ż
e nie ma podstaw do uwzgl
ę
dnienia wniosku, sprawa podlega rozpoznaniu na
zasadach ogólnych.
Art. 64. [Rozpoznawanie wniosku obwinionego o skazanie go bez przeprowadzania rozprawy] § 1.
Przy rozpoznawaniu wniosku obwinionego o skazanie go w okre
ś
lony sposób bez przeprowadzania
rozprawy, zgłoszonego przed jej rozpocz
ę
ciem, s
ą
d stosuje odpowiednio art. 63.
§ 2. S
ą
d mo
ż
e uwzgl
ę
dni
ć
wniosek, o którym mowa w § 1, je
ż
eli nie zgłosił wobec niego sprzeciwu
oskar
ż
yciel publiczny, a tak
ż
e oskar
ż
yciel posiłkowy, gdy wyst
ę
puje w sprawie i jedynie wtedy, gdy
okoliczno
ś
ci popełnienia czynu oraz wyja
ś
nienia obwinionego w
ś
wietle ujawnionego materiału dowodowego
nie budz
ą
w
ą
tpliwo
ś
ci.
§ 3. Je
ż
eli obwiniony nie był przesłuchany w toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych, s
ą
d przesłuchuje go na
posiedzeniu, chyba
ż
e obwiniony bez usprawiedliwienia nie stawił si
ę
na posiedzenie albo nadesłał swoje
wyja
ś
nienia na pi
ś
mie w trybie okre
ś
lonym w art. 67 § 3.
§ 4. Brak stanowiska oskar
ż
yciela w przedmiocie sprzeciwu, o którym mowa w § 2, nie stoi na
przeszkodzie uwzgl
ę
dnieniu wniosku, je
ż
eli oskar
ż
yciel prawidłowo powiadomiony o terminie posiedzenia nie
stawił si
ę
bez usprawiedliwienia.
Rozdział 12
Przygotowanie do rozprawy
Art. 65. [Zawiadomienie o miejscu i terminie rozprawy, wezwanie obwinionego do osobistego
stawiennictwa] § 1. Prezes s
ą
du, kieruj
ą
c spraw
ę
na rozpraw
ę
, zarz
ą
dza zawiadomienie o jej miejscu i
terminie oskar
ż
yciela, pokrzywdzonego i obwinionego oraz obro
ń
c
ę
i pełnomocnika, gdy zostali ustanowieni;
zarz
ą
dza on tak
ż
e wezwanie na rozpraw
ę
ś
wiadków oraz sprowadzenie innych dowodów.
§ 2. Oskar
ż
yciela publicznego zawiadamia si
ę
o rozprawie i posiedzeniu przez dostarczenie mu wykazu
spraw, które maj
ą
by
ć
rozpoznane w danym dniu.
§ 3. Je
ż
eli prezes s
ą
du lub s
ą
d uzna udział obwinionego na rozprawie za niezb
ę
dny, zarz
ą
dzaj
ą
c
zawiadomienie go o jej miejscu i terminie, zarz
ą
dza jednocze
ś
nie wezwanie obwinionego do osobistego
stawiennictwa, pod rygorem przymusowego doprowadzenia. Przepis ten stosuje si
ę
odpowiednio do
posiedze
ń
.
Art. 66. [Wył
ą
czenie stosowania
ś
rodków przymusu, porozumiewanie za po
ś
rednictwem Ministra
Sprawiedliwo
ś
ci] § 1. Osoby wymienione w art. 5 § 1 pkt 6 lit. a–e nie s
ą
obowi
ą
zane do składania zezna
ń
w
charakterze
ś
wiadka lub do wyst
ę
powania w charakterze biegłego, mo
ż
na jednak zwróci
ć
si
ę
o wyra
ż
enie
przez te osoby zgody na zło
ż
enie zezna
ń
lub wyst
ą
pienie w charakterze biegłego. W razie wyra
ż
enia zgody,
wezwania dla tych osób nie mog
ą
zawiera
ć
zagro
ż
enia zastosowania
ś
rodków przymusu, a w razie
niestawiennictwa na wezwanie lub odmowy zło
ż
enia zezna
ń
nie mo
ż
na do nich stosowa
ć
tych
ś
rodków.
§ 2. Do osób wymienionych w art. 5 § 1 pkt 6 lit. f stosuje si
ę
odpowiednio § 1, je
ż
eli okoliczno
ś
ci,
których zeznania lub opinie maj
ą
dotyczy
ć
, zwi
ą
zane s
ą
z wykonywaniem przez te osoby funkcji urz
ę
dowych
lub słu
ż
bowych.
§ 3. Do osób, o których mowa w § 1 i 2, przepisy art. 5 § 2 i 3 stosuje si
ę
odpowiednio.
§ 4. Z osobami, o których mowa w § 1 i 2, organy prowadz
ą
ce post
ę
powanie porozumiewaj
ą
si
ę
we
wszystkich wypadkach, w tym równie
ż
przy dor
ę
czaniu pism procesowych, za po
ś
rednictwem Ministra
Sprawiedliwo
ś
ci, a ten w razie potrzeby przez Ministra Spraw Zagranicznych. Przepis art. 613 § 2 Kodeksu
post
ę
powania karnego stosuje si
ę
.
Art. 67. [Zawiadomienie obwinionego o terminie pierwszej rozprawy lub posiedzeniu] § 1.
Zawiadamiaj
ą
c obwinionego o terminie pierwszej rozprawy lub posiedzeniu, o którym mowa w art. 60 § 1 pkt
1, doł
ą
cza si
ę
do zawiadomienia odpis wniosku o ukaranie.
Page 13 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
§ 2. Zawiadomienie obwinionego o terminie pierwszej rozprawy powinno zawiera
ć
pouczenie o tym,
ż
e
mo
ż
e on sprowadzi
ć
na rozpraw
ę
ś
wiadków i przedstawi
ć
inne dowody na swoj
ą
obron
ę
lub wskaza
ć
je
s
ą
dowi w takim czasie, aby dowody te mogły by
ć
przeprowadzone na rozprawie, nie pó
ź
niej jednak ni
ż
w
terminie 7 dni od dor
ę
czenia zawiadomienia, a tak
ż
e o przysługuj
ą
cym mu prawie do odmowy zło
ż
enia
wyja
ś
nie
ń
lub udzielenia odpowiedzi na pytanie i do korzystania z pomocy obro
ń
cy oraz o prawie
przegl
ą
dania akt sprawy, jak równie
ż
o obowi
ą
zku powiadomienia s
ą
du o ka
ż
dej zmianie miejsca pobytu lub
zamieszkania na okres dłu
ż
szy ni
ż
7 dni, a w razie pobytu za granic
ą
– o konieczno
ś
ci wskazania w kraju
adresu dla dor
ę
cze
ń
i o konsekwencjach uchybienia tym obowi
ą
zkom. W zawiadomieniu nale
ż
y pouczy
ć
obwinionego o przysługuj
ą
cym mu prawie wyst
ą
pienia z wnioskiem, o którym mowa w art. 58 § 3.
Zawiadomienie lub wezwanie powinno tak
ż
e zawiera
ć
pouczenie, i
ż
rozprawa mo
ż
e by
ć
prowadzona pod
nieobecno
ść
obwinionego jako zaoczna oraz pouczenie o mo
ż
liwo
ś
ci przymusowego doprowadzenia
obwinionego na rozpraw
ę
.
§ 3. Zawiadomienie kierowane do obwinionego, którego obecno
ś
ci na rozprawie nie uznano za
obowi
ą
zkow
ą
, powinno zawiera
ć
pouczenie,
ż
e mo
ż
e on nie stawiaj
ą
c si
ę
do s
ą
du nadesła
ć
swoje
wyja
ś
nienia. Wyja
ś
nienia te podlegaj
ą
odczytaniu na rozprawie. Rozprawa ma wówczas charakter zaoczny.
§ 4. W zawiadomieniu kierowanym do oskar
ż
yciela posiłkowego nale
ż
y pouczy
ć
go o obowi
ą
zku
powiadomienia s
ą
du o zmianie miejsca zamieszkania oraz podania adresu dla dor
ę
cze
ń
w czasie pobytu za
granic
ą
i konsekwencjach niedopełnienia tego obowi
ą
zku, a w zawiadomieniu kierowanym do
pokrzywdzonego – o uprawnieniach, o których mowa w art. 26 § 3.
§ 5. S
ą
d mo
ż
e, uznaj
ą
c obecno
ść
obwinionego na rozprawie za obowi
ą
zkow
ą
mimo wcze
ś
niejszego
uznania jej za nieobowi
ą
zkow
ą
, wezwa
ć
obwinionego, odraczaj
ą
c w tym celu rozpraw
ę
.
Art. 68. [Przesłuchanie przez s
ą
d, na którego terenie mieszkaj
ą
obwiniony lub
ś
wiadek] § 1. Je
ż
eli
obwiniony lub
ś
wiadek mieszka poza miejscowo
ś
ci
ą
, w której ma siedzib
ę
wła
ś
ciwy s
ą
d, prezes s
ą
du lub s
ą
d
mo
ż
e zwróci
ć
si
ę
do s
ą
du, na którego terenie działania mieszkaj
ą
te osoby, o przesłuchanie ich co do
wskazanych okoliczno
ś
ci.
§ 2. Przepis § 1 stosuje si
ę
odpowiednio do obwinionego lub
ś
wiadka pozbawionego wolno
ś
ci.
Art. 69. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] Przy przygotowaniu do rozprawy
stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 348, 349, 350, 352 i 353 Kodeksu post
ę
powania karnego.
Rozdział 13
Rozprawa
Art. 70. [Ustno
ść
i jawno
ść
rozprawy] § 1. Rozprawa odbywa si
ę
ustnie i jawnie.
§ 2. S
ą
d wył
ą
cza jawno
ść
cało
ś
ci lub cz
ęś
ci rozprawy, je
ż
eli jawno
ść
mogłaby obra
ż
a
ć
dobre obyczaje,
wywoła
ć
zakłócenie spokoju publicznego lub gdy wa
ż
ny interes prywatny tego wymaga. S
ą
d wył
ą
cza jawno
ść
w cało
ś
ci lub cz
ęś
ci rozprawy, tak
ż
e wówczas, gdy ustawa tak stanowi.
§ 3. W razie wył
ą
czenia jawno
ś
ci na rozprawie mog
ą
by
ć
obecni, poza osobami bior
ą
cymi udział w
post
ę
powaniu, po jednej osobie wskazanej przez ka
ż
d
ą
ze stron, chyba
ż
e zachodzi obawa ujawnienia
tajemnicy pa
ń
stwowej. S
ą
d mo
ż
e zezwoli
ć
poszczególnym osobom na obecno
ść
na rozprawie prowadzonej z
wył
ą
czeniem jawno
ś
ci.
§ 4. Rozstrzygni
ę
cie ogłasza si
ę
jawnie. Je
ż
eli jawno
ść
rozprawy wył
ą
czono w cało
ś
ci lub cz
ęś
ci, ustne
podanie motywów rozstrzygni
ę
cia mo
ż
e nast
ą
pi
ć
równie
ż
z wył
ą
czeniem jawno
ś
ci.
§ 5. Przepisy art. 357, 358, 362, 363, 366 i 367 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 71. [Skutki nieobecno
ś
ci uczestników na rozprawie] § 1. Rozpraw
ę
rozpoczyna wywołanie
sprawy. Nast
ę
pnie s
ą
d sprawdza, czy wszyscy wezwani i zawiadomieni o terminie rozprawy stawili si
ę
oraz
czy nie ma przeszkód do rozpoznania sprawy.
§ 2. Je
ż
eli oskar
ż
yciel publiczny, oskar
ż
yciel posiłkowy, pokrzywdzony lub obwiniony nie stawił si
ę
na
rozpraw
ę
i w aktach sprawy brak jest dowodu dor
ę
czenia im wezwania lub zawiadomienia, rozpraw
ę
odracza
si
ę
, przy czym s
ą
d mo
ż
e, je
ż
eli uzna to za celowe, przeprowadzi
ć
post
ę
powanie dowodowe, a w
szczególno
ś
ci przesłucha
ć
ś
wiadków, którzy stawili si
ę
na rozpraw
ę
. Na nast
ę
pnej rozprawie dowody te
przeprowadza si
ę
ponownie tylko, je
ż
eli za
żą
da tego strona nieobecna na poprzedniej rozprawie, chyba
ż
e
była o jej terminie prawidłowo powiadomiona.
§ 3. Przepis § 2 stosuje si
ę
odpowiednio w razie niestawiennictwa prawidłowo powiadomionego obro
ń
cy,
gdy jego stawiennictwo jest obowi
ą
zkowe.
§ 4. W razie nieusprawiedliwionej nieobecno
ś
ci obwinionego, któremu dor
ę
czono wezwanie na
rozpraw
ę
, przeprowadza si
ę
rozpraw
ę
zaocznie, chocia
ż
by nie był on przesłuchany w toku czynno
ś
ci
wyja
ś
niaj
ą
cych, chyba
ż
e s
ą
d uzna udział obwinionego za konieczny i rozpraw
ę
odroczy, po ewentualnym
Page 14 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
przeprowadzeniu post
ę
powania dowodowego, w szczególno
ś
ci po przesłuchaniu
ś
wiadków, którzy
stawili si
ę
na rozpraw
ę
. Je
ż
eli jednak obecno
ść
obwinionego jest konieczna, a nie stawił si
ę
on bez
usprawiedliwienia, s
ą
d mo
ż
e zarz
ą
dzi
ć
jego zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie przez Policj
ę
.
§ 5. W razie usprawiedliwionego niestawiennictwa obwinionego, któremu dor
ę
czono wezwanie, stosuje
si
ę
odpowiednio § 2.
Art. 72. [Rozpocz
ę
cie przewodu s
ą
dowego] § 1. Przewód s
ą
dowy rozpoczyna si
ę
od odczytania
wniosku o ukaranie.
§ 2. Wniosek o ukaranie odczytuje oskar
ż
yciel publiczny, je
ż
eli bierze udział w rozprawie, a w innym
wypadku protokolant.
§ 3. Je
ż
eli obwiniony przyznaje si
ę
do winy, a jego wyja
ś
nienia nie budz
ą
w
ą
tpliwo
ś
ci, mo
ż
na nie
przeprowadza
ć
dalszych dowodów, w razie gdy
ż
adna z obecnych stron temu si
ę
nie sprzeciwia.
Art. 73. [Wniosek obwinionego o skazanie go w okre
ś
lony sposób bez przeprowadzania
post
ę
powania dowodowego] Do chwili zako
ń
czenia pierwszego przesłuchania na rozprawie obwiniony
mo
ż
e zło
ż
y
ć
wniosek o skazanie go w okre
ś
lony sposób bez przeprowadzania post
ę
powania dowodowego.
Przy rozpoznawaniu tego wniosku stosuje si
ę
odpowiednio art. 64.
Art. 74. [Odczytywanie wcze
ś
niej zło
ż
onych wyja
ś
nie
ń
obwinionego] § 1. Je
ż
eli obwiniony odmawia
zło
ż
enia wyja
ś
nie
ń
albo wyja
ś
nia odmiennie ni
ż
poprzednio lub o
ś
wiadcza,
ż
e pewnych okoliczno
ś
ci nie
pami
ę
ta, wolno odczytywa
ć
w odpowiednim zakresie jego wyja
ś
nienia zło
ż
one poprzednio w trybie art. 54 § 6
lub 7, a tak
ż
e jego wyja
ś
nienia zło
ż
one w charakterze obwinionego albo oskar
ż
onego przed s
ą
dem w tej lub
innej sprawie albo w innym post
ę
powaniu przewidzianym przez ustaw
ę
. Po odczytaniu protokołu s
ą
d wzywa
obecnego obwinionego do wypowiedzenia si
ę
co do tre
ś
ci protokołu i do wyja
ś
nienia zachodz
ą
cych
sprzeczno
ś
ci.
§ 2. Na rozprawie zaocznej zło
ż
one uprzednio przez obwinionego w tej sprawie wyja
ś
nienia podlegaj
ą
odczytaniu.
Art. 75. [Odczytywanie zezna
ń
ś
wiadków] § 1. Przepis art. 74 § 1 stosuje si
ę
odpowiednio do
ś
wiadka,
który bezpodstawnie odmawia zło
ż
enia zezna
ń
, zeznaje odmiennie ni
ż
poprzednio lub o
ś
wiadcza,
ż
e
pewnych okoliczno
ś
ci nie pami
ę
ta.
§ 2. Na rozprawie wolno te
ż
odczytywa
ć
protokoły zezna
ń
ś
wiadków, je
ż
eli bezpo
ś
rednie
przeprowadzenie dowodu jest niemo
ż
liwe lub utrudnione.
§ 3. Protokoły, o których mowa w § 2, mo
ż
na uzna
ć
za ujawnione bez odczytywania. Nale
ż
y je jednak
odczyta
ć
, je
ż
eli którakolwiek z obecnych stron o to wnosi.
§ 4. Protokoły zezna
ń
ś
wiadków wolno odczytywa
ć
równie
ż
, gdy bezpo
ś
rednie przesłuchanie
ś
wiadka
na rozprawie nie jest niezb
ę
dne, je
ż
eli
ż
adna z obecnych stron temu si
ę
nie sprzeciwia; sprzeciw strony,
której zeznania nie dotycz
ą
, nie stoi na przeszkodzie odczytaniu protokołów. Przepis § 3 stosuje si
ę
odpowiednio.
§ 5. W wypadkach wskazanych w § 1 i 2 wolno równie
ż
odczytywa
ć
protokoły wyja
ś
nie
ń
zło
ż
onych
poprzednio przez
ś
wiadka w charakterze obwinionego lub oskar
ż
onego.
Art. 76. [Odczytywanie innych protokołów, dokumentów, notatek] § 1. S
ą
d mo
ż
e odczytywa
ć
na
rozprawie protokoły ogl
ę
dzin, przeszukania, zaj
ę
cia, zatrzymania przedmiotów, opinie, notatki urz
ę
dowe, o
których mowa w art. 37 § 2, oraz inne dokumenty znajduj
ą
ce si
ę
w aktach sprawy lub przedkładane przez
strony; mo
ż
na je uzna
ć
za ujawnione bez odczytywania, je
ż
eli
ż
adna z obecnych stron temu si
ę
nie
sprzeciwia. Sprzeciw strony, której dowody lub dokumenty nie dotycz
ą
, nie stoi na przeszkodzie ich uznaniu
za ujawnione bez odczytywania.
§ 2. Przepis § 1 stosuje si
ę
tak
ż
e do notatek urz
ę
dowych, o których mowa w art. 54 § 3, z tym
ż
e na
żą
danie strony s
ą
d przeprowadza na rozprawie czynno
ś
ci dowodowe, których dotyczy notatka, chyba
ż
e
stwierdza ona okoliczno
ś
ci, którym obwiniony w wyja
ś
nieniach swych nie zaprzeczał.
Art. 77. [Zadawanie pyta
ń
] Obwinionemu,
ś
wiadkom i biegłym zarówno s
ą
d, jak i strony zadaj
ą
pytania
bezpo
ś
rednio, chyba
ż
e s
ą
d zarz
ą
dzi inaczej. S
ą
d uchyla pytania nieistotne dla sprawy lub sugeruj
ą
ce tre
ść
odpowiedzi albo które z innych powodów uznaje za niestosowne.
Art. 78. [Skutki wypowiedzenia stosunku obro
ń
czego] Je
ż
eli po rozpocz
ę
ciu rozprawy obwiniony lub
obro
ń
ca wypowiedział stosunek obro
ń
czy w sprawie, w której obwiniony nie musi mie
ć
obro
ń
cy, s
ą
d na
uzasadniony wniosek obwinionego zakre
ś
la mu termin do ustanowienia nowego obro
ń
cy i w razie potrzeby
rozpraw
ę
przerywa lub odracza, podejmuj
ą
c jednocze
ś
nie decyzj
ę
, czy dotychczasowy obro
ń
ca mo
ż
e bez
naruszenia prawa obwinionego do obrony pełni
ć
swe obowi
ą
zki do czasu podj
ę
cia obrony przez nowego
obro
ń
c
ę
. Po bezskutecznym upływie tego terminu rozpraw
ę
mo
ż
na prowadzi
ć
bez udziału obro
ń
cy. W
sprawach, w których obwiniony musi mie
ć
obro
ń
c
ę
lub korzysta z obro
ń
cy z urz
ę
du, art. 378 Kodeksu
post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
Page 15 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
Art. 79. [Przerwa, odroczenie rozprawy] § 1. S
ą
d mo
ż
e zarz
ą
dzi
ć
przerw
ę
w rozprawie w celu
doprowadzenia obwinionego, sprowadzenia dowodu, dla wypoczynku lub z innej wa
ż
nej przyczyny.
Ka
ż
dorazowa przerwa nie mo
ż
e trwa
ć
dłu
ż
ej ni
ż
21 dni; w razie przekroczenia tego terminu rozpraw
ę
uwa
ż
a
si
ę
za odroczon
ą
.
§ 2. Zarz
ą
dzaj
ą
c przerw
ę
, oznacza si
ę
czas i miejsce dalszego ci
ą
gu rozprawy, a osoby obecne na
rozprawie
poucza
si
ę
o
obowi
ą
zku
stawiennictwa
bez
wezwania
oraz
o
konsekwencjach
nieusprawiedliwionego niestawiennictwa.
§ 3. S
ą
d odracza rozpraw
ę
, gdy ustawa tak stanowi, a tak
ż
e gdy zarz
ą
dzenie przerwy nie byłoby
wystarczaj
ą
ce. W razie odroczenia rozprawy na okre
ś
lony termin przepis § 2 stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 80. [Kontynuacja rozprawy przerwanej lub odroczonej] Rozpraw
ę
przerwan
ą
lub odroczon
ą
prowadzi si
ę
w dalszym ci
ą
gu, chocia
ż
by skład s
ą
du uległ zmianie, chyba
ż
e s
ą
d po wysłuchaniu stron
obecnych postanowi inaczej.
Art. 81. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] Przy przeprowadzaniu rozprawy
stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 369, 371, 372, 374 § 2, art. 375–377, 379, 384, 386, 395, 396, 399,
405– 407
[1]
Kodeksu post
ę
powania karnego.
Art. 82. [Sporz
ą
dzenie wyroku, zaliczenie okresu zatrzymania, natychmiastowa wykonalno
ść
wyroku] § 1. Po wysłuchaniu głosów stron s
ą
d sporz
ą
dza wyrok na pi
ś
mie. Przepisy art. 409–411, 413 § 1,
art. 418 § 1 i 3, art. 418a, art. 419, 422–424 Kodeksu post
ę
powania karnego stosuje si
ę
odpowiednio.
§ 2. Wyrok skazuj
ą
cy powinien zawiera
ć
tak
ż
e:
1) dokładne okre
ś
lenie przypisanego obwinionemu czynu oraz jego kwalifikacj
ę
prawn
ą
;
2) rozstrzygni
ę
cie co do kary i
ś
rodków karnych, a w razie potrzeby co do zaliczenia na poczet zakazu
prowadzenia pojazdów okresu zatrzymania dokumentu stwierdzaj
ą
cego uprawnienie do ich prowadzenia
oraz zaliczenie okresu zatrzymania na poczet wymierzonej kary aresztu lub grzywny.
§ 3. Okres zatrzymania zalicza si
ę
na poczet wymierzonej kary aresztu i kary ograniczenia wolno
ś
ci,
przyjmuj
ą
c jeden dzie
ń
zatrzymania, z zaokr
ą
gleniem do pełnego dnia, za równowa
ż
ny jednemu dniowi kary
aresztu i dwóm dniom kary ograniczenia wolno
ś
ci, a na poczet grzywny – przyjmuj
ą
c za równowa
ż
ny
grzywnie w wysoko
ś
ci 200 zł.
§ 4. Je
ż
eli obwiniony jest osob
ą
czasowo przebywaj
ą
c
ą
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo nie
ma na nim stałego miejsca zamieszkania lub miejsca stałego pobytu, mo
ż
na orzec natychmiastow
ą
wykonalno
ść
wyroku skazuj
ą
cego, gdy zachodzi uzasadniona obawa,
ż
e jego wykonanie b
ę
dzie niemo
ż
liwe
lub znacznie utrudnione. Orzeczenie takie podlega wykonaniu z chwil
ą
wydania.
§ 5. W wypadku wskazanym w § 4 s
ą
d:
1) wobec osoby czasowo przebywaj
ą
cej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zarz
ą
dza zatrzymanie jej
paszportu lub innego dokumentu uprawniaj
ą
cego do przekroczenia granicy, na czas do stawienia si
ę
do
wykonania kary lub uiszczenia grzywny w terminie 3 dni, pod rygorem wykonania zast
ę
pczej kary
aresztu, któr
ą
na wypadek nieuiszczenia grzywny w terminie orzeka, stosuj
ą
c odpowiednio przepis pkt 3;
2) wobec osoby niemaj
ą
cej stałego miejsca zamieszkania lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, skazanej na kar
ę
aresztu, zarz
ą
dza natychmiastowe osadzenie jej w zakładzie karnym;
3) wobec osoby, o której mowa w pkt 2, skazanej na kar
ę
grzywny, orzeka zast
ę
pcz
ą
kar
ę
aresztu,
przyjmuj
ą
c 1 dzie
ń
aresztu za równowa
ż
ny grzywnie od 20 zł do 150 zł, przy czym kara zast
ę
pcza nie
mo
ż
e przekroczy
ć
30 dni aresztu; zarz
ą
dza ponadto, na wypadek nieuiszczenia grzywny w terminie 3
dni, natychmiastowe wykonanie kary zast
ę
pczej.
Art. 83. [Umorzenie post
ę
powania w razie niedor
ę
czenia obwinionemu wyroku zaocznego] W
razie niedor
ę
czenia obwinionemu wyroku zaocznego, w terminie 3 miesi
ę
cy od dnia wydania, s
ą
d mo
ż
e
umorzy
ć
post
ę
powanie, je
ż
eli upłyn
ą
ł ju
ż
termin przedawnienia karalno
ś
ci wykroczenia.
Art. 84. [Rozstrzyganie na posiedzeniu] § 1. Je
ż
eli w wyroku nie rozstrzygni
ę
to lub rozstrzygni
ę
to
wadliwie o zaliczeniu na poczet kar lub
ś
rodków karnych okresów, o których mowa w art. 82 § 2 pkt 2, albo
odno
ś
nie dowodów rzeczowych, s
ą
d rozstrzyga o tym postanowieniem na posiedzeniu. Nie mo
ż
na jednak
orzec przepadku przedmiotów.
§ 2. Na postanowienie, o którym mowa w § 1, przysługuje za
ż
alenie. W razie zło
ż
enia apelacji, za
ż
alenie
to rozpoznaje ł
ą
cznie z apelacj
ą
wła
ś
ciwy s
ą
d odwoławczy.
Rozdział 14
Post
ę
powanie w sprawach osób podlegaj
ą
cych orzecznictwu s
ą
dów wojskowych
Art. 85. [Wszcz
ę
cie post
ę
powania przed s
ą
dem wojskowym, uprawnienia organów wojskowych] §
Page 16 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
1. W post
ę
powaniu przed s
ą
dem wojskowym podstaw
ę
do wszcz
ę
cia post
ę
powania stanowi wniosek o
ukaranie sporz
ą
dzony lub zatwierdzony przez prokuratora wojskowego.
§ 2.
ś
andarmerii Wojskowej, w stosunku do osoby wskazanej w art. 10 § 1, która popełniła wykroczenie
podlegaj
ą
ce orzecznictwu s
ą
dów wojskowych, przysługuj
ą
uprawnienia i obowi
ą
zki procesowe Policji
wynikaj
ą
ce z niniejszego kodeksu, z tym
ż
e oskar
ż
ycielem publicznym jest wył
ą
cznie prokurator wojskowy.
§ 3. Prawo zatrzymania osoby wskazanej w art. 10 § 1 przysługuje tak
ż
e wojskowym organom
porz
ą
dkowym oraz przeło
ż
onemu wojskowemu.
§ 4. Przymusowego doprowadzenia osoby, o której mowa w art. 10 § 1, je
ż
eli zachodzi przypadek
wymieniony w art. 50 § 1, art. 52, 53, 71 § 4, dokonuj
ą
wła
ś
ciwe organy wojskowe, chyba
ż
e wa
ż
ne powody
stoj
ą
temu na przeszkodzie.
Art. 86. [Zawiadomienie prokuratora wojskowego oraz dowódcy jednostki wojskowej] § 1. O
popełnieniu przez osob
ę
wskazan
ą
w art. 10 § 1 wykroczenia podlegaj
ą
cego orzecznictwu s
ą
dów
wojskowych, w tym tak
ż
e o odmowie przyj
ę
cia mandatu karnego lub nieuiszczeniu w terminie grzywny
nało
ż
onej w drodze mandatu zaocznego, zawiadamia si
ę
prokuratora wojskowego.
§ 2. O wszcz
ę
ciu post
ę
powania przeciwko
ż
ołnierzowi powiadamia si
ę
wła
ś
ciwego dowódc
ę
jednostki
wojskowej.
§ 3. W stosunku do osób, o których mowa w art. 10 § 1 pkt 2, stosuje si
ę
odpowiednio art. 649 Kodeksu
post
ę
powania karnego.
Art. 86a. [
Ś
ciganie wykroczenia popełnionego przez
ż
ołnierza] § 1.
Ś
ciganie wykroczenia
popełnionego przez
ż
ołnierza, o którym mowa w art. 10 § 1 pkt 1, nast
ę
puje na
żą
danie dowódcy jednostki
wojskowej lub kierownika instytucji cywilnej, w której
ż
ołnierz pełni słu
ż
b
ę
wojskow
ą
, z zastrze
ż
eniem § 3 i 4.
§ 2. W razie odst
ą
pienia od
żą
dania
ś
cigania wykroczenia dowódca jednostki wojskowej lub kierownik
instytucji cywilnej, wszczyna wobec sprawcy tego czynu post
ę
powanie dyscyplinarne albo wydaje polecenie
wszcz
ę
cia post
ę
powania dyscyplinarnego, b
ą
d
ź
wyst
ę
puje z wnioskiem w tej sprawie do innego
przeło
ż
onego dyscyplinarnego.
§ 3. W przypadku popełnienia przez
ż
ołnierza wykroczenia, za które mo
ż
na orzec albo orzeka si
ę
ś
rodki
karne zakazu prowadzenia pojazdów, przepadku przedmiotów lub nawi
ą
zki, nie wszczyna si
ę
post
ę
powania
dyscyplinarnego, a stosuje si
ę
przepis art. 86 § 1.
§ 4. W czasie pełnienia słu
ż
by wojskowej po ogłoszeniu mobilizacji, w stanach nadzwyczajnych, w
czasie wojny, a tak
ż
e podczas wykonywania zada
ń
słu
ż
bowych w strefie działa
ń
wojennych oraz w
przypadku u
ż
ycia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej poza granicami pa
ń
stwa, udziału w akcjach
humanitarnych, poszukiwawczych lub ratowniczych, jak równie
ż
w warunkach, o których mowa w art. 10 § 1
pkt 1 lit. c, w stosunku do
ż
ołnierza, który popełnił wykroczenie, stosuje si
ę
wył
ą
cznie § 2.
Art. 87. [Odmowa wszcz
ę
cia post
ę
powania, umorzenie post
ę
powania, przekazanie sprawy
dowódcy] § 1. S
ą
d wojskowy mo
ż
e odmówi
ć
wszcz
ę
cia post
ę
powania, a wszcz
ę
te umorzy
ć
i spraw
ę
przekaza
ć
wła
ś
ciwemu dowódcy z wnioskiem o wymierzenie kary przewidzianej w wojskowych przepisach
dyscyplinarnych, je
ż
eli uzna to za wystarczaj
ą
c
ą
reakcj
ę
na wykroczenie.
§ 2. Na postanowienie wskazane w § 1 przysługuje za
ż
alenie.
§ 3. Przed zło
ż
eniem wniosku o ukaranie uprawnienie do przekazania sprawy, o którym mowa w § 1,
przysługuje prokuratorowi wojskowemu. Za
ż
alenie na postanowienie prokuratora rozpoznaje wojskowy s
ą
d
garnizonowy.
Art. 88. [Korzystanie przez pokrzywdzonego z praw oskar
ż
yciela posiłkowego] Pokrzywdzony
mo
ż
e korzysta
ć
przed s
ą
dem wojskowym z praw oskar
ż
yciela posiłkowego jedynie w sytuacjach okre
ś
lonych
w art. 26 § 3 i art. 27 § 2.
DZIAŁ IX
Post
ę
powania szczególne
Rozdział 15
Post
ę
powanie przyspieszone
Art. 89. [Stosowanie przepisów o post
ę
powaniu zwyczajnym] W post
ę
powaniu przyspieszonym
stosuje si
ę
przepisy o post
ę
powaniu zwyczajnym, je
ż
eli przepisy niniejszego rozdziału nie stanowi
ą
inaczej.
Art. 90. [Stosowanie post
ę
powania przyspieszonego] § 1. Post
ę
powanie przyspieszone stosuje si
ę
do osób niemaj
ą
cych stałego miejsca zamieszkania lub miejsca stałego pobytu, je
ż
eli zachodzi uzasadniona
obawa,
ż
e rozpoznanie sprawy w post
ę
powaniu zwyczajnym b
ę
dzie niemo
ż
liwe lub znacznie utrudnione.
§ 2. Post
ę
powanie przyspieszone stosuje si
ę
równie
ż
do osób przebywaj
ą
cych jedynie czasowo na
Page 17 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, je
ż
eli zachodzi uzasadniona obawa,
ż
e rozpoznanie sprawy w
post
ę
powaniu zwyczajnym b
ę
dzie niemo
ż
liwe lub znacznie utrudnione.
§ 3. Post
ę
powanie przyspieszone stosuje si
ę
tak
ż
e wobec sprawców wykrocze
ń
o charakterze
chuliga
ń
skim.
§ 4. Post
ę
powanie przyspieszone stosuje si
ę
ponadto, gdy ustawa tak stanowi.
§ 5. Post
ę
powania przyspieszonego nie stosuje si
ę
wobec osób podlegaj
ą
cych orzecznictwu s
ą
dów
wojskowych.
Art. 91. [Post
ę
powanie przyspieszone wobec sprawcy uj
ę
tego na gor
ą
cym uczynku lub
bezpo
ś
rednio po popełnieniu wykroczenia] § 1. W wypadkach, o których mowa w art. 90, w post
ę
powaniu
przyspieszonym orzeka si
ę
tylko wówczas, gdy sprawca został uj
ę
ty na gor
ą
cym uczynku lub bezpo
ś
rednio
po popełnieniu wykroczenia i niezwłocznie doprowadzono go do s
ą
du.
§ 2. Policja lub inny organ, któremu szczególne ustawy powierzaj
ą
zadania w zakresie ochrony porz
ą
dku
lub bezpiecze
ń
stwa publicznego, w wypadku schwytania na gor
ą
cym uczynku lub bezpo
ś
rednio potem
sprawcy wykroczenia, o którym mowa w art. 90, mo
ż
e go zatrzyma
ć
i doprowadzi
ć
do s
ą
du.
§ 3. Organ okre
ś
lony w § 2 mo
ż
e odst
ą
pi
ć
od zatrzymania i przymusowego doprowadzenia sprawcy do
s
ą
du, zobowi
ą
zuj
ą
c go do stawienia si
ę
w s
ą
dzie w wyznaczonym czasie i miejscu ze skutkami wezwania, o
których mowa w art. 71 § 4. Wydanego wówczas pod nieobecno
ść
obwinionego wyroku nie uwa
ż
a si
ę
za
zaoczny.
§ 4. W wypadku wskazanym w § 3 Policja i Stra
ż
Graniczna mog
ą
zatrzyma
ć
sprawcy paszport lub inny
dokument uprawniaj
ą
cy do przekroczenia granicy, który wraz z wnioskiem o ukaranie przekazuj
ą
s
ą
dowi.
Zwrotu dokumentu dokonuje s
ą
d, nie pó
ź
niej ni
ż
przy wydaniu orzeczenia albo z chwil
ą
zmiany trybu
post
ę
powania.
§ 5. Osoba wezwana przez organ, o którym mowa w § 2, do stawienia si
ę
w s
ą
dzie w charakterze
ś
wiadka obowi
ą
zana jest stawi
ć
si
ę
we wskazanym czasie i miejscu; art. 49 i art. 50 § 1 stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 92. [Tryb post
ę
powania przyspieszonego] § 1. W post
ę
powaniu przyspieszonym:
1) wniosek o ukaranie mo
ż
e ograniczy
ć
si
ę
do wymogów wskazanych w art. 57 § 2 i § 3 pkt 1 i 3; mo
ż
e te
ż
by
ć
zło
ż
ony ustnie do protokołu;
2) s
ą
d bez zb
ę
dnej zwłoki przyst
ę
puje do rozpoznania sprawy, zaznaczaj
ą
c w protokole,
ż
e prowadzi j
ą
w
trybie przyspieszonym oraz odnotowuj
ą
c godzin
ę
doprowadzenia obwinionego;
3) s
ą
d zobowi
ą
zuje obwinionego do pozostania do dyspozycji s
ą
du do zako
ń
czenia rozprawy pod rygorem
wydania orzeczenia pod jego nieobecno
ść
; tak wydanego wyroku nie uwa
ż
a si
ę
za zaoczny;
4) w razie przerwania rozprawy na okres dłu
ż
szy ni
ż
3 dni spraw
ę
rozpoznaje si
ę
w post
ę
powaniu
zwyczajnym;
5) w razie wydania wyroku pod nieobecno
ść
obwinionego w wypadkach, o których mowa w pkt 3 albo w art.
91 § 3, uzasadnienie wyroku sporz
ą
dza si
ę
z urz
ę
du, w pozostałych wypadkach uzasadnienie wyroku
sporz
ą
dza si
ę
tylko na wniosek strony zło
ż
ony ustnie do protokołu rozprawy bezpo
ś
rednio po ogłoszeniu
wyroku;
6) termin do wniesienia
ś
rodka odwoławczego wynosi 3 dni od daty ogłoszenia rozstrzygni
ę
cia, gdy
uzasadnienie sporz
ą
dza si
ę
z urz
ę
du, a w pozostałych przypadkach – 3 dni od daty dor
ę
czenia wyroku z
uzasadnieniem;
7) s
ą
d odwoławczy rozpoznaje spraw
ę
najpó
ź
niej w ci
ą
gu miesi
ą
ca od daty jej wpływu do tego s
ą
du.
§ 2. S
ą
d sporz
ą
dza uzasadnienie w terminie 3 dni od daty ogłoszenia wyroku.
§ 3. W razie ustalenia,
ż
e brak jest warunków uzasadniaj
ą
cych prowadzenie sprawy w trybie
przyspieszonym:
1) prezes s
ą
du przed wszcz
ę
ciem post
ę
powania zwraca oskar
ż
ycielowi wniosek o ukaranie do uzupełnienia
braków formalnych, gdy wniosek ten ograniczał si
ę
do wymogów wskazanych w § 1 pkt 1, je
ż
eli jednak
wniosek o ukaranie odpowiada wymogom okre
ś
lonym w art. 57 § 2–4, rozpoznaje si
ę
go w
post
ę
powaniu zwyczajnym;
2) s
ą
d wydaje postanowienie o zmianie trybu na zwyczajny, gdy brak podstaw do prowadzenia
post
ę
powania przyspieszonego ustalono po wszcz
ę
ciu post
ę
powania.
Rozdział 16
Post
ę
powanie nakazowe
Page 18 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
Art. 93. [Przesłanki wydania wyroku nakazowego] § 1. S
ą
d na posiedzeniu mo
ż
e wyda
ć
wyrok
nakazowy w sprawach o wykroczenia, w których wystarczaj
ą
ce jest wymierzenie nagany, grzywny albo kary
ograniczenia wolno
ś
ci. S
ą
d orzeka bez udziału stron.
§ 2. Orzekanie w post
ę
powaniu nakazowym mo
ż
e nast
ą
pi
ć
, je
ż
eli okoliczno
ś
ci czynu i wina obwinionego
nie budz
ą
w
ą
tpliwo
ś
ci. Wydaj
ą
c wyrok nakazowy, s
ą
d uznaje za ujawnione dowody doł
ą
czone do wniosku o
ukaranie.
§ 3. Wyrokiem nakazowym mo
ż
na orzec równie
ż
ś
rodek karny.
§ 4. Post
ę
powanie nakazowe jest niedopuszczalne, je
ż
eli zachodz
ą
okoliczno
ś
ci okre
ś
lone w art. 21 § 1.
Art. 94. [Prawomocno
ść
wyroku nakazowego, stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania
karnego] § 1. Do wyroku nakazowego stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 504 i 505 z wył
ą
czeniem zdania
drugiego, a tak
ż
e art. 506 § 1–3, § 5 i 6 Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 2. Na zarz
ą
dzenie odmawiaj
ą
ce przyj
ę
cia sprzeciwu przysługuje za
ż
alenie.
§ 3. Wyrok nakazowy, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub sprzeciw cofni
ę
to, staje si
ę
prawomocny.
Rozdział 17
Post
ę
powanie mandatowe
Art. 95. [Organy uprawnione do prowadzenia post
ę
powania mandatowego] § 1. Post
ę
powanie
mandatowe prowadzi Policja, a inne organy, gdy przepis szczególny tak stanowi.
§ 2. (uchylony).
§ 3. W sprawach okre
ś
lonych w art. 17 § 2 post
ę
powanie mandatowe prowadzi inspektor pracy.
Inspektor pracy mo
ż
e nało
ż
y
ć
grzywn
ę
w drodze mandatu karnego tak
ż
e po przeprowadzeniu czynno
ś
ci
wyja
ś
niaj
ą
cych, je
ż
eli uzna,
ż
e kara ta b
ę
dzie wystarczaj
ą
ca.
§ 4. Je
ż
eli uprawnienie dla funkcjonariuszy okre
ś
lonego organu do nakładania grzywien wynika z innej
ustawy, a ustawa ta nie okre
ś
la wykrocze
ń
, do których stosuje si
ę
post
ę
powanie mandatowe, zakres
wykrocze
ń
, za które mo
ż
na nało
ż
y
ć
grzywn
ę
w drodze mandatu karnego, okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia,
wła
ś
ciwy minister, w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwo
ś
ci, maj
ą
c na wzgl
ę
dzie konieczno
ść
zapewnienia szybkiej reakcji na fakt popełnienia wykroczenia, a tak
ż
e potrzeb
ę
nale
ż
ytej ochrony dóbr
szczególnie nara
ż
onych na naruszenia ze strony sprawców wykrocze
ń
. Rozporz
ą
dzenie to okre
ś
la
jednocze
ś
nie warunki i sposób wydawania upowa
ż
nie
ń
do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego.
§ 5. Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra wła
ś
ciwego do spraw wewn
ę
trznych, zło
ż
ony w
porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwo
ś
ci, mo
ż
e nada
ć
, w drodze rozporz
ą
dzenia, uprawnienia do
nakładania grzywien w drodze mandatu karnego funkcjonariuszom innych organów, okre
ś
laj
ą
c jednocze
ś
nie
wykaz wykrocze
ń
, za które funkcjonariusze ci uprawnieni s
ą
do nakładania grzywien, oraz zasady i sposób
wydawania upowa
ż
nie
ń
do nakładania grzywien, maj
ą
c na wzgl
ę
dzie zakres ustawowych uprawnie
ń
takich
organów, potrzeb
ę
szybkiej reakcji na fakt popełnienia wykroczenia oraz potrzeb
ę
ochrony dóbr szczególnie
nara
ż
onych na naruszenia ze strony sprawców wykrocze
ń
.
§ 6. W celu ujednolicenia sposobu reakcji organów uprawnionych do nakładania grzywien w drodze
mandatu karnego za okre
ś
lone wykroczenia Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra wła
ś
ciwego do
spraw wewn
ę
trznych, zło
ż
ony w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwo
ś
ci, okre
ś
li, w drodze
rozporz
ą
dzenia, zró
ż
nicowan
ą
wysoko
ść
mandatów karnych za wybrane rodzaje wykrocze
ń
, uwzgl
ę
dniaj
ą
c
rodzaj naruszonego lub zagro
ż
onego dobra oraz stopie
ń
szkodliwo
ś
ci poszczególnych czynów.
Art. 96. [Wysoko
ś
ci grzywien w post
ę
powaniu mandatowym] § 1. W post
ę
powaniu mandatowym
mo
ż
na nało
ż
y
ć
grzywn
ę
w wysoko
ś
ci do 500 zł, a w przypadku, o którym mowa w art. 9 § 1 Kodeksu
wykrocze
ń
– do 1 000 zł.
§ 1a. W post
ę
powaniu mandatowym, w sprawach, w których oskar
ż
ycielem publicznym jest wła
ś
ciwy
organ Pa
ń
stwowej Inspekcji Pracy, mo
ż
na nało
ż
y
ć
grzywn
ę
w wysoko
ś
ci do 2 000 zł.
§ 1b. Je
ż
eli ukarany co najmniej dwukrotnie za wykroczenie przeciwko prawom pracownika okre
ś
lone w
Kodeksie pracy popełnia w ci
ą
gu dwóch lat od dnia ostatniego ukarania takie wykroczenie, wła
ś
ciwy organ
Pa
ń
stwowej Inspekcji Pracy mo
ż
e w post
ę
powaniu mandatowym nało
ż
y
ć
grzywn
ę
w wysoko
ś
ci do 5 000 zł.
§ 2. W drodze mandatu karnego nie nakłada si
ę
grzywny za wykroczenia, za które nale
ż
ałoby orzec
ś
rodek karny, a tak
ż
e w wypadku okre
ś
lonym w art. 10 § 1 Kodeksu wykrocze
ń
. W sytuacji okre
ś
lonej w art. 9
§ 1 Kodeksu wykrocze
ń
nało
ż
enie grzywny w drodze mandatu karnego jest mo
ż
liwe jedynie, gdy w zakresie
wszystkich naruszonych przepisów post
ę
powanie mandatowe jest dopuszczalne.
§ 3. Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporz
ą
dzenia, okre
ś
li wzory formularzy mandatu karnego oraz
szczegółowy sposób nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, maj
ą
c na wzgl
ę
dzie potrzeb
ę
ujednolicenia zasad wymierzania przez funkcjonariuszy uprawnionych organów grzywny w drodze mandatu
Page 19 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
karnego, a tak
ż
e pouczenia osób ukaranych mandatem o ich prawach i obowi
ą
zkach.
Art. 97. [Warunki nało
ż
enia grzywny w drodze mandatu karnego] § 1. W post
ę
powaniu
mandatowym, je
ż
eli ustawa nie stanowi inaczej, funkcjonariusz uprawniony do nakładania grzywny w drodze
mandatu karnego mo
ż
e j
ą
nało
ż
y
ć
jedynie, gdy:
1) schwytano sprawc
ę
wykroczenia na gor
ą
cym uczynku lub bezpo
ś
rednio po popełnieniu wykroczenia,
2) stwierdzi popełnienie wykroczenia naocznie pod nieobecno
ść
sprawcy albo za pomoc
ą
urz
ą
dzenia
pomiarowego lub kontrolnego, a nie zachodzi w
ą
tpliwo
ść
co do osoby sprawcy czynu
– w tym tak
ż
e, w razie potrzeby, po przeprowadzeniu w niezb
ę
dnym zakresie czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych,
podj
ę
tych niezwłocznie po ujawnieniu wykroczenia. Nało
ż
enie grzywny w drodze mandatu karnego nie mo
ż
e
nast
ą
pi
ć
po upływie 14 dni od daty ujawnienia czynu w wypadku, o którym mowa w pkt 1, i 30 dni w
wypadku, o którym mowa w pkt 2.
§ 2. Sprawca wykroczenia mo
ż
e odmówi
ć
przyj
ę
cia mandatu karnego.
§ 3. Funkcjonariusz nakładaj
ą
cy grzywn
ę
obowi
ą
zany jest okre
ś
li
ć
jej wysoko
ść
, wykroczenie zarzucone
sprawcy oraz poinformowa
ć
sprawc
ę
wykroczenia o prawie odmowy przyj
ę
cia mandatu karnego i o skutkach
prawnych takiej odmowy.
Art. 98. [Rodzaje mandatów karnych] § 1. W post
ę
powaniu mandatowym mo
ż
na nakłada
ć
grzywn
ę
w
drodze mandatu karnego:
1) wydawanego ukaranemu po uiszczeniu grzywny bezpo
ś
rednio funkcjonariuszowi, który j
ą
nało
ż
ył;
2) kredytowanego, wydawanego ukaranemu za potwierdzeniem odbioru;
3) zaocznego.
§ 2. Mandatem karnym, o którym mowa w § 1 pkt 1, mo
ż
e by
ć
nało
ż
ona grzywna jedynie wobec osoby
czasowo przebywaj
ą
cej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub niemaj
ą
cej stałego miejsca zamieszkania
albo pobytu. Mandat taki staje si
ę
prawomocny z chwil
ą
uiszczenia grzywny funkcjonariuszowi, który j
ą
nało
ż
ył.
§ 3. Mandatem karnym, o którym mowa w § 1 pkt 2, mo
ż
e by
ć
nało
ż
ona grzywna jedynie wobec osoby
innej ni
ż
wymieniona w § 2. Mandat powinien zawiera
ć
pouczenie o obowi
ą
zku uiszczenia grzywny w terminie
7 dni od daty przyj
ę
cia mandatu oraz o skutkach nieuiszczenia grzywny w terminie. Staje si
ę
on prawomocny
z chwil
ą
pokwitowania jego odbioru przez ukaranego.
§ 4. Mandatem karnym zaocznym mo
ż
na nało
ż
y
ć
grzywn
ę
w razie stwierdzenia wykroczenia, którego
sprawcy nie zastano na miejscu jego popełnienia, gdy nie zachodzi w
ą
tpliwo
ść
co do osoby tego sprawcy;
mandat taki pozostawia si
ę
wówczas w takim miejscu, aby sprawca mógł go niezwłocznie odebra
ć
.
§ 5. Mandat karny, o którym mowa w § 1 pkt 3, powinien wskazywa
ć
, gdzie w terminie 7 dni od daty jego
wystawienia ukarany mo
ż
e ui
ś
ci
ć
grzywn
ę
, oraz informowa
ć
o skutkach jej nieuiszczenia w tym terminie.
Staje si
ę
on prawomocny z chwil
ą
uiszczenia grzywny we wskazanym miejscu i terminie.
Art. 99. [Wniosek do s
ą
du o ukaranie w razie odmowy przyj
ę
cia mandatu karnego lub
nieuiszczenia grzywny] W razie odmowy przyj
ę
cia mandatu karnego lub nieuiszczenia w wyznaczonym
terminie grzywny nało
ż
onej mandatem zaocznym, organ, którego funkcjonariusz nało
ż
ył grzywn
ę
, wyst
ę
puje
do s
ą
du z wnioskiem o ukaranie. We wniosku tym nale
ż
y zaznaczy
ć
,
ż
e obwiniony odmówił przyj
ę
cia
mandatu albo nie ui
ś
cił grzywny nało
ż
onej mandatem zaocznym, a w miar
ę
mo
ż
no
ś
ci poda
ć
tak
ż
e przyczyny
odmowy.
Art. 100. [Stosowanie przepisów o post
ę
powaniu egzekucyjnym w administracji]
Ś
ci
ą
ganie
grzywny nało
ż
onej w drodze mandatu karnego nast
ę
puje w trybie przepisów o post
ę
powaniu egzekucyjnym w
administracji. Grzywna ta stanowi dochód bud
ż
etu pa
ń
stwa, a gdy nało
ż
y j
ą
funkcjonariusz organu
podległego władzom jednostki samorz
ą
du terytorialnego – stanowi dochód tej jednostki samorz
ą
du.
Art. 101. [Uchylenie mandatu karnego] § 1. Prawomocny mandat karny podlega uchyleniu, je
ż
eli
grzywn
ę
nało
ż
ono za czyn nieb
ę
d
ą
cy czynem zabronionym jako wykroczenie. Uchylenie nast
ę
puje na
wniosek ukaranego zło
ż
ony w zawitym terminie 7 dni od daty uprawomocnienia si
ę
mandatu lub z urz
ę
du.
§ 2. Uprawniony do uchylenia prawomocnego mandatu karnego jest s
ą
d wła
ś
ciwy do rozpoznania
sprawy, na którego obszarze działania została nało
ż
ona grzywna. W przedmiocie uchylenia mandatu karnego
s
ą
d orzeka na posiedzeniu. W posiedzeniu ma prawo uczestniczy
ć
ukarany, organ, który lub którego
funkcjonariusz nało
ż
ył grzywn
ę
w drodze mandatu, albo przedstawiciel tego organu oraz ujawniony
pokrzywdzony. Przed wydaniem postanowienia s
ą
d mo
ż
e zarz
ą
dzi
ć
stosowne czynno
ś
ci w celu sprawdzenia
podstaw do uchylenia mandatu karnego.
§ 3. Uchylaj
ą
c mandat karny nakazuje si
ę
podmiotowi, na rachunek którego pobrano grzywn
ę
, zwrot
uiszczonej kwoty.
Page 20 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
Art. 102. [Nadzór nad post
ę
powaniem mandatowym] Nadzór nad post
ę
powaniem mandatowym
sprawuje minister wła
ś
ciwy do spraw wewn
ę
trznych, a w sprawach, o których mowa w art. 95 § 3 – Główny
Inspektor Pracy.
DZIAŁ X
Ś
rodki odwoławcze
Art. 103. [Rodzaje
ś
rodków odwoławczych] § 1.
Ś
rodkami odwoławczymi s
ą
apelacja i za
ż
alenie.
§ 2. Od wyroku s
ą
du pierwszej instancji słu
ż
y stronom apelacja, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej.
§ 3. Za
ż
alenie przysługuje w wypadkach wskazanych w ustawie. Przysługuje ono stronom, a tak
ż
e
osobie, której postanowienie, zarz
ą
dzenie lub inne czynno
ś
ci bezpo
ś
rednio dotycz
ą
.
§ 4. Orzeczenie mo
ż
na zaskar
ż
y
ć
w cało
ś
ci lub cz
ęś
ci.
Art. 104. [Przesłanki uchylenia zaskar
ż
onego orzeczenia] § 1. S
ą
d odwoławczy uchyla na
posiedzeniu zaskar
ż
one orzeczenie, niezale
ż
nie od granic zaskar
ż
enia, podniesionych zarzutów i wpływu
uchybienia na tre
ść
orzeczenia, je
ż
eli:
1) orzeczenie wydała osoba nieuprawniona do orzekania albo s
ę
dzia podlegaj
ą
cy wył
ą
czeniu z mocy prawa
lub niezdolny do orzekania;
2) s
ą
d był nienale
ż
ycie obsadzony lub orzeczenie nie zostało podpisane;
3) s
ą
d powszechny orzekł w sprawie nale
żą
cej do wła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
du wojskowego albo s
ą
d wojskowy orzekł
w sprawie nale
żą
cej do wła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
du powszechnego;
3a) s
ą
d ni
ż
szego rz
ę
du orzekł w sprawie nale
żą
cej do wła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
du wy
ż
szego rz
ę
du;
4) orzeczono kar
ę
lub
ś
rodek karny nieznany ustawie;
5) zachodzi sprzeczno
ść
w tre
ś
ci orzeczenia uniemo
ż
liwiaj
ą
ca jego wykonanie;
6) obwiniony nie miał obro
ń
cy w wypadkach okre
ś
lonych w art. 21 § 1 lub obro
ń
ca nie brał udziału w
czynno
ś
ciach, w których jego udział był obowi
ą
zkowy;
7) zachodzi jedna z okoliczno
ś
ci wył
ą
czaj
ą
cych post
ę
powanie, okre
ś
lonych w art. 5 § 1 pkt 4–10.
§ 1a. Uchylenie orzeczenia jedynie z powodów okre
ś
lonych w § 1 pkt 6 oraz w art. 5 § 1 pkt 4 i 5 mo
ż
e
nast
ą
pi
ć
tylko na korzy
ść
obwinionego.
§ 2. S
ą
d odwoławczy mo
ż
e orzec surowsz
ą
kar
ę
aresztu tylko wtedy, gdy nie zmienia ustale
ń
faktycznych przyj
ę
tych za podstaw
ę
zaskar
ż
onego wyroku.
Art. 105. [Termin wniesienia apelacji, przekazanie akt sprawy s
ą
dowi odwoławczemu] § 1.
Apelacj
ę
wnosi si
ę
na pi
ś
mie w terminie 7 dni od daty otrzymania wyroku wraz z uzasadnieniem, chyba
ż
e
ustawa stanowi inaczej.
§ 2. Wniesienie apelacji przed upływem terminu do zło
ż
enia wniosku o uzasadnienie orzeczenia
wywołuje skutki wskazane w art. 35 § 1 i podlega rozpoznaniu; mo
ż
na j
ą
uzupełni
ć
w terminie wskazanym w
§ 1.
§ 3. O przyj
ę
ciu apelacji zawiadamia si
ę
strony, obro
ń
ców i pełnomocników, po czym akta przekazuje si
ę
niezwłocznie s
ą
dowi odwoławczemu.
Art. 106. [Uczestnictwo stron i przedstawicieli procesowych w post
ę
powaniu odwoławczym] § 1.
Strony maj
ą
prawo uczestniczy
ć
w rozprawie i w posiedzeniu s
ą
du odwoławczego. Udział stron nie jest
obowi
ą
zkowy, chyba
ż
e prezes s
ą
du lub s
ą
d tak zarz
ą
dzi. Obowi
ą
zkowy jest jednak udział obro
ń
cy w
wypadku okre
ś
lonym w art. 21 § 1.
§ 2. S
ą
d odwoławczy na
żą
danie obwinionego pozbawionego wolno
ś
ci zarz
ą
dza jego sprowadzenie na
rozpraw
ę
, chyba
ż
e uzna za wystarczaj
ą
cy udział w rozprawie jego obro
ń
cy. Je
ż
eli obwiniony nie ma
obro
ń
cy, wyznacza si
ę
obro
ń
c
ę
z urz
ę
du.
§ 3. Niestawiennictwo prawidłowo zawiadomionych o terminie stron i ich przedstawicieli procesowych nie
tamuje rozpoznania sprawy, chyba
ż
e stawiennictwo było obowi
ą
zkowe.
Art. 106a. [Przeprowadzenie dowodu przed s
ą
dem odwoławczym] S
ą
d odwoławczy mo
ż
e, uznaj
ą
c
potrzeb
ę
uzupełnienia przewodu s
ą
dowego, przeprowadzi
ć
dowód na rozprawie, je
ż
eli przyczyni si
ę
to do
przy
ś
pieszenia post
ę
powania, a nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w cało
ś
ci lub w
znacznej cz
ęś
ci. Dowód mo
ż
na dopu
ś
ci
ć
równie
ż
przed rozpraw
ą
.
Art. 107. [Uzasadnienie wyroku s
ą
du odwoławczego] § 1. Uzasadnienie wyroku s
ą
d odwoławczy
sporz
ą
dza w terminie 7 dni.
Page 21 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
§ 2. Uzasadnienie wyroku utrzymuj
ą
cego w mocy wyrok s
ą
du pierwszej instancji sporz
ą
dza si
ę
wył
ą
cznie na
żą
danie strony, zło
ż
one w terminie zawitym 7 dni od daty wydania wyroku przez s
ą
d
odwoławczy.
§ 3. W uzasadnieniu nale
ż
y poda
ć
, czym kierował si
ę
s
ą
d wydaj
ą
c wyrok oraz dlaczego zarzuty i wnioski
apelacji s
ą
d uznał za zasadne albo niezasadne.
Art. 108. [Termin wniesienia za
ż
alenia] Za
ż
alenie wnosi si
ę
na pi
ś
mie w terminie 7 dni od daty
ogłoszenia rozstrzygni
ę
cia albo ustnie do protokołu rozprawy lub posiedzenia, a gdy podlega ono dor
ę
czeniu,
od daty dor
ę
czenia lub od daty dokonania zaskar
ż
onej czynno
ś
ci, chyba
ż
e ustawa stanowi inaczej.
Art. 109. [Stosowanie przepisów dotycz
ą
cych post
ę
powania przed s
ą
dem pierwszej instancji oraz
Kodeksu post
ę
powania karnego] § 1. W post
ę
powaniu odwoławczym stosuje si
ę
odpowiednio przepisy
dotycz
ą
ce post
ę
powania przed s
ą
dem pierwszej instancji, chyba
ż
e przepisy niniejszego rozdziału stanowi
ą
inaczej.
§ 2. Przy rozpoznawaniu
ś
rodka odwoławczego stosuje si
ę
odpowiednio tak
ż
e przepisy art. 425 § 3 i 4,
art. 426, 427, 429–438, 440–443, 447, 449, 453, 454 § 1, art. 455, 456, 462, 463 § 1, art. 465 § 1 i 2, art. 466
i 467 Kodeksu post
ę
powania karnego.
DZIAŁ XI
Nadzwyczajne
ś
rodki zaskar
ż
enia
Rozdział 18
Kasacja
Art. 110. [Organy uprawnione do wniesienia kasacji] § 1.
[2]
Kasacj
ę
w sprawach o wykroczenia
mo
ż
e wnie
ść
wył
ą
cznie Prokurator Generalny lub Rzecznik Praw Obywatelskich, a w sprawach
podlegaj
ą
cych orzecznictwu s
ą
dów wojskowych tak
ż
e Naczelny Prokurator Wojskowy. Kasacj
ę
mo
ż
na wnie
ść
od ka
ż
dego prawomocnego orzeczenia ko
ń
cz
ą
cego post
ę
powanie s
ą
dowe.
§ 2. Niedopuszczalne jest uwzgl
ę
dnienie kasacji na niekorzy
ść
obwinionego wniesionej po upływie 3
miesi
ę
cy od daty uprawomocnienia si
ę
orzeczenia.
§ 3. Kasacj
ę
wnosi si
ę
bezpo
ś
rednio do S
ą
du Najwy
ż
szego.
Art. 111. [Przesłanki wniesienia kasacji] Kasacja mo
ż
e by
ć
wniesiona tylko z powodu uchybie
ń
wskazanych w art. 104 § 1 lub innego ra
żą
cego naruszenia prawa, je
ż
eli mogło ono mie
ć
istotny wpływ na
tre
ść
orzeczenia; kasacja nie mo
ż
e by
ć
wniesiona wył
ą
cznie z powodu niewspółmierno
ś
ci kary.
Art. 112. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] W post
ę
powaniu w przedmiocie
kasacji stosuje si
ę
odpowiednio przepisy działu X niniejszego kodeksu oraz art. 522, 526 § 1, art. 529, 530 §
2 i 3, art. 531 § 1, art. 532 § 1, art. 534 § 2, art. 535–537, 538 § 1 oraz art. 539 Kodeksu post
ę
powania
karnego.
Rozdział 19
Wznowienie post
ę
powania
Art. 113. [Wniosek o wznowienie post
ę
powania, wła
ś
ciwo
ść
i skład s
ą
du, stosowanie przepisów
Kodeksu post
ę
powania karnego] § 1. Do wznowienia post
ę
powania prawomocnie zako
ń
czonego w trybie
przepisów niniejszego kodeksu stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 540–542, 544 § 2 i 3 oraz art. 545–548
Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 2. Do wniosku o wznowienie post
ę
powania strona nieb
ę
d
ą
ca prokuratorem doł
ą
cza dowód wniesienia
opłaty s
ą
dowej; opłata ta podlega zwrotowi w razie uwzgl
ę
dnienia wniosku.
§ 3. W kwestii wznowienia orzeka na posiedzeniu jednoosobowo s
ą
d okr
ę
gowy, a w sprawie
zako
ń
czonej orzeczeniem tego s
ą
du – jednoosobowo s
ą
d apelacyjny.
§ 4. W sprawach nale
żą
cych do wła
ś
ciwo
ś
ci s
ą
dów wojskowych w kwestii wznowienia orzeka na
posiedzeniu jednoosobowo wojskowy s
ą
d okr
ę
gowy, a w sprawie zako
ń
czonej orzeczeniem tego s
ą
du lub
S
ą
du Najwy
ż
szego orzeka S
ą
d Najwy
ż
szy – Izba Wojskowa.
DZIAŁ XII
Post
ę
powanie po uprawomocnieniu si
ę
orzeczenia
Rozdział 20
Odszkodowanie za niesłuszne ukaranie lub zatrzymanie
Art. 114. [Odszkodowanie i zado
ść
uczynienie za niesłuszne wykonanie kary,
ś
rodka karnego,
niesłuszne zatrzymanie oraz osadzenie w zakładzie karnym] § 1. Obwinionemu, który w wyniku kasacji
Page 22 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
lub wznowienia post
ę
powania został nast
ę
pnie uniewinniony albo wobec którego umorzono
post
ę
powanie wskutek okoliczno
ś
ci nieuwzgl
ę
dnionych we wcze
ś
niejszym post
ę
powaniu, przysługuje od
Skarbu Pa
ń
stwa odszkodowanie za poniesion
ą
szkod
ę
oraz zado
ść
uczynienie za doznan
ą
krzywd
ę
, wynikł
ą
z wykonania wzgl
ę
dem niego w cało
ś
ci lub cz
ęś
ci kary lub
ś
rodka karnego, których nie powinien był ponie
ść
.
§ 2. Odszkodowanie i zado
ść
uczynienie przysługuje tak
ż
e osobie niew
ą
tpliwie niesłusznie zatrzymanej
oraz osobie osadzonej w zakładzie karnym na podstawie art. 82 § 5 pkt 2 albo pkt 3, która nast
ę
pnie została
prawomocnie uniewinniona albo wobec której prawomocnie umorzono post
ę
powanie.
§ 3. W razie
ś
mierci obwinionego, który
żą
danie odszkodowania i zado
ść
uczynienia zgłosił za
ż
ycia,
prawa jego przechodz
ą
na mał
ż
onka, dzieci i rodziców.
Art. 115. [Post
ę
powanie w sprawie o odszkodowanie i zado
ść
uczynienie, przedawnienie
roszcze
ń
] § 1. Roszczenie o odszkodowanie i zado
ść
uczynienie nale
ż
y zgłosi
ć
w s
ą
dzie okr
ę
gowym, w
okr
ę
gu którego wydano orzeczenie w pierwszej instancji lub w którym nast
ą
piło zwolnienie zatrzymanego.
§ 2. Roszczenia, o których mowa w § 1, przedawniaj
ą
si
ę
po upływie 6 miesi
ę
cy od daty
uprawomocnienia si
ę
orzeczenia uniewinniaj
ą
cego lub umarzaj
ą
cego post
ę
powanie, o którym mowa w art.
114 § 1, albo od daty zwolnienia zatrzymanego.
§ 3. W przedmiocie roszczenia orzeka jednoosobowo wyrokiem s
ą
d okr
ę
gowy na rozprawie.
Post
ę
powanie w sprawie o odszkodowanie i zado
ść
uczynienie za niesłuszne ukaranie oraz za niew
ą
tpliwie
niesłuszne zatrzymanie wolne jest od kosztów.
§ 4.
śą
daj
ą
cy odszkodowania mo
ż
e ustanowi
ć
pełnomocnika, którym mo
ż
e by
ć
adwokat lub radca
prawny. Przepis art. 30 § 2 stosuje si
ę
odpowiednio.
Art. 116. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] Przy rozpoznawaniu roszcze
ń
o
odszkodowanie oraz zado
ść
uczynienie stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 553, 556 § 4 i art. 557–559
Kodeksu post
ę
powania karnego.
Dział Xlla
Post
ę
powanie w sprawach ze stosunków mi
ę
dzynarodowych
Rozdział 20a
Wyst
ą
pienie do pa
ń
stwa członkowskiego Unii
Europejskiej o wykonanie postanowienia
o zatrzymaniu dowodów lub maj
ą
cego na celu
zabezpieczenie mienia oraz wykonanie
orzeczenia s
ą
du lub innego organu pa
ń
stwa
członkowskiego Unii Europejskiej
o zatrzymaniu dowodów lub maj
ą
cego na celu
zabezpieczenie mienia
Art. 116a. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] Do wyst
ą
pienia do pa
ń
stwa
członkowskiego Unii Europejskiej o wykonanie postanowienia o zatrzymaniu dowodów lub maj
ą
cego na celu
zabezpieczenie mienia oraz do wykonania orzeczenia s
ą
du lub innego organu pa
ń
stwa członkowskiego Unii
Europejskiej o zatrzymaniu dowodów lub maj
ą
cego na celu zabezpieczenie mienia stosuje si
ę
odpowiednio
przepisy rozdziałów 62a i 62b Kodeksu post
ę
powania karnego.
Rozdział 20b
Wyst
ą
pienie do pa
ń
stwa członkowskiego Unii
Europejskiej o wykonanie grzywny,
ś
rodków
karnych w postaci nawi
ą
zki lub obowi
ą
zku naprawienia
szkody lub te
ż
orzeczenia zas
ą
dzaj
ą
cego koszty post
ę
powania oraz wykonanie
orzeczenia s
ą
du lub innego organu pa
ń
stwa członkowskiego
Unii Europejskiej o karach o charakterze pieni
ęż
nym
Art. 116b. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego oraz ustawy o post
ę
powaniu
egzekucyjnym w administracji] § 1. Do wyst
ą
pienia do pa
ń
stwa członkowskiego Unii Europejskiej o
wykonanie grzywny,
ś
rodków karnych w postaci nawi
ą
zki lub obowi
ą
zku naprawienia szkody lub orzeczenia
zas
ą
dzaj
ą
cego koszty post
ę
powania oraz do wykonania orzeczenia s
ą
du lub innego organu pa
ń
stwa
członkowskiego Unii Europejskiej o karach o charakterze pieni
ęż
nym stosuje si
ę
odpowiednio przepisy
rozdziałów 66a i 66b Kodeksu post
ę
powania karnego.
§ 2. W post
ę
powaniu mandatowym o wykonanie grzywny nało
ż
onej mandatem karnym kredytowanym
do wła
ś
ciwego s
ą
du lub innego organu pa
ń
stwa członkowskiego Unii Europejskiej wyst
ę
puje wierzyciel
uprawniony według przepisów o post
ę
powaniu egzekucyjnym w administracji.
DZIAŁ XIII
Page 23 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...
Koszty post
ę
powania
Art. 117. [Tymczasowe pokrycie wydatków przez Skarb Pa
ń
stwa, koszty obro
ń
cy i pełnomocnika]
§ 1. Wszelkie wydatki w toku post
ę
powania w sprawach o wykroczenia wykłada tymczasowo Skarb Pa
ń
stwa.
§ 2. Koszty obro
ń
cy i pełnomocnika wykłada strona, która go ustanowiła. Koszty obro
ń
cy wyznaczonego
w sytuacji okre
ś
lonej w art. 21 § 1 i art. 22 wykłada tymczasowo Skarb Pa
ń
stwa.
Art. 118. [Pokrycie kosztów w zale
ż
no
ś
ci od wyniku post
ę
powania] § 1. W razie skazania,
obwinionego obci
ąż
a si
ę
zryczałtowanymi wydatkami post
ę
powania oraz innymi nale
ż
no
ś
ciami, o których
mowa w § 3, je
ż
eli nale
ż
no
ś
ci takie powstały w post
ę
powaniu.
§ 2. W razie uniewinnienia obwinionego lub umorzenia post
ę
powania w sprawie, w której wniosek o
ukaranie zło
ż
ył oskar
ż
yciel publiczny, koszty post
ę
powania ponosi Skarb Pa
ń
stwa, a gdy wniosek taki zło
ż
ył
oskar
ż
yciel posiłkowy – ten oskar
ż
yciel; w razie jednak umorzenia post
ę
powania w wypadku okre
ś
lonym w
art. 31 § 1 koszty post
ę
powania ponosi Skarb Pa
ń
stwa.
§ 3. Wydatki wykładane przez Skarb Pa
ń
stwa maj
ą
charakter zryczałtowany. Zryczałtowane wydatki
post
ę
powania nie obejmuj
ą
jednak nale
ż
no
ś
ci dla osób, zakładów, instytutów i instytucji powołanych do
wydania opinii oraz nale
ż
no
ś
ci ustanowionych z urz
ę
du obro
ń
cy i pełnomocnika.
§ 4. Wysoko
ść
zryczałtowanych wydatków post
ę
powania, a tak
ż
e opłaty, o której mowa w art. 113 § 2,
okre
ś
li, w drodze rozporz
ą
dzenia, Minister Sprawiedliwo
ś
ci, uwzgl
ę
dniaj
ą
c realnie ponoszone koszty
poszczególnych czynno
ś
ci.
Art. 119. [Stosowanie przepisów Kodeksu post
ę
powania karnego] Do kosztów post
ę
powania
stosuje si
ę
odpowiednio przepisy art. 616, 617, 618 § 1 i 3, art. 623, 624 § 1, art. 625–627, 630, 633–635, 636
§ 1 i 2, art. 637–639 i 641 Kodeksu post
ę
powania karnego, przy czym wydatkami Skarbu Pa
ń
stwa s
ą
tak
ż
e
wydatki ponoszone w toku czynno
ś
ci wyja
ś
niaj
ą
cych.
[1]
Art. 407 uchylony przez art. 1 pkt 168 ustawy z dnia 10 stycznia 2003 r. o zmianie ustawy – Kodeks
post
ę
powania karnego, ustawy – Przepisy wprowadzaj
ą
ce Kodeks post
ę
powania karnego, ustawy o
ś
wiadku
koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. Nr 17, poz. 155), która weszła w
ż
ycie 1 lipca
2003 r.
[2]
Art. 110 § 1 w brzmieniu ustalonym przez art. 11 ustawy z dnia 9 pa
ź
dziernika 2009 r. o zmianie ustawy o
prokuraturze oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 178, poz. 1375). Zmiana weszła w
ż
ycie 31 marca 2010
r.
Page 24 of 24
INFOR
2010-04-01
cdweb:/taweb-cgi/taweb.exe?x=d&o=d&i=512&d=IB&v=IB&q=(GP201003301500...