background image

 

Spis treści 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

            Str. 

Wstęp   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-  5 

1.Dokumentacja konstrukcyjna przekładni stożkowo-walcowej.   

 

 

-  6 

   1.1 Charakterystyka i dane techniczne przekładni. 

 

 

 

 

-  6 

   1.2 Rysunek złożeniowy przekładni nr rys. KS-01.00. 

 

 

 

 

-  6 

   1.3 Rysunki wykonawcze.   

 

 

 

 

 

 

 

-  6 

2. Przygotowanie produkcji pod kątem techniczno-organizacyjnym. 

 

 

-  6 

    2.1 Program produkcji dla przekładni. 

 

 

 

 

 

 

-  6 

 

2.1.1 Wielkość produkcji P

R

   

 

 

 

 

 

 

-  6 

 

2.1.2 Wielkość serii  i  

 

 

 

 

 

 

 

-  7 

 

2.1.3 Liczba serii  n   

 

 

 

 

 

 

 

-  7

 

    2.2 Program produkcji dla wału.    

 

 

 

 

 

 

-  7 

    2.3 Program produkcji dla korpusu. 

 

 

 

 

 

 

-  7 

 

    2.4 Program produkcji dla pokrywy. 

 

 

 

 

 

 

-  8 

2.5

  Program produkcji dla koła zębatego. 

 

 

 

 

            -  8 

2.6 Fundusz godzin roboczych dla maszyn. 

 

 

 

 

 

-  9 

    2.7  Tempo produkcji  T   

 

 

 

 

 

 

 

-  9

 

    2.8 Zasady doboru półfabrykatu   

 

 

 

 

 

 

-  9 

2.8.1 Dobór  półfabrykatu  na koło zębate   

 

 

 

 

- 10 

2.8.2 Dobór  półfabrykatu  na wałek  

 

 

 

 

 

- 10 

3. Technologia wykonania wałka w

2

 

 

 

 

 

 

- 10 

    3.1 Analiza technologiczności konstrukcji wałka  

 

 

 

 

- 11 

    3.2 Dobór półfabrykatu 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 11 

3.2.1 Wielkość naddatków.   

 

 

 

 

 

 

- 11 

3.2.2 Masa gotowego wału    

 

 

 

 

 

 

- 11 

            3.2.3 Masa półfabrykatu 

 

 

 

 

 

 

 

- 11 

 

3.2.4 Masa odpadu 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 11 

3.2.5 Dobór długości pręta hutniczego. 

 

 

 

 

 

- 11 

    3.3 Karta technologiczna. załącznik nr 6   

 

 

 

 

 

- 11 

    3.4 Karta instrukcyjna. załącznik nr 7 

 

 

 

 

 

 

- 11 

    3.5 Obliczenia czasów obróbki .   

 

 

 

 

 

 

- 11 

3.5.1 Wyznaczanie czasu operacji 10 „Cięcie” 

 

 

 

 

- 11 

3.5.2  Wyznaczanie czasu operacji 20 „Nakiełkowanie”.   

 

 

- 11 

3.5.3  Wyznaczanie czasu operacji 30 „Toczenie pierwszej strony” 

 

- 11 

3.5.4  Wyznaczanie czasu operacji 40 „Toczenie drugiej strony”   

 

- 15 

3.5.5  Wyznaczanie czasu operacji 50 „Frezowanie rowka” 

 

 

- 17 

3.5.6  Wyznaczanie czasu operacji 60 „Szlifowanie średnic” 

 

 

- 19 

3.5.7   Wyznaczanie czasu operacji 70 „Stępienie krawędzi” 

 

 

- 19 

3.5.8  Wyznaczanie czasu operacji 80 „Kontrola”   

 

 

 

- 19 

3.5.9  Wyznaczanie całkowitego czasu wykonania wałka w

 

 

- 19 

4. Technologia wykonania korpusu.   

 

 

 

 

 

 

- 21 

4.1  Analiza technologiczności konstrukcji pokrywy łożyska   

 

 

- 21 

4.2  Dobór półfabrykatu   

 

 

 

 

 

 

 

- 21 

4.2.1 Wielkość naddatków.   

 

 

 

 

 

 

- 21 

4.2.2 Masa gotowego  

 

 

 

 

 

 

            - 21 

            4.2.3 Masa półfabrykatu 

 

 

 

 

 

 

 

- 22  

4.2.4 Masa odpadu 

 

 

 

 

 

 

 

            - 22

 

            4.2.5 Dobór półfabrykatu. 

 

 

 

 

 

 

 

- 22 

    4.3  Karta technologiczna. załącznik nr 8  

 

 

 

 

 

- 22 

    4.4  Karta instrukcyjna. załącznik nr  9   

 

 

 

 

 

- 22 

 

    4.5 Obliczenia czasów obróbki .   

 

 

 

 

 

 

- 22 

4.5.1  Wyznaczanie czasu operacji 10 „Trasowanie” 

 

 

 

- 22 

4.5.2  Wyznaczanie czasu operacji 20 „Frezowanie powierzchni górnej”   

- 22 

background image

 

4.5.3  Wyznaczanie czasu operacji 30 „Frezowanie podstawy” 

 

 

- 24 

            4.5.4   Wytaczanie otworów głównych w korpusie φ 48 operacja 40 

 

- 25 

4.5.5 Wyznaczanie czasu operacji 50 „Kontrola jakości”   

 

 

- 28 

4.5.6  Wyznaczanie całkowitego czasu wykonania korpusu. 

 

            - 28 

5. Technologia wykonania pokrywy łożyska 

 

 

 

 

 

- 29 

    5.1  Analiza technologiczności konstrukcji pokrywy łożyska 

 

 

 

- 29 

    5.2 Dobór półfabrykatu 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 30 

5.2.1 Wielkość naddatków.   

 

 

 

 

 

 

- 30 

5.2.2 Masa gotowej pokrywy. 

 

 

 

 

 

 

- 30 

            5.2.3 Masa półfabrykatu. 

 

 

 

 

 

 

 

- 30 

5.2.4 Masa odpadu.   

 

 

 

 

 

 

 

- 30 

5.2.5  Dobór długości pręta hutniczego. 

 

 

 

 

 

- 30 

    5.3  Karta technologiczna. załącznik nr 10. 

 

 

 

 

 

- 30 

    5.4  Karta instrukcyjna załącznik nr 11.   

 

 

 

 

 

- 30 

    5.5 Obliczenia czasów obróbki.   

 

 

 

 

 

 

- 30 

5.5.1  Wyznaczanie czasu operacji 10 „Cięcie” 

 

 

 

 

- 31 

5.5.2  Wyznaczanie czasu operacji 20 „Toczenie 1”  

 

 

 

- 31 

5.5.3  Wyznaczanie czasu operacji 30 „Toczenie 2”  

 

 

 

- 33 

            5.5.4  Wyznaczanie czasu operacji 40 „Wiercenie φ6”  

 

 

 

- 35 

5.5.5  Wyznaczanie czasu operacji 50 „Szlifowanie średnicy φ42H7” 

 

- 36 

5.5.6   Wyznaczanie czasu operacji 60 „Stępienie krawędzi” 

 

 

- 37 

            5.5.7  Wyznaczanie czasu operacji 70 „Kontrola”   

 

 

 

- 37 

5.5.8  Wyznaczanie całkowitego czasu wykonania pokrywy. 

 

 

- 38 

6. Technologia wykonania koła zębatego.   

 

 

 

 

 

- 39 

     6.1  Analiza technologiczności konstrukcji koła zębatego o zębach prostych   

- 39 

     6.2 Dobór półfabrykatu   

 

 

 

 

 

 

 

- 39 

6.2.1 Wielkość naddatków.   

 

 

 

 

 

 

- 39 

6.2.2 Masa gotowego koła zębatego.  

 

 

 

 

 

- 40 

6.2.3 Masa półfabrykatu. 

 

 

 

 

 

 

 

- 40 

6.2.4 Masa odpadu.   

 

 

 

 

 

 

 

- 40 

6.2.5 Dobór długości pręta hutniczego. 

 

 

 

 

 

- 40 

     6.3 Karta technologiczna. załącznik nr 12 

 

 

 

 

 

- 40 

 

     6.4  Karta instrukcyjna. załącznik nr 13   

 

 

 

 

 

- 40 

     6.5 Obliczenia czasów obróbki .   

 

 

 

 

 

 

- 40 

 

6.5.1  Wyznaczanie czasu operacji 10 „Cięcie” 

 

 

 

 

- 40 

            6.5.2  Wyznaczanie czasu operacji 20 „Ulepszanie cieplne” 

 

 

- 41 

6.5.3   Wyznaczanie czasu operacji 30 „Toczenie pierwszej strony” 

 

- 41 

6.5.4  Wyznaczanie czasu operacji 40 „Toczenie drugiej strony”   

 

- 43 

            6.5.5  Wyznaczanie czasu operacji 50 „Frezowanie uzębienia” 

 

 

- 45 

6.5.6  Wyznaczanie czasu operacji 60 „Dłutowanie kanałka” pod wpust.   

- 45 

            6.5.7  Wyznaczanie czasu operacji 70 „Szlifowanie otworu” 

 

 

- 46 

6.5.8  Wyznaczanie czasu operacji 80 „Stępienie krawędzi” 

 

 

- 47 

            6.5.9  Wyznaczanie czasu operacji  90 „Kontrola”   

 

 

 

- 47 

6.5.10   Wyznaczanie całkowitego czasu wykonania koła zębatego  

 

- 47 

6.5.11  Sumaryczne zestawienie czasów t

pz

 i t

j

 

 

 

 

 

- 48 

7. Technologia montażu. 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 49 

    7.1  Analiza technologiczności konstrukcji przekładni ze względu na montaż.   

- 49 

    7.2 Organizacja montażu. 

   

 

 

 

 

 

- 49 

    7.3 Karta technologiczna  montażu. –załącznik nr 14 

 

 

 

 

- 50 

    7.4 Karta instrukcyjna  montażu. –załącznik nr 15 

 

 

 

 

- 50 

    7.5 Rysunki montażowe. – w załączniku nr 15   

 

 

 

 

- 50 

    7.6 Schemat montażu –załącznik nr 16   

 

 

 

 

 

- 50 

8. Park maszynowy, stanowiska pomocnicze i montażowe.  

 

 

 

- 51 

background image

 

    8.1 Park maszynowy dla technologii wykonania wału.   

 

 

 

- 51 

    8.2 Park maszynowy dla technologii wykonania korpusu 

 

 

 

- 51 

    8.3 Park maszynowy dla technologii wykonania pokrywy. 

 

 

 

- 52 

    8.4 Park maszynowy dla technologii wykonania koła zębatego.  

 

 

- 52 

9. Harmonogram operacyjny produkcji. 

 

 

 

 

 

 

- 53 

    9.1 Zapotrzebowanie na części obróbkowe - miesięczne. 

 

 

 

- 53 

    9.2 Zapotrzebowanie na części znormalizowane - miesięczne.   

 

 

- 54 

    9.3 Obliczenie obciążenia stanowisk produkcyjnych. 

 

 

 

 

- 54 

    9.4 Rytm jednostkowy produkcji.  

 

 

 

 

 

 

- 55 

    9.5 Optymalna wielkość partii. 

 

 

 

 

 

 

 

- 55 

    9.6 Partia transportowa.(η

tr

 

 

 

 

 

 

 

- 56 

    9.7 Obliczenie liczby maszyn i stanowisk roboczych. 

 

 

 

 

- 56 

    9.8 Wydajność efektywna maszyn η

R

 

 

 

 

 

 

- 57 

    9.9 Obliczenie powierzchni produkcyjnej, transportowej na montaż. 

 

 

- 57 

    9.10 Obliczenie liczby pracowników. 

 

 

 

 

 

 

- 58 

    9.11 Schemat przepływu partii produkcyjnej przez stanowiska robocze. 

 

- 58 

    9.12 Schemat procesu produkcji na linii montażowej. 

 

 

 

 

- 58 

    9.13 Schemat organizacji hali produkcyjnej. 

 

 

 

 

 

- 58 

10. Rachunek kosztów. 

 

 

 

 

 

 

 

 

- 58 

    10.1 Koszty materiałów bezpośrednich (M). 

 

 

 

 

 

- 58 

    10.2 Koszty amortyzacji obrabiarek (K

a

).  

 

 

 

 

 

- 61 

    

10.3 Koszty utrzymania powierzchni zajmowanej przez obrabiarki (K

up

). 

 

- 61 

    10.4 Koszty energii elektrycznej (K

e

). 

 

 

 

 

 

 

- 62 

    

10.5 Koszty utrzymania obrabiarek (K

uo

).  

 

 

 

 

 

- 62 

    

10.6 Koszty budowy hali lub wynajmu (K

h

).  

 

 

 

 

 

- 63 

    

10.7 Koszty kredytu (K

k

).   

 

 

 

 

 

 

 

- 63 

    

10.8 Koszty narzędzi obróbkowych (K

no

). 

 

 

 

 

 

- 63 

    10.9 Techniczny koszt wytworzenia dla jednej przekładni zębatej - koszt robocizny.  - 65 
   

10.10 Koszt wytworzenia całej przekładni zębatej (TKW

C

). 

 

 

 

- 69 

    Wnioski 
     Literatura 
 

 

 

 

 

Załączniki: 

 
    

  Załącznik nr1Rysunek złożeniowy przekładni nr rys. KS-01.00

      

Załącznik nr 2-Wał - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.04.00. 

      Załącznik nr 3-Koło zębate - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.08.00. 
      Załącznik nr 4-Korpus - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.01.00. 
      Załącznik nr 4a-Korpus-odlew - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.01.01.  
      Załącznik nr 5 - Pokrywa oprawy łożyska - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.09.01. 
      Załącznik nr 6 - Karta technologiczna obróbki wałka.         

     

      Załącznik nr 7 - Karta instrukcyjna obróbki wałka.         

     

      Załącznik nr 8 - Karta technologiczna obróbki korpusu. 
      Załącznik nr 9 - Karta instrukcyjna obróbki korpusu. 
      Załącznik nr 10 – Karta technologiczna obróbki pokrywy . 
      Załącznik nr 11 - Karta instrukcyjna obróbki pokrywy. 
      Załącznik nr 12 - Karta technologiczna obróbki koła zębatego. 
      Załącznik nr 13 - Karta instrukcyjna obróbki koła zębatego. 
      Załącznik nr 14 - Karta technologiczna montażu przekładni zębatej. 
      Załącznik nr 15 - Karta instrukcyjna montażu przekładni zębatej. 
      

Załącznik nr 16 – Schemat montażu przekładni zębatej.  

      Załącznik nr 17 - Schemat przepływu partii produkcyjnej przez stanowiska robocze.  

background image

 

       

      Załącznik nr 18 - Schemat procesu produkcji na linii montażowej. 

      Załącznik nr 19 - Schemat organizacji hali produkcyjnej. 

      Załącznik nr 20 – Kalkulator kredytowy. 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wstęp 

 
    Celem projektu jest zaprojektowanie systemu produkcyjnego którego wynikiem finalnym są 
cztery produkowane części. Od  tych założeń uzależniony jest cykl produkcyjny, organizacja 
zarządzania w przedsiębiorstwie a także wszyscy ludzie którzy biorą udział w wytwarzaniu tych 
części. Dotyczy to  pracowników bezpośrednio produkcyjnych, pośrednio produkcyjnych, 
administracji i zarządzania.  

Od prawidłowego zadziałania tego systemu uzależnieni są wszyscy pracownicy- od szczebla 

dyrekcji do operatora obrabiarki. Konsekwencje niespójności w systemie, w przypadku produkcji 
tylko czterech części odczują wszyscy, którego krańcowym przypadkiem jest upadłość firmy. 
Dlatego też dołożyliśmy wszelkich starań z naszej strony, aby system ten mógł być efektywny i 
przynosić zyski przedsiębiorstwu oraz aby to było pewne źródło utrzymania pracowników. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

 
1.Dokumentacja konstrukcyjna przekładni zębatej. 
 
    1.1 Charakterystyka i dane techniczne przekładni. 

 
Skrzynka przekładniowa z kołami zębatymi stożkowymi – 2 szt. i walcowymi – 2 szt.  
W skrzynce wbudowany jest hamulec wielopłytkowy. 

 
Dane techniczne: 
 
Moc przenoszenia  

 

 

- No = 18 [kW]            

Prędkość wałka odbierającego    

- n

o

  = 620 [obr/min]   

Przełożenie całkowite  

 

 

- i

c

  = 7,2 

Korpus     

 

 

 

- odlew [żeliwo szare] 

Uzębienie kół:      

 

 

   z

1

, z

2

 - stożkowe - proste 

 

 

 

 

 

 

   z

3, 

z

 - walcowe – skośne 

Sterowanie – hamulec pneumatyczny – ciśnienie nominalne 6 bar 
 

 

          (hamulec mokry wg katalogu). 

 

 

    1.2 Rysunek złoż

eniowy przekładni nr rys. KS-01.00 –załącznik nr1

  
 

Przekładnia (reduktor) składa się z 32 elementów składowych, tj. 16 elementów  
znormalizowanych i z 16 elementów nieznormalizowanych.. 
 

    1.3 Rysunki wykonawcze: 
 
 

a/ wał - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.04.00 – załącznik nr 2, 

 

b/ koło zębate - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.08.00 – załącznik nr 3, 

 

c/ korpus - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.01.00 – załącznik nr 4, 

 

d/ korpus-odlew - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.01.01 – załącznik nr 4a, 

 

e/ pokrywa oprawy łożyska - element nieznormalizowany nr rys. KS-01.09.01 -  

 

     -załącznik nr 5, 

 

2. Przygotowanie produkcji pod kątem techniczno-organizacyjnym. 
 
 

Przygotowanie produkcji oparte jest o program produkcyjny, który  jest liczbą sztuk maszyn     

lub urządzeń jaką ma być wykonana w ciągu określonego czasu (np. rok, miesiąc). 
 

Wielkość  programu  produkcyjnego  jest  jednym  z  najważniejszych  czynników  mających 

wpływ  na  charakter  procesu  technologicznego  oraz  na  ilość  pracy,  jaką  należy  włożyć  w  jego 
opracowanie  i  realizację.  Jest  on  opracowany  na  podstawie  rozeznania  rynku,  stanu  parku 
maszynowego  i  wyposażenia  przedsiębiorstwa  oraz  technicznego  doświadczenia  i  kwalifikacji 
zawodowych personelu. 
   Program  produkcyjny  jest  podstawą  do  ukształtowania  wielkości  produkcji,  asortymentu 
produkcji  oraz  profilu  produkcji.  Niezbędnym  czynnikiem  do  opracowania  procesu 
technologicznego  jest  wielkość  produkcji  na  poszczególne  lata  lub  na  określoną  jednostkę  czasu. 
Do charakterystyki wielkości produkcji przyjmuje się najczęściej 1 rok Z reguły całkowitą wielkość 
produkcji rozbija się na serie produkcyjne i dla nich opracowuje się proces technologiczny.  
Wielkość produkcji jest czynnikiem najbardziej wpływającym na opracowanie procesu. 
 
2.1 Program produkcji dla przekładni. 
 
 

2.1.1 Wielkość produkcji P

R

 

 

-  wielkość produkcji – P

R

 = 2000 

background image

 

-  ilość braków – b = 3% 
-  ilość części zapasowych – c = 5% 
-  liczba części na jednostkę w roku – F = 100 
-  zapas gotowych części na - f = 5 dni 

 

+

+

=

%

100

%

100

1

*

c

b

i

P

P

R

P

 

 

 

2160

100

5

100

3

1

1

*

2000

=

+

+

=

P

P

 [szt.] 

 
 

2.1.2 Wielkość serii  i

 

 

 

 

]

[

20

108

2160

sztuk

n

N

i

=

=

=

 

 

2.1.3 Liczba serii  n

 

 

 

 

108

100

5

*

2160

*

=

=

=

F

f

N

n

 

 
2.2 Program produkcji dla wału. (oznaczenia we wzorach jak wyżej) 
 
 

Wielkość produkcji wałka P

W  

- 3 szt. 

 

+

+

=

%

100

%

100

1

*

c

b

i

P

P

R

W

 

 

2160

100

5

100

3

1

1

*

2000

=

+

+

=

W

P

 [szt.] x 3 szt. = 6.460 

 

 

 

 Wielkość serii  i

 

 

 

]

[

20

108

2160

sztuk

n

N

i

=

=

=

 

 

 

 

 Liczba serii  n

 

 

 

 

108

100

5

*

2160

*

=

=

=

F

f

N

n

 

 
2.3 Program produkcji dla korpusu. (oznaczenia we wzorach jak wyżej) 
 
 

Wielkość produkcji korpusu P

Korp  

 

+

+

=

%

100

%

100

1

*

c

b

i

P

P

R

Korp

 

 

 

2160

100

5

100

3

1

1

*

2000

=

+

+

=

Korp

P

 [szt.] 

 
 

 

 
 
 

background image

 

 
 Wielkość serii  

 

 

 

]

[

20

108

2160

sztuk

n

N

i

=

=

=

 

 
 

 Liczba serii  n

 

 

 

 

108

100

5

*

2160

*

=

=

=

F

f

N

n

 

 
2.4 Program produkcji dla pokrywy. (oznaczenia we wzorach jak wyżej) 
 
 

Wielkość produkcji pokrywy P

Pok  

 

+

+

=

%

100

%

100

1

*

c

b

i

P

P

R

Pok

 

 

 

P

R

 = 4000 

 

 

4200

100

5

100

3

1

1

*

4000

=

+

+

=

Pok

P

 [szt.] 

 
 

 Wielkość serii  

 

 

 

]

[

40

108

4200

sztuk

n

N

i

=

=

=

 

 
 

 Liczba serii  n

 

 

 

 

210

100

5

*

4200

*

=

=

=

F

f

N

n

 

 
2.5

  Program produkcji dla koła zębatego. (oznaczenia we wzorach jak wyżej) 

 
 

Wielkość produkcji koła zębatego P

Kz  

- 3 szt. 

 

+

+

=

%

100

%

100

1

*

c

b

i

P

P

R

Kz

 

 

 

2160

100

5

100

3

1

1

*

2000

=

+

+

=

Kz

P

 [szt.] x 3 = 6.480, 

 
 

 Wielkość serii  

 

 

 

]

[

60

108

6480

sztuk

n

N

i

=

=

=

 

 
 

 Liczba serii  n

 

 

 

 

324

100

5

*

6480

*

=

=

=

F

f

N

n

 

 
 
 

background image

 

2.6

  Fundusz godzin roboczych dla maszyn. 

 
 

Fundusz  godzin  roboczych  dla  maszyn  jest  czynnikiem  stanowiącym  dane  wejściowe  do 

projektowania  procesów  technologicznych.  Opracowując  proces  technologiczny,  trzeba  mieć  na 
uwadze,  czy  planowany  wyrób  ma  być  produkowany  na  istniejących  w  zakładzie  obrabiarkach  i 
urządzeniach, czy też do określonej produkcji mają być zainstalowane obrabiarki nowe. 
 

W  pierwszym  przypadku  projektowany  proces  technologiczny  musi  być  dostosowany  do 

konkretnych możliwości zakładu. 
 

W  tym  przypadku  ,  będę  dobierał  obrabiarki  takie,  które  będę  uważał  za  najbardziej 

odpowiednie  do  danych  warunków  produkcyjnych  i  kierował  się  zasadą  wyprodukowania 
określonego wyrobu przy najmniejszym funduszu godzin roboczych. 
 
 

Fundusz godzin roboczych dla maszyn: 

    a/ fundusz nominalny : 

 
 

 

T

nm

=D

r

*h*z*m 

 

Dr - ilo

ść 

dni roboczych w miesi

ą

cu ; przyj

ę

to Dr=20 [dnr] ; 

 h - ilo

ść 

godzin na jedn

ą 

(1) zmian

ę 

; h=8 [godz.] ;  

z - liczba zmian roboczych ; zało

ż

ono z=2 ;  

m - ilo

ść 

miesi

ę

cy w roku ; m=12 ; 

 

T

nm

 

20 • 8 • 2 • 12 = 3840 [godz rok] 

b) fundusz dyspozycyjny (efektywny): 

T

nD

=T

nm

(1-β) 

 

β

 

- współczynnik przestojów ; zakładamy 

β

=5% ; 

 
T

nD

 = 3840• (1 — 0,05) = 3648 [godz./rok] 

 
 

      2.7  Tempo produkcji  T 

 

TnD

P

P

T

=

 

 

 

 

 

P

P

=2160 szt 

T=0,6

 

[szt/godz.]

 

 

 

T

nD 

– fundusz efektywny 

 
 

2.8 Zasady doboru półfabrykatu 

Dobór kształtu , wielkości naddatków oraz gatunku materiałów ma w znaczny stopniu wpływ na 

liczbę operacji i w wyniku tego , na koszt procesu obróbki. 

 

Jeżeli postać wejściowa materiału (półfabrykat) przyjęta została z minimalnymi naddatkami 

niezbędnymi do uzyskania odpowiedniego efektu końcowego , to wpłynie to na skrócenie 

całkowitego czasu obróbki. 
Dla produkcji seryjnej przyjęto materiały zbliżone kształtem i wymiarami do gotowych części . 
 

Przy wyborze uwzględniono poniższe czynniki : 

background image

 

10 

a.

  kształt i wymiary gotowych części 

b.

  warunki techniczne i rodzaj pracy 

c.

  wielkość produkcji ; 

 

2.8.1 Dobór  półfabrykatu  na koło zębate 
 
Na podstawie normy PN-75/H-93200 dobieram półfabrykat stal 50H , pręt o przekroju 
okrągłym o średnicy Ø 145 [mm] i długości 1000 [mm]  
 

-

  obliczam długość odpadu 

L = x * l

+ ( x – 1 )g taśmy 

 

.

30

3

30

3

1000

szt

g

l

g

L

x

=

+

+

=

+

+

=

 

 
gdzie ;  
-

  l

w

 =30 [mm] 

-     L = 1000 [mm] 
-

  g = 3 [mm] 

-

  x – ilość uzyskanych elementów 

 

2.8.2 Dobór  półfabrykatu  na wałek 
 
Na podstawie normy PN-75/H-93200 dobieram półfabrykat stal ST5 , pręt p przekroju 
okrągłym o średnicy Ø 30 [mm] i długości 1000 [mm]  
 

-

  obliczam długość odpadu 

L = x * l

+ ( x – 1 )g taśmy 

 
 
 

.

6

3

160

3

1000

szt

g

l

g

L

x

=

+

+

=

+

+

=

 

 
gdzie ;  
-

  l

w

 =160 [mm] 

-     L = 1000 [mm] 
-

  g = 3 [mm] 

-

  x – ilość uzyskanych elementów 

 

3. Technologia wykonania wałka w

2

 

Rysunek wykonawczy wałka, który stanowi załącznik nr 2, pokazuje budowę oraz wymiary 

wykonywanego wałka 

 
 
 
 
 
 
 

background image

 

11 

 
3.1

 Analiza technologiczności konstrukcji wałka  

 

Technologiczność konstrukcji 

Lp. 

Cecha 

 

1. 

Dokładność wymiarowo- kształtowa: 

układ wymiarów i łańcuchy 

wymiarowe, tolerancje wymiarów 

liniowych i kątowych, tolerancje 

kształtu i położenia. 

Wąskie tolerancje wymiarowe uzyskiwane w 

operacji szlifowania. 

 

2. 

Stopień obrabialności materiału 

Dobra obrabialność materiału przed obróbką 

cieplną 

Po obróbce cieplnej obrabiać metodą ścierną 

3. 

Oszczędność materiału- ograniczenie 

odpadów 

Straty materiałowe w normie 

4. 

Uproszczenie kształtu, zmniejszenie 

pracochłonności obróbki 

Prosty kształt 

5. 

Możliwość- uproszczenia sposobu 

ustalenia 

Pewny i łatwy sposób ustalenia 

6. 

Określona baza obróbkowa 

Bazy obróbkowe ustalone 

7. 

Sztywność l/d<12-15 

Sztywność zachowana 

8. 

Otwory przelotowe 

Brak otworów 

9. 

Unikanie karbów ze względu na 

obróbkę cieplną 

Brak karbów 

10. 

Łatwy dobieg i wybieg narzędzia 

Zachowany dzięki kanałkom uwalniającym 

11. 

Stosowanie specjalnego 

oprzyrządowania i nietypowych 

narzędzi 

Uchwyt frezarski 

12. 

Jakość powierzchni zgodna z 

wymaganiami (stan powierzchni, 

chropowatość) 

Zachowana 

13. 

Stopień normalizacji- typizacji i 

unifikacji: normalizacja konstrukcyjno- 

technologiczna, unifikacja procesów 

technologicznych 

Zbiór części typu wałek. 

 

3.2

 Dobór półfabrykatu 

 

Jako  materiał  wyjściowy  przyjmujemy  pręt  Ø30.  Materiał  z  którego  wykonujemy  wałek 

przyjmujemy ST5. Wałek wykonywany z wyżej wymienionego materiału nie ma potrzeby obrabiać 
cieplnie. Koszt zakupu materiału wyjściowego wynosi 1,80 zł/kg.. 

 
 
3.2.1 Wielkość naddatków. 
 
- na średnicy zewnętrznej σ = 3 mm, 
- na długości σ= 2 mm. 
 
3.2.2 Masa gotowego wału - Q

wg

 

 
Q

wg

 = 0,608 kg 

 
 3.2.3 Masa półfabrykatu - Q

wp

 

 
Q

wp

 = 0,882 kg 

 
 

background image

 

12 

3.2.4 Masa odpadu - Q

o 

 
Q

wo

 = 0,018 kg 

 
3.2.5 Dobór długości pręta hutniczego. 
 
Jako  materiał  wyjściowy  przyjmujemy  pręt  Ø30  x  1000.  Materiał  z  którego  wykonujemy 

wałek  przyjmujemy  ST5.  Wałek  wykonywany  z  wyżej  wymienionego  materiału  nie  ma  potrzeby 
obrabiać cieplnie. Koszt zakupu materiału wyjściowego wynosi 10,80 zł/kg. 

 
6 x 160 = 960 mm 
5 x 3 = 15 mm 
Z pręta uzyskamy 6 szt. gotowych wałków. 
 
3.3 Karta technologiczna. zał. nr 6 
 
Załącznik  nr  6  przedstawia  Kartę  Technologiczna  obróbki  wałka,  na  której  umieszczono 

poszczególne operacje w procesie jego wykonania mianowicie: 

10 – Cięcie     
20 – Nakiełkowanie  
30 – Toczenie pierwszej strony  
40 – Toczenie drugiej strony 
50 – Frezowanie rowka wpustowego 
60 – Szlifowanie średnic 
70 – Stępienie krawędzi 
80 – Kontrola 
 
3.4 Karta instrukcyjna zał.nr 7 
 
W kartach instrukcyjnych zawarty jest opis poszczególnych operacji, zabiegów i czasów ich 
wykonania. 
 
3.5 Obliczenia czasów obróbki . 
 
3.5.1 Wyznaczanie czasu operacji 10 „Cięcie” 
 

Operacja Cięcie wykonana zostanie na przecinarce taśmowej firmy Pehana 

 
Narzędzia: piła taśmowa 
                   
Średnica 
D mm 

Długość 
L mm 

Szerokość 
B mm 

Ilość 
Przejść 

Głęb. 
Skrawania 
a

p  

mm 

Posuw 
f

mm/obr 

Prędkość 
V

m/min 

Obroty 

Obr/min 

Czas 
obr. 
t

g

 min 

30 

160 

 

 

 

 

 

t

pz =

15 min 

 

    tj =4.5 min 

 
3.5.2  
Wyznaczanie czasu operacji 20 „Nakiełkowanie”. 
 
 

Operacje nakiełkowania wykonana zostaje na frezarko-nakiełczarce FNC 25. 
 
Narzędzie: Płytka wieloostrzowa do frezowania TPAN1603PPNH20S,

 

nawiertak NWRd 6 

background image

 

13 

 

Średnica 

D mm 

Długość 

L mm 

Szerokość 

B mm 

Ilość 

Przejść 

Głęb. 

Skrawania 

a

p  

mm 

Posuw 

f

mm/obr 

Prędkość 

V

m/min 

Obroty 

Obr/min 

Czas 

obr. 

t

g

 min 

30 

30 

 

2.5 

1.2 

180 

690 

2.5 

12 

 

12 

0.12 

18 

950 

1.5 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

t

pz =

15min 

tj =5.5min 

 

3.5.3  Wyznaczanie czasu operacji 30 „Toczenie pierwszej strony” 
 
Operacja toczenia zgrubnego wykonana zostanie na tokarce TUR-630M w  

 
Narzędzia:  
 

- Nóż tokarski PWLNL 3225P08 

            - Płytka skrawająca: WNMGA 080408T02020  
 

Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 
 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

 

gdzie: 
l

- długość toczonej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

n

- obroty przedmiotu obrabianego [obr/min], 

 
f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr], 

i

- ilość przejść. 

 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obroki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  200  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla wiertła przyjmuje: v

c

= 80 m/min, f= 0,12 mm/obr 

 
 
 
 

background image

 

14 

Zabieg 1 toczenie czoła 

[

]

[

]

min

/

86

,

743

80

200

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 750 obr/min 

[ ]

min

3

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

15

=

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 2 toczenie Ø  27 

[ ]

min

6

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

15

=

+

=

t

t

g

g

 

 

 
Zabieg 3 toczenie Ø 25,2 

[ ]

min

25

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

5

=

+

=

t

t

g

g

 

Zabieg 4 toczenie Ø 25,2  

[ ]

min

9

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

37

=

+

=

t

t

g

g

 

 

[ ]

min

05

.

2

9

,

0

25

,

0

90

,

0

30

,

0

=

+

+

+

=

t

g

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,60 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,13 min 
czynności związane z pomiarem                                                                        0,30 min 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,20 min                                                                                                         
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

23

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 2.05+1,23=3.28 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10% t

w

=0,32 min 

Stąd: 

t

j

=3.28 +0,32 = 3.6 min 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              10 min 
 

background image

 

15 

3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        5 min 
4. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     42 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

1

,

2

20

42

=

=

  

 

3.5.4  Wyznaczanie czasu operacji 40 „Toczenie drugiej strony” 
 
Operacja toczenia zgrubnego wykonana zostanie na tokarce TUR-630M w  

 
Narzędzia:  

- Nóż tokarski PWLNL 3225P08 

            - Płytka skrawająca: WNMGA 080408T02020  
 
  

Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

gdzie: 
l

- długość toczonej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

n

- obroty przedmiotu obrabianego [obr/min], 

f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr], 

i

- ilość przejść. 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obroki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  200  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla wiertła przyjmuje: v

c

= 80 m/min, f= 0,12 mm/obr 

 
Zabieg 1 toczenie czoła 

[

]

[

]

min

/

86

,

743

80

200

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 750 obr/min 
 
 

background image

 

16 

[ ]

min

3

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

15

=

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 2 toczenie Ø  27 

[ ]

min

8

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

25

=

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 3 toczenie Ø 25,1 

[ ]

min

95

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

28

=

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 4 toczenie Ø 25,1  

[ ]

min

65

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

37

=

+

=

t

t

g

g

 

 

[ ]

min

7

.

2

18

,

0

32

,

0

28

,

0

10

,

0

=

+

+

+

=

t

g

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,60 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,13 min 
czynności związane z pomiarem                                                                        0,30 min 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,20 min                                                                    
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

23

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 2.7+1,23=3.93 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10% t

w

=0,2 min 

Stąd: 

t

j

=3.93 +0,39 = 4.32 min 

 
 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              10 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        5 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     42 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

1

,

2

20

42

=

=

 

background image

 

17 

 

3.5.5  Wyznaczanie czasu operacji 50 „Frezowanie rowka” 
 
W operacji wykonywane jest frezowanie rowka wpustowego na FYN 50ND 
-

  frezowanie rowka  1 –  na wymiar 20 

±

 0.25 

-

  frezowanie rowka  2 –  na wymiar 16 

±

 0.25 

 

Stosujemy wzór na czas główny  
 

p

n

L

p

n

g

t

g

g

*

*

)

5

.

0

(

+

+

=

 

gdzie   
-

  L  - długość frezowania – wyznaczania zależnościa 

-

  n – obroty freza 

-

 

p

- posuw  

-

  g – głębokość frezowania 

-

  p

g

 – posuw wcianania  

 
– długość frezowania – przy frezowaniu rowków 

d

f

L

L

L

+

=

 

gdzie  - L – długość części  
             L

d

 – długość dobiegu – przyjmuje 1 [mm] 

 
– obroty freza   

D

v

n

S

*

318

=

 

gdzie     -  

S

v

szybkość skrawania  (z tabeli 40 [m/s]) 

               - D – średnica freza 
 
– posuw 
 

z

p

p

z

*

=

 

gdzie     -  

z

p

posuw na ząb – z tablic 0.025 na obrót  

              -  z – ilość zębów 

 

Zabieg 1  frezowanie rowka  1 –  na wymiar 20 

 

-

  prędkość obrotowa  

min]

/

[

635

20

40

318

*

318

obr

D

v

n

p

p

=

=

=

 

- posuw 

1

.

0

4

*

025

.

0

*

=

=

=

z

p

p

z

[mm/obr] 

 
- droga 

]

[

20 mm

L

f

=

 

-  głębokość frezowania – 5 mm 
-  posuw wcinania – p

g

 = 0.05 [mm/obr]  

- czas główny frezowania 

 

 

background image

 

18 

[min]

56

.

0

1

.

0

*

635

30

05

.

0

*

635

)

5

.

0

5

.

2

(

*

*

)

5

.

0

(

1

=

+

+

=

+

+

=

p

n

L

p

n

g

t

g

g

 

 
Zabieg 2  frezowanie rowka  2 –  na wymiar 16 

 

-

  prędkość obrotowa  

min]

/

[

635

20

40

318

*

318

obr

D

v

n

p

p

=

=

=

 

- posuw 

1

.

0

4

*

025

.

0

*

=

=

=

z

p

p

z

[mm/obr] 

 
- droga 

]

[

16 mm

L

f

=

 

-  głębokość frezowania – 5 mm 
-  posuw wcinania – p

g

 = 0.05 [mm/obr]  

- czas główny frezowania 

 

 

[min]

42

.

0

1

.

0

*

635

25

05

.

0

*

635

)

5

.

0

5

(

*

*

)

5

.

0

(

1

=

+

+

=

+

+

=

p

n

L

p

n

g

t

g

g

 

 

[ ]

min

98

.

0

42

,

0

56

,

0

=

+

=

t

g

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,60 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,13 min 
czynności związane z pomiarem                                                                        0,30 min 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,20 min                                                                                                         
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

23

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 0,98+1,23=2.21 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

 

t

u

=10% t

w

=0,2 min 

Stąd: 

t

j

=2.27 +0,22 = 2.5 min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                               8 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        5 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     30 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

5

.

1

20

30

=

=

 

 

background image

 

19 

3.5.6  Wyznaczanie czasu operacji 60 „Szlifowanie średnic” 
 
Operacja szlifowana średnic wykonana będzie na szlifierce otworowej BUJA-45 

[ ]

min

2

K

H

k

S

L

a

n

t

p

p

g

=

 

gdzie: 
L

- długość przesunięcia ściernicy,  

S

= naddatek po operacji toczenia mm 

k

- współczynnik do obliczenia posuwu, przyjmujemy k= 0,30, 

a

p

 – przyjmujemy 0,005mm 

H

- wysokość ściernicy [mm], H=50mm 

K

=1,2 

n

p

 

= 30 mm/obr 

 
Zabieg 1 szlifowanie średnicy Ø25r6 

[ ]

min

33

.

5

min

2

,

1

30

50

30

,

0

005

,

0

2

,

0

25

2

=

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 2 szlifowanie średnicy Ø25k6 

[ ]

min

2

.

3

min

2

,

1

30

50

30

,

0

005

,

0

2

,

0

15

2

=

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 3 szlifowanie średnicy
 Ø25r6 

[ ]

min

82

.

6

min

2

,

1

30

50

30

,

0

005

,

0

2

,

32

*

2

=

=

t

t

g

g

 

 

Zabieg 4 szlifowanie średnicy Ø25k6 

[ ]

min

2

.

3

min

2

,

1

30

50

30

,

0

005

,

0

2

.

0

*

15

*

2

=

=

t

t

g

g

 

[ ]

min

52

.

18

2

.

3

82

.

6

2

.

3

3

.

5

=

+

+

+

=

t

g

 

Wyznaczam czas pomocniczy 
1. Czas pomocniczy na czynności związany z zabiegami                                                0,5 min                                                            
2. Czas pomocniczy związany z mocowaniem                                                                 1,0 min  
3. Czas pomocniczy związany z pomiarem                                                                      0,1 min 

Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

t

p

=1,6 min 

Stąd: 

t

w

= 1,6+18.52=20.12 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 tak, 

więc mamy: 

t

u

=10%t

w

=2 min 

Stąd: 

t

j

=20.12+2=22.12  min 

 

background image

 

20 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz : 
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                                8 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        3 min 

tpz

= 23min 

 
3.5.7   Wyznaczanie czasu operacji 70 „Stępienie krawędzi” 
 

                       Operacja ślusarska polegająca na stępieniu krawędzi oraz usunięcia 
przytwierdzonych wiórów powstałych w wyniku obróbki skrawaniem , przyjmuję 
 

                                                           

min

5

=

pz

t

 

min

2

=

j

t

 

 

3.5.8  Wyznaczanie czasu operacji 80 „Kontrola” 
 

                       Operacja kontrolna wałka  polegająca na sprawdzeniu gotowego wyrobu z rysunkiem 
wykonawczym 

                                                      

min

10

=

pz

t

 

                                                        

min

5

=

j

t

 

3.5.9  Wyznaczanie całkowitego czasu wykonania wałka w

2

  

 

[

]

+

=

szt

tj

I

tpz

Cz

C

min/

 

gdzie: 

l -ilość sztuk w partii produkcyjnej 
 

[

]

szt

Cz

C

min/

64

.

58

54

.

49

20

182

=

+

=

 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

Piła 

PEHANA 

10 

Cięcie 

15,00 

4,50 

Nakiełczarko - 

frezarka 

FNC 25 

20 

Nakiełkowanie 

15,00 

5,50 

Tokarki 

TUR 630 M 

30 

Toczenie 

pierwszej 

strony 

42,00 

3,60 

40 

Toczenie 

drugiej strony 

42,00 

4,32 

Frezarka pionowa 

FYN - 50ND 

50 

Frezowanie 

rowków 

30,00 

2,5 

Szlifierka 

BUJA - 45 

60 

Szlifowanie 

średnic 

23,00 

22,12 

St. Ślusarskie 

  

78 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

St. Kontroli 

  

80 

Kontrola 

10,00 

5,00 

 

 
 
 
 

background image

 

21 

4.

  Technologia wykonania korpusu 

 
Rysunek  wykonawczy  korpusu,  załącznik  nr  4  pokazuje  budowę  oraz  wymiary  wykonywanego 
korpusu. 
 

        4.1  Analiza technologiczności korpusu. 

 

Technologiczność konstrukcji 

Lp. 

Cecha 

 

1. 

Duża sztywność, odpowiednie 

wymiary ścianek, w celu uniknięcia 

odkształcenia w czasie obróbki  

Sztywność zachowana 

2. 

Podstawa korpusu dost.duża 

Stanowi bazę obróbkową dla całego procesu 

technol. 

3. 

Powierzchnie korpusu łatwo dostępne 

dla obróbki 

Swobodny dobieg i wybieg narzędzia 

skrawającego 

4. 

Otwory dokładne o prostym kształcie,  

Bez odsadzeń, podcięć. 

5. 

Otwory podstawowe korpusu o 

wspólnej osi 

Pewny i łatwy sposób ustalenia Jednakowa 

średnica-dla obróbki przelotowej. 

6. 

Wewnątrz korpusu otwory mniejsze 

niż otw. wewnętrzne, 

Lepsza, łatwiejsza obróbka. 

7. 

Korpusy o kilku ściankach 

Otwory wspólosiowe powinny być we 

wszystkich scianach 

8. 

Otwory przelotowe 

Są otwory przelotowe 

9. 

Unikanie dużych powierzchni 

wewnątrz korpusu 

Brak takich ścianek 

10. 

Łatwy dobieg i wybieg narzędzia 

Zachowany 

11. 

Stosowanie specjalnego 

oprzyrządowania i nietypowych 

narzędzi 

Uchwyt tokarski  

12. 

Jakość powierzchni  frezowanych 

zgodna z wymaganiami (stan 

powierzchni, chropowatość) 

Zachowana 

13. 

Stopień normalizacji- typizacji i 

unifikacji: normalizacja konstrukcyjno- 

technologiczna, unifikacja procesów 

technologicznych 

Zbiór części typu korpus. 

 

4.2

 Dobór półfabrykatu 

 

Jako  materiał  wyjściowy  użyję  odlewu  wykonanego  w  kooperacji.  Materiał  z  którego 

wykonamy  korpus  to  żeliwo  szare  PN-GJL200.  Korpus  wykonywany  z  wyżej  wymienionego 
materiału  nie  wymaga  żadnej  obróbki  ulepszającej,  będzie  już  miał  nawiercone  otwory  i 
nagwintowane  pod  śruby  łączące  obie  części  korpusu.  Koszt  zakupu  materiału  wyjściowego 
(półfabrykatu) wynosi 550 zł/kg.. 

 

4.2.1 Wielkość naddatków. 
 
- optymalne nadane przez odlewnię żeliwa, 

 

4.2.2 Masa gotowego – Q

kg 

 
Q

kg

 = 15,55 kg 

 
 

background image

 

22 

 4.2.3 Masa półfabrykatu – Q

kp 

 
Q

kp

 = 12,45 kg 

 
4.2.4 Masa odpadu – Q

po 

 
Q

ko

 = 3,1 kg 

 
    4.2.5   Dobór półfabrykatu. 

 

Jako  materiał  wyjściowy  użyję  odlewu  wykonanego  w  kooperacji.  Materiał  z  którego 

wykonamy  korpus  to  żeliwo  szare  PN-GJL200.  Korpus  wykonywany  z  wyżej  wymienionego 
materiału  nie  wymaga  żadnej  obróbki  ulepszającej,  będzie  już  miał  nawiercone  otwory  i 
nagwintowane  pod  śruby  łączące  obie  części  korpusu.  Koszt  zakupu  materiału  wyjściowego 
(półfabrykatu) wynosi 550 zł/kg.. 
 

4.3  Karta technologiczna.   
 
Załącznik  nr  8  przedstawia  Kartę  Technologiczna  obróbki  korpusu,  na  której  umieszczono 

poszczególne operacje w procesie jego wykonania, mianowicie: 

   
10 – Frezowanie  powierzchni górnej, 
20 – Frezowanie podstawy, 
30 – Wytaczanie głównych otworów, 
40 – Kontrola jakości 
 
4.4  Karta instrukcyjna zał.nr  9 
 
W kartach instrukcyjnych zawarty jest opis poszczególnych operacji, zabiegów i czasów ich 

wykonania. 
 

 

            4.5 Obliczenia czasów obróbki . 
 

4.5.1  Wyznaczanie czasu operacji 10 „Trasowanie” 
 

Operacja trasowania wykonana zostanie na płycie traserskiej 

 

Narzędzia: Rysik, punktak, młotek 
  
            Trasować zachowując wymiary wg rysunku 

t

pz  12.5

 min 

 

      tj  2.52 min 

 
4.5.2  Wyznaczanie czasu operacji 20 „Frezowanie powierzchni górnej” 
 
Operacja frezowania wykonana zostanie na wiertarko-frezarce WFB-100  

Narzędzia:  

- Głowica frezowa 259.1-250; 

            - Płytka wieloostrzowa: do frezowania TPAN22, 
 

- wytaczadło, 

 

Obliczenia czasu jednostkowego t

 

background image

 

23 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

gdzie: 
l

- długość frezowanej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

 
f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr],  

 
i

- ilość przejść. 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obróbki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  180  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla freza tarczowego przyjmuje: v

c

= 19 m/min, f= 0,14 mm/obr 

 

                Frezować powierzchnię czołową 162 x 284

 

[

]

[

]

min

/

277

287

250

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 500 obr/min 

[ ]

min

30

,

2

min

1

25

,

0

500

5

,

1

5

,

1

284

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na frezarce                                                                          0,70 min   
2. oczyszczenie stołu                                                                                                0,13 min 
 
3. czynności związane z pomiarem                                                                              0,50 min 
 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                                   0,25 min                                                                                                         

                                                                                                                  

Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

58

,

1

=

t

p

 

stąd: 

 

t

w

= 2,3+1,58=3,88 min 

background image

 

24 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10% t

w

=0,39 min 

Stąd: 

t

j

=3,88+0,39=4,27 min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                               20 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        7 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       7 min 
                                                                                                                                     46 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

3

,

2

20

46

=

=

 

 

4.5.3  Wyznaczanie czasu operacji 30 „Frezowanie podstawy” 
 
Operacja frezowania podstawy wykonana zostanie na wiertarko-frezarce WFB-100  

Narzędzia:  

- Głowica frezowa 259.1-250; 

            - Płytka wieloostrzowa: do frezowania TPAN22-  
 

- wytaczadło 
Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

gdzie: 
l

- długość frezowanej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

 
f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr],  

i

- ilość przejść. 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obróbki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  180  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla freza tarczowego przyjmuje: v

c

= 19 m/min, f= 0,14 mm/obr 

 
 

                Frezować powierzchnię 180 x 290

 

background image

 

25 

[

]

[

]

min

/

318

250

250

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 500 obr/min 

[ ]

min

34

,

2

min

1

25

,

0

500

5

,

1

5

,

1

290

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na frezarce                                                                          0,70 min   
2. oczyszczenie stołu                                                                                                0,13 min 
czynności związane z pomiarem                                                                              0,50 min 
 
3. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,25 min                                                                                                         
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

58

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 2,34+1,58=3,92 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10% t

w

=0,39 min 

Stąd: 

t

j

=3,92+0,39=4,31 min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                               20 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        7 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       7 min 
                                                                                                                                     46 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

3

,

2

20

46

=

=

 

 

    4.5.4   Wytaczanie otworów głównych w korpusie φ 48 operacja 40 
 
Operacja wytaczania wykonana zostanie na wiertarko-frezarce WFB-100  , wytaczane będą 

2 otwory osiowe jednocześnie z jednego mocowania. 
Narzędzia:  
 

- wytaczadło 

                   
      Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

background image

 

26 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

gdzie: 
l

- długość wytaczanej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

 
f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr],  

i

- ilość przejść. 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obróbki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  180  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla wytaczadła przyjmuje: v

c

= 20 m/min, f= 0,14 mm/obr 

 

                Zabieg 1 Wytaczać zgrubnie otwory φ47 x2

 

[

]

[

]

min

/

49

,

1651

47

250

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1700 obr/min 

[ ]

min

11

,

1

min

1

25

,

0

1700

3

3

41

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 

 

                Zabieg 2 Wytaczać kształtująco otwory φ48 x2

 

[

]

[

]

min

/

49

,

1631

48

250

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1700 obr/min 

[ ]

min

11

,

1

min

1

25

,

0

1700

3

3

41

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 
 
 
 
 
 

background image

 

27 

                Zabieg 3 Wytaczać zgrubnie otwory φ47 x2 po przestawieniu wytaczadła.

 

[

]

[

]

min

/

49

,

1651

47

250

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1700 obr/min 

[ ]

min

11

,

1

min

1

25

,

0

1700

3

3

41

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 

 Zabieg 4 Wytaczać kształtująco otwory φ48 x2

 

[

]

[

]

min

/

49

,

1631

48

250

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1700 obr/min 

[ ]

min

11

,

1

min

1

25

,

0

1700

3

3

41

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 5 Wytaczać zgrubnie otwór φ57 po przestawieniu wytaczadła.

 

[

]

[

]

min

/

46

,

1347

59

250

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1700 obr/min 

[ ]

min

50

,

0

min

1

25

,

0

1700

3

3

57

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 6  Wytaczać kształtująco otwór φ58 

 

[

]

[

]

min

/

46

,

1347

58

250

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1700 obr/min 

[ ]

min

55

,

0

min

1

25

,

0

1700

3

3

59

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 

[ ]

min

49

,

5

55

,

0

50

,

0

11

,

1

11

,

1

11

,

1

11

,

1

=

+

+

+

+

+

=

t

g

 

 

background image

 

28 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na frezarce                                                                          2,70 min   
2. oczyszczenie stołu                                                                                                0,23 min 
3. czynności związane z pomiarem                                                                          0,50 min 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,25 min                                                                                                         
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

68

,

3

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 3,68+5,49=9,17 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10% t

w

=0,92 min 

Stąd: 

t

j

=9,17+0,92=10,09 min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      18 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                               20 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        7 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     50 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

50

,

2

20

50

=

=

 

 
4.5.5 Wyznaczanie czasu operacji 50 „Kontrola jakości” 
 

                       Operacja kontrolna korpusu  polegająca na sprawdzeniu gotowego wyrobu z 
rysunkiem wykonawczym 

 
                                                      

min

15

=

pz

t

 

                                                        

min

10

=

j

t

 

 
4.5.6  Wyznaczanie całkowitego czasu wykonania korpusu.  
 
 

[

]

+

=

szt

tj

I

tpz

Cz

C

min/

 

 

gdzie: 

l -ilość sztuk w partii produkcyjnej 
 
 

[

]

szt

Cz

C

min/

92

,

32

19

,

31

20

6

,

34

=

+

=

 

 
 
 
 

background image

 

29 

 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

Stół traserski 

10 

trasowanie 

15,00 

5,00 

Wiertarko-frezarka 

WFB-100  

20 

Frezowanie 

powierzchni 

górnej 

2,30 

4,27 

Wiertarko-frezarka 

WFB-100  

30 

Frezowanie 

podstawy 

2,30 

4,31 

Wiertarko-frezarka 

WFB-100  

40 

Wytaczanie 

otworów 

2,50 

10,09 

St. Kontroli 

  

50 

Kontrola 

15,00 

10,00 

 

5.

  Technologia wykonania pokrywy łożyska 

 

Rysunek wykonawczy pokrywy, załącznik nr 5, pokazuje budowę oraz wymiary 

wykonywanej pokrywy.   

 

        5.1  Analiza technologiczności konstrukcji pokrywy łożyska 

 

Technologiczność konstrukcji 

Lp. 

Cecha 

 

1. 

Dokładność wymiarowo- kształtowa: 

układ wymiarów i łańcuchy 

wymiarowe, tolerancje wymiarów 

liniowych i kątowych,  

Wąskie tolerancje wymiarowe uzyskiwane w 

operacji szlifowania. 

 

2. 

Stopień obrabialności materiału 

Dobra obrabialność materiału przed obróbką 

cieplną 

Po obróbce cieplnej obrabiać metodą ścierną 

3. 

Oszczędność materiału- ograniczenie 

odpadów 

Małe straty materiałowe 

4. 

Uproszczenie kształtu, zmniejszenie 

pracochłonności obróbki 

Prosty kształt 

5. 

Możliwość- uproszczenia sposobu 

ustalenia 

Pewny i łatwy sposób ustalenia 

6. 

Określona baza obróbkowa 

Nietypowa baza ustalająca wymagająca 

zastosowania specjalistycznego 

oprzyrządowania mocującego 

7. 

Sztywność l/d<12-15 

Sztywność zachowana 

8. 

Otwory przelotowe 

Są otwory przelotowe 

9. 

Unikanie karbów ze względu na 

obróbkę cieplną 

Brak karbów 

10. 

Łatwy dobieg i wybieg narzędzia 

Zachowany 

11. 

Stosowanie specjalnego 

oprzyrządowania i nietypowych 

narzędzi 

Uchwyt tokarski  

12. 

Jakość powierzchni zgodna z 

wymaganiami (stan powierzchni, 

chropowatość) 

Zachowana 

13. 

Stopień normalizacji- typizacji i 

unifikacji: normalizacja konstrukcyjno- 

technologiczna, unifikacja procesów 

technologicznych 

Zbiór części typu pokrywa. 

 

 

background image

 

30 

5.2 Dobór półfabrykatu 

 

Jako materiał wyjściowy przyjmujemy pręt Ø73. Materiał z którego wykonujemy pokrywę 

przyjmujemy  St3.  Pokrywa  wykonywana  z  wyżej  wymienionego  materiału  nie  wymaga  żadnej 
obróbki ulepszającej. Koszt zakupu materiału wyjściowego wynosi 3,50 zł/kg.. 

 
5.2.1 Wielkość naddatków. 
 
- na średnicy zewnętrznej σ = 3 mm, 
- na długości σ= 2 mm. 

 

5.2.2 Masa gotowej pokrywy – Q

 
Q

pg

 = 0,249 kg 

 
 5.2.3 Masa półfabrykatu – Q

pp 

 
Q

pp

 = 0,588 kg 

 
5.2.4 Masa odpadu – Q

po 

 
Q

po

 = 0,339 kg 

 
5.2.5  Dobór długości pręta hutniczego. 

 

     

Jako materiał wyjściowy przyjmujemy pręt Ø73 x 1000. Materiał z którego wykonujemy 

koło przyjmujemy St3. Pokrywa wykonywana z wyżej wymienionego materiału nie wymaga żadnej 
obróbki ulepszającej. Koszt zakupu materiału wyjściowego wynosi 2,50 zł/kg 

 
18 x 47 = 846 mm 
46 x 3 = 984 mm 
Z pręta uzyskamy 47 szt. gotowych pokryw. 
 
5.3  Karta technologiczna.   
 
Załącznik nr 10.przedstawia Kartę Technologiczna obróbki pokrywy, na której umieszczono 

poszczególne operacje w procesie jej wykonania, mianowicie: 

 
10 – Cięcie     
20 – Toczenie  1 
30 – Toczenie  2 
40 – Wiercenie   
50 – Szlifowanie średnicy zewnętrznej φ 42H7 
60 – Stępienie krawędzi 
70 – Kontrola 
 
5.4  Karta instrukcyjna zał.nr 11 
 
W kartach instrukcyjnych zawarty jest opis poszczególnych operacji, zabiegów i czasów ich 

wykonania. 
 
            5.5 Obliczenia czasów obróbki . 
 
 

background image

 

31 

5.5.1  Wyznaczanie czasu operacji 10 „Cięcie” 
 

Operacja Cięcie wykonana zostanie na przecinarce taśmowej firmy Pehana 

Narzędzia: piła taśmowa 
 
Średnica 
D mm 

Długość 
L mm 

Szerokość 
B mm 

Ilość 
Przejść 

Głęb. 
Skrawania 
a

p  

mm 

Posuw 
f

mm/obr 

Prędkość 
V

m/min 

Obroty 

Obr/min 

Czas 
obr. 
t

g

 min 

73 

18 

 

 

 

 

 

t

pz 

15 min 

 

      tj  5 min 

 
5.5.2  Wyznaczanie czasu operacji 20 „Toczenie 1” 
 
Operacja toczenia zgrubnego wykonana zostanie na tokarce TUR-630M  

 
Narzędzia:  

- Nóż tokarski PWLNL 3225P08 

            - Płytka skrawająca: WNMGA 080408T02020  

- Nóż tokarski HFHL 5575-5T14 
- Płytka HFPL 5025 IC907 

 

Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

gdzie: 
l

- długość toczonej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

n

- obroty przedmiotu obrabianego [obr/min], 

f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr],  

i

- ilość przejść. 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obróbki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  200  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

 
Dla wiertła przyjmuje: v

c

= 80 m/min, f= 0,12 mm/obr 

 
 
 
 

background image

 

32 

Zabieg 1 toczenie czoła 

[

]

[

]

min

/

86

,

743

80

200

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 750 obr/min 
 

[ ]

min

40

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

5

,

1

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

Zabieg 2 toczenie średnicy zewnętrznej φ 70

-0,1 

[ ]

min

09

,

0

min

1

25

,

0

750

5

,

1

16

5

,

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 3 toczenie średnicy zewnętrznej φ 42,4

 

 

 

 

 

[ ]

min

36

,

1

min

1

25

,

0

750

5

,

1

5

,

8

5

,

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

Zabieg 4 toczenie średnicy wewnętrznej φ 35

 

 

 

 

 

[ ]

min

2

,

0

min

1

25

,

0

750

5

,

1

35

5

,

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 

 

 

[ ]

min

76

,

2

2

,

1

36

,

1

09

,

0

4

,

0

=

+

+

+

=

t

g

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,60 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,13 min 
czynności związane z pomiarem                                                                              0,30 min 
 
3. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,20 min                                                                                                         
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

23

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 0,39+1,23=1,62 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10% t

w

=0,16 min 

Stąd: 

t

j

=1,62+0,16=1,78 min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              10 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        5 min 

background image

 

33 

4. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     42 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

1

,

2

20

42

=

=

 

 

    5.5.3  Wyznaczanie czasu operacji 30 „Toczenie 2” 
 
Operacja toczenia  wykonana zostanie na tokarce TUR-630M  

Narzędzia:  
 

- Nóż tokarski PWLNL 3225P08 

            - Płytka skrawająca: WNMGA 080408T02020  

- Nóż tokarski HFHL 5575-5T14 

            - Płytka HFPL 5025 IC907 
                   

      Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

 

gdzie: 
l

- długość toczonej powierzchni [mm], 

 
 
l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

n

- obroty przedmiotu obrabianego [obr/min], 

f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr], 

i

- ilość przejść. 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obroki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  200  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla wiertła przyjmuje: v

c

= 80 m/min, f= 0,12 mm/obr 

 
 
 
 
 
 

background image

 

34 

Zabieg 1 toczenie czoła 

[

]

[

]

min

/

86

,

743

80

200

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 750 obr/min 

[ ]

min

40

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

5

,

1

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 2 toczenie wybrania na czole φ 36

 

[

]

[

]

min

/

1766

36

200

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

 
Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1200 obr/min 

[ ]

min

02

,

0

min

2

25

,

0

1200

5

,

1

2

=

+

=

t

t

g

g

 

 
 

 

 

[ ]

min

06

,

0

02

,

0

04

,

0

=

+

=

t

g

 

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,60 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,13 min 
czynności związane z pomiarem                                                                              0,30 min 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,20 min                                                                                                         
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

23

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 0.06 +1,23=1.29 min 

 

 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

 

t

u

=10% t

w

=0,13 min 

Stąd: 

t

j

=1.29+0,13=1,42 min 

 
 
 

background image

 

35 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              10 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        5 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     42 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

1

,

2

20

42

=

=

 

 

    5.5.4  Wyznaczanie czasu operacji 40 „Wiercenie φ6” 
 
Operacja wiercenia  wykonana zostanie na wiertarce B-1832B/400  

Narzędzia:  
 

- wiertło φ6 

                   
      Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

 

gdzie: 
l

- długość toczonej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

n

- obroty przedmiotu obrabianego [obr/min], 

f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr], 

i

- ilość przejść. 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obroki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  200  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla wiertła przyjmuje: v

c

= 80 m/min, f= 0,12 mm/obr 

[

]

[

]

min

/

86

,

743

80

200

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1200 obr/min 
 
 
 

background image

 

36 

[ ]

min

10

,

0

min

2

12

,

0

900

5

,

1

5

,

1

6

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 
 

 

     

 

[ ]

min

4

,

0

4

1

,

0

=

=

x

t

g

 

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,60 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,13 min 
 
3. czynności związane z pomiarem                                                                          0,30 min 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,20 min                                                                                                         
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

23

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 0.4 +1,23=1.63 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

 

t

u

=10% t

w

=0,16 min 

Stąd: 

t

j

=1.63+0,16=1,79 min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              10 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        5 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     42 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

1

,

2

20

42

=

=

 

 

    5.5.5  Wyznaczanie czasu operacji 50 „Szlifowanie średnicy φ42H7” 
 
Operacja szlifowania średnicy  wykonana zostanie na szlifierce BUJA-45  

Narzędzia:  
 

- ściernica 

                   
      Obliczenia czasu jednostkowego t

 

 

[ ]

min

2

K

H

k

S

L

a

n

t

p

p

g

=

 

gdzie: 
L

- długość przesunięcia ściernicy,  

 
S

= naddatek po operacji toczenia mm 

background image

 

37 

k

- współczynnik do obliczenia posuwu, przyjmujemy k= 0,30, 

a

p

 – przyjmujemy 0,005mm 

H

- wysokość ściernicy [mm], H=50mm 

K

=1,2 

n

p

 

= 30 mm/obr 

 

[ ]

min

33

.

5

min

2

,

1

30

50

30

,

0

005

,

0

2

,

0

25

2

=

=

t

t

g

g

 

 
Wyznaczam czas pomocniczy 
1. Czas pomocniczy na czynności związany z zabiegami                                                0,5 min                                                            
2. Czas pomocniczy związany z mocowaniem                                                                 1,0 min  
3. Czas pomocniczy związany z pomiarem                                                                      0,1 min 

Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

t

p

=1,6 min 

Stąd: 

t

w

= 5,33+1,6=6,93 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 tak, 

więc mamy: 

t

u

=10%t

w

=0,7 min 

Stąd: 

t

j

=6,93+0,7=7,63  min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz : 
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                                8 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        3 min 

tpz

= 23 min 

 

5.5.6   Wyznaczanie czasu operacji 60 „Stępienie krawędzi” 
 

                       Operacja ślusarska polegająca na stępieniu krawędzi oraz usunięcia 
przytwierdzonych wiórów powstałych w wyniku obróbki skrawaniem , przyjmuję 
 

                                                           

min

5

=

pz

t

 

min

2

=

j

t

 

 

5.5.7  Wyznaczanie czasu operacji 70 „Kontrola” 
 

                       Operacja kontrolna wałka  polegająca na sprawdzeniu gotowego wyrobu z rysunkiem 
wykonawczym 

 
                                                      

min

10

=

pz

t

 

                                                        

min

5

=

j

t

 

 
 
 
 
 
 

background image

 

38 

5.5.8  Wyznaczanie całkowitego czasu wykonania pokrywy.  
 
 

[

]

+

=

szt

tj

I

tpz

Cz

C

min/

 

 

gdzie: 

l -ilość sztuk w partii produkcyjnej 
 

[

]

szt

Cz

C

min/

59

,

22

62

,

19

20

3

,

59

=

+

=

 

 
 
 
 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

Piła 

PEHANA 

10 

Cięcie 

15,00 

5,00 

Tokarka 

TUR 630 M 

20 

Toczenie 1 

2,10 

1,78 

Tokarka 

TUR 630 M 

30 

Toczenie 2 

2,10 

1,42 

Wiertarka 

B-1832B/400 

40 

Wiercenie 

2,10 

1,79 

Szlifierka 

BUJA - 45 

50 

Szlifowanie 

średnicy 

23,00 

7,63 

St. Ślusarskie 

  

60 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

St. Kontroli 

  

70 

Kontrola 

10,00 

5,00 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

39 

6.

  Technologia wykonania koła zębatego. 

 

Rysunek wykonawczy koła zębatego,  który stanowi załącznik nr 3, pokazuje budowę oraz 

wymiary wykonywanego koła.   

 

        6.1  Analiza technologiczności konstrukcji koła zębatego o zębach prostych 

 

Technologiczność konstrukcji 

Lp. 

Cecha 

 

1. 

Dokładność wymiarowo- kształtowa: 

układ wymiarów i łańcuchy 

wymiarowe, tolerancje wymiarów 

liniowych i kątowych, tolerancje 

kształtu i położenia. 

Wąskie tolerancje wymiarowe uzyskiwane w 

operacji szlifowania. 

 

2. 

Stopień obrabialności materiału 

Dobra obrabialność materiału przed obróbką 

cieplną 

Po obróbce cieplnej obrabiać metodą ścierną 

3. 

Oszczędność materiału- ograniczenie 

odpadów 

Małe straty materiałowe 

4. 

Uproszczenie kształtu, zmniejszenie 

pracochłonności obróbki 

Prosty kształt 

5. 

Możliwość- uproszczenia sposobu 

ustalenia 

Pewny i łatwy sposób ustalenia 

6. 

Określona baza obróbkowa 

Nietypowa baza ustalająca wymagająca 

zastosowania specjalistycznego 

oprzyrządowania mocującego 

7. 

Sztywność l/d<12-15 

Sztywność zachowana 

8. 

Otwory przelotowe 

Są otwory przelotowe 

9. 

Unikanie karbów ze względu na 

obróbkę cieplną 

Brak karbów 

10. 

Łatwy dobieg i wybieg narzędzia 

Zachowany 

11. 

Stosowanie specjalnego 

oprzyrządowania i nietypowych 

narzędzi 

Uchwyt tokarski i frezarski 

12. 

Jakość powierzchni zgodna z 

wymaganiami (stan powierzchni, 

chropowatość) 

Zachowana 

13. 

Stopień normalizacji- typizacji i 

unifikacji: normalizacja konstrukcyjno- 

technologiczna, unifikacja procesów 

technologicznych 

Zbiór części typu koło zębate. 

 
 

6.2 Dobór półfabrykatu 
 
Jako  materiał  wyjściowy  przyjmujemy  pręt  Ø145.  Materiał  z  którego  wykonujemy  koło 

przyjmujemy 50H Koło wykonywane z wyżej wymienionego materiału wystarczy tylko w procesie 
wykonania  ulepszać  cieplnie  do  twardości  40÷45  HRc.  Koszt  zakupu  materiału  wyjściowego 
wynosi 3,50 zł/kg.. 

 
6.2.1 Wielkość naddatków. 
 
- na średnicy zewnętrznej σ = 5 mm, 
-

  na długości σ= 2 mm. 

 
 
 

background image

 

40 

6.2.2 Masa gotowego koła zębatego – Q

kg 

 
Q

kg

 = 3,602 kg 

 
 6.2.3 Masa półfabrykatu – Q

kp

 

 
Q

wp

 = 4,122 kg 

 
6.2.4 Masa odpadu – Q

ko 

 
Q

ko

 = 0,926 kg 

 
6.2.5 Dobór długości pręta hutniczego. 

 

     

Jako  materiał  wyjściowy  przyjmujemy  pręt  Ø145  x  1000.  Materiał  z  którego 

wykonujemy  koło  przyjmujemy  50H.  Koło  wykonywane  z  wyżej  wymienionego  materiału 
wystarczy  tylko  w  procesie  wykonania  ulepszać  cieplnie  do  twardości  40÷45  HRc.  Koszt  zakupu 
materiału wyjściowego wynosi ,50 zł/kg. 

 
30 x 30 = 900 mm 
29 x 3 = 87 mm 
Z pręta uzyskamy 30 szt. gotowych kół zębatych. 
 
6.3

  Karta technologiczna.   

 
Załącznik  nr  12  przedstawia  Kartę  Technologiczna  obróbki  koła  zębatego,  na  której 

umieszczono poszczególne operacje w procesie wykonania koła zębatego, mianowicie 

 
10 – Cięcie     
20 – Ulepszanie cieplne     
30 – Toczenie pierwszej strony  
40 – Toczenie drugiej strony 
50 – Frezowanie uzębienia 
60 – Dłutowanie wpustu  
70 – Szlifowanie otworu 
80 – Stępienie krawędzi 
90 – Kontrola 
 
6.4  Karta instrukcyjna zał.nr 13 
 
W kartach instrukcyjnych zawarty jest opis poszczególnych operacji, zabiegów i czasów ich 

wykonania. 
 
            6.5 Obliczenia czasów obróbki . 
 

6.5.1  Wyznaczanie czasu operacji 10 „Cięcie” 

Operacja Cięcie wykonana zostanie na przecinarce taśmowej firmy Pchana 

Narzędzia: piła taśmowa 
 
Średnica 
D mm 

Długość 
L mm 

Szerokość 
B mm 

Ilość 
Przejść 

Głęb. 
Skrawania 
a

p  

mm 

Posuw 
f

mm/obr 

Prędkość 
V

m/min 

Obroty 

Obr/min 

Czas 
obr. 
t

g

 min 

145 

32 

 

 

 

 

 

background image

 

41 

t

pz 

15 min 

 

     tj 7.5 min 

 
6.5.2  Wyznaczanie czasu operacji 20 „Ulepszanie cieplne” 
 
Operacja  Ulepszania  cieplnego  wykonana  zostanie  przez  kooperatora  w  formie  usługi 

pakietowej  w  skład  której  wchodzą  hartowanie  i  odpuszczanie.  Firma  ta  koszt  roboczogodziny 
ustaliła na poziomie 180 [zł/h]. Ponieważ jednorazowy całkowity proces ulepszania cieplnego  trwa 
90 minut. 

 

min

60

=

pz

t

 

min

90

=

j

t

 

 

6.5.3   Wyznaczanie czasu operacji 30 „Toczenie pierwszej strony” 
 
Operacja toczenia zgrubnego wykonana zostanie na tokarce TUR-630M w  

 
Narzędzia:  

- Nóż tokarski PWLNL 3225P08 

            - Płytka skrawająca: WNMGA 080408T02020  

- Wiertło Ø31,5 
- Nóż tokarski HFHL 5575-5T14 
- Płytka HFPL 5025 IC907 

 

Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

gdzie: 
l

- długość toczonej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

 
n

- obroty przedmiotu obrabianego [obr/min], 

f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr],  

 
 
i

- ilość przejść. 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obróbki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  200  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla wiertła przyjmuje: v

c

= 80 m/min, f= 0,12 mm/obr 

 

background image

 

42 

Zabieg 1 toczenie czoła 

[

]

[

]

min

/

86

,

743

80

200

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 750 obr/min 

[ ]

min

49

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

45

=

+

=

t

t

g

g

 

Zabieg 2 toczenie Ø zewnętrznej 

[ ]

min

2

,

0

min

1

25

,

0

750

5

,

1

35

5

,

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

Zabieg 3 wiercenie otworu 

[

]

min

/

900

29

80

318

obr

n

n

=

=

 

 
Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1200 obr/min 

[ ]

min

26

,

0

min

1

12

,

0

1800

5

,

1

35

5

,

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 4 toczenie Ø wewnętrznej 

[ ]

min

2

,

0

min

1

25

,

0

750

5

,

1

35

5

,

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

 
 

[ ]

min

37

.

1

2

,

0

48

,

0

2

,

0

49

,

0

=

+

+

+

+

=

t

g

 

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,60 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,13 min 
czynności związane z pomiarem                                                                        0,30 min 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,20 min                                                     
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

 

[ ]

min

23

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 1.47+1,23=2.7 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10% t

w

=0,27 min 

background image

 

43 

Stąd: 

t

j

=2.7+0,27=2.97 min 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              10 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        5 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     42 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

1

,

2

20

42

=

=

 

 

    6.5.4  Wyznaczanie czasu operacji 40 „Toczenie drugiej strony” 
 
Operacja toczenia zgrubnego wykonana zostanie na tokarce TUR-630M w  

Narzędzia:  
 

- Nóż tokarski PWLNL 3225P08 

            - Płytka skrawająca: WNMGA 080408T02020  

- Nóż tokarski HFHL 5575-5T14 

            - Płytka HFPL 5025 IC907 
                   

      Obliczenia czasu jednostkowego t

 

[ ]

min

t

t

t

u

w

j

+

=

 

t

j

- czas jednostkowy 

t

w

- czas wykonania 

t

u

- czas uzupełniający 

[ ]

min

t

t

t

p

g

w

+

=

 

t

g

- czas główny 

t

p

- czas pomocniczy 

 

Czas główny obliczamy z zależności: 

[ ]

min

i

f

n

l

i

f

n

L

l

l

t

d

w

g

+

+

=

=

 

 

gdzie: 
l

- długość toczonej powierzchni [mm], 

l

d

- dobiegu narzędzia [mm], l

d

= 1-3 mm, przyjmujemy l

d

= 1,5mm, 

l

w

- wybiegu narzędzia [mm], l

w

= 1-3 mm, przyjmujemy l

w

= 1,5mm, 

n

- obroty przedmiotu obrabianego [obr/min], 

f

- posuw narzędzia skrawającego [mm/Obr], 

i- 

ilość przejść. 

 

Z    katalogu  firmy  Sandvik  dobieramy  parametry  skrawania  dla  obroki  zgrubnej:  

v

c

=  180-250  m/min,  przyjmujemy  v

c

=  200  m/min,  f=  0,15-0,35  mm/obr,  przyjmujemy  

f

= 0,25 mm/obr, a

p

=1-3 mm. 

Dla wiertła przyjmuje: v

c

= 80 m/min, f= 0,12 mm/obr 

 
 
 

background image

 

44 

Zabieg 1 toczenie czoła 

[

]

[

]

min

/

86

,

743

80

200

318

min

/

318

obr

n

n

obr

D

n

v

c

=

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 750 obr/min 

[ ]

min

49

,

0

min

2

25

,

0

750

5

,

1

45

=

+

=

t

t

g

g

 

 
Zabieg 2 toczenie średnicy zewnętrznej 

φφφφ

 140

-0,1 

[

]

min

/

220

.

2

30

200

318

obr

n

n

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 1200 obr/min 

[ ]

min

1

,

0

min

3

25

,

0

2200

5

,

1

12

=

+

=

t

t

g

g

 

 

[ ]

min

59

,

0

1

,

0

49

,

0

=

+

=

t

g

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,60 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,13 min 
czynności związane z pomiarem                                                                        0,30 min 
4. czynności związane ze zmianą obrotów                                                               0,20 min                                                                                                         
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

23

,

1

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 0.59 +1,23=1.82 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

 

t

u

=10% t

w

=0,18 min 

Stąd: 

t

j

=1.82+0,18=2.0 min 

 
 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
 
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              10 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        5 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 
                                                                                                                                     42 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

background image

 

45 

[

]

szt

tpz

min/

1

,

2

20

42

=

=

 

 

    6.5.5  Wyznaczanie czasu operacji 50 „Frezowanie uzębienia” 
 
Operacja frezowania wykonana zostanie na frezarce obwiedniowej typ LIEBHERR LC 152 

frezem modułowym. Charakterystyka freza: d= 100 mm, z= 10. Podział obrabianego koła zębatego 
dokonany będzie przy użyciu specjalistycznego przyrządu frezarskiego. Parametry skrawania:  v

c

60 m/min, f= 0,08 mm/z 

[

]

min

/

8

,

190

100

60

318

obr

n

n

=

=

 

Z charakterystyki obrabiarki przyjmujemy obroty n= 210 obr/min 

[ ]

min

8

.

0

min

4

210

10

08

,

0

5

,

1

32

5

,

1

=

+

+

=

t

t

g

g

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                       0,30 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,25 min 
3. czynności związane z pomiarem                                                                          0,80 min 
4.czynności związane z podziałem przedmiotu obrabianego                                   0,60 min     
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

15

,

2

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 2,15 + 0.8 = 2.95 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10%t

w

=0.29 min 

Stąd: 

t

j

=2.95+0,.29 = 3.24 min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              20 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                      15 min 
 
4. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 

                                                                                                                               52 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

6

,

2

20

52

=

=

 

 
6.5.6  Wyznaczanie czasu operacji 60 „Dłutowanie kanałka” pod wpust. 
 
Operacja  dłutowania  kanałka  wykonana  zostanie  na  dłutownicy  LORENZ  LS  180  przy 

użyciu  dłutaka  specjalistycznego.  Szerokość  dłutaka  odpowiada  szerokości  kanałka.  Koło 
mocowane będzie na stole obrabiarki za pomocą uchwytu specjalistycznego. Parametry skrawania:   
v

c

= 50 m/min,  f= 0,05 mm/skok, n=25 –liczba podwójnych skoków noża na 1 minutę. 

background image

 

46 

[ ]

min

4

,

2

25

05

,

0

3

min

=

=

=

t

t

g

g

n

f

B

 

Wyznaczam czas pomocniczy 

1. zamocowanie części na obrabiarce                                                                      0,20 min   
2. oczyszczenie przyrządu i prowadnic z wiórów                                                    0,15 min 
czynności związane z pomiarem                                                                        0,10 min 
                                                                                                                   
Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

[ ]

min

45

,

0

=

t

p

 

stąd: 

t

w

= 0,45+2,4=2,85 min 

 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 

tak, więc mamy: 

t

u

=10%t

w

=0,28 min 

Stąd: 

t

j

=2,85+0,28=3,13 min 

 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                              10 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                       5 min 
5. Pójście do rozdzielni robót po dokumentacje warsztatową                                       5 min 

                                                                                                                               32 min 

Ponieważ  w  partii  obróbkowej  przewidujemy  obróbkę  20  sztuk  stąd  czas  tpz  dla  jednej 

produkowanej części będzie wynosił: 

[

]

szt

tpz

min/

6

,

1

20

32

=

=

 

 
    6.5.7  Wyznaczanie czasu operacji 70 „Szlifowanie otworu” 
 
Operacja szlifowana otworu wykonana będzie na szlifierce otworowej BD - 25 

[ ]

min

2

K

H

k

S

L

a

n

t

p

p

g

=

 

 

gdzie: 
L

- długość przesunięcia ściernicy,  

S

= naddatek po operacji toczenia mm 

k

- współczynnik do obliczenia posuwu, przyjmujemy k= 0,30, 

a

p

 – przyjmujemy 0,005mm 

H

- wysokość ściernicy [mm], H=25mm 

 
K

=1,2 

n

p

 

= 30 mm/obr 

[ ]

min

82

,

6

min

2

,

1

30

50

30

,

0

005

,

0

2

,

0

32

2

=

=

t

t

g

g

 

background image

 

47 

Wyznaczam czas pomocniczy 
1. Czas pomocniczy na czynności związany z zabiegami                                                0,5 min                                                            
2. Czas pomocniczy związany z mocowaniem                                                                 1,0 min  
3. Czas pomocniczy związany z pomiarem                                                                      0,1 min 

Tak, więc czas pomocniczy wynosi: 

t

p

=1,6 min 

Stąd: 

t

w

= 1,6+6,82=8.42 min 

Czas uzupełniający t

u

 doświadczalnie przyjmuje na poziomie 10% czasu wykonawczego t

w

 tak, 

więc mamy: 

t

u

=10%t

w

=0,84 min 

Stąd: 

t

j

=8.42+0,84=9.26  min 

Obliczenia czasu przygotowawczo-zakończeniowego tpz : 
1. Czynności związane z przyjęciem i zakończeniem roboty                                      12 min  
2. Uzbrojenie obrabiarki                                                                                                8 min 
3. Kontrola 1 sztuki                                                                                                        3 min 

tpz

= 23min 

 
 6.5.8  Wyznaczanie czasu operacji 80 „Stępienie krawędzi” 
 

                       Operacja polegająca na stępieniu krawędzi oraz usunięcia przytwierdzonych wiórów 
powstałych w wyniku obróbki skrawaniem , przyjmuję 
 

                                                          

min

5

=

pz

t

 

min

2

=

j

t

 

 

6.5.9  Wyznaczanie czasu operacji  90 „Kontrola” 
 

                       Operacja kontrolna koła zębatego polegająca na sprawdzeniu gotowego wyrobu z 
rysunkiem wykonawczym 
 

                                                      

min

10

=

pz

t

min

5

=

j

t

 

 
6.5.10   Wyznaczanie całkowitego czasu wykonania koła zębatego  
 
 

[

]

+

=

szt

tj

I

tpz

Cz

C

min/

 

 

gdzie: 

l -ilość sztuk w partii produkcyjnej, 
 
 
 

[

]

szt

Cz

C

min/

65

.

53

6

.

39

20

281

=

+

=

 

 
 
 
 
 

background image

 

48 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

Piła 

PEHANA 

10 

Cięcie 

15,00 

7,50 

Obróbka cieplna 

  

20 

Ulepszanie 

cieplne 

60,00 

4,50 

Tokarki 

TUR 630 M 

30 

Toczenie 

pierwszej 

strony 

42,00 

2,97 

40 

Toczenie 

drugiej strony 

42,00 

2,00 

Frezarka obwiedniowa 

LIEBHERR LC152 

50 

Frezowanie 

uzebienia 

52,00 

3,24 

Dłutownica 

LORENZ LS 180 

60 

Dłutowanie 

wpustu 

32,00 

3,13 

Szlifierka 

BD -25 

70 

Szlifowanie 

otworu 

23,00 

9,26 

St. Ślusarskie 

  

80 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

St. Kontroli 

  

90 

Kontrola 

10,00 

5,00 

 
6.5.11

  Sumaryczne zestawienie czasów t

pz

 i t

j

 

 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nazwa 

operacji 

t

pz 

t

Piła 

PEHANA 

Cięcie 

45,00 

1,00 

Nakiełczarko-Frezarka 

FNC 25 

Nakiełkowanie 

45,00 

5,5 

Tokarka 

TUR 630 M  

Toczenie 

172,2 

16,09 

Frezarka Pionowa 

FNN-50ND 

Frezowanie 

30,00 

2,5 

Wiertarko-Frezarka 

WFB-100  

Wytaczanie 

otworów 

7,10 

18,65 

Frezarka obwiedniowa 

LIEBHERR 

LC152 

Frezowanie 

uzębienia 

52,00 

3,24 

Dłutownica 

LORENZ LS180 

Dłutowanie 

wpustu 

32,00 

3,13 

Szlifierka 

BD-25 

Szlifowanie 

otworu 

23,00 

9,26 

Szlifierka 

BUJA-45 

Szlifowanie  

46,00 

29,75 

Wiertarka 

B-1832/400 

Wiercenie 

2,10 

1,79 

Stanowisko ślusarskie 

Stępienie 

krawędzi 

15,00 

6,00 

St. Kontroli 

 - 

Kontrola 

45,00 

25,00 

 

 

Suma czasów 

484,4 

137,91 

 
 
 
 
 

background image

 

49 

7. Technologia montażu. 

 

Montaż,  czyli  połączenie  ma  na  celu  takie  powiązanie  dwóch  lub  więcej  jednostek 

montażowych,  aby  nastąpiło  całkowite  lub  częściowe  ograniczenie  ich  wzajemnego 
przemieszczenia oraz aby była możliwość przenoszenia siły lub mocy z jednej jednostki na drugą. 
Mimo dużej, spotykanej w przemyśle maszynowym, różnorodności wyrobów, niemal w każdym z 
nich występują połączenia podobne lub identyczne. One  to, z jednej strony decydują o przebiegu i 
strukturze  procesu  technologicznego  montażu,  a  z  drugiej  strony  o  przydatności  wyrobu-maszyny 
do wykonywania zadań wg założeń konstruktora. 

 

    7.1  Analiza technologiczności konstrukcji przekładni ze względu na montaż. 

 
Dla  projektanta  procesów  montażu,  oprócz  znajomości  technologii  wykonania 

poszczególnych  rodzajów  i  typów  połączeń,  niezbedna  jest  znajomość  klasyfikacji  wszystkich 
połączeń,  uwzględniająca  oprócz  cech  konstrukcyjnych  również  cechy  technologiczne  mające 
wpływ  na  własności  użytkowe  montowanych  zespołów,  a  tym  samym  o  podobnym  sposobie 
montażu. Główne wytyczne podane zostały w poniższej tabeli: 
 

Technologiczno

ść konstrukcji przekładni 

Lp. 

Cecha 

 

1. 

Duża sztywność, odpowiednie 

wymiary ścianek korpusu, w celu 

uniknięcia odkształcenia w czasie 

obróbki  

Sztywność zachowana 

2. 

Podstawa korpusu dostatecznie duża 

Stanowi bazę obróbkową dla całego procesu 

technologicznego montażu. 

3. 

Powierzchnie przekładni łatwo 

dostępne dla obróbki 

Swobodne dojście i wyjście detali 

podlegających montażowi 

4. 

Otwory dokładne o prostym kształcie,  

Bez odsadzeń, podcięć. 

5. 

Otwory podstawowe korpusu o 

wspólnej osi 

Pewny i łatwy sposób ustalenia Jednakowa 

średnica-dla obróbki przelotowej. 

6. 

Wewnątrz przekładni otwory mniejsze 

niż otwory zewnętrzne, 

Lepszy, łatwiejszy montaż. 

7. 

Korpusy przekładni o kilku ściankach 

Otwory wspólosiowe powinny być we 

wszystkich scianach 

8. 

Otwory przelotowe 

Są otwory przelotowe 

9. 

Unikanie dużych powierzchni 
wewnątrz korpusu przekładni 

Brak takich ścianek 

10. 

Stosowanie specjalnego 

oprzyrządowania i nietypowych 

narzędzi 

Brak takich 

11. 

Stopień normalizacji- typizacji i 

unifikacji: normalizacja konstrukcyjno- 

technologiczna, unifikacja procesów 

technologicznych montażu 

Zbiór części potrzebnych do montażu 

przekładni. 

 
    7.2 Organizacja montażu przekładni zębatej. 
 

Przed przystąpieniem do organizacji montażu należy: 

 

 

 

a) przeanalizować rysunek złożeniowy przekładni zębatej, 

 

b) zapoznać się z rysunkami wykonawczymi poszczególnych części składowych przekładni 

 

    zębatej, 

 

Na podstawie analizy rysunkowej ustalamy rodzaj montażu: 

 

 

- montaż z zachowaniem całkowitej zamienności, 

background image

 

50 

 

 

- montowanie zespołów niższego rzędu będzie odbywać się nabocznych liniach, 

 

 

- zmontowane zespoły niższych rzędów dostarczać do głównej linii, 

 

 

- zespoły wyższego rzędu składać na głównej linii (rys.poniżej), 

 
 

Podstawowe operacje montażu przekładni zębatej: 

 

—  mycie i rozkonserwowanie, 
—  wykonanie połączeń spoczynkowych nierozłącznych, 
—  wykonanie połączeń spoczynkowych rozłącznych, 
—  wykonanie połączeń ruchowych, 
—  regulowanie luzów oraz pomiary ustawcze, 
—  próby i badania. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 Organizacja montażu 

 
 
 
 

Szczegółowy sposób montażu zawarty został w: 

 
 

a/ karcie technologicznej montażu, 

 

b/ karcie instrukcyjnej montażu, 

 

c/ rysunkach montażowych. 
 

background image

 

51 

    7.3 Karta technologiczna  montażu. –załącznik nr 14 
 
    7.4 Karta instrukcyjna  montażu. –załącznik nr 15 

 

    7.5 Rysunki montażowe. – w załączniku nr 15 

 

    7.6 Schemat montażu –załącznik nr 16 

 

8. Park maszynowy, stanowiska pomocnicze i montażowe. 

 
8.1 Park maszynowy dla technologii wykonania wału. 
 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

Piła 

PEHANA 

10 

Cięcie 

15,00 

4,50 

Nakiełczarko - 

frezarka 

FNC 25 

20 

Nakiełkowanie 

15,00 

5,50 

Tokarki 

TUR 630 M 

30 

Toczenie 

pierwszej 

strony 

42,00 

3,60 

40 

Toczenie 

drugiej strony 

42,00 

4,32 

Frezarka pionowa 

FYN - 50ND 

50 

Frezowanie 

rowków 

30,00 

2,5 

Szlifierka 

BUJA - 45 

60 

Szlifowanie 

średnic 

23,00 

22,12 

St. Ślusarskie 

  

78 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

St. Kontroli 

  

80 

Kontrola 

10,00 

5,00 

 

 

 

suma 

182,00 

49,54 

 
 
8.2 Park maszynowy dla technologii wykonania korpusu. 

 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

Stół traserski 

10 

trasowanie 

15,00 

5,00 

Wiertarko-frezarka 

WFB-100  

20 

Frezowanie 

powierzchni 

górnej 

2,30 

4,27 

Wiertarko-frezarka 

WFB-100  

30 

Frezowanie 

podstawy 

2,30 

4,31 

Wiertarko-frezarka 

WFB-100  

40 

Wytaczanie 

otworów 

2,50 

10,09 

St. Kontroli 

  

50 

Kontrola 

15,00 

10,00 

 

 

 

suma 

37,10 

33,67 

 
 
 
 
 

background image

 

52 

8.3 Park maszynowy dla technologii wykonania pokrywy. 
 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

Piła 

PEHANA 

10 

Cięcie 

15,00 

5,00 

Tokarka 

TUR 630 M 

20 

Toczenie 1 

2,10 

1,78 

Tokarka 

TUR 630 M 

30 

Toczenie 2 

2,10 

1,42 

Wiertarka 

B-1832B/400 

40 

Wiercenie 

2,10 

1,79 

Szlifierka 

BUJA - 45 

50 

Szlifowanie 

średnicy 

23,00 

7,63 

St. Ślusarskie 

  

60 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

St. Kontroli 

  

70 

Kontrola 

10,00 

5,00 

 

 

 

suma 

59,30 

24,62 

 
8.4 Park maszynowy dla technologii wykonania koła zębatego.. 
 

Stanowisko 

Obrabiarka 

Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

Piła 

PEHANA 

10 

Cięcie 

15,00 

7,50 

Obróbka cieplna 

  

20 

Ulepszanie 

cieplne 

60,00 

4,50 

Tokarki 

TUR 630 M 

30 

Toczenie 

pierwszej 

strony 

42,00 

2,97 

40 

Toczenie 

drugiej strony 

42,00 

2,00 

Frezarka obwiedniowa 

LIEBHERR LC152 

50 

Frezowanie 

uzebienia 

52,00 

3,24 

Dłutownica 

LORENZ LS 180 

60 

Dłutowanie 

wpustu 

32,00 

3,13 

Szlifierka 

BD -25 

70 

Szlifowanie 

otworu 

23,00 

9,26 

St. Ślusarskie 

  

80 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

St. Kontroli 

  

90 

Kontrola 

10,00 

5,00 

 

 

 

suma 

281,00 

39,60 

  

 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

53 

9. Harmonogram operacyjny produkcji. 

 
Wielkość produkcji miesięcznej  
 
Wartość  miesięcznej  produkcji  ustalamy  na  podstawie  możliwości  przeróbczej  najbardziej 

pracochłonnej  operacji  szlifowania.  Wielkość  miesięcznej  produkcji  ustalamy  na  podstawie 
zależności: 

I

tj

i

tpz

Z

G

P

M

+

=

)

(

 

gdzie: 
G- 

ilość godzin w miesiącu, 

Z

- ilość zmian w miesiącu, 

l

- ilość produkowanych kół 

i

- wielkość serii 

 

szt

P

M

290

5

)

22

.

0

20

23

.

0

(

2

168

=

+

=

 

 

Tak,  więc  miesięczną  produkcje  ustalamy  na  poziomie  290  skrzynek  przekładniowych. 

Będzie to więc 14 serii po 20 sztuk. 

 
9.1 Zapotrzebowanie na części obróbkowe - miesięczne. 
 

Poz. wg 
rys.złoż. 

Nazwa części 

Nr części wg 

rys. złoż. 

Materiał 

Ilość 

sztuk 

Uwagi 

1. 

Korpus 

KS-01.01.00 

PN-GJL-250 

290 

 

2. 

Pokrywa 

KS-01.02.00 

PN-GJL-250 

290 

 

3. 

Wał-zębnik w

KS-01.03.00 

C45 

290 

 

4. 

Wał w

KS-01.04.00 

C45 

290 

 

5. 

Wał w

KS-01.05.00 

St5 

290 

 

6. 

Koło zębate z

KS-01.06.00 

50H 

290 

 

7. 

Koło zębate z

KS-01.07.00 

50H 

290 

 

8. 

Koło zębate z

KS-01.08.00 

50H 

290 

 

9. 

Oprawa łożyska I 

KS-01.09.00 

St5 

580 

 

10. 

Oprawa łożyska II 

KS-01.10.00 

St5 

290 

 

11. 

Oprawa łożyska III 

KS-01.11.00 

St5 

290 

 

12. 

Oprawa łożyska IV 

KS-01.12.00 

St5 

290 

 

12. 

Oprawa łożyska IV 

KS-01.12.00 

St5 

290 

 

13. 

Tuleja dystansowa 1 

KS-01.13.00 

St5 

290 

 

14. 

Tuleja dystansowa 2 

KS-01.14.00 

St5 

290 

 

15. 

Tuleja dystansowa 3 

KS-01.15.00 

St5 

290 

 

16. 

Sworzeń prowadzący φ6 

KS-01.16.00 

St5 

580 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 

background image

 

54 

9.2 Zapotrzebowanie na części znormalizowane - miesięczne. 
 

Poz. wg 
rys.złoż. 

Nazwa części 

Nr części wg 

katalogu/normy 

Nr normy/ 

katalogu 

Ilość 

sztuk 

Uwagi 

17. 

Łożysko kulkowe  

6006 

PN-85/M-86100 

580 

Kat. FAG 

18. 

Łożysko kulkowe  

6005 

PN-85/M-86100 

580 

Kat. FAG 

19. 

Łożysko kulkowe  

6004 

PN-85/M-86100 

580 

Kat. FAG 

20. 

Nakrętka łożyskowa 

KM4 

PN-85/M-86478 

290 

21. 

Podkładka zębata 

MB4 

PN-83/M-86482 

290 

22. 

Pierścień filcowy 

φ

 20/15/3,5 

PN-82/M-86488 

290 

23. 

Pierścień filcowy 

φ

 30/20/3,5 

PN-82/M-86488 

290 

24. 

Śruba 

M8 x 40 

PN-EN-82242;1999 

2900 

25. 

Śruba 

M5 x 20 

PN-EN-82242;1999 

3480 

26. 

Wpust 

8 x 5 x 20 

PN-EN-85002;2001 

580 

27. 

Wpust 

8 x 5 x 15 

PN-EN-85002;2001 

580 

28. 

Wpust 

8 x 5 x 16 

PN-EN-85002;2001 

290 

29. 

Olejowskaz 

K5604120014 

290 

„GOMA” 

30. 

Korek spustowy 

K562022038 

290 

„GOMA” 

31. 

Odpowietrznik 

KS-01.17.00 

290 

„GOMA” 

32. 

Hamulec wielopłytkowy 

KLB1 

290 

„STROMAG 

33. 

Pierścień osadczy spręż. 

Z30 

PN-M/85111;1981 

581 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
9.3 Obliczenie obciążenia stanowisk produkcyjnych.
 
 
Ustalamy wiec obciążenie poszczególnych stanowisk przy założeniu produkcji miesięcznej 

rzędu 290 sztuk 

 

Stanowisko  Obrabiarka  h

h

h

h

org

org

org

org

 

 

 

 

ilo

ść 

zmian 

P

tpz 

tj 

tpz 

tj 

Σtpz 

Σtj

 

obci

ążenie 

m-c 

[h] 

koła zębate 

wałki 

Piła 

PEHANA 

20 

290 

15,00 

7,50 

15,00  4,50  30,00  12,00 

167,83 

Nakiełczarko 

- frezarka 

FNC 25 

20 

2

 

290

 

15,00  5,50  15,00 

5,50 

77,70 

Tokarki 

TUR 630 M 

20 

2

 

290

 

42,00 

2,97 

42,00  3,60  84,00 

6,57 

133,89 

20 

2

 

290

 

42,00 

2,00 

42,00  4,32  84,00 

6,32 

130,78 

Frezarka 

obw. 

LIEBHERR 

LC152 

20 

2

 

290

 

52,00 

3,24 

52,00 

3,24 

72,60 

Frezarka 

pionowa 

FYN - 50ND  20 

2

 

290

 

30,00  2,50  30,00 

2,50 

49,73 

Dłutownica 

LORENZ LS 

180 

20 

2

 

290

 

32,00 

3,13 

32,00 

3,13 

58,80 

Szlifierka 

BUJA - 45 

20 

2

 

290

 

 

 

23,00  22,12  23,00  22,12 

144.65 

Szlifierka  

BD – 25 

20 

2

 

290

 

23,00 

9,26 

 

 

23,00 

9,26 

129.42 

St. Ślusarskie 

 

20 

2

 

290

 

5,00 

2,00 

5,00  2,00  10,00 

4,00 

55,94 

St. Kontroli 

 

20 

2

 

290

 

10,00 

5,00 

10,00  5,00  20,00  10,00 

136,75 

 
 
 
 

background image

 

55 

9.4 Rytm jednostkowy produkcji. 
 
 

 

 

Rj=1/p [szt./gr] 

 

gdzie: p- tempo produkcji. 

 
 

Tempo produkcji mówi ile należy wyprodukować sztuk danej części w jednostce 

terminowania [gr]. 
 
 

 

 

p=Pcz/Fmm [szt/gr]   

gdzie: Pcz- roczny program produkcji 

 

 

 

 

 

 

 

 

[szt/rok], 

 

 

 

 

 

 

 

 

Fmm- fundusz maszynowy no- 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

finalny [gr/rok], 

 

 

 

p=3480/1400=2.49 [szt/gr] 

 

 

 

 

 

 

 

Rj=1/2.49=0.402 [gr/szt] 

 
 
9.5 Optymalna wielkość partii. 
 

 

 

 

j

pz

opt

qxt

T

=

η

 [szt] 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

gdzie: Tpz- sumaryczny czas przygodo- 

 

 

 

 

 

 

 

 

zakończeniowy [min], 

 

 

 

 

 

 

 

 

tj- sumaryczny czas jednostkowy 

 

 

 

 

 

 

 

 

    [min], 

 

 

 

 

 

 

 

 

q-współczynnik proporcjonal- 

 
Poniższa tabela zawiera Tpz, tj i η

opt 

dla poszczególnych części przekładni zębatej. 

 

L.p. 

Nazwa i nr części 

Tpz 

tj 

η

  opt [szt] 

 

 

[min] 

[min] 

obliczona 

przyjęta 

1. 

Wał w

2

 KS-01.04.00 

182,00 

49,54 

12,25 

20 

2. 

Korpus KS-01.01.00 

37,10 

33,67 

15,63 

20 

3. 

Pokrywa KS-01.09.01 

59,30 

24,62 

8,03 

20 

4. 

Koło zębate KS-01.08.00 

281,00 

39,60 

23,65 

20 

 
 
9.6 Partia transportowa.(η

tr

) 

 
W celu usprawnienia przebiegu procesu produkcyjnego i ustaleniu najkorzystniejszego prze- 
pływu części między stanowiskami dokonaliśmy podziału partii optymalnej na partie trans- 
portowe. 
 
 

 

 

η

tr 

= η

org 

/ k

t

 [szt/partię] 

gdzie: η

org 

–organizacyjna wielkość partii 

 

 

 

 

 

 

 

 

k

t

 – liczba partii transportowych 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(3÷5) przyjęliśmy 4 

 

 

 

η

org 

= Rs x p [szt/partię] 

         Rs – rytm serii=η

opt

 x Rj [gr/partię] 

 

 

 

 

 

 

 

 

p - tempo produkcji [szt/gr]=2.49 

 
 
 
 
 

background image

 

56 

W poniższej tabeli zawarte zostały wartości Rs, η

org

, η

tr..

   

 

 

 

 

 

 

 

 

L.p. 

Nazwa i nr części 

Rs 

[szt/partię] 

η

org 

[szt/partię]

 

η

tr 

[szt/partię] 

Uwagi 

1. 

Wał w

2

 KS-01.04.00 

4,92 

12,25 

3,0 

 

2. 

Korpus KS-01.01.00 

3,23 

8,04 

2,0 

 

3. 

Pokrywa KS-01.09.01 

6,28 

15,64 

4,0 

 

4. 

Koło zębate KS-01.08.00 

9,51 

23,68 

6,0 

 

 

 9.7 Obliczenie liczby maszyn i stanowisk roboczych. 
 

 

 

 

  

 

]

[

Pr

.

szt

Fmm

t

M

jm

 

gdzie: 
Pr = 2160 [szt/rok], 
Fmm = 1400 [godz/rok], 
t

jm 

= czas wykonania jednego kompletu przekładni zębatej, 

 
Tabela zawiera tjm i M dla maszyn. 

L.p. 

Nazwa maszyny 

Typ 

t

jm 

M  [szt] 

 

 

obrabiarki 

[godz] 

obliczona 

przyjęta 

1. 

Piła 

PEHANA 

0,62 

0,96 

2. 

Nakiełcz. frezarka 

FNC25 

0,52 

0,80 

3. 

Tokarka 

TUR 630 M 

1,30 

2,00 

4. 

Frezarka obwiedniowa 

LIBHER RLC 152 

0,55 

0,85 

5. 

Frezarka pionowa 

PEHANA 

0,62 

0,96 

6. 

Dłutownica 

LORENZ LS 180 

0,35 

0,54 

7. 

Szlifierka 

BUJA-45 

1,20 

1,85 

8. 

Stanowisko ślusarskie 

0,21 

0,32 

9. 

Stanowisko kontroli 

0,65 

1,00 

 

 

                                   

96

,

0

1400

2160

62

,

0

Pr

.

1

=

=

=

x

Fmm

t

M

jm

 

 

 

 

80

,

0

1400

2160

52

,

0

Pr

.

2

=

=

=

x

Fmm

t

M

jm

 

 

 

 

00

,

2

1400

2160

3

,

1

Pr

.

3

=

=

=

x

Fmm

t

M

jm

 

 

 

 

85

,

0

1400

2160

55

,

0

Pr

.

4

=

=

=

x

Fmm

t

M

jm

 

 

 

 

69

,

0

1400

2160

45

,

0

Pr

.

5

=

=

=

x

Fmm

t

M

jm

 

 

 

 

54

,

0

1400

2160

35

,

0

Pr

.

6

=

=

=

x

Fmm

t

M

jm

 

 

 

 

85

,

1

1400

2160

2

,

1

Pr

.

7

=

=

=

x

Fmm

t

M

jm

 

 

 

 

00

,

1

1400

2160

65

,

0

Pr

.

8

=

=

=

x

Fmm

t

M

jm

 

 
Do realizacji procesów technologicznych produkcji przekładni zębatej potrzebne jest 8 maszyn 
i 2 stanowiska pomocnicze. 

background image

 

57 

 

9.8 Wydajność efektywna maszyn η

R

 

 

 

 

 

przyj

obl

R

M

M

=

η

 

gdzie:  M

obl

- obliczona liczba stanowisk, 

 

 

M

przyj

- przyjęta liczba stanowisk, 

 

 

 

 

 

 

 

96

,

0

1

96

,

0

1

1

1

=

=

=

przyj

obl

R

M

M

η

   

 

 

 

 

 

 

η

R2

=0,8/1=0,80; 

 

 

 

 

 

 

η

R3

=2/2=1,00; 

 

 

 

 

 

 

η

R4

=0,85/1=0,85; 

 

 

 

 

 

 

η

R5

=0,69/1=0,69; 

 

 

 

 

 

 

η

R6

=0,54/1=0,54; 

 

 

 

 

 

 

η

R7

=1,85/2=0,93; 

 

 

 

 

 

 

η

R8

=0,32/1=0,32; 

 

 

 

 

 

 

η

R9

=1/1=1,00; 

 

 

 

Wielkość obciążenia poszczególnych maszyn nie powinna przekraczać 85%÷95%. 

W naszym przypadku przekroczenie tej wartości zaobserwowaliśmy na stanowiskach nr 1; 3; 9. 

Ze względu na dużą liczbę stanowisk, postanowiliśmy nie dodawać kolejnego stanowiska, a 

stanowiska gdzie zostały przekroczone normy należy obsadzić pracownikami najlepiej 

wykwalifikowanymi. 

 

W przypadku projektowania w warunkach realnej produkcji byłaby wielokrotnością zmiany 

roboczej. Operacje na stanowiskach ustalone byłyby wg poszczególnych dni, a w wypadku niskiego 

obciążenia pracowników zrezygnujemy niektórych zmian lub przeszkoli się pracowników, aby  

mogli pracować na różnych stanowiskach. 

 

9.9 Obliczenie powierzchni produkcyjnej, transportowej na montaż. 

 

 

a/ Piła PEHANA                                 

 

     - 4.2 m

2

      do obsługi – 1.6 m

2

 

 

b/ Nakiełczarko frezarka FNC25  

                             - 5.0 m

2

      do obsługi – 2.4 m

2

 

 

c/ Tokarka TUR 630M   

  

                             - 4.8 m

2

      do obsługi – 1.6 m

2

 

 

d/ Frezarka obwiedniowa LIBHER                                - 5.0 m

2

      do obsługi – 2.8 m

2

 

 

e/ Frezarka pionowa FYN-50ND                                 - 4.5 m

2

      do obsługi – 2.0 m

2

 

 

f/ Dłutownica LORENZ LS180  

                             - 6.2 m

2

      do obsługi – 2.8 m

2

 

 

g/ Szlifierka BUJA-45 

  

                             - 6.5 m

2

      do obsługi – 2.4 m

2

 

 

h/ Stanowisko ślusarskie  

  

                             - 10.0 m

2

 , 

 

 

 i/ Stanowisko kontroli  

                

 

      - 10.0 m

2

 , 

 

 

 

j/ Montaż 

 

 

  

                             - 30,0 m

2

 , 

 

 

k/ Drogi transportowe  

  

                             - 280.0 m

2

 , 

 

 

 

 

 

 

 

Razem      -  397,1 m

2  

             15,6 m

2

 

background image

 

58 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Całkowita powierzchnia – 412.7 m

 

 

9.10 Obliczenie liczby pracowników. 

 

 

a/ pracownicy bezpośrednio produkcyjni, 

 

 

 

 

Lprod = ΣMm x z 

gdzie: Mm – suma obrabiarek = 9 

 

 

 

 

 

 

 

 

z – liczba zmian roboczych 

 

 

 

 

Lprod = 9 x 2 = 18 – pracowników 

 

 

Ilość pracowników wyliczamy wg poniższego wzoru 

 

 

 

 

w

pracownikó

x

x

x

x

F

xz

xt

P

Lprod

mm

c

r

20

38

,

19

1190

8

,

23068

85

,

0

1400

2

34

,

5

2160

=

=

=

=

=

β

 

 

gdzie: Pr=2160 [szt/rok] – program roczny, 

 

 

     tc=5,34 [godz] – czas wykonania 1 szt.przekładni, 

 

 

     Fmm=1400 [godz/rok] – fundusz dysponowany godzin, 

 

 

      z=2 – ilość zmian roboczych, 

 

 

      β=0.85 współczynnik wydajności pracy 

 

Ostatecznie przyjmujemy Lprod=20 pracowników. 

 

b/ pozostali pracownicy Lp 

 

Pełniona funkcja 

Oznaczenie 

Udział [%] w Lprod 

Ilość pracowników 

Pracownik pomocniczy 

Lpom. 

18 

Pracownik administrac. 

Ladm. 

13 

Pracownik inż.-techn. 

Lit 

15 

Pracownik utrzym.ruchu i transp. 

Lut 

10 

 

 

Razem 

12 

 

 

c/ łączna ilość pracowników: 

 

 

 

 

L=Lprod+Lp=20+12=32 pracowników 

 

 

Do realizacji procesów technologicznych produkcji przekładni zębatej należy zatrudnić 

łącznie 32 pracowników. 

 

    9.11 Schemat przepływu partii produkcyjnej przez stanowiska robocze. – załącznik nr 17 

    9.12 Schemat procesu produkcji na linii montażowej. – załącznik nr 18 

    9.13 Schemat organizacji hali produkcyjnej. – załącznik nr 19 

10. Rachunek kosztów. 

 
 

10.1 Koszty materiałów bezpośrednich (M). 

 

 

Koszty  materiałów  bezpośrednich  są  równe  wartości  materiałów  pobranych  do 

produkcji określonego wyrobu, pomniejszonej o wartość odpadów: 
 
 

 

 

 

M=M

1

C

1

(1+Nm)-M

0

C

 

background image

 

59 

 

gdzie: M

1

 – masa materiału niezbędna do wykonania jednej części, 

 

           Mo – masa odpadów i wiórów, obliczona najczęściej jako różnica masy M

1

 i 

 

 

         gotowej części, 

 

 

C

1

 – cena jednostkowa materiału, 

 

 

C

0

 – cena jednostkowa odpadów, 

 

 

Nm- narzuty kosztów materiałów przyjmujemy =5%. 

 

a/ części nieznormalizowane 

1.

  Korpus 

M

1

=12.45 kg;   M

0

=3,1 kg;  C

1

=2.5,-PLN za kg;  C

0

=2,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

k

=12.45x2.5(1+0.05)-3.1x2.0=26,48,- 

 
2.

  Pokrywa 

M

1

=8,25 kg;   M

0

=2,0 kg;  C

1

=2.5,-PLN za kg;  C

0

=2,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

p

=8,25x2.5(1+0.05)-2,0x2.0=17,66,- 

 
3.

  Wał-zębnik 

M

1

=5,02 kg;   M

0

=1,2 kg;  C

1

=6.5,-PLN za kg;  C

0

=6,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

wz

=5,02x6.5(1+0.05)-1,2x6.0=25,43,- 

 
4.

  Wał w

2

 

M

1

=0,882 kg;   M

0

=0,018 kg;  C

1

=6.5,-PLN za kg;  C

0

=6,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

w2

=0,882x6.5(1+0.05)-0,018x6.0=5,94,- 

 
5.

  Wał w

3

 

M

1

=1,252 kg;   M

0

=0,24 kg;  C

1

=6.5,-PLN za kg;  C

0

=6,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

w3

=1,252x6.5(1+0.05)-0,24x6.0=7,10,- 

 
6.

  Koło zębate z

2

 

M

1

=3,52 kg;   M

0

=0,86 kg;  C

1

=7.5,-PLN za kg;  C

0

=7,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

z2

=3,52x7.5(1+0.05)-0,86x7.0=21,7,- 

 
7.

  Koło zębate z

3

 

M

1

=3,84 kg;   M

0

=0,89 kg;  C

1

=7.5,-PLN za kg;  C

0

=7,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

z3

=3,84x7.5(1+0.05)-0,89x7.0=24,01,- 

 
8.

  Koło zębate z

4

 

M

1

=4,122 kg;   M

0

=0,93 kg;  C

1

=7.5,-PLN za kg;  C

0

=7,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

z2

=4,122x7.5(1+0.05)-0,93x7.0=25,98,- 

 
9.

  Oprawa łożyska I x 2 szt. 

M

1

=2,52 kg;   M

0

=0,51 kg;  C

1

=3.5,-PLN za kg;  C

0

=3,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

oI

=2,52x3.5(1+0.05)-0,51x3.0=15,46,- 

10.

 Oprawa łożyska II 

M

1

=2,21 kg;   M

0

=0,42 kg;  C

1

=3.5,-PLN za kg;  C

0

=3,0 za kg;   Nm=5% 

 

background image

 

60 

M

oII

=2,21x3.5(1+0.05)-0,42x3.0=6,86,- 

 
11.

 Oprawa łożyska III. 

M

1

=2,42 kg;   M

0

=0,48 kg;  C

1

=3.5,-PLN za kg;  C

0

=3,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

oIII

=2,42x3.5(1+0.05)-0,48x3.0=7,45,- 

 
12.

 Oprawa łożyska IV. 

M

1

=2,10 kg;   M

0

=0,38 kg;  C

1

=3.5,-PLN za kg;  C

0

=3,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

oIV

=2,10x3.5(1+0.05)-0,38x3.0=6,58,- 

 
13.

 Tuleja dystansowa 1. 

M

1

=0,50 kg;   M

0

=0,32 kg;  C

1

=3.5,-PLN za kg;  C

0

=3,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

t1

=0,50x3.5(1+0.05)-0,32x3.0=0,88,- 

 
14.

 Tuleja dystansowa 2. 

M

1

=0,80 kg;   M

0

=0,40 kg;  C

1

=3.5,-PLN za kg;  C

0

=3,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

t2

=0,80x3.5(1+0.05)-0,40x3.0=1,74,- 

 
15.

 Tuleja dystansowa 3. 

M

1

=0,62 kg;   M

0

=0,32 kg;  C

1

=3.5,-PLN za kg;  C

0

=3,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

oI

=0,62x3.5(1+0.05)-0,32x3.0=1,32,- 

 
16.

 Sworzeń prowadzący φ6. 

M

1

=0,090 kg;   M

0

=0,02 kg;  C

1

=3.5,-PLN za kg;  C

0

=3,0 za kg;   Nm=5% 

 
M

s

=0,09x3.5(1+0.05)-0,02x3.0=0,27,- 

  

 

 

 

 

 

 

 

Razem: 176,60,-zł. 

 
b/ części znormalizowane, 
 
17. Łożysko kulkowe 6006 – 2 szt.   

 

 

 

- 35,- x 2 = 70,- 

18. Łożysko kulkowe 6005 – 2 szt.   

 

 

 

- 32,- x 2 = 64,- 

19. Łożysko kulkowe 6004 – 2 szt.   

 

 

 

- 30,- x 2 = 60,- 

20. Nakrętka łożyskowa      – 1 szt.   

 

 

 

-  3,0- x 1 = 3,0,- 

21. Podkładka zębata           – 1 szt.   

 

 

 

-  0,5- x 1 = 0,5,- 

22. Pierścień filcowy                              – 1 szt. 

 

            -  2,0- x 1 = 2,0,- 

23. Pierścień filcowy                              – 1 szt. 

 

            -  2,0- x 1 = 2,0,- 

24. Śruba M8 x40                                  – 10 szt. 

             

-  2,0- x 10 = 20,- 

25. Śruba M5 x20                                  – 12 szt. 

                     -  1,6- x 12 = 19,0,- 

26. Wpust 8x5x15                                  –   2 szt. 

             

-  3,0- x 2 = 6,0,- 

27. Wpust 8x5x20                                  –   2 szt. 

             

-  3,0- x 2 = 6,0,- 

28. Wpust 8x5x16                                  –   2 szt. 

             

-  3,5- x 2 = 7,0,- 

29. Olejowskaz                                       –   1 szt. 

             

- 10,0- x 1 = 10,0,- 

30. Korek spustowy                                –   1 szt. 

             

-   6,5- x 1 = 6,50,- 

31. Odpowietrznik                                  –   1 szt. 

             

- 12,0- x 1 = 12,0,- 

32. Hamulec wielopłytkowy                   –   1 szt.               

- 82,0- x 1 = 82,0,- 

33. Pierścień osadczy spręż.                   –   2 szt. 

             

- 3,5  - x 2 = 7,0,- 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

Razem: 373,70.- 

 

background image

 

61 

Koszt materiałów bezpośrednich na całą przekładnię zębatą wynosi: 
 
  

 

 

Mc=176.60 + 373,70 = 550,30.- PLN 

 

10.2 Koszty amortyzacji obrabiarek (K

a

). 

 
 

 

Roczny koszt amortyzacji obrabiarki Ka można obliczyć ze wzoru: 

 
 

 

 

 

 

Ka=Wa/100 

gdzie: W- koszt nabycia obrabiarki, 
 

a – roczna stawka odpisów amortyzacyjnych, 

Przyjmujemy żywotność maszyny 8 lat. 
Czyli a=100/8=12.5% 

 

L.p. 

Nazwa maszyny 

Typ 

W

 

Ka 

 

 

maszyny 

[tys.zł] 

[%] 

[tys.zł] 

1. 

Piła 

PEHANA 

20.000 

12,5 

2.500 

2. 

Nakiełcz. frezarka 

FNC25 

24.000 

12,5 

3.000 

3. 

Tokarka 

TUR 630 M 

21.000 

12,5 

2.625 

4. 

Frezarka obwiedniowa 

LIBHER RLC 152 

30.000 

12,5 

3.750 

5. 

Frezarka pionowa 

PEHANA 

22.000 

12,5 

2.750 

6. 

Dłutownica 

LORENZ LS 180 

26.000 

12,5 

3.250 

7. 

Szlifierka 

BUJA-45 

32.000 

12,5 

4.000 

8. 

Szlifierka

 

BD-25 

31.000 

12,5 

3.875 

 

 

 

 

Razem: 

25.750 

 

Dla jednej sztuki K

a

=25.750:290=88,79,- 

 

290 szt. przekładni /mies. 

 
 

10.3 Koszty utrzymania powierzchni zajmowanej przez obrabiarki (K

up

). 

 
 

 

 

 

K

up

=FyBa/100 

       
    gdzie: F- powierzchnia zajmowana przez obrabiarkę, 
 

   y- stos. powierzchni produkcyjnej i pomocniczej przypadającej na powierzchnię zajmo- 

 

        waną przez obrabiarkę, 

 

   B- kwadraturowy wskaźnik kosztów z uwzględnieniem koszty instal.elektrycznej, wodno- 

 

        kanalizacyjnej, oraz wentylacji, 

 

    a- stawka amortyzacyjna = 14%/rok. 

 

L.p. 

Nazwa  

Typ 

y

 

K

up 

 

maszyny 

maszyny 

[m

2

 

[tys.zł/m

2

[%] 

[tys.zł] 

1. 

Piła 

PEHANA 

6,8 

97,46 

1,80 

14 

0,167 

2. 

Nakiełcz. 
frezarka 

FNC25 

7,4 

89,55 

2,00 

14 

0,186 

3. 

Tokarka 

TUR 630 M 

6,4 

103,55 

1,75 

14 

0,162 

4. 

Frezarka 
obwiedniowa 

LIBHER RLC 

152 

7,7 

86,06 

2,10 

14 

0,195 

5. 

Frezarka 
pionowa 

FYN-50ND 

6,5 

101,95 

1,77 

14 

0,164 

6. 

Dłutownica 

LORENZ LS 

180 

6,5 

101,95 

1,77 

14 

0,164 

7. 

Szlifierka 

BUJA-45 

8,9 

74,46 

2,32 

14 

0,215 

 

 

 

 

 

 

Razem: 

1,254 

background image

 

62 

 

10.4 Koszty energii elektrycznej (K

e

). 

 
 

a/ koszt napędu obrabiarek [K

h

], 

 

 

- podobnie jak koszt pracy narzędzi, oblicza się na podstawie kosztu napędu jednej 

 

 

obrabiarki w ciągu jednej godziny jej pracy. Koszt ten ujmuje koszt energii elektrycz 

 

 

nej pobieranej przez wszystkie silniki zainstalowane na obrabiarce. Można go obli – 

 

 

czyć ze wzoru: 

 

 

 

 

 

K

h

=NWs

d

d

f

S

h

f

hS

2

1

)

(

+

 

 

dane przyjmuję szacunkowo dla piły PEHANA 

 

gdzie:  N=5 kW – moc nominalna silników obrabiarce, 

 

         Ws=0,8 – wsp.średniego wykorzystania mocy znamionowej silników, 

 

 

f

d

=3600 h – dysponowany roczny fundusz czasu obrabiarki, pomniejszony o czas 

 

 

 

        postojów, 

 

 

S

1

=0,48,- zł. – stawka taryfowa za 1 kWh w okresie szczytu, 

 

 

S

2

=0,40,- zł. -              -      „      -               w pozostałych godzinach, 

 

 

  h=2016 – liczba godzin pracy obrabiarki w roku, przypadająca na pracę w godzi – 

 

 

 

      nach szczytu, 

 

 

 

 

K

h

=15x0,8

3600

4

,

0

)

2016

3600

(

48

,

0

2016

x

x

+

 

 

 

 

K

h

=5,34,- zł./h 

 
                
b/ koszt oświetlenia [K

o

], 

                      -koszty oświetlenia ujmują koszty za energię elektryczną, zużywaną do oświetlenia 
                        powierzchni pomocniczej i produkcyjnej, przypadającej na obrabiarkę oraz koszty 
                        opłat stałych wynikających z mocy podłączonych transformatorów. 
 

 

                                                 

K

o

=NWs

d

d

f

S

h

f

hS

2

1

)

(

+

 

      dane przyjmuję szacunkowo dla jednego punktu oświetleniowego o mocy 200W (130 lamp) 
 

gdzie:  N=200 W – moc nominalna żarówki, 

 
 

         Ws=0,8 – wsp.średniego wykorzystania mocy znamionowej żarówki, 

 

 

f

d

=3600 h – dysponowany roczny fundusz czasu lampu, pomniejszony o czas 

 

 

 

        postojów, 

 

 

S

1

=0,48,- zł. – stawka taryfowa za 1 kWh w okresie szczytu, 

 

 

S

2

=0,40,- zł. -              -      „      -               w pozostałych godzinach, 

 

 

  h=2016 – liczba godzin pracy lampy w roku, przypadająca na pracę w godzi – 

 

 

 

      nach szczytu, 

 

 

 

 

K

o

=0,20x1,2

3600

4

,

0

)

2016

3600

(

48

,

0

2016

x

x

+

 
 

 

 

 

K

o

=0,11,- zł./h  

 
                                                K

e

=K

h

+K

o

=5.,34+0,11=5,45,- 

 
 

10.5 Koszty utrzymania obrabiarek (K

uo

). 

 
 

Jednym z czynników decydujących o sukcesie przedsiębiorstwa produkcyjnego jest stabilna 

praca  maszyn  i  urządzeń  stosowanych  w  procesie  produkcji  oraz  wiedza  o  ich  realnym  stanie  i 
możliwościach.  Maszyny  i  urządzenia  wymagają  pewnych  okresowo  wykonywanych  czynności. 

background image

 

63 

Niektóre  z  nich  opisane  są  w  DTR-kach  inne  nie,  ale  wynikają  one  z  logiki  i  doświadczenia.  W 
rzeczywistości jednak często są one zaniechane a to ze względu na napięty harmonogram produkcji, 
ze  względu  na  koszty,  a  czasami  z  normalnego  braku  świadomości  potrzeb  realizowania  takich 
przeglądów.  Powyższe  powinien  chociaż  w  pewnym  zakresie  zapewnić  fundusz  na  utrzymanie 
obrabiarek. 
 

Szacowanie  kosztów  utrzymania  ruchu  jest  trudne  i  nie  jest  możliwe  dokładne  jego 

wyliczenie. 
 

My  w  naszym  zadaniu  przyjęliśmy  szacunkowo  na  początek  koszt  utrzymania  jednej 

obrabiarki na poziomie: 
 

 

 

 

K

ue

=1.000,- zł./mies. 

 

dla jednej sztuki         K

ue

=1.000:290=3,45,- zł. 

 
 

10.6 Koszty budowy hali lub wynajmu (K

h

).  

 
 

Dla produkcji przekładni zębatej wynajęto halę o powierzchni 705 m

2

. Dla naszej produkcji 

potrzebna jest powierzchnia = 662.7 m

2

, czyli hala o pow. 705 m

2

 jest odpowiednia. 

 

       Koszt najmu hali: 
 

 

 

K

h

 = 5.500,-PLN/mies. 

 
dla jednej sztuki         K

h

=5.500:290=18,97,- zł. 

 

 

10.7 Koszty kredytu (K

k

).  

 
          
Na adaptację hali i rozruch produkcji zarząd postanowił wziąć kredyt w wysokości 2 mln. zł. 
Dane szczegółowe zawarte są  w kalkulatorze kredytowym. – załącznik nr 20 
 

  

 

K

k

 = ~18.000,-zł./mies

 

dla jednej sztuki          K

k

=18.000:290=62,10,- zł. 

 
 

 

10.8 Koszty narzędzi obróbkowych (K

no

).  

 

          Wyznaczenie kosztów narzędzi dla wykonania jednego koła zębatego. 
 Ze względu na trudności określenia trwałości i tym samym ilości oraz ogólnej  ceny narzędzi 
niezbędnych do wykonania jednego koła zębatego, przyjmuje narzut wysokości 5% 
poniższych kosztów. 

(

)

%

5

*

materiaui

i

amortyzacj

ji

eksploatac

robocizny

narzęarz

K

K

K

K

K

+

+

+

+

=

 

a/ wyznaczenie kosztów płac robocizny bezpośredniej 

 W  skład  kosztów  robocizny  bezpośredniej  wchodzą  płace  pracowników 

produkcyjnych . Robociznę bezpośrednią określonej operacji oblicza się ze wzoru  

 
 
 
 

(

)

soc

pz

j

S

S

t

S

t

R

*

*

*

0

0

+

=

 

gdzie: t

 - czas jednostkowy wykonania operacji 

           t

pz

- czas przygotowawczo zakończeniowy 

          S

– godzinowa stawka pracownika 

        S

soc

 – współczynnik uwzględniający koszty socjalne – pomijalny 

 

 Wyliczenia robocizny bezpośredniej uwzględniły również wielkość serii wynoszącej 20 
sztuk. Dokonane wyliczenia przedstawiono w tabeli poniżej. 

background image

 

64 

 

Stanowisko  Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

h

org

 

Zapotrz. 

godz 

h

org

 

tj+tpz 

Stawka 

rob-

godz. 

Koszt 

robocizny 

na partię 

Koszt 

robocizny 

na 

sztukę 

  

  

  

  

  

  

[rgodz.]  [zł/godz] [zł/partięt]  [zł/szt] 

Piła 

10 

Cięcie 

15,00 

4,50 

20 

1,75 

8,50 

14,88 

0,74 

Nakiełczarko - 

frezarka 

20 

Nakiełkownie 

15,00 

5,50 

20 

2,08 

9,00 

18,75 

0,94 

Tokarki 

30 

Toczenie 

pierwszej 

strony 

42,00 

3,60 

20 

1,90 

10,50 

19,95 

1,00 

40 

Toczenie 

drugiej strony  42,00 

4,32 

20 

2,14 

10,50 

22,47 

1,12 

Frezarka 

pionowa 

50 

Frezowanie 

rówków 

30,00 

2,5 

20 

1,33 

11,00 

14,67 

0,73 

Szlifierka 

60 

Szlifowanie 

średnic 

23,00 

22,12 

20 

7,76 

14,50 

112,47 

5,62 

St. Ślusarskie 

70 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

20 

0,75 

9,00 

6,75 

0,34 

St. Kontrolne 

80 

Kontrola 

10,00 

5,00 

20 

1,83 

9,50 

17,42 

0,87 

SUMA 

  

  

  

  

  

19,55 

82,50 

227,35 

11,37 

 
Z powyższej tabeli wynika iż koszt robocizny bezpośredniej jednego koła wynosi:    
                                K

robocizny 

= 11.37 [zł/szt] 

  

b/    wyznaczenie kosztów eksploatacji obrabiarki:  
 
           Koszt eksploatacji obrabiarki wyznaczamy wg założenia  

energi

j

pz

jiobr

eksploatac

K

t

t

K

+

=

60

 

 

Stanowisko 

Obrabiarka  Nr oper. 

Koszt energi 

elektrycznej 

tpz 

tj 

Koszt 

eksploatacji 

obrabiarki 

[zł/godz] 

[min] 

[min] 

[zł/szt] 

Piła 

PEHANA 

10 

5,45 

15,00 

4,50 

2,63 

Nakiełczarka 

FNC 25 

20 

30,00 

15,00 

5,50 

3,13 

Tokarki 

TUR 630 M 

30 

65,00 

42,00 

3,60 

6,18 

40 

65,00 

42,00 

4,32 

6,96 

Frezarka pionowa 

FYN 50ND 

50 

70,00 

30,00 

2,50 

4,67 

Szlifierka 

BUJA - 45 

70 

85,00 

23,00 

22,12 

32,97 

 

 

 

 

suma 

53,89 

 
 

Z powyższej tabeli wynika iż koszt eksploatacji obrabiarki dla jednego koła wynosi 
 

K

eksploatacji

 = 53,89 [zł./szt.]  

czyli 

 

K

narzędzia 

= (11.37+53.89+208,33+21.70)x5% = 14,76,- zł./szt. 

 

 

 
 

background image

 

65 

 

10.9 Techniczny koszt wytworzenia dla jednej przekładni zębatej - koszt robocizny 

                    (TKW

R

).  

 W  skład  kosztów  robocizny  bezpośredniej  wchodzą  płace  pracowników 

produkcyjnych . Robociznę bezpośrednią określonej operacji oblicza się ze wzoru  

 
 

(

)

soc

pz

j

S

S

t

S

t

R

*

*

*

0

0

+

=

 

gdzie –  
-

  t

 - czas jednostkowy wykonania operacji 

-

  t

pz

- czas przygotowawczo zakończeniowy 

-

  S

– godzinowa stawka pracownika 

-

  S

soc

 – współczynnik uwzględniający koszty socjalne - pomijalny 

 Wyliczenia robocizny bezpośredniej uwzględniły również wielkość serii wynoszącej 20 
sztuk. Dokonane wyliczenia przedstawiono w tabeli poniżej. 
 
a/ koszt robocizny koła zębatego 
 

Stanowisko  Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

h

org

 

Zapotrz. 

godz 

h

org

 

tj+tpz 

Stawka 

rob-

godz. 

Koszt 

robocizny 

na partię 

Koszt 

robocizny 

na 

sztukę 

  

  

  

  

  

  

[rgodz.]  [zł/godz] [zł/partięt]  [zł/szt] 

Piła 

10 

Cięcie 

15,00 

7,50 

20 

0,38 

12,00 

4,56 

0,23 

Nakiełczarko - 

frezarka 

20 

Nakiełkownie 

15,00 

5,50 

20 

0,34 

13,00 

4,42 

0,22 

Tokarki 

30 

Toczenie 

pierwszej 

strony 

42,00 

2,97 

20 

0,75 

15,00 

11,25 

0,56 

40 

Toczenie 

drugiej strony  42,00 

2,00 

20 

0,73 

15,00 

11,00 

0,55 

Frezarka 

pionowa 

50 

Frezowanie 

rówków 

30,00 

2,5 

20 

0,55 

20,00 

10,83 

0,54 

Szlifierka 

60 

Szlifowanie 

średnic 

23,00 

9,26 

20 

0,54 

22,00 

11,83 

0,60 

Dłutownica 

70 

Dłutowanie 

rowka 

32,00 

3,13 

20 

0,59 

25,00 

11,64 

0,73 

St. Ślusarskie 

80 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

20 

0,12 

9,00 

1,10 

0,06 

St. Kontrolne 

90 

Kontrola 

10,00 

5,00 

20 

0,25 

10,00 

2,50 

0,13 

SUMA 

  

  

  

  

  

4,24 

141,00 

69,13 

3,63 

 

Z powyższej tabeli wynika iż koszt robocizny bezpośredniej jednego koła wynosi 
 

]

/

[

24

,

4

szt

zl

K

robocizny

=

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

66 

b/ koszt robocizny wałka, 
 

Stanowisko  Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

h

org

 

Zapotrz. 

godz 

h

org

 

tj+tpz 

Stawka 

rob-

godz. 

Koszt 

robocizny 

na partię 

Koszt 

robocizny 

na 

sztukę 

  

  

  

  

  

  

[rgodz.]  [zł/godz] [zł/partięt]  [zł/szt] 

Piła 

10 

Cięcie 

15,00 

4,50 

20 

0,33 

12,00 

3,90 

0,20 

Nakiełczarko - 

frezarka 

20 

Nakiełkownie 

15,00 

5,50 

20 

0,35 

13,00 

4,44 

0,22 

Tokarki 

30 

Toczenie 

pierwszej 

strony 

42,00 

3.60 

20 

0,76 

15,00 

11,40 

0,57 

40 

Toczenie 

drugiej strony  42,00 

4,32 

20 

0,77 

15,00 

11,58 

0,58 

Frezarka 

pionowa 

50 

Frezowanie 

rówków 

30,00 

2,5 

20 

0,55 

20,00 

11,00 

0,55 

Szlifierka 

60 

Szlifowanie 

średnic 

23,00 

22,12 

20 

0,75 

22,00 

16,54 

0,83 

St. Ślusarskie 

70 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

20 

0,12 

9,00 

1,10 

0,06 

St. Kontrolne 

80 

Kontrola 

10,00 

5,00 

20 

0,25 

10,00 

2,50 

0,13 

SUMA 

  

  

  

  

  

3,88 

116,00 

62,14 

3,14 

 

Z powyższej tabeli wynika iż koszt robocizny bezpośredniej jednego wałka wynosi 
 

]

/

[

14

,

3

szt

zl

K

robocizny

=

 

 

c/ koszt robocizny korpusu, 
 

Stanowisko  Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

h

org

 

Zapotrz. 

godz 

h

org

 

tj+tpz 

Stawka 

rob-

godz. 

Koszt 

robocizny 

na partię 

Koszt 

robocizny 

na 

sztukę 

  

  

  

  

  

  

[rgodz.]  [zł/godz] [zł/partięt]  [zł/szt] 

Stół traserski 

10 

Trasowanie 

15,00 

5,50 

20 

0,33 

10,00 

3,33 

0,17 

Wiertarko-

frezarka 

20 

Frezow. pow. 

górnej 

2,30 

4,27 

20 

0,11 

20,00 

2,20 

0,11 

Wiertarko-

frezarka 

30 

Frezowanie 

podstawy 

2,30 

4,31 

20 

0,12 

20,00 

2,20 

0,12 

Wiertarko-

frezarka 

40 

Wytaczanie 

otworów 

2,50 

10,09 

20 

0,21 

20,00 

4,20 

0,21 

St. Kontrolne 

50 

Kontrola 

15,00 

10,00 

20 

0,42 

10,00 

4,20 

0,21 

SUMA 

  

  

  

  

  

1,19 

141,00 

69,13 

1,22 

 

Z powyższej tabeli wynika iż koszt robocizny bezpośredniej jednego korpusu wynosi 
 

]

/

[

22

,

1

szt

zl

K

robocizny

=

 

 
 
 
 
 
 

background image

 

67 

 
d/ koszt robocizny pokrywy, 
 

Stanowisko  Nr oper. 

Nazwa 

operacji 

tpz 

tj 

h

org

 

Zapotrz. 

godz 

h

org

 

tj+tpz 

Stawka 

rob-

godz. 

Koszt 

robocizny 

na partię 

Koszt 

robocizny 

na 

sztukę 

  

  

  

  

  

  

[rgodz.]  [zł/godz] [zł/partięt]  [zł/szt] 

Piła 

10 

Cięcie 

15,00 

5,00 

20 

0,33 

12,00 

3,96 

0,20 

Tokarki 

20 

Toczenie 1 

2,10 

1,78 

20 

0,07 

13,00 

0,90 

0,05 

30 

Toczenie 2 

2,10 

1,79 

20 

0,06 

13,00 

0,78 

0,04 

Wiertarka 

40 

Wiercenie 

2,10 

1,79 

20 

0,07 

18,00 

1,26 

0,06 

Szlifierka 

50 

Szlifowanie 

średnic 

23,00 

7,63 

20 

0,51 

22,00 

11,22 

0,56 

St. Ślusarskie 

70 

Stępienie 

krawędzi 

5,00 

2,00 

20 

0,12 

9,00 

1,10 

0,60 

St. Kontrolne 

80 

Kontrola 

10,00 

5,00 

20 

0,25 

10,00 

2,50 

0,13 

SUMA 

  

  

  

  

  

1,41 

97,00 

21,72 

1,64 

 

Z powyższej tabeli wynika iż koszt robocizny bezpośredniej jednej pokrywy wynosi 
 
 

]

/

[

64

,

1

szt

zl

K

robocizny

=

 

e/ koszt robocizny pozostałych części 
    Ze względu na to, że na pozostałe części nieznormalizowane nie wykonano obliczeń 
technologicznych, koszt robocizny przyjęliśmy szacunkowo: 
Zestawienie kosztów: 

1.

  Korpus 

 

 

-  1,64,- 

2.

  Pokrywa   

 

-  1,64,- 

szacunkowo 

3.

  Wał-zębnik 

 

-  6,76,- 

szacunkowo 

4.

  Wał w

 

 

-  3,14,- 

5.

  Wał w

 

 

-  3,74,- 

szacunkowo 

6.

  Koło zębate z

 

-  3,50,- 

szacunkowo 

7.

  Koło zębate z

 

-  3,30,- 

szacunkowo 

8.

  Koło zębate z

 

-  3,62,- 

 

9.

  Oprawa łożyska I x 2 szt. -10,20,- 

szacunkowo 

10.

 Oprawa łożyska II 

-  5,20,- 

szacunkowo 

11.

 Oprawa łożyska III 

-  5,20,- 

szacunkowo 

12.

 Oprawa łożyska IV 

-  5,20,- 

szacunkowo 

13.

 Tuleja dystansowa 1 

-  1,70,- 

szacunkowo 

14.

 Tuleja dystansowa 2 

-  1,70,- 

szacunkowo 

15.

 Tuleja dystansowa 3 

-  1,70,- 

szacunkowo 

16.

 Sworzeń prow. φ6x2szt  -  2,40,- 

szacunkowo 

  

 

 

Razem: 60,64,- 

 

f/ koszt robocizny montażu 

   

Plan montażu skrzynki przekładniowej został przedstawiony w załączniku nr 15. 

Przyjmujemy czasy poszczególnych operacji montażu w sposób empiryczny czyli 
doświadczalny (w projekcie założono czasy przypuszczalne).  
 
 

background image

 

68 

 

 W  skład  kosztów  robocizny  bezpośredniej  wchodzą  płace  pracowników 

produkcyjnych . Robociznę bezpośrednią określonej operacji oblicza się ze wzoru  

 
 

(

)

soc

pz

j

S

S

t

S

t

R

*

*

*

0

0

+

=

 

gdzie: 
-

  t

 - czas jednostkowy wykonania operacji 

-

  t

pz

- czas przygotowawczo zakończeniowy 

-

  S

– godzinowa stawka pracownika 

-

  S

soc

 – współczynnik uwzględniający koszty socjalne – pomijalny 

-

   

 1. Wyliczenia robocizny bezpośredniej uwzględniły również wielkość serii wynoszącej 20 
sztuk. Dokonane wyliczenia przedstawiono w tabeli poniżej. 

 

Nr oper. 

Nazwa operacji 

tpz 

tj 

h

org

 

Zapotrz. 

godz 

h

org

 

tj+tpz 

Stawka 

rob-godz. 

Koszt 

robocizny 

na partię 

Koszt 

robocizny 
na sztukę 

  

  

  

  

  

[rgodz.] 

[zł/godz]  [zł/partięt]  [zł/szt] 

10 

Montaż wpustów 

pryzmatycznych 

15,00 

4,50 

20 

1,75 

30,00 

52,50 

2,63 

20 

Montaż kól zebatych 

na wałkach 

15,00 

5,50 

20 

2,08 

30,00 

62,50 

3,13 

30 

Montaż w 

pokrywkach 

łożyskowych  

łożyska i pierścienie 

uszczelniające 

30,00 

4,00 

20 

1,83 

30,00 

55,00 

2,75 

40 

Montaż pokryw 

łożyskowych 

20,00 

3,00 

20 

1,33 

30,00 

40,00 

2,00 

50 

Montaż łożysk , tulei 

i pierścieni 

uszczelniających   

20,00 

2,5 

20 

1,17 

30,00 

35,00 

1,75 

60 

Konserwacja 

wewnętrznych 

elementów skrzynki 

10,00 

1,00 

20 

0,50 

30,00 

15,00 

0,75 

70 

Montaż górnej 

pokrywy skrzyni  

15,00 

2,00 

20 

0,92 

30,00 

27,50 

1,38 

80 

Konserwacja 

zewnętrznych 

elementów skrzyni 

10,00 

1,00 

20 

0,50 

30,00 

15,00 

0,75 

90 

Pakowanie 

10,00 

5,00 

20 

1,83 

30,00 

55,00 

2,75 

 

 

 

suma 

11,92 

270,00 

357,50 

17,88 

 
Z powyższej tabeli wynika iż koszt robocizny bezpośredniej montażu jednej skrzynki 
wynosi  
 

K

robocizny

=17,88 [zł/szt] 

 
2.Wyznaczenie kosztów narzędzi oraz środków konserwujących dla zmontowania  
       

jednej skrzynki  

  

Ze względu na trudności określenia trwałości i tym samym ilości oraz ogólnej 

ceny narzędzi i środków konserwujących niezbędnych do zmontowania jednej skrzynki,  
przyjmuje narzut wysokości 5% koszty robocizny (nie uwzględniam kosztów utrzymania 
budynku oraz kosztów za media). 

background image

 

69 

 

(

)

%

5

*

robocizny

narzęarz

K

K

=

 

]

/

[

90

.

0

%

5

*

88

.

17

szt

zl

K

narzęarz

=

=

 

3.

  Wyznaczenie sumy kosztów montażowych wchodzących w skład zmontowania jednej  

przekładni zębatej 

 

(

)

narzęarz

robocizny

montażon

K

K

K

+

=

 

(

)

]

/

[

78

.

18

9

.

0

88

.

17

szt

zl

K

monta żo

=

+

=

 

 

4.

  Całkowity koszt wykonania przekładni zębatej (robocizny): 

 
 

   

 

K

pz

= ΣK

ren

 + K

m

 

gdzie: ΣK

ren 

 = 60,64,-zł. – suma kosztów robocizny elementów nieznormalizowanych, 

             K

  = 18,78,-zł. – koszt montażu przekładni zębatej, 

             K

pz 

  -  koszt przekładni zębatej, 

 
 

   

 

K

pz 

 = 60,64 + 18,78 =  

 

   

 

K

pz 

 = 79,42,- zł. 

 
 

10.10 Koszt wytworzenia całej przekładni zębatej (TKW

C

).  

 

 

Całkowity koszt wykonania przekładni zębatej jest sumą wszystkich w.w kosztów: 

 
 

 

 

K

PZ

=M+K

a

+K

up

+K

e

+K

uo

+K

h

+K

k

+K

no

+K

ro

+K

rm 

 
gdzie: M   - koszt materiałów bezpośrednich = 550,30.- 
           K

a  

- koszt amortyzacji obrabiarek = 11,92.- 

           K

up

- koszt utrzymania powierzchni zajmowanej przez obrabiarki = 1,25.- 

           K

 - koszt energii elektrycznej = 5,45.- 

           K

uo

- koszt utrzymania obrabiarek = 0,90.- 

           K

 - koszt wynajmu hali = 18,97.- 

           K

 - koszt kredytu = 62,10.- 

           K

no

- koszt narzędzi obróbkowych = 14,76.- 

           K

ro

- koszt robocizny obróbki części nieznormalizowanych = 60,64.- 

           K

rm

- koszt robocizny montażu = 18,78.- 

 
 

 

K

PZ

 = 550,30+88,79+12,50+5,45+3,45+18,97+62,10+14,76+60,64+18,78 

 
 

 

 

 

K

PZ

 = 835,74,- zł. 

 

Wnioski 

 

Jak  wykazano  w  projekcie  analiza  kosztów  wyprodukowania  badanej  części  jest 

procesem  bardzo  złożonym  i  w  wielu  wariantach  szacunkowym.  Na  koszty  produkcji 
składają się zarówno wydatki związane z zakupem materiałów produkcyjnych jak i również 
kosztów robocizny bezpośredniej. 

Dość  istotną  kwestią  wpływającą  na  całkowity  koszt  produkcji  jest  dobór 

półfabrykatu.  Zadaniem  naszym  było  również  oszacowanie  liczby  pracowników 
potrzebnych do realizacji produkcji przekładni zębatej. Zaprojektowaliśmy również plan hali 
produkcyjnej,  w  przypadku  liczby  pracowników  zakładana  partia  2160  sztuk  nie  pokrywa 
całkowitych mocy przerobowych stanowisk ustawionych na dedykowanej linii. Oczywiście 
przedstawione  wyliczenia  nie  obejmują  szeregu  bardzo  ważnych  aspektów  jak    koszty  za 
media , amortyzację budynków i pozostałych stanowisk itp., również funduszy urlopowych 

background image

 

70 

socjalnych  pracowników,  tak  więc  praca  ta  jest  jedynie    „akademickim”  rozważaniem  nad 
postawionym problemem. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 

Literatura 
 

1. „Projektowanie procesów technologicznych” – M.Feld; 
2. „Normowanie czasu pracy na obrabiarkach skrawających” – R.Wołk 
3. „Koła zębate” tom I –K.Ochęduszko; 
4. „PKM” – M.Ditrich (3 tomy); 

 

      5. „Przekładnie zębate” – A.Dziama; 

 

 

6. ”Przygotowanie produkcji” - skrypt 

            7. „Sprzęgła i hamulce” – Osiński; 
            8. „Łożyska toczne” – T.Krzemiński; 
            9. „Projektowanie” – O.Kurmaz;