Zaimki osobowe w języku japońskim są najczęściej pomijane. Zaimek w osobie pierwszej najczęściej się pomija,
zaimka w osobie drugiej nie używa się, ponieważ nie jest uważany za uprzejmy w relacjach innych niż bardzo bliskie.
Zamiast zaimków w osobie drugiej i zaimków w osobie trzeciej najczęściej stosuje się nazwiska, tytuły i funkcje osób.
Japońskie zaimki nie są zaimkami w takim sensie, jak zaimki w językach indoeuropejskich, w których pełnią
wyłącznie funkcję gramatyczną. Zaimki japońskie są słowami mającymi swoje dodatkowe znaczenia. Znaczenia
japońskich zaimków zmieniają się z wieku na wiek, przesuwają się, niektóre wychodzą z użycia, stają się bardziej lub
mniej formalne, niektóre z formalnych niegdyś form stały się obecnie obraźliwe. Zasady używania określonych
zaimków w określonych sytuacjach i wobec określonych osób podlegają wciąż zmianom w japońskim języku. Wpływ
na to ma też zetknięcie z językiem angielskim, pod wpływem którego w japońskim języku wydzielono kilka zaimków
najbardziej "neutralnych".
Dla osób uczących się języka japońskiego bardzo często podaje się uproszczoną wersję zaimków, ponieważ i tak
Japończycy patrzą z politowaniem tolerancją na wysiłki obcokrajowca próbującego powiedzieć coś po japońsku.
Mimo tego, że podręczniki podają słowo "anata" jako odpowiednik zaimka "ty", to jednak nie powinno się go używać.
ja:
watakushi - używane przez kobiety i mężczyzn, forma bardzo grzeczna, formalna, używana tylko wobec wyjątkowych
i ważnych osobistości, np. wobec premiera.
watashi- forma naturalna dla kobiet, używana także przez mężczyzn (wtedy jako grzeczne), i przez dzieci.
boku- forma używana przez mężczyzn, najczęściej młodych, mniej formalna, męska; jeśli kobieta używa formy boku,
oznacza to, że chce podkreślić swoją niezależność (np. jako feministka) i męskie cechy.
atashi- forma kobieca, używana przez kobiety, gdy chcą podkreślić swoją kobiecość; mężczyzna, który używa formy
atashi być może chce dać do zrozumienia, że jest gejem.
ore- forma używana tylko i wyłącznie przez mężczyzn, w sytuacjach bardzo bliskich, np. w rozmowie męża z żoną, w
innych wypadkach traktowane jako podkreślające wyższość, męskość i nieuprzejme.
ty:
anata- forma używana w relacjach bardzo bliskich, raczej przez kobietę wobec mężczyzny, męża lub kochanka,
oznacza wtedy "skarbie", "kochanie"; w relacjach nieosobistych anata traktowane jest jako nieuprzejme.
kimi- forma używana w relacjach bardzo bliskich, raczej przez mężczyznę wobec kobiety, czesto wobec młodych
kobiet, w małżeństwie, lub chłopak do swojej dziewczyny.
omae- forma oznaczająca bardzo dużą zażyłość w relacji bardzo bliskiej, używana przez mężczyzn wobec mężczyzn i
kobiet, w innych przypadkach nieuprzejme, oznaczające wrogość.
Istnieje również kilka zaimków "ty" uważanych za nieuprzejme lub wulgarne, które używane mogą być tylko przez
mężczyzn, ale raczej bardzo rzadko w prawdziwym życiu, ewentualnie pojawiać się mogą w mangach i filmach.
on:
kare- rozumiane także jako "mój chłopak".
ona:
kanojo - rozumiane także jako "moja dziewczyna".
Zamiast tych zaimków w osobie 3. lepiej użyć określenia: ano hito lub ano kata, co oznacza "ta osoba".
Polski
Rōmaji
Hiragana
Kanji
ja (bardzo formalny)
watakushi
わたくし
私
ja (formalny)
watashi
わたし
私
ja (nieformalny, dla kobiet, poufale) atashi
あたし
ja (nieformalny, dla mężczyzn,
poufale)
boku
ぼく
僕
ja (bardzo nieformalny, dla
mężczyzn)
ore
おれ
俺
ty (formalny)
anata
あなた
貴方
ty (nieformalny)
anta
あんた
ty (nieformalny)
kimi
きみ
君
ty (bardzo nieformalny)
omae
おまえ
お前
ty (bardzo nieformalny)
temae
てまえ
手前
ty (bardzo nieformalny)
kisama
きさま
貴様
on/ona (formalny)
ano hito
あのひと
あの人
on/ona (uprzejmie)
ano kata
あのかた
あの方
on
(poufale)
kare
かれ
彼
ona (poufale)
kanojo
かのじょ
彼女
my
(bardzo formalnie)
ware-ware
われわれ
我々
my
watashi-tachi
わたしたち
私達
my (modestywnie)
watashi-domo
わたしども
私共
my (dla mężczyzn)
boku-tachi
ぼくたち
僕達
my (dla mężczyzn)
bokura
ぼくら
僕等
my (dla kobiet)
atashi-tachi
あたしたち
あたし達
wy
anata-tachi
あなたたち
貴方達
wy (uprzejmie)
anata-gata
あなたがた
貴方方
wy
kimi-tachi
きみたち
君達
wy
kimira
きみら
君等
oni
ano hito-tachi
あのひとたち あの人達
oni
ano kata-gata
あのかたがた あの方々
oni (poufale)
karera
かれら
彼等
one (kobiety)
kanojo-tachi
かのじょたち 彼女達