Definicja robót budowlanych w świetle ustawy Prawo zamówień
publicznych, ustawy Prawo budowlane oraz kodeksu cywilnego

24.05.10
Komentarz jest poświęcony zagadnieniu robót budowlanych w rozumieniu ustawy –
Prawo zamówień publicznych, ustawy – Prawo budowlane oraz w świetle Kodeksu
cywilnego. Autor przedstawia definicję robót budowlanych, jaka funkcjonuje w polskim
porządku prawnym oraz prawidła rozumienia tej definicji na gruncie zamówień
publicznych. Porusza także kwestię umowy o roboty budowlane i wynikających z niej
konsekwencji prawnych.

1. Wprowadzenie

Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst. jedn.: Dz. U. z 2007
r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) – dalej p.z.p., jest niejednorodnym aktem prawnym łączącym
elementy prawa cywilnego, administracyjnego i finansowego. Poprawne zinterpretowanie jej
przepisów zależy w wielu przypadkach od analizy innych aktów normatywnych. W niektórych
miejscach ustawa odsyła wprost do zdefiniowanych w innych gałęziach prawa instytucji.
W odniesieniu czynności podejmowanych przez zamawiającego w postępowaniu oraz
w odniesieniu do umów, p.z.p. odsyła zaś ogólnie do stosowania przepisów kodeksu cywilnego
w zakresie nieuregulowanym w ustawie.

Powiązania p.z.p. z innymi ustawami są szczególnie wyraźne w przypadku zamówień na roboty
budowlane. Termin „roboty budowlane” pojawia się bowiem w trzech zasadniczych dla tego
zakresu zamówień ustawach, tj. w samej p.z.p., ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo
budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118) oraz w art. 647-658 Kodeksu
cywilnego. Wszystkie trzy ustawy regulują różne, choć wzajemnie dopełniające się, sfery
zamówień publicznych, których przedmiotem są roboty budowlane.

Ustawa – Prawo zamówień publicznych reguluje postępowanie w sprawie zamówienia
publicznego, którego przedmiotem są roboty budowlane. Reguluje zatem sferę całego procesu
udzielenia zamówienia i jego zasady w odniesieniu do tego szczególnego przedmiotu
zamówienia. Prawo budowlane pozwala na poprawne zdefiniowanie przedmiotu zamówienia,
a tym samym poprawne zastosowanie przepisów p.z.p. w trakcie postępowania o jego
udzielenie. Z kolei na podstawie kodeksu cywilnego ocenić można charakter łączącego strony
stosunku prawnego oraz konsekwencje cywilnoprawne zawarcia umowy.

P.z.p. przewiduje trzy podstawowe kategorie przedmiotu zamówienia publicznego, tj. usługi,
dostawy oraz roboty budowlane. Katalog ten jest zamknięty i wyczerpujący, tzn. każde
świadczenie z tytułu umowy w sprawie zamówienia publicznego należy do jednej
z wymienionych kategorii. O ile ustawa definiuje dostawy i usługi wprost, o tyle roboty
budowlane zdefiniowane są poprzez odesłanie do stosownych zapisów prawa budowlanego.

Ustawodawca, biorąc pod uwagę wielkość i ilość tego rodzaju zamówień, podobnie jak
w regulacjach prawnych Unii Europejskiej wyodrębnił roboty budowlane, jako szczególną
kategorię przedmiotu zamówienia, wyznaczając dla nich w wielu przypadkach odmienne niż
dla dostaw i usług warunki prowadzenia postępowania.
Szczególne regulacje dotyczące zamówień na roboty budowlane odnoszą się w szczególności
do: ogłoszeń o zamówieniach (art. 13 i 40 p.z.p.), sposobu opisu przedmiotu zamówienia (art.

31 p.z.p.), ustalania wartości zamówienia (art. 33 i 35 p.z.p.), terminów i poszczególnych
przesłanek wyboru trybu udzielenia zamówienia.

2. Roboty budowlane w rozumieniu ustawy- Prawo zamówień publicznych

Ustawa – Prawo zamówień publicznych definiuje roboty budowlane jako wykonanie albo
zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. -
Prawo budowlane, a także realizację obiektu budowlanego w rozumieniu ustawy Prawo
budowlane za pomocą dowolnych środków, zgodnie z wymaganiami określonymi przez
zamawiającego.

W obrębie zamówień na roboty budowlane obecnie można zatem wyróżniać trzy ich rodzaje,
tj. zamówienia obejmujące:
- wykonywanie robót budowlanych,
- zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych,
- realizacja obiektu budowlanego zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego.

Ustawa przewiduje zatem możliwość łącznego zaprojektowania i wykonania robót
budowlanych. Jeżeli przedmiotem zamówienia są obie te czynności należy przeprowadzić
jedno postępowanie w sprawie zamówienia publicznego. Zamawiający może jednak zlecić
zaprojektowanie robót innemu podmiotowi. W takim wypadku powinien przeprowadzić
postępowanie w sposób przyjęty dla usług.

Należy też zauważyć, że, zgodnie z art. 6 p.z.p. jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie
roboty budowlane oraz usługi, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące tego
przedmiotu zamówienia, którego wartościowy udział w danym zamówieniu jest największy,
zaś jeżeli zamówienie obejmuje równocześnie roboty budowlane oraz dostawy niezbędne do
ich wykonania, do udzielenia takiego zamówienia stosuje się przepisy dotyczące robót
budowlanych. Jeżeli jednak zamówienie obejmuje równocześnie usługi oraz roboty budowlane
niezbędne do wykonania usług, do udzielenia zamówienia stosuje się przepisy dotyczące usług.

Tomasz Robaczyński
Źródło:

http://www.budownictwo.abc.com.pl/czytaj/-/artykul/definicja-robot-budowlanych-w-

swietle-ustawy-prawo-zamowien-publicznych-ustawy-prawo-budowlane-oraz-kodeksu-
cywilnego