„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Magdalena Suligowska

Dobieranie preparatów do farbowania włosów
514[01].Z5.07

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr Danuta Matuszewska
mgr inż. Zuzanna Sumirska

Opracowanie redakcyjne:
mgr Małgorzata Sołtysiak



Konsultacja:
mgr Marek Rudziński
mgr Małgorzata Sołtysiak





Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 514[01].Z5.07
„Dobieranie preparatów do farbowania włosów”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu fryzjer.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

11

5.1. Stężenie procentowe roztworów

11

5.1.1. Ćwiczenia

11

5.2. Preparaty do koloryzacji włosów

13

5.2.1. Ćwiczenia

13

5.3. Mechanizm farbowania włosów barwnikami utleniającymi

17

5.3.1. Ćwiczenia

17

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

20

7. Literatura

34

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela pt. „Dobieranie preparatów do

farbowania włosów”, który będzie pomocny w przyswajaniu nowej wiedzy i kształtowaniu
umiejętności z zakresu farbowania włosów.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł osiągnąć cele założone w programie kształcenia,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem,

−

materiał nauczania, który zawiera niezbędne informacje teoretyczne konieczne
do podjęcia dalszych działań związanych z poszukiwaniem bardziej szczegółowych
informacji i rozwiązaniem ćwiczeń,

−

zestaw pytań przydatnych do sprawdzenia, czy uczeń wystarczająco przyswoił niezbędną
wiedzę,

−

ćwiczenia wspomagające proces ukształtowania umiejętności praktycznych intelektualnych;

−

sprawdzian osiągnięć – przykładowy zestaw zadań i pytań oraz zadanie typu próba pracy.

Pozytywny wynik sprawdzianów potwierdzi, że uczeń osiągnął założone w jednostce
modułowej cele,

−

literaturę uzupełniającą.
W przypadku wątpliwości w zakresie stosowania poradnika uczeń powinien zwrócić się

o pomoc do nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostki modułowej

514[01].Z5.01

Dobieranie preparatów do trwa

łego

ondulowania i prostowania

w

łosów

514[01].Z5.02

Planowanie zabiegów trwa

łego

ondulowania i prostowania w

łosów

514[01].Z5.03

Wykonywanie trwa

łego ondulowania

i prostowania w

łosów

514[01].Z5

Chemiczne zabiegi fryzjerskie

514[01].Z5.07

Dobieranie preparatów

do farbowania w

łosów

514[01].Z5.05

Planowanie zabiegów rozja

śniania

i odbarwiania w

łosów

514[01].Z5.06

Rozja

śnianie i odbarwianie włosów

514[01].Z5.04

Dobieranie preparatów

do rozja

śniania i odbarwiania włosów

514[01].Z5.08

Planowanie zabiegów farbowania w

łosów

514[01].Z5.09

Farbowanie w

łosów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

czytać tekst ze zrozumieniem,

−

analizować wybrany fragment tekstu,

−

wykorzystać posiadaną wiedzę ogólną,

−

posługiwać się podstawowymi wiadomościami z zakresu chemii, fizyki, matematyki
zdobytymi w gimnazjum,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

określać odczyn roztworów przy pomocy wskaźników pH lub papierków uniwersalnych,

−

rozróżniać rodzaje roztworów,

−

znać budowę włosa,

−

umieć zaplanować kolejność czynności podczas wykonywania ćwiczeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować pojęcia: stężenie procentowe, masa substancji, masa roztworu,

−

obliczyć stężenie procentowe roztworu,

−

zastosować schemat krzyżowy do określania proporcji mieszanych roztworów,

−

wyznaczyć masy substratów niezbędne do otrzymania roztworu o określonym stężeniu,

−

wykonać obliczenia dotyczące rozcieńczania i zatężania roztworów,

−

sklasyfikować barwniki stosowane we fryzjerstwie,

−

scharakteryzować barwniki pośrednie i bezpośrednie,

−

sklasyfikować farby fryzjerskie,

−

rozróżnić farby o tymczasowym działaniu koloryzującym,

−

wskazać zastosowanie farb powierzchniowych,

−

scharakteryzować farby półtrwałe,

−

określić skład i funkcje składników farb półtrwałych,

−

wyjaśnić mechanizm koloryzacji włosów farbami półtrwałymi,

−

scharakteryzować farby roślinne,

−

scharakteryzować farby utleniające,

−

określić skład i funkcje składników farb utleniających,

−

wyjaśnić mechanizm barwienia włosów farbami utleniającymi,

−

scharakteryzować farby zawierające barwniki kationowe i anionowe,

−

wyjaśnić mechanizm farbowania włosów barwnikami o ładunkach jonowych,

−

określić wpływ koloryzacji na właściwości włosów,

−

zbadać odczyn farb fryzjerskich,

−

sklasyfikować płukanki fryzjerskie,

−

wyjaśnić działanie płukanek barwiących i tonujących na włosy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Fryzjer 514[01]

Moduł:

Chemiczne zabiegi fryzjerskie514[01]. Z5

Jednostka modułowa:

Dobieranie preparatów do farbowania włosów
514[01].Z5.07

Temat: Stężenie procentowe roztworów

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności obliczania wartości stężenia procentowego roztworów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować pojęcie stężenie procentowe,

−

wskazać wzór opisujący stężenie procentowe roztworów,

−

obliczyć wartość stężenia procentowego roztworu znając masę substancji i masę
rozpuszczalnika,

−

wyjaśnić zasadę mieszania roztworów,

−

stosować schemat krzyżowy do określania proporcji zmieszanych roztworów,

−

obliczyć masy/ objętości roztworu i wody potrzebne do otrzymania roztworu o danym
stężeniu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas: 120 minut.

Środki dydaktyczne:

−

plansze z wzorami chemicznymi,

−

plansza ze schematem krzyżowym,

−

karty ćwiczeń.

Przebieg lekcji:

1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Przedstawienie przez nauczyciela wiadomości dotyczących stężenia procentowego

roztworów oraz sposobów jego obliczania.

4. Nauczyciel rozdaje uczniom karty ćwiczeń.
5. Uczniowie rozwiązują zadania.
6. Nauczyciel nadzoruje uczniów i pomaga w razie potrzeby w rozwiązywaniu zadań.
7. Nauczyciel wyjaśnia uczniom schemat krzyżowy z uwzględnieniem zasady jego

odczytania oraz wykorzystania do rozwiązywania zadań. Na tym etapie pracy wskazane
jest rozwiązanie przykładowych zadań.

8. Nauczyciel rozdaje uczniom karty ćwiczeń.
9. Uczniowie rozwiązują zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

10. Nauczyciel nadzoruje uczniów i pomaga w razie potrzeby w rozwiązywaniu zadań.
11. Każdy uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony w trakcie wykonywania ćwiczeń.
12. Nauczyciel analizuje prace uczniów i stwierdza poprawność merytoryczną wykonanego

zadania.

13. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy poszczególnych uczniów

na zajęciach.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj w literaturze informacje na temat preparatów do farbowania włosów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych

umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Fryzjer 514[01]

Moduł:

Chemiczne zabiegi fryzjerskie514[01].Z5

Jednostka modułowa:

Dobieranie preparatów do farbowania włosów
514[01].Z5.07

Temat: Skład i funkcje składników farb utleniających.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności określania składu trwałych farb utleniających.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

wskazać składniki aktywne zawarte w farbie utleniającej,

−

określić substancje pomocnicze w farbie,

−

schrakateryzować funkcje poszczególnych składników farb utleniających,

−

określić wpływ składników aktywnych farby na włosy,

Metody nauczania–uczenia się:

−

wykład z pokazem,

−

ćwiczenia laboratoryjne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

w grupach 2 – osobowych.

Czas: 120 minut.

Środki dydaktyczne:

−

tabele ze składem farb utleniających,

−

5 zlewek o pojemności 100 cm

3

,

−

woda destylowana 1dm

3

,

−

papierki wskaźnikowe lub pH-metr,

−

próbki: farb do włosów, emulsji rozjaśniających, środków utleniających, odżywek,
stosowanych po koloryzacji,

−

instrukcja wykonania ćwiczenia.

Przebieg lekcji:

1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Przedstawienie przez nauczyciela wiadomości dotyczących rodzajów farb fryzjerskich,

składu

i

funkcji poszczególnych składników farb w procesie koloryzacji

z uwzględnieniem składników aktywnych i pomocniczych – wykład informacyjny
połączony z pokazem preparatów.

4. Nauczyciel rozdaje uczniom karty ćwiczeń.
5. Uczniowie rozwiązują zadania.
6. Nauczyciel nadzoruje uczniów i pomaga w razie potrzeby w rozwiązywaniu zadań.
7. Ćwiczenie laboratoryjne.
8. Uczniowie zostają podzieleni na grupy 2 osobowe.
9. Nauczyciel wyjaśnia instrukcję wykonania ćwiczenia.
10. Każda z grup ma oznaczyć odczyn wskazanych preparatów fryzjerskich.
11. Nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w razie potrzeby w realizacji ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

12. Liderzy grup prezentują wyniki pracy grupy.
13. Każdy uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony w trakcie wykonywania ćwiczeń

praktycznych.

14. Nauczyciel analizuje prace uczniów i stwierdza poprawność merytoryczną wykonanego

zadania.

15. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy poszczególnych uczniów

na zajęciach.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze informacje na temat preparatów nowej generacji do koloryzacji
włosów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
Anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5. ĆWICZENIA

5.1. Stężenie procentowe roztworów

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Do zlewki o pojemności 200 cm

3

odważono 20 g chlorku sodu i dolano 100 cm

3

wody.

Oblicz stężenie otrzymanego roztworu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem sposobu wyrażania stężenia procentowego (materiał nauczania pkt.

4.1.1),

2) zapoznać się z treścią zadania,
3) rozwiązać zadanie,
4) porównać swoje odpowiedzi z odpowiedziami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Do 100g 3% roztworu nadtlenku wodoru dolano 50 g roztworu o stężeniu 30%. Oblicz

stężenie otrzymanego roztworu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem sposobu wyrażania stężenia procentowego (materiał nauczania pkt.

4.1.1),

2) zapoznać się z treścią zadania,
3) rozwiązać zadanie,
4) porównać swoje odpowiedzi z odpowiedziami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

karta ćwiczenia,

–

kalkulator,

–

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Masz 100 cm

3

koncentratu środka dezynfekującego. Koncentrat, aby można go było użyć

należy rozcieńczyć wodą w stosunku 1:5. Ile należy odmierzyć wody i ile można otrzymać
płynu do dezynfekcji po rozcieńczeniu połowy koncentratu?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem sposobu wyrażania stężenia procentowego (materiał nauczania

pkt. 4.1.1),

2) zapoznać się z treścią zadania,
3) rozwiązać zadanie,
4) porównać swoje odpowiedzi z odpowiedziami opracowanymi przez koleżanki/ kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

karta ćwiczenia,

–

kalkulator,

–

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Preparaty do koloryzacji włosów

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Uzupełnij tabelę.

Rodzaj farby

Typ stosowanego

barwnika

Dodatkowe

substancje

występujące w

preparacie

Trwałość barwy

- ilość myć

Forma

występowania

preparatu

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem farb fryzjerskich (materiał nauczania pkt. 4.2.1),
2) zapoznać się z zapisami umieszczonymi w tabeli,
3) uzupełnić tabelę,
4) porównać swoją tabelę z tabelami opracowanymi przez kolegów/ koleżanki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Ćwiczenie 2

Uzupełnij tabelę.

Składnik

Przykładowy związek

chemiczny

Funkcja, jaką pełni w farbie

Barwniki

pośrednie

Barwnik odpowiedzialny za nadanie włosom
żądanego koloru

Modyfikatory

barwy

(fenole)
Rezorcyna
1-naftol

Wodny roztwór amoniaku
Sole amonowe
etanoloaminy

Baza nośna

Emulsja
żel

Umożliwiają zwilżenie powierzchni włosa
i lepsze rozprowadzenie preparatu w
cienkiej, równomiernej warstwie, po zabiegu
ułatwiają zmycie nadmiaru farby.

Zagęszczacze

Pochodne celulozy
Chlorek sodu

Substancje
zapachowe

Związki aromatyzujące
naturalne lub syntetyczne

Substancje

pielęgnujące

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem farb fryzjerskich (materiał nauczania pkt. 4.2.1),
2) zapoznać się z zapisami umieszczonymi w tabeli,
3) uzupełnić tabelę,
4) porównać swoją tabelę z tabelami opracowanymi przez kolegów/ koleżanki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Określ pH roztworów wodnych sporządzonych z różnego rodzajów preparatów

wykorzystywanych podczas koloryzacji włosów.

INSTRUKCJA

Wyposażenie stanowiska pracy;

−

5 zlewek o pojemności 100 cm

3

,

−

woda destylowana 1dm

3

,

−

papierki wskaźnikowe lub pH-metr,

−

próbki: farb do włosów, emulsji rozjaśniających, środków utleniających, odżywek
stosowanych po koloryzacji itp. W ilości ok. 1g każdego z nich,

−

waga laboratoryjna,

−

cylinder.

Wykonanie ćwiczenia:
1) próbkę preparatu umieść w zlewce ok. 1 kg,
2) dolej ok. 100 cm

3

wody destylowanej,

3) sprawdź pH otrzymanego roztworu przy pomocy pH-metru lub papierka uniwersalnego.

Uwaga! W przypadku roztworów o silnej barwie należy używać pH-metru, ponieważ
roztwór może barwić papierek wskaźnikowy i jego kolor będzie fałszywy.

4) wynik umieść w tabeli i zapisz jakiego rodzaju substancje wpływają na pH

poszczególnych preparatów.

Nr próbki

Opis próbki –

rodzaj preparatu

Kolor papierka

wskaźnikowego

odczyn

Wartość pH

(pH-metr)

Rodzaj

substancji

wpływającej na

pH preparatu

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania. Zapoznać uczniów z regulaminem pracowni chemicznej, zasadami
bezpiecznej pracy oraz sprzętem laboratoryjnym potrzebnym do wykonania ćwiczenia.
Należy nadzorować pracę uczniów i w razie potrzeby pomóc w wykonaniu zadania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją wykonania ćwiczenia,
2) przygotować stanowisko pracy,
3) wykonać ćwiczenie,
4) zapisać wyniki w tabeli,
5) porównać swoją tabelę z tabelami opracowanymi przez koleżanki /kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia laboratoryjne.

Środki dydaktyczne:

−

5 zlewek o pojemności 100 cm

3

,

−

woda destylowana 1dm

3

,

−

papierki wskaźnikowe lub pH-metr,

−

próbki: farb do włosów, emulsji rozjaśniających, środków utleniających, odżywek
stosowanych po koloryzacji,

−

instrukcja wykonania ćwiczenia,

−

waga laboratoryjna,

−

cylinder miarowy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Mechanizm farbowania włosów barwnikami utleniającymi

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź tabelę zawierającą rodzaje barwników, typ osadzania na włosie oraz rodzaj

preparatu, w jakim są stosowane wg wzoru:

Rodzaj barwnika

Mechanizm osadzania na

włosach

Rodzaj preparatu, w jakim

jest stosowany

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem farb fryzjerskich (materiał nauczania pkt. 4.2.1 i 4.3.1),
2) zapoznać się z zapisami umieszczonymi w tabeli,
3) uzupełnić tabelę,
4) porównać swoją tabelę z tabelami opracowanymi przez kolegów/ koleżanki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Ćwiczenie 2

Opisz mechanizm farbowania włosów przedstawiony na poniższych schematach.

Schemat

I

II

III

IV

Opis procesu:
Schemat 1
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

Schemat 2
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

Schemat 3
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Schemat 4
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisami mechanizmów farbowania włosów (materiał nauczania pkt. 4.3.1),
2) dokonać analizy schematów zamieszczonych w karcie ćwiczenia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

3) opisać procesy przedstawione na schematach,
4) porównać swoje odpowiedzi z odpowiedziami opracowanymi przez koleżanki /kolegów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karta ćwiczenia,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dobieranie preparatów do
farbowania włosów”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1–15 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 16–20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. d, 4. d, 5. d, 6. d, 7. d, 8. c, 9. c, 10. c, 11. d,
12. c, 13. c, 14. a, 15. c, 16. d, 17. c, 18. b, 19. c, 20. d.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować pojecie masa roztworu

A

P

b

2

Obliczyć masę substancji

C

P

b

3

Obliczyć stężenie procentowe roztworu

C

P

d

4

Obliczyć stężenie procentowe roztworu
otrzymanego przez rozcieńczenie wodą

C

P

d

5

Określić objętościowy stosunek roztworów

C

P

d

6

Obliczyć objętość wody potrzebną do
rozcieńczenia roztworu o danym stężeniu
procentowym

C

P

d

7

Obliczyć masy składników potrzebne do
otrzymania danej masy roztworu o znanym
stężeniu procentowym

C

P

d

8

Rozróżnić barwniki roślinne

B

P

c

9

Określić skład farb tymczasowych

C

P

c

10

Wskazać rodzaje barwników zawartych
w farbach półtrwałych

B

P

c

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

11 Wskazać zastosowanie barwników pośrednich

B

P

d

12

Określić funkcje SPC stosowanych w farbach
fryzjerskich

C

P

c

13

Wyjaśnić konieczność stosowania nadtlenku
wodoru do koloryzacji farbami półtrwałymi

B

P

c

14

Rozróżnić rodzaje mechanizmów koloryzacji
włosów

B

P

a

15 Wyjaśnić pojęcie dekoloryzacja

B

P

c

16

Określić rodzaje barwników stosowanych
w preparatach nowej generacji

C

PP

d

17

Przewidzieć działanie nadtlenku wodoru
w procesie koloryzacji

D

PP

c

18

Udowodnić zasadność obniżania odczynu
włosów podczas koloryzacji barwnikami
jonowymi

D

PP

b

19

Określić funkcje substancji alkalicznych
w farbach fryzjerskich

C

PP

c

20

Określić funkcje rezorcyny w farbach
fryzjerskich

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących dobierania preparatów do farbowania włosów. Są to

zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),

−

w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy,

−

w zadaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone pole,

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później. Wróć do niego, gdy rozwiążesz pozostałe zadania. Na
rozwiązanie testu masz 40 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. W stężeniu procentowym masa roztworu to

a) masa substancji pomniejszona o masę rozpuszczalnika.
b) suma masy substancji i rozpuszczalnika.
c) masa rozpuszczalnika.
d) stosunek masy substancji do masy rozpuszczalnika.

2. Roztwór o stężeniu 10% zawiera w 200 g

a) 10 g substancji.
b) 20 g substancji.
c) 200 g rozpuszczalnika.
d) 25 g substancji.

3. Stężenie procentowe roztworu sporządzonego z 30 g substancji i 120 g wody wynosi

a) 35%.
b) 30%.
c) 25%.
d) 20%.

4. Do 150 cm

3

roztworu 30% dolano 150 cm

3

wody. Jakie będzie stężenie otrzymanego

roztworu
a) 10%.
b) 10,5%.
c) 12,5%.
d) 15%.

5. W jakim stosunku należy zmieszać 5% i 50% roztwór aby otrzymać roztwór 20%

a) 3 : 2.
b) 2 : 3.
c) 1 : 10.
d) 1 : 2.

6. Ile należy dodać wody do 30% nadtlenku wodoru, aby otrzymać 200 g 12% roztworu

a) 60 g.
b) 80 g.
c) 120 g.
d) 100 g.

7. Ile należy odważyć substancji i wody, aby przygotować 250 g 15% roztworu

a) 15g substancji i 235 wody.
b) 32,5 g substancji i 250 g wody.
c) 37,5 g substancji i 250 g wody.
d) 37,5 g substancji i 212,5 g wody.

8. Reng należy do grupy barwników

a) roślinnych, barwiących włosy na odcienie brązu.
b) roślinnych i pozyskiwany jest z kory dębu.
c) roślinnych i najczęściej jest stosowany w połączeniu z henną.
d) roślinnych stosowanych tylko do rozjaśniania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

9. Farby tymczasowe zawierają

a) barwniki polimeryczne w formie roztworów.
b) roztwory barwników zagęszczonych polimerem.
c) pigmenty nieorganiczne i organiczne.
d) barwne siarczki metali ciężkich oraz polimery syntetyczne.

10. Farby półtrwałe zawierają

a) tylko barwniki roślinne.
b) tylko pigmenty organiczne i nieorganiczne.
c) barwniki bezpośrednie.
d) tylko pośrednie.

11. Barwniki pośrednie są głównym barwnikiem farb

a) farbach roślinnych.
b) tymczasowych.
c) najnowszych np.: Elumen.
d) trwałych.

12. Środki powierzchniowo czynne w farbach do włosów dodawane są, aby

a) można było uzyskać odpowiednią konsystencję.
b) preparat miał przyjemny zapach mydła.
c) poprawić zwilżalność włosa i umożliwić dobre rozprowadzenie preparatu.
d) emulgować nierozpuszczalne substancje zawarte w farbie.

13. W farbach półtrwałych nadtlenek wodoru jest stosowany

a) zawsze.
b) nigdy.
c) tylko w przypadku stosowania barwników pośrednich.
d) w przypadku jasnych odcieni.

14. Podczas farbowania rozjaśniającego stosuje się

a) nadmiar H

2

O

2.

b) mieszaninę farba: H

2

O

2

w stosunku 1:1.

c) mieszaninę farba: H

2

O

2

w stosunku 2:1.

d) nie stosuje się H

2

O

2.

15. Dekoloryzacja polega na

a) zmianie naturalnego koloru włosów na o ton jaśniejszy.
b) odbarwieniu o 1–2 tony naturalnej barwy.
c) usunięciu sztucznych barwników.
d) usunięciu sztucznych i naturalnych barwników włosa.

16. Nowoczesne środki koloryzujące oparte są na

a) nowego typu barwnikach pośrednich.
b) nowoczesnych polimerycznych pigmentach.
c) skojarzeniu w jednym preparacie nowoczesnych pigmentów i barwników

bezpośrednich, pośrednich oraz modyfikatorów.

d) barwnikach jonowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

17. Roztwór nadtlenku wodoru o stężeniu 12% jest stosowany jako

a) utleniacz barwników tymczasowych.
b) reduktor podczas zabiegów odbarwiania.
c) inicjator i utleniacz do barwników pośrednich.
d) jako utleniacz w farbach półtrwałych.

18. Podczas stosowania preparatów zawierających barwniki anionowe stosuje się

zakwaszanie włosów w celu

a)

zamknięcia łusek włosowych, aby zapobiec degradacji struktur białkowych.

b)

uzyskania w korze włosa ładunków dodatnich.

c)

uzyskania w korze włosa ładunków ujemnych.

d)

hydrolizy białek włosa, aby umożliwić lepsze wnikanie barwników.

19. Wodne roztwory amoniaku, etanoloaminy i sole amonowe w farbach pełnią rolę

a) modyfikatorów barwy.
b) środków powierzchniowo czynnych (SPC).
c) środków alkalizujących.
d) substancji maskujących nieprzyjemny zapach preparatu.

20. Rezorcyna może być stosowana jako

a) barwnik bezpośredni.
b) barwnik pośredni.
c) pigment organiczny.
d) modyfikator barwy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko………………………………………………………………………………….

Dobieranie preparatów do farbowania włosów

Zakreśl prawidłową odpowiedź

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Dobieranie preparatów do
farbowania włosów”

Test składa się z 20 zadań, z których:

−

zadania 1–15 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 16–20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

-

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

-

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

-

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

-

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu

ponadpodstawowego,

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. b, 4. a, 5. c, 6. d, 7. a, 8. c, 9. d, 10. d, 11. a,
12. b, 13. c, 14. a, 15. d, 16. c, 17. c, 18. a, 19. d, 20. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Zdefiniować pojecie stężenie procentowe
roztworu

A

P

a

2

Obliczyć masę substancji roztworu o danym
stężeniu

C

P

b

3

Obliczyć stężenie procentowe roztworu

C

P

b

4

Obliczyć stężenie procentowe roztworu
otrzymanego przez rozcieńczenie wodą

C

P

a

5

Określić objętościowy stosunek roztworów
potrzebnych do otrzymania roztworu o danym
stężeniu

C

P

c

6

Obliczyć objętość wody potrzebną do
rozcieńczenia roztworu o danym stężeniu
procentowym

C

P

d

7

Obliczyć masy składników potrzebne do
otrzymania danej masy roztworu o znanym
stężeniu procentowym

C

P

a

8

Rozróżnić barwniki roślinne

B

P

c

9

Określić mechanizm farbowania włosów farbami
tymczasowymi

C

P

d

10 Wskazać zastosowanie barwników pośrednich

B

P

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

11 Zidentyfikować barwnik pośredni

A

P

a

12 Określić funkcje silikonów w farbach trwałych

C

P

b

13 Wyjaśnić działanie Magmy na włosy

B

P

c

14

Określić etapy farbowania trwałego preparatem
utleniającym

C

P

a

15

Wskazać funkcje nadtlenku wodoru w procesie
farbowania utleniającego preparatami trwałymi

B

P

d

16

Wyjaśnić proces tworzenia barwy włosów
podczas koloryzacji barwnikami utleniającymi

B

PP

c

17

Określić substancje aktywne zawarte w
dekoloryzatorach

C

PP

c

18

Zaproponować wartość odczynu włosów, przy
której możliwe jest wprowadzenie w łuski
włosowe barwników anionowych

D

PP

a

19

Zidentyfikować grupę zagęszczaczy stosowanych
w farbach trwałych

D

PP

d

20

Określić , co decyduje o trwałości koloru włosów
poddanych farbowaniu utleniającemu farbami
trwałymi

C

PP

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących dobierania preparatów do trwałego ondulowania

i prostowania włosów. Są to zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest
prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

w zadaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),

−

w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy,

−

w zadaniach z krótką odpowiedzią wpisz odpowiedź w wyznaczone pole,

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później. Wróć do niego, gdy rozwiążesz pozostałe zadania.
Na rozwiązanie testu masz 40 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Stężenie procentowe to

a) liczba gramów substancji zawarta w 100 g roztworu.
b) stosunek masy substancji do masy rozpuszczalnika.
c) stosunek masy rozpuszczalnika do masy roztworu.
d) ilość rozpuszczalnika zawarta w 100 g roztworu.

2. Roztwór o stężeniu 20% zawiera w 200 g

a) 10g substancji.
b) 40 g substancji.
c) 200 g rozpuszczalnika.
d) 25 g substancji.

3. Stężenie procentowe roztworu sporządzonego z 45 g substancji i 105 g wody wynosi

a) 20%.
b) 30%.
c) 25%.
d) 20%.

4. Do 10 ml roztworu 20% dolano 100 ml wody, o jakim stężeniu otrzymano roztwór

a) 1,8%.
b) 10,5%.
c) 12,5%.
d) 15%.

5. W jakim stosunku należy zmieszać 10% i 30% roztwór, aby otrzymać roztwór 20%

a) 3 : 2.
b) 2 : 3.
c) 1 : 1.
d) 2 : 1.

6. Ile wody należy dodać do 30% nadtlenku wodoru, aby otrzymać 100 g 9% roztworu

a) 15 g.
b) 100 g.
c) 60 g.
d) 70g.

7. Ile należy odważyć substancji i wody, aby przygotować 200 g 10% roztworu

a) 20 g substancji i 180 wody.
b) 100 g substancji i 120 g wody.
c) 20 g substancji i 200 g wody.
d) 30 g substancji i 170 g wody.

8. Henna to barwnik

a) syntetyczny.
b) polimeryczny.
c) roślinny.
d) półtrwały.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

9. Farby tymczasowe osadzają się

a) w rdzeniu włosa.
b) w rdzeniu i korze włosa.
c) w korze włosa.
d) na łuskach włosowych.

10. Barwniki pośrednie wprowadzane są do farb

a) tylko półtrwałych.
b) tymczasowych i półtrwałych.
c) tylko trwałych.
d) półtrwałych i trwałych.

11. p – fenylenodiamina to

a) barwnik pośredni.
b) barwnik bezpośredni.
c) barwnik jonowy.
d) pigment organiczny.

12. Do farb trwałych wprowadza się silikony odpowiedzialne za

a) zwilżanie włosów.
b) poprawę wyglądu włosów.
c) nadanie właściwej formy preparatu.
d) podwyższenie odczynu włosów.

13. Magma to grupa barwników nowej generacji, które

a) obklejają łuski włosa.
b) osądzają się w łuskach w łuskach włosowych.
c) równocześnie odbarwiają i koloryzują włosy.
d) tylko koloryzują włosy.

14. Pierwszym etapem farbowania trwałego włosów jest

a) rozchylenie łusek włosowych.
b) wywoływanie barwników pośrednich.
c) rozkład nadtlenku wodoru.
d) wywoływanie barwników bezpośrednich.

15. Roztwór nadtlenku wodoru o stężeniu 9% stosuje się do wywoływania

a) pigmentów organicznych.
b) pigmentów nieorganicznych.
c) siarczku srebra.
d) barwników pośrednich.

16. Barwniki …………………... są substancjami małocząsteczkowymi, które pod wpływem

…………………….. łączą się w większe cząsteczki polimeryczne. Powyższe zdanie
należy uzupełnić o / w kolejności uzupełniania/
a) pośrednie/ wody amoniakalnej.
b) bezpośrednie/ wody amoniakalnej.
c) pośrednie/ nadtlenku wodoru.
d) jonowe/ nadtlenku wodoru.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

17. Do dekoloryzacja stosuje się preparaty zawierające

a) pigmenty.
b) barwniki jonowe.
c) silne utleniacze.
d) barwniki pośrednie.

18. Aby uzyskać trwałe zabarwienie włosów preparatami zawierającymi barwniki anionowe

konieczne jest
a) obniżenie odczynu włosów do pH = 4,5.
b) obniżenie odczynu włosów do pH = 3.
c) podwyższenie odczynu włosów do pH = 7.
d) podwyższenie odczynu włosów do pH = 9.

19. Pochodne celulozy to

a) związki dekoloryzacja działaniu alkalicznym.
b) barwniki pośrednie.
c) barwniki bezpośrednie.
d) zagęszczacze.

20. O trwałości uzyskanego w wyniku koloryzacji, koloru włosów decyduje

a) czas działania farby.
b) rozmiar cząstek sztucznego barwnika.
c) rozmiar pigmentów organicznych.
d) rozmiar pigmentów nieorganicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko………………………………………………………………………………….

Dobieranie preparatów do farbowania włosów

Zakreśl prawidłową odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

7. LITERATURA

1. Kulig J., Bednarczyk J. Wybrane doświadczenia chemiczne dla licealistów, wyd. MAC

Edukacja, Kielce, 2003

2. Marzec A. Chemia kosmetyków , wyd. Dom Organizatora, Toruń 2005
3. Pr. Zbiorowa Fryzjerstwo wraz z poradami kosmetycznymi, wyd. REA, Warszawa 2006
4. Pr. Zbiorowa Fryzjerstwo wraz z poradami kosmetycznymi, wyd. REA, Warszawa 2002
5. Pr. Zbiorowa pod kierunkiem Z. Sumirskiej Nowoczesne fryzjerstwo, wyd. P.P.H.U.

SUZI, Warszawa 2005