1

Temat V

Koszty, przychody, wynik z działalności gospodarczej

Podstawowe pojęcia i zagadnienia

Cel działania modelowego producenta (optymalizacja wyniku ekonomicznego); koszt
w ujęciu potocznym i ekonomicznym; koszty jawne, ukryte, stałe, zmienne, całkowite,
krańcowe, krótkookresowe, długookresowe; koszty bezpośrednie i pośrednie; związek
krzywych kosztów z krzywymi produktu fizycznego; przychód: całkowity, krańcowy,
przeciętny producenta będącego: cenobiorcą, cenotwórcą; wynik księgowy i wynik
ekonomiczny; punkt równowagi producenta; próg rentowności; punkt zamknięcia.


1. Zakładamy, że cena rynkowa dobra X jest zależna od wielkości podaży realizowanej
przez producenta.
a) Uzupełnij tabelę. W ostatnim wierszu wpisz wartości współczynnika elastyczności cenowej
popytu wyliczone dla wskazanych przedziałów cenowych.
b) Na podstawie danych zawartych w tabeli wykreśl na rysunku a) krzywą przychodu
całkowitego, a na rysunku b) krzywe P, MR i AR.

2. Uzupełnij poniższe zapisy:

TC = FC + ___ ATC = AFC + ___ FC = ___ − ___
V C = TC - ___ ATC = ___ /X

FC = ___ · ___

V C = ___ · X

X = TC/ ___ AFC = ___ /X

AV C = ___ /X MC = ___ /dX lub ___ /dX

AFC = ATC - ___

AV C = P

L

/ ___

MC = ___ /MPP

L

*

V C = ∑ ___

* dla P

L

= const.

2

3. Wykorzystując zależności określone w zadaniu 5, uzupełnij tabelę:

4. Uzupełnij poniższą tabelę, przyjmując, że jedynym zmiennym czynnikiem produkcji
zatrudnianym
przez producenta jest praca (L), a cena jednostki pracy jest stała i wynosi
PL = 100 j.p. Zakładamy, że cena dobra X jest niezależna od wielkości podaży producenta.

5. Wykonaj rysunki przedstawiające zależności między:

a)

TPP i TC;

b)

MPP i MC;

c)

APP i AVC;

d)

MPP oraz APP i MC oraz AVC.

6. Na jaki wynik ekonomiczny wskazują podane niżej zapisy?

3

7. Jakie wielkości ekonomiczne musi uwzględnić producent aby podjąć decyzję dotyczącą
kontynuacji lub wstrzymania prowadzonej działalności.

8. Jakie wielkości ekonomiczne musi uwzględnić producent aby podjęć decyzję o podjęciu
nowej działalności gospodarczej.

9. Dla każdej z poniższych nierówności oceń wynik ekonomiczny producenta:

a) TR/X > TC/X > MC = dTR/dX > VC/X

b) TR/X = dTR/dX > dTC/dX > TC/X > AVC

c) dTC/dX > TC/X > TR/X = VC/X > dTR/dX

d) FC/X + VC/X > P = dTR/dX > AVC > dTC/dX

10. Wykorzystując poznane relacje między kategoriami kosztów i przychodów, uzupełnij
brakujące dane i oblicz wynik ekonomiczny producenta (WE).

11.

Zakładamy, że: VC = 40, FC = 20, P

X

=2, X = 50. Oblicz wynik ekonomiczny

producenta. Podaj jego nazwę. Czy uzasadnione jest kontynuowanie produkcji.

12.

Zakładamy, że: AVC = 1,6 AFC = 0,8, TR = 100; X = 50. Oblicz wynik
ekonomiczny producenta. Podaj jego nazwę. Czy uzasadnione jest kontynuowanie
produkcji.

4

13.

Zakładamy, że: VC = 100 FC = 30, P

X

= 5 X = 15. Oblicz wynik ekonomiczny

producenta. Podaj jego nazwę. Czy uzasadnione jest kontynuowanie produkcji.

14.

Jakie prawo jest przyczyną występowania punktu przegięcia na krzywych TPP VC i
TC.

15.

Współczynnik kierunkowy stycznej do TC wyraża:

a) koszt krańcowy; b) koszt zmienny; c) przeciętny koszt całkowity; d) przeciętny
koszt zmienny

16.

Koszt krańcowy zawsze równy jest współczynnikowi nachylenia: a) stycznej do TC
lub stycznej do VC; b) tylko stycznej do TC; c) tylko stycznej do VC; d) promienia
mającego punkt wspólny z TC;

17.

Podaj definicję kosztu:

a)

alternatywnego

b)

krańcowego

c)

księgowego;

a.

jednostkowego;

b.

stałego;

c.

zmiennego;

d.

całkowitego (globalnego).

e.

krótkookresowego

f.

długookresowego

18. Na podanych niżej rysunkach przedstawiono schematycznie przychód całkowity (TR)
oraz koszty jawne (Cj) i koszty ukryte (Cu) producenta. Wpisz w puste pola
odpowiedniesymbole opisujące uzyskane przez niego wyniki ekonomiczne i księgowe:
∏e — zysk ekonomiczny; ∏n — zysk normalny; ∏b — zysk księgowy;
Le — strata ekonomiczna; Lb — strata księgowa.

5