Jak pracować z gniewem

Nikt na

wiecie nie pragnie ani strachu, ani cierpienia i ubóstwa, ale wszystkie te

problemy wci

ąŜ

istniej

niezale

nie od tego, jak silne s

ludzkie starania aby je

przezwyci

ęŜ

. Wydaje si

e problemy jakie mamy w dzisiejszym

wiecie s

nawet

ksze ni

te z jakimi borykali si

ludzie dawniej. Teraz istnieje o wiele wi

ksza presja,

ksze jest prawdopodobie

stwo zaistnienia ró

nych psychicznych uzale

nie

i tak

dalej. Ludzie maj

cej problemów w umysłach. Na przykład zbyt wielka ilo

ść

reklam

tworzy warunki, które pomagaj

powstawa

przywi

zaniom kiedy tylko pojawiaj

jakie

nowe rzeczy, pragniemy je posiada

dy pragnie komfortu i wolno

ci od cierpienia, jest jednak inaczej. Powodem, dla

którego wci

ąŜ

cierpimy i nie potrafimy rozwi

swych kłopotów jest to,

e przyczyny

cierpienia nie s

zawarte w rzeczach zewn

trznych istniej

w naszym umy

le.

Prawdziwe cierpienie spowodowane ubóstwem nie ma nic wspólnego z rzeczami
materialnymi takimi jak pieni

dze. Cierpienie jest w twoim umy

le. Na przykład, niektórzy

posiadaj

o pieni

dzy, lecz wci

ąŜ

nieszcz

ęś

liwi i niezaspokojeni, my

tylko o

tym,

e wci

ąŜ

potrzebuj

cej i wi

cej. Bogata osoba mo

e nie odczuwa

cierpienia

zwi

zanego z ubóstwem, jednak wci

ąŜ

e cierpie

wewn

trznie.

WICZENIE UMYSŁU I TRZY TRUCIZNY

wiadomienie sobie,

e ubóstwo pojawia si

wewn

trz, daje nam mo

liwo

ść

posługiwania si

wieloma metodami pracy z umysłem. Dzi

ki nim mo

na uwolni

problemów i

lepiej zarówno na płaszczy

nie zawodowej jak i prywatnej.

eby to

osi

ąć

musisz pracowa

z umysłem. Aby zrozumie

czym jest prawdziwy problem i

nauczy

sposobu wyzwolenia si

od niego, nale

y po pierwsze zna

tło tego

problemu i jego rzeczy- wist

przyczyn

. Kiedy ju

znana jest przyczyna, wówczas

na pozna

lekarstwo na dany problem, tak jak lekarz, który musi najpierw rozpozna

na jak

chorob

cierpi pacjent, zanim zdecyduje si

jakiego lekarstwa u

W dzisiejszym

wiecie istnieje wiele problemów, które s

wynikiem "trzech trucizn".

Trucizny niewiedzy i niezrozumienia, gniewu oraz po

Ŝą

dania. Nazywa si

je "truciznami",

poniewa

wszystkie problemy bior

z nich swój pocz

tek. Gniew jest przyczyn

wielu

problemów w codziennym

yciu stwarza on poczucie dyskomfortu, sprawia,

e stajemy

mało wydajni w pracy i jest przyczyn

braku wytrwało

ci w praktykowaniu Dharmy.

Trening umysłu mo

e pomóc w radzeniu sobie z gniewem i uwolni

od problemów,

których przyczyn

jest gniew. Gniew powstaje ze zbytniego d

ąŜ

enia do własnych

korzy

ci i przywi

zania do siebie. Kiedy jeste

zbyt mocno przywi

zany do siebie

samego, wówczas ignorujesz i nie szanujesz uczu

innych. Gdy zbyt usilnie d

ąŜ

ysz do

osi

gni

cia korzy

ci dla siebie, inne osoby cz

sto reaguj

negatywnie, co powoduje

cierpienie, dyskomfort i gniew. Zbyt du

o przywi

zania do samego siebie i braku

szacunku wzgl

dem uczu

innych ludzi jest przyczyn

niazadowolenia, a kiedy kto

jest

niezadowolony z tego co ma, wówczas staje si

nieszcz

ęś

liwy. Z powodu zbyt silnego

przywi

zania i samozadowolenia, kiedy pragniesz czego

, w nieunikniony sposób ranisz

innych ludzi

eby osi

ąć

cel. Zwłaszcza je

li pragniesz tego tak mocno,

e nie

przejmujesz si

, gdy inni cierpi

z twojego powodu. Tak

e wtedy, gdy jeste

niecierpliwy,

kiedy czego

pragniesz i próbuj

c to osi

ąć

, stwarzasz cierpienie i frustracj

. W wielu

wypadkach, osi

gni

cie rezultatów wymaga pewnego czasu. Je

eli jeste

niecierpliwy i

nie potrafisz czeka

, wówczas nie osi

gasz tego do czego d

ąŜ

ysz i to tak

e jest

przyczyn

cierpienia i frustracji. S

to przykłady na to, jak rozwija si

gniew.

OPANOWYWANIE PRZYCZYN GNIEWU

Mo

emy wyró

dwie główne przyczyny cierpienia przywi

zanie do samego siebie i

Strona 1 z 6

Jak pracować z gniewem

2009-09-12

frustracje pochodz

ce z po

Ŝą

dania. Tak

e gniew ma dwie podstawowe przyczyny.

Pierwsz

przyczyn

gniewu jest ego, czyli silne przywi

zanie do siebie. Tam gdzie jest

"ja", jest tak

e "moje", "moje rzeczy", "moja rodzina", cały

wiat jest ze mn

zwi

zany.

Nawet wróg jest "moim" wrogiem. Za spraw

takiego my

lenia cały

wiat zaczyna si

ode "mnie", od "ja". Gdy nie odczuwasz silnego przywi

zania do siebie jako "ja", wtedy

nie masz zbyt wielu problemów z innymi lud

mi. Je

eli nie posiadasz tej silnej tendencji,

wówczas wszystkie twoje problemy i całe cierpienie staje si

podobne do iluzji, a

wiedz

e własne problemy i cierpienie s

po prostu iluzj

, nie cierpisz tak bardzo.

Drug

przyczyn

gniewu jest frustracja, wszelkiego rodzaju frustracje wynikaj

ce z

Ŝą

dania. Kiedy jeste

zniesławiany, czujesz,

e jest ci przykro, odczuwasz frustracj

Kiedy twoja praca jest mało efektywna, tak

e wtedy stajesz si

sfrustrowany. S

wczesne stadia gniewu i jest to najlepszy czas aby pracowa

nad własnym umysłem.

li gniew ju

zamanifestował, wówczas zastosowanie

wicze

z umysłem staje si

trudne. Głównym problemem jest to,

e nie potrafisz opanowa

gniewu, a wówczas nie

masz ch

ci na trening umysłu, lecz tylko na pokazywanie zło

ci. Gdyby

wtedy zechciał

posłu

treningiem umysłu, z pewno

byłby

w stanie ujarzmi

gniew, poniewa

tak naprawd

gniew nie istnieje. Problem le

y w tym,

e chcesz pozwoli

by gniew si

przejawił. Dlatego najlepszym czasem na prac

z umysłem jest chwila, kiedy frustracja

dopiero si

zacz

ła, a gniew nie pojawił si

jeszcze na zewn

trz. Je

li pierwsze

przyczyny s

unieszkodliwione, b

li zniszczyłe

pierwsz

przyczyn

ego, wtedy

nie rozwin

adne inne problemy.

Taki rezultat osi

ga si

pracuj

c przez długi czas, jednak od zaraz mo

esz zacz

ąć

uczy

, jak pracowa

z drug

przyczyn

gniewu frustracjami. Jak opanowa

pierwsz

przyczyn

gniewu, któr

jest nadmierne przywi

zanie do siebie, oraz drug

przyczyn

tego rodzaju cierpienia, bycie sfrustrowanym? Po pierwsze, wa

ne i skuteczne jest

lenie o tym, co gniew ze sob

przynosi. Gniew powoduje dwa ró

ne rodzaje

rezultatów widoczne i niewidoczne. Widoczne rezultaty to te, które mo

emy zobaczy

, w

naszym obecnym

yciu, podczas gdy niewidocznych nie mo

emy w nim dostrzec.

NIEWIDOCZNE REZULTATY GNIEWU

W praktyce bodhisattwy mówi si

e je

li pokazujesz bardzo wyra

nie swój gniew,

wówczas cała naOdpowied

omadzona przez ciebie zasługa ulega zniszczeniu, zasługa

Odpowied

omadzona przez tysi

ce eonów wi

c jest to bardzo niebezpieczne. Mo

bardzo ci

ęŜ

ko pracowa

, naOdpowied

omadzi

o zasługi i unicestwi

poprzez

gniew w ci

gu paru sekund. Nale

y by

w tej kwestii bardzo ostro

nym. Z drugiej strony

oznacza to,

e je

li praktykuje si

cierpliwo

ść

, to za jednym razem zbiera si

zasługi. Szantidewa jeden z najsłynniejszych uczonych bodhisatwów i wielki mistrz
medytacji powiedział,

e najlepsz

zasług

Odpowied

omadzi si

poprzez

praktykowanie cierpliwo

ci, poniewa

najgorsz

karm

stwarza si

poprzez gniew.

Cierpliwo

ść

i gniew le

Ŝą

na dwóch przeciwległych biegunach. Je

li okazuje si

gniew

wobec bodhisattwy, mo

na zniszczy

cał

dobr

zasług

Odpowied

omadzon

przez

tysi

ce eonów, ale zasługa ta nie jest niszczona, je

li okazuje si

gniew innym osobom.

Problem polega na tym,

e nie wiesz kto jest bodhisatw

, a kto nie. Mo

liwe,

e kto

kto

jest nauczycielem i dobrym praktykuj

cym nie jest bodhisatw

, a jednocze

nie kto

inny,

kto wydaje si

nam kim

zwykłym, nie maj

cym poj

cia o buddyzmie, jest bodhisatw

Trudno powiedzie

kto jest bodhisatw

, a kto nie, tak wi

c najlepiej jest nie gniewa

na nikogo i by

zawsze uwa

nym. Je

li szanujesz ka

dego tak jak bodhisatw

, wówczas

esz powstrzyma

zł

karm

. Jest to pierwsza wa

na rzecz do zapami

tania. Drugim

niewidocznym złym skutkiem gniewu jest do

wiadczanie

wiata piekieł. Istniej

trzy

sze

wiaty odpowiadaj

ce trzem truciznom takim jak gniew, przywi

zanie i niewiedza.

Strona 2 z 6

Jak pracować z gniewem

2009-09-12

Gniew zwi

zany jest ze

wiatem piekieł, przywi

zanie ze

wiatem głodnych duchów,

natomiast niewiedza ze

wiatem zwierz

t. Je

li medytujesz du

o, lecz nie praktykujesz

cierpliwo

ci i jeste

sto zagniewany, osi

gniesz pozytywne rezultaty dopiero po

długim czasie. Gniew przeszkadza w osi

ganiu celów, które przed sob

wytyczamy.

WIDOCZNE REZULTATY GNIEWU

Bior

c pod uwag

widzialne rezultaty gniewu, kiedy oddychasz normalnie, okazujesz

wła

ciwe poczucie braku przywi

zania, lecz je

li gniew jest obecny, czujesz si

niespokojny i odczuwasz niewygod

w ciele. Nie potrafisz siedzie

spokojnie, wyraz

twojej twarzy nadaje ci nieprzyjemny wygl

d, jeste

przykry dla otoczenia. Gniew osłabia

apetyt i jedzenie nie smakuje dobrze. Zaci

ty gniew nie pozwala ci zasn

ąć

, zwłaszcza

li odczuwasz nienawi

ść

. Ludzie odczuwaj

cy nienawi

ść

wła

ciwie karz

sami siebie.

Na przykład, je

li dwoje ludzi bije si

i nast

pnie si

rozstaje, szybciej zapomni o zatargu

ta z nich, która nie my

li o tym. Druga osoba cierpi tak długo, jak długo utrzymuje w sobie

ywy obraz sprzeczki. Najgorsz

rzecz

w gniewie jest to,

e zniekształca on umysł.

Decyzje podejmowane w gniewie s

zwykle bł

dne, poniewa

opieraj

na uczuciu, a

nie na wiedzy. Takie decyzje maj

za przewodnika nieprzyjemne odczucia, jest wi

ne,

eby powstrzymywa

przed podejmowaniem ich w tym stanie.

Gniew niszczy równie

przyja

nie. Kiedy jest si

pełnym gniewu, mo

na zrani

i urazi

najbli

szych. Gdy mija, wyrzucamy to sobie, dlatego odczuwaj

c gniew czujemy si

nieszcz

ęś

liwi. Je

eli jeste

gniewny w pracy, nawet je

li starasz si

to ukry

, klient

wyczuje to, a ty stracisz prac

. Nie mo

na ukry

gniewu inni ludzie zawsze go poczuj

unika

. Kiedy utracisz poczucie szcz

ęś

cia, utracisz powodzenie, co z kolei

stanie si

przyczyn

nast

pnych kłopotów i problemów, podsycaj

cych uczucie gniewu

coraz bardziej. Zatrzymanie gniewu oznacza zatrzymanie do

wiadczania

przeszkadzaj

cych emocji przez powiedzenie sobie "przerwij to do

wiadczsnie"

METODY PRACY Z GNIEWEM I FRUSTRACJ

Jak mo

na rozwi

problemy zwi

zane z gniewem? Nie rozwi

ąŜ

esz ich my

"Powinienem po prostu praktykowa

cierpliwo

ść

" ani przez mówienie sobie "gniew jest

czym

złym, wi

c nie powinienem by

gniewny". Takie my

lenie w niczym nie pomaga.

Potrzebne s

wła

ciwe metody,

rodki reagowania w obliczu frustracji. Musisz nauczy

, jak w sposób ci

gły pracowa

z umysłem i frustracj

kiedy si

pojawia, i

przekształca

frustracj

w szcz

ęś

cie.

Pytanie: Czy odnosi si

to tak

e do frustracji b

cej wynikiem przywi

zania i

Ŝą

dania?"

Odpowied

: Frustracja rodzi si

z gniewu, nie po

Ŝą

dania. Frustracja jest gniewem.

Prawdopodobnie jest ona po

Ŝą

daniem we wczesnych stadiach gniewu ten jego etap

e wi

z po

Ŝą

daniem. Istniej

trzy podstawowe metody pracy z frustracj

radzenia sobie z problemami tego typu. Praktyka z analiz

, to znaczy praca z umysłem, z

lami; praktyka z umiej

tno

ciami oraz z wła

ciwym postrzeganiem. Na przykład

gniew spowodowany negatywnymi słowami pojawia si

dosy

sto, jest to bardzo

praktyczny przykład. Kiedy kto

wypowiada słowa, które nas rani

niewa

ne czy jest to

członek rodziny, przyjaciel, czy partner nie podoba nam si

to, stajemy si

niezadowoleni

i wówczas odczuwamy gniew. Musimy dokładnie analizowa

to uczucie, poniewa

nawet

li mówimy: "Nie powinienem by

gniewny", gniew wci

ąŜ

pozostaje. Nale

y analizowa

uczucia i próbowa

znale

źć

ich prawdziw

natur

. Pierwsze pytanie, które trzeba sobie

postawi

brzmi: "Dlaczego jestem gniewny, dlaczego takie słowa sprawiaj

e staj

Strona 3 z 6

Jak pracować z gniewem

2009-09-12

zagniewany? " Słowo samo w sobie nie jest przyczyn

gniewu, nie rani ciała, ale rani

umysł

taka jest odpowied

W rzeczywisto

adne przykre słowa nie rani

naszego umysłu. Wyobra

sobie,

nawet nie wiesz, co dane negatywne słowo oznacza. W takim wypadku nie ma powodu
aby wybucha

gniewem. Słowo samo w sobie nie wywołuje w nas gniewu, wywołuje go

to co, my sami przypisujemy temu słowu. Jest to nasze przywi

zanie do negatywnego

słowa, które manifestuje si

i sprawia,

e stajemy si

nieszcz

ęś

liwi. Kiedy kto

ywa

słowa "głupek", a ty nigdy przedtem tego nie słyszałe

, nie gniewasz si

. Mo

na tak

pokaza

e słowa same w sobie nie posiadaj

adnej siły; nabieraj

jej dopiero poprzez,

przypisanie słowom okre

lonego znaczenia. Oznacza to,

e gniew pojawia za spraw

naszych przywi

, a nie z powodu tego, co inne osoby mówi

ani jakie d

ki wydaj

Jest to pierwsze

wiczenie umysłu, stosowane wobec frustracji lub gniewu,

spowodowanych szorstkimi słowami. Jest ono bardzo u

yteczne i działa nieustannie.

emy wówczas pomy

: "Dobra, mog

stosowa

praktyk

wobec niemiłych słów,

ale co si

dzieje je

eli kto

krzywdzi mnie fizycznie? Nie mog

tego zignorowa

, jest to

przyczyna fizycznego bólu. Jakich j

zyków obcych bym nie znał, je

li kto

mnie bije, to to

boli". Musisz wówczas wykona

jeden krok dalej. Najpierw

wicz z negatywnymi

słowami, a potem b

dzie ci łatwiej radzi

sobie z fizycznym bólem. Zadaj sobie pytanie

"Dlaczego nie gniewam si

kiedy mnie boli głowa? Dlaczego nie staj

rozgniewany

kiedy mam bóle brzucha? ".

Zamiast gniewa

, próbujesz ul

swojemu bólowi i sprawi

by znikn

ł. Za

ywasz

lekarstwa, odpoczywasz i troszczysz si

o siebie, wi

c dlaczego masz zło

osob

, która ci

uderza? Odpowiesz zapewne: "Poniewa

osoba ta robi to celowo. Ból

głowy nie ma własnego umysłu". Teraz zapytaj siebie: "Dlaczego robi

pokłony, czyni

ofiary Buddzie? Dlaczego ludzie czcz

pos

gi b

stupy? Symbole te nie maj

przecie

umysłu, nie mog

w niczym pomóc. S

jak stół, nie posiadaj

umysłu, ani

adnych

zamiarów. Ale mimo to otrzymuj

błogosławie

stwa i korzy

ci, daje mi to spokój

wewn

trzny i sprawia,

e dobrze mi idzie w pracy. " Najpierw mówimy "Nie przejmuj

rezultatami je

li nie maj

one

adnego celu". Co si

tyczy bólu głowy, nie przejmujemy

rezultatami, poniewa

dowiedzieli

my si

e ból głowy nie ma na celu ranienia nas.

Kiedy mówimy o oddawaniu czci pos

gom, nasz sposób rozumowania przestaje by

logiczny. Mówimy,

e nie przejmujemy si

tym czy pos

gi maj

jakie

zamiary, interesuj

nas tylko rezultaty błogosławie

stwa i korzy

ci. Aby uwolni

od gniewu nie musimy

bra

pod uwag

zamiarów innych. Trzecie

wiczenie umysłu polega na wytworzeniu

dobrych intencji wobec innych. Je

li kto

robi dla nas co

dobrego, powinni

zapami

to i znale

źć

sposób w jaki mogliby

my si

takiej osobie odwdzi

czy

Pytanie: Nigdy nie mo

na by

pewnym intencji innych osób, które s

w wi

kszo

skierowane na osi

gni

cie własnego szcz

ęś

cia."

Odpowied

: Pomy

l o tym kiedy kto

uderza ci

, jeste

rozgniewany z powodu tej osoby

czy z powodu pałki, któr

zadano ci cios? Oczywi

cie, masz na my

li osob

, prawda?

Nie pałk

. Powiniene

zapami

e osoba ta uderza ci

tylko dlatego, poniewa

opanował j

gniew. Gniew jest tym, co sprawia,

e człowiek staje si

bardzo gwałtowny.

W tym wypadku, osoba jest jak pałka, a gniew jest jak osoba, która kontroluje pałk

. Twój

umysł powinien by

tak rozległy, jak szklanka bez dna. Niewa

ne, ile razy oberwiesz twój

umysł pozostaje otwarty.

KIEDY PRAKTYKOWA

WICZENIE UMYSŁU

Bardzo wa

ne jest, by praktykowa

w odpowiednim czasie. Trening umysłu jest mało

przydatny, kiedy jeste

my szcz

ęś

liwi i nie mamy problemów lub kiedy jeste

my sami.

Strona 4 z 6

Jak pracować z gniewem

2009-09-12

Daje on wówczas niewielki post

p, w ka

dym razie bardzo powolny. Wła

ciwym

momentem na

wiczenie jest chwila, w której odczuwa si

gniew wywołany czyim

działaniem. Wtedy powinno si

praktykowa

e wydawa

to trudne, a czasami sprawia,

e odczuwamy niezadowolenie z

praktyki, kiedy inni ludzie przyczyniaj

do powstawania w nas gniewu, ale sposób ten

działa i jest bardzo efektywny. Metoda ta przemieni ci

całkowicie w osob

podobn

bodhisatwie, osob

, któr

wszyscy lubi

. Podam kilka sugestii pomocnych w praktyce.

eby ten trening przyniósł pozytywne rezultaty nale

y zawsze praktykowa

cierpliwo

ść

W naszych praktykach m

dro

ci i dobrych zasług, najwi

ksz

zasług

otrzymuje si

praktykowania cierpliwo

ci. Po

ród Sze

ciu Doskonało

ci, to cierpliwo

ść

przynosi

najwi

ksz

zasług

Pytanie: Czy

wiczenie cierpliwo

ci polega na pami

taniu o byciu cierpliwym, czy

mówieniu sobie "Musz

cierpliwy"?

Odpowied

: Nie, musisz to zrobi

, musisz by

cierpliwym. Im wi

cej praktykujesz

cierpliwo

ci, tym wi

cej praktykujesz współczucia. Je

wiczysz si

w cierpliwo

ci,

dziesz w stanie dostrzec ból i gniew innych ludzi i reagowa

na to ze współczuciem.

Cierpliwo

ść

i gniew nie istniej

w tym samym czasie. Rozgniewana osoba nie posiada

zbyt wiele cierpliwo

ci czy współczucia. Oczywi

cie wszyscy chcemy by

współczuj

cy,

ale jest to trudne. Aby wzbudzi

współczucie musimy my

o cierpieniu innych ludzi

oraz o tym,

e wszyscy oni byli w poprzednich

yciach naszymi rodzicami, byli dla nas

dobrzy.

Takie my

lenie pomaga wzbudzi

współczucie. Jeszcze lepszym sposobem wzbudzenia

współczucia jest próba ogra gniewu. Kiedy redukujesz gniew, współczucie w naturalny
sposób ro

nie, jak temperatura. Inn

drog

doskonalenia pozytywnego postrzegania jest

rozmy

lanie nad własn

wcze

niejsz

karm

i my

lenie, o tym,

e chce si

oczy

poprzez do

wiadczanie. My

l o tym,

e pragniesz sko

czy

z tak

karm

i zwi

zkami

karmicznymi z dan

osob

, po prostu do

wiadczaj

c tego, co jest i nie stwarzaj

c sobie

nowej karmy. To jest inny rodzaj wła

ciwego postrzegania. My

e wszystkie osoby i ich

natura s

niewinne.

Pytanie: Trudno jest uwierzy

e natura wszystkich ludzi jest niewinna.

Odpowied

(Rinpocze

mieje si

): Je

li jak

ąś

osob

nie kieruje gniew, ten kto

nie

uderzy ci

, ani nie spróbuje zrani

słowami. B

dzie w stanie to zrobi

tylko wówczas,

kiedy uzewn

trzni swój gniew, nie ma wtedy wyboru. Wewn

trzna natura tej osoby jest

niewinno

. Je

li przeanalizujesz to, u

wiadomisz sobie,

e ka

da osoba posiada

natur

Buddy czyst

i niewinn

Pytanie: Natura Buddy jest wra

liwa zarówno na rzeczy pozytywne jak i negatywne.

Sprawia to wra

enie,

e mo

e by

równie dobrze czym

złym jak i dobrym. Oznacza to,

e jest ona otwarta na wszelkie mo

liwo

ci. Czy natura Buddy nie jest bardziej neutralna

niewinna?

Odpowied

: Kiedy trzy trucizny nie s

w kim

obecne, wówczas taka osoba jest

wiecona. Je

li nie ma w czyim

trzu trzech trucizn, taki kto

nie ma

adnych

problemów. Gdy oOdpowied

aniczysz trzy trucizny i osi

gniesz wyzwolenie, nie b

potrzebne metody. Gdy nie ma w tobie niczego negatywnego, wówczas wszelkie

dobre rezultaty s

obecne. Nie potrzebujemy dodawa

niczego pozytywnego do naszej

natury Buddy. Nie znaczy to,

e jest ona zerem, tylko

e jest pozytywna sama w sobie.

Kiedy twój umysł jest w stanie spoczynku, jeste

wyzwolony na tym polega praktyka

Strona 5 z 6

Jak pracować z gniewem

2009-09-12

wzbudzania wła

ciwego postrzegania. Mo

esz praktykowa

Dharm

w dowolnym czasie

i na tyle ró

nych sposobów, poniewa

gniew mo

e uzewn

trznia

tak wiele razy.

Nasieniem o

wiecenia jest praktyka bodhisattwy. Tym co sprawia,

e stajesz si

bodhisatw

jest bodhiczita (pragnienie aby wszystkie istoty były szcz

ęś

liwe), a bodhiczita

jest antidotum na gniew. To bardzo wa

ne w naszej duchowej praktyce i codziennym

yciu. Gniew jest podstawowym problemem, a je

li doł

czy si

do tego zbyt du

Ŝą

dania mamy do czynienia z dodatkowym problemem. Z po

Ŝą

daniem pracuje si

nieco pro

ciej ni

z gniewem, je

li nie ma go za du

o, ale oba te uczucia szkodz

wyra

nie bodhiczicie.

Pytanie: Sk

d mo

emy wiedzie

, kiedy po

Ŝą

danie bezpo

rednio nam szkodzi?

Odpowied

: Musisz si

zastanowi

, czy to czego po

Ŝą

dasz jest w zasi

gu twoich

liwo

ci.

Pytanie: My

raczej w kategoriach naszej kultury, gdzie ka

dy wł

cznie ze mn

jaki

okre

lony cel na dany dzie

, odczuwaj

c tak wiele po

Ŝą

dania i pragn

c tak du

Odpowied

: Tak, oczywi

cie,

e nie jest to zadowalaj

ce. Powinni

my my

negatywnych skutkach jakie przynosi po

Ŝą

danie. Zwykle

Ŝą

dze s

skupione na innych

ludziach lub rzeczach, których pragnie ego. Pragnienia zwi

zane z ego wi

ąŜą

szczególnie z praktykowaniem m

dro

ci, ale to zupełnie inny temat. Wtedy nale

praktykowa

nauki zwi

zane z poj

ciem pustki. Korzeniem

Ŝą

dzy jest przywi

zanie.

Musisz praktykowa

c i pami

taj

c o naukach o pustce

sprawi to,

e twoje

przywi

zanie stanie si

coraz bardziej puste. Wci

ąŜ

dzie istnie

, ale ty sam nie

dziesz ju

tak bardzo cierpie

, poniewa

stanie si

ono puste i mniej trwałe. Co do

kontemplacji naszego przywi

zania do przedmiotów, mo

emy my

o niekorzystnych

aspektach ich posiadania. Po pierwsze, ludzie przechodz

przez wiele cierpie

trudno

ci,

eby zarobi

pieni

dze, zdoby

te rzeczy, i tak dalej.

Dopóki jeste

my młodzi musimy pracowa

i tak

e cierpimy z powodu du

ej presji na

zarabianie i oszcz

dzanie pieni

dzy. Gdy ju

nam udało zaoszcz

dzi

Ŝą

kwot

jeste

my nieco starsi, pojawiaj

kolejne problemy. Zdobywamy nowe przedmioty,

staramy si

je chroni

, a to tworzy coraz wi

cej cierpienia. Wówczas zaczynamy ba

ludzi, którzy nam zazdroszcz

, mo

emy na przykład ba

e kto

e nas zabi

, by

przywłaszczy

sobie nasze mienie. Słynny mistrz medytacji Batu Rinpocze powiedział,

li masz jednego kozła, twoje cierpienie b

dzie tak du

e jak ten kozioł. Je

li jeste

wła

cicielem jaka, twoje cierpienie b

dzie tak du

e jak ten jak. Je

li masz du

o pieni

dzy

lub lepszy samochód to przejmujesz si

bardziej, poniewa

wyobra

asz sobie jak

bandyci napadaj

na ciebie i odbieraj

ci wszystkie dobra. Je

li nie masz zbyt wielu

rzeczy to nie przejmujesz si

niczym, nikt ci

nie napadnie. Je

eli jeste

zadowolony z

tego, co posiadasz, wtedy nie masz takich problemów. Wcale nie uwa

am,

e nie

powinno si

mie

pieni

dzy, zarabia

ich, oszcz

dza

. Chodzi o to,

e je

li nie jeste

zadowolony z tego, czym dysponujesz, wówczas pojawiaj

problemy. Je

li jeste

zadowolony, gdyby

musiał nagle to wszystko porzuci

, mógłby

to zrobi

nie cierpi

Strona 6 z 6

Jak pracować z gniewem

2009-09-12