Znaki, tablice znakowe

W języku C do pamiętania znaków przeznaczony jest typ

char (charakter).

Zmienna typu char

zajmuje 1 bajt w pamięci. Ponadto każdemu znakowi odpowiada jego kod ASCII, który jest liczbą

całkowitą

(int).

Stałe znakowe zapisywane są między znakami pojedynczego cudzysłowia

(np.

‘a’, ‘A’

), natomiast do zapisu stałych tekstowych (ciągu znaków) używa się symboli: ” (np.

”stala tekstowa”).

Na końcu tekstu kompilator dodaje znak końca tekstu – jest to znak o

kodzie 0, który jest zapisywany

‘\0’.

Tekst, czyli ciąg znaków (string) zapisywany jest w pamięci

komputera w tablicy typu char.

Kod znaku a znak

Poniższy program wyświetla wprowadzone z klawiatury znaki i ich kody ASCI. Zastosowano funkcję

getchar

do wczytywania 1 znaku z klawiatury. Znak jest wyświetlany na ekranie za pomocą

specyfikacji

%c

stosowanej dla znaków oraz

%d.

Warunkiem stopu jest wprowadzenie spacji (‘ ‘) o

kodzie ASCII 32.

#include <stdio.h>
main()
{
int wybor;
do
{
wybor=getchar();
printf("%d %c\n",wybor,wybor);
}
while (wybor!=32); // do spacji
}

Używając powyższego programu można zauważyć, że kody małych i dużych liter różnią się o wartość

32, co odpowiada cyfrze 1 na 6 bicie od prawej strony (26=32).

Małe litery a duże litery

Kolejny program pokazuje kilka sposobów zamiany liter małych na duże i odwrotnie przy

zastosowaniu operatorów matematycznych ( -, + ) oraz bitowych operatorów logicznych ( |, & ):

#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>

int main()
{
//zamiana malych liter na duze i z powrotem

unsigned i,j,maska;
i=97;
printf("i=%d i=%c\n",i,i);
i=i-32;
printf("i=%d i=%c\n",i,i);
// maska 0000000000100000
maska=32;
i=i | maska;
printf("i=%d i=%c\n",i,i);
maska=~maska;
//maska 1111111111011111
printf("maska=%d\n",maska);
i=i & maska;
printf("i=%d i=%c\n",i,i);
}

Przykład – zliczanie słów w tekście

Do ilustracji tablic tekstowych przedstawiony zostanie program, który wczytuje dowolny tekst i zlicza

występujące w nim słowa. Do zliczania słów zostaną wykorzystane dwie nieznacznie różniące się

funkcje. Kolejne słowo w tekście rozpoznawane jest po tym, że występuje przed nim przynajmniej

jedna spacja.

#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>
#define MAX 150

int licz_slowa_2(text)
char *text;
{
char znak=' ',poprz;
int l=0;
while(poprz=znak,znak=*text++)
if(znak!=' ' && poprz==' ')l++;
return l;
}

int licz_slowa_1(text)
char *text;
{
char znak, poprz=' ';
int i=0,j=0;

while((znak=text[i++])!='\0')
{
if(znak!=' ' && poprz==' ')j++;
poprz=znak;
}
return j;
}

int main()
{
int slowa;
char tekst[MAX],*wtekst;
//wtekst=gets(tekst);
wtekst=fgets(tekst,20,stdin);
printf("%s\n",tekst);
printf("%s\n",wtekst);
slowa=licz_slowa_1(wtekst);
printf(" slow: %d\n slow: %d\n",slowa,licz_slowa_2(tekst));
}

Do wczytania tablicy tekstowej zastosowano funkcję

fgets.

Pierwszym aktualnym parametrem jest

nazwa tablicy, drugi parametr określa liczbę znaków do wczytania, a trzeci wskazuje plik, z którego

ma odbywać się czytanie - w tym przypadku jest to standardowe wejście, czyli klawiatura

(stdin).

Funkcja

fgets

zwraca wskaźnik do przeczytanego tekstu, czyli adres zerowego elementu tablicy.

Funkcja

fgets

dodatkowo dodaje na koniec tablicy znak końca linii (o kodzie 10), a po nim znak

końca tekstu

(\0).

Rozmiar zadeklarowanej tablicy powinien być zatem dłuższy od wczytywanego

tekstu o minimum dwa znaki. Alternatywnym rozwiązaniem jest zastosowanie funkcji

gets

(linia

zakomentarzowana w programie), jednak ze względu na bezpieczeństwo systemu funkcji tej nie

powinno się stosować. Na uwagę zasługuje konstrukcja:

znak=*text++

występującą w funkcji

licz_slowa_2.

Do zmiennej

znak

podstawiany jest jeden bajt spod adresu wskazywanego

przez zmienną

text,

a następnie zmienna ta jest inkrementowana, co oznacza, że będzie ona

wskazywać na kolejny bajt. W alternatywnej funkcji

licz_slowa_1

zastosowano konstrukcję:

znak=text[i++] -

do zmiennej

znak

podstawiany jest i-ty element tablicy

(text[i]),

a

następnie indeks i jest zwiększany o 1.