Metodologia

Metodologia

dr Arkadiusz Stanula

Opracowano na podstawie:
Igor Ryguła – Proces badawczy w naukach o sporcie. AWF Katowice 2004

Istota i pojęcia metodologii nauk

Istota i pojęcia metodologii nauk

metodologia

gr. methodos = badanie

+ logos = słowo, nauka

Metodologia jest nauką o czynnościach poznawczych 
badań naukowych oraz wytworach poznawczych tych 
czynności. Szczególnym zainteresowaniem metodologii 

czynności. Szczególnym zainteresowaniem metodologii 
są metody badawcze i ich wytwory w postaci faktów, 
czyli uzyskanych informacji, czy też danych 
przedstawionych jako jakościowe lub ilościowe zmienne 
i ich wskaźniki.

Metodologię nauk, w ogólnym znaczeniu, możemy 
rozumieć jako system jasno określonych reguł i 
procedur, do których odwołują się badania będące 
podstawą ewaluacji wiedzy.

Podział Metodologii Nauk

Podział Metodologii Nauk

Podział Metodologii Nauk:

Podział Metodologii Nauk:

• w aspekcie pragmatycznym,

jako naukę o metodach 
działalności naukowej i 
stosowanych w nauce 
procedurach badawczych,

• w aspekcie apragmatycznym, 

jako naukę o elementach i 
strukturze systemów naukowych, 
to jest o wytworach nauki w 
postaci pojęć, twierdzeń, teorii 
nauki itd.

pragmatyczny – oparty na faktach, na logicznym związku rzeczy; rzeczowy, praktyczny

Podział Metodologii Nauk:

Podział Metodologii Nauk:

•

metodologia ogólna – traktująca o 
prawidłowościach rządzących 
procesem poznawczym, wspólnym dla 
wszystkich nauk (np. klasyfikowanie, 
definiowanie, wnioskowanie, 
wyjaśnianie itp.),

•

metodologia szczegółowa
(metodologie szczegółowe) –
dotycząca danej dyscypliny naukowej i 
zajmująca się charakterystycznymi dla 
tej właśnie dyscypliny naukowej 
procedurami poznawczymi (np. 
planowanie eksperymentów, budowa 
testów itp.)

Metodologia ogólna

Metodologia ogólna

Metodologia szczegółowa

Metodologia szczegółowa

Metodologia nauk o sporcie

Metodologia nauk o sporcie
jest rozumiana jako nauka o 
metodach i procedurach 
zdobywania informacji (wiedzy) 

zdobywania informacji (wiedzy) 
oraz tworzeniu teorii naukowych, 
wyjaśniających zjawiska systemu 
treningu sportowego w oparciu o 
metodologię nauk empirycznych.

Cele nauczania metodologii:

•

Wiedza z zakresu metodologii badań jest 
niezbędna do zrozumienia naukowych tekstów 
i procedur, z którymi badacz (student, 
pedagog, trener, fizjoterapeuta) zapoznaje się 
w trakcie lektury naukowych opracowań z 
zakresu danej nauki, a zwłaszcza tych ich 
części, które dają sprawozdanie z 
przeprowadzonych przez danego autora 

przeprowadzonych przez danego autora 
badań empirycznych.

•

Badacz (student, pedagog, trener, 
fizjoterapeuta) powinien umieć: samodzielnie 
zaprojektować badanie empiryczne, 
samodzielnie je przeprowadzić, samodzielnie 
zinterpretować i uogólnić uzyskane wyniki. Aby 
to osiągnąć musi on posiąść odpowiednie 
kompetencje metodologiczne.

Znajomość bierna:

Znajomość bierna:

a)

kontekst studiowania, ze zrozumieniem 
literatury naukowej,

b)

kontekst poprawnego wykorzystania, 
w praktyce nauk o kulturze fizycznej, 

w praktyce nauk o kulturze fizycznej, 
rezultatów badawczych 
zaczerpniętych z literatury przedmiotu,

c)

kontekst umiejętnego formułowania 
pytań adresowanych do specjalistów 
z zakresu metodologii i statystyki.

Znajomość czynna:

Znajomość czynna:

a)

kontekst prowadzenia własnych badań 
empirycznych,

b)

kontekst integrowania rezultatów 
badawczych powstałych w różnych 
pracowniach,

pracowniach,

c)

kontekst powtarzania (replikacji) badań 
empirycznych,

d)

kontekst psychologii badania 
empirycznego i etyki zachowań 
badawczych.

PRZYGOTOWANIE ZAŁOŻEŃ PRACY BADAWCZEJ

PRZYGOTOWANIE ZAŁOŻEŃ PRACY BADAWCZEJ

( Research Project )

( Research Project )

Elementy treści projektu badawczego:

Elementy treści projektu badawczego:

1. Uzasadnienie podjęcia tematu.
2. Wyjaśnienie podstawowych pojęć i obszarów wiedzy na których oparty jest temat pracy – eksplikacja 

tematu pracy.

3. Teoria naukowa stanowiąca podstawę sformułowania i rozwiązania problemu badawczego.

3.1. Operacjonalizacja 

4. Problem badawczy w świetle piśmiennictwa (przegląd stanowisk oraz efektów najnowszych badań 

naukowych - kwerenda). Na jego podstawie sformułować cele badań, pytania i hipotezy 
badawcze. 

5. Metodyka badań.

5. Metodyka badań.

5.1 Materiał badań.

5.1.1. Desygnaty badanych obiektów.
5.1.2. Liczba badanych obiektów.
5.1.3. Techniki doboru obiektów do badań.

5.2. Typy badań i metody badawcze.
5.3. Zmienne i ich wskaźniki.
5.4. Techniki i narzędzia badawcze.

5.4.1. Rzetelność i trafność narzędzi pomiarowych.
5.4.2. Błąd pomiaru.
5.4.3. Narzędzia analizy statystycznej.

6. Wyniki badań.

6.1. Analiza wyników badań.
6.2. Omówienie wyników badan i wnioski.

7. Literatura treści założeń.

Załączniki