Taktyka Działań Ratowniczych
1
1
RATOWNICTWO TECHNICZNE
TEMAT:
Ratownictwo drogowe samochodów wyposa
żonych
w instalacj
ę zasilania silników gazem
LPG i CNG.
2
Surowce energetyczne
Ropa naftowa – mieszanina
w
ę
glowodorów
Skład:
80-88% w
ę
gla;
11-14,5% wodoru;
0,01-6% siarki (rzadko do 8%);
0,005-0,7% tlenu (rzadko do 1,2%);
0,001-1,8% azotu.
Gaz ziemny - mieszanina
w
ę
glowodorów
Skład:
ponad 90% metanu CH
4
3
Metan (CH
4
)
l
ż
ejszy od powietrza
Etan (C
2
H
6
)
ci
ęż
szy od powietrza
Propan (C
3
H
8
)
ci
ęż
szy od powietrza
Butan (C
4
H
10
)
ci
ęż
szy od powietrza
Metan
0,71 kg/m³
Etan
1,32 kg/m³
Propan
2,019 kg/m³
Butan
2,703 kg/m³
Powietrze
1,20 kg/m³
Azot
1,25 kg/m³
Tlen
1,43 kg/m³
Wodór
0,09 kg/m³
4
LPG
(Liquefied Petroleum Gas)
CNG
(Compressed Natural Gas)
HCNG
(Hydrogen Compressed Natural Gas)
LNG
(Liquefied Natural Gas)
Taktyka Działań Ratowniczych
2
5
LPG (Liquefied Petroleum Gas)
(skroplony propan-butan)
• gaz - ulega skropleniu w temperaturze pokojowej,
gdy ci
ś
nienie wynosi od 2,2 do 4 atm. Do butli jest
pompowany przy ci
ś
nieniu rz
ę
du 6 atm.
• produkt uboczny w rafinacji ropy naftowej
• najbardziej wszechstronne
ź
ródło energii.
6
CNG (Compressed Natural Gas)
spr
ęż
ony gaz ziemny
•
spr
ęż
ony do 20-25 MPa.
•
do nap
ę
du pojazdów silnikowych
•
warto
ść
energetyczna 1m
3
w warunkach
normalnych (m
3
) to około 1l benzyny.
•
masa 1m
3
gazu ziemnego to w przybli
ż
eniu 0,7 kg
7
LLLL
NG (Liquefied Natural Gas)
skroplony gaz ziemny
•
spr
ęż
ony w butli do ci
ś
nienia kilku bar w temp. -160
o
C.
•
do nap
ę
du pojazdów silnikowych
•
schłodzony w butli do min –160
o
C
•
g
ę
sto
ść
430-500 kg/m
3 (w stanie skroplonym)
•
skroplony zajmuje ok. 600 razy mniejsz
ą
obj
ę
to
ść
ni
ż
magazynowany standardowo (1000 kPa, 0
o
C)
•
butl
ę
tankuje si
ę
do 90% jej obj
ę
to
ś
ci
•
pojemno
ść
butli ok. 330 dm
3
(ok. 130kg)
8
LLLL
NG – wła
ś
ciwo
ś
ci i zagro
ż
enia
•
palny, DGW-5% GGW-15%
•
mo
ż
liwo
ść
odmro
ż
e
ń
powierzchniowych w przypadku
rozszczelnienia butli,
•
bezwonny, nie jest nawaniany tetrahydrotiofenem (THT)
•
mo
ż
e by
ć
dusz
ą
cy przy du
ż
ych st
ęż
eniach
(wypiera tlen)
•
Taktyka Działań Ratowniczych
3
9
Skład gazu CNG
Propan-Butan
1.8%
Metan
91.6%
Inne w
ę
glowodory
1.1%
Etan
4.7%
Dwutlenek w
ę
gla
0.5%
Azot
0.3%
10
Zalety CNG jako paliwa:
•niska emisja zanieczyszcze
ń
(mało w
ę
gla) (główny składnik to
metan, CH
4
)
•spalanie przebiega wolniej (silnik pracuje ciszej)
•gaz szybko ulega rozproszeniu (nie rozlewa si
ę
jak benzyna i
nie zalega przy ziemi jak LPG)
•wysoka temperatura samozapłonu (dla CNG 537 °C, dla
benzyny 340 °C, dla ON 270 °C)
•w pełni hermetyczna instalacja tankowania oraz składowania
•pojazdy maj
ą
fabrycznie zamontowan
ą
instalacj
ę
CNG
•najwy
ż
sza liczba oktanowa w
ś
ród paliw silnikowych - 110 do
120
•najwy
ż
sza warto
ść
opałowa w
ś
ród paliw silnikowych (CNG 55,5;
benzyna 45 MJ/kg)
•znaczne oszcz
ę
dno
ś
ci na paliwie, nie jest produkowany z ropy
naftowej
11
Wady CNG jako paliwa:
•
konieczno
ś
ci instalacji butli wysokoci
ś
nieniowych do 20 Mpa
(ci
ęż
kie stalowe lub wykonane z drogich kompozytów)
•
konieczno
ś
ci spr
ęż
ania gazu przez stacj
ę
tankowania do bardzo
wysokiego ci
ś
nienia
•
w przypadku silników z zapłonem samoczynnym - dostosowanie
ich do zasilania CNG wymaga zabudowania iskrowego układu
zapłonowego lub wtryskiwania niewielkiej dawki ON do komory
spalania z jednoczesnym wtryskiem CNG do kolektora
dolotowego
•
stosunkowo mała sie
ć
stacji tankowania CNG w Polsce
•
wi
ę
ksza obj
ę
to
ść
CNG (ilo
ść
spr
ęż
onego gazu równowa
ż
na 1l
benzyny lub 1,3l LPG zajmuje ponad 4 l)
12
HCNG (lub H
2
CNG)
(Hydrogen Compressed Natural Gas)
•mieszanina spr
ęż
onego gazu ziemnego i 4 - 9% wodoru
•u
ż
ywany jako paliwo do silników o spalaniu wewn
ę
trznym oraz
zastosowa
ń
domowych.
•udział wodoru do 50% mieszaniny nie zwi
ę
ksza ryzyka
wybuchu czy zapłonu w porównaniu do samego CNG.
•bardzo mała sie
ć
stacji tankowania na
ś
wiecie
Taktyka Działań Ratowniczych
4
13
Butan
Metan
Gaz domowy
Etan 5÷15%
Wodór
Acetylen
Propan
Granice palno
ś
ci gazów
% gazu w powietrzu
14
Informacje ogólne LPG:
Gaz Płynny - mieszanina w
ęglowodorów głównie Propanu
C
3
H
8
i Butanu C
4
H
10
. Oba składniki uzyskiwane s
ą w drodze
destylacji ropy naftowej.
- Zarówno Propan jak i Butan, w temperaturze pokojowej
znajduj
ą się w stanie gazowym.
- Aby otrzyma
ć ciekły Propan, potrzeba schłodzić go do ok. -
40°C natomiast Butan do ok. -0,5°C.
- Sposobem przej
ścia tych gazów do stanu ciekłego, jest również
poddanie ich działaniu ci
śnienia ok. 0,6 MPa przy temp. ok. 15°C
- Łatwopalny i słabo miesza si
ę z powietrzem oraz z wodą
15
Wybrane parametry fizykochemiczne i pożarowe propanu
i butanu
BUTAN
PROPAN
JEDNOSTK
A
PARAMETR
-0,5
-42,1
°C
Temperatura wrzenia
-
8,3
atm
Maksymalne ciśnienie wybuchu
8,5
13,5
%
Górna granica wybuchowości
1,6
2,1
%
Dolna granica wybuchowości
365
470
°C
Temperatura samozapalenia
-60
-95,0
°C
Temperatura zapłonu
37.5
42,0
atm
Ciśnienie krytyczne
152
96,8
°C
Temperatura krytyczna
-
8,5
atm
Prężność par w temperaturze
20°C
2,05
1,56
-
Gęstość gazów względem
powietrza
-0,5
-42,1
°C
Temperatura wrzenia
16
Oddziaływanie LPG na człowieka
Pary gazu płynnego LPG nie są toksyczne, ale mają
działanie narkotyczne.
- objawy zatrucia ostrego: bóle w jamie brzusznej,
wymioty, zwężenie źrenic, ból głowy, osłabienie,
tętno 40-50 uderzeń/minutę, senność
- objawy zatrucia ciężkiego: zapalenie płuc, utrata
przytomności, podrażnienie nerwu błędnego,
zaburzenie oddechu.
Taktyka Działań Ratowniczych
5
17
Oddziaływanie CNG na człowieka
Objawy zatrucia ostrego: substancja w małym
stężeniu powoduje przyspieszenie czynności
serca, oddechu, ból głowy, zaburzenia orientacji.
W dużych stężeniach wywołuje nudności,
wymioty, senność, utratę przytomności, drgawki z
ryzykiem zgonu.
Gaz duszący fizycznie wskutek zmniejszenia
ciśnienia tlenu w miejscy wycieku.
18
Gaz płynny w fazie ciekłej charakteryzuje duży
współczynnik rozszerzalności objętościowej.
Wraz z przyrostem temperatury ciecz zwiększa
znacznie swoją objętość. Związane jest to z
przyrostem ciśnienia spowodowanym przyrostem
objętości fazy ciekłej. Aby zabezpieczyć zbiorniki
przed skutkami tego zjawiska ogranicza się
napełnianie zbiorników. Dopuszcza się
napełnianie zbiorników magazynowych do 85%,
a zbiorników w samochodach do 80% ich
pojemności. Przestrzeń gazowa jest niezbędna z
tego względu, że do momentu zajęcia całej
objętości zbiornika przez fazę ciekłą przyrost
ciśnienia na każdy stopień temperatury wynosi
8 barów. Grozi to uszkodzeniem zbiornika lub
armatury oraz wyciekiem gazu.
19
Zalety LPG jako paliwa
samochodowego
1. Całkowite spalanie bez strat na wylocie, bez obecno
ści
dymu lub sadzy nie pozostawia nagarów i osadów
w
ęglowych w komorze spalania, nie powoduje korozji
2. Pozwala na prawidłowe i całkowite wymieszanie z
powietrzem bez specjalnych dodatków we wszystkich
temperaturach. Wysoka liczba oktanowa (> 100).
3. Mniejsze zanieczyszczenie oleju silnikowego, b
ędące
efektem nieobecno
ści osadów węglowych jak i zjawiska
kondensacji paliwa na
ściankach cylindra.
W efekcie czego olej wykazuje lepsze wła
ściwości smarujące
20
Wady LPG jako paliwa
samochodowego
1. Spadek mocy silnika o ok. 4% oraz pr
ędkości o ok. 5 %
2. Niewielki koszt zu
życia paliwa gazowego w stosunku do
benzyny (mniejsza warto
ść opałowa)
3. Dodatkowy zbiornik
Taktyka Działań Ratowniczych
6
21
Budowa instalacji gazowej:
Na typow
ą instalację zasilającą silniki samochodowe
paliwem gazowym składaj
ą się następujące elementy:
• zbiornik lub butla
• zespół do napełniania
• wielozawór
• szczelna obudowa wielozaworu
• zawory odcinaj
ące
• reduktor
• mieszalnik, mikser
• zawory odcinaj
ące
• elastyczne przewody gazowe
• instalacja elektryczna
22
Zbiorniki LPG:
Wyró
żniamy dwa rodzaje zbiorników:
Zbiornik klasy A: - skonstruowany do u
żytkowania z
zaworem nadci
śnieniowym lub bezpieczeństwa, wykonany z
cie
ńszej blachy.
Małe prawdopodobie
ństwo rozerwania płaszcza zbiornika.
Zbiornik klasy B: - skonstruowany do u
żytkowania bez
zaworu bezpiecze
ństwa, wykonany z grubszej blachy i tym
samym zapewniaj
ącą większą wytrzymałość mechaniczną.
Zbiorniki LPG musz
ą być montowane w pojazdach w ściśle
okre
ślonym przez producenta położeniu, tak aby był
spełniony warunek maksymalnego napełnienia do 80 %
całkowitej pojemno
ści zbiornika
23
ZBIORNIK CYLINDRYCZNY
Z JEDNYM OTWOREM
ZBIORNIK TOROIDALNY
WEWNĘTRZNY
ZBIORNIK TOROIDALNY
ZEWNĘTRZNY
24
Schemat instalacji gazowej LPG
(firmy Landi S.R.L.)
Taktyka Działań Ratowniczych
7
25
Schemat instalacji gazowej LPG i CNG
(firmy Landi S.R.L.)
(System Lambda 8000 RTEM)
26
ELEMENTY SKŁADOWE I BUDOWA ISNTALACJI
GAZOWEJ
27
Zasady post
ępowania w
sytuacjach awaryjnych:
Aby działanie było skuteczne nale
ży w pierwszej
kolejno
ści prawidłowo rozpoznać, czy mamy do czynienia
z pojazdem przystosowanym do zasilania paliwem
gazowym, czyli:
• ko
ńcówka tankowania gazem - jedyny element instalacji
wyprowadzony w widoczny sposób na zewn
ątrz pojazdu - osobowe - z
tyłu pojazdu poni
żej zderzaka, po przeciwnej stronie niż rura wydechowa
lub zabudowana w plastykow
ą obudowę zderzaka lub na wysokości
kurka wlewu benzyny - dostawcze i ci
ężarowe - w środkowej części
pojazdu z lewej lub prawej strony pojazdu mo
żna też zauważyć zbiornik
na gaz je
śli jest umiejscowiony w podwoziu pojazdu (nie mylić ze
zbiornikiem na spr
ężone powietrze)
28
MIEJSCE MONTA
Ż
U ZBIORNIKA
Taktyka Działań Ratowniczych
8
29
30
Zasady postępowania
w sytuacjach awaryjnych:
UWAGA !!!!
Nie ma mo
żliwości ustalenia na podstawie zewnętrznych oględzin
czy instalacja gazowa wyposa
żona jest w zawór bezpieczeństwa.
St
ąd wypływa bardzo ważny wniosek dla ratowników:
Aby zachować stosowny poziom bezpieczeństwa w sytuacji
gdy nie ma pewności jaka instalacja znajduje się w
pojeździe, należy ją traktować tak jak instalację nie
wyposażoną w zawór nadmiarowy i sposób działań
dostosować do zagrożenia związanego z możliwością
eksplozji zbiornika.
31
Tok post
ępowania w typowych
sytuacjach awaryjnych - przy
instalacjach LPG
32
Po
żar samochodu z instalacją LPG
Podczas wypadku zwi
ązanego z pożarem należy
przeanalizowa
ć kilka możliwych do zaistnienia sytuacji:
2. Po
żar oddziałujący na zbiornik, który w wyniku
wypadku uległ zgnieceniu bez rozszczelnienia
3. Po
żar oddziałujący na zbiornik, który w wyniku
wypadku uległ rozszczelnieniu
1. Po
żar oddziałujący na zbiornik w stanie
nienaruszonym
Taktyka Działań Ratowniczych
9
33
Po
żar samochodu z instalacją LPG
Analiza powstałych zagro
żeń musi być przeprowadzona bardzo
starannie, szybko i stosunkowo dokładnie.
Najniekorzystniejsz
ą sytuacja będzie stwierdzenie braku
symptomów rozszczelnienia zbiornika oraz działania zaworu
bezpiecze
ństwa. W takim przypadku należy intensywnie
chłodzi
ć pojazd oraz starać się strumieniami wody dotrzeć
bezpo
średnio do płaszcza zbiornika. W zależności od
intensywno
ści i gwałtowności rozwoju pożaru rozerwanie
zbiornika mo
że nastąpić w przybliżeniu pomiędzy 6 a 10
minut
ą od chwili powstania pożaru. Teren pożaru zabezpieczyć
przed dost
ępem osób postronnych a samochody pożarnicze
ustawi
ć poza obszarem rażenia. Ustawiając pojazdy i
stanowiska ga
śnicze należy uwzględnić wszelkiego rodzaju
naturalne zasłony, chroni
ące przed skutkami wybuchu.
34
Po
żar samochodu z instalacją LPG
Jak wykazały badania, wybuch zbiornika z benzyn
ą nie
powodował wybuchu zbiornika z gazem; wynika to przede
wszystkim z faktu znacznej bezwładno
ści cieplnej
zgromadzonego wewn
ątrz zbiornika gazu i wytrzymałości
mechanicznej zbiornika
35
Standardy post
ępowania w
przypadku po
żarów
samochodów z instalacj
ą
LPG
36
Po
żar samochodu z rozszczelnieniem
instalacji gazowej
• ewakuowa
ć ludzi z zagrożonej strefy
• ugasi
ć pożar
• obficie chłodzi
ć zbiornik paliwa gazowego wodą
• chłodzi
ć zbiornik gazu do chwili osiągnięcia
temperatury otoczenia
• z chwil
ą gdy możliwy jest dostęp do zbiornika gazu,
otworzy
ć komorę wielozaworu i zamknąć zawór odcinający
Taktyka Działań Ratowniczych
10
37
Rozszczelnienie instalacji
gazowej
W tym przypadku powstanie rozprzestrzeniaj
ąca się
strefa zagro
żenia wybuchem. Nie wolno nic zmieniać w
instalacji elektrycznej pojazdu - wył
ączać świateł,
zapłonu, odł
ączać akumulatora. Nie wolno używać
urz
ądzeń mogących wywołać iskrzenie. Wielkość strefy
zagro
żonej wybuchem będzie zależała od ilości
wypływaj
ącego gazu, ukształtowania terenu, możliwości
przewiewu w miejscu zdarzenia
38
Uszkodzenie płaszcza zbiornika, uszkodzenie
wielozaworu na zbiorniku gazu, gwałtowny
wypływ gazu:
• ewakuowa
ć ludzi z zagrożonej strefy
• unika
ć jakichkolwiek działań mogących zainicjować wybuch
• nic nie zmienia
ć w instalacji elektrycznej samochodu
co mogłoby doprowadzi
ć do przeskoku iskry, nie
u
żywać narzędzi mogących wywołać iskrzenie
• kontrolowa
ć stężenie gazu eksplozymetrem
• rozprasza
ć istniejącą mieszaninę wybuchową do czasu
a
ż cała zawartość zbiornika odparuje
• unika
ć kontaktu nie osłoniętych części ciała z
wypływaj
ącym gazem, nie dotykać rękami oziębianych
elementów instalacji gazowej i pojazdu
39
Instalowanie w samochodzie układu paliwowego LPG podlega
przepisom Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z
dn. 01.02.1993 r. (Dz. U. 21/93) z późniejszymi zmianami. Przepisy te
wymieniają elementy tego układu oraz określają postępowanie przy
instalowaniu części składowych. Nadzór nad użytkowaniem i rejestracją
pojazdów sprawują Wydziały Komunikacji Urz
ędów Wojewódzkich,
za pośrednictwem wytypowanych stacji diagnostycznych oraz Kolejowy
Inspektorat Dozoru Technicznego, które przeprowadzają badania i
atestowanie zbiorników. Przestawienie samochodu napędzanego
benzyną na LPG nie wymaga zmian silnika, lecz jedynie specjalnego
wyposażenia dodatkowego. Ciekły LPG przepływa ze zbiornika do
reduktora parownika przez wysokoprężny przewód. Przepływ ten jest
regulowany przez zawór elektromagnetyczny, który jest zamknięty
(kiedy silnik nie pracuje) lub napędzany jest benzyną. W reduktorze
parownika LPG przemienia się ze stanu ciekłego w gazowy. Potrzebna
do gazyfikacji energia pochodzi z gorącej wody z systemu chłodzenia
silnika. Odparowany LPG jest dosyłany przez przewód łączący do
mieszalnika, gdzie następuje proporcjonalne wymieszanie z powietrzem
zassanym przez silnik.
Instalowanie w samochodzie
40
Prawidłowo wykonana instalacja w czasie eksploatacji nie stwarza większych
zagrożeń niż benzyna. Jednak występują pewne obostrzenia, które np.
zakazują garażowania pojazdów wyposażonych w instalację gazową w
podziemnych garażach i parkingach. Jest to związane ze znaczną gęstością
tych gazów względem powietrza co w przy-padku nieszczelności instalacji
powodowałoby gromadzenie się par w naj-niższych partiach pomieszczeń i
stwarzałoby zagrożenie wybuchu. Również zbiorniki zdają się być
bezpieczne, gdyż obliczone są na wytrzymanie ciśnień rzędu 100 atm, oraz w
czasie zderzeń powinny wyjść bez szwanku przy przeciążeniu dochodzącym
do 20g (g - wartość przyciągania ziemskiego), co odpowiada katastrofalnemu
zderzeniu czołowemu. Poduszka gazowa, która zajmuje 20% pojemności
zbiornika przy pełnym napełnieniu (faza ciekła zajmuje wówczas 80%
pojemności) kompensuje wpływ zmian temperatury i zabezpiecza przed
osiągnięciem parametrów krytycznych gazu w warunkach normalnej
eksploatacji zbiornika, a także w zakresie daleko przekraczającym je.
Zagrożenia od samochodowych
instalacji gazowych
Taktyka Działań Ratowniczych
11
41
W samochodach osobowych zbiornik zwykle umiejscowiony jest
w tylnej części pojazdu, w bagażniku, tuż za siedzeniem. Jest to
optymalnie dobrane miejsce pod względem jego bezpieczeństwa
jak i możliwości wykorzystania wolnej przestrzeni. Kształt
zbiornika oraz grubość jego ścianek czyni zbiornik stosunkowo
odpornym na odkształcenia spowodowane uderzeniem innego
samochodu.
Zgniecenie
Uderzenie w tył pojazdu
Uderzenie boczne tylne mogące
wyrzucić zbiornik poza pojazd
42
Rozpoznawanie samochodów z
instalacją LPG
1. Elektrozawór gazowy
2. Reduktor
3. Silnik krokowy (atuator)
4. Mikser
5. Centrala steruj
ąca VOILA 180
43
44
Od tej zasady mog
ą
by jednak odst
ę
pstwa.
Taktyka Działań Ratowniczych
12
45
Zabezpieczenie terenu akcji
Każde miejsce działań ratowniczych powinno być odpowiednio
zabezpieczone przed dostępem osób postronnych. Gwarantuje to nie tylko
sprawne przeprowadzenie akcji, ale również w niektórych sytuacjach
bezpieczeństwo osobom postronnym.
Objętość gazu (l)
Promień strefy (m)
46
Przykładowa instalacja CNG
47
Test cyklicznego obci
ąż
ania zbiornika - zachowanie si
ę
zbiornika w codziennej
eksploatacji.
Polega na napełnianiu zbiornika w temperaturze otoczenia i obejmuje ilo
ść
cykli
napełniania równ
ą
ilo
ś
ci lat u
ż
ytkowania pomno
ż
onej przez 1000.
Podczas prób nie mo
ż
e nast
ą
pi
ć
zniszczenie lub rozszczelnienie zbiornika.
Test ci
ś
nieniowy - odporno
ść
zbiornika na wysokie ci
ś
nienie.
Polega na napełnianiu zbiornika do ci
ś
nienia przekraczaj
ą
cego
trzykrotnie ci
ś
nienie robocze zbiornika.
Zbiornik CNG musi wi
ę
c wytrzyma
ć
ci
ś
nienie rz
ę
du 600 atmosfer (60 MPa)!
Test ogniowy - warunki przypominaj
ą
ce np. po
ż
ar pojazdu.
Zbiornik napełniony spr
ęż
onym gazem ziemnym jest przetrzymywany w ogniu
przez 30 min.
Odporno
ść
na działanie kwasu - wytrzymało
ść
zbiornika na niekorzystne
warunki eksploatacji.
Zbiornik pod ci
ś
nieniem 260 atmosfer poddawany jest działaniu kwasu
siarkowego (podobnym do kwasu akumulatorowego o st
ęż
eniu 30 %) przez czas
100 godzin, a nast
ę
pnie na zbiorniku przeprowadza si
ę
prób
ę
ci
ś
nieniow
ą
.
Testy jakim poddawany jest zbiornik na CNG
48
Przykładowa instalacja LNG
1.
Zawór zabezpieczający tankowanie
2.
Zawór odcinający paliwo
3.
Zawór nadmiernego wypływu (zabezpiecza przed
niekontrolowanym wypływem fazy ciekłej)
4.
Zawór przewietrzający.
5. Regulator ciśnienie zbiornika
6. Zawór bezpieczeństwa.
7. Dodatkowy zawór bezpieczeństwa.
8. Wskaźnik poziomu paliwa
Taktyka Działań Ratowniczych
13
49
Butla ciśnieniowa instalacji LNG
50
Komunikacja miejska
stanowi wzorcowy
przykład segmentu
bran
ż
y motoryzacyjnej
bardzo du
ż
ym
negatywnym
oddziaływaniu na
ś
rodowisko naturalne
Zbiorniki ci
ś
nieniowe musz
ą
spełnia
ć
nast
ę
puj
ą
ce wymagania:
- ci
ś
nienie rozrywaj
ą
ce musi wynosi
ć
około 600 bar,
- zawory bezpiecze
ń
stwa musz
ą
natychmiast odci
ąć
dopływ gazu w
przypadku nieporz
ą
danego ulotu gazu,
- w przypadku po
ż
aru musi zadziała
ć
bezpiecznik topikowy powoduj
ą
c
kontrolowane wypuszczenie gazu ze
zbiornika
Instalacja CNG w autobusach
51
Autobus z instalacją CNG
Dach - poszycie i kratownica
52
Schemat instalacji gazowej CNG-autobus
Taktyka Działań Ratowniczych
14
53
Instalacja gazowa
– ci
ś
nienie do 200 barów
zawór steruj
ą
cy
zł
ą
czki i
przewody
zawór napełniania
zamek
czujniki indukcyjny
osłony przewodów
zawór
odcinaj
ą
cy
filtr
gazu
re
d
u
k
to
r
mieszalnik
54
Instalacja gazowa
– ci
ś
nienie do 200 barów
zawór steruj
ą
cy
zawór
napełniania
osłony przewodów
zawór
odcinaj
ą
cy
filtr
gazu
re
d
u
k
to
r
mieszalnik
zawór
steruj
ą
cy
55
Włókno szklane
Materiał
energochłonny
Materiał kompozytowy
w
ę
glowo-epoksydowy
Kołnierz
aluminiowy
Polietylen HDPE
Budowa butli gazowej
• Maksymalna ilo
ść
: 7 lub 14 dla
autobusu przegubowego
• Pojemno
ść
125l lub 214l
• Ci
ś
nienie 200 barów
56
Zawór butli
R
ę
czny
zawór
odcinaj
ą
cy
Zawór
elektromagnetyczny
Bezpiecznik
temperaturow
y
Za
ś
lepka
szybkiego
opró
ż
niania
butli
Zł
ą
cze kontrolno-
pomiarowe
Kruciec
wyj
ś
ciowy
Taktyka Działań Ratowniczych
15
57
Czujnik kolizji/uderzenia Wył
ą
cznik serwisowy Jednostka steruj
ą
ca
Czujnik kolizji/uderzenia
58
Zawór szybkiego opró
ż
niania butli
59
Regulator ci
ś
nienia gazu
1. Elektrozawór
2. Wlot, wysokie
ci
ś
nienie
3. Układ ogrzewania
4. Zawór bezpiecze
ń
stwa
5. Przewód wylotowy
6. Wylot (10 Bar)
7. Czujnik ci
ś
nienia
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
więcej podobnych podstron