Imiê i nazwisko

Klasa

Punkty

Ocena

DOŒWIADCZENIE

TEMAT: DZIEDZICZENIE P£CI U CZ£OWIEKA

Etap

Opis

Problem
badawczy

Hipoteza

Obiekt

Metoda

badawcza

Odrêczny szkic zestawu doœwiadczalnego

Wykaz materia³ów i przyrz¹dów

Nazwa

Liczba

(szt).

Jasne nasiona fasoli œredniej wielkoœci

150

Ciemne nasiona fasoli œredniej wielkoœci

50

S³oiki pojemnoœci 1/2 l lub 1 l

3

Kartka z bloku technicznego lub karton

1

No¿yczki

1

O³ówki

2

Zwiêz³y opis metody

1. W jednym s³oiku oznaczonym liter¹ k (k – kobieta) umieœæ 100 jasnych nasion fasoli,
a w s³oiku oznaczonym liter¹ m (m – mê¿czyzna) 50 jasnych i 50 ciemnych. Jasne nasiona
symbolizuj¹ chromosomy X, a ciemne – chromosomy Y.

2. Przetnij kartkê wzd³u¿ na dwie czêœci. Zagnij ka¿d¹ z czêœci wzd³u¿ na po³owê, a nastêpnie
zagnij wzd³u¿ ka¿dej z po³ówek, tak aby powsta³y „harmonijki” o przekroju w kszta³cie litery M.
Bêd¹ to rynienki u³atwiaj¹ce losowanie.

3. Do jednej rynienki wsyp kilkanaœcie nasion ze s³oika (k), a do drugiej ze s³oika (m).

4. Za pomoc¹ o³ówków wyrzucaj z rynienek po jednym nasionku. W ten sposób symulujemy
proces zap³odnienia, podczas którego gamety losowo ³¹cz¹ siê ze sob¹. Druga osoba notuje
wyniki w tabeli wyników surowych. Jeœli zosta³y wylosowane dwa jasne nasiona nale¿y
postawiæ „1” w rubryce XX, a jeœli wylosowano nasiona jasne i ciemne „1” nale¿y postawiæ
w rubryce XY.

5. Po ka¿dym losowaniu wrzucaj wylosowane nasiona do trzeciego s³oika.

6. ProwadŸ eksperyment a¿ do wyczerpania nasion w s³oikach k i m.

PRZEPROWADZENIE EKSPERYMENTU

Etap

Wyniki uzyskane podczas stu kolejnych losowañ

Tabela
wyników
surowych

LP

XX

XY

LP

XX

XY

LP

XX

XY

LP

XX

XY

1.

26.

51.

76.

2.

27.

52.

77.

3.

28.

53.

78.

4.

29.

54.

79.

5.

30.

55.

80.

6.

31.

56.

81.

7.

32.

57.

82.

8.

33.

58.

83.

9.

34.

59.

84.

10.

35.

60.

85.

11.

36.

61.

86.

12.

37.

62.

87.

13.

38.

63.

88.

14.

39.

64.

89.

15.

40.

65.

90.

16.

41.

66.

91.

17.

42.

67.

92.

18.

43.

68.

93.

19.

44.

69.

94.

20.

45.

70.

95.

21.

46.

71.

96.

22.

47.

72.

97.

23.

48.

73.

98.

24.

49.

74.

99.

25.

50.

75.

100.

razem

razem

razem

razem

Wyniki
opracowane

Uzyskano nastêpuj¹ce wyniki (zsumuj dane w³asne i dwóch s¹siednich grup):

Uzyskano nastêpuj¹ce proporcje genotypów:

...........% XX oraz .......... %XY. Oznacza to, ¿e ...........% dzieci to
fenotypowo ......................., a ...........% to .......................................... .

Wnioski

1. O p³ci dziecka decyduje gameta .................................. zawieraj¹ca chromosom ......... .

2. P³eæ cz³owieka dziedziczy siê w proporcji: ...... .......................... : ......................................... .

3. Aby zwiêkszyæ wiarygodnoœæ wyników, nale¿y .........................................................................
........................................................... .

Grupa

XX

XY

moja

......................

......................

Ogó³em