34
www.elektro.info.pl
3/2002
projekt
uk³adu zdalne-
go
sterowa-
Zadaniem modu³u GSM-3
jest zdalne powiadamianie przy
pomocy wiadomoœci tekstowych
SMS o naruszeniu wejœæ, a tak¿e
sterowaniu wyjœciami.
zaciskami zasilaj¹cymi: GND
+12 V.
Modu³ GSM-3 wyposa¿ony
jest w trzy wyjœcia i cztery wej-
œcia. Wysterowanie wyjœcia
zale¿ne jest od sygna³u poda-
nego na wejœciu i oprogramo-
nych na p³ycie czo³owej urz¹-
dzenia.
GSM-3 posiada wbudowany
wyœwietlacz LCD s³u¿¹cy do
odczytywania informacji o bie-
¿¹cym stanie modu³u oraz do
zaprogramowania danych, po-
trzebnych w czasie normalnej
pracy. Na wyœwietlaczu poka-
zywane s¹ nastêpuj¹ce para-
metry: stan linii telefonicznej,
stan telefonu GM22, poziom
mocy sygna³u odbieranego
przez antenê oraz stan wejœæ
i wyjœæ modu³u, a tak¿e pod-
awane s¹ informacje o bie¿¹-
cym stanie urz¹dzenia, np.
„ Wybieranie...”, „Odebrano
SMS”. Rysunek 1 przedstawia
p³ytê g³ówn¹ modu³u GSM-
3 wraz z zaznaczonymi wejœ-
ciami IN i wyjœciami OT, oraz
U
rz¹dzenie mo¿e byæ
wykorzystane do syg-
nalizacji, np. w³ama-
nia w domu, sterowania bra-
m¹, za³¹czaniem, wy³¹cza-
niem zasilania, sterowaniem
ogrzewaniem elektrycznym,
itp. W obudowie modu³u
GSM-3 znajduje siê przemys-
³owy, dwuzakresowy telefon
komórkowy GM22 firmy Erics-
son, pracuj¹cy w dowolnej sie-
ci GSM. Podobnie jak ka¿dy in-
ny telefon komórkowy, potrze-
buje do pracy karty aktywacyj-
nej SIM, któr¹ umieszcza siê
w specjalnym uchwycie pod
klapk¹ w przedniej czêœci tele-
fonu. Po w³o¿eniu karty SIM
wprowadzamy kod PIN za po-
moc¹ przycisków (ESC, CHAN-
GE, NEKST, OK), umieszczo-
Wyjœcia mog¹ przyjmowaæ
jeden z dwóch stanów logicz-
nych: „0” – wyjœcie wy³¹czo-
ne, stan normalny; „1” – wyj-
œcie w³¹czone, stan aktywny.
Modu³ GSM-3 posiada 3
wyjœcia, które mog¹ byæ wyko-
wania modu³u (podobnie, jak
w sterownikach programowal-
nych PLC).Wyjœcia modu³u s¹
typu OC (otwarty kolektor)
i przeznaczone s¹ do sterowa-
nia urz¹dzeñ 12 V napiêcia
sta³ego, np.: przekaŸników
pod warunkiem, ¿e obci¹¿enie
to nie wymusi przep³ywu pr¹-
du przez tranzystor wiêkszego
ni¿ 50 mA. Cewkê przekaŸ-
nika nale¿y z jednej strony za-
siliæ 12 V, a z drugiej po³¹czyæ
z wyjœciem (rysunek 2).
rzystane do sterowania prac¹
urz¹dzeñ elektrycznych. Stero-
waæ stanem wyjœæ mo¿na
zdalnie przy pomocy telefonu
oraz rêcznie, wykorzystuj¹c
przyciski modu³u. Zmiana sta-
nu wyjœæ mo¿e byæ równie¿
wyzwolona naruszeniem wejœ-
cia. Oprogramowanie daje
u¿ytkownikowi mo¿liwoœæ wy-
wo³ania nastêpuj¹cych zmian
stanu wyjœæ: prze³¹czenie bis-
tabilne – zmiana na sta³e sta-
nu pojedynczego wyjœcia na
przeciwny (wyjœcie wy³¹czone
mgr in¿. Janusz Wronka
Rys. 1 P³yta g³ówna modu³u GSM-3
35
3/2002
www.elektro.info.pl
zostaje w³¹czone, natomiast
wyjœcie w³¹czone zostaje wy-
³¹czone); prze³¹czanie mo-
nostabilne – zmiana stanu po-
jedynczego wyjœcia na prze-
ciwny przez czas ustalony indy-
widualnie dla danego wyjœcia
(wy³¹czenie wszystkich wyjœæ
jednoczeœnie; za³¹czenie
wszystkich wyjœæ jednoczeœ-
nie).
Do wejœæ modu³u mo¿na
pod³¹czyæ czujniki typu NC
(normalnie zamkniêty) lub NO
(normalnie otwarty), które na-
le¿y zaprogramowaæ w modu-
le. Zaciski czujnika nale¿y pod-
³¹czyæ pomiêdzy zacisk wejœ-
cia IN i masê GND (rysunek 3).
Dla ka¿dego z wejœæ prog-
ramuje siê jego czu³oœæ, co
oznacza, ile czasu musi up³y-
n¹æ po zmianie stanu na wej-
œciu (tzn. rozwarcia dla NC
i zwarcia dla NO), ¿eby uk³ad
zaliczy³ zmianê jako narusze-
nie wejœcia. Nastêpnym prog-
ramowalnym parametrem dla
ka¿dego z wejœæ jest czas
powrotu wejœcia, czyli czas,
który musi up³yn¹æ od koñca
naruszenia wejœcia do momen-
tu, w którym powróci do obser-
wacji wejœcia. Sterowanie pra-
c¹ wejœæ polega na blokowa-
niu lub odblokowaniu ich dzia-
³ania. Sterowanie to mo¿na
wykonaæ rêcznie lub zdalnie.
Wejœcie mo¿e zostaæ automa-
tycznie zablokowane po jed-
nym lub trzech naruszeniach
albo po naruszeniu innego wej-
œcia (wyznaczonego jako blo-
kuj¹ce), w zale¿noœci od zap-
rogramowania modu³u.
modu³u GSM i jednoczesne
wygenerowanie SMS-a o awa-
rii zasilania. Wy³¹cznik ró¿ni-
cowopr¹dowy QG realizuje
ochronê przeciwpora¿eniow¹
przy zwarciach doziemnych
(samoczynne szybkie wy³¹cza-
nie w uk³adzie TNC-S). Jako
zabezpieczenie g³ówne FG
zastosowano wy³¹cznik insta-
lacyjny B25. Wy³¹cznik ró¿ni-
cowopr¹dowy QG oraz zabez-
pieczenie g³ówne FG, wyposa-
¿one s¹ w styki pomocnicze
NC, które s¹ po³¹czone miê-
dzy sob¹ szeregowo. W czasie
awarii (zadzia³ania jednego
z zabezpieczeñ QG lub FG) sty-
ki s¹ rozwarte, co powoduje
rozwarcie sygna³u wejœcia IN4
modu³u GSM i wygenerowanie
SMS-a o zadzia³aniu zabezpie-
czeñ g³ównych uk³adu. Urz¹-
dzenie 1 lub odbiory 1 za³¹-
czane s¹ przez stycznik S1,
którego cewka zasilana jest na-
piêciem 220 V przez styki
przekaŸnika PT, którego cewka
zasilana jest +12V napiêcia
sta³ego i pr¹dzie nie przekra-
czaj¹cym 50 mA z wyjœcia
OT2 modu³u GSM. Podobnie
za³¹czany jest odbiór 2 z tym
wyj¹tkiem, ¿e jest on zabezpie-
czony wy³¹cznikiem instala-
cyjnym B10.
Uk³ad ten ma mo¿liwoœæ
zbierania sygna³ów z aparatów
elektrycznych, takich jak:
styczniki, wy³¹czniki, czujniki
CZF-B za pomoc¹ dodatko-
wych styków w³asnych lub do-
³¹czalnych pomocniczych i po-
wiadomienie zdalne w czasie
rzeczywistym osoby upowa¿-
nionej o stanie bie¿¹cym uk³a-
du. Jednoczeœnie, osoba upo-
wa¿niona ma mo¿liwoœæ zdal-
nego sterowania wyjœciami
urz¹dzenia.
q
Ponadto GSM-3 ma mo¿li-
woœæ wpisania treœci SMS-ów,
które otrzymujemy w przypad-
ku naruszenia wejœcia oraz
treœci SMS-ów steruj¹cych
wyjœciami. Do modu³u mo¿na
pod³¹czyæ dwie linie telefo-
niczne oraz syntezer mowy SM-
2. Jak widaæ, urz¹dzenie to
mo¿e mieæ wiele zastosowañ.
Niew¹tpliw¹ zalet¹ modu³u
jest mo¿liwoœæ sterowania
przez sieæ GSM oraz otrzymy-
wania powiadomieñ przez linie
telefonii kablowej w razie awa-
rii telefonu GM22. Wad¹ jest
ma³a iloœæ wejœæ i wyjœæ, co
ogranicza jego zastosowanie
w bardziej zaawansowanych
uk³adach sterowania oraz brak
funkcji logicznych.
Przedstawiony uk³ad steru-
je za pomoc¹ sieci GSM dwo-
ma urz¹dzeniami: jednym 3-
fazowym i jednym 1-fazowym.
Uk³ad zasilany jest napiêciem
220/380 V, 50 Hz. Na zasila-
niu pod³¹czony jest czujnik za-
niku faz CZF-B, który zosta³
dobezpieczony wy³¹cznikiem
instalacyjnym o charakterysty-
ce B i wartoœci 6 A. W przy-
padku braku napiêcia jednej
z trzech faz lub asymetrii na-
piêcia miêdzy fazami, styk
czujnika CZF-B zamyka siê, co
powoduje zwarcie wejœcia IN3
Rys. 2
Rys. 3
Rys. 4