background image

wosdlaciebie@gmail.com

wosdlaciebie@gmail.com

 

Podstawowe dokumenty międzynarodowej ochrony praw 
człowieka 

Karta Narodów Zjednoczonych 

Za narodzenia współcześnie obowiązującego systemy ochrony praw człowieka uznaje się moment ogłoszenia 26 

czerwca  1945  roku  Karty  Narodów  Zjednoczonych.  Przestrzeganie  praw  człowieka  gwarantowało  pokój  i 

stabilizację na świecie.  

  

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela 

W  1946  roku  przy  ONZ  powstała  komisja  powołana  przez  Radę  Społeczno-Gospodarczą  w  celu  opracowania 

dokumentu  chroniącego  prawa  człowieka.  Wynikiem  pracy  tej  komisji  było  ogłoszenie  w  paryskim  Palais  de 

Chaillot  Powszechnej  Deklaracji  Praw  Człowieka  i  Obywatela  („Magna  Carta  dla  całej  ludzkości”)  10 

grudnia 1948 roku podczas Zgromadzenia. Deklaracja uznaje,  Ŝe „przyrodzona godność wszystkich członków 

wspólnoty  ludzkiej  jest  podstawą  wolności,  sprawiedliwości  i  pokoju  na  świecie”  i  wiąŜe  się  z  uznaniem 

fundamentalnych  praw  człowieka,  np.  prawo  do  Ŝycia,  do  wolności.  Powszechna  Deklaracja  Praw  Człowieka  i 

Obywatela jest pierwszym kompletnym katalogiem praw człowieka. Prawa człowieka nie są przywilejami tylko, 

naleŜną mu własnością. 

  

Pomimo  róŜnic  ideologicznych  i  historycznych  58  państw  przyjęło  Powszechną  Deklarację.  Treści  zawarte  w 

dokumencie  były  najwaŜniejsze  dla  pokoju  i  dawały  realne  moŜliwości  współpracy  międzynarodowej  w 

dziedzinie poszanowania praw człowieka.  

  

Dziś  Deklaracja  jest  przetłumaczona  na  200  języków  i  najczęściej  cytowana  kiedy  podnoszona  jest  kwestia 

wartości  i  praw  człowieka.  W  październiku  1997  roku  Mary  Robinson,  została  mianowana  drugim  z  kolei 

Wysokim Komisarzem Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Człowieka, jej zdaniem „prawa człowieka naleŜą 

do ludzi, prawa człowieka mówią o ludziach i ich prawach”.  

  

Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka 

W  dniu  16  grudnia  1966  roku  w  Nowym  Jorku  podpisano  Międzynarodowe  Pakty  Praw  Człowieka  (są  one 

kodyfikacją  praw  ogłoszonych  w  Powszechnej  Deklaracji  Praw  Człowieka  i  Obywatela).  MPPC  -  to  wspólna 

nazwa  dla  umów  międzynarodowych  przyjętych  przez  ONZ  W  skład  tych  umów  wchodzą  dwa  odrębne 

dokumenty tj.: 

  



 

Międzynarodowy  Pakt  Praw  Obywatelskich  i  Politycznych  (MPPOiP)  zawierający  cztery  części, 

dotyczące  podstawowych  praw  i  wolności  człowieka  oraz  zobowiązań  państwa  wobec  obywatela.  W 

ramach  Międzynarodowego  Paktu  Praw  Obywatelskich  i  Politycznych  powołano  Komitet  Praw  Człowieka, 

którego zadaniem jest przestrzeganie wykonania postanowień powyŜszego paktu. Komitet Praw Człowieka 

nie moŜe wydawać wyroków, a jedynie apelować do  odpowiednich organów państwowych o zaprzestanie 

praktyki łamania praw.  

 

wosdlaciebie@gmail.com

background image

 

 



 

Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Socjalnych i Kulturalnych (zawierający 31 artykułów 

w  pięciu  częściach  dokumentu).  Pakt  rozszerza  i  konkretyzuje  prawa  zawarte  w  Powszechnej  Deklaracji 

Praw Człowieka.  

Polska ratyfikowała omawiane dokumenty 3 marca 1977 roku. Do dziś uczyniło to łącznie 151 państw. 

  

Inne akty prawne: 

Prawa  człowieka  zawarte  w  Deklaracja  Praw  Człowieka  i  Obywatela  znalazły  swoje  odzwierciedlenie  w  innych 

aktach prawnych, bardziej wyspecjalizowanych: 



 

Konwencja Dotycząca Statusu Uchodźców z 1951 roku ustalona w Nowym Jorku;  



 

Konwenca o Prawach Politycznych Kobiet z 1951 roku;  



 

MiędzynarodowaKonwencjai  o  Eliminacji  Wszelkich  Form  Dyskryminacji  Rasowej  -  ustalona  w 

marcu 1966, w myśl której głoszenie haseł o wyŜszości ras i nienawiści rasowej jest sprzeczne z przyjętym 

prawem międzynarodowym;  



 

Akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie z 1975 roku;  



 

Konwencja w Sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet z 18 grudnia 1979 roku, 

wskazująca  na  niebezpieczeństwa  dyskryminacji  politycznej  i  społecznej  kobiet,  w  Ŝyciu  rodzinnym  i 

małŜeńskim;  



 

Konwencja  w  Sprawie  Zakazu  Stosowania  Tortur  oraz  Innego  Okrutnego,  Nieludzkiego  lub 

PoniŜającego Traktowania oraz Karania z 10 grudnia 1984 roku;  



 

Drugi Protokół Fakultatywny do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych 

w Sprawie Zniesienia Kary Śmierci z 15 grudnia 1989 roku (Nowy Jork);  



 

Konwencja  Praw  Dziecka  określająca  sytuację  dzieci  w  państwie,  rodzinie  i  wskazująca  na  problemy 

dotyczące np. wykorzystywania dzieci przez pracodawcę lub handel dziećmi w krajach słabo rozwiniętych, 

ustalonej w 1989 roku;  



 

Konwencja o Ochronie Pracowników Migrujących i Członków Ich Rodzin z 1990 roku;  



 

Deklaracja  w  Sprawie  Osób  NaleŜących  do  Mniejszości  Narodowych  lub  Etnicznych, 

Religijnych i Językowych podpisanej w 1992 roku;  



 

Międzynarodowa Konwencja w Sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Rasowej z 7 

marca 1996 roku;  



 

Protokół  Dodatkowy  do  Konwencji  w  Sprawie  Likwidacji  Wszelkich  Form  Dyskryminacji 

Kobiet z 10 grudnia 1999 roku; 

  

 

wosdlaciebie@gmail.com