Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
Nr 01/CMC-5/2010
Opracował: Artur Dylong
Zatwierdził: Grzegorz Galowy
Katowice, Listopad 2010
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
2/24
Katowice, 2010
SPIS TREŚCI
PRZEZNACZENIE I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA CENTRALI ........................................... 6
ZASILANIE I ŁĄCZENIE CENTRALI Z INNYMI URZĄDZENIAMI .................................... 18
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
3/24
Katowice, 2010
SPIS RYSUNKÓW
Dokumentacje związane:
Moduł zasilająco-transmisyjny MZT-10/60M. Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
Centrala Telemetryczna CMC-5. Instrukcja obsługi programu SEVIS
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
4/24
Katowice, 2010
1
WPROWADZENIE
Centrala telemetryczna typu CMC-5 jest urządzeniem stacyjnym do realizacji ciągłego monitoringu
parametrów związanych z bezpieczeństwem i procesami technologicznymi w obiektach (zakładach
górniczych), w których występuje zagrożenie wybuchem metanu i pyłu węglowego. Jest to pierwsza
centrala telemetryczna, której konstrukcja umożliwia w jednolity sposób na realizację monitoringu
zagrożeń gazowych, kontroli ruchu załogi, pracy maszyn i urządzeń. Centrala CMC-5 pracuje w ramach
systemu SMP-NT/S.
Konstrukcja centrali jest modułowa i może być zbudowana z wielu urządzeń komunikacyjnych
i zasilających, zapewniających odpowiednie parametry transmisji danych i zasilania w zależności od
wymagań użytkownika. Centrala jest zbudowana z modułów liniowych, koncentratorów danych,
przełączników, które nie muszą być zabudowywane w jednej obudowie. Zabudowany komputerowy
moduł sterujący ma dostęp do wszystkich układów liniowych, niezależnie od sposobu ich
rozmieszczenia. Umożliwia to budowę systemów telemetrycznych o strukturze rozproszonej oraz
wprowadzanie rozwiązań zwiększających niezawodność, bezpieczeństwo obsługi i ciągłość pracy
systemu
Do komunikacji i zasilania urządzeń dołowych wykorzystywane są kasety serii MZT-10/xxx.
Kasety te zapewniają zasilanie i transmisje z urządzeń pomiarowych zabudowanych w wyrobiskach
podziemnych zakładu górniczego i wszędzie tam gdzie niezbędne jest zapewnienie iskrobezpieczeństwa.
Do komunikacji w obrębie centrali wykorzystano sieć komputerową typu Ethernet. Wykorzystanie
tego typu sieci zapewnia wysoką niezawodność i ułatwia integrację centrali z pracującymi w zakładach
górniczych systemami. Centrala telemetryczna, rozumiana jako zespół układów liniowych i sterujących
ich pracą urządzeń komputerowych, jest podstawowym stacyjnym elementem ogólnozakładowego
systemu monitorowania. Stanowi zgodny z normami iskrobezpieczeństwa interfejs sprzęgający
obiektowe urządzenia pomiarowe i wykonawcze z infrastrukturą informatyczną dyspozytorni, niezbędną
do zarządzania i kontroli bezpieczeństwa. Centrala wraz z obiektowymi urządzeniami kontrolno-
pomiarowymi i telekomunikacyjną siecią kablową tworzy obiektowy system telemetryczny.
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
5/24
Katowice, 2010
Rys. 1-1. Przykład części stacyjnej systemu telemetrycznego z centralą CMC-5
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
6/24
Katowice, 2010
2
PRZEZNACZENIE I OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA CENTRALI
Centrala CMC-5 jest urządzeniem przeznaczonym do budowy kopalnianych systemów
telemetrycznych. Moduły stosowane w centrali zapewniają obsługę urządzeń pracujących w strefach
zagrożonych wybuchem. Urządzenia te są zasilane energia iskrobezpieczną zapewniającą możliwość
pracy urządzeń przy dowolnej koncentracji metanu w wyrobiskach. Centrala CMC-5 zapewnia pełną
obsługę urządzeń obiektowych, tzn. zdalne (centralne) zasilanie, dwustronną komunikację, sterowanie
oraz bieżącą wizualizację ich stanu. W zależności od zastosowanego oprogramowania komputera
sterującego, jej funkcje mogą być przystosowywane do aktualnych wymagań właściwych przepisów,
specyfiki obiektu oraz przeznaczenia centrali. Konstrukcja i oprogramowanie centrali są skalowalne, co
pozwala na elastyczne dostosowanie konfiguracji i funkcji do wielkości obiektu i wymagań użytkownika.
Centrala w wersji podstawowej wraz z urządzeniami obiektowymi tworzy system telemetryczny
o strukturze gwiaździstej - każde urządzenie obiektowe jest połączone dwuprzewodową linią
telemetryczną z zaciskami jednego układu liniowego centrali. W przypadku, gdy pobór energii kilku
urządzeń mieści się w zakresie bilansu energetycznego obwodu liniowego lub możliwe jest zastosowania
zasilacza lokalnego możliwe jest podłączenie więcej niż jednego urządzenia do jednej linii
telemetrycznej. Umożliwia to realizację funkcji monitoringu i sterowania z wykorzystaniem mniejszej
ilości linii zasilająco-transmisyjnych. Zdalne zasilanie urządzeń obiektowych zapewnia ciągłość pracy
systemu telemetrycznego bez względu na stan obiektowej sieci elektroenergetycznej. W przypadku
stosowania zasilaczy lokalnych, praca urządzeń pomiarowych jest uzależniona od stanu sieci elekt
energetycznej i konstrukcji zasilacza (buforowanie).
Centrala CMC-5 ma konstrukcję modułową. Tworzą ją:
-
zespół modułów liniowych (zasilająco-transmisyjnych) typu MZT-10/60M;
-
zespół modułów liniowych (zasilająco-transmisyjnych) typu MZT-10/60F;
-
zespół modułów liniowych (zasilająco-transmisyjnych) typu MZT-10/50F;
-
komputerowy moduł sterujący (KMS) z oprogramowaniem użytkowym pracującym pod
kontrolą wielozadaniowego systemu operacyjnego czasu rzeczywistego;
-
przełącznice światłowodowe do komunikacji z urządzeniami obiektowymi;
-
przełączniki sieciowe, routery;
-
konwertery mediów transmisji;
-
wyposażenie sieciowe do komunikacji z modułami liniowymi i infrastrukturą informatyczną
dyspozytorni.
Moduły liniowe centrali są montowane w obudowie o stopniu ochrony dostosowanej do warunków
panujących w miejscu zabudowy, wyposażonej w wewnętrzną instalację zasilającą i układ chłodzenia:
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
7/24
Katowice, 2010
standardowo do zabudowy modułów liniowych stosuje się stojaki przeznaczone do montażu kaset 19-
calowych. Komputerowy moduł sterujący, w zależności od wielkości i przeznaczenia systemu oraz
warunków zagospodarowania pomieszczeń dyspozytorni, może być zabudowany wewnątrz obudowy
modułów liniowych (stojaka) lub na zewnątrz w postaci oddzielnego stanowiska. W celu zwiększenia
niezawodności w centrali mogą być stosowane elementy redundantne. W szczególności możliwe jest
zdublowanie urządzeń komputerowych sterujących pracą centrali oraz wydzielonej sieci lokalnej, która
służy do komunikacji komputerowego modułu sterującego z obwodami liniowymi.
3
DANE TECHNICZNE
3.1 Centrala CMC-5 (dane ogólne)
Typ modułów liniowych:
MZT-10/xxx w wykonaniu MZT-10/60M, MZT-10/60F,
MZT-10/50F.
Liczba modułów liniowych:
maks. 32
Liczba układów liniowych w module:
maks. 10
Liczba układów liniowych w centrali:
maks. 320 (32 x 10)
Liczba kanałów transmisyjnych
maks. 680
Cecha obwodów wyjściowych :
I (M1), [Ex ia] I
II (2)G, [Ex ia] II (CH4)
Cykl odczytu urządzeń obiektowych:
konfigurowalny w zakresie od 1sekundy
Komputerowy moduł sterujący:
-
typ komputera sterującego:
IBM PC (z możliwością redundancji) lub równoważny
pod względem sprzętowym i programowym;
zalecane wykonanie przemysłowe;
-
oprogramowanie:
wielozadaniowy system operacyjny czasu rzeczywistego;
program użytkowy SEVIS (v.1.0 lub nowsza);
-
komunikacja zewnętrzna:
sieć lokalna Ethernet.
Budowa centrali:
-
wykonanie standardowe: moduły liniowe MZT-10/xxx zabudowane w jednym lub większej
liczbie 19-calowych szaf teletechnicznych; komputerowy moduł
sterujący stanowi oddzielne stanowisko;
-
warianty wykonania:
w małych instalacjach zamiast stojaków mogą być stosowane obudowy
innego typu (np. szafki naścienne). Komputer sterujący może być
wbudowany do wnętrza obudowy centrali (stojaka);
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
8/24
Katowice, 2010
Zasilanie:
centrali:
napięcie jednofazowe 220/230 V, 50 Hz z sieci gwarantowanego
zasilania bezprzerwowego.
-
modułów liniowych:
z gniazd wewnętrznej instalacji zasilającej stojaka;
-
komputera sterującego: napięcie jednofazowe 220/230 V, 50 Hz z sieci gwarantowanego
zasilania bezprzerwowego (standard) lub z gniazd wewnętrznej
instalacji stojaka (wersja z wbudowanym komputerem);
Pobór mocy:
jeden moduł liniowy max. 75 VA;
moduł sterujący (jednokomputerowy) ok. 200 VA.
3.2 Moduł liniowy MZT-10/60M
Parametry podstawowe:
Zasilanie
176
250 VAC, 48
62Hz
Pobór mocy
max. 75VA
Symbol budowy przeciwwybuchowej
I (M1), [Ex ia] I,
II (2)G, [Ex ia] II (CH4)
Certyfikat badania typu WE: KDB 06ATEX064X
Liczba linii zasilająco-transmisyjnych
do 10
Parametry wyjść zasilających urządzenia dołowe:
Prąd wyjściowy
40
3 mA DC dla MZT-10/60M
40
3 mA DC dla MZT-10/60F
25-40 mA DC dla MZT-10/50F
Napięcie wyjściowe
56
4 V DC dla MZT-10/60M
56
4 V DC dla MZT-10/60F
46
4 V DC dla MZT-10/50F
Parametry podłączanej linii telemetrycznej:
Graniczne parametry linii
L
max
= 0.8mH/km, C
max
= 57nF/km, R
min
= 72
/km
Maksymalna długość linii
do 10 km
Parametry komunikacji po liniach zasilająco-transmisyjnych:
Standard/prędkość transmisji
V23/1200 bps
Rodzaj transmisji
Cyfrowa szeregowa half-duplex
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
9/24
Katowice, 2010
Obsługiwane typowe urządzenia
obiektowe
dla MZT-10/60M: MCCD-01, MM-4, Dxx, KTM-xx
dla MZT-10/60F: MM-2P, MM-2PW
dla MZT-10/50F: CST-3,CST-3A
ew. inne o zgodnych parametrach zasilania i transmisji
Rodzaj komunikacji z systemem nadrzędnym:
Sieć Ethernet 10 Mbps
Warunki stosowania:
Temperatura otoczenia
+5
C
+55
C
Wilgotność względna otoczenia
20
90 %
Parametry mechaniczne:
Standard mechaniczny kasety
znormalizowana obudowa EURO, 19”, wysokość 3U
4
WARUNKI UŻYTKOWANIA
4.1 Pomieszczenie centrali
Centrala telemetryczna typu CMC-5 może być instalowana w pomieszczeniach bezpiecznych pod
względem wybuchu, suchych i niezapylonych, zabezpieczonych przed dostępem osób nie przeszkolonych
w zakresie eksploatacji i obsługi centrali. Otoczenie w pomieszczeniu centrali powinno w szczególności
spełniać następujące podstawowe warunki:
temperatura powietrza
10 do 35ºC;
wilgotność względna powietrza
maks. 60 %;
zapylenie
maks. 0,2 mg/m
3
;
4.2 Parametry obwodów liniowych
Dopuszczalne parametry wejściowe/wyjściowe dla obwodów liniowych, przy połączeniach
wykonanych kablami rodzaju A lub B wg PN-EN 50394-1:2007 o maksymalnej długości 10km
i parametrach jednostkowych: indukcyjność maks. 0,8mH/km, pojemność maks. 57nF/km, rezystancja
pętli pary żył min. 72Ω/km, wynoszą:
dla MZT-10/60V i MZT-10/60F odpowiednio
U
0
= 60V DC, I
0
= 50mA DC, C
0
= 0,25μF, L
0
= 100mH.
dla MZT-10/50F:
U
0
= 50V DC, I
0
= 48mA DC, C
0
= 0,4μF, L
0
= 100mH.
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
10/24
Katowice, 2010
Linie łączące urządzenia obiektowe z obwodami wyjściowymi modułów liniowych powinny
ponadto spełniać ogólne wymagania dla kopalnianych sieci telekomunikacyjnych. W szczególności:
-
rezystancja w stosunku do innych obwodów i ziemi: min. 1 MΩ
-
zalecany rodzaj kabli: spełniające wymagania norm i przepisów dla zakładów górniczych
4.3 Obiektowa sieć kablowa
System telemetryczny zbudowany na central typu CMC-5 jest przystosowany do współpracy
z urządzeniami obiektowymi za pomocą kabli dołowej sieci telekomunikacyjnej. W przypadku kopalń
eksploatujących pola metanowe sieć ta podlega szczególnym warunkom wynikającym z przepisów
rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28.06.2002r. „w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy,
prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach
górniczych” (Dz. U. Nr 139, poz. 1169, z późn.zm.). Ponadto obowiązują przepisy wynikające
z przystąpienia do Unii Europejskiej - Rozporządzenie MGPiPS z dnia 28.07.2003r. „w sprawie
zasadniczych wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach
zagrożonych wybuchem” (Dz. U. Nr 143, poz.1393). Wprowadzona tym rozporządzeniem dyrektywa
ATEX i norma zharmonizowana - PN-EN 50303 Sprzęt Grupy I, Kategorii M1 przeznaczony do ciągłego
funkcjonowania w środowiskach atmosferycznych, zagrożonych przez gaz kopalniany i/lub pył węglowy
- podaje zasadnicze wymagania dla kabli łączących urządzenia iskrobezpieczne. Norma ta, obejmująca
urządzenia łączności i systemy bezpieczeństwa, które zgodnie z zapisem § 638 punkt 2. cytowanego
rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28.06.2002 r. (Dz. U. Nr 139, poz. 1169, z późn.zm.).
powinny pracować przy dowolnej koncentracji metanu, określa następujące podstawowe wymagania:
1) Kable i przewody powinny być oceniane z punktu widzenia ich zgodności ze sprzętem do
którego są podłączone. W przypadku włączenia kabli i/lub przewodów oponowych w obwód
iskrobezpieczny całe urządzenie powinno spełniać wymagania ustalone dla obwodów kategorii
„ia” (p. 4.8.1.1 niniejszej normy).
2) Kable i przewody powinny być skonstruowane zgodnie z dobrą praktyką inżynierską i zapewniać
poziom ochrony co najmniej równy poziomowi urządzenia, do którego są podłączone (p. 4.8.1.2
niniejszej normy).
3) W kablach i przewodach, w których prowadzone są obwody iskrobezpieczne, nie wolno
prowadzić jakichkolwiek obwodów nieiskrobezpiecznych (p. 4.8.2 niniejszej normy).
4) Kable i przewody, w których prowadzony jest więcej niż jeden obwód iskrobezpieczny, powinny
dodatkowo spełniać następujące wymagania:
- grubość izolacji powinna być dobrana do średnicy żył; w przypadku izolacji z polietylenu min.
grubość izolacji powinna wynosić 0,2 mm (p. 4.8.3.1 niniejszej normy),
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
11/24
Katowice, 2010
- kabel (przewód) przed opuszczeniem zakładu producenta powinien być poddany co najmniej
jednemu z testów przedstawionych w tej normie przy czym odporność na napięcie probiercze
powinna być potwierdzona w dokumencie wydanym przez producenta (p. 4.8.3.2 ).
W nowych instalacjach korzystne, z punktu widzenia użytkownika, jest takie zaprojektowanie sieci
kablowej, aby konstrukcja i parametry kabli nie powodowały konieczności uwzględniania jakichkolwiek
dodatkowych uszkodzeń (np. zwarć między żyłami i przerw żył). Cytowana norma określa warunki, gdy
postulat ten można uważać za spełniony:
- grubość izolacji powinna być większa od 0,2 mm,
- kabel powinien charakteryzować się odpowiednią, potwierdzoną przez producenta,
odpornością na napięcie probiercze; odporność ta powinna być zgodna z wymaganiami normy,
- pary żył powinny posiadać ekrany indywidualne, przy czym ekrany te powinny być wykonane
w postaci oplotów z drutów miedzianych ze stopniem krycia równym co najmniej 60%.
W przypadku stosowania kabli nieekranowanych warunki nieuwzględniania żadnych uszkodzeń są
zgodnie z wspomnianą normą następujące:
- kable tego typu mogą być stosowane wyłącznie w instalacjach stałych,
- muszą być skutecznie chronione przed uszkodzeniami mechanicznymi,
- napięcie szczytowe żadnego z obwodów prowadzonych w kablu nie powinno przekraczać
w normalnych warunkach wartości 60 V.
Środki skutecznej ochrony mechanicznej kabli powinny być dobrane z uwzględnieniem stopnia
i wielkości narażeń mechanicznych występujących w wyrobisku (pomieszczeniu), w którym
prowadzona jest kablowa linia telekomunikacyjna. W tym zakresie, za skuteczną ochronę mechaniczną
kabla telekomunikacyjnego może być uznany:
- pancerz z drutów stalowych płaskich lub okrągłych - dla kabli instalowanych w szybach
i wyrobiskach o nachyleniu powyżej 45º,
- pancerz z drutów stalowych płaskich, okrągłych lub taśm stalowych - dla kabli instalowanych
w przekopach i chodnikach głównych,
- rury stalowe, dopuszczone do stosowania w wyrobiskach podziemnych zakładów górniczych,
zbrojone węże hydrauliczne wzgl. osłony z blach stalowych – jako miejscowa ochrona
odcinków kabli w miejscach skrzyżowania dróg transportowych, w wyrobiskach z transportem
linowym, w bezpośredniej bliskości wysypów lub przesypów itp. miejscach,
- dla kabli stacyjnych na powierzchni za skuteczną ochronę mechaniczną kabla można uznać
prowadzenie go zgodnie z przyjętymi zasadami techniki w kanałach kablowych, na drabinkach
i innych stosowanych konstrukcjach.
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
12/24
Katowice, 2010
Kable wprowadzone do eksploatacji przed wejściem w życie dyrektywy ATEX mogą być używane
nadal w instalacjach stałych pod warunkiem, że są to kable z izolacją polietylenową posiadające
dopuszczenie Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego. Jednak ich ochrona przed uszkodzeniami
mechanicznymi powinna być doprowadzona co najmniej do poziomu podanych wyżej wymagań.
W kopalniach eksploatowane są z reguły telekomunikacyjne sieci kablowe z żyłami roboczymi
o średnicy 0,8mm. Dla zachowania jednolitych parametrów torów przesyłowych oraz możliwości
wykorzystania typowego osprzętu zaleca się, aby w nowych sieciach stosować kable z przewodami
o takiej samej średnicy. Przy wykonywaniu instalacji należy zachować ciągłość pancerzy poszczególnych
odcinków i uziemić je w jednym punkcie, możliwie blisko urządzeń stacyjnych. Należy również
zachować ciągłość ekranów (o ile kable posiadają stosowne ekrany) poszczególnych par. Stosowany
osprzęt powinien odpowiadać normie PN-EN 60079-11:2010 Atmosfery wybuchowe - Część 11:
Zabezpieczenie urządzeń za pomocą iskrobezpieczeństwa "i".
5
BUDOWA I DZIAŁANIE CENTRALI
5.1 Zasada działania, podstawowe funkcje
Podstawowym elementem centrali CMC-5 jest układ liniowy ZL-60M wykonany w postaci karty
w standardzie konstrukcyjnym EURO1, który zapewnia zgodne z normą iskrobezpieczeństwa zasilanie
i komunikację z urządzeniem obiektowym (dołowym) poprzez dwuprzewodową linię obiektowej sieci
telekomunikacyjnej. Karty liniowe ZL-60M, wraz z niezbędnymi układami zasilania, sterowania
i transmisji, montowane są w 19-calowych kasetach EURO, dla których przyjęto nazwę modułów
zasilająco-transmisyjnych lub modułów liniowych i oznaczono symbolem MZT-10/60M. Konstrukcja
modułu liniowego zapewnia separację galwaniczną pomiędzy poszczególnymi układami liniowymi,
a także oddzielenie obiektowej iskrobezpiecznej sieci telemetrycznej od sieci zasilającej. Centrala
w minimalnej konfiguracji może zawierać jeden moduł liniowy; maksymalną liczbę modułów
ograniczono do 32 ze względu na ograniczenia prędkości transmisji. W zależności od liczby modułów
zabudowuje się je w jednym lub kilku 19-calowych stojakach układów elektronicznych lub innego
rodzaju obudowach zapewniających wymagany stopień ochrony. Ze względów termicznych w jednej
obudowie montuje się nie więcej niż osiem modułów liniowych. W uzasadnionych przypadkach liczbę
modułów liniowych w jednym stojaku można zwiększyć do dziesięciu, odpowiednio wzmacniając układ
chłodzący.
Moduły liniowe MZT-10/60M, w ilości odpowiadającej wymaganiom obiektu, są połączone siecią
Ethernet z komputerowym modułem sterującym w postaci jednego lub dwóch (w układzie
redundantnym) zestawów komputerowych. Konstrukcja i sposób adresowania umożliwia dostęp
komputera sterującego do każdej karty liniowej i w efekcie indywidualną obsługę każdego kanału
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
13/24
Katowice, 2010
pomiarowego wg wcześniej ustalonej konfiguracji i algorytmu odczytu i sterowania. Oprogramowanie
komputera sterującego w szczególności realizuje następujących podstawowe funkcje:
-
identyfikacja typów i fizycznej konfiguracji urządzeń podłączonych do modułów liniowych;
-
cykliczny odczyt stanu urządzeń obiektowych:
-
wizualizacja aktualnego stanu urządzeń obiektowych i danych pomiarowych;
-
lokalna archiwizacja danych pomiarowych;
-
analiza danych, wykrywanie i sygnalizacja odstępstw od stanu normalnego;
-
realizacja wcześniej zaprogramowanych algorytmów sterowania.
Rys. 5-1. Schemat blokowy stojaka centrali telemetrycznej.
System telemetryczny zbudowany w oparciu o centrale CMC-5 jest częścią struktury
ogólnokopalnianego systemu monitoringu. W strukturze tej komputer sterujący centrali pracuje pod
kontrolą nadrzędnego systemu nadzoru dyspozytorskiego, do którego przekazuje informacje z urządzeń
obiektowych i z którego otrzymuje polecenia konfiguracyjne i sterujące. Komunikacja z systemem
nadrzędnym odbywa się za pośrednictwem wydzielonej dedykowanej sieci lokalnej. Sieć ta, w razie
potrzeby, może także być wykorzystana do bezpośredniego połączenia centrali z elementami stacyjnymi
innych (zintegrowanych) systemów, np. systemów telekomunikacyjnych i geofizycznych, z którymi
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
14/24
Katowice, 2010
komputer sterujący może wymieniać dane i polecenia bez pośrednictwa systemu nadrzędnego. Istnieją
jednak przypadki, gdy system telemetryczny z centralą CMC-5 pracuje samodzielnie. Są to:
1) Praca awaryjna, spowodowana utratą łączności z systemem nadrzędnym. Komputer sterujący
centrali udostępnia wówczas chronione hasłem niektóre funkcje realizowane podczas pracy
normalnej z poziomu systemu nadrzędnego, w szczególności:
-
konfigurowanie urządzeń obiektowych i podłączonych do nich czujników,
-
sterowanie stanem wyjść sterujących urządzeń obiektowych.
2) Praca w strukturze jednopoziomowej, bez nadrzędnego systemu sterującego, uzasadniona
w przypadku obiektów o niewielkiej liczbie punktów pomiarowych. Centrala i współpracujące
z nią
urządzenia obiektowe stanowią wówczas niezależny system dyspozytorski,
a oprogramowanie jej komputera sterującego realizuje zarówno wymienione powyżej funkcje
podstawowe, jak i komplet wymagane przepisami funkcji systemowych, łącznie z tworzeniem
pisemnej dokumentacji pracy systemu (raportowaniem).
5.2 Moduł liniowy MZT-10/60M - konstrukcja mechaniczna
Układy elektroniczne (karty) modułu MZT-10/60M są zabudowane w 19-calowej obudowie
przemysłowej typu EUROCARD o wysokości 3U. Karty wpina się za pośrednictwem 64-pinowych złącz
EUROPA do wspólnej płytki drukowanej platera. Na płytce platera rozprowadzone są napięcia zasilające
i linie wewnętrznej magistrali komunikacyjnej RS-485. Moduł zawiera następujące bloki funkcjonalne:
-
karta zasilacza sieciowego typu ZS2-24/3
2 szt.
-
karta transmisji typu MT-1
1 szt.
-
karta zasilacza liniowego typu ZL-60M
do 10 szt.
Rys. 5-2. Moduł zasilająco-transmisyjny MZT-10/60M. Widok z przodu.
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
15/24
Katowice, 2010
Rys. 5-3. Moduł zasilająco-transmisyjny MZT-10/60M. Widok z tyłu.
Na płytach czołowych kart modułu MZT-10/60M (Rys. 5-2) umieszczone są wskaźniki LED służące
do sygnalizacji stanu pracy zabudowanych na kartach układów elektronicznych; w tylnej części obudowy
Rys. 5-3) znajdują się:
-
zaciski wyjściowe dziesięciu obwodów (kart) liniowych wyprowadzone na złącza HIGHBAND
firmy KRONE, wyposażone w etykiety z numerem karty liniowej i oznaczeniem biegunowości;
-
dwa gniazda interfejsu Ethernet typu RJ-45 do połączenia modułu MZT-10/60M z komputerem
sterującym centrali;
-
złącze zasilania 220/230VAC, 50Hz.
5.3 Moduł liniowy MZT-10/60M – układ elektroniczny
5.3.1
Karta zasilacza sieciowego ZS2-24/3
Zasilany z sieci energetycznej zasilacz ZS2-24/3 jest stabilizowanym źródłem napięć
przekazywanych poprzez płytkę drukowaną platera do pozostałych układów elektronicznych modułu
MZT-10/60M. Wytwarza dwa wyjściowe napięcia prądu stałego:
-
wyjście główne o napięciu znamionowym 24 V DC (zaciski „24+” i „24-”) do zasilania
przetwornic impulsowych zasilaczy liniowych;
-
wyjście pomocnicze o napięciu znamionowym 8 V DC (zaciski „8+” i „8-”).
Zasilacz jest wyposażony w układ zabezpieczający przed przeciążeniem prądowym na zaciskach
wyjściowych oraz blok zabezpieczenia nadnapięciowego. Dla podwyższenia niezawodności zasilania
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
16/24
Katowice, 2010
każdy moduł liniowy MZT-10/60M wyposaża się w dwie karty ZS2-24/3 pracujące w układzie
redundantnym.
Płytka czołowa karty zasilacza jest wyposażona w dwa wskaźniki diodowe koloru zielonego
sygnalizujące poprawność wytwarzanych napięć.
5.3.2
Karta transmisji MT-1
Karta transmisji typu MT-1 stanowi interfejs komunikacyjny pomiędzy kartami liniowymi modułu
MZT-10/60M a komputerem sterującym centrali telemetrycznej. Z kartami liniowymi komunikuje się za
pomocą wewnętrznej magistrali RS-485; komunikacja z komputerem sterującym jest zrealizowana za
pomocą łącza sieciowego Ethernet. Karta MT-1 zapewnia izolację galwaniczną pomiędzy komputerem
sterującym centrali telemetrycznej a zasilaczami liniowymi.
Na płytce czołowej karty umieszczono osiem żółtych wskaźników LED umożliwiających wizualną
ocenę poprawności działania jej obwodów elektronicznych.
5.3.3
Karta liniowa ZL-60M
Karta liniowa zawiera układ zasilacza dostarczającego energię zasilającą do urządzenia obiektowego
oraz układy nadawczo-odbiorcze pośredniczące w dwustronnej komunikacji pomiędzy urządzeniami
obiektowymi i komputerem sterującym centrali telemetrycznej. W skład jednego modułu MZT-10/60M
może wchodzić maksymalnie 10 kart liniowych.
Karta ZL-60M zapewnia zgodną z wymaganiami norm separację galwaniczną pomiędzy
nieiskrobezpiecznymi i iskrobezpiecznymi obwodami systemu telemetrycznego, jej konstrukcja
umożliwia ponadto ciągły pomiar wartości prądu i napięcia linii zasilającej urządzenie dołowe. Parametry
te są przekazywane do komputera sterującego centrali w celach diagnostycznych. Wizualną ocenę
poprawności działania układów elektronicznych karty liniowej umożliwia osiem wielokolorowych
wskaźników LED umieszczonych na płytce czołowej.
5.4 Stojak Centrali Telemetrycznej (SCT)
W standardowym wykonaniu moduły liniowe MZT-10/60M zabudowuje się w stojakach
przeznaczonych do montażu 19-calowych kaset EURO lub innych obudowach o wymaganym stopniu
ochrony, umożliwiających zabudowę tego typu kaset. Dla uproszczenia opisu w dalszym tekście, bez
względu na rodzaj zastosowanej obudowy, używa się nazwy „stojak centrali telemetrycznej”.
Stojak centrali telemetrycznej jest wyposażony w kompletną wewnętrzną instalację zasilającą oraz
układ wymuszonej wentylacji. W typowym stojaku o wymiarach gabarytowych 600x600x2000mm
można zabudować osiem (w szczególnych uzasadnionych przypadkach dziesięć) modułów liniowych.
Wydajność układu chłodzącego można dostosować do liczby zainstalowanych w stojaku modułów
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
17/24
Katowice, 2010
liniowych i przewidywanych warunków (temperatury) w miejscu zabudowy centrali. W stojakach
o minimalnej
konfiguracji (jeden moduł liniowy), eksploatowanych w pomieszczeniach
klimatyzowanych, układ wewnętrznej wentylacji nie jest konieczny.
W dolnej części stojaka standardowo instaluje się elementy osprzętu wewnętrznej instalacji
zasilającej - wyłącznik główny, zabezpieczenia, elementy sygnalizacyjne, gniazda do podłączenia
modułów - oraz przełączniki (switche) dedykowanej sieci Ethernet. Przewody wewnętrznej instalacji
zasilającej oraz kable sieci Ethernet prowadzone są w oddzielnych rynienkach z prawej strony stojaka
(patrząc od tyłu). Po przeciwnej stronie znajdują się rynienki umożliwiające doprowadzenie kabli
iskrobezpiecznej sieci obiektowej. Ten sposób okablowania zapewnia trwałe oddzielenie
iskrobezpiecznej (obiektowej) i nieiskrobezpiecznej (stacyjnej) części systemu telemetrycznego
zbudowanego na centrali CMC-5. W przypadku stosowania innych modułów komunikacyjnych niż
moduły MZT-10/xxx możliwe jest inne okablowanie stojaka z tym, że minimalną wartością
przeliczeniową elementów jest wysokość 1U .
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
18/24
Katowice, 2010
Rys. 5-4. Przykładowy stojak centrali telemetrycznej CMC-5. Widok z przodu i z tyłu.
5.5 Komputerowy moduł sterujący (KMS)
Modułem sterującym centrali CMC-5 jest komputer klasy IBM PC lub równoważny pod względem
sprzętowym i programowym, wyposażony w karty sieciowe Ethernet do komunikacji z modułami
liniowymi i systemem nadrzędnym. W uzasadnionych przypadkach (duże obiekty, wysokie wymagania
niezawodnościowe) należy stosować rozwiązania redundantne (dwa komputery, dwie sieci) oraz
komputery w wykonaniu przemysłowym. Ze względu na silne uwarunkowania czasowe związane
z obsługą protokołów komunikacyjnych, program użytkowy centrali pracuje pod kontrolą priorytetowego
systemu operacyjnego czasu rzeczywistego. Program użytkowy jest dla każdego wyprodukowanego
egzemplarza centrali CMC-5 generowany indywidualnie, z uwzględnieniem konkretnej konfiguracji
danego egzemplarza.
W standardowym wykonaniu moduł sterujący stanowi oddzielne stanowisko, połączone siecią
Ethernet ze stojakami centrali telemetrycznych. Jeden moduł sterujący obsługuje wszystkie moduły
liniowe centrali (maksymalnie 32) niezależnie od liczby stojaków centrali telemetrycznej są zabudowane.
W wykonaniach specjalnych możliwe jest zabudowanie komputerów sterujących wewnątrz stojaków
wraz z modułami liniowymi. W przypadku realizacji funkcji monitoringu wizyjnego, kontroli ruchu
załogi, retransmisji sygnałów pomiarowych innego typu możliwe jest zabudowanie dodatkowych
modułów sterujących obsługujących część modułów transmisyjnych.
5.6 ZASILANIE I ŁĄCZENIE CENTRALI Z INNYMI URZĄDZENIAMI
Wszystkie elementy funkcjonalne zabudowane w stojaku centrali telemetrycznej CMC-5 są
przystosowane do zasilania z sieci napięcia przemiennego 220/230 V, 50 Hz z gniazd wewnętrznej
instalacji zasilającej stojaka. W celu zapewnienia niezawodnej pracy urządzeń dołowych i ciągłości
zbierania danych centralę należy zasilać z sieci gwarantowanego bezprzerwowego zasilania,
z zastosowaniem np. urządzeń typu UPS o mocy odpowiadającej konfiguracji centrali. Wewnętrzną
instalację zasilającą stojaka centrali podłącza się bezpośrednio do zewnętrznej sieci bezprzerwowego
zasilania (Rys. 5-5) - niezbędne oddzielenie galwaniczne obwodów liniowych centrali od sieci zasilającej
zapewniają elementy separujące zabudowane w każdym module liniowym.
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
19/24
Katowice, 2010
Rys. 5-5. Sposób zasilania stojaka centrali telemetrycznej.
Komputerowy moduł sterujący w wykonaniu standardowym (oddzielne stanowisko) zasila się,
podobnie jak stojaki centrali telemetrycznej, z sieci bezprzerwowego zasilania 220/230 V, 50 Hz.
W przypadku montażu komputera sterującego wewnątrz stojaka zasila go się z jednego z gniazd instalacji
wewnętrznej.
Wszelkie połączenia komunikacyjne centrali CMC-5 z zewnętrznymi systemami i urządzeniami
komputerowymi (system nadrzędny, systemy zintegrowane) są realizowane wyłącznie poprzez
wydzieloną lokalną sieć Ethernet.
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
20/24
Katowice, 2010
6
INSTALACJA I MONTAŻ CENTRALI
6.1 Instalacja stojaków centrali telemetrycznej
Moduły liniowe centrali CMC-5 zawierają układy elektroniczne, które w czasie normalnej pracy
wydzielają pewne ilości ciepła. Dlatego stojaki centrali powinny być eksploatowane w pomieszczeniach
o dobrej wentylacji. Temperatura w pomieszczeniu nie powinna przekraczać 35
C przy wilgotności
względnej powietrza w granicach 40-60% (bez kondensacji pary wodnej) i zapyleniu nie większym niż
0,2 mg/m
3
. W praktyce oznacza to, że dla zapewnienia niezawodnej ciągłej pracy obwodów liniowych
i zastosowanych w centrali urządzeń komputerowych, pomieszczenie, w którym eksploatowana jest
centrala, powinno być klimatyzowane.
Dla uniknięcia nadmiernego nagrzewania się układów centrali stojaki SCT nie powinny być
narażone na bezpośrednie działanie promieni słonecznych ani innych źródeł ciepła. Projekt zabudowy
centrali powinien przewidzieć takie usytuowanie stojaków, aby zapewnić swobodny dostęp do kart
liniowych, konsoli komputera sterującego, listew zacisków wyjściowych i gniazd zasilających.
Centrala powinna być zasilana napięciem jednofazowym 220/230 V, 50 Hz z układu
gwarantowanego
,
bezprzerwowego źródła zasilania bez chwilowych zaników napięcia i zakłóceń
impulsowych. Stojak centrali jest wyposażony w zacisk uziemiający, który powinien być trwale
połączony z instalacją uziemiającą o wymaganych parametrach.
6.2 Montaż modułów liniowych
Moduły zasilająco-transmisyjne MZT-10/60M fabrycznie montuje się w przeznaczonych do tego
celu półkach stojaków odpowiednio do konfiguracji centrali. W przypadku rozbudowy centrali
u użytkownika, czynności związane z montażem, uruchomieniem i włączeniem do systemu dodatkowych
modułów liniowych mogą być wykonywane wyłącznie przez pracowników producenta lub
autoryzowanej jednostki serwisowej. Po zabudowaniu nowego modułu liniowego konieczne jest
sprawdzenie parametrów wyjściowych każdego obwodu liniowego.
Moduły powinny być trwale przymocowane do przeznaczonych do tego celu elementów
konstrukcyjnych stojaka, a karty układów elektronicznych powinny być w trakcie eksploatacji centrali
trwale przykręcone do obudowy kasety. Każdy moduł jest wyposażony w własny zasilacz sieciowy; kable
zasilające modułów powinny być podłączone do gniazd wewnętrznej instalacji zasilającej stojaka centrali
telemetrycznej (Rys. 5-4).
Połączenie z komputerem sterującym centrali wykonuje się skrętką Ethernetową wykorzystując
gniazda umieszczone w tylnej części każdego modułu oraz switch sieciowy zabudowany w dolnej części
stojaka. Złącza kabli łączących moduły ze switchem powinny być zabezpieczone przed przypadkowym
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
21/24
Katowice, 2010
poluzowaniem lub rozłączeniem. Moduł MZT-10/60M jest wyposażony w dwa równoważne gniazda
ethernetowe, co umożliwia łączenie modułów z komputerem sterującym w układzie redundantnym.
6.3 Podłączenie linii obiektowej sieci telemetrycznej
Podłączenie linii telemetrycznych do zacisków wyjściowych modułów liniowych może być
wykonane przez odpowiednio wykwalifikowany i przeszkolony personel użytkownika. Linie
telemetryczne urządzeń dołowych, współpracujących z modułem MZT-10/60M podłącza się do złącz
KRONE (Rys. 6-1), zlokalizowanych w tylnej części modułu, na przedłużonej ściance bocznej kasety. Na
złączach KRONE umieszczone są etykiety z numerami linii i oznaczeniem biegunowości.
Rys. 6-1. Gniazda do podłączania linii telemetrycznych.
Kable obiektowych obwodów iskrobezpiecznych powinny być wprowadzane do wnętrza stojaka
centrali od dołu, przez otwory w płycie dolnej, a następnie prowadzone wewnątrz rynny kablowej
umieszczonej po lewej stronie stojaka (patrząc od tyłu) do zacisków wyjściowych poszczególnych
modułów. Sposób rozszycia kabli, prowadzenia i łączenia przewodów telemetrycznych z zaciskami
wyjściowymi modułów liniowych powinien wykluczać możliwość przypadkowego zwarcia lub
odłączenia się przewodów. Przewody telemetryczne w żadnym wypadku nie powinny się krzyżować
z kablami wewnętrznej instalacji zasilającej
6.4 Montaż komputera sterującego
W standardowym wykonaniu komputerowy moduł sterujący centrali CMC-5 zabudowuje się na
zewnątrz stojaka SCT w postaci oddzielnego stanowiska, wyposażonego w gniazda sieci
bezprzerwowego zasilania. Komputer sterujący łączy się ze switchami poszczególnych stojaków SCT
odpowiednim kablem sieciowym. W wykonaniach specjalnych, gdy komputer sterujący montuje się
wewnątrz stojaka SCT, przewód zasilający wbudowanego komputera powinien być podłączony do
jednego z gniazd wewnętrznej instalacji zasilającej stojaka, podobnie jak moduły liniowe .
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
22/24
Katowice, 2010
6.5 Pierwsze uruchomienie centrali
Pierwsze uruchomienie centrali w pomieszczeniu użytkownika powinno być przeprowadzone
w obecności przedstawiciela producenta lub upoważnionej przez niego instytucji. Jego obowiązkiem jest
przeprowadzenie tzw. przeglądu zerowego obejmującego:
-
sprawdzenie poprawności montażu,
-
kontrolę parametrów wszystkich obwodów wyjściowych (napięć na otwartych zaciskach
wyjściowych i prądów zwarcia),
-
przeprowadzenie testów działania poszczególnych modułów i centrali jako całości.
Protokół stwierdzający pozytywny wynik przeglądu zerowego jest podstawą do rozpoczęcia
procedury formalnego włączenia centrali do ruchu. Po załączeniu centrala powinna pracować w sposób
ciągły. Jedynym przypadkiem uzasadniającym wyłączenie centrali spod napięcia są czynności serwisowe
związane z awarią bądź przeglądem centrali.
7
OBSŁUGA
7.1 Zatrzymanie i uruchomienie programu komputera sterującego
Uruchomienie bądź zatrzymanie programu komputera sterującego centrali może być wykonywane
wyłącznie przez uprawnione osoby personelu użytkownika i może być, na życzenie użytkownika,
chronione systemem haseł. Zatrzymanie programu bez wyłączania zasilania centrali powoduje zanik
łączności z urządzeniami dołowymi, które po upływie ustalonego czasu przechodzą do trybu pracy
lokalnej. Urządzenia włączone do sieci automatycznych zabezpieczeń metanowych w ramach tzw.
programowej matrycy wyłączeń spowodują, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa pozytywnego,
wyłączenie energii elektrycznej w zabezpieczanych przez ich wyjścia sterujące rejonach. Wyłączenie
programu sterującego wiąże się zatem z zatrzymaniem pracy niektórych maszyn i urządzeń dołowych
i nie powinno być wykonywane bez uzasadnionego powodu.
Niedopuszczalne jest zatrzymywanie programu przez wyłączanie zasilania komputera sterującego.
Może to doprowadzić do uszkodzenia plików zawierających konfigurację urządzeń dołowych i utrudni
prawidłowy restart programu użytkowego centrali. Jedynym powodem uzasadniającym taką decyzję
może być zawieszenie się programu.
8
NIEDOMAGANIA I ICH USUWANIE
Informacje diagnostyczne o stanie pracy poszczególnych elementów centrali można odczytać na
monitorze komputera sterującego. Część z nich jest również przesyłana do komputera dyspozytorskiego
powodując, w razie wystąpienia usterki, wyświetlenie komunikatu tekstowego. Szczegółową ocenę pracy
elementów liniowych oraz lokalizację wadliwie działającego układu umożliwia obserwacja wskaźników
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
23/24
Katowice, 2010
LED na płytkach czołowych kart modułów MZT-10/60M. Jednoczesne uszkodzenie obu zasilaczy
sieciowych lub karty transmisji powodują utratę łączności z wszystkimi urządzeniami podłączonymi do
danego modułu liniowego. Awaria karty liniowej powoduje zakłócenie komunikacji w jednym kanale
pomiarowym.
W przypadku awarii jednego z zasilaczy sieciowych ZS2-24/3 lub wadliwego działania karty
liniowej przeszkolony personel użytkownika, po konsultacji z serwisem, może dokonać wymiany
uszkodzonej karty. Wszelkie inne naprawy i czynności montażowo-instalacyjne, za wyjątkiem
podłączania przewodów obiektowej sieci kablowej, mogą być wykonywane wyłącznie przez
pracowników producenta lub autoryzowanej jednostki serwisowej.
9
KONSERWACJA I SERWIS CENTRALI
9.1 Części zamienne
Ze względu na obowiązek zapewnienia 24-godzinnego serwisu, nie zaleca się przechowywania
u użytkownika żadnych części zamiennych. Jedynym odstępstwem od tej zasady może być posiadanie
kilku rezerwowych kart liniowych ZL-60M i zasilacza sieciowego ZS2-24/3, czyli tych elementów, które
zgodnie z rozdziałem 8, mogą być wymieniane przez przeszkolony personel użytkownika.
9.2 Konserwacja
Centrala nie wymaga żadnej specjalnej konserwacji przez personel użytkownika. Obowiązkiem
obsługi jest dbanie o prawidłowe warunki pracy centrali, zgodnie z warunkami instalacji oraz okresowe
sprawdzanie poprawności jej działania. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do poprawności
działania komputera sterującego, modułów zasilająco-transmisyjnych bądź kart liniowych należy
bezzwłocznie zasięgnąć porady autoryzowanego serwisu.
9.3 Przeglądy okresowe
Raz w roku centrala powinna być poddana przeglądowi w ramach rocznego przeglądu systemu,
w którym jest użytkowana. Przeglądy mogą być wykonywane wyłącznie przez przedstawicieli
producenta lub autoryzowanej przez niego jednostki, zgodnie z zatwierdzoną przez producenta
„Instrukcją wykonywania rocznych przeglądów centrali telemetrycznej typu CMC-5”. Na czas
wykonywania przeglądu centrala powinna być wyłączona z ruchu. W trakcie przeglądu przeprowadza się:
- przegląd i czyszczenie wszystkich elementów funkcjonalnych i osprzętu stojaków centrali
telemetrycznej,
- kontrolę stanu technicznego i poprawności działania elementów centrali,
- kontrolę stanu układu chłodzenia wnętrza stojaka centrali,
- sprawdzenie działania elementów funkcjonalnych i centrali jako całości,
Centrala Telemetryczna CMC-5
Dokumentacja Techniczno-Ruchowa
24/24
Katowice, 2010
- kontrolne pomiary parametrów zasilania na listwach zacisków wyjściowych centrali.
Protokół z przeglądu rocznego powinien zawierać:
ocenę stanu technicznego i poprawności działania centrali oraz ewentualne zalecenia odnośnie
dalszego jej użytkowania,
kartę kontroli obwodów wyjściowych centrali, zawierającą wyniki przeprowadzonych pomiarów
parametrów zasilania urządzeń dołowych,
datę następnego przeglądu.
W razie potrzeby, na podstawie oceny warunków środowiskowych panujących w pomieszczeniu,
w którym centrala jest użytkowana, producent lub upoważniona przez niego jednostka serwisowa może
zalecić okresowe przeglądy pośrednie i określić ich częstotliwość i zakres.
9.4 Serwis centrali
Zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami producent lub upoważniona przez niego
jednostka zapewnia całodobowy serwis centrali na podstawie umowy zawartej z użytkownikiem.
10 PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT
Centrala bądź jej elementy powinny być przechowywane w zamkniętych pomieszczeniach
w temperaturze od 5 do 40ºC i względnej wilgotności powietrza do 70%. Atmosfera pomieszczenia nie
powinna zawierać substancji powodujących korodowanie zastosowanych materiałów.
Centralę należy transportować w stanie zdemontowanym, krytymi środkami transportu przy
temperaturze zewnętrznej w granicach –10 ÷ +40 ºC. Podczas przewożenia należy centralę zabezpieczyć
przed udarami mechanicznymi i silnymi wstrząsami. Ściany boczne i tylne, drzwi oraz sam szkielet
stojaka centrali powinny być opakowane w tekturę falistą. Moduły funkcjonalne centrali należy
transportować w opakowaniach tekturowych wypełnionych gąbką i wiórami styropianowymi.