Prawo karne koniec maja początek czerca zerówka 26maja
Dziedzina prawa stanowionego przez powołana do tego władzę państwową która
określa jakie zachowania naruszające normy postępowania zostają uznane za czyny
karalne , jakie sa zasady pociągania sprawców takich czynów do odpowiedzialności
karnej i jakie kary lub inne środki mają być stosowane wobec sprawców czynów
karalnych .
Prawo karne ma charakter substydiarny tzn , pomocniczy w stosunku do pozostałych
dyscyplin należących do porządku prawnego.
Kodyfikacja prawa – ujęcie w jedną , logicznie uporządkowaną całość przepisów
z danej dziedziny stosunków społecznych , zawartych w roznych aktach
normatywnych , w ramy kjednolitego aktu określanego mianem kodeksu .
Najstarsza kodyfikacja świata Ur – Nammu z około 2060 r. p. n. r Najbardziej znana
kodyfikacja starożytności Kodeks Hammurabiego odnaleziony na początku XXw.
Pochodzący z XVII w . p . n. e .
Normy postępowania to ogolne normy które sa przyjęte w danym społeczeństwie
wyznaczają one nam to co jest karalne i co jest niekaralne . W prawie karnym to co
nie jest zabronione to jest dopuszczalne .
Została w nim wwprost wrażona zasada talionu ( od łacińskiego talio czyli odwet )
zgodnie z zasadą oko za oko , ząb za ząb i mutylacja .
Kary mutylacyjne * mytylacja ) zalicza się do kategorii kar cielesnych ( obok np.
kary pręgierza czy kary chłosty ) . Jest to jedna z tzw, kar odzwierciedlanych co
oznaczało że poszczególny typ przestępst był karany obięciem konkretnej części
ciała , niekiedy , „ związanej’’ z danym przestępstwem. Polegały na okaleczeniu ,
odcinaniu skazanemu poszczególnych części ciała .
„ Czym uczyniłeś to ci odetniemy – jeśli syn uderzył ojca odcinano mu rękę .”
Wiele przestępst zagrożonych było karą śmierci.
„ Jeśli ktoś kogoś oskarżył i rzucił nań poderzenie o zabójstwo , zaś tego mu nie
udowodnił ten , kto go oskarżył , poniesie karę śmierci’’
Prawo ustanowione przez Hammurabiego miało charakter kazuistyczny, to znaczy
jego przepisy formułowano przewidując konkretne [możliwe do popełnienia
przestępstwa, nie starając się o wupracowanie uniwersalnych zasad ogólnych.
Mieszkańcy państwa Hammurabiego nie byli równi wobec prawa . O wielkości
kary decydował status sprawcy i pokrzywdzonego : wolny czy niewolnik posiadany
majątek lub pełniona funkcja ( wyróznia się urzędników – dwór ) . Liczyło się kto
skarżył i kto był oskarżonym .
Polskie kodyfikacje karne
Pierwsza polska kodyfikacja karna – Kodeks karzący Królestwa Polskiego z 1818
r ( do roku 1848 r – wprowadzono w zaborze rosyjskim Kodeks kar głównych i
poprawczych )
Po 11 listopada 1918 r obowiązywały w zakresie prawa karnego 4 porządki prawne :
- austriacki
- niemiecki
-rosyjski
-węgierski
Kodeks karny z 11 lipca 1932 r . ( wszedł w życie 1 września ) wprowadzony
rozporządzeniem Prezydenta RP
K.k z 1969 uchwalony w dniu 19 kwietnia – wszedł w życie 1 stycznia 1970
K.k z 1997r. – uchwalony 6 czerwca 1997 wraz z nim uchwalono : kodeks
postępowania karnego , kodeks karny wykonawczy.
Funcje Prawa Karnego
Funkcja sprawiedliwościowa
- wywodzi się z pierwotnej reakcji grupy na zachowania naruszające obowiązujące w
grupie wartości , tzn z reakcji zemsty i potępienia moralnego
- prawo karne jest wyrazem posępu cywilizacyjnego i ograniczenia reakcji zemsty
- jednak w grupie społecznej pozostaje akualne poczucie potrzeby odpłaty złem za
wyrządzone zło ( sprawca swoim atakiem na dobro prawne wyrządza zło i państwo
jest zobawiązane odpowiednio tzn adektwatnie do wyrządzonego zła zareagować
przez spowodowanie dolegliwości odczuwalnej przez prawcę )
Kryminologia
Wiktymologia
Kryminalistyka – nauka o taktycznych zasadach i sposobach oraz o technicznych
metodach i środkach rozpoznawania a także wuykrywania przestępst i ich sprawców
oraz udowadniania istnienia lub braku związku między osobami a zdarzeniami
W nauce kryminalistyki wyróznia się podstawowe dziedziny:
- taktyka kryminalistyczna
- technika kryminalistyczna
- strategia kryminalistyczna
- metodyka kryminalistyczna
Kryminalistyka posiada 4 podstawowe funkcje
Rozpoznawcza./ wykrywcza / dowodowa / zapobiegawcza
Medycyna sądowa – jest nauką stosowaną która łachy w sobie wiedzę biologiczno-
lekarską z naukami prawnymi . Służy ona pomocą przede wszystkim organom
ścigania karnego i wymiaru sprawiedliwości. W językach zachodniej Europy
najczęściej używane jest określenie medycyna prawna ( medicine legale ) w
słowiańskich najczęściej sądowa.
Badanie medyczno – sądowe to :
Tanatologia sądowo – lekarska : oględziny zewnętrzne zwłok w miejscu ich
ujawnienia ( dojazd własnym samochodem ) sądowo – lekarskie sekcje zwłok , w tym
noworodków i płodów jak również zwłok ekshumowanych z pobraniem niezbędnego
materiału dalszych badań
Opiniowanie w zakresie kwalifikacji prawnej obrażeń ciała na podstawie badań
pokrzywdzonych dokumentacji medycznej akt sprawy ustalenie ewentualnego
mechanizmu powstania obrażeń ( czynny , bierny )
Opiniowanie w zakresie narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia i
wystąpienia ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Kryminalistyka – to prawne określenie czynów zabronionych , to ich typizacja
przez „wciąganie” na listę przestępstw zachowani godzących w wartości podlegające
prawnokarnej ochronie
Penalizajca – to proces określania środków penalnych – kar , środków karnych lub
innych , grożących za czyn zabroniony jako przestępstwo , a więc podlegających
kryminalizacji.
Funkcja ochronna – chroni stosunki społeczne i dobra prawne tych stosunków przez
zamachami na nie ,
- ustawodawca uznaje pewne dobra za cenne , czy to z punktu widzenia interesów
obywateli czy grup społecznych lub całego społeczeństwa .
Realizacja funkcji ochronnej wiąze się z funkkcją afirmacyjno – motywacyjną
- poprzez normy powinnośćiowe – zakazy i nakazy – prawo karne określa standardy
postępowania w społeczeństwie 9 wskazuje , jakie dobra i w jhakim zakresie
podlegają ochronie – funkcja afirmacyjna
- przez stosowanie sankcji prawo karne zmierza do kształtowania motywacji do
przestrzegania prawa (adrestami tych norm sa obywatele a prawo karne jest tym
skuteczniejsze im powszechniejsza jest świadomość prawna społeczeństwa , a
także im większe wsparcie znajdują sjego normy w zakorzenionych w kulturze i religii
społecznych normach postępowania )
W nauce kryminologii dowiedziono ze rozmijanie się prawa z podstawowymi
normami społecznymi prowadzi do zjawiska zwanego anomią.
Anomia – sytuacja w której ludzie/ społeczeństwo nie czują się związani z prawem
nie identyfikują się z nim
Tylko wtedy gdy normy prawa karnego i stosowane na podstawie tych norm sankcje
znajdują społeczna akceptacje , mogą one skutecznie pełnić funkcję motywacyjna w
kierunku przestrzegania prawa .
Funkcja gwarancyjna
W nowożytmy prawie karnym zwraca się na tę funkcję wielką uwagę .
Wyeksponowanie tej funkcji nastąpiło w okresie Rewolucji Francuskiej . Deklaracja
Praw Człowieka i Obywatela z 1789 r , stanowiła reakcję na okrucieństwo prawa i
samowolę sadów epoki feudalizmu . Funkcja gwarancyjna wyraża się w postulatach ,
aby zakres czynów zabronionych był dla obywatela jasny i aby sady mogły stosować
tylko takie kary które zostały określone w ustawie . Postulaty te znalazły wyraz w
zasadach czyli naczelnych dyrektywach postpowania którym podporządkowany jest
cały system prawa karnego .
Są to zasady :
- nullum crimen sine lege ( nie ma przestępstwa bez zakazu stawowego , czyn
zabroniony musi być określony w ustawie )
- nulla poena sine lege
( nie można stosować kar , które nie są określone w ustawie )
- lex retro non agit
( ustawa nie działa wstecz czyn nie może być uznany za przestępstwo bez
wcześniejszego zakazu ustawowego)
Zakaz analogii czyli jeżeli w ustawie jest zabronione posiadanie broni palnej to jeżeli
ktoś posiada nóż nie musi mieć zgody .
Istotną rolę we współczesnym prawie karnym odgrywa :
Funkcja prewencyjno – wychowawcza
Polega ona na tym iż rola prawa karnego nie wyczerpuje się w represjonowaniu za
popełnienie czynu zabronionego . Prawo to zwraca się ku przyszłości – celem kary i
innych środków karnych jest oddziaływanie zapobiegawczo – wychowawcze zarówno
na sprawcę przestępstwa ( prewencja indywidualna ) jak i ogół społeczeństwa *
prewencja ogólna ) w kierunku przestrzegania prawa .
Prewencja ogolna ma wpływac tak na społeczeństwo aby społeczeństwo było
wychowywane przez prawo karne .
a) Taktyka kryminalna ( kryminalistyczna ) zajmuje się :
-sposobami popełniania czynów przez przestępców
- zasadami działania organów śledczych stosowanymi w celu wykrycia przestępstwa
oraz ujawnienia i ujęcia sprawcy
b) Technika kryminalna ( kryminalistyczna ) – zajmuj esię środkami 0 fizyczno –
chemicznymi
_ używanymi przy popełnianiu czynów przestępnych
- stosowanymi w celu wykrycia przestępstwa oraz ustalenia i ujęcia sprawcy
c) strategia kryminalistyczna – obejmuje :
- wiedzę typu prognostycznego , przewidującą kierunki , metody i środki działania
przestępców w dalekiej przyszłości
- wiedzę przygotowującą takie metody , środki i przedsięwzięcia które byłyby w stanie
skutecznie zwalczać tę przyszła przestępczość
d) Metodyka kryminalna
- stanowi adaptację taktyki i techniki śledczej , obejmuje : ogólną i specjalistyczną
wiedzę na podstawie m której podejmowane sa odpowiednie decyzje podlegające
na wyborze optymalnej taktyki śledczej Wykorzystywana do zwalczania określonych
grup przestępczych.
Funkcja rozpoznawcza – realizowane jest przez opracowywanie metod i środków
służących do uzyskiwania możliwe największej liczby informacji o miejscach
przedmiotach, osobach , taktyce aktualnych i przyszłych działań kryminalistycznych .
Wyróżnia się rozpoznanie terenowe m, środowiskowe problemowe i osobowe .
Należy pamiętać że funkcja ta jest powiązana z podejmowaniem działań
operacyjnych a uprawnione organa muszą ściśle przestrzegać obowiązujących
norm prawnych . Poszanowania dóbr osobistych jednostki i znajdować merytoryczne
uzasadnienie w każdej konkretnej sprawie .
Funkcja wykrywacza – wiąże się z najważniejszym celem kryminalistyki – wykryciem
zdarzenia , jego sprawców , mechanizmu powstania określonych zjawisk lub ich
zmian , jest on nierozerwalnie powiązana z funkcja rozpoznawczą gdyż aktywizuje
i konkretyzuje wiedze zdobytą podczas rozpoznania . Podstawą realizacji procesu
wykrywczego sa informacje uzyskiwane z różnych źródeł , analizowane i oceniane
które następnie wykorzystywane sa w konkretnie podjemnnowanych działaniacha.
Działania te zmierza do poszukiwania określonego podmiotu lub przedmiotu
wykrywania , weryfikowania informacji nim aż do ujawnienia i potwierdzenia jego
rożsamości . Funkcą tą wiąże się tzw , reguła siedmiu złotych pytań – co , gdzie,
kiedy , w jaki sposób , dlaczego jakim i środkami , kto nakreślająca kierunek działań
w każdej sprawie.
Funkcja dowodowa – zadaniem podejmowanych w związku z nią działań
jest zgromadzenie materiału mającego walory dowodowe , tktóry pozwoli na
przestawienie określonych wniosków procesowych . Realizując te funkcję
poruszamyuy się w sferze prawa dowodowego ściśle reglamentowanego
przzepisamio procedury karnej . Proces udowadniania faktu popełniania
przestępstwa jego okoliczności , sposoby dziłania sprawcy i samego sprawstwa
przeprawadza organ procesowy , zgodnie z przepisami prawa procesowego , na
podstawie dowodów dostarczonych przez kryminalistykę . Dlatego tez tak istotne
jest alby najważniejsze czynności o znaczeniu dowodowym miał y doskolane
wypracowana kryminalistyczną taktykę ich przeprowadzania.
Funkcja zapobiegawcza –wana inaczej profilaktyczną Funkcja ta jest realizowana
ąt zarówno przez podejmowanie działań w kierunki neutralizacji czynników
zagrażających rozpoznawania środowisk kryminogennych , zapobiegania
abstrakcyjnym zagrożeniom przewidywanym na podstawie doświadczeń praktyki i
badań naukowych , jak i realizację zespołu konkretnych przedsięwzięć odnoszących
się do określonych , jednostkowych , szkodliwych zdarzeń .
Mówimy więc o profilaktyce ogólnej i szczególnej
Czynności profilaktyczne mogą mieć bardzo szerokie spektrum – od wzmożonych
patroli policyjnych w newralgicznych okresach ( np. . kontrole drogowe w czasie świ
czy tzw . wydłużonych weekendów ) poprzez atestację systemów zabezpieczeń i
postulowanie zmian konstrukcyjnych budynków zagrożonych włamaniami propozycje
zmian w wadliwych regulacjach prawnych do organizowania społecznych akcji
uświadamiających niebezpieczeństwa i zagrożenia czy długofalowych programów
profilaktycznych takich jak np. „bezpieczne miasto”
Na gruncie kryminalistyki mamy też do czuynienia z pojęciami :
Sprawca zdarzenia
Miejsce zdarzenia
Czynności wykrywcze
Miejsce zdarzenia to miejsce w którym szukamy śladów i innych przemiotów
zdarzenia .
Czynności wykrywacze to czynności podejmowane zanim ustalimy fakt
przestępstawa i osobąę sprawcy npo oględziny przeszukanie , czynności opreracyjno
– rozpoznawcze .
Wizja lokalna
Wizja lokalna – jest to czynność organu prowadzącego postępowanie karne
polegająca na wyjeździe na miejsce zdarzenia w celu dokładniejszego ustalenia i
uściślenia zebranych informacji .
Najczęściej jest ona przeprowadzana w późniejszym etapie postępowania kiedy
np. istnieją już jakieś dowody . Ma ona na celu unaocznienie zebranego materiału
dowodowego najczęściej przed zamknięciem postępowania przygotowawczego . Ma
więc ona charakter weryfikacyjny ale może mieć tez charakter kontrolny
Wizja lokalna jest odtworzeniem statystycznym jest ona utrwalana w protokole a
może być utrwalona z pomocą urządzeń rejestrujących dźwięk i robra
Zazwyczaj odbywa się ona z udziałem podejrzanego i świadków . Jej celem
jest upewnienie się czy opis miejsca i zdarzenia zagładzicie z rzeczywistością,
odnalezienie zwłok , przedmiotów służących do popełnienia i pochodzących z
przestępstwa. Badany jest tutaj przebieg zdarzenia , wykonywane są czynności
odtwórcze.
Eksperyment procesowy jest to doświadczenie kub odtworzenie przebiegu zdarzeń
lub ich fragmentu . Chodzi tu o doświadczenie czegoś bądź przyjmując odtworzenie
chodzi o rekonstrukcję elementów jakiejś całości . Jest to również czynność
protokołowania .
Eksperyment jako doświadczenie jest czynnością dowodową . Odtworzenie jest
pewną szczególną formą przesłuchania , traktują c je jako zwykłe przesłuchanie
sporządza się protokół , Jako szczególna forma wizji lokalnej sporządza się protokół
na podstawie Art. 143 ( fakultatywnie ) jednak charakter obligatoryjny uzyskuje
poprzez fakt iż jest to czynność niepowtarzalna . Podstawa przeprowadzenie jest
tutakj przepis prawny . KPK wyznacza pewne reguły przeprowadzani .
Czynność ta przeprowadzana jest wg . reguł taktyczno – śledczych .
przeprowadzony może być w każdym stadium postępowania . Przesłankami
przeprowadzenia takiego eksperymentu są : wątpliwości dco do możliwości
zaistnienia określonego zdarzenia fakt iż okoliczności zdarzenia maja istotne
znaczenie dla sprawuy istnieją faktyczne możliwości przeprowadzania eksperymentu
a wątpliwości mogą zostać rozstrzygnięte tylko przez ów eksperyment gdyż inne
czynności nie dały wystarczającej odpowiedzi
Przedmiotem eksperymentu fakt czy ustalenie czy dana czynność mogła mieć
miejsce w danych okolicznościach. Sam eksperyment bardzo często ulega
kilkukrotnemu powtórzeniu
W pewnych sytuacjach przeprowadzenie eksperymentu jest jednak niedopuszczalne
mianowicie jeśli jego przeprowadzenie zagraża życiu i zdrowiu człowieka godzi
w cześć człowieka albo zasady obyczajowości bądź gdy możliwa jest duża strata
materialna albo tez grozi naruszeniem ważnych interesów publicznych.
Przeszukanie
Może nstąpić jedynie w celu :
1) wykrycia zatrzymania lub przymusowego doprowadzenia osoby podejrzanej
2) znalezienia rzeczy mogących stanowić dowód w sprawie
3 ) znalezienia rzeczy podlegających zajęciu w postępowaniu karnym o ile istnieją
uzasadnione podstawy do przypuszczenia ze osoba podejrzana lub wymienione
rzeczy się tam znajdują
Przeszukanie może objąć
a) pomieszczenia ( mieszkania i inne lokale )
b) inne miejsca ( środki transportu , miejsca otwarte )
c) osobę jej odzież i podręczne przedmioty
Kto możę dokonać przeszukania ?
A ) prokurator
B) policja
Jakie sa zasady dokonywania przeszukań
1 ) przeszukania osoby i odzieży należy dokonywać w miarę możności za
pośrednictwem osoby tej samej płci , nie dotyczy do przeszukiwana przedmiotów
podręcznych
2) przeszukania pomieszczeń zamieszkałych dokonuje się z założenia jedynie w
porze dziennej z tym ze przeszukanie rozpoczęte za dnia można kontynuować także
mimo nastania pory nocnej
3 Przeszukanie w porze nocnej jest możliwe jedynie :
a) zawsze w odniesieni do lokali dostępnych w tym czasie dla nieokreślonej liczby
osob( np. dworce kolejowe )
b) w odniesieniu do pomieszczeń zamieszkałych w wypadkach niecierpiących zwłoki
4_ przeszukanie pomieszczeń lub miejsc zamkniętych należy do instytucji
państwowej lub samorządowej wymaga przedniego ( przy rozpoczynaniu
przeszukania ) zawiadomienia kierownika tej instytucji lub jego zastępcy albo organu
nadrzędnego
5 Przeszukanie pomieszczenia zajętego przez wojsko może nastąpić tylko w
obecności dowódcy lub osoby przez niego wyznaczonej
Jaki jest tryb dokonywania przeszukań ?
Osobę u której ma nastąpić przeszukanie należy przed przystąpieniem do tej
czynności zawiadomić o jej celu i wezwać do wydania poszukiwanych przedmiotów
Okazuje się jej postanowienie sądu lub prokuratora a przy ich braku nakaz
kierownika jednostki lub legitymację służbową
Przy poszukaniu ma prawo być obecna osoba u której dokkonuje się tej czynności
oraz osoba przybrana przez prowadzącego czynności a także osoba wskazana przez
podlegającego przeszukaniu , ale tylko jeżeli nie uniemożliwia to przeszukanie albo
nie utrudnia go w istotny sposób .
Przeszukanie może nastąpić także m gdy właściciel lokalu jest nieobecny, Kodeks
postępowania karnego przyjmuje że jeżeli przy przeszukaniu nie ma na miejscu
gospodarza lokalu należy przeszukania przywołać przynajmniej jednego dorosłego
domownika lub sąsiada
Z czynności przeszukania sporządza się protokół , W przypadku zajęcia przedmiotów
osobie zainteresowanie należy wręczyć pokwitowanie stwierdzające , jest przedmioty
i przez kogo zostały zatrzymane.
Określenie „ślad” należy do postawowych pojęć używanych w kryminalistyce
Śladem kryminalistycznym, jest stan rzeczy , który odpowiada następującym
kryteriom :
1) jest to określony stan materii , stwierdzony na miejscu , który jest obecnie lub
może być w przyszłości przedmiotem działań kryminalistycznych
(np. oględzin, przeszukania , eksperymentu )
2) stan ten pozostaje w określonym związku przyczynowym z badanym zdarzeniem
3) stan ten ma znaczenie kryminalistyczne dla wyjaśnienia badanego zdarzenia ,
a także przewidywania przyszłego rozwoju tego zdarzenia lub innych zdarzeń (
określony modus operadni sprawcy , który może powtarzać się przy następnych
czynach przestępnych takiego samego rodzaju )
4) stan ten jest poznawalny tj. daje się wykryć zabezpieczyć i wyjaśnić za pomocą
współczesnych metod i środków kryminalistycznych .
Funcie śladów rojalistycznych
Funkcja informacyjna – polega na dostarczaniu ograną procesowym informacji na
temat zdarzenia będącego przedmiotem postępowania
Jest ona zwykle realizowana w dwóch fazach:
1) myślowej rekonstrukcji przebiegu zdarzenia na podstawie analizy ujawnionych na
jego miejscu śladów oraz faktów uzyskanych z innych źródeł
2) druga faza to ustalenia oparte na wynikach specjalistycznych badań
laboratoryjnych , analiz baz danych informatycznych , zbiorów śladów
kryminalistycznych
Funkcja dowodowa – nadanie zebranym informacjom waloru rzeczowego śródła
dowodowego
Zarówno ilość jak i jakoś tych informacji zależy w głównej mierze od prawidłowego
wyrównywania czynności związanych z ujawnieniem i zabezpieczaniem śladów na
miejscu zdarzenia,
Według miejsca występowania śladów
a) ślady na miejscu czynu zabronionego
b) ślady na środkach służących do popełnieniu czynu zabronionego
c) ślady na sprawcach czynu zavronionego
d) ślady na ofiarach
Ze względu na dział wiedzy której metody badawcze zastosowano w analizie śladów
a) ślady daktyloskopijne ( odciski palców )
b) ślady mechanoskopijne ( dotyczy narzędzia zbrodni )
c) ślady traseologiczne ( kto te ślady zostawił człowiek zwierzę pojazd )
d) ślady pisma
e) ślady fonoskopijne (próba identyfikacji sprawcy na podstawie analizie mowy głosu)
f) ślady biologiczne
g) ślady fizykochemiczne
h) ślady zapachowe
Ze względu na sposób postwawania śladów
a) ślady powstałe na sposób naturalny
b) ślady celowo spowodowane
Oględziny
Oględziny śa czynnością porcesową w trakcie której organ prowadzący
oględziny po szczegółowym zapoznaniu się z ich przedmiotem , którym może
być miejsce , osoba , rzecz, lub zwłoki , podejmie działania podlegające na
wykrywaniu , zabezpieczaniu i wstępnym zbadaniu szeroko rozumianych śladów
kryminalistycznych w celu wyjaśnienia charakteru i okoliczności powstałego
zdarzenia oraz ustalenia jego sprawcy
Cele oględzin
a) wyjaśnienie charakteru okoliczności zdarzenia ,
b) ustalenie sprawcy zdarzenia
c) zebranie rzeczowego materiału dowodowego , w postaci ujawnionych
zabezpieczonych śladów kryminalistycznych
Pierwsze dwa cele przyjęto od dawna w kryminalistyce określać mianem „siedmiu
złotych pytań”
Co się zdarzyło ?
Gdzie się zdarzyło ?
Kiedy się zdarzyło ?
W jaki sposób dokonano przestępstwa ?
Czym dokonano przestępstwa ?
Dlaczego popełniono przestępstwo ?
Kto dokonał przestępstwa?
Zadania oględzin :
Utrwalenie wyglądu i stanu miejsca zdarzenia ze szczególnym uwzględnieniem
miejsc znalezienia śladów – służy temu cała dokumentacja techniczna ilustrująca
miejsce zdarzenia ( plany szkice , zdjęcia fotograficzne , filmy , makiety
przestrzenne) oraz metryczki zabezpieczonych śladów i protokół oględzin w którym
należy podać najistotniejsze cechy wyglądu poszczególnych fragmentów miejsca
zdarzenia
Ujawnienie śladów na miejscu zdarzenia- musi łączyć się ze wstępnym zbadaniem
i oceną umożliwiającą eliminację tych śladów związku ze zdarzeniem oraz budową
wersji zdarzenia - należy dążyć do ujawnienia wszystkich śladów mających związek
ze zdarzeniem .
Oględziny osoby
To w ujęciu kodeksowym i procesowym oględziny ciała osoby żyjącej . Oględziny i
badania osoby mogą być przeprowadzone jedynie gdy ustawa na to zezwala
Oględziny ciał mogą mieć charakter powierzchowny ( np. sprawdzenie czy dana
osoba ma bliznę na przedramieniu ) lub bardziej szczegółowe
Jeżeli oględziny takie mogą wywołać uczycie wstydu powinna dokonać ich osoba
tej samej płci chyba że łączą się z tym szczególne trudności. Osoby odmiennej płci
mogą być obecne przy tych oględzinach jedynie w razie konieczności .
W przypadku świadka ( pokrzywdzonego ) oględzin takich można dokonać nawet bez
zgody tej osoby jeżeli od jej stanu zdrowia zależy karalność czynu
Oględziny osoby przeprowadź się z udziałem lekarza wezwanego w charakterze
biegłego . Wydaje on opinię co do przyczyn powstania określonego śladu na ciele
sposoby badanej co do przedmiotu jakiego ślad pochodzi oraz co do czasu w jakim
przypuszczalnie ślad powstał.
Podczas oględzin obejrzeniu a także utrwaleniu podlegają :
- uszkodzenia ciała m takie jak rany , oparzenia ,blizny i guzy , podbiegnięcia
krwawe , otarcia , deformacje i tatuaże
- ślady zaburzenia , zamoczenia okopcenia , nadpalenia tkanek
- wszelkie ślady na odzieży oraz przedmioty znajdujące się w kieszeniach lub ukryte
w odzieży
W toku oględzin pobiera się od osoby w razie potrzeby materiał do badań
laboratoryjnych. W uzasadnionych przypadkach należy zabezpieczyć do badań cała
odzież lub jej części.
Policjanci nie dokonują oględzin ciała osób pokrzywdzonych przestępstwami
przeciwko wolności seksualnej obyczajności. Osoby te niezwłocznie po przekazaniu
przez nie informacji o zaistniałym zdarzeniu o jego miejscu i sprawcy a jeszcze przed
wykonaniem innych czynności policjant kieruje na badania lekarskie :
-ginekologiczne , połączone – w razie konieczności – z zabezpieczeniem przez
lekarza dowodów lub innych materiałów mających związek z przestępstwem
- inne badania związane z rodzajem i charakterem doznanych obrażeń .
Oględziny zwłok
Oględziny te rozpoczyna się od utralenia za pomocą fotografii nagrań wideo lub
innych nośników informalcni ich wygladu i ułożenia oraz stanu otoczenia
Następnie opisuje się wygląd i ułożenie zwłokk oraz sporządza szkic ich ułożenia
W dalszej kolejności dokumentuje się oględziny odzieży w która zwłoki SA ubrane
opisująć jej poszczególne czsci w takim porzadku w jakim znajdują się one na
zwłokach lub odzieży która naajduje się obok zwłok , uwzględniając ewentualnie
ślady na odzieży lub jej uszkodzenia
Oględziny zewnętrze polegają w szczególności na stwierdzeniu
1.
Rozpmieszczenia i nasilenia wczesnych i poźnych znamion śmierci
2.
Reakcji tkanek w procesie ich obumierania
3.
Zanieczyszczeń powłok ciała płynami ustrojowymi wydzielinami i wydalinami
lub substancjami obcego pochodzenia
4.
Obecności owadow i stadium ich rozwoju
5.
Obrazen ciała z uwzględnianiem podziału na obrazenia powstałe za zycia i po
śmierci
Osobę martwą uznaje się wtedy gdy stwierdza się obumarcie pnia mózgu . 3 lekarzy
ma uczestniczyc w stwierdzeniu obumarcia pnia mózgu
Znamiona śmierci : brak oddechu , brak tętna , brak reakcji na różne bodźce ,
bladość ciała i wyziębienie ciała ( są to niepewne znamiona śmierci )
Znamiona pewne
Znamiona śmierci
PEWNE
Plamy opadowe ( livores mortis )
Powstaja dzieki grawitacji – krew która nie może krążyć w organizmie , opada do
obszarów najniżej położonych
Tam gdzie ciało przyglądało do twardej powierzchni tworza się blade obraszy które
spowodowane SA uciskiem naczyń krwionośnych i niemożnością gromadzenia się
w tym miejscu krwi . Jasne ślady powodują także różne elementy odzieży, jak np.
paski , gumki
W przypadku śmierci na skutek zatrucia tlenkiem węgla plamy SA zazwyczaj
wiśniowo – czerwone albo różwoe , jednak takie same plamy mogą się pojawić gdy
zwłoski wystawione były na działanie nieskiej temperatury albo zgon nastąpił wskutek
zatrucia cjankami
Plamuy pojawiaja się od 30 minut do 2 godzin po śmierci jednakże gdy śmierć jest
powolna mogą wystapić jeszcze przed gdonem
Livor mortis utrwalają się zwykle po 12 godzinach . Przed upływem tego czasumoga
się przemieszczać np., na skutek odwód®cenia zwłok . Jeśli na skutek uciśniecia
plama blednie , oznacza to ze nie jest utralona . Plamy opadowe występują takzę w
narzadach wewnętrznych
W najniżej położonych częściach cciała krew pod wpływem ciśnienia może
dopowoadzić do pękania naczynek krwionośnych i wystapienia tzw. Plamek Tardieu
albo plamicy .
Proglem polega na tym że plamy opadowe mogą wyglądać jak zasinienia . Aby
odróżnić plamy opadowe od zasinień należy
a.
Nacisnąć – ale tylko do pewnego czasu po zgodnie
b.
Naciać
Stężenie pośmiertne ( rigor mortis )
Mięśnie pośmierci tężeją gdyż nie otrzymuja ATP ( adenozynotrójfosforanu ) czyli
energii potrzebnej do ich skurczów
Stężęnie pośmiertne Mozę zostać przyspieszone przez zużytkowane ATP np. w
następstwie gwałtownego wysiłku do jakiego dochodzi przed zgonem. Niekiedy
stężenie rozpoczyna się natychmiast po śmierci i jest wówczas nazwane stężeniem
kteplycznym.
Proces zaczyna się 2 do 4 godzin po śmierci rozwija od 6 do 12 godzin austaje w
momencie rozpoczęcia się tzw procesów gnilnych
Najwcześniej tężeją mięśnie żuchwy , później od kończyn górnych po dolne
W środowisku zimnym stężenie rozpoczyna się szybiej i utrzymuje dużę niż przy
wysokiej temperaturze otoczenia . Pierwotnie za przyczyczyne uznawano przemiane
beztlenową prowadząca do wytworzenia glikozy a tym samym kwasu mlekowego i
zakaszenia obecnie bierze się po d uwage spadek dostaw energii w postaci ATP.
Rozkład gnilny
Rozkład dzielimy na autolize czyli rozkład narzadów wewnętrznych i komórek na
skutek działania enzymów wewnątrzkomórkowych – taka autodestrukcja oraz gnice
podczas którego maja miejsce procesy spowodowane przez florę bakteryjna układu
pokarmowego fementację.
To kiedy rozpoczną się procesy gnilne zależy od środowiska w jakim zwłoki
przebywaja i kondycji samych zwłok
Rozkład zaczyna się w momencie gdy dolne partie brzucha przybieraja kolor
zielonkawy do czego dochodzi od 24 do 36 godzin po zgonie
Przestępstwa przeciwko wolności seksyalnej i obyczajności w polskim prawie karnym
a atakże aspekty wiktymilogiczne
Przestępczość seksualna i przestępczość na tle seksualnym to to samo
Przestępstwo zgwałcenia – zostało stypizowane i opisane kk w art. 197 , Sprawca
zgwałcenia ma obcować płciowo , doprowadza do czynności seksualnej lub też
doprowadza do wykonania czynności seksualnej .
W typie podstawowym wymiar kary za przestępstwo zgwałcenia od lat 2 do lat 12 .
pozbawienia wolności .
Społeczna szkogliwość czynu – zależy od sposobu działania sprawcy , dóbr
prawnych które sprawca naruszy ,zależy także od rozmiaru szkody które sprawca
wykonał swoim działaniaem a także od motywacji sprawcy .
‘
W pozostałych przypadkach od 6 miesiecy do lat 8
W typoie kwalifikowanym to będą 3 lata a nie 2 tak jak w trybie podstawowym ,
Elementy
- gwałt ze szczególnym okrucieństwem
- zgwałcenie wspólnie z inna osoba ( zgwałcenie zbiorowe)
- zgwałcenie małoletniego poniżej lat 15
Przy zghwałcneniu sprawca ma działać za pomocą przemocy , groźby karalnej albo
podstępu .
Najczęstsze przypadki poinformowaniu o przestępstwie ,
Pedofilia pierwotna oraz pedofilia wtórna ( zastępcza )
Pedofilia pierwonta – mamy do czynienia wówczas gdy dana osoba kieruje swoje
zachowania sexualne kieruje na dziecko i wyłącznie na dziecko .
Pedofilia wtórna – sprawca albo nie mogąc z przyczyn fizycznych nie może uzyskać
satysfakcji seksualnej z dojzałym partnerem kieruje swoje zachowania na parnetera
małoletniego który ma mniejsze oczekiwania . Z tym przypadkiem mamy najczęściej
doczynienia z rodzinami kazirodczymi
Przestępstwo paserstwa – polega na tym na ukrywaniu rzeczy pochodzącej z
kradzieży na pomaganiu ,
Paserstwo umyślne – zagrozenie karą od 3 lat do 5 lat pozbawienia wolności