„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Tomasz Plewiński
Wykonywanie
izolacji
przeciwdrganiowych
maszyn
i urządzeń przemysłowych 713[08].Z4.03
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr inż. Ryszard Janas
dr inż. Ewelina Sadowska
Opracowanie redakcyjne:
inż. Danuta Frankiewicz
Konsultacja:
inż. Danuta Frankiewicz
mgr inż. Teresa Sagan
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 713[08].Z4.03
"Wykonywanie izolacji przeciwdrganiowych maszyn i urządzeń przemysłowych" zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu monter izolacji budowlanych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
11
5.6. Zasady
organizacji
stanowiska
do
wykonywania
izolacji
przeciwdrganiowych
11
5.1.1. Ćwiczenia
11
5.6. Zasady posługiwania się narzędziami i sprzętem podczas wykonywania
izolacji przeciwdrganiowych
12
5.2.1. Ćwiczenia
12
5.3. Właściwości materiałów stosowanych w izolacjach przeciwdrganiowych
15
5.3.1. Ćwiczenia
15
5.4. Zasady obsługi maszyn i urządzeń do wykonywania wibroizolacji
18
5.4.1. Ćwiczenia
18
5.5. Izolacje przeciwdrganiowe fundamentów pod maszyny
20
5.5.1. Ćwiczenia
20
5.6. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska podczas wykonywania izolacji przeciwdrganiowych
22
5.6.1. Ćwiczenia
22
5.7. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót
24
5.7.1. Ćwiczenia
24
6. Ewaluacja osiągnięć uczniów
26
7. Literatura
45
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który pomoże w prowadzeniu zajęć
dydaktycznych w szkole zawodowej kształcącej w zawodzie montera izolacji budowlanych.
W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakimi powinien dysponować uczeń przed
przystąpieniem realizacji programu jednostki modułowej,
−
cele kształcenia (zestaw umiejętności) – jakie powinien opanować uczeń w wyniku
realizacji programu jednostki modułowej,
−
przykładowe scenariusze zajęć – propozycje prowadzenia zajęć dydaktycznych różnymi
metodami,
−
propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
−
przykładowe zestawy zadań testowych,
−
wykaz literatury, z jakiej mogą korzystać uczniowie podczas nauki.
Według założeń kształcenia modułowego, nauczyciel przede wszystkim ma kierować
procesem dydaktycznym, stwarzając uczniowi warunki do samodzielnego przyswajania wiedzy
oraz kształtowania umiejętności w sposób kontrolowany.
Zalecane jest, aby kształcenie było realizowane metodami aktywizującymi oraz metodami
praktycznymi.
W każdej z podanych metod nauczania istotną rolę odgrywa wykonywanie ćwiczeń,
mających na celu ukształtowanie nowych umiejętności i utrwalenie nabytych wcześniej.
Umieszczone w poradniku ćwiczenia należy traktować jako przykładowe. Nauczyciel może
tworzyć nowe ćwiczenia, dostosowane do możliwości i warunków lokalnych, jednakże
powinny one prowadzić do osiągnięcia wszystkich celów określonych w programie jednostki
modułowej.
Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu swoich
postępów, odpowiadając na pytania podane w podrozdziale Sprawdzian postępów. Według
tego samego zestawu pytań nauczyciel dokonuje oceny osiągnięć ucznia. Uczeń powinien
samodzielnie przeczytać pytania i udzielić na nie odpowiedzi. W tym celu wstawia X obok
słowa:
•
TAK – jeżeli jego odpowiedź na pytanie jest twierdząca (operacja wykonana w sposób
prawidłowy)
•
NIE – jeżeli jego odpowiedź na pytanie jest przecząca (operacja wykonana w sposób
nieprawidłowy lub niepełny).
Podobne czynności wykonuje nauczyciel, obserwując zachowania ucznia i efekty jego
pracy. Po dokonaniu przeglądu odpowiedzi, ustala się pytania, na które uczeń nie potrafił
odpowiedzieć lub odpowiedział przecząco. Brak odpowiedzi lub zaznaczenie NIE wskazują
luki w wiedzy lub umiejętnościach. Zmusza to ucznia do ponownego zapoznania się
z potrzebnymi treściami, powtórzenia ćwiczenia lub jego części. Podczas oceny należy przyjąć
zasadę, że zadanie (ćwiczenie) będzie zaliczone tylko wtedy, kiedy będzie wykonane zgodnie z
przyjętymi standardami i kryteriami. Można stosować przyjęty w danej placówce wewnętrzny
system oceniania, można też potwierdzać umiejętności ucznia w skali dwustopniowej:
ćwiczenie (zadanie) zaliczone, ćwiczenie (zadanie) niezaliczone.
Na zakończenie realizacji programu jednostki modułowej nauczyciel przeprowadza
sprawdzian sumatywny, którego wynik określa poziom przyswojonych wiadomości
i ukształtowanych umiejętności. W tym celu nauczyciel może posłużyć się propozycjami
testów teoretycznych i praktycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
713[08].Z4
Technologia wykonywania izolacji
akustycznych
i przeciwdrganiowych
713[08].Z4.01
Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu
do izolacji akustycznych
i przeciwdrganiowych
713[08].Z4.02
Wykonywanie izolacji
akustycznych w budynkach
713[08].Z4.04
Wykonywanie izolacji
akustycznych obiektów
o podwyższonych wymaganiach
akustycznych
713[08].Z4.03
Wykonywanie izolacji
przeciwdrganiowych maszyn
i urządzeń przemysłowych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
stosować zasady współpracy w grupie,
−
brać udział w dyskusji, formować i prezentować własne opinie,
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
czytać ze zrozumieniem,
−
interpretować zależności przedstawione za pomocą wykresów, schematów, wzorów,
tabel, diagramów itp.,
−
dokonywać obserwacji i opisu zjawisk fizycznych,
−
posługiwać się terminologią budowlaną,
−
określać znaczenie i rodzaje rysunków technicznych,
−
wymiarować i opisywać rysunki techniczne,
−
czytać rysunki techniczne,
−
przenieść wymiary z dokumentacji na miejsce realizacji,
−
dokonać pomiarów i wykonać rysunki inwentaryzacyjne,
−
definiować izolacje termiczne i akustyczne,
−
charakteryzować materiały, z których wytwarza się materiały termoizolacyjne
i przeciwdźwiękowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
zorganizować
stanowisko
do
wykonania
izolacji
przeciwdrganiowej
zgodnie
z wymaganiami technologicznymi, zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony środowiska,
−
odczytać dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonania zadania,
−
oszacować ilość materiału do wykonania prac i sporządzić zapotrzebowanie materiałowe,
−
dobrać materiały do wykonania izolacji przeciwdrganiowej,
−
dobrać narzędzia do wykonania prac i posłużyć się przyrządami pomiarowymi,
−
przetransportować i dokonać składowania materiałów na stanowisku pracy,
−
wykonać izolację przeciwdrganiową fundamentów pod maszyny,
−
wykonać izolację przeciwdrganiową urządzeń przemysłowych,
−
sprawdzić poprawność wykonanej pracy i usunąć usterki,
−
ocenić stan techniczny istniejącej izolacji przeciwdrganiowej i dokonać naprawy
uszkodzonych fragmentów,
−
wykonać demontaż izolacji i zagospodarować odpady,
−
zmontować rusztowanie do wykonania robót,
−
przygotować i zastosować materiały pomocnicze,
−
wykonać przedmiar i obmiar robót,
−
wykonać pracę z zachowaniem warunków technicznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
…………………………………….…………..............................................
Modułowy program nauczania:
Monter izolacji budowlanych
Moduł: Technologia wykonywania izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych 713 [08].Z4
Jednostka modułowa: Wykonywanie
izolacji
przeciwdrganiowych
maszyn
i urządzeń
przemysłowych 713[08].Z4.03
Temat: Materiały stosowane do wykonywania wibroizolacji maszyn i urządzeń
przemysłowych.
Cel ogólny: Kształtowanie
umiejętności
rozróżniania
materiałów
stosowanych
do
wykonywania wibroizolacji maszyn i urządzeń przemysłowych.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
−
wskazać
materiały
stosowane
do
wykonywania
wibroizolacji
maszyn
i urządzeń przemysłowych,
−
rozróżniać
materiały
stosowane
do
wykonywania
wibroizolacji
maszyn
i urządzeń przemysłowych.
Metody nauczania:
−
ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
indywidualna.
Czas:
1 godzina dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
ilustracje lub zdjęcia wibroizolacji,
−
arkusze papieru,
−
nożyczki,
−
pisaki.
Przebieg zajęć:
FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metoda przewodniego tekstu.
FAZA WŁAŚCIWA
Faza I - Informacje
Pytania prowadzące dla ucznia:
1. Jakie
są
najczęściej
wykorzystywane
materiały
do
wykonywania
izolacji
przeciwdrganiowych maszyn i urządzeń przemysłowych?
2. Czym charakteryzują się poszczególne materiały zaliczane w podczed materiałów
wibroizolacyjnych?
Faza II - Planowanie
1. Określenie, w jakim czasie należy wykonać ćwiczenie?
2. Określenie, gdzie można znaleźć potrzebne informacje w razie niewiedzy uczniów?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Faza III - Ustalanie
1. Nauczyciel wspólnie z uczniami ustala kolejność czynności.
2. Nauczyciel i uczniowie wspólnie ustalają wymagania estetyczne wykonanej pracy
i konieczności pozostawienia porządku po skończonej pracy.
3. Uczniowie odbierają od nauczyciela materiały niezbędne do wykonania zadania.
Faza IV - Realizacja
−
wycinanie z otrzymanych materiałów ilustracji z materiałami stosowanymi w wibroizolacji,
−
przygotowanie czterech pasków papieru i wpisanie na nich nazw materiałów zaliczanych
do wibroizolacyjnych,
−
rozdzielenie ilustracji na grupy (ewentualnie podgrupy jeśli takowe wystąpią),
−
przyklejenie pasków z nazwami materiałów na arkusze papieru,
−
przyklejenie ilustracji materiałów wibroizolacyjnych,
−
przepisanie z karteczek cech charakterystycznych dla danego rodzaju materiału na arkusze
papieru na których wcześniej zostały przyklejone ilustracje.
Faza V - Sprawdzenie poprawności wykonania zadania.
Sprawdzenie powinno być dokonane przez uczniów w obecności nauczyciela.
Faza VI - Analiza efektów pracy ucznia (analizują nauczyciel wspólnie z uczniem).
1. Czy udało się uczniowi poprawnie wykonać ćwiczenie?
2. Czy zostały zachowane ustalenia co do estetyczności wykonania i zachowania porządku
po wykonaniu pracy na stanowisku pracy?
3. Co uczeń mógłby poprawić, wykonując ponownie ćwiczenie?
Zakończenie zajęć
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności,
−
obserwacja uczniów w czasie zajęć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
…………………………………….…………..............................................
Modułowy program nauczania:
Monter izolacji budowlanych
Moduł: Technologia wykonywania izolacji akustycznych i przeciwdrganiowych 713 [08].Z4
Jednostka modułowa: Wykonywanie
izolacji
przeciwdrganiowych
maszyn
i urządzeń
przemysłowych 713[08].Z4.03
Temat: Planowanie wykonania wibroizolacji centrali klimatyzacyjnej i podłączenia
przewodów wentylacyjnych do centrali.
Metody nauczania:
−
metoda projektów.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
indywidualna lub grupowa do wyboru.
Czas:
3 tygodnie.
Wymagania wstępne:
−
znajomość różnych materiałów wibroizolacyjnych,
−
znajomość przepisów prawnych związanych z wykonywaniem wibroizolacji.
Cele:
−
umiejętność doboru materiału wibroizolacyjnego dla danego urządzenia,
−
umiejętność wyszukiwania materiałów w internecie.
Zakres projektu:
−
zapoznać się z produktami dostępnymi na rynku,
−
oszacować koszt wykonania zadania dla różnego typu wibroizolatorów,
−
opracować zestawienie materiałów,
−
zaplanować kolejność wykonywania robót,
−
określić rodzaj sprzętu koniecznego przy wykonywaniu wibroizolacji,
−
opracować wnioski.
Rodzaje projektu (należy wybrać):
−
wykonywany przez jednego ucznia,
−
grupowy.
Sprawozdanie:
−
każdy uczeń opracowuje indywidualnie projekt,
−
grupa wykonuje jeden wspólny projekt.
Ocena:
−
po wykonaniu 1/3 projektu - ocena cząstkowa o wadze 2/10oceny całkowitej,
−
po wykonaniu 3/4 projektu - ocena cząstkowa o wadze 2/10oceny całkowitej,
−
po zakończeniu projektu:
-
za sprawozdanie - 1/10 oceny całkowitej,
-
za rozwiązanie - 3/10 oceny całkowitej,
-
za prezentację - 2/10 oceny całkowitej.
Kontrakt
Kontrakt powinien być sporządzony w przeddzień dnia rozpoczęcia projektu i powinien
być respektowany przez cały czas trwania realizacji projektu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Plan pracy
Plan pracy powinien być przedstawiony nauczycielowi w ciągu trzech dni od dnia
rozpoczęcia projektu w celu jego weryfikacji i sprawdzenia ewentualności powodzenia
projektu.
Sprawozdanie
Sprawozdanie powinno zawierać następujące elementy:
-
stronę tytułową ,
-
spis treści,
-
streszczenie,
-
podziękowania,
-
wstęp,
-
część główną,
-
wnioski,
-
załączniki.
Prezentacja
Prezentacja powinna być wykonana przez wszystkich członków grupy. W trakcie
prezentacji uczniowie mogą korzystać z pomocy wizualnych i przygotowanych przez siebie
materiałów.
Ocena
Zaprezentowana forma oceniania nie jest regułą, a co za ty idzie może być zmieniana
zgodnie z uznaniem nauczyciela i uczniów, których ocena będzie dotyczyć. Najważniejsza
sprawą jest aby system oceniania był przejrzysty, umożliwia to zapisanie notatki określającej
ocenianie w kontrakcie między nauczycielem a uczniem.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
5. ĆWICZENIA
5.1. Zasady organizacji stanowiska do wykonywania izolacji
przeciwdrganiowych
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie
W pomieszczeniu gospodarczym należy wykonać izolację przeciwdrganiową bliżej
nieokreślonego urządzenia.
Umiejscowienie urządzenia wskaże Ci nauczyciel (bądź wybierz je sam).
Zaproponuj:
−
miejsce ułożenia narzędzi oraz miejsce składowania materiałów, które potrzebne będą Ci
do wykonania zadania.
−
miejsce gromadzenia odpadów powstałych w czasie wykonywania zadania.
Nie przejmuj się nieznajomością pewnych informacji na przykład pod jaką maszynę ma
zostać wykonana wibroizolacja, celem tego zadania nie jest bowiem dobór narzędzi, a jedynie
sprawdzenie Twoich umiejętności przestrzennego sytuowania odpowiednich elementów
składowych do wykonania zadania (nauka abstrakcyjnego myślenia).
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać narzędzia materiały i sprzęt,
5) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy,
9) uporządkować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem.
Środki dydaktyczne:
−
stół warsztatowy,
−
narzędzia i sprzęt do montażu izolacji,
−
materiały izolacyjne,
−
sprzęt kontrolno-pomiarowy,
−
instrukcje stanowiskowe,
−
zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
5.2. Zasady posługiwania się narzędziami i sprzętem podczas
wykonywania izolacji przeciwdrganiowych
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie opisu rysunku podanego w załączniku Nr 1 do ćwiczenia ustal:
−
nazwę sprzętu kontrolno-pomiarowego,
−
elementy składowe sprzętu,
−
zasadę posługiwania się nim.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) zapoznać się z sprzętem kontrolno-pomiarowym,
4) określić elementy budowy sprzętu,
5) opisać zasadę posługiwania się sprzętem,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy,
10) uporządkować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem.
Środki dydaktyczne:
−
stół warsztatowy,
−
instrukcje stanowiskowe,
−
rysunek sprzętu w załączniku nr 1,
Załącznik nr 1
Rysunek sprzętu kontrolno-pomiarowego
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Ćwiczenie 2
W pomieszczeniu serwerownii, na nierównej posadzce należy rozłożyć materiał izolacyjny
(płyty gumowe). Poszczególnych tafli gumowych nie należy niczym łączyć.
Celem tego zadania jest odpowiednie wypoziomowanie powstałej podłogi z płyt
gumowych.
Do poziomowania posadzki użyj zaprawy samopoziomującej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się ze stanowiskiem pracy,
5) dobrać potrzebne narzędzia i sprzęt kontrolno-pomiarowy,
6) wypoziomować posadzkę,
7) rozłożyć tafle gumowe,
8) sprawdzić poprawność wykonania,
9) zachować ład i porządek na stanowisku pracy,
10) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie,
11) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
12) zaprezentować efekty swojej pracy,
13) dokonać samooceny pracy,
14) uporządkować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem.
Środki dydaktyczne:
−
sprzęt kontrolno-pomiarowy,
−
instrukcje obsługi sprzętu,
−
instrukcje stanowiskowe,
−
zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
−
zaprawa samopoziomująca,
−
płyty gumowe.
Ćwiczenie 3
Do wykończenia cokołu maszyny postawionej na wibroizolacjach potrzebny jest pas
blachy o wymiarach 210 mm x 475 mm.
Pas należy wyciąć z arkusza blachy zgodnie z wymiarami.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dobrać potrzebne narzędzia i sprzęt kontrolno-pomiarowy do cięcia,
5) wytrasować wymiary na arkuszu blachy,
6) wyciąć pas blachy zgodnie z wymiarami,
7) wykończyć cokół modelu maszyny ustawionej na wibroizolatorach,
8) zachować ład i porządek na stanowisku pracy,
9) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem.
Środki dydaktyczne:
−
sprzęt kontrolno-pomiarowy,
−
narzędzia do cięcia blachy,
−
instrukcje obsługi narzędzi i sprzętu,
−
zasady bezpieczeństwa i higieny pracy,
−
model cokołu maszyny postawionej na wibroizolacjach,
−
arkusz blachy 260 mm x 500 mm.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5.3. Właściwości materiałów stosowanych w izolacjach
przeciwdrganiowych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na budowę dostarczono:
−
płyty gumowe (z kauczuku naturalnego, Buna N i Neopren),
−
płyty z korka naturalnego,
−
sprężyny stalowe (różnych typów i wielkości),
niestety osoba, która odbierała transport materiałów nie znała zasad ich przechowywania
i pozostawiła je przed budynkiem.
Zapoznaj się z opisami miejsc składowania materiałów budowlanych. Wskaż gdzie należy
przechowywać poszczególne materiały, biorąc pod uwagę ich cechy techniczne.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z rodzajem dostarczanych materiałów,
5) przeczytać opisy zawierające charakterystyki materiałów,
6) dobrać miejsce przechowywania zgodnie z właściwościami materiałów,
7) zachować ład i porządek na stanowisku pracy,
8) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać samooceny pracy,
12) uporządkować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
opis miejsc składowania materiałów wibroizolacyjnych,
−
wykazy materiałów wibroizolacyjnych z określeniem miejsc ich składowania,
−
charakterystyki techniczne materiałów izolacyjnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Ćwiczenie 2
Weź kawałek płyty z kauczuku naturalnego i obciąż go znacznym ciężarem na przykład
kowadłem następnie zapisz w zeszycie swoje obserwacje i wnioski.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z rodzajem materiału,
5) obciążyć próbkę ciężarkiem,
6) obserwować zachowanie materiału pod wpływem obciążenia,
7) zachować ład i porządek na stanowisku pracy,
8) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
9) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) dokonać samooceny pracy,
12) uporządkować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem.
Środki dydaktyczne:
−
próbka kauczuku naturalnego,
−
kowadło,
−
instrukcje stanowiskowe.
Ćwiczenie 3
Na podstawie opisu rysunku podanego w załączniku Nr 1 do ćwiczenia ustal nazwę oraz
scharakteryzuj przedstawiony mechanizm.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z mechanizmem,
5) określić nazwę mechanizmu,
6) wypisać cechy charakterystyczne mechanizmu przedstawionego na rysunku,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy,
11) uporządkować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
stół warsztatowy,
−
instrukcje stanowiskowe,
−
rysunek mechanizmu (załącznik nr 1,
Załącznik nr 1
Rysunek mechanizmu [8]
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.4. Zasady obsługi maszyn i urządzeń do wykonywania
wibroizolacji
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Napisz, jak postąpisz w przypadku, gdy maszyna, którą obsługujesz, ulega uszkodzeniu.
Jakie znaki ostrzegawcze umieścisz na uszkodzonej maszynie?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) wybrać odpowiedni znak ostrzegawczy lub informacyjny,
5) umieścić wybrany znak na uszkodzonej maszynie,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
znaki ostrzegawcze, informacyjne,
−
instrukcje obsługi maszyn.
Ćwiczenie 2
Opisz odzież w jaką nie może być ubrany pracownik zatrudniony przy obsłudze maszyn
z ruchomymi elementami.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
4) spośród dostępnej na stanowisku pracy odzieży wybrać właściwą odzież roboczą,
5) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
dyskusja dydaktyczna.
Wyposażenie stanowiska pracy:
−
znaki ostrzegawcze,
−
odzież robocza i użytku codziennego,
−
stanowiskowe instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
5.5. Izolacje przeciwdrganiowe fundamentów pod maszyny
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Porównaj cechy izolacji przeciwdrganiowych pod fundamenty w układzie podpartym
i zawieszonym.
Wskaż podobieństwa i różnice.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) dostępne na stanowisku pracy próbki materiałów wibroizolacyjnych pogrupować ze
względu na możliwość wykorzystania ich do wykonania izolacji przeciwdrganiowych pod
fundamenty w układzie podpartym i zawieszonym,
5) uzasadnić wybór,
6) omówić cechy poszczególnych grup izolacji przeciwdrganiowych,
7) zapisać notatkę w zeszycie,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
metoda projektów.
Środki dydaktyczne:
−
próbki materiałów do izolacji przeciwdrganiowych,
−
plansze z materiałami
Ćwiczenie 2
Na podstawie opisu rysunku podanego w załączniku Nr 1 ustal nazwę mechanizmu oraz
wypisz cechy charakterystyczne przedstawionego przedmiotu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) zapoznać się z mechanizmem,
4) określić nazwę mechanizmu,
5) wypisać cechy charakterystyczne mechanizmu przedstawionego na rysunku,
6) sporządzić notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia w zeszycie,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy,
10) uporządkować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
metoda projektów.
Środki dydaktyczne:
−
stół warsztatowy,
−
opis pracy maszyn,
−
schematy układu sprężyn,
−
instrukcje stanowiskowe,
−
rysunek mechanizmu w załączniku nr 1,
Załącznik nr 1
Rysunek mechanizmu
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
5.6. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, przeciwpożarowe
oraz ochrony środowiska podczas wykonywania izolacji
przeciwdrganiowych
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na budowie powstał pożar magazynów materiałów wibroizolacyjnych (gumy i korka
naturalnego).
W dwuosobowych zespołach zainscenizuj scenkę wezwania straży pożarnej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) wybrać partnera,
5) zaplanować formę scenki,
6) zaprezentować scenkę, (jedna osoba niech będzie świadkiem pożaru, druga oficerem
dyżurnym Straży Pożarnej)
7) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
8) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
– odegranie scenki rodzajowej.
Środki dydaktyczne
−
atrapa telefonu,
−
tablice informacyjne.
Ćwiczenie 2
Wybierz trzy paragrafy z Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska,
przeczytaj je i następnie zinterpretuj.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) przeanalizować wybrane paragrafy,
5) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
6) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
dyskusja dydaktyczna.
Środki dydaktyczne.
−
tekst ustawy Prawo ochrony środowiska,
−
przepisy branżowe dotyczące ochrony środowiska.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
5.7. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Naszkicuj sposób rozmieszczenia wibroizolatorów sprężynowych pod fundamentem
maszyny powodującej niepożądane drgania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i technikę
wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) przeczytać opis wibroizolatorów sprężynowych,
5) narysować sposoby rozmieszczenia wibroizolatorów,
6) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
7) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
8) zaprezentować efekty swojej pracy,
9) dokonać samooceny pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
−
schematy wibroizolatorów,
−
zeszyt,
−
ołówek,
−
charakterystyki wibroizolatorów sprężynowych.
Ćwiczenie 2
Poznałeś już wszystkie najważniejsze aspekty wykonywania izolacji przeciwdrganiowych.
Wykorzystaj
swoją
wiedzę
i
wykonaj
ponownie
Ćwiczenie
2
z rozdziału "Zasady posługiwania się narzędziami i sprzętem podczas wykonywania izolacji
przeciwdrganiowych".
Dodatkowym utrudnieniem niech będzie ułożenie płyt gumowych w trzech warstwach.
Ćwiczenie 3
W pomieszczeniu kotłowni należy zaplanować i wykonać wibroizolację z płyt gumowych
pod przyszły fundament na podstawie opisu w projekcie, który to opis jest dołączony
w załączniku 1.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres i
technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zaplanować przebieg wykonania zadania – ćwiczenia – plan zapisać w zeszycie,
3) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
4) zapoznać się z miejscem wykonania izolacji,
5) określić zakres robót,
6) naszkicować warstwy izolacji,
7) dobrać materiały,
8) dobrać sprzęt,
9) sporządzić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia,
10) sformułować wnioski z realizacji ćwiczenia,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) dokonać samooceny pracy,
13) uporządkować stanowisko pracy.
Zalecane metody nauczania - uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem.
Środki dydaktyczne:
−
stół warsztatowy,
−
opis pracy maszyn,
−
schematy układu płyt gumowych,
−
instrukcje stanowiskowe,
−
opis projektanta w załączniku nr 1.
Załącznik nr 1
Opis wykonany przez projektanta - fragment
"Na równej przestrzeni należy ułożyć płyty gumowe w sposób, aby żaden z boków się nie
stykał, przestrzeń pomiędzy płytami o szerokości 10 cm należy wypełnić piaskiem równo
z poziomem wierzchu płyt i przykryć papą sklejona lepikiem na stykach arkuszy. Wymiary płyt
z korka 20 x 20 cm. Wymiary przyszłego fundamentu 130 x 130 cm.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„Wykonywanie izolacji
przeciwdrganiowych maszyn i urządzeń przemysłowych”
Test składa się z 30 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 11, 12, 13, 16, 17, 20, 21, 22, 23, 28, 29, 30 są z poziomu
podstawowego,
−
zadania 7, 8, 9, 10, 14, 15, 18, 19, 24, 25, 26, 27 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 24 zadań, w tym co najmniej 10 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. b, 4. c, 5. a, 6. d, 7. d, 8. a, 9. b, 10. c, 11. a, 12.
d, 13. c, 14. c, 15. b, 16. d, 17. d, 18. a, 19. a, 20. b, 21. b, 22. a, 23. d, 24. c, 25.
a, 26. d, 27. b, 28. c, 29. a, 30. b.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1.
Zorganizować stanowiska do wykonywania
izolacji przeciwdrganiowych
B
P
b
2.
Zorganizować stanowiska do wykonywania
izolacji przeciwdrganiowych
B
P
b
3
Rozróżnić narzędzia i sprzęt wykorzystywany
do wykonywania izolacji przeciwdrganiowej
B
P
b
4
Określić czynności wykonywane przed
przystąpieniem do pracy z urządzeniami
elektrycznymi
B
P
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
5
Zakonserwować narzędzia
C
P
a
6
Scharakteryzować rodzaje materiałów
wibroizolacyjnych
A
P
d
7
Porównać cechy poszczególnych materiałów
stosowanych w izolacjach przeciwdrganiowych
C
PP
d
8
Scharakteryzować układ zawieszony
C
PP
a
9
Określić w jaki sposób zabezpiecza się
przewody wentylacyjne przed przenoszeniem
drgań z wentylatora na instalację
C
PP
b
10
Określić co należy sprawdzać podczas odbioru
izolacji przeciwdrganiowych
C
PP
c
11
Określić jakie narzędzia powinny znajdować się
na stanowisku roboczym do wykonywania
wibroizolacji
A
P
a
12
Zorganizować stanowiska do wykonywania
izolacji przeciwdrganiowej
A
P
d
13 Omówić przeznaczenie narzędzi
B
P
c
14
Określić w jaki sposób należy konserwować
narzędzia
C
PP
c
15 Scharakteryzować materiały wibroizolacyjne
C
PP
b
16 Scharakteryzować sprężyny stalowe
C
P
d
17
Rozróżnić materiały stosowane w izolacjach
przeciwdrganiowych
B
P
d
18
Scharakteryzować możliwości wykonywania
wibroizolacji fundamentów pod maszyny
C
PP
a
19 Scharakteryzować różnego typu wibroizolatory
C
PP
a
20
Określić zasady wykonywania robót
wibroizolacyjnych
B
P
b
21
Określić
jakie
zadania
spełnia
izolacja
przeciwdrganiowa
A
P
b
22
Zorganizować stanowiska do wykonywania
izolacji przeciwdrganiowych
B
P
a
23 Określić przeznaczenie narzędzi
B
P
d
24 Scharakteryzować materiały wibroizolacyjne.
C
PP
c
25 Rozpoznać różnego typu wibroizolatory
C
PP
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
26
Rozpoznać sposób wykonania fundamentów
pod maszyny
C
PP
d
27
Rozpoznać sposób posadowienia maszyny na
wibroizolatorze
C
PP
b
28 Wskazać numer telefonu Straży Pożarnej
A
P
c
29
Rozpoznać znaki umieszczane na urządzeniach
i materiałach budowlanych
B
P
a
30 Rozróżnić różnego rodzaju nożyce do cięcia
A
P
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań ujętych w zestawie zadań testowych oraz zasadami
punktowania udzielonych odpowiedzi.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadane testowe, tego typu jak
ujęte w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi podczas sprawdzianu (karta
odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość pracy samodzielnej.
7. Rozdaj uczniom "zestaw zadań testowych" i "karty odpowiedzi", określ czas
przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty z udzielonymi odpowiedziami oraz „zestawy zadań testowych”.
11. Sprawdź udzielone odpowiedzi a wyniki wpisz do arkusza zbiorowego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i dokonaj wyboru zadań, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny słabo ukształtowanych przez uczniów umiejętności.
14. Opracuj wnioski dalszego postępowania mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych - niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
15. Czas przeznaczony na przeprowadzenie sprawdzianu 45 minut, w tym czas na udzielanie
odpowiedzi 35 minut.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
4. Każde zadania ma 4 wersje odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa. W przypadku
pomyłki błędną odpowiedź należy ująć w kółko i zakreślić odpowiedź prawidłową.
5. Jeżeli udzielenie odpowiedzi na jakieś zadanie sprawia Ci trudność to opuść je i przejdź do
zadania następnego.
6. Czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi to 60 minut.
7. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Przepisy związane z organizacją stanowiska pracy muszą uwzględniać przepisy
a) przeciwpożarowe.
b) bezpieczeństwa i higieny pracy.
c) bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń.
d) bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy przeciwpożarowe.
2. Stanowiska pracy powinny być urządzone stosownie do
a) upodobań pracowników.
b) rodzaju wykonywanej pracy oraz psychofizycznych właściwości pracowników.
c) finansowych możliwości pracodawcy.
d) dostępności narzędzi na rynku.
3. Narzędzia i sprzęt używany przy wykonywaniu wibroizolacji, w zależności od stopnia
skomplikowania można podzielić na
a) nożny i ręczny.
b) ręczny i ręczny z napędem elektrycznym.
c) ręczny i z napędem spalinowym.
d) proste i złożone.
4. Przed przystąpieniem do pracy z urządzeniami elektrycznymi należy sprawdzić
a) czy ilość materiału na stanowisku pracy wystarczy na wykonanie zadania.
b) ich producenta i moc silnika.
c) ich stan techniczny, oraz zapoznać się z instrukcją obsługi.
d) ich wagę.
5. Konserwacja narzędzi polega na
a) utrzymywaniu ich w czystości oraz na właściwym ich przechowywaniu.
b) użytkowaniu ich w sposób zalecany przez producenta.
c) bezpiecznej obsłudze tych urządzeń.
d) okresowym wyłączaniu ich z użytkowania.
6. W izolacjach przeciwdrganiowych stosowane są obecnie najczęściej
a) sprężyny stalowe i podkładki z ubitego filcu.
b) płyty gumowe i podsypki piaskowe.
c) płyty z korka naturalnego i podkładki podkowadłowe.
d) sprężyny stalowe, płyty gumowe i z korka naturalnego.
7. Cechą charakteryzującą sprężyny stalowe (wibroizolatory sprężynowe) nie jest
a) możliwość stosowania w wysokich temperaturach.
b) brak nasiąkliwość.
c) zdolność przenoszenia dźwięków.
d) mały ciężar objętościowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
8. Układ zawieszony, jest to konstrukcja izolacji przeciwdrganiowej, która opiera się na
wibroizolatorach za pomocą
a) wsporników i wieszaków.
b) płyt z korka naturalnego.
c) wsporników i płyt gumowych.
d) wibroizolatorów wielosprężynowych.
9. Przewody wentylacyjne przed przenoszeniem wibracji z wentylatora zabezpiecza się za
pomocą
a) zawiesi sprężystych.
b) elastycznych łączy.
c) podkładek podkowadłowych.
d) tłumików lepkościowych.
10. Podczas odbioru robót związanych z wykonaniem izolacji przeciwdrganiowych sprawdza się
a) odzież roboczą w jakiej pracują monterzy izolacji.
b) terminowość wykonania zadania.
c) jakość materiału i atesty użytych produktów do wykonania wibroizolacji.
d) bezpieczeństwo na stanowisku pracy montera.
11. Na stanowisku roboczym powinny znajdować się tylko narzędzia
a) niezbędne do zaplanowanej pracy.
b) ręcznej obsługi.
c) nie wymagające zasilania prądem elektrycznym.
d) nowe.
12. Na stanowisku roboczym musi panować
a) nieustanna praca.
b) cykliczność dokonywanych zmian narzędzi.
c) nieustanna kontrola monterów.
d) ład i porządek.
13. Poziomnica murarska służy do
a) przenoszenia wymiarów z projektu na plac budowy.
b) wymiarowania montowanych elementów.
c) kontrolowania poziomu i pionu montowanego elementu.
d) łączenia montowanych elementów.
14. Metalowe części nie używanych przez dłuższy czas narzędzi powinny być zabezpieczone,
specjalnymi smarami lub olejami, przed
a) pleśnią.
b) uszkodzeniem mechanicznym.
c) rdzą.
d) zmęczeniem materiału.
15. Materiały izolacyjne w izolacjach przeciwdrganiowych muszą charakteryzować się
a) niską ceną.
b) wysoką trwałością i znaczną sprężystością.
c) dostępnością na rynku.
d) łatwością obróbki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
16. Sprężyny stalowe mimo wielu zalet, bardzo dobrej absorpcji wibracji mechanicznych,
niestety mają także wadę
a) są nasiąkliwe,
b) trudne w obróbce,
c) bardzo drogie,
d) zdolność przenoszenia dźwięków.
17. Materiał nie stosowany w izolacjach przeciwdrganiowych to
a) guma.
b) korek naturalny.
c) stal.
d) płyty pilśniowe.
18. Urządzenia, które mogą być ustawiane bezpośrednio na wibroizolatorach, to urządzenia
a) o zwartej zabudowie ze sztywną podstawą.
b) o luźnej zabudowie ze sztywna podstawą.
c) o zwartej zabudowie z luźną podstawą.
d) o luźnej zabudowie z luźną podstawą.
19. Konstrukcja składająca się z pojemnika wypełnionego lepką substancją, ustawionego na
podłożu, oraz z zanurzonego w tej substancji od góry tłoka przymocowanego do
drgającego obiektu to
a) tłumik lepkościowy.
b) zawiesie sprężyst.
c) wibroizolator wielosprężynowy.
d) tłumik tłokowy.
20. Przy wykonywaniu wibroizolacji fundamentów pod maszyny za pomocą sprężystych gum
należy
a) używać jedynie narzędzi z napędem elektrycznym.
b) bardzo dokładnie wypoziomować miejsce wykonania izolacji.
c) przygotowane gumy składować w pozycji pionowej.
d) oczyścić płyty gumowe środkami na bazie alkoholu.
21. Jakie zadanie spełnia izolacja przeciwdrganiowa?
a) zabezpiecza przed wilgocią.
b) przeciwdziała rozprzestrzenianiu się wibracji.
c) zabezpiecza przed utratą ciepła.
d) przeciwdziała powstawaniu pleśni i grzybów.
22. Prawidłowy dobór narzędzi oznacza:
a) płynną realizację założonych zadań.
b) brak konieczności posiadania pomocnika.
c) wzrost kosztów wykonania izolacji.
d) pogorszenie się warunków pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
23. Rysunek przedstawia
a) klucz oczkowy.
b) klucz płaski.
c) klucz hakowy.
d) klucz fajkowy.
24. Zalecane temperatury przy których mogą pracować wibroizolatory wykonane z kauczuku
naturalnego to od
a) -10 do +30
o
C.
b) -5 do + 40
o
C.
c) 0 do 60
o
C.
d) 0 do 90
o
C.
25. Poniższe zdjęcie ilustruje wibroizolator
a) wielosprężynowy.
b) z podkładek gumowych.
c) zawiesie sprężyste.
d) jednosprężynowy.
26. Poniższy rysunek ilustruje
a) wibroizolator z płyt korkowych.
b) sposób układania zawiesi sprężystych.
c) układ zawieszony.
d) płytę bezwładnościową w formie bloku z betonu wylanego na stalową ramę.
27. Poniższy rysunek ilustruje
a) układ zawieszony.
b) bezpośrednie ustawienie maszyny na podkładkach gumowych.
c) bezpośrednie ustawienie na podkładkach filcowych.
d) bezpośrednie ustawienie na podkładkach z korka naturalnego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
28. Numer telefonu straży pożarnej to
a) 986.
b) 997.
c) 998.
d) 999.
29. Poniższy rysunek ilustruje
a) znak bezpieczeństwa.
b) ogólny znak nakazu.
c) zatrzymanie awaryjne.
d) ostrzeżenie przed porażeniem prądem elektrycznym.
30. Poniższy rysunek ilustruje
a) nożyce do cięcia blachy.
b) nożyce do cięcia prętów.
c) nożyce do cięcia gumy.
d) nożyce do cięcia płyt korkowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykonywanie
izolacji
przeciwdrganiowych
maszyn
i
urządzeń
przemysłowych.
Zakreśl znakiem X poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
23
a
b
c
d
24
a
b
c
d
25
a
b
c
d
26
a
b
c
d
27
a
b
c
d
28
a
b
c
d
29
a
b
c
d
30
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„Wykonywanie izolacji
przeciwdrganiowych maszyn i urządzeń przemysłowych”
Test składa się z 25 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−
zadania 1, 2, 3, 7, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 21, 23, 24 są z poziomu
podstawowego,
−
zadania 4, 5, 6, 8, 9, 10, 20, 22, 25 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. a, 4. c, 5. d, 6. a, 7. b, 8. c, 9. c, 10. b, 11. d,
12. a, 13. d, 14. b, 15. b, 16. d, 17. c, 18. a, 19. b, 20. c, 21. c, 22. b, 23. c, 24. b,
25. a,
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1. Zdefiniować pojęcie wibracji
A
P
c
2.
Zorganizować stanowiska do
wykonywania izolacji
przeciwdrganiowych
A
P
b
3
Zorganizować stanowiska do
wykonywania izolacji
przeciwdrganiowych
B
P
a
4
Składować odpady
B
PP
c
5
Określić sposób wyrabiania płyt
korkowych
C
PP
d
6
Określić sposób wyrabiania filcu
wibroizolacyjnego
C
PP
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
7
Scharakteryzować materiały
wibroizolacyjne
C
P
b
8
Scharakteryzować materiały
wibroizolacyjne
B
PP
c
9
Określić co należy sprawdzać podczas
odbioru izolacji przeciwdrganiowych
C
PP
c
10 Scharakteryzować wibroizolacje
B
PP
b
11
Zorganizować stanowiska do
wykonywania izolacji
przeciwdrganiowych
A
P
d
12
Określić jakie narzędzia powinny
znajdować się na stanowisku roboczym
A
P
a
13
Scharakteryzować materiały
wykorzystywane w izolacjach
przeciwdrganiowych
B
P
d
14
Rozróżnić rozwiązania wibroizolacji
fundamentów pod maszyny
B
P
b
15
Wskazać numer telefonu Straży
Pożarnej
A
P
b
16
Stosować się do wymogów przepisów
budowlanych
B
P
d
17
Określić jakie zadania spełnia izolacja
przeciwdrgani
B
P
c
18 Rozróżnić narzędzia do cięcia
A
P
a
19
Scharakteryzować materiały uważane
za wibroizolacyjne
B
P
b
20
Scharakteryzować materiały
wibroizolacyjne.
C
PP
c
21 Rozpoznać materiały wibroizolacyjne
B
P
c
22
Rozpoznać sposób wykonywania
izolacji przeciwdrganiowych
B
PP
b
23 Rozpoznać wibroizolatory
C
P
c
24
Rozpoznać znaki umieszczane na
urządzeniach i materiałach
budowlanych
A
P
b
25 Rozpoznać wibroizolatory
C
PP
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań ujętych w zestawie zadań testowych oraz zasadami
punktowania udzielonych odpowiedzi.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na zadane testowe, tego typu jak
ujęte w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi podczas sprawdzianu (karta
odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość pracy samodzielnej.
7. Rozdaj uczniom "zestaw zadań testowych" i "karty odpowiedzi", określ czas
przeznaczony na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty z udzielonymi odpowiedziami oraz „zestawy zadań testowych”.
11. Sprawdź udzielone odpowiedzi a wyniki wpisz do arkusza zbiorowego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i dokonaj wyboru zadań, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny słabo ukształtowanych przez uczniów umiejętności.
14. Opracuj wnioski dalszego postępowania mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych - niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
15. Czas przeznaczony na przeprowadzenie sprawdzianu 45 minut, w tym czas na udzielanie
odpowiedzi 30 minut.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi.
4. Każde zadania ma 4 wersje odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa. W przypadku
pomyłki błędną odpowiedź należy ująć w kółko i zakreślić odpowiedź prawidłową.
5. Czas przeznaczony na udzielanie odpowiedzi 30 minut.
6. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
Materiały dla ucznia:
–
instrukcja,
–
zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Wibracje są to
a) niepożądane dźwięki.
b) pożądane ruchy części maszyn.
c) niepożądane drgania wywołane pracą maszyn.
d) pożądane dźwięki.
2. Stanowiska pracy powinny być urządzone stosownie do
a) upodobań pracowników.
b) rodzaju wykonywanej pracy oraz psychofizycznych właściwości pracowników.
c) finansowych możliwości pracodawcy.
d) dostępności narzędzi na rynku.
3. Materiały potrzebne do wykonania wibroizolacji przechowuje się na terenie budowy
w ilościach
a) zapewniających ciągłą pracę monterów izolacji przeciwdrganiowej.
b) potrzebnych do wykonania 50 % założonych projektem robót.
c) przewyższających założenia projektowe o 50%.
d) zapewniających okresową monterów izolacji przeciwdrganiowej.
4. Odpady powstałe podczas wykonywania wibroizolacji składuje się na terenie budowy
a) w sposób niezorganizowany.
b) w centralnym punkcie, w celu łatwego dostępu.
c) w jednym miejscu w celu ich segregacji i odzysku elementów możliwych do
powtórnego wykorzystania.
d) w różnych miejscach, bez żadnych ograniczeń.
5. Płyty korkowe powstają w wyniku
a) utrzymywania drobin korka naturalnego w niskich temperaturach.
b) ścinania korka naturalnego, a następnie poddania go obróbce w zimnej wodzie.
c) kruszenia korka naturalnego.
d) silnego ściskania korka naturalnego, a następnie poddania go obróbce w przegrzanej
parze.
6. Filc wibroizolacyjny wyrabia się z ubitej sierści i zabezpiecza od gnicia powłoką z
a) PCV.
b) gumy.
c) z korka naturalnego.
d) PE.
7. Cechą charakteryzującą korek naturalny jest dobra ściśliwość dochodząca do
a) 15%.
b) 25%.
c) 30%.
d) 70%.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
8. Podkładki podkowadłowe składają się z wielu warstw mocnej tkaniny
a) jedwabnej.
b) poliestrowej.
c) bawełnianej.
d) brezentowej.
9. Podczas odbioru robót związanych z wykonaniem izolacji przeciwdrganiowych sprawdza się
a) odzież roboczą w jakiej pracują monterzy izolacji.
b) terminowość wykonania zadania.
c) jakość materiału i atesty użytych produktów do wykonania wibroizolacji.
d) bezpieczeństwo na stanowisku pracy montera.
10. Ilustracja przedstawia
a) ugięcie sprężyny stalowej.
b) wyboczenie sprężyny stalowej.
c) zawiesie sprężyste.
d) prawidłowe ułożenie sprężyny stalowej.
11. Przepisy związane z organizacją stanowiska pracy muszą uwzględniać przepisy
a) przeciwpożarowe.
b) bezpieczeństwa i higieny pracy.
c) bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń.
d) bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy przeciwpożarowe.
12. Na stanowisku roboczym powinny znajdować się tylko narzędzia
a) niezbędne do zaplanowanej pracy.
b) ręcznej obsługi.
c) nie wymagające zasilania prądem elektrycznym.
d) nowe.
13. Cechą charakteryzującą sprężyny stalowe (wibroizolatory sprężynowe) nie jest
a) możliwość stosowania w wysokich temperaturach.
b) brak nasiąkliwość.
c) zdolność przenoszenia dźwięków.
d) mały ciężar objętościowy.
14. W przypadku wykorzystywania tafli gumowych i płyt z korka naturalnego, jako
izolatorów przeciwdrganiowych, możemy mówić jedynie o układach
a) zawieszonych.
b) podpartych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
c) podwieszonych.
d) wypornych.
15. Numer telefonu Straży Pożarnej to
a) 999.
b) 998.
c) 997.
d) 913.
16. Elastyczne elementy łączące wentylatory z przewodami wentylacyjnymi powinny być
wykonane z materiałów co najmniej trudno zapalnych, przy czym ich długość nie powinna
przekraczać
a) 10 cm.
b) 15 cm.
c) 20 cm.
d) 25 cm.
17. Izolacja przeciwdrganiowa
a) zabezpiecza przed wilgocią.
b) przeciwdziała rozprzestrzenianiu się wibracji.
c) zabezpiecza przed utratą ciepła.
d) przeciwdziała powstawaniu pleśni i grzybów.
18. Rysunek przedstawia
a) nożyce do cięcia blachy.
b) nożyce do cięcia gumy.
c) nożyce do cięcia prętów.
d) nożyce do krzewów.
19. Handlowa nazwa gumy wrażliwej na wodę to
a) kauczuk naturalny.
b) Neopren.
c) Buna N
d) Sentrek.
20. W technice wibroizolacyjnej znajdują zastosowanie gumy o twardości od
a) 10 do 20
o
Sh.
b) 20 do 50
o
Sh.
c) 30 do 70
o
Sh.
d) 50 do 95
o
Sh.
21. Poniższe zdjęcie ilustruje sposób układania izolacji przeciwdrganiowej z
a) płyt korkowych.
b) filcu.
c) płyt gumowych.
d) podkładek podkowadłowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
22. Poniższy rysunek ilustruje
a) układ podparty.
b) układ zawieszony.
c) układ chwiejny.
d) układ na tłumikach lepkościowych.
23. Poniższy rysunek ilustruje
a) tłumik lepkościowy.
b) tłumik jednosprężynowy.
c) zawiesie sprężyste.
d) zawiesie niesprężyste.
24. Poniższy rysunek ilustruje
a) znak bezpieczeństwa.
b) ogólny znak nakazu.
c) zatrzymanie awaryjne.
d) ostrzeżenie przed porażeniem prądem elektrycznym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
25. Poniższy rysunek ilustruje
a) podwójny tłumik lepkościowy.
b) podwójny tłumik sprężynowy.
c) pojedynczy tłumik sprężynowy.
d) ułożenie podkładek podkowadłowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Wykonywanie
izolacji
przeciwdrganiowych
maszyn
i
urządzeń
przemysłowych.
Zakreśl znakiem X poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
21
a
b
c
d
22
a
b
c
d
23
a
b
c
d
24
a
b
c
d
25
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
7. LITERATURA
1. Goliński J. Wibroizolacja maszyn i urządzeń. Warszawa, Wydawnictwo Naukowo
Techniczne, 1979
2. Kodeks pracy
3. Legutko S. Podstawy eksploatacji maszyn. Poznań, Wydawnictwo Politechniki
Poznańskiej, 1999
4. Roj-Chodacka A. Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska. Warszawa, Krajowy Ośrodek Wspierania
Edukacji zawodowej i Ustawicznej, 2002
5. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie
ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj. Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz.
1650)
6. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz.
690)
7. Czasopismo: Izolacje nr 10 z 2004 r.
8. www.lbf.com.pl
9. www.wikipedia.pl
10. www.meridien.pl