1

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



Technikę planowania sieciowego stosuje

się do planowania i kontroli realizacji

złożonych przedsięwzięć gospodarczych,

technicznych i organizacyjnych przy

założeniu racjonalnego wykorzystania

zasobów.



Np. realizacja dużych inwestycji,

remontów kapitalnych, uruchomienie

produkcji nowego wyrobu, zorganizowanie

dużej imprezy

2

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

Odmiany technik sieciowych:



CPM (Critical Path Method) – metoda
ścieżki krytycznej powstała w 1957 r.



PERT (Program Evaluation and Review
Technique) – technika oceny i kontroli
działania powstała w 1958 r.

3

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



Ścieżka krytyczna przedstawia najdłuższą
ścieżkę w sieci determinującą (limitującą)
czas trwania całego przedsięwzięcia



Dlatego cała uwaga planistów powinna
być skoncentrowana na szukaniu
możliwości jej skrócenia

4

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

Metoda PERT jest stosowana dla procesów,

w których nie można z całą pewnością
określić czasu trwania niektórych
czynności. Czasy te ustala się na
podstawie trzech ocen eksperckich:



Optymistycznej



Najbardziej prawdopodobnej



Pesymistycznej

5

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



OPTYMISTYCZNA (a)- najkrótszy możliwy
czas, w którym czynność może być
wykonana przy wyjątkowo sprzyjających
warunkach



NAJBARDZIEJ PRAWDOPODOBNA (m) -
czas, który byłby możliwy przy
wielokrotnym powtarzaniu danej czynności
w tych samych warunkach

6

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



PESYMISTYCZNA (b) - czas potrzebny do
wykonania czynności przy wyjątkowo
niesprzyjających warunkach



Oceny czasów powinny spełniać warunek:



a

m

b

7

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



Na podstawie w.w. ocen wylicza się
oczekiwany czas trwania czynności wg formuły:



a + 4m + b



czas oczekiwany

t

ij

=

6



Im większa jest różnica między „a” i „b” tym
większa jest niepewność co do czasu trwania
danej czynności

8

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



W metodzie PERT (technika oceny i
kontroli działania) do obliczeń przyjmuje
się oczekiwany czas trwania czynności a
zasady konstruowania wykresu i jego
analizy są takie same jak w metodzie CPM
(metoda ścieżki krytycznej)

9

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



Wykres sieciowy składa się z czynności i
zdarzeń oraz wskazuje logiczny przebieg
całego przedsięwzięcia



Elementy wykresu sieciowego: czynności

zdarzenia

10

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

n

i

j

k

l

tij

zdarzenie n

Czynność trwająca przez czas tij
od zdarzenia i do zdarzenia j

Czynność pozorna (zerowa) (łączy
zdarzenia pomiędzy którymi nie jest
wymagane wydatkowanie środków,
ale istnieje następstwo czasowe)

11

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



Czynność (działanie) to wektor zaczepiony
pomiędzy dwoma zdarzeniami
posiadającymi „wymiar” czasowy



Zdarzenie to bezwymiarowy punkt na skali
czasu oznaczający fakt zakończenia
poprzedniej czynności i rozpoczęcia
następnej

12

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

RODZAJE ZDARZEŃ

Zdarzenie
pośrednie

Zdarzenie

początkowe

Zdarzenie

końcowe

13

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

ZASADY KONSTRUOWANIA WYKRESÓW SIECIOWYCH



Zdarzenia początkowe nie mają czynności
poprzedzających



Zdarzenia końcowe nie mają czynności
następujących po nich



Wykres sieciowy może mieć kilka
początkowych i kilka końcowych zdarzeń i
wówczas łączy się je czynnościami pozornymi
w jedno zdarzenie początkowe i jedno
zdarzenie końcowe

14

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

ZASADY KONSTRUOWANIA WYKRESÓW SIECIOWYCH



Dane zdarzenie nie może nastąpić, dopóki nie
zakończą się wszystkie czynności prowadzące
do niego i warunkujące zajście tego zdarzenia



Żadna kolejna czynność nie może się
rozpocząć, dopóki nie zaistnieje zdarzenie
kończące czynności poprzedzające



Pomiędzy dwoma zdarzeniami może być
zawieszona tylko jedna czynność

15

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

ZASADY KONSTRUOWANIA WYKRESÓW SIECIOWYCH



Wektory czynności powinny być skierowane z
lewej strony do prawej



Należy unikać skrzyżowań wektorów



Wykres sieciowy rozgałęzia się w kierunku
wykonywania czynności od strony lewej do
prawej



Wykres sieciowy nie powinien mieć obiegów
zamkniętych, tj. pętli łączących dwukrotnie te
same zdarzenia

16

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

ZASADY KONSTRUOWANIA WYKRESÓW SIECIOWYCH



Każdy sporządzony wykres należy uzgodnić
z odpowiednimi wykonawcami, sprawdzić
kolejność czynności, prawidłowość
powiązań (następstwo, rozległość
czynności) a następnie przeprowadzić
obliczenie czasu trwania całego
przedsięwzięcia, luzów czasu oraz oznaczyć
drogę krytyczną

17

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE

Zalety wykresów sieciowych:



Możliwość skrócenia czasu realizacji
danego przedsięwzięcia bez dodatkowych
nakładów i zmian organizacyjnych (a tym
samym zmniejszenia kosztów ogólnych
projektowania i wdrożenia)



Możliwości racjonalnego wykorzystania
rezerw czasowych

18

Metody planowania

PLANOWANIE SIECIOWE



Zalety wykresów sieciowych:



możliwości koncentracji uwagi na

czynnościach limitujących całe

przedsięwzięcie (ścieżka krytyczna)



ułatwienie realnego planowania i ustalenia

realnych terminów przedsięwzięcia



ustanowienie podstawy do kontroli

przebiegu prac w każdym momencie ich

prowadzenia