Test a

Europa i Polska w czasach oświecenia

Test podsumowujący rozdział I

1. Czytaj uważnie tekst i zadania.
2. W zadaniach od 1. do 4., od 8. do 10., oraz od 12. do 16. znajdują się cztery odpowiedzi:
A, B, C, D. Wybierz tylko jedną z nich i zamaluj kratkę z odpowiadającą jej literą w karcie
odpowiedzi.
3. Jeżeli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem.
4. Rozwiązania zadań od 5. do 7., 11. i 17. zapisz lub uzupełnij czytelnie i starannie
w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreślaj.
5. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów, jaką można uzyskać za właściwą odpowiedź.
Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 22 punkty.

1. Władca Prus, który wzmocnił państwo, rozbudował armię oraz roztaczał mecenat nad nauką,
kulturą i sztuką, to

(

0–1 p.)

A. Fryderyk Wilhelm I.
B. Leopold II.
C. Józef II.
D. Fryderyk II.

2. Królem Polski w latach 1697–1733 był

(

0–1 p.)

A. August III Sas.
B. Jan III Sobieski.
C. August II Sas.
D. Stanisław Leszczyński.

3. Zagwarantowane na sejmie w 1768 r. podstawowe, nienaruszalne zasady ustroju
Rzeczypospolitej nazywano

(

0–1 p.)

A. pacta conventa.

B. prawami kardynalnymi.

C. artykułami henrykowskimi.
D. przywilejami szlacheckimi.

4. Założona w 1773 r. Komisja Edukacji Narodowej zajmowała się m.in.

(

0–1 p.)

A. wydawaniem czasopism publicystycznych.
B. reformą szkolnictwa.
C. mecenatem artystycznym.
D. udzielaniem stypendiów dla uczniów.

5. Przyporządkuj postaciom informacje na ich temat.

(

0–3 p.)

Karol Linneusz •

Karol Ludwik Monteskiusz •

Jacques Louis David •

• jeden z najwybitniejszych przedstawicieli
malarstwa klasycystycznego
• twórca piorunochronu
• sformułował zasadę trójpodziału władzy
• stworzył pierwszą klasyfikację gatunków
roślin i zwierząt

6. Wstaw znak „x” w kratkę obok zdania fałszywego.

(

0–1 p.)

Stanisław Staszic – jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia – był

księdzem, filozofem, publicystą i pisarzem politycznym w czasach stanisławowskich.

Wydawany z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego „Monitor” krytykował

zacofanie szlachty i postulował konieczność wprowadzenia reform.

Hugo Kołłątaj, pisarz i publicysta, był autorem „Historii narodu polskiego”.

Na podstawie zamieszczonej mapy wykonaj zadania 7. i 8.

7. Zaznacz na mapie dowolnym kolorem granice ziem zajętych przez Prusy w wyniku
pierwszego rozbioru.

(

0–1 p.)

8. W 1773 r. Lwów znajdował się w granicach

(

0–1 p.)

A. Rosji.
B. Austrii.
C. Prus.
D. Rzeczypospolitej.

9. Styl rokoko charakteryzował się

(

0–1 p.)

A. nawiązaniami do sztuki antycznej i klasyczną harmonią.
B. prostotą i niewielką ilością ozdób.
C. małymi formami artystycznymi i bogatymi elementami zdobniczymi.
D. monumentalnością budowli.

10. Włoski malarz, autor widoków Warszawy i scen z życia codziennego w XVIII-wiecznej
stolicy, to

(

0–1 p.)

A. Marcello Bacciarelli.
B. Dominik Merlini.
C. Julian Ursyn Niemcewicz.
D. Bernardo Bellotto zwany Canalettem.

11. Wstaw w kratki numery od 1 do 3, tak aby wydarzenia ułożyły się w kolejności
chronologicznej.

(

0–1 p.)

założenie Collegium Nobilium
wybór Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski
elekcja Augusta III Sasa

Na podstawie zamieszczonej ilustracji wykonaj zadania 12. i 13.

12. Na obrazie przedstawiono

(

0–1 p.)

A. Stanisława Leszczyńskiego.
B. Augusta II Mocnego.
C. Augusta III.
D. Stanisława Augusta Poniatowskiego.

13. Władca ukazany na reprodukcji jest ubrany w strój przepasany Orderem

(

0–1 p.)

A. Orła Białego.
B. Virtuti Militari.
C. Złotego Runa.
D. św. Jerzego.

Na podstawie zamieszczonego tekstu źródłowego wykonaj zadania 14. i 15.
Największą trudnością, jaką przyszło mu przezwyciężyć, było lenistwo ludu i pycha możnych,
którzy usunięci z urzędów wojskowych na skutek polityki jego poprzedników wyobrazili sobie, że
są one poniżej ich godności. By wywieść ich z błędu, car rozpoczął służbę od rangi dobosza [...].
Okazawszy swym przykładem, że nie ma nic ubliżającego w urzędach wojskowych, zmusił całą
szlachtę swego państwa zdolną do noszenia broni, tak kniaziów, jak bojarów do zaciągania się w
charakterze prostych żołnierzy lub dragonów [...]. Spostrzegłszy zaś, że długie brody Moskali,
ich

kołpaki

i

długie

stroje

zniekształcają

całkowicie

oficerów

i żołnierzy, wydał ogólny rozkaz, by wszyscy jego poddani golili się i nosili krótki ubiór na modłę
[wzorzec] francuską.

Europa w okresie Ludwika XIV, [w:] Teksty źródłowe do nauki historii w szkole średniej,

z. 38, Kraków 1923, s. 30–31.

14. Postacią opisaną w tekście źródłowym jest

(

0–1 p.)

A. August III Sas.
B. Piotr I.
C. Iwan Groźny.
D. Fryderyk II.

15. Do przeprowadzenia reform opisanych w tekście skłoniła władcę

(

0–1 p.)

A. zbyt mała liczba żołnierzy.
B. konieczność wprowadzenia francuskiej mody.
C. pycha możnych, którzy gardzili służbą wojskową.
D. niechęć do tradycyjnych strojów rosyjskich.

16. Wydarzenie, które odbyło się najwcześniej, to

(

0–1 p.)

A. zakończenie wojny siedmioletniej.
B. obrady Sejmu Niemego.
C. założenie Szkoły Rycerskiej.
D. klęska konfederacji barskiej.

17. Uzasadnij, że reforma oświaty stanowiła ważny element ideologii oświecenia. Wymień
cztery przedsięwzięcia polskich działaczy, które zostały podjęte w tej dziedzinie.

(

0–4 p.)

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................

...........................................................................................................................................................