IZOLACJE VI 2006
66
Ś
c i a n y
, S
t r o p y
Prężnie rozwijający się rynek bezspoinowych systemów ociepleniowych (BSO)
dysponuje bogatym asortymentem łączników. Różnorodność ich typów, nie
zawsze czytelna symbolika w oznaczeniach, a także wielość rozwiązań uwa-
runkowanych przeznaczeniem i sposobami montażu mogą stwarzać kłopoty z
optymalnym wyborem. Czym się kierować, aby mieć pewność, że są to od-
powiednie łączniki i jak je poprawnie zamontować?
Kotwienie termoizolacji
BSO na elewacjach
Jacek Sawicki
Konsultacja naukowa:
mgr inż. Marian Bober*
)
mgr inż. Tomasz Mańka**
)
mgr inż. Bartosz Rybiński***
)
W
bezspoinowych systemach ociepleń
stosowane są różne typy płyt izolacyj-
nych: z tworzyw piankowych (głównie z poli-
styrenu ekspandowanego – styropianu) bądź
wełny mineralnej (kamiennej/skalnej lub
szklanej). Wybór rodzaju izolacji decyduje
o sposobie jej umocowania, opartym na me-
todach: 1) klejenia, 2) kotwienia bądź 3) kle-
jenia i kotwienia. Te dwie ostatnie metody są
tematem artykułu, bo właśnie przy nich wy-
korzystywane są łączniki do mocowania izo-
lacji termicznych (określane też pochodnymi
od tej nazwy).
Dlaczego KOTWIENIE jest ważne?
Systemy termoizolacji elewacji narażo-
ne są na permanentne działanie wielu czyn-
ników dynamicznych. Są to siły osłabiają-
ce ich przyczepność i w rezultacie stwarza-
jące ryzyko odrywania się ociepleń od pod-
łoża. Najczęstszą przyczyną jest aktywność
wiatru (jego siły ssania) oraz grawitacyjne
działanie sił ścinających. Również procesy
starzenia poszczególnych elementów syste-
mów (głównie tynków elewacyjnych, siatek
wzmacniających i powłok klejowych) zna-
cząco osłabiają siły wiązania. Uszkodzenia
tynków wystawiają warstwy wewnętrzne na
destrukcyjne działanie czynników klimatycz-
nych, które w powiązaniu z reologicznymi
procesami zachodzącymi na całej powierzch-
ni elewacji przyczyniają się do wewnętrznych
pęknięć struktur kleju prowadzących do je-
go odspojeń od podłoża. Rezultatami takich
procesów są powiększające się systematycz-
nie strefy rosnących naprężeń ścinających
na ścianie i zmniejszanie stref bezpiecznie
przyklejonych, które zmuszone są przejmo-
wać progresywne obciążenia grawitacyjne.
Kotwienie zabezpiecza elewację przed ta-
kim ryzykiem.
Drugim powodem, dla którego warto sto-
sować tę metodę, jest niwelacja skutków błę-
dów i niedopatrzeń technologicznych, które
mogą również osłabiać siły wiązania syste-
mów ociepleniowych z podłożem. Najczęst-
sze błędy dotyczą: złego przygotowania pod-
łoża, niewłaściwego przygotowania i nakła-
dania mas klejowych, nieprzestrzegania re-
żimów technologicznych niezbędnych do uzy-
skania pełnego utwardzenia warstwy kleju,
prowadzenia prac przy niesprzyjających wa-
runkach cieplno-wilgotnościowych (nieprze-
strzeganie zalecanych temperatur otoczenia,
prowadzenie prac podczas deszczu, przy sil-
nych wiatrach lub mocnym nasłonecznieniu),
wreszcie pozostawianiu niedokończonych
prac na bliżej nieokreślone dłuższe okresy
(zwłaszcza zimą).
Warunki MOCOWANIA izolacji
Podłoża ścienne do robót termoizolacyj-
nych przygotowuje się zgodnie z określonym
opisem technicznym do projektu oraz infor-
macjami opartymi o instrukcję systemodaw-
cy. Dobrą przyczepność płyt do podłoża wa-
runkuje staranne jego przygotowanie. Mu-
si być ono wyrównane, wolne od zabrudzeń,
pyłu, słabo związanych z podłożem powłok
malarskich i tynków oraz osadów substan-
cji o charakterze antyadhezyjnym (np. sma-
ry, tłuszcze, smoły i bitumy), zagruntowane,
a ponadto mieć wymaganą nośność i zapew-
niać odpowiednią wytrzymałość powierzch-
niową. A zatem nie można wykonywać ocie-
plenia ścian w przypadkach destrukcyjnych
zmian podłoża, zwłaszcza przy zmursze-
niach jej wierzchnich warstw. Oceny jako-
ści podłoża ściany dokonuje się w porozu-
mieniu z projektantem ocieplenia. W przy-
padkach braku wiedzy o stopniu wytrzyma-
łości podłoża powinno się je sprawdzać, wy-
korzystując odpowiednie przyrządy badaw-
cze. Jeśli ich nie ma, należy wykonać próby
przyczepności
1)
.
Płyty z tworzyw piankowych (styropian)
Zakłada się, że przed montażem płyty zo-
stały zgodnie z wymaganiami technicznymi
wysezonowane oraz że w warunkach budowy
zapewniono im odpowiednie magazynowanie
(bez narażania na uszkodzenia mechanicz-
ne, działanie promieni UV i wilgoci). Zwykle
ich mocowanie na powierzchni ściany prze-
prowadza się, stosując metody klejenia. Po-
prawnie przyklejone płyty (zdaniem produ-
centów) powinny „trzymać się” podłoża bez
obaw o ich odspojenie nawet do wysokości
20 m nad poziomem terenu (kondygnacja V
piętra). Atutem takich płyt jest lekkość – ni-
skie wartości ich gęstości pozornej (naj-
częściej 13,5–15 kg/m
3
)
2)
, ale warto zwró-
cić uwagę, że łączny ciężar systemu docieple-
niowego w rzeczywistości jest wyższy.
*
)
Koelner
**
)
EJOT
***
)
KLIMAS Wkręt-Met
1)
Według zaleceń ITB próbki materiału izolacyjnego o wymiarach 100×100 mm w różnych miejscach elewacji
nakleja się zgodnie z zaleceniami materiałem wiążącym rozprowadzonym na całej powierzchni próbki na
grubość 10 mm, dociska do podłoża, a po 3 dniach sprawdza przyczepność poprzez próbę ręcznego odrywania
przyklejonej próbki. Przyjmuje się, że podłoże ma wystarczającą wytrzymałość, jeśli podczas próby odrywania
materiał izolacyjny ulegnie rozerwaniu. W przypadku oderwania całej próbki z klejem i warstwą fakturową
elewację oczyszcza się ze słabo wiążącej warstwy, a jej podłoże gruntuje. Ponowny negatywny wynik próby
nakazuje rozważenie innych technik poprawienia (wzmocnienia) przyczepności ściany.
2)
Dla płyt ze styropianu najważniejszym i wymaganym normowo parametrem są naprężenia ściskające przy
10% odkształceniu względnym. Dla płyt fasadowych wynoszą one min. 70 kPa. Według tablicy 1 normy PN-B
20132:2005 aby uzyskać takie wartości naprężeń (w zależności od stosowanej przez producenta technologii
produkcji), gęstość pozorna płyt EPS 70 powinna wynosić od 13,5 do 15 kg/m
3
, dla EPS 100 – 18–20 kg/m
3
;
a EPS 200 – 27–30 kg/m
3
.
Fot. 1. Korpus łącznika tworzywowego
Zdjęcie: EJOT
67
IZOLACJE VI 2006
Ś
c i a n y
, S
t r o p y
Paradoksalnie ta lekkość jest też wadą, gdyż
pokrycia takie są mniej wytrzymałe na siły
ssania wiatru. Reasumując, kotwienie zwięk-
sza bezpieczeństwo przylegania płyt do pod-
łoża.
Płyty z wełny mineralnej
Do ociepleń stosowane są zarówno trady-
cyjne płyty z wełny mineralnej szklanej albo
kamiennej/skalnej (o włóknach o nieuporząd-
kowanej strukturze), jak i uszlachetnione ich
odmiany, tzw. płyty lamelowe (z włóknami
o uporządkowanej strukturze). Ich stosowa-
nie uwarunkowane jest posiadaniem odpo-
wiednich aprobat technicznych. Oba rodzaje
mocowane są do podłoża metodami kotwie-
nia oraz kotwienia i klejenia. Płyty tradycyj-
ne – niezależnie od klejenia – obligatoryjnie
wymagają kotwienia. Ich wartości gęstości
pozornej są znacznie wyższe niż dla tworzyw
piankowych (najczęściej 100–150 kg/m
3
).
Płyty lamelowe są nieco lżejsze i mogą być
klejone do podłoża warunkowo bez kotwie-
nia z ograniczeniem wysokości budynku (jeśli
nie przekracza 20 m, a wytrzymałość podło-
ża ściennego na rozrywanie jest nie niższa
niż 0,08 MPa), o ile taki sposób dopuszczo-
ny jest w aprobacie technicznej.
KIEDY kotwić?
Kotwienie bez klejenia prowadzi się na bie-
żąco, mocując płyty do podłoża. Jego grubość
nie powinna być mniejsza niż 70 mm. Kotwie-
nie płyt (z tworzyw piankowych i wełny mine-
ralnej) wykonuje się nie wcześniej niż po 24
godz. od ich przyklejenia do podłoża. Sposób
ten praktykowany jest z uwagi na właściwości
kleju, który powinien trwale wiązać całą po-
wierzchnię płyty z podłożem. Kotwienie tuż po
przyklejeniu jest niewskazane z uwagi na ry-
zyko występowania naprężeń mogących osła-
biać przyczepność klejonej płaszczyzny pły-
ty do podłoża, co spowodowane jest przez si-
ły docisku kotew.
Zasady doboru ILOŚCI łączników
Rodzaj łączników, ich liczbę i rozmiesz-
czenie na podstawie obliczonych nośności
musi określać projekt techniczny lub wybra-
ny system ocieplenia na podstawie przewidy-
wanych obciążeń obliczeniowych w taki spo-
sób, aby siła obliczeniowa przypadająca na
jeden łącznik nie przekraczała nośności obli-
czeniowej podanej dla łącznika w aprobacie
technicznej; dla płyt przyklejanych nie powin-
na być mniejsza niż 4 sztuki na 1 m
2
(zaleca-
ne 4–6 sztuk), a dla mocowanych bez kleju –
nie mniej niż 8. Ich długość powinna zacho-
wać wielkość głębokości osadzenia (dla pod-
łoża z betonu i cegły pełnej wynosiła co naj-
mniej 50 mm
3)
, a dla podłoża z betonu ko-
mórkowego i cegły dziurawki – od 80
do 90 mm)
4)
. Liczebność łaczników
odpowiednio zwiększa się dla stre-
fy brzegowej elewacji min. o 20%,
a max o 50% (jej szerokość umow-
nie określana jest względem 1/8 sze-
rokości węższego boku budynku i po-
winna zawierać się w przedziale od
1 do 2 m. Rozstaw osiowy łączników
nie powinien być mniejszy niż 12 cm,
a ich odległość od krawędzi podłoża
nie mniejsza niż 60 mm (producenci
zalecają 100 mm).
Zasady doboru DŁUGOŚCI
i ŚREDNICY łączników
Długość dobieranego łącznika po-
winna sumować kilka czynników: h
d
– grubość materiału izolacyjnego, H
v
– sumaryczna głębokość kotwienia,
h
v
– głębokość kotwienia w murze nośnym, h
1
– grubość warstwy ewentualnego starego tyn-
ku, h
2
– grubość warstwy zaprawy klejowej,
h
N
– tolerancja uwzględniająca nierówności
powierzchni podłoża, niedokładności wyko-
nania, resztki zwiercin po nawierceniu otwo-
ru (zwykle: 10–15 mm). Wylicza się ją we-
dług wzoru:
L ≥ h
d
+ H
v
+ h
N
,
gdzie: H
v
→ ∑ (h
v
+ h
1
+ h
2
).
Głębokość otworu wierconego określa
producent łączników w zależności od czę-
ści kotwiącej, jednakże nie powinna być ona
mniejsza od głębokości osadzenia plus dwie
średnice otworu:
H
max
≥ h
v
+ 2d
0
,
gdzie: H
max
– głębokość otworu wierconego,
h
v
– głębokość kotwienia w murze nośnym,
d
0
– średnica otworu wierconego.
Głębokość kotwienia określa jej produ-
cent w zależności od kształtu części kotwią-
cej, jednakże powinna być ona nie mniejsza
od długości części kotwiącej powiększonej
o wartość 1/2 średnicy otworu wierconego.
Nie może być jednak mniejsza od 35 mm.
Wylicza się ją według wzoru:
h
v
≥ L
1
+ 0,5d
0
,
gdzie: h
v
– głębokość kotwienia w murze no-
śnym,
L
1
– długość części roboczej kotwy,
d
0
– średnica otworu wierconego.
Długość dobieranego łacznika mu-
si uwzględniać konieczność ograniczenia
3)
Niektórym typom łączników Europejska Aprobata
Techniczna zezwala nawet na wartości od 25 mm.
4)
Podane wartości minimalne dotyczą obszaru,
na którym następuje pełne przyleganie kotwy do
materiału podłoża. Ze względu na ryzyko zaistnienia
powierzchniowych spękań w nawiercanym podłożu
głębokość wiercenia powinna być odpowiednio większa
(zwykle 10 mm przy średnicy otworu 8–10 mm).
Tabela. Orientacyjna ilość łączników stosowanych na 1 m
2
ściany w zależności od ich typu, wysokości budynku
i materiału izolacyjnego według zaleceń firmy Koelner (opr. autora)
Rodzaj łącznika
Materiał izolacyjny
– stosuje się
– nie stosuje się
Wysokość budynku [h]
styro-
pian
wełna
h < 8 m
8 m < h < 20 m
h < 20 m
Ilość łączników
(szt.)
styro-
pian
wełna styro-
pian
wełna
styro-
pian
wełna
Krótka strefa rozporu
– trzpień z tworzywa
4–5
–
6–8
–
8–10
–
Krótka strefa rozporu
– trzpień metalowy
4–5
6–8
6–8
8–10
8–10
10–12
Długa strefa rozporu
– trzpień metalowy wbijany
4–5
6–8
6–8
8–10
8–10
10–12
Długa strefa rozporu
– trzpień metalowy wkręcany
4–5
6–8
6–8
8–10
8–10
10–12
Talerzyki dociskowe
z wkrętem do drewna
4–5
6–8
–
–
–
–
Dodatkowy talerzyk
dociskowy Ø 140*
)
3–5
3–5
3–5
3–5
–
–
*
)
stosowany jest wraz z kołkiem do izolacji z trzpieniem stalowym
Fot. 2. Łączniki tworzywowe i tworzywowo
metalowe KI1 (po lewej: wkręcany – korpus
i trzpień tworzywowy, po prawej: wbijany
– korpus tworzywowy, trzpień metalowy)
Zdjęcie: K
oelner
IZOLACJE VI 2006
68
Ś
c i a n y
, S
t r o p y
głębokości jej osadzenia w murze, wynika-
jącą z możliwości przewiercenia izolowa-
nej ściany lub uszkodzenia jej po przeciw-
nej stronie (grubość muru musi być przynaj-
mniej o 2 cm, a w przypadku betonu – o min.
3–4 cm większa od głębokości wiercone-
go otworu).
Łączniki powinny być w niewielkim stop-
niu wrażliwe na nieuniknione niedokładności
średnic otworów wierconych w granicach do-
puszczalnej tolerancji, która powinna mieścić
się w przedziale od +0,05 mm do +0,45 mm.
W praktyce oznacza to, że do wiercenia otwo-
ru należy używać wiertła o średnicy łączni-
ka. Warunkiem zachowania dokładności wy-
miaru średnicy takiego otworu jest użycie od-
powiedniego narzędzia i właściwego wier-
tła, którymi dokonuje się odwiertu o kierunku
prostopadłym do powierzchni muru. Otwory
w podłożu „plastycznym” (np. cegła dziuraw-
ka, beton komórkowy) nawierca się bez uda-
ru. Napęd udarowy i wiertła widiowe stosowa-
ne są przy nawiercaniu otworów w podłożach
„twardych” (np. beton). Przy wierceniu otwo-
rów w betonie trzeba uważać, by nie uszkodzić
zbrojenia znajdującego się w pobliżu otworu.
JAK kotwić?
Liczba i rozmieszczenie łączników uza-
leżnione są od rodzaju, kształtu i wymia-
rów mocowanej płyty termoizolacyjnej. Dla
każdego przypadku ich stosowania trzeba
w projekcie uwzględnić plan rozmieszcze-
nia łączników, biorąc pod uwagę wymaga-
nia producenta materiału izolacyjnego, okre-
ślonego systemu ocieplenia oraz parame-
trów wytrzymałościowych łączników zgod-
nych z odpowiednimi aprobatami technicz-
nymi. Przykładowe ich rozmieszczenie dla
miarowych płyt ociepleniowych przedsta-
wiono na
rys. 1
.
W fazie przygotowawczej otwory na-
wierca się po wcześniejszym przyklejeniu
materiału izolacyjnego
z uwzględnieniem tech-
nologicznego czasu nie-
zbędnego do związania
kleju. Jeśli otwór wyko-
na się niewłaściwie, na-
leży ponownie go wy-
wiercić z zachowaniem
niezbędnej odległości od
niepoprawnie wykona-
nego otworu (nie mniej-
szej niż jego faktyczna
głębokość). Prawidło-
wo wywiercone otwory
przed zakotwieniem po-
winny zostać pozbawio-
ne zwiercin (oczyszczo-
ne z urobku).
W fazie właściwej
korpus łącznika mon-
tuje się w przygotowa-
nym otworze według
zaleceń jej producen-
ta i lekko dobija młot-
kiem. Montaż korpu-
su łącznika dozwolo-
ny jest jednorazowo.
Należy zwrócić uwagę
na właściwe dociśnię-
cie płyt izolacyjnych do
podłoża. Po jego osa-
dzeniu w korpus wpro-
wadzany jest trzpień,
który rozpiera go na całej długości, aż do
momentu, w którym główka trzpienia znaj-
dzie się w płaszczyźnie elewacji; daje to pew-
ność trwałego zakotwienia. Nie powinno
się montować jednocześnie korpusów wraz
z trzpieniami pod rygorem rozkalibrowa-
nia otworu i zniszczenia łącznika. Przyjmu-
je się, że kotwienie zostało wykonane prawi-
dłowo, jeśli łącznik tkwi nieruchomo w pod-
łożu, a w przypadku zastosowania łącznika
wkręcanego – gdy nie jest już możliwe jego
dalsze wkręcanie. Przykład montażu łączni-
ka obrazuje
rys. 2
.
W czym WYBIERAĆ?
Trudności z doborem łączników wynikają
z nieznajomości ich symboliki oraz przezna-
czenia. Na rynku brakuje dla nich spójnego
systemu klasyfikacyjnego. W tym względzie
funkcjonują indywidualne oznaczenia produ-
centów. Umownie można klasyfikować łącz-
niki z uwagi na:
rodzaj podłoża (do materiałów pełnych
typu beton, cegła ceramiczna pełna itp., do
materiałów szczelinowych typu cegła szcze-
linowa itp., do podłoży lekkich typu gazobe-
ton, beton porowaty itp.);
rodzaj kotwionego materiału termo-
izolacyjnego (do wełny mineralnej i tworzyw
piankowych);
długość strefy rozporu (krótka i długa
strefa rozporu);
rodzaju wykonania korpusu (metalowe,
tworzywowe) i trzpienia (metalowe, tworzy-
wowe); ich kombinacja stwarza trzeci rodzaj
łącznika – tworzywowo-metalowe;
sposoby osadzenia (wbijane i wkrę-
cane);
o specjalnych właściwościach (np. wy-
posażone w dodatkowe elementy, jak zatycz-
ki styropianowe zapobiegające powstawaniu
mostków termicznych, efektów tzw. „bie-
dronki” (przebarwień na elewacjach) itp.).
Orientacyjną klasyfikację łączników do
termoizolacji przedstawia
rys. 3
.
JAKI łącznik i do CZEGO?
Szczegółowe informacje o zastosowaniu
łączników zawierają opisy w kartach katalo-
gowych ich producentów. Podano tam: ozna-
czenie projektowe łączników, ich typ, śred-
nice kołnierza, wymiary trzpienia (średni-
ca ×długość), dopuszczalne grubości mo-
cowanego elementu (płyty izolacyjnej wraz
Rys. 1. Rozmieszczenie łączników na materiale
izolacyjnym w zależności od jego rodzaju
Zalecane miejsca kotwienia płyty z wełny
mineralnej
i styropianu
.
Przy mocowaniu płyt z wełny mineralnej
wymagana jest większa ilość łączników niż
przy płytach z tworzyw piankowych, co wynika
z istotnych różnic w obciążeniach elewacji.
Rysunek: K
oelner
Ø8
a)
h
ef
≥
35
h
ef
≥ 25
b)
c)
d)
h
ef
≥
25
tynk zewnętrzny
masa szpachlowa wyrównująca
izolacja termiczna
klej i warstwa wyrównawcza
stary tynk
mur z cegły
pełnej
Rys. 2. Fazy montażu łącznika: a – prostopadłe do lica ściany
nawiercenie otworu, którego głębokość jest o 10 mm większa od długości
strefy roboczej łącznika, b – osadzenie korpusu w otworze, a następnie
wetknięcie do jego gniazda trzpienia; c – przybicie albo wkręcenie
trzpienia na wysokość grubości izolacji, d – prace wykończeniowe
– nakładanie warstw wyrównawczych
Rysunek: EJOT
69
IZOLACJE VI 2006
Ś
c i a n y
, S
t r o p y
z nachodzącymi nań pozostałymi składnika-
mi systemu ocieplenia) i inne dane.
Poniżej przedstawiono informacje, któ-
re warto znać przed wyborem rodzaju łącz-
ników.
Łączniki z krótką strefą rozporu
z trzpieniem tworzywowym lub metalowym
montowane są w podłożach pełnych typu be-
ton, cegła pełna, silikat, przy czym do mo-
cowania wełny mineralnej stosuje się łączni-
ki z trzpieniem metalowym.
Łączniki z długą strefą rozporu z trzpie-
niem metalowym wbijanym lub wkręcanym po-
lecane są przy materiałach słabszych wytrzy-
małościowo i porowatych typu pustaki cera-
miczne, gazobeton, keramzyt, cegła pełna.
Dodatkowe talerzyki dociskowe wyko-
rzystywane są do mocowania wełny lamelo-
wej w celu zwiększenia powierzchni docisku;
przy zastosowaniu do zwykłej wełny mine-
ralnej, np. w płytach, pozwalają zmniejszyć
ilość łączników na 1 m
2
.
Łączniki z tworzywa bez trzpienia
sprawdzają się w materiałach pełnych ty-
pu beton, cegła pełna, ale mają ograniczone
długości stosowania.
Talerzyki dociskowe w połączeniu
z wkrętem służą do mocowania materiałów
izolacyjnych (głównie wełny) na podłożach
takich jak drewno, płyty OSB, blacha.
Metalowe łączniki służą do mocowa-
nia materiałów izolacyjnych tylko w betonie,
oraz w miejscach, gdzie wymagane są szcze-
gólne względy odporności na ogień.
Uwagi KOŃCOWE
Podstawowym zadaniem łącznika do
mocowania izolacji termicznej jest dociś-
nięcie materiału izolacyjnego do podłoża
z taką siłą, aby wszystkie obciążenia (cię-
żaru systemu, ssania wiatru) były przeno-
szone pomiędzy materiałem izolacyjnym
a podłożem.
Możliwości doboru łączników jest wie-
le. Producenci wciąż unowocześniają swój
asortyment – poprawiają w nich np. geome-
trię powierzchni roboczych – stref rozporu
(np. frezy kontrujące, „jodełki”), wyposaża-
ją łączniki w specjalne rozwiązania likwidu-
jące ewentualne mostki termiczne itp.
Istotne w konstrukcjach łączników są wpro-
wadzane rozwiązania technologiczne, np.:
odpowiednie uformowanie strefy roz-
porowej łącznika zapewniające przenosze-
nie obciążeń na styku płaszczyzny kołnierza
kotwy z podłożem;
uzyskanie odpowiedniej sztywności za-
mocowania, w czym pomocny jest np. tale-
rzyk zapewniający przenoszenie obciążeń na
styku materiału izolacyjnego z łącznikiem.
O tej zależności bardzo często zapomina się
podczas prac wykonawczych;
optymalizowanie przyczepności tale-
rzyka do warstwy zbrojonej, co uzyskuje się
dzięki urozmaicaniu powierzchni talerzyków
(nierówne, asymetryczne kształty, ryflowa-
nie, otwory itp.);
eliminowanie mostków termicznych,
co uzyskiwane jest poprzez odpowiednie
uformowanie główki tworzywowej łącznika
bądź rozwiązanie typu „termodybel” (gdzie
w warunkach wykonawczych łącznik zagłę-
bia się w materiale izolacyjnym na głębo-
kość 20 mm i przykrywa zatyczką z mate-
riału izolacyjnego – styropianu). Eliminu-
jąc mostki termiczne na elewacjach, uni-
ka się możliwych nieestetycznych przebar-
wień określanych mianem efektu „biedron-
ki” (ciemne plamy na elewacji).
Na koniec warto raz jeszcze zaakcen-
tować bardzo istotny szczegół organiza-
cji warunków wykonawczych, który – wed-
ług polskich przepisów – obarcza odpowie-
dzialnością za dobór ilości i rozmieszcze-
nie łączników tylko i wyłącznie projektan-
ta obiektu.
LITERATURA
1. Materiały informacyjne firm: EJOT, Koelner,
Wkręt-Met, ARME/Penga, AMEX, Alsta/WH-
-Kote.
2. „Łączniki do mechanicznego mocowania izola-
cji termicznej uformowanej w płyty”, ZUAT ITB
– 15/V.07/2003.
3. „Łączniki tworzywowe do mocowania warstwy
izolacyjnej ociepleń ścian zewnętrznych”, Wy-
tyczne do Europejskich Aprobat Technicznych
ETAG nr 014 wersja – styczeń 2002 r. (seria:
Dokumenty EOTA), wyd. Ośrodek Informacji
Naukowo-Technicznej ITB.
Rys. 3. Umowna klasyfikacja łączników do termoizolacji (opr. na podstawie konsultacji autora)
Fot. 3. Łączniki tworzywowometalowe
z zabezpieczeniem przeciw mostkom termicznym
EJOT IDKT oraz TiDT (korpusy tworzywowe,
trzpienie metalowe oraz nasadki termoizolacyjne)
Zdjęcie: EJOT
Fot. 4. Łącznik tworzywowy bez trzpienia KIK1
Zdjęcie: K
oelner
Rysunek: J. Sawicki