2015-05-10
1
Choroby wirusowe skóry
Sylwia Krzętowska
Choroby wirusowe – wiadomości wstępne
W odróżnieniu od bakterii wirusy zwykle nie bytują na skórze człowieka i
są od nich o wiele mniejsze. Cząstka wirusa składa się z materiału
genetycznego w postaci DNA lub RNA zamkniętego w białkowej otoczce.
Niektóre wirusy mają jeszcze osłonkę zewnętrzną. Wirusy nie mają
budowy komórkowej, nie przejawiają też czynności życiowych, takich jak
odżywianie, oddychanie, wydalanie
Wirusy mogą się namnażać jedynie w
komórkach żywego organizmu,
zmuszając je do wytwarzania swoich
elementów składowych. Po
namnożeniu wirusa zainfekowana
komórka ginie, uwalniając bardzo
dużo potomnych cząstek wirusa.
Czasami wirus przebywa w
zainfekowanej komórce przez długi
czas w stanie utajenia i uaktywnia się
dopiero w przypadku osłabienia
odporności organizmu
Choroby wirusowe – wiadomości wstępne
Wirusowe choroby skóry
dzieli się na trzy grupy:
•
grupę opryszczki np.
opryszczka zwykła,
półpasiec
•
grupę brodawek np.
brodawki zwykłe, brodawki
stóp, brodawki płaskie
młodocianych
•
grupę ospy prawdziwej
np. mięczak zakaźny
Choroby wirusowe – opryszczka zwykła
Wywoływana jest przez wirusa opryszczki zwykłej Herpes simplex virus
(HSV). W zależności od typu wirusa, zmiany występują w różnych
częściach ciała. HSV-1 powoduje zmiany w górnych częściach, a HSV-2
w okolicach narządów płciowych
W czasie infekcji HSV-1
pojawia się grupa drobnych pęcherzyków na
rumieniowym podłożu, którym towarzyszą bolesność, pieczenie, a
czasem gorączka, dreszcze i osłabienie. Pęcherzyki zlokalizowane są na
granicy czerwieni wargowej i skóry gładkiej lub na śluzówkach jamy
ustnej, rzadziej w obrębie rogówki oka i na wałach paznokciowych. W
ciągu kilku dni pęcherzyki pękają, pozostawiając nadżerki, pokrywające
się strupem. Zmiany goją się bez pozostawiania blizn. Wirus opryszczki
zwykłej ma zdolność przechodzenia w stan utajenia, którego długość jest
różna. Reaktywację wirusa może spowodować nadmierne opalanie,
miesiączka, miejscowe urazy
2015-05-10
2
Choroby wirusowe – opryszczka narządów
płciowych
Wirus HSV-2
wywołuje opryszczkę
narządów płciowych. Zakażenie następuje
najczęściej podczas stosunków
seksualnych, ale możliwe jest także drogą
kropelkową i przez dotyk
Wykwity wyglądają podobnie jak w
opryszczce zwykłej – na rumieniowym
podłożu pojawiają się pęcherzyki, są
jednak dużo bardziej bolesne i maja
tendencję do grupowania się. Szybko
przekształcają się w nadżerki i ustępują
bez pozostawienia blizny
U mężczyzn zmiany występują na błonie
śluzowej żołędzi, napletka i w okolicach
odbytu. U kobiet pojawiają się na
śluzówkach warg sromowych i pochwy
oraz na szyjce macicy i pośladkach
Zamianom mogą towarzyszyć objawy
ogólne, takie jak bóle mięsni, stawów i
głowy, gorączka
Choroby wirusowe – półpasiec
Wywołuje go ten sam wirus, który powoduje ospę
wietrzną – Varicellae-zoster virus (VZV).
Półpasiec jest najczęściej skutkiem reaktywacji
utajonego zakażenia VZV. Po przebyciu ospy
wietrznej wirus pozostaje w zwojach nerwów
czuciowych przez wiele lat. W przypadku
osłabienia odporności organizmu może dojść do
reaktywacji wirusa i zmian zapalnych w zwojach
nerwowych. Na skórze unerwionej przez
zmieniony chorobowo nerw pojawia się
charakterystyczna wysypka
Pierwszymi objawami są złe samopoczucie, bóle
głowy i gorączka. Następnie pojawia się ból,
pieczenie i nadmierna wrażliwość skóry
unerwionej przez chorobowo zmieniony nerw,
które mogą się utrzymywać nawet do kilku
miesięcy. Pęcherzyki wypełnione treścią
surowiczą pojawiają się 1-3 dni później
Choroba najczęściej dotyczy okolicy
międzyżebrowej, lędźwiowej i kończyn dolnych
Choroby wirusowe – brodawki zwykłe
Zlokalizowane są przeważnie na rękach
i stopach, czasami na wałach
paznokciowych, a nawet pod płytką
paznokciową
Wywołuje je wirus brodawczaka
ludzkiego
– Human papilloma virus typu
2 (HPV-
2). Pierwotnym wykwitem są
grudki w kolorze skóry o nadmiernie
zrogowaciałej, przerosłej powierzchni.
Nie towarzyszy im stan zapalny i nie
dają objawów subiektywnych, mają
tendencję do grupowania się i
samoistnego ustępowania.
Charakteryzują się dużą zakaźnością.
Występuje również dodatni objaw
Köbnera
Ze względu na dużą zakaźność
brodawki zwykłe stanowią
przeciwwskazanie do zabiegów
kosmetycznych
Objaw Köbnera polega na
tym, że po zadrapaniu lub
uszkodzeniu zmian następuje
wysiew zmian pierwotnych
wzdłuż linii zadrapania
Choroby wirusowe – brodawki stóp
Pojawiają się najczęściej na podeszwach stóp.
Występują w dwóch odmianach
W pierwszej odmianie czynnikiem zakaźnym jest
HPV-1. Wykwit pierwotny stanowi pojedyncza
głęboko osadzona grudka. W rzadkich
przypadkach może pojawić się ich kilka.
Powierzchnia zmian jest zrogowaciała,
brodawkująca. Na powierzchni grudki występują
charakterystyczne punkcikowe przebarwienia,
które są konsekwencją zakrzepów w drobnych
naczyniach włosowatych. Zmiany są wybitnie
bolesne. Ustępują samoistnie w charakterystyczny
sposób, tzn. wszystkie wykwity w tym samym
czasie stają się czarne, a podłoże silnie
zaczerwienione
Druga odmiana choroby to brodawki mozaikowe, w
których zmiany maja charakter powierzchownych,
zlewnych wykwitów. Wywołuje je HPV-2
2015-05-10
3
Choroby wirusowe – brodawki płaskie
młodocianych
Wywoływane są najczęściej przez
HPV-3
Pierwotne wykwity to liczne,
gładkie i drobne grudki o płaskiej
powierzchni, charakterystycznym
połysku i brunatnej barwie.
Patrząc na zmiany, odnosi się
wrażenie, że są one jakby
nałożone na skórę. Często
występują linijnie i wykazują
dodatni objaw K
öbnera
Choroba dotyczy ludzi młodych,
często dzieci. Brodawki wykazują
tendencję do samoistnego
wygojenia. Zaczerwienienie i
obrzęk wykwitów świadczy o ich
ustępowaniu
Choroby wirusowe – mięczak zakaźny
Wywoływany jest przez wirus o nazwie
Molluscum contagiosum (MCV)
Pierwotne wykwity to guzki o barwie
perłowej, szarawej lub w kolorze
skóry, które w części centralnej mają
charakterystyczne zagłębienie.
Wypełnione są treścią perlistą,
kaszkowatą, ułożone najczęściej
linijnie
Występują na rękach, twarzy i
narządach płciowych. Charakteryzują
się dużą zakaźnością i skłonnością do
samorozprzestrzeniania
się. Wykwity
nie dają dolegliwości subiektywnych,
mogą ustępować samoistnie i nie
pozostawiają blizn
Choroba dotyczy zwykle dzieci i osób
z obniżoną odpornością