5 Macierz odwrotna (1) id 39875

background image

Macierz odwrotna

Macierz jednostkowa jest to macierz kwadratowa, w której
na przekątnej głównej znajdują się same jedynki, zaś poza
tą przekątną same zera.

Symbolem macierz jednostkowej jest litera I.

Przykład. Macierz jednostkowa wymiaru 4x4:

1

0

0

0

0

1

0

0

0

0

1

0

0

0

0

1

I

Własność macierzy jednostkowej

Dla dowolnej macierzy A o wymiarze takim, jak wymiar
macierzy I jest:

A

A

I

I

A

Macierz odwrotna

Macierz odwrotna do macierzy kwadratowej

A

jest to taka

macierz

1

A

, że

I

A

A

A

A

1

1

background image

Uwagi:

1. Macierz

1

A

istnieje wtedy i tylko wtedy gdy

0

det

A

(macierz A jest nieosobliwa)

2. Macierz

1

A

– jeżeli istnieje – ma wymiar taki, jak

macierz A.

Algorytm wyznaczania macierzy odwrotnej

Dana jest macierz kwadratowa A.

1. Obliczamy

A

det

. Jeżeli

0

det

A

, to kontynuujemy.

2. Tworzymy macierz dopełnień algebraicznych

macierzy A zastępując każdy element

ij

a

tej macierzy

liczbą

ij

j

i

M

)

1

(

(przypomnienie:

ij

M oznacza minor

elementu

ij

a

). Tak utworzoną macierz oznaczamy

D

A

.

3. Transponujemy macierz

D

A

tzn. kolejne wiersze tej

macierzy zapisujemy jako kolejne kolumny nowej

macierzy, którą oznaczamy

T

D

A

.

Tę macierz nazywamy macierzą dołączoną, jest ona
również oznaczana symbolem adj A.

4. Stosujemy wzór:

T

D

A

A

A

det

1

1

background image

Przykład. Wyznaczymy macierz odwrotną do macierzy

2

4

0

1

3

0

0

1

2

A

.

1.

4

2

2

2

4

1

3

2

2

4

0

1

3

0

0

1

2

det

A

.

Ponieważ

0

det

A

, więc

1

A

istnieje.

2.

3

0

1

2

1

0

0

2

1

3

0

1

4

0

1

2

2

0

0

2

2

4

0

1

4

0

3

0

2

0

1

0

2

4

1

3

D

A

6

2

1

8

4

2

0

0

2

3.

T

D

A

6

8

0

2

4

0

1

2

2

4.

4

1

det

1

1

T

D

A

A

A

6

8

0

2

4

0

1

2

2

5

,

1

2

0

5

,

0

1

0

25

,

0

5

,

0

5

,

0

background image

Sprawdzenie. Aby sprawdzić, czy nie było pomyłek
rachunkowych możemy wykonać mnożenie

1

A

A

lub

A

A

1

. Powinniśmy otrzymać macierz jednostkową.

Sprawdź!

Równania macierzowe

Są to równania, w których niewiadomą jest macierz.

1. Równania postaci

B

X

A

, gdzie

B

A,

macierze dane,

X

macierz niewiadoma

Obie strony danego równania pomnożymy lewostronnie

przez macierz

1

A

:

B

A

X

A

A

1

1

Ponieważ

I

A

A

1

, więc

B

A

X

I

1

Ale

X

X

I

zatem:

B

A

X

1

Przykład. Rozwiązać równanie:

3

1

7

2

1

1

3

2

X

Mamy:

1

1

3

2

A

,

3

1

7

2

B

background image

Wyznaczymy macierz

1

A

:

1.

1

det

A

2.





2

3

1

1

D

A

3.

2

1

3

1

T

D

A

4.

T

D

A

A

A

det

1

1

2

1

3

1

1

1

2

1

3

1

Teraz stosujemy wyprowadzony wzór:

B

A

X

1

2

1

3

1

1

0

2

1

3

1

7

2

Poprawność rachunków można sprawdzić wstawiając
wyznaczoną macierz X do danego w zadaniu równania.

2. Równania postaci

B

A

X

, gdzie

B

A,

macierze dane,

X

macierz niewiadoma

Obie strony danego równania pomnożymy prawostronnie

przez macierz

1

A

:

1

1

A

B

A

A

X

Zatem:

1

A

B

X

background image

Przykład. Rozwiązać równanie:

 

1

7

1

3

0

2

X

Mamy:

1

3

0

2

A

,

 

1

7

B

Wyznaczymy macierz

1

A

:

1.

2

det

A

2.

 

2

0

3

1

D

A

3.

2

3

0

1

T

D

A

4.

T

D

A

A

A

det

1

1

2

3

0

1

2

1

1

5

,

1

0

5

,

0

Teraz stosujemy wyprowadzony wzór:

1

A

B

X

 

1

7

1

2

1

5

,

1

0

5

,

0

Poprawność rachunków można sprawdzić wstawiając
wyznaczoną macierz X do danego w zadaniu równania.

Rozwiązywanie układów równań liniowych za pomocą
macierzy odwrotnej

Dany jest układ n równań liniowych z n niewiadomymi:

background image

n

n

nn

n

n

n

n

n

n

b

x

a

x

a

x

a

b

x

a

x

a

x

a

b

x

a

x

a

x

a

...

........

..........

..........

..........

..........

...

...

2

2

1

1

2

2

2

22

1

21

1

1

2

12

1

11

Dany układ równań możemy zapisać w postaci
macierzowej
:

nn

n

n

n

n

a

a

a

a

a

a

a

a

a

...

..

..........

..........

...

...

2

1

2

22

21

1

12

11

n

n

b

b

b

x

x

x

....

....

2

1

2

1

Oznaczmy:

nn

n

n

n

n

a

a

a

a

a

a

a

a

a

A

...

..

..........

..........

...

...

2

1

2

22

21

1

12

11

,

n

n

x

x

x

X

b

b

b

B

....

,

....

2

1

2

1

Wówczas:

B

X

A

Zatem:

B

A

X

1

Przykład. Rozwiążemy układ równań:

0

3

5

2

0

2

3

2

1

3

2

1

3

2

1

x

x

x

x

x

x

x

x

x

background image

3

5

2

1

1

1

1

1

1

A

,

0

0

2

B

. Wyznaczymy macierz

1

A

:

3

1

2

1

2

;

3

5

2

1

1

1

1

1

1

det

w

w

w

w

A

2

1

7

0

2

1

1

7

0

0

2

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

5

2

1

1

3

2

1

1

3

5

1

1

5

2

1

1

3

2

1

1

3

5

1

1

D

A

2

0

2

7

1

8

3

1

2

2

7

3

0

1

1

2

8

2

T

D

A

2

1

det

1

1

T

D

A

A

A

2

7

3

0

1

1

2

8

2

=

1

5

,

3

5

,

1

0

5

,

0

5

,

0

1

4

1

B

A

X

1

1

5

,

3

5

,

1

0

5

,

0

5

,

0

1

4

1

3

1

2

0

0

2

background image

Układ jest oznaczony i ma rozwiązanie:

3

,

1

,

2

3

2

1

x

x

x


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Macierze odwrotne Zadanie dom Zadanie domowe id 762640
Macierze odwrotne Zadanie dom Rozwiazanie zadania domowego id
Zestaw 12 Macierz odwrotna, układy równań liniowych
(3660) macierz odwrotna i rząd macierzy
MACIERZE z przykladem id 276013 Nieznany
Znajdz macierz odwrotna korzystając z metody?zwyznacznikowej
Korzystajac z twierdzenia o postaci macierzy odwrotnej wyznacz macierze odwrotne do podanych macierz
Sciaga Macierz-odwrotna, studia, matematyka
2 Metody+wyznaczania+macierzy+odwrotnej
Macierz odwrotna
macierze (9 stron) id 275967 Nieznany
macierz odwrotna uklady Cramera
M[1].4. Macierz odwrotna
Macierz socjometr id 275918 Nieznany
macierze zadanie id 276031 Nieznany
Macierz Odwrotna, Finanse i rachunkowość, Matematyka
macierz odwrotna

więcej podobnych podstron