Fotograf_313[05]_O1.03

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Światło i jego właściwości

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Elementy optyki fotograficznej

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Obiektywy fotograficzne: właściwości użytkowe i rodzaje

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Ostrość obrazu fotograficznego

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Aparaty fotograficzne i urządzenia pomocnicze

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Oświetlenie i źródła światła stosowane w fotografii

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Ekspozycja materiałów fotograficznych

5.7.1. Ćwiczenia

5.8. Podstawy techniki zdjęciowej

5.8.1. Ćwiczenia

5.9. Teoria widzenia barw i metody otrzymywania barw

5.9.1. Ćwiczenia

5.10. Obróbka chemiczna materiałów czarno-białych

5.10.1. Ćwiczenia

5.11. Podstawy barwnego procesu fotograficznego i obróbka chemiczna

materiałów barwnych

5.11.1. Ćwiczenia

5.12. Podstawy fotografii cyfrowej

5.12.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu

„Poradnik

dla

nauczyciela”,

który

będzie

pomocny

w organizowaniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie fotograf. Dotyczy on
realizacji jednostki modułowej 313[05]

].O1.03 - „Posługiwanie się terminologią zawodową”

która jest składnikiem modułu „Podstawy procesów technologicznych” - 313[05].O1 (patrz
dydaktyczna mapa programu).

Należy zapoznać się z treścią rozdziału Wprowadzenie ponieważ umożliwi to Państwu

skuteczne korzystanie z poradnika i osiągnięcie sukcesu w realizacji jednostki modułowej
Posługiwanie się terminologią zawodową dla zawodu Fotograf 313[05] (pozycja
3 w załączonej tabeli).

Zawód: Fotograf 313[05]
Lp
.

Kod

Nazwa jednostki modułowej w programie nauczania dla zawodu

313[05].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

313[05].O1.02

Zastosowanie elementów wiedzy o sztuce w realizacji zadań zawodowych

313[05].O1.03

Posługiwanie się terminologią zawodową

313[05].O1.04

Rozróżnianie materiałów fotograficznych

313[05].O1.05

Magazynowanie i przechowywanie materiałów fotograficznych

313[05].O1.06

Wykonywanie podstawowych czynności fotograficznych

313[05].Z1.01

Organizowanie stanowiska pracy

313[05].Z1.02

Dobieranie sprzętu i materiałów do wykonania prac fotograficznych

313[05].Z1.03

Przygotowywanie roztworów do chemicznej obróbki materiałów fotograficznych

10.

313[05].Z1.04

Wykonywanie prac fotograficznych metodami tradycyjnymi i technikami cyfrowymi

11.

313[05].Z1.05

Wykonywanie zdjęć portretowych

12.

313[05].Z1.06

Wykonywanie zdjęć plenerowych

13.

313[05].Z1.07

Wykonywanie zdjęć architektonicznych

14.

313[05].Z1.08

Wykonywanie zdjęć reportażowych

15.

313[05].Z1.09

Wykonywanie zdjęć reklamowych

16.

313[05].Z1.10

Wykonywanie zdjęć technicznych

Poradnik składa się z sześciu części: Wymagania wstępne, Cele kształcenia,

Scenariusze zajęć, Ćwiczenia, Sprawdzian osiągnięć, Literatura.

W części Wymagania wstępne, określono katalog podstawowych umiejętności, które

uczeń  powinien  posiadać  przed  przystąpieniem  do  realizacji  niniejszej  jednostki  modułowej.
Jeśli  po  analizie  uznacie  Państwo,  że  któreś  z  umiejętności  nie  są  dostatecznie  przez  ucznia
opanowane,  wówczas  uczeń  powinien  ponownie  przestudiować  materiał  nauczania  zawarty
w poradnikach z poprzednich jednostek modułowych.

W części Cele kształcenia znajduje się wykaz umiejętności, które uczeń będzie posiadał

po zakończeniu realizacji materiału nauczania zawartego w poradniku. W ocenie, czy
rzeczywiście takie umiejętności uczeń opanował, pomoże Państwu załączony w poradniku
sprawdzian osiągnięć.

Przykładowe Scenariusze zajęć są szczegółową propozycją przeprowadzenia lekcji

w ramach realizacji materiału nauczania dla tej jednostki modułowej.

W części Ćwiczenia znajdą Państwo propozycje ćwiczeń będących praktycznym

zastosowaniem wiadomości z zakresu materiału nauczania przewidzianego dla tej jednostki
modułowej.

Każde z ćwiczeń zawartych w poradniku opisane jest w formie polecenia co należy

wykonać. Natomiast uszczegółowieniem tego polecenia jest lista działań (czynności)

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

określająca Sposób wykonania ćwiczenia. Ćwiczenia mogą być realizowane indywidualnie
lub w 2-5 osobowych zespołach, w grupach ćwiczeniowych nie większych niż 15 osób.

Ponadto każde z ćwiczeń zawiera Wskazówki do realizacji poszczególnych ćwiczeń.
Składnikiem opisu każdego z ćwiczeń jest Lista środków dydaktycznych niezbędnych

do prawidłowego wykonania ćwiczenia oraz zalecone metody nauczania – uczenia się.

Kolejna część poradnika to Sprawdzian osiągnięć, który umożliwi sprawdzenie poziomu

wiadomości  i  umiejętności  ucznia  po  zakończeniu  realizacji  programu  danej  jednostki
modułowej. Składa się on z testu teoretycznego oraz z testu typu próba pracy.  Pozytywnie
rozwiązane  przez  ucznia  sprawdziany  osiągnięć  teoretycznych  oraz  załączony  do  oceny
w formie  „portfolio”  efekt  realizacji  ćwiczeń    stanowił  będzie  dowód,  że  uczeń  potrafi
zrealizować  zdanie  zawodowe  polegające  na  prawidłowym  posługiwaniu  się  terminologią
zawodową.  W przypadku  sprawdzianu  osiągnięć  uczeń  powinien  wiedzieć,  że  ma  on  formę
testu  podobnego  do  tych,  jakie  występują  w  egzaminie  zewnętrznym  dla  potwierdzenia
kwalifikacji w zawodzie. Dlatego też istotne jest to, aby nabrał wprawy w rozwiązywaniu tego
typu testów, co z pewnością będzie procentować w przypadku egzaminu zewnętrznego.

W celu poszerzenia i pogłębienia posiadanej wiedzy z zakresu tej jednostki modułowej

nauczyciel może skorzystać z listy materiałów źródłowych zamieszczonych w części poradnika
nazwanej Literatura. Zestaw ten powinien być dostępny w zbiorach biblioteki szkolnej lub
innych bibliotekach publicznych. Wiele cennych i ciekawych informacji możecie również
pozyskać Państwo z zasobów internetowych.
Bezpieczeństwo i higiena pracy

W trakcie realizacji ćwiczeń należy zwrócić szczególną uwagę na przestrzeganie

regulaminów,  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  instrukcji  przeciwpożarowych
wynikających  z prowadzonych  prac.  Przepisy  te  uczeń  poznał  już  wcześniej  a  niektóre  pozna
w trakcie  nauki.  W czasie  pracy  poza  terenem  szkoły  zwróćcie  Państwo  uwagę  na
przestrzeganie przepisów ruchu drogowego oraz

dbałość o ochronę środowiska naturalnego.

Należy pamiętać, że uzupełnieniem tego poradnika jest „Poradnik dla ucznia”, w którym

między innymi zamieszczono materiał nauczania, stanowiący podbudowę do realizacji ćwiczeń.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

313[05].O1

Podstawy procesów

technologicznych

313[05].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa

i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej

oraz ochrony środowiska

313[05].O1.02

Zastosowanie elementów wiedzy o sztuce

w realizacji zadań zawodowych

313[05].O1.03

Posługiwanie się terminologią zawodową

313[05].O1.05

Magazynowanie i przechowywanie

materiałów fotograficznych

313[05].O1.04

Rozróżnianie materiałów fotograficznych

313[05].O1.06

Wykonywanie podstawowych czynności

fotograficznych

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować zasady bezpieczeństwa pracy,

−

dostrzegać zagrożenia związane z wykonywaną pracą,

−

stosować

zasady

bezpieczeństwa

pracy

podczas

styczności

chemikaliami

fotograficznymi,

−

stosować zasady bezpieczeństwa pracy podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi,

−

posługiwać się podstawową wiedzą w zakresu historii sztuki i fotografii,

−

określić elementy kompozycji obrazu,

−

określić rodzaje kompozycji obrazu,

−

korzystać z różnych źródeł informacji,

−

posługiwać się komputerem w podstawowym zakresie.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

scharakteryzować podstawowe właściwości światła,

−

wyjaśnić pojęcia: ognisko, odległość ogniskowa, przedmiotowa, obrazowa,

−

wymienić barwy podstawowe i otrzymać barwy dopełniające,

−

rozróżnić rodzaje soczewek,

−

rozróżnić źródła światła stosowane w fotografii,

−

wyjaśnić błędy optyczne obiektywów,

−

przedstawić schemat powstawania obrazu w aparacie fotograficznym,

−

określić pojęcia otwór względny i liczba przysłony,

−

określić podstawowe właściwości użytkowe obiektywów fotograficznych,

−

określić zależność pomiędzy odległością ogniskową a przekątną formatu klatki,

−

rozróżnić rodzaje obiektywów fotograficznych,

−

rozróżnić rodzaje oświetlenia,

−

rozróżnić kierunki oświetlenia,

−

rozróżnić funkcje oświetlenia,

−

określić elementy budowy aparatu fotograficznego,

−

sklasyfikować aparaty fotograficzne,

−

określić zastosowanie aparatów fotograficznych,

−

przedstawić otrzymywanie barw metodą addytywną,

−

przedstawić otrzymywanie barw metodą subtraktywną,

−

określić fizykochemiczne właściwości substancji chemicznych stosowanych w fotografii,

−

scharakteryzować etapy obróbki materiałów fotograficznych,

−

rozróżnić i scharakteryzować fototechniczne urządzenia laboratorium fototechnicznego,

−

wyjaśnić mechanizm cyfrowego zapisu obrazu,

−

sklasyfikować metody obrazowania według właściwości i przeznaczenia,

−

wyjaśnić znaczenie pojęć, definicji i terminologii stosowanej w dziedzinie cyfrowego
przetwarzania obrazów,

−

scharakteryzować cyfrowe metody rejestracji obrazów,

−

określić zasady cyfrowego zapisu obrazu, kompresji, przenoszenia i wizualizacji.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć nr 1

Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: Fotograf - 313[05]
Moduł: Podstawy procesów technologicznych 313[05].O1
Jednostka modułowa: Posługiwanie się terminologią zawodową 313[05].O1.03

Temat: Budowa aparatu fotograficznego i funkcje jego elementów.

Cel ogólny: Zapoznanie się z budową aparatu fotograficznego i funkcją jego

najważniejszych elementów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien:

−

określić z jakich elementów zbudowany jest aparat fotograficzny,

−

określić funkcję poszczególnych elementów,

−

wymienić rodzaje migawek w aparacie fotograficznym,

−

wymienić rodzaje celowników w aparacie fotograficznym.

Metody nauczania-uczenia się:

−

wykład, prezentacja,

−

stosowanie zasady przystępności, poglądowości, wiązania teorii z praktykę.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

zespołowa.

Czas: 90 min

Środki dydaktyczne:

−

aparat fotograficzny małoobrazkowy, kompaktowy,

−

aparat fotograficzny małoobrazkowy lustrzanka jednoobiektywowa,

−

aparat fotograficzny średnioformatowy,

−

zestaw literatury z informacjami o celownikach i lustrzankach,

−

prezentacje pokazujące różnego rodzaju celowniki w różnych typach aparatów,

−

schematy z opisem działania migawek,

−

kartki formatu A4 do zapisu, pisaki.

Przebieg zajęć:
1)  Zaprezentowanie uczniom aparatu fotograficznego.
2)  Wskazanie na poszczególne elementy budowy.
3)  Wyjaśnienie terminów związanych z określeniem poszczególnych elementów.
4)  Określenie funkcji jaką pełnią poszczególne elementy.
5)  Projekcja prezentacji z celownikami w różnych typach aparatów.
6)  Pokaz  schematów  na  którym  wyjaśniamy  mechanizm  działania  przesłony,  migawki,

dalmierza.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć nr 2

Temat: Addytywna metoda otrzymywania barw.

Cel ogólny: zapoznanie się z addytywną metodą otrzymywania i zastosowania barw.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

określić co to są barwy podstawowe,

−

określić co to są barwy dopełniające,

−

wyjaśnić na czym polega addytywna metoda otrzymywania barw,

−

gdzie znajduje zastosowanie metoda addytywna.

Metody nauczania-uczenia się:

−

podająca – wykład,

−

pokaz z zastosowaniem rzutników i zestawu filtrów.

Czas: 90 min

Środki dydaktyczne:

−

schematy prezentujące sposób otrzymywania barw metodą addytywną,

−

rzutniki 3 szt,

−

zestaw filtrów,

−

ekran.

Przebieg zajęć:
1)  Wyjaśnienie uczniom pojęć barwa podstawowa.
2)  Wyjaśnienie uczniom pojęć metoda addytywna mieszania barw.
3)  Wyjaśnienie określenia barw dopełniających.
4)  Pokaz zestawu filtrów w barwach podstawowych.
5)  Omówienie metody addytywnego mieszania barw.
6)  Wizualizacja metody addytywne .
7)  Przygotowanie  rzutników  –  trzech  uczniów  ustawia  trzy  rzutniki  w  odpowiedniej

wzajemnej odległości i od ekranu.

8) Przygotowuje trzy zestawy filtrów w barwach podstawowych o różnej gęstości.
9) Z rzutników kieruje trzy strumienie świetlne na ekran w ten sposób aby częściowo na

siebie zachodziły.

10) Poprzez zmianę gęstości filtrów zmienia się nasycenie barw. Pozostali uczniowie analizują

zmiany i określają uzyskany efekt.

11) Pokaz zastosowania metody addytywnej w fotografii.
12) Podsumowanie i opracowanie wniosków.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Światło i jego właściwości

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaobserwuj zjawisko czernienia bezpośredniego materiału światłoczułego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Po
zakończonym ćwiczeniu uczeń przedstawia efekty końcowe swojej pracy, omawia je
z nauczycielem, który dokonuje oceny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1)  przygotować materiał światłoczuły – papier pozytywowy,
2)  przygotować nieprzezroczysty przedmiot lub przedmioty,
3)  umieścić przedmioty na materiale światłoczułym,
4)  wystawić go na działanie światła,
5)  obserwować zjawisko czernienia bezpośredniego,
6)  określić rodzaj reakcji chemicznej,
7)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji,
8)  dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne – eksperyment.

Środki dydaktyczne:

–  materiał światłoczuły pozytywowy,
–  przedmioty nieprzezroczyste,
–  plansze z reakcjami fotochemicznymi.

Ćwiczenie 2

Zaobserwuj kąt odbicia światła od wypolerowanej metalowej płytki

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Elementy optyki fotograficznej

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

e zbioru soczewek utwórz dwie grupy soczewek: soczewki skupiające i soczewki

rozpraszające. Określ ich nazwy i działanie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przygotować  zestaw soczewek,
2)  przygotować  schematy soczewek skupiających i rozpraszających,
3)  pogrupować na soczewki dodatnie i ujemne,
4)  nazwać poszczególne soczewki,
5)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia

6) dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– zestaw soczewek,
– schematy soczewek,

Ćwiczenie 2

Przyporządkuj schematom przedstawiającym błędy odwzorowania optycznego soczewek

nazwy aberracji: dystorsja, aberracja sferyczna, aberracja komatyczna.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się ze  schematami przedstawiającymi poszczególne błędy soczewek,
2)  wybrać te schematy na których występują wymienione w poleceniu błędy,
3)  przyporządkować nazwy błędów schematom aberracji,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Obiektywy fotograficzne: właściwości użytkowe i rodzaje

5.3.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wskaż na obiektywie fotograficznym standardowym, długoogniskowym i szerokokątnym

pierścienie: odległości przedmiotowej, liczby przysłony, głębokości ostrości.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiednie

obiektywy fotograficzne,

2)  wskazać i nazwać pierścień odległość przedmiotowej,
3)  wskazać pierścień którym ustawisz przesłonę i nazwać go,
4)  wskazać pierścień na którym odczytasz zakres głębokości  ostrości i nazwać go,
5)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty  realizacji ćwiczenia,
6)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–  obiektywy fotograficzne: standardowy, długoogniskowy, krótkoogniskowy,
–  plansze ze schematami obiektywów,
–  plansze tematyczne: wpływ odległości przedmiotowej na głębokość ostrości,
–  plansze tematyczne: wpływ odległości ogniskowej na głębokość ostrości,
–  plansze tematyczne: wpływ liczby przysłony na głębokość ostrości.

Ćwiczenie 2

Ustaw na obiektywie zmiennogniskowym odległość ogniskową tak, aby otrzymać jak

najmniejszy kąt widzenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

zapoznawać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego
oraz udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego

4) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny: aparat z obiektywem

zmiennogniskowym,

5)  ustawić odległość ogniskowa na najmniejszy zakres,
6)  zaobserwować jakie jest pole widzenia przy zadanej długości ogniskowej,
7)  ustawić odległość ogniskowa na średni  zakres,
8)  zaobserwować jakie jest pole widzenia przy zadanej długości ogniskowej,
9)  ustawić odległość ogniskową na największy zakres,
10)  zaobserwować jakie jest pole widzenia przy zadanej długości ogniskowej,
11)  porównać zaobserwowane obszary przy poszczególnym ogniskowych,
12)  porównać kąty widzenia obiektywu na różnych zakresach ogniskowych,
13)  wybrać ogniskową która daje najmniejszy kąt widzenia obiektywu,
14)  zapisać jakiej ogniskowej odpowiada najmniejszy kąt widzenia obiektywu,
15)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty  realizacji ćwiczenia,
16)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
17)  dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–  aparat fotograficzny,
–  obiektyw  zmiennoogniskowy,
–  tablice  poglądowe  przedstawiające  zakresy  kątów  widzenia  obiektywu  przy  różnych

odległościach ogniskowych,

– zestawy zdjęć przedstawiających ten sam motyw wykonanych obiektywami o różnych

odległościach ogniskowych.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Ostrość obrazu fotograficznego

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na obiektywie sprawdź jak liczba przesłony wpływa na głębokość ostrości.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni obiektyw fotograficzny,
2)  ustawić na obiektywie standardowym odległość przedmiotową np.3 m,
3)  odczytać zakres głębokości ostrości dla liczby przesłony 4,
4)  odczytać zakres głębokości ostrości dla liczby przesłony 22,

porównać zakresy głębokości ostrości,

6) zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia oraz uzasadnić jak liczba

przesłony wpływa na głębokość ostrości,

7) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
8) dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne ze sprzętem.

Środki dydaktyczne:

–  obiektywy  fotograficzne : standardowy, długoogniskowy,
–  plansze ze schematami obiektywów,
–  plansze tematyczne: wpływ odległości przedmiotowej na głębokość ostrości,
–  plansze tematyczne: wpływ odległości ogniskowej na głębokość ostrości,
–  plansze tematyczne: wpływ liczby przysłony na głębokość ostrości.

Ćwiczenie 2

Określ skalę odwzorowania 1:1 na matówce aparatu fotograficznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-4 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) omówić głębię ostrości przy odwzorowaniach bliskich skali 1:1,
4) zapoznawać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego

oraz udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

5) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt fotograficzny: aparat wielkoformatowy

z matówką,

6)  przygotować  zdjęcie lub rysunek do fotografowania,
7)  ustawić na matówce obraz,
8)  porównać wymiary liniowe obrazu optycznego z wymiarami zdjęcia za pomocą linijki,
9)  określić skalę uzyskanego obrazu,
10)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty  realizacji ćwiczenia,
11)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
12)  dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne – praca ze sprzętem.

Środki dydaktyczne:

–  aparat wielkoformatowy,
–  obiektyw,
–  matówka,
–  zdjęcie,
–  linijka.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Aparaty fotograficzne i urządzenia pomocnicze

5.5.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw na dwóch oddzielnych tablicach wady i zalety aparatów małoobrazkowych,

średnioformatowych, wielkoformatowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z literaturą zawodowa, katalogami oraz stronami www. producentów

aparatów fotograficznych,

2)  przeanalizować treści  pod względem wad i zalet aparatów małoobrazkowych,
3)  przeanalizować treści  pod względem wad i zalet aparatów średnioformatowych,
4)  przeanalizować treści  pod względem wad i zalet aparatów wielkoformatowych,
5)  wypisać wady i zalety aparatów małoobrazkowych,
6)  wypisać wady i zalety aparatów średnioformatowych,

wypisać wady i zalety aparatów wielkoformatowych,

8) zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia,
9) dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– burza mózgów.

Środki dydaktyczne:

– literatura zawodowa,
– katalogi sprzętu fotograficznego różnych producentów,

–

komputer z dostępem do Internetu.

Ćwiczenie 2

Wskaż i nazwij podstawowe elementy budowy aparatu małoobrazkowego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) dobrać z zestawu wyposażenia aparat fotograficzny małoobrazkowy,
2) wskazać poszczególne elementy budowy aparatu,

określić funkcję poszczególnych elementów,

4) zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia,
5) dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

–  pokaz z objaśnieniem,
–  ćwiczenia praktyczne ze sprzętem,
–  metoda problemowa.

Środki dydaktyczne:

–  tradycyjny aparat małoobrazkowy,
–  aparat cyfrowy,
–  aparat wielkoformatowy.

Ćwiczenie 3

Wypisz z podanych katalogów urządzenie określone jako sprzęt pomocniczy

wykorzystywany do wykonywania zdjęć plenerowych i studyjnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia .

Uczeń powinien:

1)  wybrać  katalogi ze sprzętem pomocniczym,
2)  dokonać wyboru sprzętu pomocniczego,
3)  sporządzić listę sprzętu pomocniczego do zdjęć plenerowych,
4)  sporządzić listę sprzętu pomocniczego do zdjęć studyjnych,
5)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty  realizacji ćwiczenia,

dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– katalogi sprzętu fotograficznego różnych firm,
– literatura zawodowa,

–

komputer z dostępem do Internetu.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Oświetlenie i źródła światła stosowane w fotografii

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ kierunki oświetlenia zmieniając położenie źródła światła.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-4 osób),

2)  dobrać z zestawu wyposażenia  reflektor fotograficzny,
3)  ustawić model lub przedmiot trójwymiarowy,
4)  ustawić źródło światła względem modela lub przedmiotu w położeniu dolnym,
5)  przeanalizować efekty oświetleniowe,
6)  ustawić źródło światła względem modela lub przedmiotu w położeniu górnym,
7)  przeanalizować efekty oświetleniowe,
8)  ustawić źródło światła względem modela lub przedmiotu w położeniu przednim,
9)  przeanalizować efekty oświetleniowe,
10)  ustawić źródło światła względem modela lub przedmiotu w położeniu bocznym,
11)  przeanalizować efekty oświetleniowe,
12)  nazwać poszczególne kierunki oświetlenia,
13)  narysować schemat kierunków oświetlenia,

14)

uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,

15) zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia, opisać osiągnięte efekty

przy zastosowaniu różnych kierunków oświetlenia,

16) dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

–  pokaz z objaśnieniem,,
–  ćwiczenia praktyczne ze sprzętem,
–  metoda sytuacyjna.

Środki dydaktyczne:

–  źródła światła, np. reflektor studyjny,
–  model lub przedmiot trójwymiarowy,
–  plansze ze schematami oświetleniowymi,
–  poradniki zawodowe.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Wskaż funkcje oświetlenia na planie zdjęciowym dysponując zestawem oświetlenia

studyjnego.

Wskazówki do realizacji.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przygotować  zestaw oświetleniowy studyjny,
2)  ustawić model lub przedmiot trójwymiarowy,
3)  ustawić źródło światła zgodnie z jego funkcją zasadniczego,
4)  ustawić źródło światła zgodnie z jego funkcją pomocniczego,
5)  ustawić źródło światła zgodnie z jego funkcją efektowego,
6)  ustawić źródło światła zgodnie z jego funkcją tła,
7)  przeanalizować efekty oświetleniowe,
8)  nazwać poszczególne funkcje oświetlenia,
9)  narysować schemat funkcji oświetlenia,
10)  opisać osiągnięte efekty przy zastosowaniu różnych funkcji oświetlenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

–  pokaz z objaśnieniem,
–  praca w 3-5 osobowych zespołach,
–  ćwiczenia praktyczne ze sprzętem.

Środki dydaktyczne:

–  zestaw lamp studyjnych ,
–  model lub przedmiot trójwymiarowy,
–  plansze ze schematami oświetleniowymi,
–  tło,
–  poradniki zawodowe.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Ekspozycja materiałów fotograficznych

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Porównaj pomiar światła padającego i odbitego od powierzchni szarej, białej i czarnej

posługując się światłomierzem.

Wskazówki do realizacji.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-4 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznawać się z poszczególnymi elementami wyposażenia stanowiska ćwiczeniowego

oraz udostępnionymi instrukcjami obsługi sprzętu fotograficznego,

4)  dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt,
5)  przygotować trzy plansze o barwach: szarej, białej, czarnej,
6)  oświetlić planszę szarą światłem ciągłym,
7)  dokonać pomiaru światła padającego i odbitego,
8)  oświetlić planszę białą światłem ciągłym,
9)  dokonać pomiaru światła padającego i odbitego,
10)  oświetlić planszę czarną światłem ciągłym,
11)  dokonać pomiaru światła padającego i odbitego,
12)  porównać wyniki i zrobić zestawienie w tabeli,
13)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
14)  dołączyć do portfolio wraz z adekwatnym opisem ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

–  pokaz z objaśnieniem,
–  ćwiczenia praktyczne ze sprzętem,
–  metoda sytuacyjna.

Środki dydaktyczne:

–  plansze o barwie: białej, szarej, czarnej,
–  zestaw oświetleniowy,
–  światłomierz.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Pomiar światłomierzem wskazał następujące parametry ekspozycji: czas naświetlania:

t = 1/125 s., liczba przesłony 5,6. Jaki będzie czas naświetlania jeśli

liczbę

przesłony

zwiększymy do 16.

Wskazówki do realizacji.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  przypomnieć sobie wzór na naświetlanie,
2)  wyjaśnić jak zmiana przysłony o jeden stopień wpływa na wielkość czasu naświetlania,
3)  obliczyć czas naświetlania dla liczby przesłony 16,
4)  przedstawić wyniki.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– praca indywidualna.

Środki dydaktyczne:

– kartki papieru,
– poradniki zawodowe.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Podstawy techniki zdjęciowej

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ze zbioru zdjęć utwórz grupy zdjęć tematycznych: fotografii portretowej, fotografii

krajobrazowej, architektury.

Wskazówki do realizacji.
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z tematyką zdjęć,
2)  dokonać selekcji i podziału na grupy tematyczne,
3)  określić temat zdjęć,
4)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia oraz uzasadnić wybór,
5)  dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne

– zbiór zdjęcie o różnej tematyce: fotografia portretowa, fotografia krajobrazowa,

architektura.

Ćwiczenie 2

Ze zbioru zdjęć wybierz zdjęcia przedstawiające ruch przedmiotu.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zapoznać się z tematyką zdjęć,
2)  dokonać selekcji,
3)  omówić sposób wykonania zdjęcia,
4)  opisać jak ruch przedmiotu wpływa na wybór techniki wykonania zdjęcia,
5)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia oraz uzasadnić wybór,
6)  dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– metoda projektów.

Środki dydaktyczne

– zbiór zdjęć o różnej tematyce.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.9.

Teoria widzenia barw i metody otrzymywania barw

5.9.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Zaprezentowanie otrzymywania barw metodą addytywną.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
w zespołach (2-4 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznać się ze schematami metody mieszania barw metodą addytywną
4) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt: rzutnik, trzy filtry o barwach;

czerwony, niebieski, zielony,

5)  wprowadzić filtry do rzutnika według schematu,
6)  rzutować barwne obrazy na ekran,
7)  określić barwy powstałe podczas mieszania,
8)

zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia,

9) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
10) dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz doświadczeń,
– pokaz z wykorzystaniem urządzeń audiowizualnych.

Środki dydaktyczne:

–  3 rzutniki do projekcji,
–  filtry o barwach podstawowych: niebieski, zielony, czerwony,
–  ekran,
–  schematy mieszania barw metoda addytywną.

Ćwiczenie 2

Zaprezentowanie otrzymywania barw metoda subtraktywną.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
w zespołach (2-4 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) zapoznać się ze schematami metody mieszania barw metodą subtraktywną,
4) dobrać z zestawu wyposażenia odpowiedni sprzęt: rzutnik, trzy filtry o barwach

;niebieskozielony, żółty, purpurowy,

5)  wprowadzić filtry do rzutnika według schematu,
6)  rzutować barwne obrazy na ekran,
7)  określić barwy powstałe podczas mieszania,
8)

zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia,

9) uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
10) dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz doświadczeń,
– pokaz z wykorzystaniem urządzeń audiowizualnych.

Środki dydaktyczne:

–  rzutniki światła białego,
–  filtry o barwach: niebieskozielony, żółty, purpurowy,
–  ekran,
–  schematy mieszania barw metoda subtraktywną.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.10. Obróbka chemiczna materiałów czarno-białych

5.10.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Po zapoznaniu się z recepturą wywoływacza czarno-białego, przygotuj zestaw substancji

wchodzących w skład wywoływacza , określ rolę poszczególnych składników.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

ćwiczeniowym oraz ze sposobem wykonania ćwiczenia, które może być realizowane
indywidualnie lub w zespołach (2-4 osób),

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia,
3) zapoznać się z recepturą wywoływacza czarno-białego,

wybrać pojemniki z substancjami wchodzącymi w skład wywoływacza,

określić rolę każdej substancji,

6)  uporządkować stanowisko pracy po realizacji ćwiczenia,
7)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty  realizacji ćwiczenia,
8)  dołączyć do teczki zawierającej portfolio z pracami realizowanymi w ramach tej jednostki.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– zestaw pojemników ze związkami chemicznymi: hydrochinonem, metolem, siarczynem

sodowym, węglanem potasowym, bromkiem potasowym, boraksem,

– literatura zawodowa,

–

receptury roztworów.

Ćwiczenie 2

Na podstawie przedstawionej receptury określ rodzaj roztworu przeznaczonego do

obróbki materiałów światłoczułych czarno-białych:
Receptura: Metol - 2g; Siarczyn sodu bezwodny - 100g; Hydrochinon - 5g; Boraks - 2g;
woda do objętości

- 1dm³.

Wskazówki do realizacji.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się ze składem roztworu wywoływacza, stosowanego w obróbce materiałów

światłoczułych czarno-białych,

2) zapoznać się ze składem roztworu utrwalacza stosowanego w obróbce materiałów czarno-

białych,

3)  przeanalizować składniki receptury pod względem działania i zastosowania,
4)  określić rodzaj roztworu i nazwać roztwór,
5)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia,
6)  dołączyć do teczki zawierającej portfolio z pracami realizowanymi w ramach tej jednostki.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– literatura zawodowa,
– receptury roztworów.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.11. Podstawy barwnego procesu fotograficznego i obróbka

chemiczna materiałów barwnych

5.11.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na schemacie przedstaw reprodukcje barw w procesie negatywowo-pozytywowym dla

barwy czerwonej i żółtej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia .

Uczeń powinien:

1)  narysować warstwy światłoczułe w materiale negatywowym,
2)  zaznaczyć warstwy w których powstają  obrazy  barwne,
3)  określić barwę obrazów cząstkowych w każdej warstwie,
4)  określić barwę negatywu,
5)  narysować warstwy światłoczułe w materiale pozytywowym,
6)  zaznaczyć warstwy w których powstają  obrazy  barwne,
7)  określić barwę obrazów cząstkowych w każdej warstwie,
8)  określić barwę pozytywu,
9)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty  realizacji ćwiczenia,
10)  dołączyć do portfolio z pracami realizowanymi w ramach tej jednostki modułowej.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– kolorowe kredki lub mazaki,
– kartka papieru.

Ćwiczenie 2

Na podstawie etapów obróbki chemicznej określ nazwę procesu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.12. Podstawy fotografii cyfrowej

5.12.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Porównaj różnice między fotografią tradycyjną a fotografia cyfrową.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) sporządzić dwie tablice, na jednej wypisać: co to jest fotografia analogowa, jakie są jej

wady i zalety,

2)  na drugiej tablicy wypisać :co to jest fotografia cyfrowa, jakie są jej wady i zalety,
3)  porównać obie metody,
4)  zaprezentować w formie pisemnej rezultaty  realizacji ćwiczenia,
5)  dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– burza mózgów.

Środki dydaktyczne:

−

duże kartki papieru, pisaki.

Ćwiczenie 2

Z czego zbudowany jest obraz cyfrowy?- obserwowanie pikseli.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia .

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

komputerowym,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3) włączyć komputer i uruchomić wskazany przez nauczyciela program graficzny, otworzyć

wskazany przez nauczyciela obraz cyfrowy,

4) powiększyć niewielki fragment obrazu do uzyskania wyraźnych pikseli,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5) zaprezentować w formie pisemnej rezultaty realizacji ćwiczenia,
6) dołączyć pracę do portfolio dokumentującego realizację ćwiczeń.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne – praca z komputerem.

Środki dydaktyczne:

−

komputer z oprogramowaniem,

−

program graficzny,

−

obraz zapisany w postaci pliku cyfrowego.

Ćwiczenie 3

Wskazać zależność liczby barw i wielkości pliku od głębi bitowej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcją bezpieczeństwa i regulaminem pracy na stanowisku

komputerowym,

2) sprawdzić kompletność wyposażenia stanowiska pracy do realizacji ćwiczenia, zgodnie

z listą wyposażenia dla tego stanowiska,

3)  włączyć komputer i uruchomić wskazany przez nauczyciela program graficzny,
4)  otworzyć wskazany przez nauczyciela plik zapisany z 24-bitową głębią,
5)  zrobić 4 kopie obrazu i zapisać je z głębią: 1-bitową, 4-bitową, 8-bitową , 16-bitową.
6)  zrobić zestawienie w postaci tabeli:

Głębia bitowa

Liczba barw

Wielkość pliku(KB)

1 bit/ piksel

4 bity/ piksel

8 bitów/ piksel

16 bitów/ piksel

24 bity/ piksel

7) sformułować wnioski , w jaki sposób głębia bitowa wpływa na wielkość pliku,
8) dołączyć wnioski do teczki zawierającej portfolio z pracami realizowanymi w ramach tej

jednostki modułowej,

9) pozamykać programy, wyłączyć komputer, uporządkować stanowisko pracy.

Zalecane metody nauczania - uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne na komputerze.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test I
Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Posługiwanie się terminologią

zawodową”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1-13, ............. są z poziomu podstawowego,

−

zadania 14-20, ............. są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Nazwać rodzaj celownika w aparacie
kompaktowym.

Wybrać do czego służy migawka.

Wybrać oznaczenie temperatury barwowej.

Rozróżnić lustrzankę dwuobiektywowa.

Wybrać ogniskową dla formatu
małoobrazkowego.

Wyjaśnić proces wywoływania.

Rozróżnić substancję wywołującą.

Wybrać jednostkę rozdzielczości.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyjaśnić pojęcie fotografii cyfrowej.

10.

Określić pod wpływem czego zachodzą
reakcje fotochemiczne.

11. Rozróżnić zakres światła widzialnego.

12. Wybrać temperaturę lampy błyskowej.

13. Zidentyfikować pomiar centralnie ważony.

14. Scharakteryzować pojęcie autofokus.

15.

Zanalizować zależność kąta widzenia
obiektywu od ogniskowej.

16. Określić obrazy wektorowe.

17. Zanalizować błąd aberracji chromatycznej.

18.

Zanalizować od jakich czynników nie zależy
głębia ostrości.

19. Narysować schemat powstawania obrazu.

20.

Wykreślić schemat powstawania obrazu
barwnego w procesie negatywowo-
pozytywowym.

Nieb-ziel

purpurowy
żółty

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu zgodnie z wewnątrzszkolnym

systemem oceniania.

2.  Określ dla uczniów wymagania.
3.  Przygotuj instrukcję dla ucznia, test i kartę odpowiedzi dla każdego ucznia.
4.  Zapewnij  odpowiednie  warunki  przeprowadzenia  testu  (czas,  możliwość  samodzielnej

pracy).

5. Przed rozpoczęciem pracy zapoznaj ucznia z instrukcją.
6. Przeprowadź test w określonym czasie.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test zawiera 20 pytania o różnym stopniu trudności.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi stawiając znak „X” lub wpisując

prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom podstawowy,

II część – poziom ponadpodstawowy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawi ci trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego gdy zostanie ci czas wolny.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Materiały dla ucznia:

–  instrukcja,
–  zestaw zadań testowych,
–  karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Część I – Poziom podstawowy
1. Jaki rodzaj celownika znajduje się w aparatach kompaktowych

a)  pentagonalny.
b)  matówkowy.
c)  lustrzany.
d)  lunetowy.

2. Migawka służy do

a)  regulowania strumienia światła wchodzącego przez obiektyw.
b)  kadrowania obrazu.
c)  regulowania ostrością obrazu.
d)  regulowania przysłon.

3. Co oznacz skrót Tc

a)  temperatura Celsjusza.
b)  temperatura cyfrowa.
c)  temperatura barwowa.
d)  temperatura Kelwina.

4. Lustrzanka dwuobiektywowa to aparat, który posiada

a)  2 obiektywy celownicze.
b)  2 obiektywy zdjęciowe.
c)  obiektyw celowniczy i zdjęciowy.
d)  jeden obiektyw.

5. Jaka jest ogniskowa obiektywu standardowego dla formatu małoobrazkowego?

a)  28 mm.
b)  50mm.
c)  80mm.
d)  135mm.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Podczas procesu wywoływania następuje

a)  redukcja nienaświetlonych halogenków srebra do srebra metalicznego.
b)  redukcja naświetlonych halogenków srebra do srebra metalicznego.
c)  utlenianie nienaświetlonego srebra do halogenków srebra.
d)  utlenianie naświetlonego srebra do halogenków srebra.

7. Która substancja chemiczna może spełnić rolę wywołującej w wywoływaczu cz-b.

a)  bromek potasu.
b)  hydrochinon.
c)  tiosiarczan sodu.
d)  benzotriazol.

8. Rozdzielczość w fotografii cyfrowej określana jest przez:

a)  liczbę linii na jednostkę długości.
b)  liczbę pikseli na jednostkę długości.
c)  liczbę linii na liczbę pikseli.
d)  liczbę pikseli na jednostkę objętości.

9. Fotografia cyfrowa to metoda rejestracji obrazu na:

a)  elementach CCD.
b)  błonie fotograficznej.
c)  papierze fotograficznym.
d)  monitorze.

10. Reakcje fotochemiczne są to reakcje zachodzące pod wpływem

a.  temperatury.
b.  światła.
c.  wody.
d.  powietrza.

11. Promieniowanie widzialne to fale elektromagnetyczne o zakresie

a)  200nm-400nm.
b)  400nm-500nm.
c)  600nm-700nm.
d)  400nm-700nm.

12. Lampa błyskowa daje światło o temperaturze barwowej

a)  2800 K.
b)  3200 K.
c)  3800 K.
d)  5600 K.

13. Pomiar w którym odczyt dokonywany jest w środkowej części kadru z niewielkiego

obszaru to
a)  pomiar centralnie ważony.
b)  pomiar punktowy.
c)  pomiar matrycowy.
d)  pomiar integralny.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Część II – Poziom ponadpodstawowy

14. Obiektyw typu „autofokus” charakteryzuje

a)  automatyczna zmiana ogniskowej.
b)  automatyczna zmiana ostrości.
c)  automatyczny pomiar światła.
d)  automatyczna zmiana zdolności rozdzielczej.

15. Jaka zależność występuje między kątem widzenia obiektywu a jego odległością

ogniskową?
a)  im większy kąt widzenia obiektywu tym odległość ogniskowa mniejsza.
b)  im mniejszy kąt widzenia obiektywu tym odległość ogniskowa mniejsza
c)  im większy kąt widzenia obiektywu tym odległość ogniskowa większa.
d)  wielkość odległości

ogniskowej nie wpływa na kąt widzenia obiektywu.

16. Obrazy składające się z linii prostych i krzywych zdefiniowanych przez równania

matematyczne to
a)  obrazy rastrowe.
b)  obrazy bitmapowe.
c)  obrazy wektorowe.
d)  obrazy fotograficzne.

17. Na schemacie zilustrowany jest błąd

a.  dystorsji.
b.  aberracji sferycznej.
c.  aberracja komatyczna.
d.  aberracji chromatycznej.

18. Głębokość ostrości nie zależy od

a.  odległości ogniskowej.
b.  odległości przedmiotowej.
c.  liczby przysłony.
d.  zdolności rozdzielczej obiektywu.

19. Narysuj schemat powstawania obrazu optycznego gdy fotografowany przedmiot

umieszczony jest w odległości 2-ch ogniskowych.

20. Przedstaw na schemacie reprodukcję barwy czerwonej w procesie negatywowo-

pozytywowym barwnym.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Posługiwanie się terminologią zawodową

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz odpowiedzi lub wykonaj rysunek

Nr
zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

Przedmiot

czerwony

Warstwy negatywu:

Warstwy pozytywu:

Razem:

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test II

Test dwustopniowy do jednostki modułowej

„Posługiwanie się terminologią

zawodową”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1-13, ............. są z poziomu podstawowego,

−

zadania 14-20, ........... są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu

ponadpodstawowego.

Plan testu

Klucz odpowiedzi

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wybrać ogniskową dla formatu
śrenioformatowego.

Wyjaśnić jaka funkcję pełni dalmierz.

Wybrać rozmiar klatki negatywu
małoobrazkowego.

Rozróżnić aparat dla materiału typu
120.

Nazwać migawkę szczelinowa na
podstawie określenia jej budowy.

Wyjaśnić proces utrwalania.

Wybrać urządzenie do zamiany obrazu
analogowego na obraz cyfrowy.

Nazwać najmniejszy element obrazu
cyfrowego.

Wyjaśnić działanie substancji
przyśpieszającej.

10.

Określić tryb koloru dla obrazów
wyświetlanych na monitorze.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11.

Zdefiniować prawo rozchodzenia się
światła.

12. Wyjaśnić błąd dystorsji.

13.

Zastosować proces C-41 do obróbki
materiału negatywowego barwnego.

14.

Zanalizować zależność kąta widzenia
obiektywu od długości ogniskowej.

15. Określić proces wywoływania.

16. Zanalizować etapy dla procesu RA-4.

17.

Porównać budowę i działanie migawki
centralnej i szczelinowej.

Migawka szczelinowa-
umieszczona bezpośrednio
przed powierzchnią materiału
światłoczułego . Zbudowana
z roletek odsłaniającej i
zasłaniającej, które przebiegają
przed mat. światł.
Migawka centralna -
umieszczona jest w obiektywie
lub między soczewkami lub
bezpośrednio za obiektywem.
Blaszki w kształcie trójkątnym
które rozchylają się pozwalając
na naświetlenie.

18.

Scharakteryzować funkcje oświetlenia
w fotografii.

Oświetlenie zasadnicze-
dominujące na planie
zdjęciowym,
Oświetlenie pomocnicze-
podkreśla oświetlenie
zasadnicze, może być
kierowane w dowolnych
kierunkach i pod dowolnym
kątem w stosunku do osi
optycznej aparatu.
Oświetlenie efektowe- wnosi
dodatkowy akcent.
Oświetlenie tła- nadanie
właściwego odcienia
i luminancji tłu znajdującemu
się za fotografowanym
przedmiotem

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu zgodnie z wewnątrzszkolnym

systemem oceniania.

2. Określ dla uczniów wymagania.
3. Przygotuj instrukcję dla ucznia, test i kartę odpowiedzi dla każdego ucznia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Zapewnij odpowiednie warunki przeprowadzenia testu (czas, możliwość samodzielnej

pracy).

5. Przed rozpoczęciem pracy zapoznaj ucznia z instrukcją.
6. Przeprowadź test w określonym czasie.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.  Test zawiera 20 pytania o różnym stopniu trudności.
5.  Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi  stawiając  znak  „X”  lub

wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź
zaznaczyć kółkiem a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom

podstawowy, II część – poziom ponadpodstawowy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi na jakieś pytanie sprawi ci trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego gdy zostanie ci czas wolny.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Materiały dla ucznia:

–  instrukcja,
–  zestaw zadań testowych,
–  karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Jaka jest ogniskowa obiektywu standardowego dla formatu średnioformatowego?

a)  28 mm
b)  50mm
c)  80mm
d)  135mm

2. Dalmierz umieszczony w aparacie fotograficznym służy do

a)  ustalania czasu naświetlania
b)  ustalania odległości ogniskowej
c)  ustawiania liczby przysłony
d)  ustalania odległości przedmiotowej

3. Dla formatu małoobrazkowego format klatki negatywu to:

a)  16,7mm x30,2mm
b)  24mm x36mm
c)  6cm x 6 cm
d)  20 mmx 36 mm

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. W jakich aparatach stosujemy materiał światłoczuły typu 120?

a)  wiekoformatowych
b)  średnioformatowych
c)  małoobrazkowych
d)  cyfrowych

5. Migawka zbudowana z dwóch roletek odsłaniającej i zasłaniającej to:

a)  otworkowa
b)  kapturkowa
c)  centralna
d)  szczelinowa

6. Proces utrwalania ma na celu:

a)  usunięcie obrazu utajonego,
b)  usunięcie obrazu srebrowego,
c)  usunięcie naświetlonych i wywołanych halogenków srebra
d)  usunięcie nienaświetlonych i niewywołanych halogenków srebra.

7. Urządzenie służące do zamiany obrazu analogowego w obraz cyfrowy to:

a)  drukarka,
b)  skaner,
c)  komputer,
d)  światłomierz.

8. Najmniejszy element obrazu cyfrowego to:

a)  ziarno,
b)  halogenek,
c)  punkt,
d)  piksel.

9. Zadaniem substancji przyspieszającej w wywoływaczu jest:

a)  nadanie alkalicznego odczynu roztworu.
b)  powstrzymać proces wywoływania.
c)  redukcja naświetlonych halogenków srebra
d)  ochrona wywoływacza przed tlenem.

10. Który z trybów koloru używany jest do wyświetlania obrazu na ekranie monitora?

a)  CMYK
b)  Lab
c)  Bitmapa
d)  RGB

11. Światło rozchodzi się prostoliniowo:

a)  wewnątrz ośrodka optycznie jednorodnego.
b)  na granicy dwóch ośrodków niejednorodnych.
c)  przechodząc ze szkła do wody.
d)  odbijając się od nierównej powierzchni.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12. Dystorsja jest wada powstałą przez:

a)  wprowadzenie elementów lustrzanych.
b)  zastosowanie powłok przeciwodblaskowych.
c)  umieszczenie przesłony.
d)  wprowadzenie ruchomych soczewek.

13. Który z procesów należy zastosować aby przeprowadzić obróbkę chemiczną materiału

negatywowego barwnego?
a)  C-41.
b)  R-3.
c)  E-6.
d)  RA-4.

14. Jaka zależność występuje między odległością ogniskową obiektywu a jego kątem

widzenia?
a)  im większa odległość ogniskowa obiektywu tym kąt widzenia obiektywu mniejszy.
b)  im większa odległość ogniskowa obiektywu tym kąt widzenia obiektywu większy.
c)  im mniejsza odległość ogniskowa obiektywu tym kąt widzenia obiektywu mniejszy.
d)  kąt widzenia obiektywu nie zależy od odległości ogniskowej obiektywu.

15. W którym z procesów obróbki chemicznej materiału negatywowego czarno-białego

naświetlone halogenki  srebra zostają zredukowane do srebra metalicznego:
a)  w procesie wywoływania,
b)  w procesie wybielania,
c)  w procesie utrwalania,
d)  w procesie przerywania.

16. Wywoływanie, wybielanie, utrwalanie, stabilizowanie to etapy procesu obróbki chemicznej

procesu:
a)  E-6.
b)  C-41.
c)  AP-70.
d)  RA-4.

17. Porównaj budowę i działanie migawki centralnej i szczelinowej.

18. Scharakteryzuj funkcje oświetlenia w fotografii.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Posługiwanie się terminologią zawodową

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub wykonaj rysunek

Nr
zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

Razem: