MAKROEKONOMIA

2

Spór o teorię równowagi ogólnej

między

ekonomią neoklasyczną

a ekonomią keynesowską

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

3

KEYNESIŚCI

NEOKLASYCY

równowaga ogólna
możliwa przy różnym
poziomie cen
i przy różnym stopniu
wykorzystania czynników
wytwórczych – czyli przy
takim stanie zatrudnienia,
któremu towarzyszy pewne
bezrobocie przymusowe

równowaga ogólna
kształtuje się tylko na
poziomie DN, kiedy jest
pełne wykorzystanie
czynników wytwórczych

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

Zależność między przeciętnym poziomem cen (P)

a realnym dochodem narodowym (Y)

Wzrost (obniżka) przeciętnego poziomu cen (P):
• spadek (wzrost) siły nabywczej pieniądza
• wzrost (obniżka) stóp procentowych
• spadek (wzrost) popytu na kredyty inwestycyjne

i konsumpcyjne

• bodziec do wzrostu produkcji

od strony

zagregowanego

popytu

od strony

zagregowanej

podaży

4

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

5

Równowaga w gospodarce

P

Y

AS

AD

E

Y

E

P

E

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

6

Zmiany równowagi

P

Y

AS

E

1

AD

2

E

2

E

3

AD

1

AD

3

Ruch krzywej AD wywołany:innymi czynnikami niż zmiana cen (zmiana ilości pieniądza
w obiegu, wzrost wydatków rządowych, wzrost optymizmu przedsiębiorstw)

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

7

P

Y

E

1

Zmiany równowagi

AD

AS

1

AS

2

AS

3

E

2

E

3

Ruch krzywej AS wywołany:innymi czynnikami niż zmiana cen (zmiana kosztów produkcji,
zmiany wielkości zasobów)

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

8

Spór między ekonomią neoklasyczną a keynesowską

dotyczy głównie kształtu krzywej podaży i odpowiedzi

na pytanie, czy o poziomie dochody narodowego (Y)

decydują czynniki podażowe, czy też popytowe

oraz czy równowaga ogólna jest możliwa tylko w sytuacji

pełnego wykorzystania wszystkich czynników produkcji,

czy przy różnym poziomie dochodu narodowego (Y)

i różnym (niepełnym) stopniu wykorzystaniu zdolności

produkcyjnych

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

9

TEORIA NEOKLASYCZNA

(prawo rynków Say’a)

• w produkcji uczestniczą czynniki produkcji

(praca, ziemia, kapitał)

• w zamian za świadczone usługi czynniki produkcji otrzymują

wynagrodzenie

(zysk, odsetki, płaca, czynsz dzierżawny)

• wzrostowi produkcji towarzyszy odpowiedni wzrost dochodów

z czynników produkcji

• dochody są w całości wydatkowane na zakup dóbr i usług

wchodzących w skład PKB

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

10

Według teorii neoklasycznej

•

popyt jest zawsze wystarczający do wchłonięcia produkcji

wytworzonej przy pełnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych

i pełnym zatrudnieniu

•

nadprodukcja lub kryzys – niemożliwe

•

w gospodarce równowaga – w przypadku jakiekolwiek odchyleń

od od stanu równowagi mechanizmy korygujące sprowadzają

gospodarkę do stanu równowagi

• płace i ceny są giętkie (elastyczne)

•

krzywa AS wyznaczona przez potencjalne możliwości produkcyjne

gospodarki

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

Model równowagi według neoklasyków

11

P

Y

AD

0

AD

1

AS

Y

max

P

E

E

Równowaga w p.

E

gdzie globalny popyt (AD) zrównuje się z globalną podażą (AS) przy

pełnym wykorzystaniu czynników wytwórczych

Y

max

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

12

KRYTYKA MODELU NEOKLASYCZNEGO PRZEZ

KEYNESA

• według Keynesa o rozmiarach produkcji i zatrudnienia

w gospodarcze decyduje popyt globalny

AD = C + I + G

• Keynes udowodnił możliwość występowania równowagi w gospodarce przy

różnym poziomie wykorzystania możliwości produkcyjnych oraz różnym

poziomie zatrudnienia

• według Keynesa między otrzymaniem dochodów a ich wydawaniem występuje

zjawisko oszczędności – co powoduje, że popyt konsumpcyjny jest

niewystarczający do wykorzystania istniejących zdolności produkcyjnych

• we współczesnej gospodarce nie ma doskonałej konkurencji ceny i płace są

sztywne

• krzywa globalnej podaży (AS) nie jest pionowa ale ma kształt odwróconej

litery L

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

P

Y

AS

AD

Wyznaczanie równowagi przy pełnym i niepełnym wykorzystaniu zdolności

produkcyjnych według teorii neoklasycznej (N), według Keynesa (K)

13

K

P

K

Y

0

P

Y

AS

AD

Wyznaczanie równowagi przy pełnym i niepełnym wykorzystaniu zdolności

produkcyjnych według teorii neoklasycznej (N), według Keynesa (K)

14

K

P

K

Y

1

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

P

Y

AS

AD

Wyznaczanie równowagi przy pełnym i niepełnym wykorzystaniu zdolności

produkcyjnych według teorii neoklasycznej (N), według Keynesa (K)

15

P

K

Y

max

P

Y

AS

AD

Wyznaczanie równowagi przy pełnym i niepełnym wykorzystaniu zdolności

produkcyjnych według teorii neoklasycznej (N), według Keynesa (K)

16

P

N

Y

max

N

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

P

Y

AS

AD

Wyznaczanie równowagi przy pełnym i niepełnym wykorzystaniu zdolności

produkcyjnych według teorii neoklasycznej (N), według Keynesa (K)

17

P

N

Y

max

N

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

P

Y

AS

AD

0

AD

1

Wyznaczanie równowagi przy pełnym i niepełnym wykorzystaniu zdolności

produkcyjnych według teorii neoklasycznej (N), według Keynesa (K)

18

P

N

N

K

E

P

K

Y

max

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

19

Według Keynesa

• równowaga jest możliwa przy bardzo różnym stopniu wykorzystania

czynników wytwórczych i różnym poziomie zatrudnienia

• na poziomym odcinku krzywej popytu (AD) rośnie dochód

narodowy (Y)

• na pionowym odcinku krzywej popytu (AD) rosną tylko ceny (P),

a dochód narodowy (Y) utrzymuje się na poziomie Y

max

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek

20

Według Keynesa

•

mechanizm rynkowe nie jest doskonały, a jego samoczynne działanie

nie jest w stanie zapewnić ani pełnego wykorzystania czynników

wytwórczych w gospodarce, ani pełnego zatrudnienia

• w celu zwiększenia zdolności do konsumpcji społeczeństwa

i zmniejszenia skłonności do nadmiernego oszczędzania należy

stosować progresywny system podatkowy

• w celu zwiększenia zdolności do inwestowania bank centralny

powinien zwiększyć podaż pieniądza (obniżenie stóp procentowych,

potanienie kredytu)

• państwo powinno zwiększyć wydatki budżetowe

Makroekonomia

dr Elżbieta Lorek