1089 Zmiany w Prawie geologicznym i górniczym — wpro-
wadzenie
Kinga Wojtczak
1090 USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i gór
nicze (wg stanu prawnego na dzieñ 1 stycznia 2006 r.).
Dz. U. z dnia 1 marca 1994 r.
1122 USTAWA z dnia 22 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy
1123 ROZPORZ¥DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 18
grudnia 2001 r. w sprawie stawek op³at eksploatacyj-
nych (wg stanu prawnego na 01.01.2006 r.)
Dariusz Mulak
1125 ROZPORZ¥DZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 21
czerwca 2005 r. w sprawie przetargu na nabycie prawa
u¿ytkowania górniczego
Marta W¹grodzka
1129 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
Edward Werbanowski
1131 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
dnia 16 czerwca 2005 r. w sprawie podziemnych sk³ado-
wisk odpadów
Andrzej Przybycin
1135 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
dnia 20 czerwca 2005 r. zmieniaj¹ce rozporz¹dzenie w
sprawie kryteriów bilansowoœci z³ó¿ kopalin
Anna Gradys
1139 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
Maria Soko³owska
1140 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
Katarzyna Pilarska-Truchan
1143 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
Micha³ Soko³owski
1151 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
Jadwiga Teresa Stachowiak
1159 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
Maciej M³ynarczyk
1161 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
Ewa Zakrzewska-Dziki, Anna Gradys
1176 ROZPORZ¥DZENIE MINISTRA ŒRODOWISKA z
Anna Szymañska, Grzegorz Sojski
1087
PRAWO GEOLOGICZNE I GÓRNICZE
2005
Zmiany w Prawie geologicznym i górniczym — wprowadzenie
Kinga Wojtczak*
Niniejszy numer Przegl¹du Geolo-
gicznego zosta³ poœwiêcony przedstawie-
niu i omówieniu zmian w przepisach
Prawa
geologicznego
i
górniczego,
wprowadzonych do tego prawa nowela-
mi uchwalonymi w 2005 r. Najwiêkszy
zakres zmian wprowadzi³a ustawa z dnia
22 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy
Prawo geologiczne i górnicze oraz usta-
wy o odpadach. Wesz³a ona w ¿ycie z dniem 1 lipca br. Jej
omówienie przedstawi³am w artykule pt. Nowelizacja pra-
wa geologicznego i górniczego opublikowanym na ³amach
Przegl¹du Geologicznego Nr 7 z 2005 r. Ju¿ po wprowa-
dzeniu zmian wynikaj¹cych ze wspomnianej noweli Pra-
wo geologiczne i górnicze podlega³o jeszcze dwukrotnie
zmianom na skutek uchwalenia w tym roku innych ustaw.
Z dniem 1 wrzeœnia br. wesz³a w ¿ycie ustawa z dnia 27
lipca 2005 r. o przeprowadzaniu konkursów na stanowiska
kierowników centralnych urzêdów administracji rz¹dowej,
prezesów agencji pañstwowych oraz prezesów zarz¹dów
pañstwowych funduszy celowych (Dz. U. Nr 163, poz.
1362). Wprowadzi³a ona zmiany do Prawa geologicznego
i górniczego dotycz¹ce Prezesa Wy¿szego Urzêdu Górni-
czego, który bêdzie wy³aniany w drodze konkursu.
W dniu 29 lipca br. — z inicjatywy poselskiej —
zosta³a uchwalona ustawa o zmianie niektórych ustaw w
zwi¹zku ze zmianami w podziale zadañ i kompetencji
administracji terenowej (Dz. U. Nr 175, poz.1462). W
ramach decentralizacji pañstwa uprawnienia organów kon-
cesyjnych i administracji geologicznej przys³uguj¹ce w
obowi¹zuj¹cym stanie prawnym wojewodom zostan¹ z
dniem 1 stycznia 2006 r. przekazane do marsza³ków woje-
wództw. Oznacza to, ¿e do w³aœciwoœci marsza³ków woje-
wództw
bêdzie
nale¿a³o
udzielanie
koncesji
na
poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze
z³ó¿, zatwierdzanie projektów prac geologicznych oraz
przyjmowanie dokumentacji geologicznych, a tak¿e
stwierdzanie kwalifikacji do wykonywania czynnoœci
dozoru geologicznego nad pracami geologicznymi (kat.
XI) oraz kierowania w terenie robotami geologicznymi
(kat. XII). Zakres kompetencji starosty pozostanie bez
zmian, natomiast odwo³ania od ich decyzji bêd¹ rozpatry-
wa³y samorz¹dowe kolegia odwo³awcze. W odniesieniu do
decyzji marsza³ków województw organem wy¿szego stop-
nia w rozumieniu Kodeksu postêpowania administracyjne-
go bêdzie Minister Œrodowiska.
Prezentowana w Przegl¹dzie Geologicznym ustawa z
dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze jest
tekstem ujednoliconym wed³ug stanu prawnego na 1 stycz-
nia 2006 r., uwzglêdniaj¹cym wszystkie zmiany wprowa-
dzone do niej, pocz¹wszy od jej uchwalenia a¿ do
omówionej wczeœniej ostatniej noweli. Taka forma prezen-
tacji przepisów wydaje siê o tyle korzystna, bowiem nie
wymaga od Czytelników Przegl¹du Geologicznego lektu-
ry poszczególnych dzienników ustaw, w których zmiany
ustawy zosta³y opublikowane.
Wraz ze zmieniaj¹cym siê Prawem geologicznym i
górniczym zasz³a koniecznoœæ wydania czêœci nowych lub
nowelizacji dotychczas obowi¹zuj¹cych aktów wykonaw-
czych. Korzystaj¹c z mo¿liwoœci publikowania na ³amach
Przegl¹du Geologicznego przedstawiamy tak¿e nowe roz-
porz¹dzenia Rady Ministrów i Ministra Œrodowiska, które
zosta³y wydane w bie¿¹cym roku. W przypadku roz-
porz¹dzenia Rady Ministrów w sprawie stawek op³at eks-
ploatacyjnych,
kieruj¹c
siê
chêci¹
zapewnienia
Czytelnikom ³atwego korzystania z przepisów, zamiesz-
czamy tekst ujednolicony wed³ug stanu prawnego na 1
stycznia 2006 r. W okresie obowi¹zywania tego roz-
porz¹dzenia by³o ono bowiem zmieniane dwukrotnie. Do
wszystkich aktów wykonawczych
zosta³y do³¹czone
komentarze, przygotowane przez specjalistów Departa-
mentu Geologii i Koncesji Geologicznych. Komentarze te
stanowi¹ niew¹tpliwie pomoc w zrozumieniu zmie-
niaj¹cego siê prawa. Nie mog¹ one jednak stanowiæ
wi¹¿¹cej wyk³adni w tocz¹cych siê postêpowaniach admi-
nistracyjnych. Z uwagi na to, ¿e omówienia aktów s¹ pre-
zentowane w oderwaniu od realiów konkretnych spraw, nie
mog¹ byæ równie¿ powo³ywane jako podstawa jakichkol-
wiek ¿¹dañ i wniosków kierowanych pod adresem orga-
nów orzekaj¹cych w sprawie, ani te¿ jako podstawa
podejmowanych przez nie rozstrzygniêæ.
Prezentowane akty wykonawcze, przed ich wydaniem,
podlega³y szerokim konsultacjom spo³ecznym i uzgodnie-
niom miêdzyresortowych, w toku których zosta³o zg³oszo-
nych wiele uwag i propozycji. Wiêkszoœæ z nich
zas³ugiwa³a na uwzglêdnienie, a brzmienie tych przepisów
jest ich odzwierciedleniem. ¯ywiê zatem nadziejê, ¿e
przedstawione zmiany w ustawie i aktach wykonawczych
potraktuj¹ Pañstwo jako niezbêdne, wynikaj¹ce z koniecz-
noœci dostosowania do prawa Unii Europejskiej oraz
potrzeby ich udoskonalenia, by s³u¿y³y w³aœciwie racjonal-
nej gospodarce z³ó¿ kopalin i ochronie wód podziemnych.
1089
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
USTAWA
z dnia 4 lutego 1994 r.
Prawo geologiczne i górnicze.
1)
(wg stanu prawnego na dzieñ 1 stycznia 2006 r.)
(Dz. U. z dnia 1 marca 1994 r.)
(Dz. U. z 1994 r. Nr 27, poz. 96, z 1996 r. Nr 106, poz.
496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr 133,
poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz.
1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr
115, poz. 1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz.
984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz.
1360 i Nr 240, poz. 2055, z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z
2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz.
2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758, Nr 163, poz. 1362, Nr
175, poz. 1462)
Dokument zawiera równie¿ art. 2–9 ustawy z dnia 22
kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy Prawo geologiczne i
górnicze oraz ustawy o odpadach.
DZIA£ I
PRZEPISY OGÓLNE
Rozdzia³ 1
Zakres obowi¹zywania
Art. 1. Ustawa okreœla zasady i warunki:
1) wykonywania prac geologicznych,
2) wydobywania kopalin ze z³ó¿,
2a) sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych, z wyj¹tkiem
sk³adowania odpadów w odkrywkowych wyrobiskach
górniczych,
3) ochrony z³ó¿ kopalin, wód podziemnych i innych
sk³adników œrodowiska w zwi¹zku z wykonywaniem
prac geologicznych i wydobywaniem kopalin.
Art. 2. Przepisy ustawy stosuje siê odpowiednio do
prowadzenia dzia³alnoœci gospodarczej w zakresie bez-
zbiornikowego magazynowania substancji w górotworze,
w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, z
wyj¹tkiem takiej dzia³alnoœci prowadzonej w odkrywko-
wych wyrobiskach górniczych.
Art. 3. Je¿eli wymaga tego potrzeba zapewnienia bez
-
pieczeñstwa powszechnego, bezpieczeñstwa i higieny pra-
cy oraz ochrony œrodowiska, Rada Ministrów, w drodze
rozporz¹dzenia, obejmie przepisami ustawy, w ca³oœci lub
w czêœci, prowadzenie okreœlonych robót podziemnych z
zastosowaniem techniki górniczej, okreœlaj¹c miejsce oraz
cel wykonywanych robót i zakres stosowania ustawy.
Art. 4. Ustawy nie stosuje siê do:
1) korzystania z wód w zakresie uregulowanym odrêbny-
mi przepisami,
1a) wykonywania ujêæ wód podziemnych do g³êbokoœci
30 m na potrzeby zwyk³ego korzystania z wód,
2) geologicznych badañ naukowych i dzia³alnoœci dydak-
tycznej, które s¹ prowadzone bez wykonywania robót
geologicznych,
3) pozyskiwania okazów minera³ów, ska³ i skamielin w
celach naukowych, kolekcjonerskich i dydaktycznych,
które nastêpuje bez wykonywania robót górniczych,
4) ustalania geotechnicznych warunków posadawiania
obiektów budowlanych bez wykonywania robót geolo-
gicznych,
5) wykonywania robót zwi¹zanych ze sztucznym zasila-
niem strefy brzegowej piaskiem, pochodz¹cym z osa-
dów dennych obszarów morskich Rzeczypospolitej
Polskiej.
Art. 5. 1. Kopaliny dzieli siê na podstawowe i pospolite.
2. Do kopalin podstawowych zalicza siê:
1) gaz ziemny, ropê naftow¹ oraz jej naturalne pochodne,
wêgiel brunatny, wêgiel kamienny i metan z wêgla
kamiennego,
1090
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdro¿enia nastêpuj¹cych dyrektyw Wspólnot Europejskich:
1) dyrektywy 92/91/EWG z dnia 3 listopada 1992 r. dotycz¹cej minimalnych wymagañ maj¹cych na celu poprawê warunków bez-
pieczeñstwa i ochrony zdrowia pracowników w zak³adach górniczych wydobywaj¹cych kopaliny otworami wiertniczymi (jedena-
sta dyrektywa szczegó³owa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. WE L 348 z 28.11.1992),
2) dyrektywy 92/104/EWG z dnia 3 grudnia 1992 r. w sprawie minimalnych wymagañ w zakresie poprawy bezpieczeñstwa i
ochrony zdrowia pracowników odkrywkowego i podziemnego przemys³u wydobywczego (dwunasta dyrektywa szczegó³owa w
rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) (Dz. Urz. WE L 404 z 31.12.1992),
3) dyrektywy 94/22/WE z dnia 30 maja 1994 r. w sprawie warunków udzielania i korzystania z zezwoleñ na poszukiwanie, badanie
i produkcjê wêglowodorów (Dz. Urz. WE L 164 z 30.06.1994). Dane dotycz¹ce og³oszenia aktów prawa Unii Europejskiej,
zamieszczone w niniejszej ustawie — z dniem uzyskania przez Rzeczpospolit¹ Polsk¹ cz³onkostwa w Unii Europejskiej — dotycz¹
og³oszenia tych aktów w Dzienniku Urzêdowym Unii Europejskiej — wydanie specjalne.
2) kruszce metali szlachetnych, rudy metali (z wyj¹tkiem
darniowych rud ¿elaza) i metale w stanie rodzimym,
³¹cznie z rudami pierwiastków rzadkich i rozproszo-
nych oraz pierwiastków promieniotwórczych,
3) apatyt, baryt, fluoryt, fosforyt, gips i anhydryt, piryt,
siarkê rodzim¹, sole potasowe i potasowo-magnezowe,
sole strontu, sól kamienn¹,
4) azbest, bentonit, diatomit, dolomit, gliny bia³o wypa-
laj¹ce siê i kamionkowe, gliny i ³upki ogniotrwa³e, gra-
fit, kaolin, kamienie szlachetne i ozdobne, kwarc,
kwarcyt, magnezyt, miki, marmury i wapienie krysta-
liczne, piaski formierskie i szklarskie, skalenie, ziemiê
krzemionkow¹.
2a. W rozumieniu ustawy wszystkie kopaliny wystê-
puj¹ce w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej
Polskiej s¹ kopalinami podstawowymi.
3. Kopaliny nie wymienione w ust. 2 i ust. 2a s¹ kopali-
nami pospolitymi.
4. W rozumieniu ustawy nie s¹ kopalinami wody pod-
ziemne, z wyj¹tkiem solanek, wód leczniczych i termal-
nych.
5. Rada Ministrów, w drodze rozporz¹dzenia, okreœli:
1) z³o¿a wód podziemnych zaliczonych do solanek, wód
leczniczych i termalnych, maj¹c na wzglêdzie ich
szczególne walory wynikaj¹ce z mineralizacji, w³asnoœci
fizycznych i chemicznych, iloœci i warunków wystêpo-
wania,
2) z³o¿a innych kopalin leczniczych o szczególnie cen-
nych walorach ze wzglêdu na rodzaj i jakoœæ kopaliny.
6. Rada Ministrów, w drodze rozporz¹dzenia, mo¿e
zaliczyæ kopalinê pospolit¹, wystêpuj¹c¹ w okreœlonym
z³o¿u lub okreœlonej jednostce geologicznej, do kopalin
podstawowych, bior¹c pod uwagê jej rodzaj, iloœæ lub
warunki zalegania.
Art. 6. W rozumieniu ustawy:
1) z³o¿em kopaliny jest takie naturalne nagromadzenie
minera³ów i ska³ oraz innych substancji sta³ych, gazo-
wych i ciek³ych, których wydobywanie mo¿e przynieœæ
korzyœæ gospodarcz¹,
2) prac¹ geologiczn¹ jest projektowanie i wykonywanie
badañ w celu ustalenia budowy geologicznej kraju, a
zw³aszcza poszukiwania i rozpoznawania z³ó¿ kopalin,
wód podziemnych, okreœlania warunków geologicz-
no-in¿ynierskich, a tak¿e sporz¹dzanie map i doku-
mentacji geologicznych oraz projektowanie i wykony-
wanie badañ na potrzeby wykorzystania ciep³a Ziemi
lub ujmowania wód podziemnych,
3) robot¹ geologiczn¹ jest wykonywanie w ramach prac
geologicznych
wszelkich
czynnoœci
poni¿ej
powierzchni ziemi, w tym wykonywanych przy u¿yciu
materia³ów wybuchowych, oraz likwidacja wyrobisk
po tych czynnoœciach,
4) poszukiwaniem jest wykonywanie prac geologicznych
w celu odkrycia i wstêpnego udokumentowania zasobów
z³ó¿ kopalin lub wód podziemnych,
5) rozpoznawaniem jest wykonywanie prac geologicz-
nych na obszarze wstêpnie udokumentowanego z³o¿a
kopaliny lub wód podziemnych,
5a) ujêciem wód podziemnych jest otwór wiertniczy, gru-
pa otworów wiertniczych, obudowane Ÿród³o naturalne
lub inne wyrobisko konstrukcyjnie przygotowane do
korzystania z wód podziemnych,
6) przedsiêbiorc¹ jest podmiot posiadaj¹cy koncesjê na
prowadzenie dzia³alnoœci regulowanej ustaw¹,
7) zak³adem górniczym jest wyodrêbniony technicznie i
organizacyjnie zespó³ œrodków s³u¿¹cych bezpoœrednio
do wydobywania kopaliny ze z³o¿a, w tym wyrobiska
górnicze, obiekty budowlane oraz technologicznie
zwi¹zane z nimi obiekty i urz¹dzenia przeróbcze,
8) obszarem górniczym jest przestrzeñ, w granicach której
przedsiêbiorca jest uprawniony do wydobywania kopaliny
oraz prowadzenia robót górniczych zwi¹zanych z
wykonywaniem koncesji,
9) terenem górniczym jest przestrzeñ objêta przewidywany-
mi szkodliwymi wp³ywami robót górniczych zak³adu
górniczego,
10) wyrobiskiem górniczym jest przestrzeñ w nieruchomoœci
gruntowej lub w górotworze powsta³a w wyniku robót
górniczych,
11) robotami górniczymi jest wykonywanie, zabezpiecza-
nie lub likwidowanie wyrobisk górniczych w zwi¹zku
z dzia³alnoœci¹ regulowan¹ ustaw¹,
12) wt³aczanie wód do górotworu jest to wprowadzanie
wód z odwodnieñ wyrobisk górniczych, wód z³o¿owych
oraz wykorzystanych solanek, wód leczniczych oraz ter-
malnych polegaj¹ce na ich wt³aczaniu otworami wiert-
niczymi do formacji geologicznych, izolowanych od
u¿ytkowych poziomów wodonoœnych lub w uzasadnio-
nych przypadkach równie¿ do u¿ytkowych poziomów
wodonoœnych,
13) œrodkami strza³owymi s¹ materia³y wybuchowe w
rozumieniu ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o materia³ach
wybuchowych przeznaczonych do u¿ytku cywilnego
(Dz. U. Nr 117, poz. 1007).
14) informacj¹ geologiczn¹ s¹ dane oraz próbki uzyskane
w wyniku prowadzenia prac geologicznych,
15) sk³adowiskiem podziemnym jest górotwór, w tym pod-
ziemne wyrobisko górnicze, w którym odpady s¹
unieszkodliwiane przez ich sk³adowanie, z wyj¹tkiem
sk³adowania odpadów w odkrywkowych wyrobiskach
górniczych,
16) wykorzystaniem ciep³a Ziemi jest odbiór energii z
gruntu lub górotworu za poœrednictwem noœników
energii wprowadzonych do otworu wiertniczego.
Rozdzia³ 2
W³asnoœæ i u¿ytkowanie górnicze
Art. 7. 1. Z³o¿a kopalin nie stanowi¹ce czêœci sk³ado-
wych nieruchomoœci gruntowej s¹ w³asnoœci¹ Skarbu
Pañstwa.
2. W granicach okreœlonych przez ustawy Skarb
Pañstwa mo¿e, z wy³¹czeniem innych osób, korzystaæ ze
z³ó¿ kopalin oraz rozporz¹dzaæ prawem do nich przez ustano-
wienie u¿ytkowania górniczego.
3. Uprawnienia Skarbu Pañstwa, o których mowa w
ust. 2, wykonuj¹ organy w³aœciwe do udzielania koncesji,
zwane dalej „organami koncesyjnymi”.
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1091
Art. 8. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do
w³asnoœci z³ó¿ kopalin stosuje siê odpowiednio przepisy o
w³asnoœci nieruchomoœci gruntowej.
Art. 9. W granicach okreœlonych przez ustawy oraz
przez umowê o ustanowieniu u¿ytkowania górniczego
u¿ytkownik górniczy mo¿e, z wy³¹czeniem innych osób,
poszukiwaæ, rozpoznawaæ lub wydobywaæ oznaczon¹
kopalinê. W tych samych granicach u¿ytkownik górniczy
mo¿e rozporz¹dzaæ swym prawem.
Art. 10. 1. Ustanowienie u¿ytkowania górniczego
nastêpuje w drodze umowy za wynagrodzeniem, pod
warunkiem uzyskania koncesji.
2. Umowa o ustanowienie, zmianê treœci lub przeniesie-
nie u¿ytkowania górniczego powinna byæ pod rygorem
niewa¿noœci zawarta na piœmie.
3. W razie wygaœniêcia albo cofniêcia koncesji, u¿yt-
kowanie górnicze wygasa.
Art. 11.
1. Ustanowienie u¿ytkowania górniczego
mo¿e byæ poprzedzone przetargiem, je¿eli przepisy ustawy
nie stanowi¹ inaczej.
2. Z zastrze¿eniem art. 12 ust. 1, ustanowienie u¿ytko-
wania górniczego, obejmuj¹cego poszukiwanie, rozpozna-
wanie lub wydobywanie gazu ziemnego, ropy naftowej
oraz jej naturalnych pochodnych, a tak¿e metanu z wêgla
kamiennego, poprzedza siê przetargiem.
2a.
U¿ytkowanie górnicze, obejmuj¹ce poszukiwa-
nie, rozpoznawanie lub wydobywanie gazu ziem-
nego,
ropy
naftowej
oraz
jej
naturalnych
pochodnych, a tak¿e metanu z wêgla kamiennego,
mo¿e zostaæ ustanowione w trybie bezprzetargo-
wym, je¿eli jest spe³niony co najmniej jeden z
nastêpuj¹cych warunków:
1) wykaz obszarów, w których u¿ytkowanie górni-
cze mo¿e byæ ustanowione w takim trybie, organ
koncesyjny poda³ do publicznej wiadomoœci
oraz opublikowa³ w Dzienniku Urzêdowym Unii
Europejskiej,
2) obszar objêty projektowanym u¿ytkowaniem
górniczym by³ w przesz³oœci przedmiotem prze-
targu, który nie zakoñczy³ siê ustanowieniem
u¿ytkowania górniczego.
3. Organami w³aœciwymi do przeprowadzenia przetar-
gu na nabycie prawa u¿ytkowania górniczego s¹ organy
w³aœciwe do udzielania koncesji.
4. Rada Ministrów okreœli, w drodze rozporz¹dzenia,
zasady zamieszczania obwieszczeñ o przetargu na nabycie
prawa u¿ytkowania górniczego i dane, które powinny byæ
zamieszczone w obwieszczeniu, wymagania, jakie powinien
spe³niaæ oferent oraz jakim powinna odpowiadaæ oferta,
termin sk³adania ofert oraz zakoñczenia przetargu, a tak¿e
zasady i tryb organizowania i przeprowadzania przetargu,
w tym powo³ywania i pracy komisji przetargowej.
5. Rada Ministrów, wydaj¹c rozporz¹dzenie, o którym
mowa w ust. 4, bêdzie kierowa³a siê potrzeb¹ zapewnienia
obiektywnych i niedyskryminuj¹cych kryteriów wyboru
oferenta na nabycie u¿ytkowania górniczego.
Art. 12. 1. Ten, kto rozpozna³ i udokumentowa³ z³o¿e
kopaliny,
stanowi¹ce
przedmiot
w³asnoœci
Skarbu
Pañstwa, oraz sporz¹dzi³ dokumentacjê geologiczn¹ z
dok³adnoœci¹ wymagan¹ do uzyskania koncesji na wydo-
bywanie kopaliny, mo¿e ¿¹daæ ustanowienia na jego rzecz
u¿ytkowania górniczego z pierwszeñstwem przed innymi.
2. Spory w sprawach, o których mowa w ust. 1, rozstrzy-
gaj¹ s¹dy powszechne.
3. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wygasa z
up³ywem dwóch lat od dnia pisemnego zawiadomienia o
przyjêciu dokumentacji przez organ administracji geolo-
gicznej.
Art. 13. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do
u¿ytkowania górniczego stosuje siê odpowiednio przepisy
Kodeksu cywilnego o u¿ytkowaniu.
Art. 14. 1. Przepisy rozdzia³u stosuje siê odpowiednio
do innych czêœci górotworu ni¿ z³o¿a kopalin.
2. W odniesieniu do dzia³alnoœci, na któr¹ ustawa nie
wymaga koncesji, uprawnienia Skarbu Pañstwa, okreœlone
w art. 7 ust. 2, wykonuj¹ zarz¹dy województw. W odniesie-
niu do takiej dzia³alnoœci, lecz prowadzonej w granicach
obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej, organem
w³aœciwym jest minister w³aœciwy do spraw œrodowiska,
dzia³aj¹cy w porozumieniu z ministrem w³aœciwym do
spraw gospodarki morskiej.
Rozdzia³ 3
Koncesje
Art. 15. 1. Koncesji wymaga dzia³alnoœæ gospodarcza
w zakresie:
1) poszukiwania lub rozpoznawania z³ó¿ kopalin,
2) wydobywania kopalin ze z³ó¿,
3) bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz
sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych.
2. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie
do koncesjonowania stosuje siê przepisy ustawy z dnia 2
lipca 2004 r. o swobodzie dzia³alnoœci gospodarczej (Dz.
U. Nr 173, poz. 1807).
3. (uchylony).
4. Zabrania siê wydobywania kopalin wykonywanego
inaczej ni¿ jako koncesjonowana dzia³alnoœæ gospodarcza
w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
dzia³alnoœci gospodarczej (Dz.U. Nr 173, poz. 1807 i Nr
281, poz. 2777 oraz z 2005 r. Nr 33, poz. 289).
Art. 16. 1. Koncesji na dzia³alnoœæ:
1) okreœlon¹ w art. 15 ust. 1, wykonywan¹ w granicach
obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej,
2) w zakresie poszukiwania, rozpoznawania i wydobywa-
nia kopalin podstawowych wymienionych w art. 5 ust.
2 pkt 1–3, solanek, wód leczniczych i termalnych oraz
innych kopalin leczniczych zaliczonych do kopalin
podstawowych na podstawie art. 5 ust. 6,
3) okreœlon¹ w art. 15 ust. 1 pkt 3
— udziela minister w³aœciwy do spraw œrodowiska.
2. Z zastrze¿eniem przepisów ust. 1 i 2a, koncesji na
poszukiwanie, rozpoznawanie lub wydobywanie kopalin
podstawowych i pospolitych udziela marsza³ek wojewódz-
twa.
1092
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
2a. Koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydo-
bywanie kopalin pospolitych, je¿eli jednoczeœnie spe³nio-
ne s¹ odpowiednio nastêpuj¹ce wymagania:
1) obszar
zamierzonej
dzia³alnoœci
nie
przekroczy
powierzchni 2 ha,
2) wydobycie kopaliny w roku kalendarzowym nie prze-
kroczy 20 000 m
3
,
3) dzia³alnoœæ bêdzie prowadzona bez u¿ycia materia³ów
wybuchowych
— udziela starosta.
3. Udzielenie koncesji na:
1) wydobywanie kopalin podstawowych wymaga uzgod-
nienia z ministrem w³aœciwym do spraw gospodarki,
2) wydobywanie kopalin leczniczych wymaga uzgodnie-
nia z ministrem w³aœciwym do spraw zdrowia,
3) dzia³alnoœæ w granicach obszarów morskich Rzeczy-
pospolitej Polskiej wymaga uzgodnienia z ministrem
w³aœciwym do spraw gospodarki morskiej,
4) poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie rud pier-
wiastków promieniotwórczych wymaga opinii Prezesa
Pañstwowej Agencji Atomistyki,
5) wydobywanie
kopalin
z
gruntów
pod
wodami
œródl¹dowymi oraz z obszarów nara¿onych na niebez-
pieczeñstwo powodzi wymaga opinii organu odpowie-
dzialnego za utrzymanie wód oraz uzgodnienia z
organem w³aœciwym do wydania pozwolenia wodno-
prawnego,
6) dzia³alnoœæ, o której mowa w ust. 2a, wymaga uzgod-
nienia z w³aœciwym organem nadzoru górniczego oraz
zaopiniowania przez w³aœciwego marsza³ka woje-
wództwa.
4. Z wyj¹tkiem poszukiwania i rozpoznawania z³ó¿
kopalin w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej
Polskiej, udzielenie koncesji na tak¹ dzia³alnoœæ wymaga
zasiêgniêcia opinii w³aœciwego wójta, burmistrza lub prezy-
denta miasta.
5. Udzielenie koncesji na dzia³alnoœæ, o której mowa w
art. 15 ust. 1 pkt 2 i 3, z wyj¹tkiem takiej dzia³alnoœci wyko-
nywanej w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej
Polskiej, wymaga uzgodnienia z w³aœciwym wójtem, bur-
mistrzem albo prezydentem miasta. Uzgodnienie nastêpuje
na podstawie miejscowego planu zagospodarowania prze-
strzennego, a w przypadku jego braku na podstawie studium
uwarunkowañ i kierunków zagospodarowania przestrzen-
nego gminy.
5a. Do zmiany koncesji stosuje siê odpowiednio prze-
pisy o udzieleniu koncesji.
6. Udzielenie koncesji nie narusza wymagañ wyni-
kaj¹cych z przepisów odrêbnych.
Art. 17. 1. Je¿eli przemawia za tym szczególnie wa¿ny
interes pañstwa lub szczególnie wa¿ny interes spo³eczny,
zwi¹zany zw³aszcza z ochron¹ œrodowiska, udzielenie kon-
cesji mo¿e byæ uzale¿nione od ustanowienia zabezpieczenia
roszczeñ, mog¹cych powstaæ wskutek wykonywania
dzia³alnoœci objêtej koncesj¹.
2. Formê i wielkoœæ zabezpieczenia, o którym mowa w
ust. 1, ustala siê w koncesji, w zale¿noœci od rodzaju pro-
wadzonej dzia³alnoœci, przestrzeni objêtej koncesj¹, czasu,
na jaki koncesja zosta³a wydana, oraz stopnia szkodliwoœci
zamierzonej dzia³alnoœci dla œrodowiska.
3. W koncesji na dzia³alnoœæ w zakresie sk³adowania
odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
górniczych, ustalenie formy i wielkoœci zabezpieczenia, o
którym mowa w ust. 1, jest obowi¹zkowe.
Art. 18. 1. O ile ustawa nie stanowi inaczej, wniosek o
udzielenie koncesji powinien zawieraæ:
1) (skreœlony),
2) (skreœlony),
2a) oznaczenie wnioskodawcy, jego siedziby i adresu,
2b) okreœlenie numeru w rejestrze przedsiêbiorców lub
ewidencji dzia³alnoœci gospodarczej,
2c) okreœlenie rodzaju i zakresu wykonywania dzia³alnoœci
gospodarczej, na któr¹ ma byæ udzielona koncesja,
3) okreœlenie prawa wnioskodawcy do terenu (przestrze-
ni), w ramach którego projektowana dzia³alnoœæ ma
byæ wykonywana, lub prawa, o ustanowienie którego
ubiega siê wnioskodawca,
4) okreœlenie czasu, na jaki koncesja ma byæ udzielona,
wraz ze wskazaniem daty rozpoczêcia dzia³alnoœci,
5) okreœlenie œrodków, jakimi dysponuje podmiot ubie-
gaj¹cy siê o koncesjê w celu zapewnienia prawid³owe-
go wykonywania dzia³alnoœci objêtej wnioskiem.
2. Dane objête wnioskiem nale¿y uzupe³niæ dowodami
ich istnienia, w szczególnoœci przez do³¹czenie za³¹czni-
ków graficznych sporz¹dzonych zgodnie z wymaganiami
dotycz¹cymi map górniczych.
3. Organ koncesyjny mo¿e zobowi¹zaæ wnioskodawcê
do przedstawienia danych okreœlaj¹cych stan prawny nie-
ruchomoœci objêtych wp³ywami zamierzonej dzia³alnoœci,
a w przypadku nieruchomoœci o nieuregulowanym stanie
prawnym — danych z ewidencji gruntów i budynków.
Organ koncesyjny mo¿e równie¿ ¿¹daæ z³o¿enia kopii
wniosku koncesyjnego wraz z za³¹cznikami.
Art. 19. Do wniosku o udzielenie koncesji na poszuki-
wanie i rozpoznawanie z³ó¿ kopalin, poza wymaganiami
okreœlonymi w art. 18, nale¿y do³¹czyæ projekt prac geolo-
gicznych.
Art. 20. 1. Wniosek o udzielenie koncesji na wydoby-
wanie kopalin, poza wymaganiami przewidzianymi w art.
18, powinien okreœlaæ:
1) z³o¿e kopaliny lub jego czêœæ, która ma byæ przedmio-
tem wydobycia,
2) wielkoœæ i sposób zamierzonego wydobycia kopaliny,
3) stopieñ zamierzonego wykorzystania zasobów z³o¿a, w
tym kopalin towarzysz¹cych i wspó³wystêpuj¹cych
u¿ytecznych pierwiastków œladowych, jak równie¿
œrodki umo¿liwiaj¹ce osi¹gniêcie tego celu,
4) projektowane po³o¿enie obszaru górniczego i terenu
górniczego oraz ich granic.
2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, nale¿y
do³¹czyæ:
1) dowód istnienia prawa przys³uguj¹cego wnioskodaw-
cy do wykorzystania dokumentacji geologicznej w celu
ubiegania siê o koncesjê,
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1093
2) projekt zagospodarowania z³o¿a, zaopiniowany przez
w³aœciwy organ nadzoru górniczego,
3) dowód istnienia prawa przys³uguj¹cego wnioskodawcy
do nieruchomoœci gruntowej, w granicach której ma
byæ wykonywana zamierzona dzia³alnoœæ w zakresie
wydobywania kopaliny metod¹ odkrywkow¹, lub
dowód przyrzeczenia jego ustanowienia.
2a. Je¿eli w zwi¹zku z wydobywaniem kopaliny ze
z³o¿a przewiduje siê wt³aczanie do górotworu wód
pochodz¹cych z odwodnienia wyrobisk górniczych, wód
z³o¿owych lub wykorzystanych solanek, wód leczniczych
lub termalnych, do wniosku, o którym mowa w ust. 1, nale¿y
do³¹czyæ przyjêt¹ dokumentacjê hydrogeologiczn¹ okreœlaj¹c¹
warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z wt³aczaniem wód
do górotworu.
3. Wymagania okreœlonego w ust. 2 pkt 3 nie stosuje siê
do wniosku o udzielenie koncesji na wydobywanie wêgla
brunatnego.
4. Organ koncesyjny mo¿e ¿¹daæ przed³o¿enia doku-
mentacji geologicznej.
5. Wymagania okreœlonego w ust. 2 pkt 2 nie stosuje siê
do wniosku o udzielenie koncesji na wydobywanie kopalin
pospolitych w zakresie uregulowanym art. 16 ust. 2a.
Art. 21. 1. Wniosek o udzielenie koncesji na bezzbior
-
nikowe magazynowanie substancji oraz sk³adowanie odpa-
dów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
górniczych, poza wymaganiami przewidzianymi w art. 18,
powinien okreœlaæ:
1) rodzaj, iloœæ i w³aœciwoœci substancji lub odpadów,
2) aktualne i przewidywane warunki geologiczne, hydro-
geologiczne i geologiczno-in¿ynierskie,
3) technologiê magazynowania lub sk³adowania,
3) projektowane granice przestrzeni, w której przewiduje
siê bezzbiornikowe magazynowanie substancji lub
sk³adowanie odpadów, oraz granice przestrzeni objêtej
przewidywanymi
szkodliwymi
wp³ywami
takiej
dzia³alnoœci.
1a. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, nale¿y
do³¹czyæ przyjêt¹ dokumentacjê hydrogeolo-
giczn¹ i geologiczno-in¿yniersk¹, sporz¹dzon¹
w celu wykonywania dzia³alnoœci objêtej wnio-
skiem.
2. W razie zamierzonego sk³adowania odpadów pro-
mieniotwórczych w górotworze, w tym w podziemnych
wyrobiskach górniczych, do wniosku, o którym mowa w
ust. 1, nale¿y do³¹czyæ zezwolenie Prezesa Pañstwowej
Agencji Atomistyki, je¿eli wydania tego zezwolenia
wymagaj¹ przepisy Prawa atomowego.
3. Wniosek o udzielenie koncesji na dzia³alnoœæ w
zakresie sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w
podziemnych wyrobiskach górniczych, powinien wskazy-
waæ proponowan¹ formê i wielkoœæ zabezpieczenia roszczeñ
oraz zakres i sposób monitorowania sk³adowiska podziem-
nego.
Art. 22. Koncesja powinna okreœlaæ:
1) rodzaj i sposób prowadzenia dzia³alnoœci objêtej kon-
cesj¹,
2) przestrzeñ, w granicach której ma byæ prowadzona ta
dzia³alnoœæ,
3) okres wa¿noœci koncesji ze wskazaniem terminu roz-
poczêcia dzia³alnoœci,
4) inne wymagania dotycz¹ce wykonywania dzia³alnoœci
objêtej koncesj¹, w szczególnoœci w zakresie bezpie-
czeñstwa powszechnego i ochrony œrodowiska.
Art. 23. 1. Koncesja na poszukiwanie lub rozpoznawa
-
nie z³ó¿ kopalin, poza wymaganiami przewidzianymi w
art. 22, powinna ponadto okreœlaæ:
1) cel, zakres, rodzaj i harmonogram prac geologicznych,
2) wymagan¹ dok³adnoœæ rozpoznania geologicznego.
2. Powierzchnia terenu, na którym na podstawie jednej
koncesji mog¹ byæ wykonywane prace, o których mowa w
ust. 1, nie mo¿e przekroczyæ 1200 km
2
.
Art. 23a. Koncesja na dzia³alnoœæ w zakresie sk³ado
-
wania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych
wyrobiskach górniczych, poza wymaganiami przewidzia-
nymi w art. 22, powinna okreœlaæ:
1) typ sk³adowiska podziemnego,
2) rodzaj i iloœæ odpadów,
3) zakres i sposób monitorowania sk³adowiska podziem-
nego,
4) zakres i termin sk³adania informacji dotycz¹cych
sk³adowania odpadów organowi koncesyjnemu.
Art. 24. (skreœlony).
Art. 25. 1. Koncesja na wydobywanie kopalin, poza
wymaganiami przewidzianymi w art. 22, powinna ponadto
wyznaczaæ granice obszaru i terenu górniczego oraz okreœlaæ
zasoby z³o¿a kopaliny mo¿liwe do wydobycia, a tak¿e
minimalny stopieñ ich wykorzystania.
1a. W razie gdy koncesja na wydobywanie kopaliny ze
z³o¿a
przewiduje
wt³aczanie
do
górotworu
wód
pochodz¹cych z odwodnienia wyrobisk górniczych, wód
z³o¿owych lub wykorzystanych solanek, wód leczniczych
oraz termalnych, powinna ponadto okreœlaæ warunki
wt³aczania wód do górotworu.
2. Granice obszaru górniczego i terenu górniczego
wyznacza organ koncesyjny, w uzgodnieniu z Prezesem
Wy¿szego Urzêdu Górniczego.
3. Je¿eli rzeczywiste szkodliwe wp³ywy robót górniczych
zak³adu górniczego przekrocz¹ granice okreœlonego w
koncesji terenu górniczego, organ koncesyjny zmienia
decyzjê w zakresie dotycz¹cym granic terenu górniczego.
4. Koncesja na dzia³alnoœæ, o której mowa w art. 15
ust. 1 pkt 3, powinna tak¿e wyznaczaæ granice przestrzeni
bezzbiornikowego magazynowania substancji lub sk³ado-
wania odpadów oraz granice przestrzeni objêtej przewidy-
wanymi szkodliwymi wp³ywami takiej dzia³alnoœci. Przy
wyznaczaniu tych granic stosuje siê odpowiednio przepisy
ust. 2 i 3.
Art. 26. W uzasadnionych przypadkach, gdy nie zagra-
¿a to œrodowisku, organ koncesyjny mo¿e zwolniæ ubie-
gaj¹cego siê o koncesjê na wydobywanie kopalin
pospolitych z niektórych wymagañ koncesji okreœlonych
ustaw¹. Zwolnienie to nie mo¿e dotyczyæ wymagañ okreœlo-
nych w art. 22 pkt 1–3.
Art. 26a. 1. Je¿eli nie sprzeciwia siê temu interes
publiczny zwi¹zany z ochron¹ œrodowiska, zw³aszcza z
racjonaln¹ gospodark¹ z³o¿ami kopalin, b¹dŸ szczególnie
1094
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
wa¿ny interes gospodarki narodowej, organ koncesyjny
jest obowi¹zany, za zgod¹ przedsiêbiorcy, na rzecz którego
koncesja zosta³a wydana, do przeniesienia tej koncesji na
rzecz podmiotu, który:
1) wyra¿a zgodê na wszystkie wynikaj¹ce z niej warunki,
2) w zakresie niezbêdnym do wykonywania zamierzonej
dzia³alnoœci wyka¿e siê prawem do informacji geolo-
gicznej, prawem do nieruchomoœci gruntowej, prawem
u¿ytkowania górniczego, b¹dŸ przyrzeczeniem ich
uzyskania, z zastrze¿eniem art. 20 ust. 3,
3) wyka¿e, i¿ jest w stanie spe³niæ wymagania zwi¹zane z
wykonywaniem zamierzonej dzia³alnoœci.
2. Przeniesienie koncesji, o której mowa w ust. 1,
powoduje równie¿ przeniesienie praw i obowi¹zków wyni-
kaj¹cych z innych decyzji podjêtych na podstawie ustawy.
3. W razie podjêcia decyzji, o której mowa w ust. 1,
organ koncesyjny mo¿e, w drodze odrêbnej decyzji, zmie-
niæ warunki zabezpieczenia, o których mowa w art. 17.
Art. 26b. Odmowa udzielenia koncesji mo¿e nast¹piæ,
je¿eli zamierzona dzia³alnoœæ narusza wymagania ochrony
œrodowiska, w tym zwi¹zane z racjonaln¹ gospodark¹
z³o¿ami kopalin, równie¿ w zakresie wydobycia kopalin
towarzysz¹cych, b¹dŸ uniemo¿liwia wykorzystanie nieru-
chomoœci zgodnie z ich przeznaczeniem. Odmowa udziele-
nia koncesji na dzia³alnoœæ w zakresie sk³adowania
odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobi-
skach górniczych, mo¿e równie¿ nast¹piæ, je¿eli istnieje
uzasadniona technicznie, ekologicznie lub ekonomicznie
mo¿liwoœæ odzysku lub mo¿liwoœæ unieszkodliwiania
odpadów w inny sposób ni¿ sk³adowanie.
Art. 26c. 1. Przedsiêbiorca, który uzyska³ koncesjê na
dzia³alnoœæ, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 i 3, obo-
wi¹zany jest utworzyæ fundusz likwidacji zak³adu górnicze-
go, zwany dalej „funduszem”, chyba ¿e obowi¹zek taki
wynika z odrêbnych przepisów.
2. Przedsiêbiorca, o którym mowa w ust. 1, pro-
wadz¹cy:
1) wydobywanie kopaliny systemem podziemnym lub
otworowym, bezzbiornikowe magazynowanie sub-
stancji lub sk³adowanie odpadów w górotworze, w tym
w podziemnych wyrobiskach górniczych, przeznacza
na fundusz równowartoœæ od 3% do 10% odpisów
amortyzacyjnych od œrodków trwa³ych zak³adu górni-
czego, ustalanych stosownie do przepisów o podatku
dochodowym,
2) wydobywanie kopaliny systemem odkrywkowym
przeznacza na fundusz równowartoœæ 10% nale¿nej
op³aty eksploatacyjnej, o której mowa w art. 84.
3. Przedsiêbiorca gromadzi œrodki funduszu na wyod-
rêbnionym rachunku bankowym, dokonuj¹c wp³at na fun-
dusz pocz¹wszy od dnia powstania obowi¹zku uiszczania
op³aty eksploatacyjnej albo od rozpoczêcia dzia³alnoœci, o
której mowa w ust. 2 pkt 1, nieobjêtej obowi¹zkiem uiszcza-
nia op³aty eksploatacyjnej, do rozpoczêcia likwidacji
zak³adu górniczego.
4. Œrodki funduszu stanowi¹ koszty uzyskania przy-
chodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym i
mog¹ byæ wykorzystane wy³¹cznie w celu pokrycia kosztów
likwidacji zak³adu górniczego lub jego oznaczonej czêœci,
równie¿ w razie upad³oœci przedsiêbiorcy.
5. O ile ustawa nie stanowi inaczej, bank rozpoczyna
dokonywanie wyp³at z funduszu wy³¹cznie po przedsta-
wieniu przez przedsiêbiorcê ostatecznej decyzji w³aœciwe-
go organu nadzoru górniczego zatwierdzaj¹cej plan ruchu
likwidowanego zak³adu górniczego lub jego oznaczonej
czêœci, a w przypadku przedsiêbiorcy wydobywaj¹cego
kopalinê pospolit¹ w warunkach okreœlonych w art. 16 ust.
2a — po przedstawieniu decyzji stwierdzaj¹cej wygaœniêcie
koncesji.
6. Przedsiêbiorca jest obowi¹zany przedstawiaæ orga-
nowi koncesyjnemu oraz organowi nadzoru górniczego, na
ich ¿¹danie, aktualne wyci¹gi z rachunku bankowego, na
którym gromadzi œrodki funduszu, a tak¿e informacje o
sposobie ich wykorzystania.
7. Œrodki funduszu nie podlegaj¹ egzekucji, z
wyj¹tkiem przypadków, gdy egzekucja jest prowadzona w
zwi¹zku z niewykonaniem przez przedsiêbiorcê obo-
wi¹zków w zakresie likwidacji zak³adu górniczego lub
jego oznaczonej czêœci.
8. Po zakoñczeniu likwidacji zak³adu górniczego organ
nadzoru górniczego, po zasiêgniêciu opinii w³aœciwego
wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, wyra¿a zgodê na
likwidacjê funduszu.
9. Okreœlone w ust. 1–8 wymagania stosuje siê odpo-
wiednio do nastêpcy prawnego przedsiêbiorcy, który przej-
muje niewykorzystane œrodki funduszu.
10. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki, w porozu-
mieniu z ministrem w³aœciwym do spraw finansów publicz-
nych oraz ministrem w³aœciwym do spraw œrodowiska,
okreœli, w drodze rozporz¹dzenia, szczegó³owe zasady:
1) tworzenia i funkcjonowania funduszu,
2) ustalania wysokoœci równowartoœci odpisów, o których
mowa w ust. 2 pkt 1, w zale¿noœci od rodzaju i zakresu
prowadzonej dzia³alnoœci,
3) ustalania terminów przekazywania œrodków na fun-
dusz,
4) wykorzystania œrodków funduszu, kieruj¹c siê metod¹
i wielkoœci¹ prowadzonej dzia³alnoœci oraz jej szkodli-
woœci¹ dla œrodowiska, a tak¿e potrzeb¹ skutecznego
zabezpieczenia œrodków na likwidacjê zak³adów górni-
czych.
Art. 27. (skreœlony).
Art. 27a. 1. W razie gdy przedsiêbiorca narusza prze-
pisy ustawy, w szczególnoœci w zakresie ochrony œrodo-
wiska, racjonalnej gospodarki zasobami z³ó¿ kopalin, lub
nie wype³nia warunków koncesji, w tym nie podejmuje
dzia³alnoœci lub trwale jej zaprzestaje, organ koncesyjny
wzywa go do niezw³ocznego zaniechania naruszeñ.
2. Je¿eli przedsiêbiorca mimo wezwania, o którym
mowa w ust. 1, nadal narusza przepisy ustawy lub nie
wype³nia warunków koncesji, organ koncesyjny mo¿e
cofn¹æ koncesjê albo ograniczyæ jej zakres bez odszkodo-
wania.
Art. 28. 1. Koncesja wydana na podstawie ustawy
wygasa:
1) z up³ywem czasu, na jaki zosta³a wydana,
2) je¿eli sta³a siê bezprzedmiotowa,
3) w razie likwidacji przedsiêbiorcy,
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1095
4) w razie zrzeczenia siê koncesji.
1a. W razie og³oszenia upad³oœci przedsiêbiorcy, organ
koncesyjny w drodze decyzji mo¿e cofn¹æ koncesjê bez
odszkodowania.
2. W przypadkach okreœlonych w ust. 1 organ koncesyj-
ny, w drodze decyzji, stwierdza wygaœniêcie koncesji.
Art. 29. 1. Cofniêcie albo wygaœniêcie koncesji nie
zwalnia dotychczasowego przedsiêbiorcy z wykonania
obowi¹zków dotycz¹cych ochrony œrodowiska oraz obo-
wi¹zków zwi¹zanych z likwidacj¹ zak³adu górniczego.
2. Zakres i sposób wykonania obowi¹zków, o których
mowa w ust. 1, ustala organ koncesyjny w decyzji o cofniê-
ciu koncesji albo w decyzji stwierdzaj¹cej wygaœniêcie
koncesji, w uzgodnieniu z w³aœciwym wójtem, burmi-
strzem albo prezydentem miasta oraz z w³aœciwym orga-
nem nadzoru górniczego, a w przypadku dzia³alnoœci
prowadzonej w granicach obszarów morskich Rzeczypospo-
litej Polskiej — z ministrem w³aœciwym do spraw gospo-
darki morskiej.
3. W decyzji, o której mowa w ust. 2, organ koncesyjny
okreœla termin wygaœniêcia obowi¹zku zabezpieczenia, o
którym mowa w art. 17.
4. Do podmiotu, na który na³o¿ono obowi¹zki okreœlo-
ne w ust. 2, stosuje siê odpowiednio przepisy ustawy
dotycz¹ce przedsiêbiorcy.
Art. 29a. Kopie decyzji wydawanych na podstawie
przepisów niniejszego rozdzia³u organ koncesyjny przesy³a
do wiadomoœci w³aœciwym miejscowo organom administracji
geologicznej i nadzoru górniczego.
Art. 30. (skreœlony).
DZIA£ II
PRACE GEOLOGICZNE
Rozdzia³ 1
Projektowanie i wykonywanie prac geologicznych
Art. 31. 1. Prace geologiczne mog¹ byæ wykonywane,
dozorowane i kierowane tylko przez osoby posiadaj¹ce
odpowiednie kwalifikacje.
1a. Kwalifikacje osób, o których mowa w ust. 1, stwier-
dza:
1) minister w³aœciwy do spraw œrodowiska, z zastrze¿e-
niem pkt 2,
2) marsza³ek województwa — w odniesieniu do osób
ubiegaj¹cych siê o uzyskanie uprawnieñ do wykony-
wania czynnoœci dozoru geologicznego nad pracami
geologicznymi, z wyj¹tkiem badañ geofizycznych oraz
uprawnieñ do kierowania w terenie robotami geolo-
gicznymi wykonywanymi poza granicami obszaru gór-
niczego, wykonywanymi bez u¿ycia materia³ów
wybuchowych, albo gdy projektowana g³êbokoœæ
wyrobiska nie przekracza 100 m.
2. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska, kieruj¹c
siê wymaganiami w zakresie bezpieczeñstwa powszechne-
go, prawid³owoœci wykonywania prac geologicznych oraz
potrzebami ochrony œrodowiska, okreœli, w drodze roz-
porz¹dzenia:
1) kategorie prac geologicznych,
2) kwalifikacje ogólne i zawodowe wymagane od osób
wykonuj¹cych, dozoruj¹cych i kieruj¹cych okreœlonymi
kategoriami prac geologicznych,
3) sposób postêpowania w sprawach stwierdzania kwalifi-
kacji,
4) tryb powo³ywania komisji egzaminacyjnych, sk³ad
komisji egzaminacyjnej do sprawdzania wiadomoœci
kandydatów oraz zakres wiadomoœci podlegaj¹cych
sprawdzeniu,
5) wysokoœæ op³at zwi¹zanych ze stwierdzaniem kwalifi-
kacji, sposób ich uiszczania oraz wysokoœæ wynagro-
dzenia cz³onków komisji egzaminacyjnej.
3. Stwierdzenia kwalifikacji dokonuje siê przez wyda-
nie œwiadectwa.
4. Organ administracji geologicznej w³aœciwy do
stwierdzenia kwalifikacji odmawia, w drodze decyzji
administracyjnej, dopuszczenia do egzaminu kandydata
niespe³niaj¹cego wymagañ okreœlonych w przepisach
wydanych na podstawie ust. 2.
Art. 32. 1. Prace geologiczne obejmuj¹ce roboty geo
-
logiczne mog¹ byæ wykonywane tylko na podstawie projek-
tu prac geologicznych.
2. Projekt prac geologicznych powinien okreœlaæ:
1) cel zamierzonych prac, sposób jego osi¹gniêcia, wraz z
okreœleniem rodzaju wymaganej dokumentacji geolo-
gicznej,
2) harmonogram prac,
3) przestrzeñ, w obrêbie której maj¹ byæ wykonywane
prace geologiczne,
4) przedsiêwziêcia konieczne ze wzglêdu na ochronê œro-
dowiska, w tym zw³aszcza wód podziemnych, oraz
sposób likwidacji wyrobisk, otworów wiertniczych,
rekultywacji gruntów i œrodki maj¹ce na celu zapobie¿e-
nie szkodom.
Art. 33. 1. Projekt prac geologicznych, których wyko-
nywanie nie wymaga uzyskania koncesji, podlega, z
wyj¹tkiem projektu prac geologicznych, o którym mowa w
ust. 4, zatwierdzeniu przez w³aœciwy organ administracji
geologicznej w drodze decyzji.
2. Wydanie decyzji, o której mowa w ust. 1, wymaga
zasiêgniêcia opinii w³aœciwego wójta, burmistrza lub prezy-
denta miasta, a w razie gdy prace geologiczne maj¹ byæ
wykonywane w granicach obszarów morskich Rzeczypospoli-
tej Polskiej — uzgodnienia z ministrem w³aœciwym do
spraw gospodarki morskiej.
3. Projekt zatwierdza siê na czas oznaczony.
4. Projekt prac geologicznych wykonywanych w celu
wykorzystania ciep³a Ziemi podlega zg³oszeniu w³aœciwe-
mu organowi administracji geologicznej.
Art. 33a. 1. Do wykonywania prac geologicznych, o
których mowa w art. 33 ust. 4, mo¿na przyst¹piæ, je¿eli w
terminie 30 dni od dnia przed³o¿enia projektu tych prac
w³aœciwy organ nie wniesie w drodze decyzji sprzeciwu.
2. W³aœciwy organ wnosi sprzeciw, je¿eli:
1096
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1) zg³oszony projekt nie odpowiada wymaganiom okre-
œlonym w przepisach prawa geologicznego i górnicze-
go,
2) prace geologiczne zaprojektowano:
a) w obrêbie obszaru zasobowego ujêcia wód pod-
ziemnych i istnieje zagro¿enie, ¿e mo¿e to
oddzia³ywaæ negatywnie na jakoœæ ujmowa-
nych wód,
b) w obrêbie obszarów górniczych wyznaczonych w
koncesjach na wydobywanie wód leczniczych
wspó³wystêpuj¹cych z wodami podziemnymi
oraz w koncesjach na wydobywanie torfów
leczniczych.
Art. 34. Wykonawca prac geologicznych jest obo
-
wi¹zany posiadaæ dokumentacjê prowadzonych prac i uzu-
pe³niaæ j¹ w miarê postêpu robót.
Art. 35. 1. Wykonawca prac geologicznych jest obo
-
wi¹zany zg³osiæ zamiar przyst¹pienia do wykonywania
robót geologicznych w³aœciwemu organowi administracji
geologicznej, organowi nadzoru górniczego oraz wójtowi,
burmistrzowi lub prezydentowi miasta w³aœciwym ze
wzglêdu na miejsce wykonywanych robót.
2. Je¿eli prace geologiczne maj¹ byæ prowadzone na
obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej, zamiar
przyst¹pienia do wykonywania tych prac nale¿y zg³osiæ
w³aœciwemu organowi administracji morskiej.
3. (skreœlony).
4. W zg³oszeniu nale¿y okreœliæ zamierzone terminy
rozpoczêcia i zakoñczenia robót, ich rodzaj, podstawowe
dane dotycz¹ce prac geologicznych oraz dane dotycz¹ce
osób sprawuj¹cych dozór i kierownictwo tych prac.
5. Zg³oszenia dokonuje siê na piœmie najpóŸniej na dwa
tygodnie przed zamierzonym terminem rozpoczêcia prac.
Art. 36. Organ administracji geologicznej mo¿e nakazaæ,
w drodze decyzji, podmiotom wykonuj¹cym prace geolo-
giczne dokonanie, za wynagrodzeniem, dodatkowych prac
geologicznych, w szczególnoœci badañ, pomiarów oraz
pobranie dodatkowych próbek.
Art. 37. 1. Wykonawca prac geologicznych jest zobo-
wi¹zany zagospodarowaæ kopalinê wydobyt¹ lub wydoby-
waj¹c¹ siê samoistnie w czasie wykonywania tych prac.
2. Do dzia³alnoœci, o której mowa w ust. 1, stosuje siê
odpowiednio przepisy ustawy o wydobywaniu kopalin i
op³acie eksploatacyjnej.
Art. 38. Do wykonywania robót geologicznych stosuje
siê odpowiednio przepisy o ruchu zak³adu górniczego, z
zastrze¿eniem przepisów art. 67a.
Art. 39. 1. O ile ustawa nie stanowi inaczej, przepisy
dotycz¹ce przedsiêbiorcy stosuje siê odpowiednio do pod-
miotów wykonuj¹cych prace geologiczne, które nie wyma-
gaj¹ koncesji.
2. Przepisów niniejszego rozdzia³u nie stosuje siê do
prac i robót geologicznych zwi¹zanych z ruchem zak³adu
górniczego.
Rozdzia³ 2
Dokumentacja geologiczna
Art. 40. Wyniki prac geologicznych, wraz z ich inter
-
pretacj¹ oraz okreœleniem stopnia osi¹gniêcia zamierzone-
go celu, nale¿y przedstawiæ w dokumentacji geologicznej.
Art. 41. 1. Dokumentacjê geologiczn¹ z³o¿a kopaliny
sporz¹dza siê w celu okreœlenia granic z³o¿a, jego zasobów
oraz geologicznych warunków wystêpowania.
2. Dokumentacja geologiczna z³o¿a kopaliny powinna
okreœlaæ:
1) rodzaj, iloϾ i jakoϾ rozpoznanych kopalin, w tym
tak¿e kopalin towarzysz¹cych i wspó³wystêpuj¹cych
u¿ytecznych pierwiastków œladowych oraz substancji
szkodliwych dla œrodowiska wystêpuj¹cych w z³o¿u,
2) po³o¿enie z³o¿a, jego budowê geologiczn¹, formê i gra-
nice,
3) elementy œrodowiska otaczaj¹cego z³o¿e,
4) (skreœlony),
5) hydrogeologiczne i inne geologiczno-górnicze warun-
ki wystêpowania z³o¿a,
6) (skreœlony),
7) stan zagospodarowania powierzchni.
3. W przypadku gdy dokumentacja geologiczna ma sta-
nowiæ podstawê do udzielenia koncesji na wydobywanie
kopalin, stopieñ rozpoznania z³o¿a powinien umo¿liwiæ
opracowanie projektu zagospodarowania z³o¿a oraz wskaza-
nie mo¿liwoœci i kierunków rekultywacji terenów poeksplo-
atacyjnych.
4. Dokumentacjê geologiczn¹ sporz¹dza siê z uwzglêd-
nieniem kryteriów bilansowoœci zasobów z³ó¿ kopalin.
W³aœciwy organ administracji geologicznej mo¿e zezwo-
liæ, w drodze decyzji, na zmianê kryteriów bilansowoœci.
Art. 42. 1. Dokumentacjê hydrogeologiczn¹ sporz¹dza
siê w celu:
1) ustalenia zasobów wód podziemnych,
2) okreœlenia warunków hydrogeologicznych w zwi¹zku z:
a) projektowaniem
odwodnieñ
do
wydobywania
kopalin ze z³ó¿,
b) wt³aczaniem wód do górotworu,
c) projektowaniem odwodnieñ budowlanych otwora-
mi wiertniczymi,
d) projektowaniem inwestycji mog¹cych zanieczyœciæ
wody podziemne, w tym sk³adowaniem odpadów
na powierzchni,
e) bezzbiornikowym
magazynowaniem
substancji
oraz sk³adowaniem odpadów w górotworze, w tym
w podziemnych wyrobiskach górniczych,
f) ustanawianiem obszarów ochronnych zbiorników
wód podziemnych,
g) zakoñczeniem lub zmian¹ poziomu odwadniania
likwidowanych zak³adów górniczych.
2. Z zastrze¿eniem ust. 3, dokumentacja hydrogeolo-
giczna powinna okreœlaæ:
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1097
1) budowê geologiczn¹ i warunki hydrogeologiczne
badanego obszaru,
2) warunki wystêpowania wód podziemnych, w tym cha-
rakterystykê warstw wodonoœnych okreœlonego pozio-
mu,
3) jakoϾ wody podziemnej, a w przypadku wody leczni-
czej tak¿e trwa³oœæ jej sk³adu chemicznego i cechy
fizyczne,
4) przedsiêwziêcia niezbêdne dla ochrony œrodowiska,
5) przedsiêwziêcia niezbêdne dla ochrony obiektów na
powierzchni.
3. Poza wymaganiami, o których mowa w ust. 2, doku-
mentacja hydrogeologiczna powinna równie¿ okreœlaæ,
stosownie do potrzeb:
1) zasoby i depresjê w oznaczonych poziomach wodonoœnych
oraz w oznaczonym czasie,
2) techniczne mo¿liwoœci wydobycia wody,
3) techniczne mo¿liwoœci zat³aczania wód do górotworu,
4) wp³yw, jaki na stosunki wodne wywiera projektowana
inwestycja, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lit. d, lub bez-
zbiornikowe magazynowanie substancji oraz sk³ado-
wanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych
wyrobiskach górniczych,
5) granice projektowanych stref ochronnych ujêæ wód
podziemnych oraz obszarów ochronnych zbiorników
wód podziemnych,
6) ocenê hydrogeologiczn¹ i prognozê skutków po zakoñcze-
niu odwodnienia zak³adów górniczych,
7) rodzaj, charakter i stopieñ zanieczyszczeñ gruntów i
wód podziemnych.
Art. 43. 1. Dokumentacjê geologiczno-in¿yniersk¹
sporz¹dza siê dla:
1) okreœlenia warunków geologicznych dla potrzeb zagospo-
darowania przestrzennego,
2) ustalania geotechnicznych warunków posadawiania
obiektów budowlanych,
3) (skreœlony),
4) bezzbiornikowego
magazynowania
substancji
i
sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych,
5) sk³adowania odpadów na powierzchni.
2. Dokumentacja geologiczno-in¿ynierska powinna
okreœlaæ:
1) budowê geologiczn¹, warunki geologiczno-in¿ynierskie
i hydrogeologiczne pod³o¿a budowlanego lub okreœlo-
nej przestrzeni,
2) prognozê zmian w œrodowisku, mog¹cych powstaæ na
skutek realizacji lub eksploatacji obiektów budowla-
nych,
3) wystêpowanie z³ó¿ kopalin, szczególnie surowców
budowlanych, nadaj¹cych siê do wykorzystania przy
realizacji inwestycji.
Art. 44. (skreœlony).
Art. 45. 1. Dokumentacjê geologiczn¹, o której mowa
w art. 41–43, przekazuje siê w czterech egzemplarzach
w³aœciwemu organowi administracji geologicznej.
1a. W terminie 2 miesiêcy od dnia otrzymania doku-
mentacji geologicznej organ, o którym mowa w ust. 1,
zawiadamia pisemnie o przyjêciu dokumentacji bez
zastrze¿eñ, a w przypadku gdy dokumentacja nie odpowia-
da wymaganiom okreœlonym w przepisach prawa, za¿¹da,
w drodze decyzji, uzupe³nienia lub poprawienia dokumen-
tacji. W terminie jednego miesi¹ca od dnia otrzymania uzu-
pe³nionej lub poprawionej dokumentacji organ zawiadamia
o przyjêciu jej bez zastrze¿eñ.
2. Organ, o którym mowa w ust. 1, gromadzi informa-
cje oraz próbki uzyskane w wyniku prowadzenia prac geo-
logicznych w celu wykonania zadañ okreœlonych w
ustawie.
3. Informacje oraz próbki, o których mowa w ust. 2,
podlegaj¹ ochronie w zakresie, w jakim wymaga tego interes
pañstwa lub ich w³aœciciela.
4. (skreœlony).
Art. 46. 1. Dokumentacja geologiczna podlega zmianie
w razie:
1) stwierdzenia istotnych ró¿nic w budowie geologicznej
lub w warunkach geologicznych albo w sposobie i w
warunkach zagospodarowania wód podziemnych w
stosunku do danych okreœlonych w zatwierdzonej lub
przyjêtej dokumentacji,
2) zmiany przedmiotu lub zakresu dzia³alnoœci, dla której
dokumentacja zosta³a sporz¹dzona.
2. Do zmiany dokumentacji geologicznej stosuje siê
przepisy art. 45.
Art. 47. 1. Prawo do informacji uzyskanych w wyniku
prac geologicznych przys³uguje Skarbowi Pañstwa.
2. Prawem do informacji geologicznej rozporz¹dza
Skarb Pañstwa, z wyj¹tkiem sytuacji okreœlonych w ust. 3.
2a. Rozporz¹dzanie prawem do informacji geolo-
gicznej nastêpuje w drodze umowy za wyna-
grodzeniem, z wyj¹tkiem sytuacji okreœlonych
w ust. 4.
2b.
Podstawê
okreœlenia
wynagrodzenia
za
korzystanie z informacji geologicznej stanowi
wycena sporz¹dzona przez podmiot ubiegaj¹cy
siê o korzystanie z tej informacji.
3. Ten, kto poniós³ koszt wykonania prac geologicz-
nych prowadzonych na mocy decyzji wydanych na podsta-
wie ustawy, ma wy³¹czne prawo do nieodp³atnego
wykorzystywania uzyskanych w ich wyniku informacji
geologicznych w celach badawczych, naukowych, jak
równie¿ w celu wykonywania dzia³alnoœci regulowanej
ustaw¹. Prawo to wygasa z up³ywem 5 lat od utraty mocy
odpowiedniej decyzji, na podstawie której wykonano pra-
ce bêd¹ce Ÿród³em informacji, lub zezwalaj¹cej na wyko-
nywanie innej dzia³alnoœci regulowanej ustaw¹ albo
przepisami odrêbnymi. Je¿eli koncesja lub decyzja o
zatwierdzeniu projektu prac geologicznych nie stanowi
inaczej, ten, komu przys³uguje prawo wykorzystywania
1098
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
uzyskanych w ten sposób informacji geologicznych, mo¿e
udostêpniæ je innym podmiotom.
4. Informacja geologiczna, do której prawa przys³uguj¹
Skarbowi Pañstwa z wy³¹czeniem próbek geologicznych,
podlega nieodp³atnemu wykorzystaniu w celu:
1) sporz¹dzania projektów prac geologicznych na poszu-
kiwanie lub rozpoznawanie z³ó¿ kopalin,
2) sporz¹dzania projektów prac geologicznych, których
wykonanie nie wymaga uzyskania koncesji,
3) wykonywania opracowañ naukowych,
4) wykonywania opracowañ w celach dydaktycznych,
prac dyplomowych, licencjackich, magisterskich i
podyplomowych,
5) wykonywania zadañ w³asnych jednostek samorz¹du
terytorialnego,
6) wykonywania
zadañ
przez
organy
administracji
publicznej,
7) ubiegania siê w drodze przetargu o ustanowienie u¿yt-
kowania
górniczego
na
dzia³alnoœæ
regulowan¹
ustaw¹,
8) sporz¹dzania dodatków do dokumentacji geologicz-
nych z³ó¿ kopalin, w zwi¹zku ze zmian¹ ich granic na
skutek podzia³u z³ó¿,
9) sporz¹dzania wycen informacji geologicznej.
4a. Informacja geologiczna, o której mowa w ust. 4,
jest udostêpniana zainteresowanym podmiotom na ich
wniosek zaakceptowany przez Skarb Pañstwa.
5. Je¿eli informacja geologiczna, do której prawa
przys³uguj¹ Skarbowi Pañstwa, zawarta jest w dokumenta-
cji geologicznej, rozporz¹dzenie ni¹ nastêpuje wy³¹cznie
na czas oznaczony.
6. Ten, kto prowadzi dzia³alnoœæ na podstawie ustawy,
jest obowi¹zany do bie¿¹cego przekazywania organom
administracji geologicznej informacji geologicznych, o
których mowa w ust. 1, w tym próbek wraz z wynikami ich
badañ. Zakres i harmonogram przedstawiania informacji
oraz próbek mo¿e okreœlaæ odpowiednio koncesja lub
decyzja o zatwierdzeniu projektu prac geologicznych.
7. Jednostki samorz¹du terytorialnego mog¹ ¿¹daæ od
Skarbu Pañstwa nieodp³atnego udostêpnienia informacji, o
których mowa w ust. 1, dotycz¹cych ich terytoriów, nie-
zbêdnych do wykonywania ich zadañ w³asnych. Informacje
uzyskane w tym trybie nie mog¹ byæ wykorzystywane
przez jednostki samorz¹du terytorialnego do prowadzenia
dzia³alnoœci gospodarczej ani udostêpniane innym pod-
miotom. W sprawach spornych orzekaj¹ s¹dy powszechne.
8. Wp³ywy z tytu³u rozporz¹dzania prawem do infor-
macji geologicznej, nale¿¹cej do Skarbu Pañstwa, stano-
wi¹ dochody bud¿etu pañstwa.
9. (uchylony).
10. W zakresie spraw, o których mowa w ust. 1, 2, 4–5 i
7, zadania Skarbu Pañstwa wykonuje minister w³aœciwy do
spraw œrodowiska.
11. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska mo¿e upo-
wa¿niæ do rozporz¹dzania informacj¹ geologiczn¹ organy,
o których mowa w art. 101 pkt 2 i 3, oraz pañstwowe jed-
nostki organizacyjne.
12. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska okreœli, w
drodze rozporz¹dzenia:
1) warunki, sposób i tryb rozporz¹dzania prawem do
informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz udo-
stêpniania informacji geologicznej wykorzystywanej
nieodp³atnie,
2) metody szacowania wartoœci informacji geologicznej
udostêpnianej za wynagrodzeniem,
3) wzory wniosków o korzystanie z informacji geologicznej
— uwzglêdniaj¹c ró¿nice w rodzaju i formie infor-
macji geologicznej, sposobie i zakresie jej
wykorzystywania, a dla informacji geologicz-
nej dotycz¹cej z³ó¿ kopalin tak¿e zró¿nicowa-
nie w jakoœci informacji ze wzglêdu na czas jej
pozyskania, stopieñ rozpoznania z³o¿a oraz sto-
pieñ jego wyeksploatowania.
Art. 48. Udokumentowane z³o¿a kopalin oraz udoku
-
mentowane wody podziemne, w granicach projektowa-
nych stref ochronnych ujêæ oraz obszarów ochronnych
zbiorników wód podziemnych, uwzglêdnia siê w miejsco-
wych planach zagospodarowania przestrzennego.
Art. 49. Na podstawie dokumentacji geologicznych i
ewidencji zasobów minister w³aœciwy do spraw œrodowiska
sporz¹dza corocznie krajowy bilans zasobów z³ó¿ kopa-
lin.
Art. 50. 1. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska
okreœli w drodze rozporz¹dzenia:
1) szczegó³owe wymagania, jakim powinny odpowiadaæ
projekty
prac
geologicznych,
a
tak¿e
zasady
przedk³adania do zatwierdzania projektów prac geolo-
gicznych, których wykonywanie nie wymaga uzyska-
nia koncesji,
2) szczegó³owe wymagania, jakim powinny odpowiadaæ:
a) dokumentacje geologiczne z³ó¿ kopalin,
b) dokumentacje hydrogeologiczne i geologicz-
no-in¿ynierskie,
3) kryteria bilansowoœci z³ó¿ kopalin, z wy³¹czeniem
kopalin, o których mowa w art. 16 ust. 2a, oraz przy-
padki, w których mo¿na dopuœciæ zmianê kryteriów
bilansowoœci,
4) szczegó³owe wymagania, jakim powinny odpowiadaæ
operaty ewidencyjne zasobów z³ó¿ kopalin,
5) zasady gromadzenia i udostêpniania próbek i doku-
mentacji geologicznych, sposób postêpowania z nimi,
a tak¿e zakres ochrony informacji oraz próbek geolo-
gicznych uzyskanych w wyniku prowadzenia prac geo-
logicznych,
6) przypadki, w których konieczne jest sporz¹dzenie innej
dokumentacji geologicznej ni¿ okreœlona w niniejszym
rozdziale, szczegó³owe wymagania, jakim powinna
odpowiadaæ taka dokumentacja oraz zasady i tryb
postêpowania z ni¹,
7) sposób i zakres wykonywania obowi¹zku udostêpnia-
nia i przekazywania informacji oraz próbek organom
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1099
administracji geologicznej przez wykonawcê prac geo-
logicznych.
2. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska:
1) wydaj¹c rozporz¹dzenia, o których mowa w ust. 1 pkt
1–4 i 6, bêdzie kierowa³ siê wymaganiami w zakresie
ochrony œrodowiska, potrzeb¹ ochrony zasobów kopa-
lin lub wód podziemnych, a ponadto, w przypadku roz-
porz¹dzenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a),
uzale¿ni szczegó³owe wymagania od stanu skupienia
kopaliny, rozmiarów dzia³alnoœci, a tak¿e od kategorii
rozpoznania z³o¿a,
2) wydaj¹c rozporz¹dzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 5
i 7, uwzglêdni potrzebê zró¿nicowania wymagañ
dotycz¹cych przechowywania, udostêpniania i likwi-
dowania próbek geologicznych, a tak¿e przypadki
odstêpstw od tych wymagañ, w zale¿noœci od rodzaju
próbek i ich znaczenia dla celów stratygraficznych i
naukowych.
DZIA£ III
WYDOBYWANIE KOPALIN
Rozdzia³ 1
Obszar i teren górniczy
Art. 51. 1. Obszar górniczy wyznacza siê dla ka¿dej
kopaliny, chocia¿by z³o¿a ró¿nych kopalin wystêpowa³y w
bezpoœrednim s¹siedztwie.
2. Obszar górniczy mo¿e obejmowaæ czêœæ z³o¿a, je¿eli
nie zagra¿a to prawid³owemu wykorzystaniu z³o¿a.
3.
Podstaw¹ wyznaczenia obszaru górniczego jest
dokumentacja geologiczna i projekt zagospodarowania
z³o¿a.
Art. 52. 1. Rejestr obszarów górniczych prowadzi
minister w³aœciwy do spraw œrodowiska.
2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, obejmuje tak¿e
przestrzenie wyznaczone do prowadzenia dzia³alnoœci
okreœlonej w art. 2.
3. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska okreœli, w
drodze rozporz¹dzenia, sposób prowadzenia rejestru
obszarów górniczych, dane podlegaj¹ce wpisowi do rejestru
oraz dokumenty przechowywane w rejestrze, a tak¿e
zakres i sposób udostêpniania oraz przekazywania danych
zawartych w rejestrze.
4. W rozporz¹dzeniu wydanym na podstawie ust. 3
minister w³aœciwy do spraw œrodowiska zapewni, aby
rejestr stanowi³ wyczerpuj¹c¹ ewidencjê obszarów górni-
czych utworzonych na terenie ca³ego kraju, a ponadto
uwzglêdni zró¿nicowanie dostêpnoœci danych, przewiduj¹c,
które dane bêd¹ mia³y charakter powszechnie dostêpny, a
które bêd¹ dostêpne wy³¹cznie dla przedsiêbiorców, któ-
rych dotycz¹.
Art. 53. 1. Dla terenu górniczego sporz¹dza siê miej-
scowy plan zagospodarowania przestrzennego w trybie
okreœlonym odrêbnymi przepisami, je¿eli ustawa nie sta-
nowi inaczej.
2. Plan, o którym mowa w ust. 1, powinien zapewniaæ
integracjê wszelkich dzia³añ podejmowanych w granicach
terenu górniczego w celu:
1) wykonania uprawnieñ okreœlonych w koncesji,
2 )zapewnienia bezpieczeñstwa powszechnego,
3) ochrony œrodowiska, w tym obiektów budowlanych.
3. Plan, o którym mowa w ust. 1, mo¿e w szczególno-
œci okreœliæ obiekty lub obszary, dla których wyznacza siê
filar ochronny, w granicach którego, ze wzglêdu na ochro-
nê oznaczonych dóbr, wydobywanie kopalin nie mo¿e byæ
prowadzone albo mo¿e byæ dozwolone tylko w sposób
zapewniaj¹cy ochronê tych dóbr.
4. Koszty sporz¹dzenia projektu planu, o którym mowa
w ust. 1, ponosi przedsiêbiorca.
5. Projekt planu, o którym mowa w ust. 1, wymaga
uzgodnienia z w³aœciwym organem nadzoru górniczego.
6. Je¿eli przewidywane szkodliwe wp³ywy na œro-
dowisko bêd¹ nieznaczne, rada gminy mo¿e podj¹æ uchwa³ê
o odst¹pieniu od sporz¹dzenia planu, o którym mowa w ust. 1.
Rozdzia³ 2
Projekt zagospodarowania z³o¿a
Art. 54. 1. Projekt zagospodarowania z³o¿a, o którym
mowa w art. 20 ust. 2 pkt 2, sporz¹dza ubiegaj¹cy siê o kon-
cesjê na wydobywanie kopalin ze z³o¿a, na podstawie
dokumentacji geologicznej z uwzglêdnieniem uwarunko-
wañ techniczno-ekonomicznych. Projekt ten powinien
okreœlaæ zamierzenia w zakresie:
1) ochrony z³ó¿ kopalin, w tym kopalin towarzysz¹cych i
u¿ytecznych pierwiastków œladowych wystêpuj¹cych
w z³o¿u, zw³aszcza przez ich kompleksowe i racjonal-
ne wykorzystanie,
2) technologii eksploatacji, zapewniaj¹cej ograniczenie
ujemnych jej wp³ywów na œrodowisko.
2. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska w poro-
zumieniu z ministrem w³aœciwym do spraw gospodarki
okreœli, w drodze rozporz¹dzenia, szczegó³owe wymaga-
nia, jakim powinny odpowiadaæ projekty zagospodarowa-
nia z³ó¿, kieruj¹c siê zasadami racjonalnej gospodarki
z³o¿em, wymaganiami w zakresie ochrony œrodowiska, w
tym dotycz¹cymi wt³aczania wód do górotworu, bez-
pieczeñstwa ¿ycia i zdrowia ludzkiego oraz technicznych
mo¿liwoœci wydobywania kopaliny.
Art. 55. 1. Projekt zagospodarowania z³o¿a podlega
zmianie w przypadku:
1) zmiany dokumentacji geologicznej,
2) gdy wymagaj¹ tego warunki okreœlone w koncesji,
3) gdy wymagaj¹ tego ustalenia planu, o którym mowa w
art. 53,
4) istotnych zmian warunków technicznych lub szczegól-
nych uwarunkowañ ekonomicznych wydobywania
kopalin.
1a. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje siê w przypadku
sporz¹dzania dodatku, o którym mowa w ust. 2, rozli-
czaj¹cego zasoby z³o¿a w zwi¹zku z zaniechaniem lub
zakoñczeniem wydobywania kopaliny ze z³o¿a.
2. Zmiany projektu zagospodarowania z³o¿a dokonuje
przedsiêbiorca w formie dodatku do projektu zagospodaro-
wania z³o¿a.
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1100
3. Przedsiêbiorca przedk³ada dodatek, o którym mowa
w ust. 2, organowi koncesyjnemu.
4. Organ koncesyjny w terminie 2 miesiêcy od dnia
otrzymania dodatku, o którym mowa w ust. 2, po uprzed-
nim zasiêgniêciu opinii organu nadzoru górniczego, zawia-
damia pisemnie przedsiêbiorcê o przyjêciu dodatku bez
zastrze¿eñ, a w przypadku gdy dodatek nie odpowiada
wymaganiom ustawy lub ujête w nim zmiany s¹ nieuzasad-
nione, za¿¹da od przedsiêbiorcy, w drodze decyzji, zmiany
lub uzupe³nienia dodatku.
Art. 56. W razie istotnych zmian projektu zagospoda
-
rowania z³o¿a, maj¹cych bezpoœredni wp³yw na warunki
okreœlone w koncesji, organ koncesyjny mo¿e, z urzêdu lub
na wniosek przedsiêbiorcy, zmieniæ koncesjê bez odszko-
dowania.
Art. 56a.
Przepisów art. 54–56 nie stosuje siê do
wydobywania kopalin pospolitych w warunkach okreœlo-
nych w art. 16 ust. 2a.
Rozdzia³ 3
Budowa obiektów zak³adu górniczego
Art. 57. 1. Do projektowania, budowy, utrzymania i
rozbiórki obiektów budowlanych zak³adu górniczego stosu-
je siê przepisy prawa budowlanego, chyba ¿e ustawa stano-
wi inaczej.
2. W odniesieniu do dzia³alnoœci, o której mowa w ust.
1, zadania z zakresu administracji architektoniczno-bu-
dowlanej i nadzoru budowlanego okreœlone w przepisach
prawa budowlanego wykonuj¹ w³aœciwe organy nadzoru
górniczego.
Art. 58. Obiektami budowlanymi zak³adu górniczego
s¹ obiekty budowlane w rozumieniu prawa budowlanego
zlokalizowane w ca³oœci na powierzchni ziemi, s³u¿¹ce do
bezpoœredniego wydobywania kopaliny ze z³o¿a.
Art. 59. (skreœlony).
Art. 60. (skreœlony).
Art. 61. Do dzia³alnoœci regulowanej przepisami
niniejszego rozdzia³u stosuje siê odpowiednio przepisy o
ruchu zak³adu górniczego.
Art. 62.
Przepisy niniejszego rozdzia³u stosuje siê
odpowiednio do remontu obiektów budowlanych zak³adu
górniczego.
Rozdzia³ 4
Ruch zak³adu górniczego
Art. 63. Ruch zak³adu górniczego odbywa siê na pod-
stawie planu ruchu, zgodnie z zasadami techniki górniczej.
Art. 64. 1. Na podstawie warunków okreœlonych w
koncesji oraz projektu zagospodarowania z³o¿a przedsiê-
biorca sporz¹dza plan ruchu ka¿dego zak³adu górniczego.
2. Plan ruchu zak³adu górniczego okreœla szczegó³owe
przedsiêwziêcia niezbêdne w celu zapewnienia:
1) bezpieczeñstwa powszechnego,
2) bezpieczeñstwa po¿arowego,
3) bezpieczeñstwa i higieny pracy pracowników zak³adu
górniczego,
4) prawid³owej i racjonalnej gospodarki z³o¿em,
5) ochrony œrodowiska wraz z obiektami budowlanymi,
6) zapobiegania szkodom i ich naprawiania.
3. Plan ruchu zak³adu górniczego wydobywaj¹cego
kopalinê pospolit¹ mo¿e byæ sporz¹dzony w formie
uproszczonej.
4. Plan ruchu zak³adu górniczego podlega zatwierdze-
niu, w drodze decyzji, przez w³aœciwy organ nadzoru gór-
niczego.
5. Wydanie decyzji, o której mowa w ust. 4, wymaga
uprzedniego przed³o¿enia przez przedsiêbiorcê opinii
w³aœciwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Nie-
wyra¿enie opinii w terminie 14 dni od dorêczenia wniosku
o wydanie opinii uwa¿a siê za brak zastrze¿eñ do treœci pla-
nu ruchu.
6. Minister w³aœciwy do spraw administracji publicz-
nej okreœli, w drodze rozporz¹dzenia:
1) szczegó³owe wymagania dotycz¹ce czêœci i treœci pla-
nu ruchu zak³adu górniczego, ze wskazaniem szczegól-
nych wymagañ dotycz¹cych podziemnych zak³adów
górniczych, odkrywkowych zak³adów górniczych i
zak³adów górniczych wydobywaj¹cych kopaliny otwo-
rami wiertniczymi,
2) szczegó³owe wymagania dotycz¹ce czêœci i treœci pla-
nu ruchu sporz¹dzanego w formie uproszczonej,
3 )szczegó³owe wymagania dotycz¹ce czêœci i treœci pla-
nu ruchu likwidowanego zak³adu górniczego,
4) szczegó³owe wymagania dotycz¹ce czêœci i treœci pla-
nu ruchu zak³adu:
a) prowadz¹cego bezzbiornikowe magazynowa-
nie substancji w górotworze, w tym w podziem-
nych wyrobiskach górniczych,
b) prowadz¹cego sk³adowanie odpadów w góro-
tworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
górniczych,
c) wykonuj¹cego roboty geologiczne, z uwzglêd-
nieniem specyfiki prowadzenia tych prac na
obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej,
5) okresy, na jakie maj¹ byæ sporz¹dzane plany ruchu,
6) tryb sporz¹dzania planu ruchu i jego zmiany oraz tryb i
terminy przedk³adania planu ruchu (zmiany planu
ruchu) do zatwierdzenia
— okreœlaj¹c szczegó³owe przedsiêwziêcia nie-
zbêdne w celu zapewnienia bezpieczeñstwa
powszechnego, bezpieczeñstwa po¿arowego,
bezpieczeñstwa higieny pracy pracowników
zak³adu górniczego, prawid³owej i racjonalnej
gospodarki z³o¿em, ochrony œrodowiska wraz z
obiektami budowlanymi i zapobiegania szko-
dom i ich naprawiania.
Art. 65. 1. W razie zmiany naturalnych, technicznych
lub organizacyjnych warunków wydobywania kopaliny,
plan ruchu zak³adu górniczego mo¿e ulec zmianie.
2. Zmiana planu ruchu nastêpuje w trybie przewidzia-
nym dla jego zatwierdzenia. Je¿eli zmiana planu ruchu nie
dotyczy robót eksploatacyjnych i nie dotyczy ujemnego
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1101
wp³ywu na œrodowisko, w tym na obiekty budowlane,
przepisu art. 64 ust. 5 nie stosuje siê.
Art. 65a. Organ nadzoru górniczego przesy³a do wia
-
domoœci w³aœciwemu organowi koncesyjnemu:
1) kopiê decyzji zatwierdzaj¹cej plan ruchu zak³adu gór-
niczego,
2) kopiê decyzji zatwierdzaj¹cej zmianê planu ruchu
zak³adu górniczego, je¿eli zmiana ta dotyczy gospodar-
ki z³o¿em.
Art. 66. W razie powstania zagro¿enia ¿ycia, zdrowia
ludzkiego, nadzwyczajnego zagro¿enia œrodowiska lub
bezpieczeñstwa zak³adu górniczego, nale¿y niezw³ocznie
wstrzymaæ ruch zak³adu górniczego w ca³oœci lub w czêœci
do czasu usuniêcia zagro¿enia.
Art. 67. 1. Je¿eli wyniknie potrzeba natychmiastowe
-
go odst¹pienia od zatwierdzonego planu ruchu ze wzglêdu
na zagro¿enie bezpieczeñstwa zak³adu górniczego lub bez-
pieczeñstwa powszechnego, przedsiêbiorca mo¿e odst¹piæ
od tego planu. Kierownik ruchu zak³adu górniczego jest
zobowi¹zany niezw³ocznie zawiadomiæ w³aœciwy organ
nadzoru górniczego celem uzyskania zgody na odst¹pienie
od planu ruchu. W razie odmowy udzielenia zgody, dalszy
ruch zak³adu górniczego mo¿e byæ prowadzony tylko
zgodnie z zatwierdzonym planem.
2. W razie czasowego zaniechania dzia³alnoœci wydo-
bywczej wskutek okolicznoœci, o których mowa w ust. 1,
przedsiêbiorca jest zobowi¹zany zabezpieczyæ wyrobiska
górnicze oraz obiekty i urz¹dzenia zak³adu górniczego.
Art. 67a. 1. Przepisów o planach ruchu zak³adu górni-
czego nie stosuje siê do:
1) prowadzenia ruchu zak³adu górniczego wydoby-
waj¹cego kopalinê pospolit¹ w warunkach okreœlonych
w art. 16 ust. 2a,
2) robót geologicznych wykonywanych poza granicami
obszaru górniczego, gdy projektowana g³êbokoœæ
wyrobiska nie przekracza 100 m i wykonywanych bez
u¿ycia materia³ów wybuchowych,
3) wykonywania robót geologicznych zwi¹zanych z
wykorzystaniem ciep³a Ziemi.
2. Wykonywanie robót albo prowadzenie ruchu
zak³adu górniczego, o których mowa w ust. 1, odbywa siê
na podstawie projektu prac geologicznych lub warunków
okreœlonych w koncesji, uwzglêdniaj¹cych wymagania
okreœlone w art. 64 ust. 2.
Art. 68. 1. Ruch zak³adu górniczego mo¿e siê odbywaæ
tylko pod kierownictwem i dozorem osób posiadaj¹cych
odpowiednie kwalifikacje.
2. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki okreœli, w
drodze rozporz¹dzenia:
1) kwalifikacje ogólne i zawodowe wymagane od osób
kierownictwa i dozoru ruchu w poszczególnych rodzajach
zak³adów górniczych oraz w dzia³ach ruchu tych zak³adów,
2) wykaz stanowisk w ruchu zak³adu górniczego, innych
ni¿ wymienione w pkt 1, które mog¹ zajmowaæ osoby o
szczególnych kwalifikacjach zawodowych i warun-
kach zdrowotnych, oraz rodzaj tych kwalifikacji i
warunków,
3) sposób postêpowania w sprawach stwierdzania kwalifi-
kacji osób, o których mowa w pkt 1 i 2, tryb powo³ywa-
nia
komisji
egzaminacyjnych,
sk³ad
komisji
egzaminacyjnej do sprawdzania wiadomoœci kandyda-
tów oraz zakres wiadomoœci podlegaj¹cych sprawdze-
niu, wysokoœæ op³at zwi¹zanych ze stwierdzaniem
kwalifikacji i sposób ich uiszczania, tryb stwierdzania
kwalifikacji oraz wysokoœæ wynagrodzenia cz³onków
komisji egzaminacyjnych.
3.
Kwalifikacje osób kierownictwa i dozoru ruchu
zak³adu górniczego oraz osób, o których mowa w ust. 2 pkt
2, stwierdza w³aœciwy organ nadzoru górniczego, z
zastrze¿eniem przepisu ust. 4.
4. Kwalifikacje kierowników ruchu w podziemnych
zak³adach górniczych stwierdza Prezes Wy¿szego Urzêdu
Górniczego.
5. Do stwierdzania kwalifikacji, o których mowa w ust.
3 i 4, przepisy art. 31 ust. 3 i 4 stosuje siê odpowiednio.
Art. 69. 1. Przedsiêbiorca jest zobowi¹zany posiadaæ
dokumentacjê mierniczo-geologiczn¹ i uzupe³niaæ j¹ w
miarê postêpu robót górniczych.
2. Przedsiêbiorca jest zobowi¹zany nieodp³atnie
udostêpniæ
w³aœciwym
organom
dokumentacjê
mier-
niczo-geologiczn¹ w zakresie niezbêdnym do wykonywa-
nia ich zadañ.
3. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki, w porozu-
mieniu z ministrem w³aœciwym do spraw œrodowiska,
okreœli, w drodze rozporz¹dzenia, rodzaje dokumentacji
mierniczo-geologicznej, jak¹ jest obowi¹zany posiadaæ
przedsiêbiorca, uwzglêdniaj¹c dokumenty, które wchodz¹
w sk³ad tej dokumentacji w poszczególnych rodzajach
zak³adów górniczych, sposób i terminy jej sporz¹dzania i
uzupe³niania oraz zakres obowi¹zku jej udostêpniania
organom administracji geologicznej i nadzoru górniczego,
wymagania dotycz¹ce wykonywania prac geodezyjnych
dla potrzeb sporz¹dzania tej dokumentacji, a tak¿e zasady i
tryb postêpowania z dokumentacj¹ po likwidacji zak³adu
górniczego oraz udostêpniania tej dokumentacji, jak rów-
nie¿ przypadki, w których organ nadzoru górniczego mo¿e
wyraziæ zgodê na sporz¹dzenie lub nakazaæ sporz¹dzenie
innych dokumentów.
4. Je¿eli przedsiêbiorca nie dope³ni obowi¹zków, o
których mowa w ust. 1, lub nie dokonuje pomiarów wyni-
kaj¹cych z przepisów wydanych na podstawie ust. 3,
w³aœciwy organ nadzoru górniczego mo¿e nakazaæ
sporz¹dzenie albo uzupe³nienie pomiarów lub dokumentacji
mierniczo-geologicznej przez uprawnion¹ osobê, na koszt
tego przedsiêbiorcy.
Art. 70. 1. Osobami uprawnionymi do sporz¹dzania
dokumentacji mierniczo-geologicznej s¹ mierniczy górni-
czy i geolog górniczy, ka¿dy w zakresie swoich kwalifika-
cji.
2. Do sporz¹dzania dokumentacji mierniczo-geolo-
gicznej dla kopalin pospolitych s¹ uprawnione tak¿e osoby
posiadaj¹ce kwalifikacje do sporz¹dzania dokumentacji
geologicznej, stwierdzone na podstawie art. 31.
3. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki okreœli, w
drodze rozporz¹dzenia, kwalifikacje ogólne i zawodowe
wymagane od mierniczego górniczego i geologa górnicze-
go, sposób postêpowania w sprawach stwierdzania kwali-
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1102
fikacji, tryb powo³ywania komisji egzaminacyjnych, sk³ad
komisji egzaminacyjnej do sprawdzenia wiadomoœci kan-
dydatów, zakres wiadomoœci podlegaj¹cych sprawdzeniu,
wysokoœæ op³at zwi¹zanych ze stwierdzeniem kwalifikacji
i sposób ich uiszczania, tryb stwierdzania kwalifikacji oraz
wysokoœæ wynagrodzenia dla cz³onków komisji egzamina-
cyjnych.
4. Kwalifikacje mierniczego górniczego i geologa gór-
niczego stwierdza Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego.
Przepisy art. 31 ust. 3 i 4 stosuje siê odpowiednio.
5. Stwierdzenie kwalifikacji mierniczego górniczego
lub geologa górniczego, w trybie okreœlonym w ust. 3, sta-
nowi równoczeœnie stwierdzenie kwalifikacji osoby kie-
rownictwa i dozoru ruchu w poszczególnych rodzajach
zak³adów górniczych.
Art. 71. Nadzór i kontrolê dzia³alnoœci s³u¿by mierni
-
czo-geologicznej w zakresie pomiarów i innych czynnoœci,
wykonywanych na potrzeby zak³adu górniczego, sprawuj¹
w³aœciwe organy nadzoru górniczego.
Art. 72. 1. Przedsiêbiorca jest zobowi¹zany do prowa
-
dzenia ewidencji zasobów z³o¿a na podstawie dokumenta-
cji geologicznej i projektu zagospodarowania z³o¿a.
2. Prowadzenie ewidencji zasobów z³o¿a kopaliny
polega na ustalaniu zmian w zasobach, których przyczyn¹
powstania jest:
1) dok³adniejsze rozpoznanie z³o¿a,
2) eksploatacja z³o¿a i straty spowodowane eksploatacj¹
z³o¿a,
3) zmiana granic lub podzia³ z³o¿a,
4) przeklasyfikowanie geologicznych zasobów bilanso-
wych do pozabilansowych, zasobów pozabilansowych
do bilansowych, zasobów przemys³owych do nieprze-
mys³owych b¹dŸ zasobów nieprzemys³owych do prze-
mys³owych lub do strat, albo strat do zasobów
przemys³owych.
3. W z³o¿ach wielopok³adowych zmiany wynikaj¹ce z
dok³adniejszego rozpoznania wprowadza siê tylko w
pok³adach eksploatowanych lub objêtych pracami i robota-
mi geologicznymi, zwi¹zanymi z prowadzeniem ruchu
zak³adu górniczego.
4. Je¿eli zmiany w okresie sprawozdawczym przekra-
czaj¹ 50% wielkoœci rocznego wydobycia ze z³o¿a, prze-
klasyfikowania, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, dokonuje
przedsiêbiorca po uzyskaniu zgody, w drodze decyzji,
w³aœciwego organu koncesyjnego.
5. Corocznie, w terminie do dnia 31 marca, przedsiê-
biorca ujmuje w operacie ewidencyjnym zmiany zasobów
z³o¿a za okres sprawozdawczy od dnia 1 stycznia do dnia
31 grudnia roku poprzedniego.
5a. Czêœæ tekstow¹ operatu, o którym mowa w ust. 5,
przedsiêbiorca przekazuje w³aœciwemu organowi koncesyj-
nemu w terminie do dnia 15 kwietnia.
6. Operat ewidencyjny dla z³ó¿ kopalin pospolitych, z
których wydobycie w roku kalendarzowym przekracza 20 000 m
3
kopaliny, a tak¿e dla z³ó¿ kopalin podstawowych przedsiê-
biorca sporz¹dza na podstawie obmiaru wyrobiska. Dla
kopalin gazowych i p³ynnych operat ewidencyjny przedsiê-
biorca sporz¹dza na podstawie pomiarów wydajnoœci
odwiertów. Operat ewidencyjny nale¿y do³¹czyæ do
posiadanego egzemplarza dokumentacji geologicznej oraz
projektu zagospodarowania z³o¿a, wed³ug stanu zasobów
z³o¿a na dzieñ 31 grudnia danego roku.
7. Obmiaru z³ó¿ kopalin pospolitych, z których wydo-
bycie w roku kalendarzowym nie przekracza 20 000 m
3
kopaliny, przedsiêbiorca dokonuje co trzy lata. Corocznie
w operacie ewidencyjnym nale¿y okreœliæ stan zasobów,
wielkoœæ wydobycia i strat jako wielkoœci szacunkowe,
pozostawiaj¹c szczegó³owe ich ustalenie do czasu dokona-
nia œcis³ego pomiaru stanu wyrobisk.
8. Organ koncesyjny mo¿e, w drodze decyzji, zobo-
wi¹zaæ przedsiêbiorcê do wykonania obmiaru wyrobisk w
innym terminie w przypadku:
1) zrzeczenia siê koncesji,
2) wyczerpania zasobów z³o¿a,
3) naruszenia przepisów o ochronie œrodowiska.
9. Sporz¹dzanie przez przedsiêbiorcê zbiorczego zesta-
wienia zasobów geologicznych i przemys³owych okreœlaj¹
przepisy o statystyce publicznej.
Art. 73. Przedsiêbiorca jest obowi¹zany w szczegól
-
noœci:
1) rozpoznawaæ zagro¿enia zwi¹zane z ruchem zak³adu
górniczego i podejmowaæ œrodki zmierzaj¹ce do zapo-
biegania i usuwania tych zagro¿eñ, w tym oceniaæ i
dokumentowaæ ryzyko zawodowe wystêpuj¹ce w
ruchu zak³adu górniczego oraz stosowaæ niezbêdne
œrodki profilaktyczne zmniejszaj¹ce to ryzyko,
2) posiadaæ odpowiednie œrodki materialne i techniczne
oraz w³aœciwie zorganizowane s³u¿by ruchu do zapew-
nienia bezpieczeñstwa pracowników i bezpieczeñstwa
ruchu zak³adu górniczego,
3) prowadziæ
ewidencjê
osób
przebywaj¹cych
w
zak³adzie górniczym.
Art. 73a.
1. Wystêpuj¹ce w zak³adach górniczych
zagro¿enia naturalne: t¹paniami, metanowe, wyrzutami
gazów i ska³, wybuchem py³u wêglowego, wodne, erupcyj-
ne, siarkowodorowe, radiacyjne naturalnymi substancjami
promieniotwórczymi, a tak¿e dzia³aniem py³ów szkodli-
wych dla zdrowia, podlegaj¹ zaliczeniu do poszczególnych
stopni (kategorii, klas) zagro¿eñ.
2. Zaliczeñ, o których mowa w ust. 1, dokonuje w³aœci-
wy organ nadzoru górniczego w drodze decyzji, je¿eli
przepis szczególny nie stanowi inaczej.
3. Minister w³aœciwy do spraw administracji publicz-
nej okreœli, w drodze rozporz¹dzenia:
1) kryteria oceny zagro¿eñ naturalnych, o których mowa
w ust. 1, w zale¿noœci od rodzaju kopaliny, natê¿enia
wystêpowania zagro¿eñ, przestrzeni wystêpowania
zagro¿eñ i rodzaju zak³adu górniczego, a tak¿e szcze-
gó³owe zasady zaliczania tych zagro¿eñ,
2) sposób zaliczania z³ó¿ (pok³adów), ich czêœci lub
wyrobisk do poszczególnych stopni (kategorii, klas)
zagro¿eñ,
3) przypadki, w których zaliczeñ mo¿e dokonywaæ kie-
rownik ruchu zak³adu górniczego.
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1103
Art. 74. 1. Przedsiêbiorca jest zobowi¹zany przeszko
-
liæ pracowników zak³adu górniczego w zakresie znajomoœci
przepisów reguluj¹cych bezpieczne wykonywanie pracy w
zak³adzie górniczym i nie mo¿e zatrudniæ pracownika,
który nie wykaza³ siê dostateczn¹ znajomoœci¹ tych prze-
pisów.
2. Obowi¹zek przeszkolenia pracowników, o którym
mowa w ust. 1, przedsiêbiorca mo¿e powierzyæ jednostce
organizacyjnej trudni¹cej siê szkoleniem.
3. Przedsiêbiorca lub jednostka organizacyjna trud-
ni¹ca siê szkoleniem pracowników zak³adu górniczego
zobowi¹zani s¹ posiadaæ odpowiedni¹ kadrê oraz niezbêd-
ne œrodki umo¿liwiaj¹ce w³aœciwe przeszkolenie pracow-
ników.
4. Spe³nienie warunków, o których mowa w ust. 3,
stwierdza w drodze decyzji wydanej na okres 5 lat organ
nadzoru górniczego na wniosek przedsiêbiorcy lub jed-
nostki organizacyjnej trudni¹cej siê szkoleniem.
5. W przypadku stwierdzenia naruszenia warunków
okreœlonych w decyzji wydanej na podstawie ust. 4 w³aœci-
wy organ nadzoru górniczego mo¿e, w drodze decyzji,
nakazaæ przedsiêbiorcy albo jednostce organizacyjnej
trudni¹cej siê szkoleniem dokonanie zmian maj¹cych na
celu zapewnienie spe³nienia tych warunków, ustalaj¹c ter-
min dokonania zmian. W przypadku niedochowania termi-
nu w³aœciwy organ nadzoru górniczego mo¿e stwierdziæ
wygaœniêcie decyzji, o której mowa w ust. 4.
6. Przepisów ust. 4 i 5 nie stosuje siê do przedsiêbior-
ców wydobywaj¹cych kopaliny pospolite w warunkach
okreœlonych w art. 16 ust. 2a.
7. Przeszkolenie pracowników, o którym mowa w ust.
1, na stanowiskach w ruchu zak³adu górniczego, innych ni¿
stanowiska kierownictwa i dozoru ruchu, które mog¹ zaj-
mowaæ osoby o szczególnych kwalifikacjach zawodowych
i warunkach zdrowotnych, odbywa siê na podstawie pro-
gramów przeszkolenia, opracowanych dla poszczególnych
stanowisk przez przedsiêbiorców lub jednostki organiza-
cyjne trudni¹ce siê szkoleniem.
8. Programy przeszkolenia, o których mowa w ust. 7, s¹
zatwierdzane, w drodze decyzji, przez w³aœciwy organ
nadzoru górniczego na wniosek przedsiêbiorcy lub jed-
nostki organizacyjnej trudni¹cej siê szkoleniem.
Art. 75. 1. Przedsiêbiorca:
1) posiada zorganizowane ratownictwo górnicze,
2) zapewnia sta³¹ mo¿liwoœæ udzia³u w akcji ratowniczej
zawodowych specjalistycznych s³u¿b Centralnej Stacji
Ratownictwa Górniczego lub innego podmiotu, zawo-
dowo trudni¹cego siê wykonywaniem czynnoœci w
zakresie ratownictwa górniczego.
2. Przedsiêbiorca mo¿e, za zgod¹ organu nadzoru gór-
niczego wyra¿on¹ w drodze decyzji, powierzyæ wykony-
wanie czynnoœci w zakresie ratownictwa górniczego
Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego lub innemu
podmiotowi trudni¹cemu siê zawodowo wykonywaniem
takich czynnoœci.
3. Zgody, o której mowa w ust. 2, udziela siê wówczas,
gdy podmiot, któremu przedsiêbiorca zamierza powierzyæ
wykonywanie czynnoœci dotycz¹cych ratownictwa górni-
czego, spe³nia, w zakresie powierzonych czynnoœci,
wymagania przewidziane dla podmiotów zawodowo
trudni¹cych siê ratownictwem górniczym, zawarte w prze-
pisach okreœlaj¹cych organizacjê, szczegó³owe zadania
s³u¿b ratownictwa górniczego przedsiêbiorcy i podmiotu
zawodowo trudni¹cego siê ratownictwem górniczym,
wymagania w zakresie wyposa¿enia technicznego tych
s³u¿b, zasady tworzenia i zatwierdzania planu ratownictwa
górniczego, kwalifikacje wymagane od cz³onków dru¿yn
ratowniczych, a tak¿e zasady szkolenia z zakresu ratownictwa
górniczego oraz prowadzenia akcji ratowniczych.
4. W³aœciwy organ nadzoru górniczego mo¿e nakazaæ
przedsiêbiorcy:
1) dokonanie koniecznych zmian w organizacji ratownictwa
górniczego,
2) uzupe³nienie lub zmianê wyposa¿enia ratownictwa
górniczego.
5. Organ, o którym mowa w ust. 4, mo¿e zwolniæ
przedsiêbiorcê z obowi¹zku okreœlonego w ust. 1 w ca³oœci
lub w czêœci, je¿eli wystêpuj¹ce w danym zak³adzie górni-
czym zagro¿enia naturalne i ich natê¿enie nie wymagaj¹
spe³nienia przez przedsiêbiorcê w ca³oœci obowi¹zków, o
których mowa w ust. 1, i je¿eli zwolnienie takie nie spowo-
duje pogorszenia stanu bezpieczeñstwa i higieny pracy
oraz bezpieczeñstwa po¿arowego w zak³adzie górniczym.
Art. 75a. 1.Osoby kierownictwa oraz specjaliœci wyko-
nuj¹cy czynnoœci w zakresie ratownictwa górniczego,
zatrudnieni w podmiotach zawodowo trudni¹cych siê
wykonywaniem czynnoœci w zakresie ratownictwa górni-
czego, powinni posiadaæ odpowiednie kwalifikacje.
2. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki, kieruj¹c siê
potrzeb¹ zapewnienia nale¿ytego wykonywania czynnoœci
w zakresie ratownictwa górniczego oraz sprawnoœci prze-
prowadzania postêpowañ w sprawach stwierdzania kwalifi-
kacji, okreœli, w drodze rozporz¹dzenia, wykaz stanowisk
zajmowanych przez osoby, o których mowa w ust. 1, kwa-
lifikacje ogólne i zawodowe wymagane od tych osób, spo-
sób postêpowania w sprawach stwierdzenia kwalifikacji,
tryb powo³ywania oraz sk³ad komisji egzaminacyjnej do
sprawdzania wiadomoœci kandydatów, zakres wiadomoœci
podlegaj¹cych sprawdzeniu, wysokoœæ op³at zwi¹zanych
ze stwierdzeniem kwalifikacji oraz sposób ich uiszczania,
tryb stwierdzania kwalifikacji oraz wysokoϾ wynagrodze-
nia dla cz³onków komisji egzaminacyjnej.
3. Kwalifikacje, o których mowa w ust. 1, stwierdza
Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego. Przepisy art. 31 ust.
3 i 4 stosuje siê odpowiednio.
Art. 76. Przedsiêbiorca jest zobowi¹zany do udzielenia
pomocy innemu zak³adowi górniczemu w razie wyst¹pie-
nia zagro¿enia bezpieczeñstwa pracowników lub ruchu
tego zak³adu.
Art. 77. 1. Kto spostrze¿e zagro¿enie dla ludzi lub
ruchu zak³adu górniczego albo uszkodzenie lub niepra-
wid³owe dzia³anie urz¹dzeñ tego zak³adu, jest zobo-
wi¹zany niezw³ocznie ostrzec osoby zagro¿one, podj¹æ
dostêpne mu œrodki w celu usuniêcia niebezpieczeñstwa
oraz zawiadomiæ o niebezpieczeñstwie najbli¿sz¹ osobê
kierownictwa lub dozoru ruchu.
2. W razie powstania stanu zagro¿enia ¿ycia lub zdro-
wia
pracowników
zak³adu
górniczego,
nale¿y
1104
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
niezw³ocznie wstrzymaæ prowadzenie robót w strefie
zagro¿enia i wycofaæ pracowników w bezpieczne miejsce.
3. Kierownik ruchu zak³adu górniczego jest zobo-
wi¹zany niezw³ocznie zawiadomiæ w³aœciwy organ nadzo-
ru górniczego o zaistnia³ym wypadku oraz o ka¿dym
zagro¿eniu dla ¿ycia, zdrowia ludzkiego lub bezpieczeñstwa
powszechnego.
Art. 78. 1. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki w
porozumieniu z ministrami w³aœciwymi do: spraw pracy i
spraw wewnêtrznych okreœli, w drodze rozporz¹dzenia,
szczegó³owe zasady bezpieczeñstwa i higieny pracy, pro-
wadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia
przeciwpo¿arowego zwi¹zanego z ruchem w poszczegól-
nych rodzajach zak³adów górniczych, a tak¿e szczegó³owe
zasady oceniania i dokumentowania ryzyka zawodowego
oraz stosowania niezbêdnych œrodków profilaktycznych
zmniejszaj¹cych to ryzyko, w formie dokumentu bezpie-
czeñstwa i ochrony zdrowia pracowników zatrudnianych
w ruchu zak³adów górniczych. W przepisach tych powinny
ponadto zostaæ uwzglêdnione przypadki, w których:
1) oddanie do ruchu okreœlonych obiektów, maszyn i
urz¹dzeñ wymaga zezwolenia organu nadzoru górni-
czego,
2) przedsiêbiorca obowi¹zany jest dokonaæ sprawdzenia
rozwi¹zañ technicznych w drodze badañ przeprowa-
dzanych przez rzeczoznawców.
2. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki, w porozu-
mieniu z ministrem w³aœciwym do spraw wewnêtrznych,
okreœli, w drodze rozporz¹dzenia:
1) szczegó³owe zasady przechowywania i u¿ywania œrod-
ków strza³owych w zak³adach górniczych,
2) szczegó³owe zasady przechowywania i u¿ywania
sprzêtu strza³owego w zak³adach górniczych
— kieruj¹c siê potrzeb¹ zapewnienia bezpieczeñstwa
powszechnego i bezpieczeñstwa pracowników zatrud-
nionych przy przechowywaniu lub u¿ywaniu œrodków
strza³owych i sprzêtu strza³owego w poszczególnych
rodzajach zak³adów górniczych oraz przy wykonywa-
niu robót górniczych.
3. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki okreœli, w
drodze rozporz¹dzenia, organizacjê, szczegó³owe zadania
s³u¿b ratownictwa górniczego przedsiêbiorcy oraz pod-
miotów zawodowo trudni¹cych siê ratownictwem górni-
czym, w tym Centralnej Stacji Ratownictwa Górniczego,
wymagania w zakresie wyposa¿enia technicznego tych
s³u¿b, szczegó³owe zasady tworzenia i zatwierdzania planu
ratownictwa górniczego, wymagane kwalifikacje zawodo-
we, zdrowotne i wiekowe cz³onków dru¿yn ratowniczych,
szczegó³owe zasady szkolenia z zakresu ratownictwa gór-
niczego oraz zasady prowadzenia akcji ratowniczych w
zale¿noœci od rodzaju zagro¿eñ naturalnych, wystê-
puj¹cych w zak³adach górniczych.
4. W szczególnych przypadkach, uzasadnionych
warunkami bezpieczeñstwa lub, gdy to jest niezbêdne do
wprowadzenia postêpu technicznego, przeprowadzenia
prac naukowo-badawczych lub doœwiadczalnych, Prezes
Wy¿szego Urzêdu Górniczego na wniosek przedsiêbiorcy
mo¿e, w drodze decyzji, udzieliæ zezwolenia na odstêpstwo
od okreœlonych wymagañ przewidzianych w przepisach
wydanych na podstawie ust. 1 i 2. Zezwolenie powinno
szczegó³owo okreœlaæ zak³ad górniczy, zakres odstêpstwa,
warunki jego stosowania oraz okres wa¿noœci zezwole-
nia.
Art. 78a. 1. Rzeczoznawc¹ do spraw ruchu zak³adu
górniczego mo¿e byæ:
1) jednostka naukowa upowa¿niona przez Prezesa Wy¿-
szego Urzêdu Górniczego,
2) osoba fizyczna.
2. Postêpowanie w sprawie uprawnieñ rzeczoznawcy
do spraw ruchu zak³adu górniczego wszczyna siê na wnio-
sek zainteresowanej jednostki lub osoby, o których mowa
w ust. 1.
3. Rzeczoznawc¹, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, mo¿e
byæ osoba, która:
1) korzysta w pe³ni z praw publicznych,
2) posiada:
a) dyplom ukoñczenia wy¿szej uczelni technicz-
nej,
b) stwierdzenie kwalifikacji co najmniej osoby
wy¿szego dozoru ruchu oraz nie mniej ni¿ 5 lat
praktyki w wy¿szym dozorze ruchu po uzyska-
niu tego stwierdzenia lub co najmniej stopieñ
naukowy doktora w dyscyplinie naukowej
zwi¹zanej z czynnoœciami, w których ma byæ
wykonywana funkcja rzeczoznawcy,
c) (uchylona).
4. Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego nadaje osobie
fizycznej uprawnienia rzeczoznawcy do spraw ruchu
zak³adu górniczego w formie œwiadectwa, okreœlaj¹c w
nim zakres spraw, dla których funkcja rzeczoznawcy mo¿e
byæ wykonywana, oraz termin wa¿noœci uprawnieñ.
5. Odmowa upowa¿nienia rzeczoznawcy, o którym
mowa w ust. 1 pkt 1, oraz odmowa nadania uprawnieñ rze-
czoznawcy, o którym mowa w ust. 4, nastêpuje w drodze
decyzji administracyjnej Prezesa Wy¿szego Urzêdu Górni-
czego.
6. Rzeczoznawcy upowa¿nieni na podstawie ust. 1 pkt
1 oraz rzeczoznawcy, o których mowa w ust. 4, podlegaj¹
wpisowi do rejestru rzeczoznawców do spraw ruchu
zak³adu górniczego. Rejestr ten prowadzi Prezes Wy¿sze-
go Urzêdu Górniczego.
7. Skreœlenie z rejestru rzeczoznawców do spraw ruchu
zak³adu górniczego nastêpuje:
1) po up³ywie terminu, o którym mowa w ust. 4,
2) na wniosek rzeczoznawcy,
3) w razie:
a) pozbawienia rzeczoznawcy praw publicznych,
b) œmierci rzeczoznawcy.
8. Rejestr, o którym mowa w ust. 6, podlega og³oszeniu
w dzienniku urzêdowym Wy¿szego Urzêdu Górniczego.
Art. 79. Przepisy niniejszego rozdzia³u stosuje siê odpo-
wiednio do podmiotów wykonuj¹cych w zakresie swej
dzia³alnoœci zawodowej powierzone im czynnoœci w ruchu
zak³adu górniczego.
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1105
Rozdzia³ 5
Likwidacja zak³adu górniczego
Art. 80.
1. W razie likwidacji zak³adu górniczego
przedsiêbiorca jest zobowi¹zany:
1) zabezpieczyæ lub zlikwidowaæ wyrobiska górnicze
oraz obiekty i urz¹dzenia zak³adu górniczego,
2) zabezpieczyæ nie wykorzystan¹ czêœæ z³o¿a kopaliny,
3) zabezpieczyæ s¹siednie z³o¿a kopalin,
4) przedsiêwzi¹æ niezbêdne œrodki chroni¹ce wyrobiska
s¹siednich zak³adów górniczych,
5) przedsiêwzi¹æ niezbêdne œrodki w celu ochrony œrodo-
wiska oraz rekultywacji gruntów i zagospodarowania
terenów po dzia³alnoœci górniczej.
2. Do rekultywacji gruntów i zagospodarowania tere-
nów, o których mowa w ust. 1 pkt 5, przepisy o ochronie
gruntów rolnych i leœnych stosuje siê odpowiednio. Z
zastrze¿eniem przepisów art. 109 ust. 1 pkt 5, w sprawach
dotycz¹cych rekultywacji gruntów i zagospodarowania
terenów w³aœciwe s¹ organy okreœlone w tych przepisach.
Art. 81. 1. Do likwidacji zak³adu górniczego stosuje
siê odpowiednio przepisy o ruchu zak³adu górniczego.
2. Plan ruchu likwidowanego zak³adu górniczego
powinien w szczególnoœci przewidywaæ sposób wykona-
nia obowi¹zków okreœlonych w art. 80.
3.
Plan ruchu likwidowanego zak³adu górniczego
wymaga uzgodnienia z w³aœciwym wójtem, burmistrzem
lub prezydentem miasta.
4. Je¿eli wymagaj¹ tego okolicznoœci przewidziane w
art. 80, organ nadzoru górniczego mo¿e nakazaæ stosowa-
nie przepisów niniejszego rozdzia³u do likwidacji oznaczo-
nej czêœci zak³adu górniczego.
Art. 81a. 1. W razie niewykonania obowi¹zku likwi-
dacji zak³adu górniczego lub jego oznaczonej czêœci, organ
nadzoru górniczego nakazuje przedsiêbiorcy, w drodze
decyzji, wykonanie tego obowi¹zku.
2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, organ nadzoru
górniczego okreœli termin wykonania obowi¹zku likwidacji
zak³adu górniczego, a po jego bezskutecznym up³ywie
wdro¿y postêpowanie egzekucyjne.
3. Decyzja, o której mowa w ust. 1, wymaga uzgodnie-
nia z wójtem, burmistrzem lub prezydentem miasta.
4. W razie w¹tpliwoœci uwa¿a siê, ¿e decyzja, o której
mowa w ust. 1, upowa¿nia do niezbêdnego do jej wykona-
nia korzystania z cudzej nieruchomoœci. Do ustalenia spo-
sobu korzystania z cudzej nieruchomoœci przepis art. 90
stosuje siê odpowiednio.
Art. 82. W uzasadnionych przypadkach koszty wyko-
nania obowi¹zków okreœlonych w art. 80 mog¹ byæ pokry-
te z zabezpieczenia ustalonego w koncesji.
Art. 82a. Przepisy niniejszego rozdzia³u stosuje siê
odpowiednio do likwidacji wyrobisk górniczych oraz
obiektów i urz¹dzeñ pozosta³ych po zakoñczeniu wydoby-
wania kopaliny w by³ym zak³adzie górniczym, prowadzonej
przez podmioty inne ni¿ okreœlone w art. 29 i art. 80.
Dzia³ IIIa
Sk³adowanie odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych
Art. 82b. 1.Wyró¿nia siê nastêpuj¹ce typy sk³adowisk
podziemnych:
1) sk³adowisko podziemne odpadów niebezpiecznych,
2) sk³adowisko podziemne odpadów obojêtnych,
3) sk³adowisko podziemne odpadów innych ni¿ niebez-
pieczne i obojêtne.
2. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska okreœli, w dro-
dze rozporz¹dzenia, szczegó³owe wymagania, jakim powin-
ny odpowiadaæ poszczególne typy sk³adowisk podziemnych
w zakresie lokalizacji, eksploatacji i zamkniêcia oraz zakres,
sposób i warunki prowadzenia monitoringu tych sk³adowisk,
uwzglêdniaj¹c uwarunkowania geologiczne.
Art. 82c. 1. Zabrania siê sk³adowania w górotworze, w
tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, odpadów:
1) wystêpuj¹cych w postaci ciek³ej, w tym odpadów
zawieraj¹cych wodê w iloœci powy¿ej 95% masy
ca³kowitej, z wy³¹czeniem szlamów,
2) o
w³aœciwoœciach
wybuchowych,
¿r¹cych,
utle-
niaj¹cych, wysoce ³atwopalnych lub ³atwopalnych,
3) zakaŸnych medycznych i zakaŸnych weterynaryjnych,
4) powstaj¹cych w wyniku prac naukowo-badawczych,
rozwojowych lub dzia³alnoœci dydaktycznej, które nie
s¹ zidentyfikowane lub s¹ nowe i których oddzia³ywa-
nie na œrodowisko jest nieznane,
5) takich jak opony, z wy³¹czeniem opon rowerowych i
opon o œrednicy zewnêtrznej wiêkszej ni¿ 1 400 mm,
6) innych, które w warunkach sk³adowania w górotworze,
w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, mog¹
podlegaæ niepo¿¹danym zmianom fizycznym, che-
micznym lub biologicznym.
2. Do odpadów, o których mowa w ust. 1 pkt 6, zalicza
siê odpady:
1) które same lub pojemniki, w których s¹ sk³adowane,
mog¹ wchodziæ w warunkach sk³adowania w reakcje z
wod¹ lub ska³¹ macierzyst¹, prowadz¹ce do zmiany ich
objêtoœci, powstania samozapalnych, toksycznych lub
wybuchowych substancji lub gazów lub innych reakcji
zagra¿aj¹cych bezpieczeñstwu eksploatacji lub niena-
ruszalnoœci bariery geologicznej,
2) ulegaj¹ce biodegradacji,
3) o ostrym zapachu,
4) mog¹ce wytwarzaæ mieszanki gazowo-powietrzne o
w³aœciwoœciach toksycznych lub wybuchowych,
5) nieodpowiadaj¹ce warunkom geomechanicznym ze
wzglêdu na niewystarczaj¹c¹ stabilnoœæ,
6) które s¹ samozapalne lub podatne na samozap³on w
danych warunkach sk³adowania, produkty gazowe,
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1106
7) lotne oraz pochodz¹ce ze zbierania w postaci nieokre-
œlonych mieszanin.
3. Zabrania siê rozcieñczania lub sporz¹dzania miesza-
nin odpadów ze sob¹ lub z innymi substancjami lub przed-
miotami w celu spe³nienia kryteriów dopuszczenia
odpadów do sk³adowania na sk³adowiskach podziemnych.
4. Odpady powinny byæ sk³adowane w sposób selek-
tywny. Dopuszcza siê sk³adowanie okreœlonych rodzajów
odpadów w sposób nieselektywny (mieszanie), je¿eli w
wyniku takiego sk³adowania nie nast¹pi zwiêkszenie nega-
tywnego oddzia³ywania tych odpadów na œrodowisko lub
bezpieczeñstwo sk³adowania.
5. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki w porozu-
mieniu z ministrem w³aœciwym do spraw œrodowiska, kie-
ruj¹c
siê
w³aœciwoœciami
odpadów
oraz
potrzeb¹
zapewnienia w³aœciwego postêpowania z odpadami, mo¿e
okreœliæ, w drodze rozporz¹dzenia, kryteria oraz procedury
dopuszczania odpadów na sk³adowiska podziemne.
6. Minister w³aœciwy do spraw gospodarki w porozu-
mieniu z ministrem w³aœciwym do spraw œrodowiska, kie-
ruj¹c siê w³aœciwoœciami odpadów, mo¿e okreœliæ, w
drodze rozporz¹dzenia, rodzaje odpadów, które mog¹ byæ
sk³adowane w sposób nieselektywny na sk³adowiskach
podziemnych.
Art. 82d. Przedsiêbiorca, który prowadzi dzia³alnoœæ
w zakresie sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w
podziemnych wyrobiskach górniczych, jest obowi¹zany
zatrudniaæ osobê posiadaj¹c¹ œwiadectwo stwierdzaj¹ce
kwalifikacje w zakresie gospodarowania odpadami, wyda-
ne na podstawie art. 49 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o
odpadach (Dz.U. Nr 62, poz. 628, z póŸn. zm.).
Art. 82e. 1.Do sk³adowania odpadów w górotworze, w
tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, stosuje siê
odpowiednio przepisy art. 56–58, art. 59 ust. 1 pkt 1–5 oraz
art. 61 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach.
2. Do sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w
podziemnych wyrobiskach górniczych, stosuje siê odpo-
wiednio przepisy o ruchu zak³adu górniczego.
Art. 82f. Przepisów niniejszego dzia³u nie stosuje siê
do sk³adowania w górotworze, w tym w podziemnych
wyrobiskach górniczych:
1) niezanieczyszczonej gleby,
2) kopalin,
3) odpadów obojêtnych oraz odpadów innych ni¿ niebez-
pieczne i obojêtne, pochodz¹cych z poszukiwania lub
rozpoznawania z³ó¿ kopalin, ich wydobywania i prze-
róbki.
DZIA£ IV
WYNAGRODZENIE ZA USTANOWIENIE
U¯YTKOWANIA GÓRNICZEGO
OP£ATY
Art. 83. 1. Wysokoœæ i sposób uiszczania wynagrodze-
nia za u¿ytkowanie górnicze okreœla umowa, o której
mowa w art. 10 ust. 1.
2. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, mo¿e byæ
uiszczane jednorazowo lub w ratach.
3. Wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1, stanowi
dochód Skarbu Pañstwa.
Art. 84. 1. Przedsiêbiorca wydobywaj¹cy kopalinê ze
z³o¿a uiszcza op³atê eksploatacyjn¹ za wydobyt¹ kopalinê.
2. Op³atê eksploatacyjn¹ ustala siê jako iloczyn stawki
op³aty eksploatacyjnej dla danego rodzaju kopaliny i iloœci
kopaliny wydobytej w okresie rozliczeniowym.
3. Op³atê eksploatacyjn¹ za wydobyt¹ kopalinê towa-
rzysz¹c¹ ustala siê jako iloczyn 50% kwoty stawki op³aty
eksploatacyjnej dla danego rodzaju kopaliny i iloœci kopa-
liny towarzysz¹cej wydobytej w okresie rozliczeniowym.
4. Rada Ministrów okreœli, w drodze rozporz¹dzenia,
stawki op³at, o których mowa w ust. 2, dla poszczególnych
rodzajów kopalin. Rada Ministrów, ustalaj¹c stawki op³at,
bêdzie kierowa³a siê zasad¹, i¿ ich wysokoœci nie mog¹ byæ
ni¿sze od dolnych i wy¿sze od górnych granic stawek
op³at.
5. Górn¹ i doln¹ granicê stawek op³at eksploatacyjnych
dla poszczególnych rodzajów kopalin okreœla za³¹cznik do
ustawy, z zastrze¿eniem ust. 6 i 7.
6. Górne i dolne granice stawek op³at eksploatacyj-
nych, okreœlone w za³¹czniku do ustawy, podlegaj¹ corocz-
nie zmianie stosownie do œredniorocznego wskaŸnika cen
towarów i us³ug konsumpcyjnych ogó³em, planowanego w
ustawie bud¿etowej na dany rok kalendarzowy.
7. Na podstawie wskaŸnika, o którym mowa w ust. 6,
minister w³aœciwy do spraw œrodowiska og³asza, w drodze
obwieszczenia, w Dzienniku Urzêdowym Rzeczypospoli-
tej Polskiej Monitor Polski, górne i dolne granice stawek
op³at eksploatacyjnych na nastêpny rok kalendarzowy,
zaokr¹glaj¹c je w górê do pe³nych groszy.
8. Op³atê eksploatacyjn¹, o której mowa w ust. 1,
przedsiêbiorca ustala kwartalnie we w³asnym zakresie i
wnosi j¹, bez wezwania, na rachunki bankowe podmiotów
okreœlonych w art. 86.
9. Op³atê eksploatacyjn¹ wnosi siê w terminie jednego
miesi¹ca po up³ywie ka¿dego kwarta³u. W tym samym ter-
minie przedsiêbiorca przedstawia organowi koncesyjnemu
i podmiotom okreœlonym w art. 86 kopie dowodów doko-
nanych wp³at, a tak¿e informacjê zawieraj¹c¹ dane
dotycz¹ce nazwy przedsiêbiorcy, z³o¿a, rodzaju, iloœci
wydobytej w kwartale kopaliny, przyjêtej stawki oraz
wysokoœci ustalonej op³aty, nazwy gminy, a w przypadku
gdy wydobywanie prowadzone jest na terenie wiêcej ni¿
jednej gminy — iloœci wydobytej kopaliny, a tak¿e wyso-
koœæ op³aty przypadaj¹cej na poszczególne gminy.
10. W razie niedope³nienia przez przedsiêbiorcê obo-
wi¹zku wniesienia op³aty eksploatacyjnej lub niez³o¿enia
informacji, o której mowa w ust. 9, albo w razie z³o¿enia
informacji nasuwaj¹cej zastrze¿enia, organ koncesyjny na
podstawie w³asnych ustaleñ wydaje decyzjê, w której okre-
œla wysokoœæ nale¿nej op³aty, stosuj¹c stawkê obo-
wi¹zuj¹c¹ w okresie rozliczeniowym, którego dotyczy
ustalona op³ata.
10a. W postêpowaniu w sprawie wydania decyzji, o
której mowa w ust. 10, gmina mo¿e uczestniczyæ na pra-
wach strony.
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1107
11. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska okreœli, w
drodze rozporz¹dzenia, wzory druków informacji, o której
mowa w ust. 9, kieruj¹c siê potrzeb¹ przedstawienia w niej
szczegó³owych danych okreœlonych w tym przepisie.
Art. 85. 1.Przedsiêbiorca, który uzyska³ koncesjê na
dzia³alnoœæ okreœlon¹ w art. 15 ust. 1 pkt 1 i 3, uiszcza
op³atê z tytu³u:
1) poszukiwania lub rozpoznawania z³ó¿ kopalin,
2) bezzbiornikowego magazynowania substancji w góro-
tworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górni-
czych,
3) sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych.
2. Op³atê, o której mowa w ust. 1 pkt 1, ustala siê jako
iloczyn stawki op³aty i iloœci kilometrów kwadratowych
terenu, na którym jest prowadzona dzia³alnoœæ. Wysokoœæ
op³aty oraz terminy i sposób jej wniesienia ustala siê w
koncesji. Kopie dowodów wniesionych op³at przedsiêbior-
ca przedstawia niezw³ocznie organowi koncesyjnemu i
podmiotom okreœlonym w art. 86.
3. Stawka op³aty za dzia³alnoœæ polegaj¹c¹ na poszuki-
waniu z³ó¿ kopalin dla poszczególnych grup kopalin za
kilometr kwadratowy wynosi:
1) kopaliny energetyczne:
a) ropa naftowa, gaz ziemny i metan z wêgla
kamiennego — 100 z³,
b) wêgiel kamienny — 500 z³,
c) wêgiel brunatny — 200 z³,
2) rudy metali i metale w stanie rodzimym — 100 z³,
3) kopaliny chemiczne — 100 z³,
4) kopaliny skalne (w tym torfy i rudy darniowe):
a) w obszarach l¹dowych — 1000 z³,
b) w obszarach morskich — 100 z³,
5) wody podziemne uznane za kopaliny:
a) wody lecznicze i solanki — 500 z³,
b) wody termalne — 200 z³.
4. Stawka op³aty za dzia³alnoœæ polegaj¹c¹ na rozpo-
znawaniu z³ó¿ kopalin oraz ³¹cznie na poszukiwaniu i roz-
poznawaniu z³ó¿ kopalin dla poszczególnych grup kopalin
za kilometr kwadratowy wynosi:
1) kopaliny energetyczne:
a) ropa naftowa, gaz ziemny i metan z wêgla
kamiennego — 200 z³,
b) wêgiel kamienny — 1000 z³,
c) wêgiel brunatny — 500 z³,
2) rudy metali i metale w stanie rodzimym — 200 z³,
3) kopaliny chemiczne — 1000 z³,
4) kopaliny skalne (w tym torfy i rudy darniowe):
a) w obszarach l¹dowych — 10 000 z³,
b) w obszarach morskich — 2500 z³,
5) wody podziemne uznane za kopaliny:
a) wody lecznicze i solanki — 800 z³,
b) wody termalne — 500 z³.
5. W przypadku zmiany okresu, na jaki zosta³a udzielo-
na koncesja, w decyzji zmieniaj¹cej koncesjê ponownie
ustala siê op³atê za dzia³alnoœæ polegaj¹c¹ na poszukiwa-
niu lub rozpoznawaniu z³ó¿ kopalin, stosuj¹c stawki obo-
wi¹zuj¹ce w dniu wszczêcia postêpowania.
6. Op³atê, o której mowa w ust. 1 pkt 2, ustala siê kwar-
talnie jako iloczyn stawki op³aty oraz iloœci substancji
wprowadzonych do górotworu, w tym do podziemnych
wyrobisk górniczych.
7. Stawka op³aty, o której mowa w ust. 6, wynosi w
przypadku magazynowania:
1) substancji gazowych — 1,51 z³/tys m
3
,
2) substancji ciek³ych — 3,00 z³/t,
3) innych, niewymienionych w pkt 1 i 2 substancji — 1,50
z³/t.
8. Op³atê, o której mowa w ust. 1 pkt 3, ustala siê kwar-
talnie jako iloczyn stawki op³aty i iloœci umieszczonych w
górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górni-
czych, odpadów.
9. Stawka op³aty, o której mowa w ust. 8, wynosi w
przypadku sk³adowania:
1) odpadów niebezpiecznych — 62,17 z³/t,
2) odpadów innych ni¿ niebezpieczne — 4,76 z³/t,
3) odpadów obojêtnych — 3,57 z³/t.
10. Stawki op³at, o których mowa w ust. 3, 4, 7 i 9, pod-
legaj¹ corocznie zmianie stosownie do œredniorocznego
wskaŸnika cen towarów i us³ug konsumpcyjnych ogó³em,
planowanego w ustawie bud¿etowej na dany rok kalenda-
rzowy.
11. Na podstawie wskaŸnika, o którym mowa w ust. 10,
minister w³aœciwy do spraw œrodowiska og³asza, w drodze
obwieszczenia, w Dzienniku Urzêdowym Rzeczypospoli-
tej Polskiej Monitor Polski, stawki op³at, o których mowa
w ust. 3, 4, 7 i 9, na nastêpny rok kalendarzowy,
zaokr¹glaj¹c je w górê do pe³nych groszy.
12. Op³aty, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, wnosi siê
w terminie jednego miesi¹ca po up³ywie ka¿dego kwarta³u.
W tym samym terminie przedsiêbiorca przedstawia orga-
nowi koncesyjnemu i podmiotom okreœlonym w art. 86
kopie dowodów dokonanych wp³at, a tak¿e informacjê
zawieraj¹c¹:
1) w przypadku bezzbiornikowego magazynowania sub-
stancji w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
górniczych, dane dotycz¹ce nazwy przedsiêbiorcy,
nazwy magazynu, rodzaju i iloœci wprowadzonych w
kwartale substancji, przyjêtej stawki oraz wysokoœci
ustalonej op³aty, nazwy gminy, a w przypadku gdy
dzia³alnoœæ okreœlona w art. 15 ust. 1 pkt 3 jest prowa-
dzona na terenie wiêcej ni¿ jednej gminy — iloœæ wpro-
wadzonych
substancji,
a
tak¿e
wysokoϾ
op³aty
przypadaj¹cej na poszczególne gminy,
2) w przypadku sk³adowania odpadów w górotworze, w
tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, dane
dotycz¹ce nazwy przedsiêbiorcy, nazwy sk³adowiska,
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1108
rodzaju i iloœci umieszczonych w kwartale odpadów,
przyjêtej stawki oraz wysokoœci ustalonej op³aty,
nazwy gminy, a w przypadku gdy dzia³alnoœæ okreœlo-
na w art. 15 ust. 1 pkt 3 jest prowadzona na terenie wiêcej
ni¿ jednej gminy — iloœæ umieszczonych odpadów, a
tak¿e wysokoœæ op³aty przypadaj¹cej na poszczególne
gminy.
13. W razie niedope³nienia przez przedsiêbiorcê obo-
wi¹zku wniesienia op³aty, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lub
3, lub niez³o¿enia informacji, o której mowa w ust. 12, albo
w razie z³o¿enia informacji nasuwaj¹cej zastrze¿enia,
organ koncesyjny na podstawie w³asnych ustaleñ wydaje
decyzjê, w której okreœla wysokoœæ nale¿nej op³aty, stosuj¹c
stawkê op³aty obowi¹zuj¹c¹ w okresie rozliczeniowym,
którego dotyczy ustalona op³ata.
14. Minister w³aœciwy do spraw œrodowiska okreœli, w
drodze rozporz¹dzenia, wzory druków informacji, o któ-
rych mowa w ust. 12, kieruj¹c siê potrzeb¹ przedstawienia
w niej szczegó³owych danych okreœlonych w tym przepi-
sie.
Art. 85a.
1. W razie wydobywania kopaliny bez
wymaganej koncesji lub z ra¿¹cym naruszeniem jej warun-
ków, w³aœciwe organy ustalaj¹, w drodze decyzji, pro-
wadz¹cemu tak¹ dzia³alnoœæ, op³atê eksploatacyjn¹ w
wysokoœci osiemdziesiêciokrotnej stawki op³aty eks-
ploatacyjnej dla danego rodzaju kopaliny, pomno¿onej
przez iloœæ wydobytej w ten sposób kopaliny, stosuj¹c
stawki obowi¹zuj¹ce w dniu wszczêcia postêpowania.
2. Organami w³aœciwymi w sprawie ustalania op³at, o
których mowa w ust. 1, s¹:
1) za wydobywanie bez wymaganej koncesji:
a) kopalin, o których mowa w art. 5 ust. 2a —
minister w³aœciwy do spraw œrodowiska,
b) pozosta³ych kopalin — w³aœciwy starosta,
2) za wydobywanie kopaliny z ra¿¹cym naruszeniem
warunków koncesji — w³aœciwy organ koncesyjny.
3. W razie prowadzenia dzia³alnoœci innej ni¿ okreœlo-
na w ust. 1, bez wymaganej koncesji lub z ra¿¹cym naru-
szeniem jej warunków, w³aœciwe organy ustalaj¹, w drodze
decyzji, op³atê w wysokoœci:
1) za poszukiwanie lub rozpoznawanie z³ó¿ kopalin bez
wymaganej koncesji, za ka¿dy kilometr kwadratowy
terenu, na którym prowadzona jest dzia³alnoœæ — 50
000 z³; ka¿dy rozpoczêty kilometr kwadratowy terenu
liczy siê jako ca³y,
2) za poszukiwanie lub rozpoznawanie z³ó¿ kopalin z
ra¿¹cym naruszeniem warunków koncesji — trzy-
krotn¹ wysokoœæ op³aty za tê dzia³alnoœæ, ustalon¹ w
koncesji,
3) za bezzbiornikowe magazynowanie substancji w góro-
tworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,
bez wymaganej koncesji — 8000 z³ za jeden metr sze-
œcienny wykorzystanej przestrzeni,
4) za bezzbiornikowe magazynowanie substancji lub
sk³adowanie odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych, z ra¿¹cym narusze-
niem warunków koncesji — trzykrotn¹ wysokoœæ
op³aty za tê dzia³alnoœæ, ustalon¹ w koncesji,
5) za jednostkê (Mg) sk³adowanych odpadów w górotwo-
rze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,
bez wymaganej koncesji — dziesiêciokrotnej stawki
op³aty przewidzianej za sk³adowanie w œrodowisku
odpadów okreœlonej grupy; podzia³ na grupy odpadów
i
jednostkowe
stawki
op³at
okreœlaj¹
przepisy
dotycz¹ce klasyfikacji odpadów i op³at za ich umiesz-
czanie na sk³adowisku.
4. Organami w³aœciwymi do ustalania op³at, o których
mowa w ust. 3, s¹:
1) za dzia³alnoœæ prowadzon¹ bez wymaganej koncesji w
zakresie:
a) poszukiwania lub rozpoznawania z³ó¿ kopalin
— starosta,
b) bezzbiornikowego magazynowania substancji
lub sk³adowania odpadów w górotworze, w tym
w podziemnych wyrobiskach górniczych, oraz
poszukiwania i rozpoznawania z³ó¿ kopalin w
granicach obszarów morskich Rzeczypospoli-
tej Polskiej — minister w³aœciwy do spraw œro-
dowiska,
2) za dzia³alnoœæ prowadzon¹ z ra¿¹cym naruszeniem
warunków koncesji w zakresie poszukiwania lub roz-
poznawania z³ó¿ kopalin, bezzbiornikowego magazy-
nowania substancji lub sk³adowania odpadów w
górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górni-
czych — organ koncesyjny.
Art. 86. 1. Op³aty, o których mowa w art. 84, art. 85 i
art. 85a, stanowi¹, z zastrze¿eniem ust. 2, w 60% dochód
gminy, na terenie której jest prowadzona dzia³alnoœæ objêta
koncesj¹, w 40% natomiast dochód Narodowego Funduszu
Ochrony
Œrodowiska
i
Gospodarki
Wodnej.
Je¿eli
dzia³alnoœæ ta jest prowadzona na terenie wiêcej ni¿ jednej
gminy, op³aty stanowi¹ dochód tych gmin; w przypadkach
okreœlonych w art. 84 i art. 85a ust. 1 — proporcjonalnie do
iloœci wydobywanej kopaliny, a w przypadkach okreœlo-
nych w art. 85 i art. 85a ust. 3 — proporcjonalnie do wiel-
koœci przestrzeni objêtej dzia³alnoœci¹.
2. Je¿eli dzia³alnoœæ, o której mowa w art. 84, art. 85 i
art. 85a, jest prowadzona w granicach obszarów morskich
Rzeczypospolitej Polskiej, op³aty z tego tytu³u stanowi¹ w
ca³oœci dochód Narodowego Funduszu Ochrony Œrodowiska
i Gospodarki Wodnej.
Art. 86a. W razie wydobywania kopaliny wystêpuj¹cej
pod
wodami
powierzchniowymi,
przedsiêbiorca
uiszczaj¹cy op³atê eksploatacyjn¹ nie ponosi op³aty za
szczególne korzystanie z wód.
Art. 87. 1. Do op³at, o których mowa w przepisach
niniejszego rozdzia³u, stosuje siê odpowiednio przepisy
Ordynacji podatkowej o zobowi¹zaniach podatkowych, z
tym ¿e okreœlone w nich uprawnienia organów podatko-
wych przys³uguj¹ wierzycielom.
2. Wierzycielem jest odpowiednio gmina lub Narodo-
wy Fundusz Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej.
3. Organem w³aœciwym do podejmowania decyzji, o
których mowa w ust. 1, w czêœci dotycz¹cej Narodowego
Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej, jest
Prezes Zarz¹du tego Funduszu. Dla decyzji wydawanych
w pierwszej instancji przez Prezesa Zarz¹du Narodowego
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1109
Funduszu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej
organem odwo³awczym jest minister w³aœciwy do spraw
œrodowiska.
DZIA£ V
STOSUNKI S¥SIEDZKIE I ODPOWIEDZIALNOŒÆ
ZA SZKODY
Art. 88. 1. Je¿eli cudza nieruchomoœæ lub jej czêœæ jest
niezbêdna do wykonywania dzia³alnoœci regulowanej
ustaw¹, przedsiêbiorcy s³u¿y roszczenie o ograniczenie
prawa w³asnoœci tej nieruchomoœci lub jej czêœci za wyna-
grodzeniem. Je¿eli na skutek ograniczenia tego prawa nie-
ruchomoœæ lub jej czêœæ nie nadaje siê do wykorzystania na
dotychczasowe cele, podlega na wniosek w³aœciciela
wykupowi.
2. Ograniczenie prawa w³asnoœci mo¿e nast¹piæ na
czas oznaczony.
Art. 89. Przedsiêbiorca jest uprawniony do bezp³atne
-
go korzystania z wody kopalnianej na potrzeby zak³adu
górniczego.
Art. 90. 1. W razie zagro¿enia bezpieczeñstwa ¿ycia
lub zdrowia ludzkiego, bezpieczeñstwa zak³adu górnicze-
go i jego ruchu oraz urz¹dzeñ u¿ytecznoœci publicznej w
zwi¹zku z ruchem zak³adu górniczego, w³aœciwy organ
nadzoru górniczego mo¿e wydaæ decyzjê zezwalaj¹c¹ na
zajêcie nieruchomoœci na czas niezbêdny do usuniêcia
zagro¿enia i jego skutków.
2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, okreœla nierucho-
moœæ podlegaj¹c¹ zajêciu, cel zajêcia nieruchomoœci oraz
datê i czas trwania zajêcia. Decyzja ta podlega natychmiasto-
wemu wykonaniu.
3. W³aœcicielowi przys³uguje odszkodowanie za szko-
dy wyrz¹dzone wskutek zajêcia nieruchomoœci.
Art. 91. 1. W³aœciciel nie mo¿e sprzeciwiæ siê zagro¿e-
niom spowodowanym ruchem zak³adu górniczego, je¿eli
ruch ten odbywa siê zgodnie z zasadami okreœlonymi w
ustawie. Mo¿e ¿¹daæ naprawienia wyrz¹dzonej tym
ruchem szkody zgodnie z przepisami tej ustawy.
2. Przepis ust. 1 stosuje siê odpowiednio do innych
podmiotów zagro¿onych ruchem zak³adu górniczego.
3. Je¿eli nie zachodz¹ okolicznoœci przewidziane w ust.
1 i 2, przedsiêbiorca odpowiada za szkodê wed³ug zasad
okreœlonych w Kodeksie cywilnym.
Art. 92. Do naprawiania szkód, o których mowa w art.
91 ust. 1 i 2, stosuje siê przepisy Kodeksu cywilnego, o ile
ustawa nie stanowi inaczej.
Art. 93. 1. Je¿eli nie mo¿na ustaliæ, kto wyrz¹dzi³ szko-
dê, odpowiada za ni¹ przedsiêbiorca, który w chwili ujaw-
nienia siê szkody jest uprawniony do wydobywania
kopaliny w granicach obszaru górniczego.
2. Je¿eli szkoda nast¹pi³a tak¿e z innych przyczyn ni¿
ruch zak³adu górniczego, odpowiedzialnoœæ przedsiêbiorcy
i innych osób jest solidarna.
3. Solidarna jest równie¿ odpowiedzialnoœæ przedsiê-
biorcy oraz podmiotów trudni¹cych siê zawodowo wyko-
nywaniem powierzonych im przez tego przedsiêbiorcê
czynnoœci.
Art. 94. 1. Naprawienie szkody powinno nast¹piæ
przez przywrócenie stanu poprzedniego.
2. Przywrócenie stanu poprzedniego mo¿e nast¹piæ
przez dostarczenie gruntów, obiektów budowlanych,
urz¹dzeñ, lokali, wody lub innych dóbr tego samego rodza-
ju.
3. Naprawienie szkody w gruntach rolnych i leœnych
nastêpuje w drodze rekultywacji, zgodnie z przepisami o
ochronie tych gruntów.
4. Obowi¹zek przywrócenia stanu poprzedniego ci¹¿y
na przedsiêbiorcy.
Art. 95. 1. Je¿eli nie jest mo¿liwe przywrócenie stanu
poprzedniego lub koszty tego przywrócenia ra¿¹co prze-
kracza³yby wielkoœæ poniesionej szkody, naprawienie
szkody nastêpuje przez zap³atê odszkodowania.
2. Je¿eli poszkodowany poniós³ nak³ady na naprawie-
nie szkody, odszkodowanie ustala siê w wysokoœci odpo-
wiadaj¹cej wartoœci uzasadnionych nak³adów. Przepis ten
nie narusza postanowieñ ust. 1.
3. W uzasadnionych przypadkach odszkodowanie
mo¿e byæ wyp³acone z zabezpieczenia ustalonego zgodnie
z art. 17.
Art. 96. W razie braku przedsiêbiorcy odpowiedzial-
nego za szkodê albo jego nastêpcy prawnego, roszczenia
okreœlone niniejszym dzia³em przys³uguj¹ przeciwko
Skarbowi Pañstwa reprezentowanemu przez w³aœciwy
miejscowo organ nadzoru górniczego.
Art. 97. 1. W sprawach o naprawienie szkód uregulo-
wanych przepisami niniejszego dzia³u orzekaj¹ s¹dy
powszechne.
2.
S¹dowe dochodzenie roszczeñ jest mo¿liwe po
wyczerpaniu postêpowania ugodowego. Warunek wyczer-
pania postêpowania ugodowego jest spe³niony, je¿eli
przedsiêbiorca odmówi³ zawarcia ugody albo od zg³osze-
nia
przedsiêbiorcy
¿¹dania
przez
poszkodowanego
up³ynê³o 30 dni.
2a. Ugoda, o której mowa w ust. 2, zawarta w formie
aktu notarialnego, stanowi tytu³ egzekucyjny w rozumie-
niu przepisów Kodeksu postêpowania cywilnego i podlega
wykonaniu w drodze egzekucji s¹dowej.
3. W sprawach, o których mowa w ust. 1, powód nie ma
obowi¹zku uiszczenia kosztów s¹dowych. Postêpowanie
toczy siê na koszt przedsiêbiorcy, chyba ¿e roszczenie oka-
¿e siê oczywiœcie bezzasadne.
Art. 98. 1. W celu natychmiastowego zapobiegania
szkodzie lub jej dalszym skutkom s¹d mo¿e nakazaæ podjê-
cie koniecznych czynnoœci. Je¿eli obowi¹zek ten obci¹¿a
powoda, s¹d mo¿e nakazaæ przedsiêbiorcy niezw³oczne
wyp³acenie niezbêdnej kwoty pieniê¿nej.
2. W razie powstania szkody w postaci zaniku wody lub
utraty jej przydatnoœci, przedsiêbiorca zobowi¹zany jest
bezp³atnie dostarczaæ poszkodowanemu niezbêdn¹ iloœæ
wody do czasu naprawienia szkody.
1110
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
3. W sprawach uregulowanych w ust. 1 i 2 stosuje siê
odpowiednio przepisy Kodeksu postêpowania cywilnego o
postêpowaniu zabezpieczaj¹cym.
Art. 99. Przepisy dotycz¹ce naprawiania szkód stosuje
siê odpowiednio do zapobiegania tym szkodom.
Art. 100. Przepisy niniejszego dzia³u stosuje siê odpo
-
wiednio do odpowiedzialnoœci za szkody spowodowane
inn¹ ni¿ wydobywanie kopalin dzia³alnoœci¹ regulowan¹
ustaw¹.
DZIA£ VI
ORGANY ADMINISTRACJI GEOLOGICZNEJ,
PAÑSTWOWA S£U¯BA GEOLOGICZNA I
ORGANY NADZORU GÓRNICZEGO
Rozdzia³ 1
Organy administracji geologicznej i pañstwowa s³u¿ba
geologiczna
Art. 101. Organami administracji geologicznej s¹:
1) minister w³aœciwy do spraw œrodowiska dzia³aj¹cy
przy pomocy G³ównego Geologa Kraju, bêd¹cego
sekretarzem stanu lub podsekretarzem stanu w urzê-
dzie obs³uguj¹cym tego ministra,
2) marsza³kowie województw, dzia³aj¹cy przy pomocy
geologów wojewódzkich,
3) starostowie dzia³aj¹cy przy pomocy geologów powia-
towych.
Art. 102. 1. O ile przepis szczególny nie stanowi ina-
czej, do zakresu dzia³ania administracji geologicznej nale¿y
wykonywanie zadañ okreœlonych ustaw¹, a w szczegól-
noœci:
1) podejmowanie decyzji niezbêdnych do przestrzegania i
stosowania ustawy, w tym udzielanie koncesji,
2) sprawowanie nadzoru i kontroli w zakresie wykonywa-
nia przez przedsiêbiorcê uprawnieñ z tytu³u koncesji,
3) nadzór nad projektowaniem i wykonywaniem prac
geologicznych oraz prawid³owoœci¹ sporz¹dzania
dokumentacji geologicznych,
4) bilansowanie zasobów kopalin,
4a) prowadzenie prac geologicznych o podstawowym
znaczeniu dla gospodarki narodowej, zw³aszcza dla
odnowienia bazy surowcowej kraju, ustalenia zasobów
z³ó¿ kopalin, bilansowania i ochrony zasobów wód
podziemnych, a tak¿e ochrony œrodowiska,
5) gromadzenie, archiwizowanie i przetwarzanie danych
geologicznych,
6) kartowanie geologiczne,
7) prowadzenie rejestru obszarów górniczych
8) gromadzenie danych o wykonanych otworach wiertni-
czych w celu wykorzystania ciep³a Ziemi.
2. Wykonywanie zadañ, o których mowa w ust. 1 pkt
4a i 6, minister w³aœciwy do spraw œrodowiska mo¿e
powierzyæ jednostkom organizacyjnym utworzonym na
podstawie odrêbnych przepisów, a tak¿e przedsiêbiorcom
w rozumieniu art. 2 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 19 listopada
1999 r. — Prawo dzia³alnoœci gospodarczej (Dz. U. Nr
101, poz. 1178, z 2000 r. Nr 86, poz. 958 i Nr 114, poz. 1193
oraz z 2001 r. Nr 49, poz. 509, Nr 67, poz. 679 i Nr 102,
poz. 1115) — je¿eli przedmiot ich dzia³ania obejmuje pro-
wadzenie prac geologicznych.
Art. 102a. 1. Do zadañ pañstwowej s³u¿by geologicz
-
nej dbaj¹cej o zrównowa¿ony rozwój kraju w zakresie geo-
logii nale¿y w szczególnoœci:
1) obs³uga centralnego archiwum geologicznego,
2) prowadzenie centralnego banku danych geologicznych
i hydrogeologicznych,
3) przygotowywanie materia³ów do bilansu zasobów
kopalin i obs³uga rejestru tych zasobów,
4) koordynowanie wykonywania prac kartografii geolo-
gicznej oraz wykonywanie prac pilota¿owych,
5) obs³uga rejestru obszarów górniczych,
6) koordynacja zadañ w zakresie ochrony georó¿norod-
noœci.
2. Wykonywanie zadañ pañstwowej s³u¿by geologicz-
nej minister w³aœciwy do spraw œrodowiska powierza
Pañstwowemu Instytutowi Geologicznemu.
3. Nadzór nad wykonywaniem zadañ, o których mowa
w ust. 1, sprawuje minister w³aœciwy do spraw œrodowiska,
dzia³aj¹cy przy pomocy G³ównego Geologa Kraju.
4. W razie niewykonania lub nienale¿ytego wykonania
zadania pañstwowej s³u¿by geologicznej przez Pañstwowy
Instytut Geologiczny minister w³aœciwy do spraw œrodowi-
ska mo¿e powierzyæ jego wykonanie podmiotom okreœlo-
nym w art. 102 ust. 2.
Art. 103. 1. Starostowie dzia³aj¹ jako organy pierw-
szej instancji w sprawach nale¿¹cych do w³aœciwoœci
administracji geologicznej, je¿eli nie zosta³y one zastrze-
¿one dla marsza³ków województw lub ministra w³aœciwe-
go do spraw œrodowiska.
2. Do w³aœciwoœci ministra w³aœciwego do spraw œro-
dowiska, jako organu pierwszej instancji, nale¿¹ sprawy:
1) zatwierdzania
projektów
prac
geologicznych
i
dzia³ania w sprawach okreœlonych w art. 45 ust. 1 i 1a,
dotycz¹cych:
a) z³ó¿ kopalin podstawowych wymienionych w
art. 5 ust. 2 pkt 1–3 i ust. 2a, kopalin pospolitych
wystêpuj¹cych jako towarzysz¹ce tym z³o¿om
oraz kopalin leczniczych innych ni¿ wody lecz-
nicze, zaliczonych do kopalin podstawowych
na podstawie art. 5 ust. 6,
b) regionalnych badañ hydrogeologicznych,
c) ustalania zasobów ujêæ solanek, wód termal-
nych i leczniczych,
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1111
d) warunków hydrogeologicznych w zwi¹zku z
ustanawianiem obszarów ochronnych zbiorni-
ków wód podziemnych,
e) warunków hydrogeologicznych w zwi¹zku z
projektowaniem odwodnieñ do wydobywania
kopalin podstawowych, wymienionych w art. 5
ust. 2 pkt 1–3, ze z³ó¿ i wt³aczaniem wód do
górotworu,
f) warunków hydrogeologicznych i geologicz-
no-in¿ynierskich w zwi¹zku z bezzbiorniko-
wym
magazynowaniem
substancji
lub
sk³adowaniem odpadów w górotworze, w tym
w podziemnych wyrobiskach górniczych,
g) warunków hydrogeologicznych w zwi¹zku z
zakoñczeniem odwadniania lub zmian¹ pozio-
mu odwadniania likwidowanych zak³adów gór-
niczych,
w
odniesieniu
do
kopalin
podstawowych wymienionych w art. 5 ust. 2
pkt 1–3,
h) badañ geologiczno-in¿ynierskich do projekto-
wania i wykonywania obiektów budowlanych
w granicach obszarów morskich Rzeczypospo-
litej Polskiej, inwestycji liniowych o zasiêgu
ponadwojewódzkim, obiektów budownictwa
wodnego o wysokoœci piêtrzenia przekra-
czaj¹cej 5 m oraz obiektów energetycznych o
mocy przekraczaj¹cej 100 MW,
2) zatwierdzania
projektów
prac
geologicznych,
dotycz¹cych:
a) regionalnych badañ budowy geologicznej kra-
ju, w tym dna morskiego,
b) prac kartografii geologicznej,
c) otworów wiertniczych do rozpoznania budowy
g³êbokiego pod³o¿a, niezwi¹zanego z doku-
mentowaniem z³ó¿ kopalin,
3) udzielania zezwoleñ na zmianê kryteriów bilansowoœci
zasobów z³ó¿ kopalin podstawowych, wymienionych
w art. 5 ust. 2 pkt 1–3 i ust. 2a, oraz kopalin leczniczych
innych ni¿ wody lecznicze, zaliczonych do kopalin
podstawowych na podstawie art. 5 ust. 6.
3.
Do w³aœciwoœci marsza³ków województw, jako
organów pierwszej instancji, nale¿¹ sprawy:
1) zatwierdzania
projektów
prac
geologicznych
i
dzia³ania w sprawach okreœlonych w art. 45 ust. 1 i 1a,
dotycz¹cych:
a) z³ó¿ kopalin podstawowych, niewymienionych
w ust. 2 pkt 1 lit. a), i kopalin pospolitych na
powierzchni przekraczaj¹cej 2 ha lub przewidy-
wanym rocznym wydobyciu przekraczaj¹cym
20 000 m
3
,
b) ujêæ wód podziemnych, w tym ujêæ Ÿróde³ natu-
ralnych i odwodnieñ budowlanych, je¿eli udo-
kumentowane
zasoby
lub
przewidywana
wydajnoϾ przekracza 50 m
3
/h,
c) warunków hydrogeologicznych w zwi¹zku z
projektowaniem odwodnieñ do wydobywania
kopalin podstawowych, niewymienionych w
ust. 2 pkt 1 lit. a), i do wydobywania kopalin
pospolitych ze z³ó¿ na powierzchni przekra-
czaj¹cej 2 ha lub przewidywanym rocznym
wydobyciu przekraczaj¹cym 20 000 m
3
,
d) warunków hydrogeologicznych w zwi¹zku z
zakoñczeniem odwadniania lub zmian¹ pozio-
mu odwadniania likwidowanych zak³adów gór-
niczych
—
w
odniesieniu
do
kopalin
podstawowych niewymienionych w ust. 2 pkt 1
lit. a) oraz w odniesieniu do kopalin pospolitych
na powierzchni przekraczaj¹cej 2 ha lub prze-
widywanym rocznym wydobyciu przekra-
czaj¹cym 20.000 m
3
,
e) badañ geologiczno-in¿ynierskich na potrzeby
planów
zagospodarowania
przestrzennego
województwa,
f) badañ geologiczno-in¿ynierskich do projekto-
wania i wykonywania inwestycji liniowych o
zasiêgu ponadpowiatowym,
g) warunków hydrogeologicznych w zwi¹zku z
projektowaniem inwestycji mog¹cych zanie-
czyœciæ wody podziemne — w odniesieniu do
inwestycji
zaliczonych
do
przedsiêwziêæ
mog¹cych znacz¹co oddzia³ywaæ na œrodo-
wisko, dla których obowi¹zek sporz¹dzania
raportu o oddzia³ywaniu przedsiêwziêcia na
œrodowisko wynika z przepisów prawa ochrony
œrodowiska.
2) udzielania zezwoleñ na zmianê kryteriów bilansowoœci
zasobów z³ó¿ kopalin podstawowych, niewymienio-
nych w ust. 2 pkt 1 lit. a), oraz kopalin pospolitych ze
z³ó¿ na powierzchni przekraczaj¹cej 2 ha lub przewidy-
wanym rocznym wydobyciu przekraczaj¹cym 20 000
m
3
.
4. Od decyzji organów pierwszej instancji, o których
mowa w ust. 3, przys³uguje odwo³anie do ministra w³aœci-
wego do spraw œrodowiska.
Art. 103a. 1. Ilekroæ w przepisach ustawy mówi siê o
starostach, rozumie siê przez to równie¿ burmistrzów i prezy-
dentów miast na prawach powiatu.
2. Przepisy ustawy dotycz¹ce powiatów stosuje siê
odpowiednio do miast na prawach powiatu.
3. Wynikaj¹ce z przepisów ustawy zadania starostów
s¹ zadaniami z zakresu administracji rz¹dowej.
4. (uchylony).
Art. 103b. Zadania samorz¹du województwa, o któ-
rych mowa w art. 14 ust. 2, art. 16 ust. 2 i 3 pkt 6, art. 31 ust.
1a pkt 2 oraz art. 103 ust. 3, s¹ zadaniami z zakresu administra-
cji rz¹dowej.
Art. 104. Przy sprawowaniu nadzoru i kontroli pra-
cownicy organów administracji geologicznej maj¹ prawo
wstêpu do wszystkich miejsc wykonywania prac geolo-
gicznych, a je¿eli przedmiotem nadzoru i kontroli jest
wykonywanie przez przedsiêbiorcê uprawnieñ z tytu³u
koncesji, tak¿e do zak³adów górniczych. Mog¹ równie¿
¿¹daæ udostêpnienia niezbêdnych informacji, dokumentów
oraz udzielania wyjaœnieñ.
Art. 104a. 1. Przy wykonywaniu nadzoru i kontroli
organ administracji geologicznej:
1112
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1) nakazuje wstrzymanie dzia³alnoœci lub podjêcie okreœlo-
nych czynnoœci w celu doprowadzenia œrodowiska do
w³aœciwego stanu, w razie stwierdzenia wykonywania
dzia³alnoœci bez wymaganej koncesji, bez zatwierdzo-
nego projektu prac geologicznych lub niezgodnie z
koncesj¹ albo zatwierdzonym projektem prac geolo-
gicznych,
2) mo¿e zakazaæ wykonywania okreœlonych czynnoœci
osobom, o których mowa w art. 31 ust. 1, na czas nie-
przekraczaj¹cy dwóch lat, w razie stwierdzenia wyko-
nywania przez te osoby czynnoœci z ra¿¹cym
niedbalstwem b¹dŸ z ra¿¹cym naruszeniem prawa.
2. Organem w³aœciwym w sprawach, o których mowa
w ust. 1, jest odpowiednio organ w³aœciwy do udzielania
koncesji, zatwierdzania projektów prac geologicznych
albo stwierdzania kwalifikacji do wykonywania, dozoro-
wania lub kierowania pracami geologicznymi.
3. Wniesienie odwo³ania od decyzji wydanej na pod-
stawie ust. 1 nie wstrzymuje jej wykonania.
Art. 105. W odniesieniu do obszarów morskich Rze
-
czypospolitej Polskiej organy administracji geologicznej
podejmuj¹ czynnoœci okreœlone ustaw¹, dzia³aj¹c w poro-
zumieniu z organami administracji morskiej.
Art. 105a. 1. Je¿eli ustawa uzale¿nia rozstrzygniêcie
organu administracji geologicznej od jego uzgodnienia lub
zaopiniowania przez inny organ, zajêcie stanowiska przez
ten organ powinno nast¹piæ nie póŸniej ni¿ w ci¹gu 14 dni
od dnia dorêczenia projektu rozstrzygniêcia.
2. Je¿eli organ, o którym mowa w ust. 1, nie zajmie sta-
nowiska w sprawie, rozstrzygniêcie uwa¿a siê za przyjête
w brzmieniu przed³o¿onym przez organ administracji geo-
logicznej, z up³ywem terminu okreœlonego w ust. 1.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje siê odpowiednio do roz-
strzygniêæ organu nadzoru górniczego.
Rozdzia³ 2
Organy nadzoru górniczego
Art. 106. 1. Organami nadzoru górniczego s¹:
1) Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego,
2) dyrektorzy okrêgowych urzêdów górniczych oraz spe-
cjalistycznych urzêdów górniczych.
2. Dyrektorzy okrêgowych urzêdów górniczych i spe-
cjalistycznych urzêdów górniczych dzia³aj¹ jako organy
pierwszej instancji w sprawach nale¿¹cych do w³aœciwoœci
organów nadzoru górniczego, chyba ¿e sprawy te zosta³y
zastrze¿one do w³aœciwoœci Prezesa Wy¿szego Urzêdu
Górniczego.
Art. 107. 1. Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego jest
centralnym organem administracji rz¹dowej.
1a. Nadzór na Prezesem Wy¿szego Urzêdu Górnicze-
go sprawuje minister w³aœciwy do spraw administracji
publicznej.
2. Prezesa Wy¿szego Urzêdu Górniczego wy³onionego
w drodze konkursu powo³uje Prezes Rady Ministrów na
wniosek ministra w³aœciwego do spraw administracji
publicznej. Prezes Rady Ministrów odwo³uje Prezesa
Wy¿szego Urzêdu Górniczego.
3. Kadencja Prezesa Wy¿szego Urzêdu Górniczego
trwa 5 lat.
4. Po up³ywie kadencji Prezes Wy¿szego Urzêdu Gór-
niczego pe³ni obowi¹zki do czasu objêcia stanowiska przez
nowego Prezesa Wy¿szego Urzêdu Górniczego.
5. Kadencja Prezesa Wy¿szego Urzêdu Górniczego
wygasa w razie jego odwo³ania lub œmierci.
6. (uchylony).
7. Wiceprezesów Wy¿szego Urzêdu Górniczego
powo³uje i odwo³uje minister w³aœciwy do spraw admini-
stracji publicznej na wniosek Prezesa Wy¿szego Urzêdu
Górniczego.
8. Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego w szczegól-
noœci:
1) jest organem w³aœciwym w sprawach indywidualnych,
rozpatrywanych w drodze postêpowania administracyj-
nego w zakresie wynikaj¹cym z przepisów ustawy,
2) pe³ni funkcjê organu wy¿szego stopnia, w rozumieniu
Kodeksu postêpowania administracyjnego, w stosunku
do dyrektorów okrêgowych urzêdów górniczych i spe-
cjalistycznych urzêdów górniczych, oraz sprawuje
nadzór nad ich dzia³alnoœci¹,
3) powo³uje specjalne komisje do kompleksowego opi-
niowania stanu rozpoznania i zwalczania zagro¿eñ
naturalnych i technicznych w zak³adach górniczych
oraz
zagro¿eñ
bezpieczeñstwa
powszechnego,
zwi¹zanego z ruchem zak³adu górniczego,
4) gromadzi i archiwizuje dokumentacjê mierniczo-ge-
ologiczn¹ zlikwidowanych zak³adów górniczych w
archiwum dokumentacji mierniczo- geologicznej w
Wy¿szym Urzêdzie Górniczym oraz udostêpnia tê
dokumentacjê na zasadach i w sposób okreœlony w
odrêbnych przepisach,
5) prowadzi dzia³alnoœæ wydawnicz¹ w odniesieniu do:
a) Dziennika Urzêdowego Wy¿szego Urzêdu
Górniczego,
b) publikacji z zakresu górnictwa, w tym mie-
siêcznika Wy¿szego Urzêdu Górniczego „Bez-
pieczeñstwo Pracy i Ochrona Œrodowiska w
Górnictwie.
9. Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego wykonuje
swoje zadania przy pomocy Wy¿szego Urzêdu Górnicze-
go, dzia³aj¹cego pod jego bezpoœrednim kierownictwem.
10. Minister w³aœciwy do spraw administracji publicz-
nej, w drodze zarz¹dzenia, nadaje statut Wy¿szemu Urzê-
dowi
Górniczemu,
okreœlaj¹cy
jego
organizacjê
wewnêtrzn¹.
Art. 108.
1. Terenowymi organami administracji
rz¹dowej, podleg³ymi Prezesowi Wy¿szego Urzêdu Górnicze-
go, s¹ dyrektorzy okrêgowych urzêdów górniczych i spe-
cjalistycznych urzêdów górniczych.
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1113
2. Dyrektorów i zastêpców dyrektorów, o których
mowa w ust. 1, powo³uje i odwo³uje Prezes Wy¿szego
Urzêdu Górniczego.
3. Dyrektorzy okrêgowych i specjalistycznych urzê-
dów górniczych wykonuj¹ swoje zadania przy pomocy
okrêgowych urzêdów górniczych i specjalistycznych urzê-
dów górniczych, dzia³aj¹cych pod ich bezpoœrednim kie-
rownictwem.
4. Minister w³aœciwy do spraw administracji publicz-
nej, w drodze rozporz¹dzenia, tworzy i znosi okrêgowe
urzêdy górnicze oraz ustala ich siedziby i w³aœciwoœæ miejscow¹
zgodnie z podzia³em terytorialnym pañstwa, okreœlonym w
odrêbnych przepisach.
5. Minister w³aœciwy do spraw administracji publicz-
nej, w drodze rozporz¹dzenia, mo¿e tworzyæ i znosiæ spe-
cjalistyczne
urzêdy
górnicze,
obejmuj¹ce
niektóre
dziedziny dzia³alnoœci urzêdów górniczych, oraz okreœla
ich nazwê, w³aœciwoœæ i siedzibê.
6. Organizacjê i zasady dzia³ania okrêgowych i specja-
listycznych urzêdów górniczych okreœla Prezes Wy¿szego
Urzêdu Górniczego.
Art. 109. 1. O ile przepis szczególny nie stanowi ina
-
czej, organy nadzoru górniczego sprawuj¹ nadzór i kontro-
lê nad ruchem zak³adów górniczych, a w szczególnoœci w
zakresie:
1) bezpieczeñstwa i higieny pracy oraz bezpieczeñstwa
po¿arowego,
2) ratownictwa górniczego,
3) gospodarki z³o¿ami kopalin w procesie ich wydobywa-
nia,
4) ochrony œrodowiska, w tym zapobiegania szkodom,
5) budowy i likwidacji zak³adu górniczego, w tym rekul-
tywacji gruntów i zagospodarowania terenów po
dzia³alnoœci górniczej.
1a.Organy nadzoru górniczego kontroluj¹ wykonywa-
nie przez przedsiêbiorców obowi¹zków dotycz¹cych
ochrony œrodowiska, okreœlonych w przepisach prawa
ochrony œrodowiska oraz w decyzjach ustalaj¹cych warun-
ki u¿ytkowania œrodowiska w zwi¹zku z ruchem zak³adów
górniczych.
2. Organy nadzoru górniczego wydaj¹, w drodze decyzji
administracyjnej:
1) zezwolenia na oddanie do ruchu w zak³adzie górni-
czym obiektów, maszyn i urz¹dzeñ, okreœlonych w
przepisach wydanych na podstawie art. 78 ust. 1,
2) pozwolenia na u¿ywanie œrodków strza³owych w
zak³adach górniczych,
3) zezwolenia na przechowywanie i u¿ywanie sprzêtu
strza³owego w zak³adach górniczych.
2a. Organy w³aœciwe w sprawach wydawania pozwo-
leñ na nabywanie i przechowywanie œrodków strza³owych
w zak³adach górniczych okreœlaj¹ przepisy ustawy z dnia
21 czerwca 2002 r. o materia³ach wybuchowych przezna-
czonych do u¿ytku cywilnego (Dz. U. Nr 117, poz. 1007).
3. Przepisy ust. 1–2a stosuje siê odpowiednio do:
1) bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz
sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych,
2) wykonywania robót geologicznych.
4. (skreœlony).
Art. 110. Organy nadzoru górniczego sprawuj¹ nadzór
i kontrolê nad:
1) podmiotami zawodowo trudni¹cymi siê wykonywa-
niem czynnoœci ratownictwa górniczego, w zakresie
przestrzegania przez te podmioty przepisów wydanych
na podstawie art. 78 ust. 3,
2) jednostkami organizacyjnymi trudni¹cymi siê szkole-
niem pracowników zak³adu górniczego, o których
mowa w art. 74 ust. 2, w zakresie spe³niania przez te
jednostki warunków okreœlonych w art. 74 ust. 4.
Art. 111. 1. W zak³adach górniczych stosuje siê wyro
-
by:
1) spe³niaj¹ce wymagania dotycz¹ce oceny zgodnoœci,
okreœlone w odrêbnych przepisach,
2) dopuszczone do stosowania w zak³adach górniczych, w
drodze decyzji, przez Prezesa Wy¿szego Urzêdu Gór-
niczego, okreœlone w przepisach wydanych na podsta-
wie ust. 8.
2. Decyzjê o dopuszczeniu wyrobu do stosowania w
zak³adach górniczych, zwan¹ dalej „dopuszczeniem”,
wydaje Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego po ustaleniu,
¿e wyrób spe³nia wymagania techniczne.
3. Wyrób, przed z³o¿eniem wniosku o wydanie dopusz-
czenia, podlega badaniom i ocenie przez upowa¿nione jed-
nostki, w oparciu o wymagania techniczne.
4. W przypadku gdy wyrób zosta³:
1) zgodnie z prawem wyprodukowany lub dopuszczony
do obrotu w innym pañstwie cz³onkowskim Unii Euro-
pejskiej albo w Republice Turcji,
2) zgodnie z prawem wyprodukowany w pañstwie
cz³onkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym
Handlu (EFTA) bêd¹cym stron¹ umowy o Europejskim
Obszarze Gospodarczym
— dopuszczenie wydaje siê na podstawie doku-
mentów do³¹czonych do wniosku, z wy³¹cze-
niem przepisów ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 3;
odmowa
wydania
dopuszczenia
nastêpuje
wy³¹cznie w przypadku stwierdzenia, ¿e wyrób
nie spe³nia wymagañ bezpieczeñstwa w stopniu
odpowiadaj¹cym temu, jaki zapewniaj¹ wyma-
gania techniczne.
5. Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego mo¿e przed
wydaniem dopuszczenia nakazaæ, w drodze postanowie-
nia, przeprowadzenie prób wyrobu w ruchu zak³adu górni-
czego,
je¿eli
wymagaj¹
tego
szczególne
wzglêdy
bezpieczeñstwa i higieny pracy oraz bezpieczeñstwa
po¿arowego w ruchu zak³adu górniczego.
1114
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
6. Dopuszczenie wydaje siê na czas okreœlony, nie
d³u¿szy ni¿ 5 lat.
7. Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego mo¿e uchyliæ
lub zmieniæ dopuszczenie, je¿eli wyrób nie spe³nia wyma-
gañ technicznych, maj¹cych wp³yw na poziom bezpiecze-
ñstwa wyrobu.
8. Rada Ministrów, kieruj¹c siê potrzeb¹ zapewnienia
bezpieczeñstwa u¿ytkowania wyrobów w warunkach
zagro¿eñ wystêpuj¹cych w ruchu zak³adów górniczych
oraz potrzeb¹ uproszczenia postêpowania w odniesieniu do
wyrobów, o których mowa w ust. 4, okreœli, w drodze roz-
porz¹dzenia:
1) wyroby, których stosowanie w zak³adach górniczych
wymaga wydania dopuszczenia,
2) wymagania techniczne dla wyrobów,
3) podmioty uprawnione do sk³adania wniosku o wydanie
dopuszczenia,
4) treϾ wniosku o wydanie dopuszczenia oraz dokumen-
ty, które nale¿y do³¹czyæ do wniosku,
5) jednostki upowa¿nione do przeprowadzania badañ i
oceny wyrobów,
6) znaki dopuszczenia oraz sposób oznaczania wyrobów
tymi znakami,
7) treϾ dopuszczenia.
Art. 112. Przy wykonywaniu nadzoru i kontroli pra-
cownikom organów nadzoru górniczego przys³uguje pra-
wo:
1) wstêpu do:
a) zak³adów górniczych,
b) siedzib, obiektów i urz¹dzeñ podmiotów
zawodowo trudni¹cych siê wykonywaniem
czynnoœci ratownictwa górniczego,
c) siedzib, obiektów i urz¹dzeñ jednostek organi-
zacyjnych trudni¹cych siê szkoleniem pracow-
ników zak³adu górniczego, o których mowa w
art. 74 ust. 2,
2) dostêpu do niezbêdnych informacji, urz¹dzeñ i doku-
mentów,
3) ¿¹dania udzielania wyjaœnieñ w zakresie uprawnieñ
organów nadzoru górniczego wynikaj¹cych z ustawy.
Art. 113. 1. Przy wykonywaniu nadzoru i kontroli
organ nadzoru górniczego:
1) nakazuje
usuniêcie
nieprawid³owoœci
powsta³ych
wskutek naruszenia przepisów o ruchu zak³adu górni-
czego, zw³aszcza je¿eli stwarzaj¹ one zagro¿enie dla
bezpieczeñstwa zak³adu górniczego, jego pracowni-
ków, bezpieczeñstwa powszechnego lub œrodowiska,
2) w razie bezpoœredniego zagro¿enia dla zak³adu górni-
czego, jego pracowników, bezpieczeñstwa powszech-
nego lub œrodowiska, mo¿e w ca³oœci lub w czêœci
wstrzymaæ ruch tego zak³adu lub jego urz¹dzeñ oraz
nakazaæ podjêcie niezbêdnych œrodków zapobiegaw-
czych,
3) mo¿e zakazaæ, na czas nieprzekraczaj¹cy dwóch lat,
wykonywania okreœlonych czynnoœci w ruchu zak³adu
górniczego osobom, o których mowa w art. 68 ust. 1
oraz w art. 70 ust. 1, albo wykonywania okreœlonych
czynnoœci osobom, o których mowa w art. 75a ust. 1, w
razie stwierdzenia naruszenia przez te osoby dyscypli-
ny i porz¹dku pracy, a zw³aszcza obowi¹zków okreœlo-
nych ustaw¹ i wydanymi na jej podstawie przepisami,
4) (uchylony),
2. Wniesienie odwo³ania od decyzji wydanej na pod-
stawie ust. 1 pkt 1–3 nie wstrzymuje jej wykonania.
Art. 114. 1. W razie gro¿¹cego niebezpieczeñstwa lub
zaistnienia wypadku w zak³adzie górniczym, organ nadzo-
ru górniczego mo¿e ustaliæ stan faktyczny i przyczyny
zagro¿enia.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, organ
nadzoru górniczego sprawuje nadzór nad akcj¹ ratownicz¹,
a w razie gdy uzna, ¿e jest ona prowadzona nienale¿ycie,
mo¿e ¿¹daæ zmiany jej kierownika lub obj¹æ kierownictwo
akcji.
Art. 115. 1. Przy wykonywaniu zadañ wynikaj¹cych z
nadzoru i kontroli nad ruchem zak³adu górniczego w³aœci-
wy organ nadzoru górniczego mo¿e badaæ prawid³owoœæ
stosowanych lub przewidzianych przez przedsiêbiorcê do
stosowania rozwi¹zañ technicznych.
2. Na ¿¹danie w³aœciwego organu nadzoru górniczego
przedsiêbiorca jest zobowi¹zany sprawdziæ prawid³owoœæ
rozwi¹zañ, o których mowa w ust. 1, w sposób okreœlony
przez ten organ.
3. Koszty czynnoœci, o których mowa w ust. 2,
obci¹¿aj¹ przedsiêbiorcê, chyba ¿e ich ¿¹danie by³o nie-
uzasadnione.
Art. 116. W razie stwierdzenia naruszenia warunków
koncesji, organ nadzoru górniczego powiadamia o tym
niezw³ocznie organ koncesyjny.
Art. 117. 1. W razie zbiegu w³aœciwoœci innych orga-
nów nadzoru i kontroli z w³aœciwoœci¹ organów nadzoru
górniczego, z zastrze¿eniem przepisu ust. 2, wydanie decyzji
dotycz¹cej zak³adu górniczego wymaga uzgodnienia z
w³aœciwym organem pañstwowego nadzoru górniczego.
2. W odniesieniu do obszarów morskich Rzeczypospo-
litej Polskiej art. 105 stosuje siê odpowiednio.
Art. 117a.
Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego jest
organem wyspecjalizowanym kontroli wyrobów wprowa-
dzonych do obrotu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia
30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnoœci (Dz. U. Nr
166, poz. 1360, z 2003 r. Nr 80, poz. 718, Nr 130, poz.
1188, Nr 170, poz. 1652 i Nr 229, poz. 2275 oraz z 2004 r.
Nr 70, poz. 631, Nr 92, poz. 881 i Nr 93, poz. 896 i 899), w
zakresie wyrobów przeznaczonych do stosowania w
zak³adach górniczych.
Art. 117b. Pracownikom upowa¿nionym przez Preze-
sa Wy¿szego Urzêdu Górniczego do przeprowadzania kon-
troli wyrobów wprowadzonych do obrotu przys³uguje
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1115
prawo wstêpu do siedzib, obiektów i urz¹dzeñ przedsiê-
biorców produkuj¹cych, importuj¹cych lub wprowa-
dzaj¹cych do obrotu wyroby, a tak¿e do zak³adów
górniczych oraz siedzib, obiektów i urz¹dzeñ podmiotów
wymienionych w art. 112, jak równie¿ prawo dostêpu do
niezbêdnych dokumentów oraz ¿¹dania informacji i wyjaœnieñ.
Pracownicy upowa¿nieni mog¹ ¿¹daæ informacji równie¿
od jednostek notyfikowanych w zakresie wyników badañ
dotycz¹cych kontrolowanych wyrobów.
DZIA£ VII
PRZEPISY KARNE
Art. 118. 1. Kto prowadz¹c bez wymaganej koncesji
lub wbrew warunkom w niej okreœlonym dzia³alnoœæ w
zakresie:
1) poszukiwania lub rozpoznawania z³ó¿ kopalin,
2) wydobywania kopalin ze z³ó¿,
3) bezzbiornikowego magazynowania substancji lub
sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych,
4) (skreœlony),
5) (skreœlony)
wyrz¹dza powa¿n¹ szkodê w mieniu
— podlega karze pozbawienia wolnoœci do lat 3.
2. Je¿eli sprawca czynu okreœlonego w ust. 1 sprowa-
dza bezpoœrednie niebezpieczeñstwo powa¿nej szkody w
mieniu
— podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoœci
albo pozbawienia wolnoœci do lat 2.
3. Je¿eli sprawca nieumyœlnie dopuszcza siê czynu
okreœlonego w ust. 1 lub ust. 2
— podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoœci
albo pozbawienia wolnoœci do roku.
Art. 119. Kto bez wymaganej koncesji lub wbrew
warunkom w niej okreœlonym prowadzi dzia³alnoœæ w
zakresie:
1) poszukiwania lub rozpoznawania z³ó¿ kopalin,
2) wydobywania kopalin ze z³ó¿,
3) bezzbiornikowego magazynowania substancji lub
sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych,
4) (skreœlony),
5) (skreœlony)
— podlega karze aresztu albo grzywny.
Art. 119a. Kto wydobywa kopalinê wbrew zakazowi
okreœlonemu w art. 15 ust. 4
— podlega karze grzywny.
Art. 120. Kto wykonuje, dozoruje prace geologiczne
lub kieruje nimi nie posiadaj¹c wymaganych do tego kwa-
lifikacji
— podlega karze grzywny.
Art. 121. Kto wbrew obowi¹zkowi:
1) dopuszcza do prac geologicznych osoby nie posia-
daj¹ce wymaganych kwalifikacji,
2) wykonuje prace geologiczne bez zatwierdzonego pro-
jektu prac geologicznych lub niezgodnie z tym projek-
tem,
2a) wykonuje prace geologiczne bez zg³oszenia, o którym
mowa w art. 33 ust. 4,
3) nie zawiadamia w³aœciwych organów o zamiarze
przyst¹pienia do wykonywania robót geologicznych
— podlega karze grzywny.
Art. 122. 1. Kto w zak³adzie górniczym wykracza
przeciwko nakazom lub zakazom zawartym w przepisach
wydanych na podstawie art. 78, dotycz¹cych zagro¿eñ
po¿arowych, t¹paniami, gazowych, py³owych, wodnych,
pozostaj¹cych w zwi¹zku z jazd¹ ludzi szybem albo w
zwi¹zku z nabywaniem, przechowywaniem i u¿ywaniem
materia³ów wybuchowych i sprzêtu strza³owego w
zak³adach górniczych
— podlega karze aresztu albo grzywny.
2. Tej samej karze podlega, kto prowadzi ruch zak³adu
górniczego bez zatwierdzonego planu ruchu albo niezgod-
nie z tym planem, albo nie sporz¹dza tego planu w przewi-
dzianym terminie.
3. Je¿eli sprawca nieumyœlnie dopuszcza siê wykrocze-
nia okreœlonego w ust. 1 lub 2
—podlega karze grzywny.
4. Kto:
1) wykracza przeciwko innym ni¿ okreœlone w ust. 1
nakazom lub zakazom zawartym w rozporz¹dzeniach
wydanych na podstawie art. 78 albo nakazom lub zaka-
zom okreœlonym w art. 73, art. 75 ust. 1, art. 76 i art. 80,
2) nie dope³nia obowi¹zku przeszkolenia pracownika
zak³adu górniczego w zakresie przepisów i wymagañ
bezpieczeñstwa,
3) dopuszcza do wykonywania czynnoœci wymagaj¹cych
szczególnych kwalifikacji w zak³adzie górniczym oso-
bê, która takich kwalifikacji nie posiada
— podlega karze grzywny.
Art. 123. Kierownik ruchu zak³adu górniczego, który
nie dope³nia obowi¹zku okreœlonego w art. 77 ust. 3
— podlega karze aresztu albo grzywny.
Art. 124. 1. Pracownik zak³adu górniczego, który po
spostrze¿eniu niebezpieczeñstwa zagra¿aj¹cego ludziom
lub ruchowi zak³adu górniczego albo po stwierdzeniu
uszkodzenia lub nieprawid³owoœci w dzia³aniu urz¹dzeñ
zak³adu górniczego nie ostrzega niezw³ocznie osób bezpo-
œrednio zagro¿onych i nie zawiadamia o niebezpieczeñstwie
osób sprawuj¹cych kierownictwo albo dozór ruchu
— podlega karze aresztu albo grzywny.
1116
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
2. Karze okreœlonej w ust. 1 podlega, kto wbrew obo-
wi¹zkowi nie podejmuje dostêpnych mu œrodków w celu
usuniêcia niebezpieczeñstwa w zak³adzie górniczym.
3. Je¿eli sprawca dopuszcza siê nieumyœlnie wykrocze-
nia okreœlonego w ust. 1 lub 2
— podlega karze grzywny.
Art. 125. Kto wykonuje czynnoœci kierownictwa lub
dozoru ruchu zak³adu górniczego lub inne czynnoœci w
ruchu zak³adu górniczego albo czynnoœci, o których mowa
w art. 75a ust. 1, bez kwalifikacji przewidzianych ustaw¹
— podlega karze grzywny.
Art. 126. Kto nie dope³nia ci¹¿¹cych na nim obo
-
wi¹zków w zakresie sporz¹dzania, aktualizowania i posia-
dania w zak³adzie górniczym wymaganej dokumentacji
mierniczo-geologicznej oraz w zakresie bie¿¹cego prowa-
dzenia ewidencji zasobów z³o¿a
— podlega karze grzywny.
Art. 126a. Kto nie wykonuje decyzji organu nadzoru
górniczego, dotycz¹cej:
1) usuniêcia nieprawid³owoœci powsta³ych wskutek naru-
szenia przepisów o ruchu zak³adu górniczego lub
2) wstrzymania w ca³oœci lub w czêœci ruchu zak³adu gór-
niczego lub jego urz¹dzeñ, albo podjêcia niezbêdnych
œrodków zapobiegawczych ze wzglêdu na bezpoœred-
nie zagro¿enie dla zak³adu, jego pracownika, bezpie-
czeñstwa powszechnego lub œrodowiska, lub
3) zakazu wykonywania okreœlonych czynnoœci przez
osoby, które naruszy³y obowi¹zki okreœlone ustaw¹ i
wydanymi na jej podstawie przepisami,
4) (uchylony)
— podlega karze grzywny.
Art. 126b. Kto nie dope³nia ci¹¿¹cego na nim obo-
wi¹zku w zakresie tworzenia funduszu likwidacyjnego
zak³adu górniczego oraz gromadzenia œrodków na tym fun-
duszu,
— podlega karze grzywny.
Art. 126c. Kto nie wykonuje decyzji organu admini-
stracji geologicznej dotycz¹cej:
1) wstrzymania dzia³alnoœci lub podjêcia okreœlonych
czynnoœci w celu doprowadzenia œrodowiska do
w³aœciwego stanu, w razie wykonywania dzia³alnoœci
bez wymaganej koncesji, bez zatwierdzonego projektu
prac geologicznych lub niezgodnie z koncesj¹ albo
zatwierdzonym projektem prac geologicznych, lub
2) zakazu wykonywania okreœlonych czynnoœci osobom,
o których mowa w art. 31 ust. 1, które wykonywa³y
czynnoœci z ra¿¹cym niedbalstwem b¹dŸ z ra¿¹cym
naruszeniem prawa
— podlega karze grzywny.
Art. 127. Orzekanie w sprawach okreœlonych w art.
119–126c nastêpuje na zasadach i w trybie okreœlonych w
Kodeksie postêpowania w sprawach o wykroczenia.
Art. 128. (skreœlony).
DZIA£ VIII
PRZEPISY PRZEJŒCIOWE I KOÑCOWE
Rozdzia³ 1
Zmiany w obowi¹zuj¹cych przepisach
Art. 129. W Kodeksie cywilnym wprowadza siê nastê
-
puj¹ce zmiany:
1) w art. 143 w zdaniu drugim skreœla siê wyrazy „i kopa-
lin”;
2) w art. 267 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2.Jednak¿e u¿ytkownik gruntu mo¿e zbudowaæ i
eksploatowaæ nowe urz¹dzenia s³u¿¹ce do wydobywania
kopalin z zachowaniem przepisów prawa geologicznego i
górniczego.”
Art. 130. W Kodeksie postêpowania w sprawach o
wykroczenia skreœla siê „Dzia³ XIII. Kolegia do spraw
wykroczeñ przy organach administracji górniczej.”.
Art. 131. W ustawie z dnia 20 maja 1971 r. o ustroju
kolegiów do spraw wykroczeñ (Dz. U. Nr 12, poz. 118, z
1972 r. Nr 49, poz. 312, z 1974 r. Nr 24, poz. 142, z 1975 r.
Nr 16, poz. 91, z 1982 r. Nr 45, poz. 291, z 1989 r. Nr 35,
poz. 192, z 1990 r. Nr 43, poz. 251 i z 1991 r. Nr 32, poz.
131) wprowadza siê nastêpuj¹ce zmiany:
1) w art. 2 w § 1 skreœla siê pkt 3 i 6;
2) w art. 6 skreœla siê § 2;
3) w art. 8 skreœla siê § 2.
Art. 132. W ustawie z dnia 24 paŸdziernika 1974 r. —
Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230, z 1980 r. Nr 3, poz.
6, z 1983 r. Nr 44, poz. 201, z 1989 r. Nr 26, poz. 139 i Nr
35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i Nr 39, poz. 222, z
1991 r. Nr 32, poz. 131 i Nr 77, poz. 335 oraz z 1993 r. Nr
40, poz. 183) wprowadza siê nastêpuj¹ce zmiany:
1) w art. 12 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1.Rejonowy organ rz¹dowej administracji ogólnej
mo¿e zezwoliæ zak³adom na sk³adowanie na gruntach
przybrze¿nych, za odszkodowaniem, materia³ów budowla-
nych i sprzêtu oraz na dostêp do urz¹dzeñ wodnych i
pomiarowych oraz znaków ¿eglugowych, je¿eli jest to nie-
zbêdne do wykonania, ustawiania, utrzymania i eksploata-
cji tych urz¹dzeñ i znaków.”;
2) w art. 44 w ust. 2 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
„2. O obowi¹zku przekazywania nadwy¿ek wody orze-
ka organ w³aœciwy do wydawania pozwolenia wodnopraw-
nego na pobór wody.”;
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1117
3) art. 45 otrzymuje brzmienie:
„Art. 45. 1.Do korzystania z wód kopalnianych stosuje
siê przepisy ustawy.
2. Do wydobywania wód zaliczonych na podstawie
prawa geologicznego i górniczego do solanek, wód leczni-
czych i termalnych, stosuje siê przepisy tego prawa.”;
4) w art. 53 w ust. 2 w pkt 6 skreœla siê wyrazy „¿wiru, piasku
i innych materia³ów oraz”.
Art. 133. W ustawie z dnia 31 stycznia 1980 r. o
ochronie i kszta³towaniu œrodowiska (Dz. U. Nr 3, poz. 6, z
1983 r. Nr 44, poz. 201, z 1987 r. Nr 33, poz. 180, z 1989 r.
Nr 26, poz. 139 i Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 i
Nr 39, poz. 222, z 1991 r. Nr 77, poz. 335 i Nr 101, poz. 444
oraz z 1993 r. Nr 40, poz. 183) wprowadza siê nastêpuj¹ce
zmiany:
1) dodaje siê art. 54a w brzmieniu:
„Art. 54a. Zabrania siê bezzbiornikowego sk³adowania
odpadów niebezpiecznych w wyrobiskach górniczych.”;
2) w art. 87b w ust. 2 wyrazy „wp³ywy z op³at eksploata-
cyjnych i koncesyjnych w wysokoœci okreœlonej w pra-
wie górniczym i w prawie geologicznym.” zastêpuje
siê wyrazami „wp³ywy z op³at i kar, o których mowa w
art. 84. 85 i 128 ustawy — Prawo geologiczne i górni-
cze.”;
3) w art. 88c po ust. 1 dodaje siê ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Œrodki pochodz¹ce z op³at i kar, o których mowa w
art. 83, 84 i 128 ustawy — Prawo geologiczne i górnicze,
przeznacza siê na finansowanie zadañ okreœlonych w art.
87b ust. 2 w formie dotacji. Przeznaczenie œrodków na
finansowanie prac geologicznych wymaga zasiêgniêcia
opinii Ministra Ochrony Œrodowiska, Zasobów Natural-
nych i Leœnictwa, a na finansowanie potrzeb górnictwa —
opinii Ministra Przemys³u i Handlu oraz Prezesa Wy¿szego
Urzêdu Górniczego.”.
Art. 134. W ustawie z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie
gruntów rolnych i leœnych (Dz. U. Nr 11, poz. 79, z 1984 r.
Nr 35, poz. 185, z 1988 r. Nr 24, poz. 169, z 1990 r. Nr 34,
poz. 198 oraz z 1991 r. Nr 101, poz. 444, Nr 103, poz. 446 i
Nr 114, poz. 494) wprowadza siê nastêpuj¹ce zmiany:
1) w art. 4 skreœla siê pkt 8;
2) w art. 7 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1.Przeznaczenia gruntów na cele nierolnicze lub nie-
leœne mo¿na dokonaæ jedynie w ramach miejscowych pla-
nów zagospodarowania przestrzennego.”;
3) skreœla siê art. 24.
Art. 135. W ustawie z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospo-
darce gruntami i wyw³aszczaniu nieruchomoœci (Dz. U. z
1991 r. Nr 30, poz. 127, Nr 103, poz. 446 i Nr 107, poz. 464
oraz z 1993 r. Nr 47, poz. 212 i Nr 131, poz. 629) wprowa-
dza siê nastêpuj¹ce zmiany:
1) w art. 8:
a) pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) terenów górniczych — wymaga, w przypadku
braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzen-
nego tego terenu, porozumienia z organem w³aœciwym do
udzielenia koncesji na wydobywanie kopalin,”;
b) skreœla siê pkt 3;
2) skreœla siê art. 71.
Art. 136. W ustawie z dnia 23 grudnia 1988 r. o
dzia³alnoœci gospodarczej (Dz. U. Nr 41, poz. 324, z 1990 r.
Nr 26, poz. 149 i Nr 86, poz. 504, z 1991 r. Nr 31, poz. 128,
Nr 41, poz. 179, Nr 73, poz. 321, Nr 105, poz. 452, Nr 106,
poz. 457 i Nr 107, poz. 460 oraz z 1993 r. Nr 28, poz. 127,
Nr 47, poz. 212 i Nr 134, poz. 646) w art. 11 wprowadza siê
nastêpuj¹ce zmiany:
1) w ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania
kopalin oraz surowców mineralnych znajduj¹cych siê w
odpadach powsta³ych po robotach górniczych oraz po pro-
cesach wzbogacania kopalin, bezzbiornikowego magazy-
nowania substancji w górotworze oraz sk³adowania
odpadów w podziemnych wyrobiskach górniczych,”;
2) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3.Zasady udzielania koncesji, o których mowa w ust.
1 pkt 1, okreœlaj¹ przepisy prawa geologicznego i górnicze-
go.”
Art. 137. W ustawie z dnia 21 marca 1991 r. o obsza-
rach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji
morskiej (Dz. U. Nr 32, poz. 131) wprowadza siê nastê-
puj¹ce zmiany:
1) skreœla siê art. 33;
2) art. 34 otrzymuje brzmienie:
„Art. 34. Do poszukiwania, rozpoznawania i wydo-
bywania zasobów mineralnych w polskich obszarach
morskich stosuje siê odpowiednie przepisy prawa geolo-
gicznego i górniczego oraz przepisy dotycz¹ce ochrony
œrodowiska morskiego, bezpieczeñstwa ¿eglugi i ¿ycia na
morzu.”;
3) w art. 42:
a) w ust. 2 w pkt 5 dodaje siê wyrazy „w zakresie
nie uregulowanym przepisami prawa geolo-
gicznego i górniczego”,
b) dodaje siê ust. 5 w brzmieniu:
„5. Ustawa nie narusza przepisów prawa geologiczne-
go i górniczego.”
Art. 138. W ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochro-
nie przeciwpo¿arowej (Dz. U. Nr 81, poz. 351) dodaje siê
art. 44a w brzmieniu:
„Art. 44a. Ustawa nie narusza przepisów prawa geolo-
gicznego i górniczego.”
Art. 139. W ustawie z dnia 3 kwietnia 1993 r. o bada-
niach i certyfikacji (Dz. U. Nr 55, poz. 250) dodaje siê art.
20a w brzmieniu:
„Art. 20a. Ustawa nie narusza przepisów prawa geolo-
gicznego i górniczego.”
1118
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Rozdzia³ 2
Przepisy przejœciowe i koñcowe
Art. 140. Do podmiotów, które w dniu wejœcia w ¿ycie
ustawy prowadz¹ dzia³alnoœæ regulowan¹ ustaw¹, sto-
suje siê jej przepisy, z zastrze¿eniem wyj¹tków przewi-
dzianych w ustawie.
Art. 141. Z dniem wejœcia w ¿ycie ustawy trac¹ moc
dotychczasowe zarz¹dzenia i decyzje o utworzeniu
obszarów górniczych nie objêtych koncesjami, o któ-
rych mowa w art. 142.
Art. 142. 1. Pozostaj¹ w mocy koncesje wydane na podsta
-
wie przepisów, o których mowa w art. 158 pkt 1 i 3.
2. W terminie jednego roku od wejœcia w ¿ycie ustawy
podmioty prowadz¹ce dzia³alnoœæ okreœlon¹ w art. 15
przed³o¿¹
w³aœciwym
organom
koncesyjnym
ocenê
wp³ywu tej dzia³alnoœci na œrodowisko, sporz¹dzon¹ zgod-
nie z wymaganiami przewidzianymi w przepisach o ochro-
nie i kszta³towaniu œrodowiska. Nie dotyczy to podmiotów,
które przed³o¿y³y tak¹ ocenê po dniu 1 stycznia 1992 r.
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, za
zgod¹ w³aœciwego organu samorz¹du terytorialnego, organ
koncesyjny mo¿e zwolniæ od obowi¹zku sporz¹dzenia oce-
ny, o której mowa w ust. 2.
4. Organy koncesyjne, w terminie pó³tora roku od dnia
wejœcia w ¿ycie ustawy, dostosuj¹ do jej wymagañ konce-
sje, o których mowa w ust. 1. W szczególnoœci, je¿eli
wed³ug dotychczasowych przepisów nie istnia³ obowi¹zek
ustanowienia obszaru i terenu górniczego, w³aœciwy organ
koncesyjny niezw³ocznie uzupe³ni koncesjê w tym zakre-
sie.
Art. 143. Dokumentacje geologiczne, projekty badañ
geologicznych oraz projekty zagospodarowania z³o¿a,
zatwierdzone zgodnie z dotychczasowymi przepisami,
pozostaj¹ w mocy. Organy w³aœciwe do ich zatwierdzenia
mog¹, w terminie roku od dnia wejœcia w ¿ycie ustawy,
nakazaæ ich zmianê lub uzupe³nienie.
Art. 144. Prawa do informacji geologicznych uzyska-
nych przed wejœciem w ¿ycie ustawy, w zwi¹zku z prowa-
dzeniem prac geologicznych finansowanych bezpoœrednio
lub poœrednio przez bud¿et pañstwa, przys³uguj¹ Skarbowi
Pañstwa reprezentowanemu przez ministra w³aœciwego do
spraw œrodowiska.
tezy z piœmiennictwa
Art. 145. Koszty sporz¹dzenia projektu planu zago-
spodarowania przestrzennego dla terenu górniczego przed-
siêbiorcy, który w dniu wejœcia w ¿ycie ustawy wydobywa
kopalinê ze z³o¿a, ponosi w 50% przedsiêbiorca i w 50%
w³aœciwa gmina.
Art. 146.
Do czasu uchwalenia planów, o których
mowa w art. 53, pozostaj¹ w mocy decyzje o ustanowieniu
filarów ochronnych oraz zezwolenia na eksploatacjê w gra-
nicach tych filarów, wydane na podstawie dotychczaso-
wych przepisów.
Art. 147. W terminie roku od dnia wejœcia w ¿ycie
ustawy plan ruchu zak³adu górniczego powinien zostaæ
sporz¹dzony, uzupe³niony lub zmieniony, stosownie do
wymagañ art. 64.
Art. 148. Pozostaj¹ w mocy decyzje o stwierdzeniu
(zatwierdzeniu) kwalifikacji osób, wydane na podstawie
dotychczasowych przepisów.
Art. 149. Sprawy o zapobieganie i naprawê szkód gór
-
niczych, nie zakoñczone w dniu wejœcia w ¿ycie ustawy
ostatecznym orzeczeniem komisji do spraw szkód górni-
czych, podlegaj¹ rozpoznaniu w trybie okreœlonym t¹
ustaw¹, je¿eli przepisy ustawy nie stanowi¹ inaczej.
Art. 150. 1. Odwo³ania od orzeczeñ komisji do spraw
szkód górniczych w sprawach, o których mowa w art. 149,
przekazuje siê w³aœciwym s¹dom jako drugiej instancji w
tych sprawach. Do postêpowania przed przekazaniem
odwo³ania w³aœciwemu s¹dowi, do terminu jego wniesie-
nia, podstawy oraz formy stosuje siê odpowiednio przepisy
Kodeksu postêpowania administracyjnego.
2. S¹d, do którego przes³ane zosta³o odwo³anie, mo¿e,
w uzasadnionych wypadkach na posiedzeniu niejawnym,
wstrzymaæ natychmiastowe wykonanie orzeczenia komisji
do spraw szkód górniczych.
3. Do wznowienia postêpowania, uchylenia, zmiany,
stwierdzenia niewa¿noœci, stwierdzenia wydania zaskar¿-
onego orzeczenia z naruszeniem prawa oraz wygaœniêcia
ostatecznych orzeczeñ komisji do spraw szkód górniczych,
w³aœciwy jest Prezes Wy¿szego Urzêdu Górniczego. Je¿eli
w wyniku tego ma nast¹piæ ponowne rozpatrzenie sprawy
—
podlega
ona
przekazaniu
w³aœciwemu
s¹dowi
powszechnemu.
4. Do rozpoznania skargi wniesionej do s¹du admini-
stracyjnego na ostateczne orzeczenie komisji do spraw
szkód górniczych stosuje siê przepisy o postêpowaniu
przed s¹dami administracyjnymi. W razie uchylenia przez
ten s¹d orzeczenia komisji do spraw szkód górniczych albo
stwierdzenia jego niewa¿noœci, sprawê rozpoznaje w³aœci-
wy s¹d powszechny.
5. Przepisy ust. 1–4 stosuje siê odpowiednio do posta-
nowieñ i zarz¹dzeñ komisji do spraw szkód górniczych lub
jej przewodnicz¹cego.
6. Po wejœciu w ¿ycie ustawy Prezes Wy¿szego Urzêdu
Górniczego, po porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwo-
œci, niezw³ocznie przeka¿e w³aœciwym s¹dom pierwszej
instancji akta spraw rozpoznawanych dotychczas przez
komisje do spraw szkód górniczych.
7. Do wykonania ostatecznych orzeczeñ, zarz¹dzeñ
tymczasowych i ugód w sprawach zakoñczonych przed
wejœciem w ¿ycie ustawy, w których nie zosta³a wszczêta
egzekucja administracyjna, stosuje siê przepisy Kodeksu
postêpowania cywilnego.
Art. 151. 1. Terminy dochodzenia roszczeñ o zapobie-
¿enie szkodom górniczym oraz o ich naprawê, które
powsta³y po zniesieniu obszaru górniczego, a przed wejœ-
ciem w ¿ycie ustawy, biegn¹ na nowo od dnia jej wejœcia w
¿ycie.
2. Przepis ust. 1 stosuje siê odpowiednio, je¿eli przed
dniem wejœcia w ¿ycie ustawy inwestor, z naruszeniem art.
37 dekretu, o którym mowa w art. 158 pkt 1 ustawy, zosta³
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1119
zobowi¹zany do zabezpieczenia przed powstaniem szkody
górniczej.
3. Strona, której roszczenie o zapobie¿enie szkodzie
górniczej zosta³o ostatecznie oddalone przez komisjê do
spraw szkód górniczych z tym uzasadnieniem, ¿e przedsiê-
biorstwo górnicze nie ponosi odpowiedzialnoœci na podsta-
wie art. 50 ust. 3 pkt 1 dekretu, o którym mowa w art. 158
pkt 1 ustawy, albo ¿e komisje do spraw szkód górniczych
nie s¹ w³aœciwe do rozpoznania tego rodzaju sporów, mo¿e
¿¹daæ w terminie jednego roku od dnia wejœcia w ¿ycie
niniejszej ustawy ponownego rozpoznania tego roszcze-
nia. Orzeczenie komisji do spraw szkód górniczych uznaje
siê w tym przypadku za nieby³e.
Art. 152. 1. Je¿eli wydane przed dniem wejœcia w
¿ycie ustawy pozwolenie na budowê na obszarze górni-
czym, w granicach którego ¿aden podmiot gospodarczy nie
uzyska³ prawa do wydobywania kopaliny, zawiera obo-
wi¹zek
zabezpieczenia
obiektu
budowlanego
przed
wp³ywami eksploatacji górniczej, ustanowiony na podsta-
wie art. 37 ust. 1 dekretu, o którym mowa w art. 158 pkt 1
ustawy, roszczenia o zwrot kosztów tych zabezpieczeñ, na
zasadach okreœlonych ustaw¹, przys³uguj¹ przeciwko
Skarbowi Pañstwa reprezentowanemu przez w³aœciwy
miejscowo organ nadzoru górniczego.
2. Przepis ust. 1 stosuje siê odpowiednio, je¿eli obo-
wi¹zek zabezpieczenia zosta³ na³o¿ony w zwi¹zku z
budow¹ wykonywan¹ poza granicami terenu górniczego.
Art. 153. 1. W terminie trzech miesiêcy od dnia
og³oszenia ustawy, Krajowa Rada S¹downictwa przedsta-
wi Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wnioski o
powo³anie sêdziów s¹dów rejonowych spoœród przewod-
nicz¹cych komisji do spraw szkód górniczych, ich zastêp-
ców
i
przewodnicz¹cych
zespo³ów
orzekaj¹cych
zg³oszonych przez zgromadzenia ogólne sêdziów w s¹dach
wojewódzkich oraz przez Ministra Sprawiedliwoœci — o
ile osoby te spe³niaj¹ wymagania okreœlone w art. 51 § 1
pkt 1–5 i 7 i nie zachodz¹ wobec nich przeszkody wymie-
nione w art. 53 i 54 ustawy — Prawo o ustroju s¹dów
powszechnych.
2. Stosunek pracy z przewodnicz¹cymi komisji do
spraw szkód górniczych, ich zastêpcami i przewod-
nicz¹cymi zespo³ów orzekaj¹cych, których kandydatury
na stanowiska sêdziów nie zosta³y zg³oszone Krajowej
Radzie S¹downictwa, oraz przewodnicz¹cymi komisji do
spraw szkód górniczych, ich zastêpcami i przewod-
nicz¹cymi zespo³ów orzekaj¹cych, o których powo³anie na
stanowiska sêdziów Krajowa Rada S¹downictwa nie
przedstawi³a wniosku Prezydentowi — ulega rozwi¹zaniu
na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 wrzeœnia
1982 r. o pracownikach urzêdów pañstwowych.
3. Pracownicy administracyjni i obs³ugi komisji do
spraw szkód górniczych z dniem wejœcia w ¿ycie ustawy
staj¹ siê pracownikami s¹dów rejonowych w³aœciwych ze
wzglêdu na miejsce ich zamieszkania.
4. Przewodnicz¹cy komisji do spraw szkód górniczych
i ich zastêpcy oraz pozostali pracownicy mianowani komi-
sji do spraw szkód górniczych mog¹, w terminie trzech
miesiêcy od dnia og³oszenia ustawy, z³o¿yæ Prezesowi
Wy¿szego Urzêdu Górniczego pisemne oœwiadczenia o
odmowie dalszego zatrudnienia. W tym przypadku stosu-
nek pracy rozwi¹zuje siê po up³ywie trzech miesiêcy od
dnia z³o¿enia oœwiadczenia, w ostatnim dniu miesi¹ca
kalendarzowego. Pracownicy komisji do spraw szkód gór-
niczych zatrudnieni na podstawie umowy o pracê mog¹, w
tym samym czasie, z³o¿yæ oœwiadczenie o wypowiedzeniu
stosunku pracy albo wniosek o jego rozwi¹zanie za porozu-
mieniem stron, który powinien byæ uwzglêdniony w termi-
nie nie d³u¿szym ni¿ obowi¹zuj¹cy w danych stosunkach
okres wypowiedzenia. Rozwi¹zanie stosunku pracy na
zasadach przewidzianych w niniejszym ustêpie poci¹ga za
sob¹ skutki, jakie przepisy prawa wi¹¿¹ z rozwi¹zaniem
umowy o pracê przez zak³ad pracy za wypowiedzeniem z
powodu likwidacji zak³adu pracy.
Art. 154. Z dniem wejœcia w ¿ycie ustawy Minister
Sprawiedliwoœci utworzy w S¹dzie Wojewódzkim w Kato-
wicach odrêbny wydzia³ do spraw z zakresu regulowanego
prawem geologicznym i górniczym pod nazw¹ „Wydzia³
Spraw Geologicznych i Górniczych”. W razie potrzeby
Minister Sprawiedliwoœci utworzy takie wydzia³y w
innych s¹dach wojewódzkich.
Art. 155. 1. Umarza siê postêpowanie w sprawach
dotychczas prawomocnie nie zakoñczonych przez komisje
dyscyplinarne przy urzêdach górniczych.
2. Zatarcie dotychczas orzeczonych kar dyscyplinar-
nych nastêpuje z mocy prawa z up³ywem 2 lat od dnia upra-
womocnienia siê orzeczenia komisji dyscyplinarnej.
Art. 156. Cz³onkowie kolegium do spraw wykroczeñ
przy Wy¿szym Urzêdzie Górniczym i przy okrêgowych
urzêdach górniczych staj¹ siê, odpowiednio do miejsca
zamieszkania, cz³onkami kolegiów do spraw wykroczeñ
przy s¹dach rejonowych.
Art. 157. 1. Sprawy, które do dnia wejœcia w ¿ycie usta-
wy nie zosta³y zakoñczone orzeczeniem kolegium do
spraw wykroczeñ przy okrêgowym urzêdzie górniczym,
przekazuje siê w³aœciwym kolegiom do spraw wykroczeñ
przy s¹dach rejonowych.
2. Sprawy, w których nie zosta³y rozpoznane œrodki
zaskar¿enia przez kolegium do spraw wykroczeñ przy
Wy¿szym Urzêdzie Górniczym, i sprawy, w których postê-
powanie toczy siê przed komisj¹ orzecznictwa do spraw
wykroczeñ przy Prezesie Wy¿szego Urzêdu Górniczego —
przekazuje siê odpowiednio w³aœciwym s¹dom rejonowym
i wojewódzkim.
Art. 157a. (skreœlony).
Art. 158. Z dniem wejœcia w ¿ycie ustawy trac¹ moc:
1) dekret z dnia 6 maja 1953 r. — Prawo górnicze (Dz. U.
z 1978 r. Nr 4, poz. 12, z 1984 r. Nr 35, poz. 186, z 1987
r. Nr 33, poz. 180, z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr
35, poz. 192, z 1990 r. Nr 14, poz. 89 i z 1991 r. Nr 31,
poz. 128),
2) dekret z dnia 21 paŸdziernika 1954 r. o urzêdach górni-
czych (Dz. U. z 1961 r. Nr 23, poz. 114),
3) ustawa z dnia 16 listopada 1960 r. o prawie geologicz-
nym (Dz. U. Nr 52, poz. 303, z 1974 r. Nr 38, poz. 230,
z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 35, poz. 192 i z
1991 r. Nr 31, poz. 129).
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1120
Art. 159. Ustawa wchodzi w ¿ycie po up³ywie 6
miesiêcy od dnia og³oszenia, z wyj¹tkiem przepisów art.
153 ust. 1 i 4, które wchodz¹ w ¿ycie po up³ywie 14 dni od
dnia og³oszenia.
1121
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹cznik
Górne i dolne granice stawek op³at eksploatacyjnych na rok 2005
Lp.
Rodzaj
kopaliny
Jednostka
miary
(jm.)
Dolne
granice
stawek
(z³/jm.)
Górne granice
stawek
(z³/jm.)
1
2
3
4
5
1
Alabastry
t
0,93
4,62
2
Amfibolity
t
0,31
1,50
3
Anhydryty
t
1,11
5,49
4
Baryty
t
1,67
8,33
5
Bazalty
t
0,36
1,76
6
Chalcedonity
t
0,20
0,94
7
Diabazy
t
0,23
1,12
8
Dolomity
t
0,27
1,27
9
Gabra
t
0,31
1,50
10
Gaz ziemny
wysokometanowy
tys. m
3
2,29
11,36
10a
Metan z wêgla
kamiennego
tys. m
3
0,00
0,00
11
Gaz ziemny
pozosta³y
tys. m
3
1,02
5,01
12
Gipsy
t
0,47
2,32
13
Gliny ogniotrwa³e
iceramiczne
t
1,05
5,15
14
Gnejsy
t
0,28
1,30
15
Granity
t
0,33
1,59
16
Hornfelsy
t
0,28
1,30
17
Kamienie ozdobne
i pó³szlachetne
kg
2,96
14,77
18
Kreda jeziorna
t
0,07
0,21
19
Kreda pisz¹ca
t
0,22
1,04
20
Kwarc
t
0,58
2,79
21
Kwarcyty
t
0,29
1,39
22
£upki
t
0,38
1,87
23
Magnezyty
t
1,48
7,35
24
Margle
t
0,14
0,61
25
Marmury
t
1,12
5,54
26
Melafiry
t
0,33
1,61
27
Opoki
t
0,20
0,94
28
Piaski i ¿wiry
t
0,18
0,85
29
Piaskowce
t
0,23
1,13
Lp.
Rodzaj kopaliny
Jednostka
miary
(jm.)
Dolne granice
stawek
(z³/jm.)
Górne
granice
stawek
(z³/jm.)
1
2
3
4
5
30
Porfiry
t
0,23
1,12
31
Ropa naftowa
t
11,99
59,88
32
Rudy
cynkowo-o³owiowe
t
0,93
4,61
33
Rudy miedzi
t
0,83
4,12
34
Rudy z³ota
g Au (w
rudzie)
0,13
0,58
35
Serpentynity
t
0,23
1,12
36
Siarka rodzima
t
1,19
5,92
37
Sjenity
t
0,28
1,30
38
Ska³y
diatomitowe
t
1,86
9,25
39
Solanki
m
3
0,76
3,71
40
Sole
t
0,46
2,24
41
Surowce
bentonitowe
t
0,58
2,79
42
Surowce ilaste
pozosta³e
m
3
0,74
3,68
43
Surowce
kaolinowe
t
0,93
4,62
44
Surowce
skaleniowe
t
0,76
3,71
45
Szarog³azy
t
0,28
1,30
46
Torfy
m
3
0,23
1,12
47
Torfy lecznicze
(borowiny)
m
3
0,76
3,71
48
Trawertyny
t
0,20
0,94
49
Tufy
t
0,23
1,12
50
Wapienie
t
0,23
1,10
51
Wêgiel brunatny
t
0,48
2,35
52
Wêgiel kamienny
t
0,85
4,24
53
Wody lecznicze
m
3
0,77
3,77
54
Wody termalne
m3
0,25
0,75
55
Zieleñce
t
0,28
1,30
56
Ziemia
krzemionkowa
t
1,86
9,25
57
Zlepieñce
t
1,12
5,54
58
Inne kopaliny
t
1,12
5,54
USTAWA
z dnia 22 kwietnia 2005 r.
o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze oraz ustawy o odpadach
1)
(Dz. U. Nr 90, poz. 758)
(Wyci¹g — przepisy zmieniaj¹ce inne ustawy oraz
przepisy przejœciowe i koñcowe)
Art. 1. W ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geolo
-
giczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96 ze zm.)
2)
wprowa-
dza siê nastêpuj¹ce zmiany:
(........................................................)
Art. 2. W ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpa
-
dach (Dz.U. Nr 62, poz. 628, z póŸn. zm.)
3)
wprowadza siê
nastêpuj¹ce zmiany:
1) w art. 25 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3.Je¿eli posiadacz odpadów, w tym wytwórca odpa-
dów, przekazuje odpady nastêpnemu posiadaczowi odpa-
dów, który ma zezwolenie w³aœciwego organu na
prowadzenie dzia³alnoœci w zakresie gospodarowania tymi
odpadami, inn¹ decyzjê obejmuj¹c¹ gospodarowanie odpa-
dami lub jest wpisany do rejestru, o którym mowa w art. 33
ust. 5, odpowiedzialnoœæ za dzia³ania objête tym zezwole-
niem, inn¹ decyzj¹ lub wpisem do rejestru przenosi siê na
tego nastêpnego posiadacza odpadów.”;
2) w art. 26 dodaje siê ust. 10 w brzmieniu:
„10.Wymóg uzyskania zezwolenia, o którym mowa w
ust. 1, nie dotyczy posiadacza odpadów prowadz¹cego
dzia³alnoœæ w zakresie unieszkodliwiania odpadów przez
ich sk³adowanie na sk³adowiskach podziemnych, który
uzyska³ koncesjê na prowadzenie takiej dzia³alnoœci na
podstawie ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo geolo-
giczne i górnicze.”;
3) w art. 50 po ust. 1 dodaje siê ust. 1a w brzmieniu:
„1a.Sk³adowanie odpadów na sk³adowiskach podziem-
nych reguluj¹ przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. —
Prawo geologiczne i górnicze.”.
Art. 3. 1. Organ koncesyjny mo¿e z urzêdu, bez
odszkodowania, zmieniæ koncesjê na sk³adowanie odpa-
dów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
górniczych, dostosowuj¹c j¹ do wymagañ wynikaj¹cych z
ustawy.
2. W przypadku gdy nie jest mo¿liwe dostosowanie
sk³adowiska podziemnego do wymagañ wynikaj¹cych z
ustawy, koncesja na podziemne sk³adowanie wygasa z
dniem 30 czerwca 2009 r.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, organ konce-
syjny stwierdza z urzêdu w drodze decyzji wygaœniêcie
koncesji.
Art. 4. Przedsiêbiorca, który w dniu wejœcia w ¿ycie
ustawy prowadzi dzia³alnoœæ w zakresie sk³adowania
odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobi-
skach górniczych, i nie zatrudnia osoby posiadaj¹cej œwia-
dectwo
stwierdzaj¹ce
kwalifikacje
w
zakresie
gospodarowania odpadami, jest obowi¹zany zatrudniæ tak¹
osobê w terminie 6 miesiêcy od dnia wejœcia w ¿ycie ustawy.
Art. 5. 1. Koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie
z³ó¿ kopalin, w których op³ata by³a okreœlona jako jednora-
zowa, nie wymagaj¹ dostosowania.
2. Organ koncesyjny z urzêdu, bez odszkodowania,
zmieni koncesje udzielone na dzia³alnoœæ okreœlon¹ w art.
15 ust. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w art. 1, z których
wynika obowi¹zek kwartalnego uiszczania op³aty, dosto-
sowuj¹c je do wymagañ art. 85 ustawy, o której mowa w
art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz¹ ustaw¹.
3. Organ koncesyjny z urzêdu, bez odszkodowania,
zmieni koncesje udzielone na dzia³alnoœæ okreœlon¹ w art.
15 ust. 1 pkt 3 ustawy, o której mowa w art. 1, z których
wynika obowi¹zek uiszczania op³aty okreœlonej kwotowo i
podzielonej na raty, dostosowuj¹c je do wymagañ art. 85
ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym
niniejsz¹ ustaw¹.
4. Raty, o których mowa w ust. 3, uiszczone do dnia
wejœcia w ¿ycie ustawy, zalicza siê na poczet przysz³ych
op³at wynikaj¹cych z art. 85 ustawy, o której mowa w art.
1, w brzmieniu nadanym niniejsz¹ ustaw¹.
Art. 6. Decyzje, o których mowa w art. 74 ust. 4 usta-
wy, o której mowa w art. 1, wydane przed dniem wejœcia w
¿ycie ustawy, pozostaj¹ w mocy przez okres 5 lat od dnia
wejœcia w ¿ycie ustawy.
Art. 7. Przepisu art. 75a nie stosuje siê do osób kierow-
nictwa oraz specjalistów wykonuj¹cych czynnoœci w
zakresie ratownictwa górniczego, zatrudnionych w dniu
wejœcia w ¿ycie ustawy w podmiotach zawodowo trud-
ni¹cych siê wykonywaniem czynnoœci w zakresie ratow-
nictwa górniczego.
Art. 8. Og³oszenie tekstu jednolitego ustawy — Prawo
geologiczne i górnicze nast¹pi w terminie 6 miesiêcy od
dnia og³oszenia niniejszej ustawy.
Art. 9. Ustawa wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca 2005.
1122
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Przepisy niniejszej ustawy wdra¿aj¹ postanowienia: — dyrektywy Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie sk³adowania
odpadów (Dz.Urz. WE L 182 z 16.07.1999), — decyzji Rady 2003/33/WE z dnia 19 grudnia 2002 r. ustanawiaj¹cej kryteria i procedury
przyjêcia odpadów na sk³adowiska, na podstawie art. 16 i za³¹cznika II dyrektywy 1999/31/WE (Dz.Urz. WE L 011 z 16.01.2003).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz.U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr
133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz. 2055, z
2003 r. Nr 223, poz. 2219 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703.
3)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz.U. z 2002 r. Nr 41, poz. 365, Nr 113, poz. 984 i Nr 199, poz. 1671, z 2003 r. Nr 7,
poz. 78 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 116, poz. 1208 i Nr 191, poz. 1956.
Dz. U. z 2001 r. Nr 153, poz. 1746
Dz. U. z 2003 r. Nr 185, poz. 1804
Dz. U. z 2005 r. Nr 106, poz. 887
ROZPORZ¥DZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 18 grudnia 2001 r.
w sprawie stawek op³at eksploatacyjnych
(wg stanu prawnego na 01.01.2006 r.)
Na podstawie art. 84 ust. 4 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
— Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96,
z póŸn. zm.
1)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. Ustala siê stawki op³at eksploatacyjnych dla poszcze-
gólnych rodzajów kopalin, okreœlone w za³¹czniku do roz-
porz¹dzenia.
§ 2. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 stycz-
nia 2002 r.
Prezes Rady Ministrów: L. Miller
Za³¹cznik
1123
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i
Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz.
2055, z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
Stawki op³at eksploatacyjnych dla poszczególnych rodzajów kopalin
Lp.
Rodzaj kopaliny
Jednostka miary (j.m.)
Stawka op³aty eksploatacyjnej (z³/j.m.)
1
2
3
4
1
Alabastry
t
2,53
2
Amfibolity
t
0,82
3
Anhydryty
t
3,01
4
Baryty
t
4,57
5
Bazalty
t
0,86
6
Chalcedonity
t
0,51
7
Diabazy
t
0,61
8
Dolomity
t
0,69
9
Gabra
t
0,82
10
Gaz ziemny wysokometanowy
tys. m
3
5,04
10a
Metan z wêgla kamiennego
tys. m
3
0,00
11
Gaz ziemny pozosta³y
tys. m
3
4,19
12
Gipsy
t
1,40
13
Gliny ogniotrwa³e i ceramiczne
t
2,82
14
Gnejsy
t
0,87
15
Granity
t
0,87
16
Hornfelsy
t
0,71
17
Kamienie ozdobne i pó³szlachetne
kg
8,12
18
Kreda jeziorna
t
0,14
19
Kreda pisz¹ca
t
0,56
1124
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Lp.
Rodzaj kopaliny
Jednostka miary (j.m.)
Stawka op³aty eksploatacyjnej (z³/j.m.)
1
2
3
4
20
Kwarc
t
1,53
21
Kwarcyty
t
0,76
22
£upki
t
1,02
23
Magnezyty
t
4,03
24
Margle
t
0,55
25
Marmury
t
3,04
26
Melafiry
t
0,88
27
Opoki
t
0,51
28
Piaski i ¿wiry
t
0,41
29
Piaskowce
t
0,61
30
Porfiry
t
0,61
31
Ropa naftowa
t
30,00
32
Rudy cynkowo-o³owiowe
t
0,96
33
Rudy miedzi
t
2,62
34
Rudy z³ota
g Au (w rudzie)
0,31
35
Serpentynity
t
0,61
36
Siarka rodzima
t
1,23
37
Sjenity
t
0,71
38
Ska³y diatomitowe
t
5,08
39
Solanki
m
3
1,66
40
Sole
t
1,25
41
Surowce bentonitowe
t
1,53
42
Surowce ilaste pozosta³e
m
3
1,86
43
Surowce kaolinowe
t
2,53
44
Surowce skaleniowe
t
2,03
45
Szarog³azy
t
0,71
46
Torfy
m
3
0,95
47
Torfy lecznicze (borowiny)
m
3
0,95
48
Trawertyny
t
0,55
49
Tufy
t
0,61
50
Wapienie
t
0,55
51
Wêgiel brunatny
t
1,40
52
Wêgiel kamienny
t
1,80
53
Wody lecznicze
m
3
1,10
54
Wody termalne
m
3
0,26
55
Zieleñce
t
0,71
56
Ziemia krzemionkowa
t
5,08
57
Zlepieñce
t
3,04
58
Inne kopaliny
t
3,04
Komentarz
Dariusz Mulak*
Rozporz¹dzenie Rady Ministrów w sprawie stawek
op³at eksploatacyjnych, stanowi¹ce wykonanie delegacji
zawartej w art. 84 ust. 4 ustawy Prawo geologiczne i górni-
cze, uwzglêdnia dwie grupy zmian. Pierwsza grupa zmian,
polegaj¹ca na wprowadzeniu nowych stawek op³at eksplo-
atacyjnych dla metanu z wêgla kamiennego, soli, surow-
ców ilastych pozosta³ych oraz wód termalnych, wesz³a w
¿ycie z dniem 1 lipca 2005 r. i powi¹zana jest z nowelizacj¹
za³¹cznika do ustawy. W przypadku metanu z wêgla kamien-
nego konsekwencj¹ przyjêcia przez ustawodawcê zero-
wych wysokoœci dolnych i górnych granic stawek op³aty
eksploatacyjnej jest ustalenie przez Radê Ministrów zero-
wej wysokoœci stawki op³aty eksploatacyjnej. Z kolei w
celu zachowania zgodnoœci rozporz¹dzenia z ustaw¹ zosta³a
zmieniona nazwa kopaliny z ,,soli kamiennej” na ,,sole”
oraz nazwa jednostki miary z ,,t NaCl” na ,,t”. Zmiany te nie
wp³ywaj¹ na koniecznoœæ zmiany przez Radê Ministrów
wysokoœci stawki op³aty eksploatacyjnej dla tej kopaliny.
W przypadku surowców ilastych pozosta³ych, w celu
utrzymania zgodnoœci rozporz¹dzenia z ustaw¹, w miejsce
wagowej jednostki miary ,,t” zosta³a wprowadzona jed-
nostka objêtoœciowa ,,m
3
”, skutkuj¹ca koniecznoœci¹ usta-
lenia nowej stawki op³aty. Jej wysokoœæ zosta³a obliczona
jako iloczyn stawki wagowej i œredniego wspó³czynnika
gêstoœci objêtoœciowej dla tego rodzaju kopaliny, co spo-
woduje niezmiennoœæ skutków finansowych. Skutkiem
okreœlenia przez ustawodawcê, pomimo negatywnego sta-
nowiska rz¹du, innych ni¿ zerowe wysokoœci dolnych i
górnych granic stawek op³aty eksploatacyjnej dla wód ter-
malnych, niezbêdne sta³o siê ustalenie nowej wysokoœci
stawki op³aty eksploatacyjnej. W celu dalszego promowa-
nia rozwoju odnawialnych Ÿróde³ energii
oraz
unikniêcia
nadmiernego obci¹¿ania przedsiêbiorców, stawka dla wód
termalnych zosta³a ustalona w wysokoœci dolnej granicy,
jaka bêdzie obowi¹zywaæ w 2006 r.
Druga grupa zmian w rozporz¹dzeniu wchodzi w ¿ycie
z dniem 1 stycznia 2006 r. Zgodnie z ustaw¹ bud¿etow¹ na
rok 2005 œrednioroczny wskaŸnik cen towarów i us³ug
konsumpcyjnych ogó³em wynosi 103,0%. Na podstawie
tego wskaŸnika Minister Œrodowiska og³osi³ w drodze
obwieszczenia w Dzienniku Urzêdowym Rzeczypospolitej
Polskiej Monitor Polski, górne i dolne granice stawek op³at
eksploatacyjnych na rok 2006. Przeliczenie granic stawek
op³at eksploatacyjnych o wskaŸnik 103,0% spowodowa³o
przekroczenie w 2006 r. progu dolnej granicy stawki za rudy
cynkowo-o³owiowe oraz siarkê rodzim¹. Aby zachowaæ
dalsz¹ zgodnoœæ przepisów rozporz¹dzenia z przepisami
ustawy, stawki dla tych rodzajów kopalin zosta³y ustalone w
wysokoœci dolnej granicy stawek op³at eksploatacyjnych.
Dz. U. Nr 135, poz. 1131
ROZPORZ¥DZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 21 czerwca 2005 r.
w sprawie przetargu na nabycie prawa u¿ytkowania górniczego
1)
Na podstawie art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
— Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96,
z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. Rozporz¹dzenie okreœla:
1) zasady zamieszczania obwieszczeñ o przetargu na
nabycie prawa u¿ytkowania górniczego i dane, które
powinny byæ zamieszczone w obwieszczeniu;
2) wymagania, jakie powinien spe³niaæ oferent;
3) wymagania, jakim powinna odpowiadaæ oferta;
4) termin sk³adania ofert;
5) kryteria oceny ofert;
6) termin zakoñczenia przetargu;
7) zasady i tryb organizowania i przeprowadzania przetar-
gu, w tym powo³ywania i pracy komisji przetargowej.
1125
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Przepisy niniejszego rozporz¹dzenia wdra¿aj¹ postanowienia dyrektywy 94/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30
maja 1994 r. w sprawie warunków udzielania i korzystania z zezwoleñ na poszukiwanie, badanie i produkcjê wêglowodorów
(Dz. Urz. WE L 164 z 30.06.1994, str. 3).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr
133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz.
2055, z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
§ 2. 1. Przetarg na nabycie prawa u¿ytkowania górnicze-
go, zwany dalej „przetargiem”, og³asza siê z urzêdu lub na
wniosek podmiotu zainteresowanego nabyciem prawa
u¿ytkowania górniczego, zwanego dalej „oferentem”.
2. Przetarg ma na celu umo¿liwienie organowi konce-
syjnemu, zwanemu dalej „organizatorem przetargu”, doko-
nania wyboru najkorzystniejszej oferty na nabycie tego
prawa, a tak¿e okreœlenie kolejnoœci pozosta³ych ofert
spe³niaj¹cych wymagania zawarte w szczegó³owych
warunkach przetargu.
3. Za najkorzystniejsz¹ uznaje siê ofertê, która otrzyma
najwy¿sz¹ ocenê komisji przetargowej, przyznan¹ na pod-
stawie obiektywnych kryteriów dotycz¹cych:
1) technicznych i finansowych mo¿liwoœci oferenta;
2) proponowanego zakresu i technologii prowadzenia prac
geologicznych na podstawie ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze, zwanej dalej
„ustaw¹”;
3) proponowanej wysokoœci wynagrodzenia za ustano-
wienie u¿ytkowania górniczego.
4. W przypadku gdyby dwie lub wiêcej ofert otrzyma³o
jednakow¹ ocenê na podstawie kryteriów, o których mowa
w ust. 3, organizator przetargu wzywa oferentów, którzy
z³o¿yli te oferty, do z³o¿enia w terminie okreœlonym przez
organizatora przetargu ofert dodatkowych. Do ofert dodat-
kowych stosuje siê przepisy § 9 ust. 1–4 oraz § 12 ust. 2
pkt 2, ust. 4 i 5.
§ 3. Przetarg prowadzi siê w trybie przetargu nieograni-
czonego.
§ 4. 1. Obwieszczenie o przetargu zamieszcza siê w
miejscu publicznie dostêpnym w siedzibie organizatora
przetargu oraz na stronie internetowej organizatora prze-
targu.
2. Obwieszczenie o przetargu na nabycie prawa u¿yt-
kowania górniczego obejmuj¹cego poszukiwanie, rozpo-
znawanie lub wydobywanie gazu ziemnego, ropy naftowej
oraz jej naturalnych pochodnych, a tak¿e metanu z wêgla
kamiennego, zamieszcza siê tak¿e w Dzienniku Urzêdo-
wym Unii Europejskiej.
3. Obwieszczenie o przetargu zawiera w szczególnoœci:
1) nazwê i siedzibê organizatora przetargu;
2) okreœlenie przedmiotu przetargu;
3) okreœlenie sposobu uzyskania szczegó³owych warunków
przetargu;
4) miejsce i termin sk³adania ofert;
5) miejsce i termin otwarcia ofert;
6) kryteria oceny ofert.
§ 5. 1. W przetargu mo¿e wzi¹æ udzia³ oferent, który
spe³nia wymagania zawarte w szczegó³owych warunkach
przetargu, a w szczególnoœci posiada doœwiadczenie w
wykonywaniu prac geologicznych lub robót górniczych,
œrodki finansowe i techniczne, niezbêdne do zapewnienia
prawid³owego wykonywania dzia³alnoœci regulowanej
ustaw¹.
2. Oferent, któremu cofniêto koncesjê na dzia³alnoœæ
regulowan¹ ustaw¹, mo¿e wzi¹æ udzia³ w przetargu nie
wczeœniej ni¿ po up³ywie trzech lat od dnia wydania decy-
zji o cofniêciu koncesji.
§ 6. 1. Szczegó³owe warunki przetargu zawieraj¹ w szcze-
gólnoœci:
1) okreœlenie przedmiotu przetargu;
2) wymagania dotycz¹ce treœci oferty;
3) wymagania, jakie powinien spe³niaæ oferent;
4) informacje o dokumentach, jakie ma dostarczyæ oferent
w celu potwierdzenia spe³niania wymaganych warunków,
w tym wypis z rejestru przedsiêbiorców, oraz oœwiadcze-
nie, ¿e oferent nie podlega wy³¹czeniu z przetargu zgod-
nie z § 5 ust. 2;
5) obiektywne kryteria oceny ofert zapewniaj¹ce spe³nie-
nie zasad uczciwej konkurencji i okreœlenie ich znacze-
nia;
6) okreœlenie miejsca i terminów sk³adania i otwarcia
ofert;
7) pouczenie o œrodkach odwo³awczych przys³uguj¹cych
oferentowi w toku postêpowania o nabycie prawa u¿yt-
kowania górniczego;
8) wzór umowy o ustanowienie u¿ytkowania górniczego.
2. Organizator przetargu, od dnia jego og³oszenia, udo-
stêpnia szczegó³owe warunki przetargu na pisemny wnio-
sek oferenta.
3. Oferent mo¿e zwróciæ siê do organizatora przetargu
o wyjaœnienie szczegó³owych warunków przetargu, jednak-
¿e nie póŸniej ni¿ na 14 dni przed up³ywem terminu sk³ada-
nia ofert.
4. Organizator przetargu przesy³a niezw³ocznie wszyst-
kim oferentom treœæ wyjaœnienia, bez ujawniania Ÿród³a
zapytania. Wyjaœnienie to jest wi¹¿¹ce dla wszystkich
oferentów.
5. W szczególnie uzasadnionych przypadkach organi-
zator przetargu mo¿e w ka¿dym czasie, przed up³ywem
terminu sk³adania ofert, zmieniæ treœæ szczegó³owych
warunków przetargu, z wyj¹tkiem obiektywnych kryte-
riów oceny ofert, o których mowa w ust. 1 pkt 5. Dokonan¹
w ten sposób zmianê przekazuje siê niezw³ocznie wszyst-
kim oferentom i jest ona dla nich wi¹¿¹ca.
6. Organizator przetargu przed³u¿a termin sk³adania
ofert w celu umo¿liwienia oferentom uwzglêdnienia w
przygotowanych ofertach otrzymanego wyjaœnienia albo
zmiany szczegó³owych warunków przetargu.
§ 7. Organizator przetargu mo¿e sporz¹dziæ i udostêp-
niæ oferentom pakiet informacyjny zawieraj¹cy dane o
przestrzeni bêd¹cej przedmiotem przetargu na nabycie pra-
wa u¿ytkowania górniczego, a tak¿e dotycz¹ce terenu
po³o¿onego nad t¹ przestrzeni¹.
§ 8. Organizator przetargu prowadzi przetarg w sposób
zapewniaj¹cy spe³nienie zasad uczciwej konkurencji i w
1126
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
jednakowy sposób traktuje wszystkich oferentów ubie-
gaj¹cych siê o nabycie prawa u¿ytkowania górniczego.
§ 9. 1. Oferta na nabycie prawa u¿ytkowania górnicze-
go zawiera co najmniej okreœlenie:
1) nazwy (firmy) i siedziby oferenta;
2) przedmiotu przetargu;
3) przestrzeni, w ramach której ma byæ ustanowione
u¿ytkowanie górnicze;
4) proponowanego czasu, na jaki ma byæ zawarta umowa
o ustanowienie u¿ytkowania górniczego;
5) proponowanej wysokoœci wynagrodzenia za ustano-
wienie u¿ytkowania górniczego;
6) zakresu,
harmonogramu
i
sposobu
prowadzenia
dzia³alnoœci regulowanej ustaw¹.
2. Oferent mo¿e, z w³asnej inicjatywy, przedstawiæ w
ofercie dodatkowe informacje niewymienione w ust. 1.
3. Ofertê sk³ada siê w zamkniêtej kopercie opatrzonej
nazw¹ i adresem oferenta oraz okreœleniem przedmiotu
przetargu.
4. Ofertê z³o¿on¹ po up³ywie terminu sk³adania ofert
zwraca siê oferentowi bez otwierania.
5. Ofertê niespe³niaj¹c¹ wymagañ okreœlonych w szcze-
gó³owych warunkach przetargu odrzuca siê.
§ 10. 1. Termin sk³adania ofert nie mo¿e byæ krótszy ni¿
90 dni od dnia zamieszczenia ostatniego obwieszczenia o
przetargu.
2. Termin zakoñczenia przetargu nie mo¿e przypadaæ
po up³ywie 6 miesiêcy od up³ywu terminu sk³adania ofert,
z wyj¹tkiem sytuacji okreœlonej w ust. 3.
3. W przypadku, o którym mowa w § 2 ust. 4, termin
zakoñczenia przetargu nie mo¿e przypadaæ po up³ywie 6
miesiêcy od up³ywu terminu sk³adania ofert dodatkowych.
4. Oferent pozostaje zwi¹zany ofert¹ przez 6 miesiêcy
od up³ywu terminu sk³adania ofert, a w przypadku, o któ-
rym mowa w § 2 ust. 4, przez 6 miesiêcy od up³ywu termi-
nu sk³adania ofert dodatkowych, jednak¿e nie d³u¿ej ni¿ do
zakoñczenia przetargu zgodnie z ust. 5.
5. Zakoñczeniem przetargu jest zawarcie umowy o
ustanowienie prawa u¿ytkowania górniczego z podmio-
tem, którego oferta zosta³a wybrana jako najkorzystniej-
sza.
§ 11. 1. W celu przeprowadzenia przetargu i dokonania
wyboru najkorzystniejszej oferty organizator przetargu
powo³uje komisjê przetargow¹ w sk³adzie co najmniej
trzech osób.
2. Cz³onkami komisji przetargowej nie mog¹ byæ oso-
by, które:
1) pozostaj¹ w zwi¹zku ma³¿eñskim albo w stosunku
pokrewieñstwa lub powinowactwa w linii prostej,
pokrewieñstwa lub powinowactwa w linii bocznej do
drugiego stopnia, albo s¹ zwi¹zane z tytu³u przysposo-
bienia, opieki lub kurateli z oferentem, jego pe³nomoc-
nikiem lub cz³onkami w³adz osób prawnych ubiega-
j¹cych siê o nabycie prawa u¿ytkowania górniczego;
2) przed up³ywem trzech lat od dnia og³oszenia przetargu
pozostawa³y w stosunku pracy lub zlecenia z oferentem
albo by³y cz³onkami w³adz osób prawnych ubiegaj¹cych
siê o nabycie prawa u¿ytkowania górniczego;
3) pozostaj¹ z oferentem w takim stosunku prawnym lub
faktycznym, ¿e mo¿e to budziæ uzasadnione w¹tpliwo-
œci co do ich bezstronnoœci.
§ 12. 1. Przetarg sk³ada siê z czêœci jawnej i niejawnej.
2. W czêœci jawnej przetargu komisja przetargowa
wykonuje nastêpuj¹ce czynnoœci:
1) stwierdza prawid³owoœæ og³oszenia przetargu;
2) og³asza liczbê z³o¿onych ofert i nazwy oferentów;
3) otwiera oferty i ustala, czy spe³niaj¹ wymagania
szczegó³owych warunków przetargu.
3. Oferenci mog¹ byæ obecni w czêœci jawnej przetargu.
4. W czêœci niejawnej przetargu komisja przetargowa
dokonuje oceny ofert i wyboru najkorzystniejszej oferty
oraz okreœlenia kolejnoœci pozosta³ych ofert.
5. W toku dokonywania oceny ofert komisja przetargo-
wa mo¿e wezwaæ oferentów do udzielenia dodatkowych
wyjaœnieñ dotycz¹cych treœci z³o¿onych przez nich ofert.
§ 13. 1. Przetarg uniewa¿nia siê w przypadku, gdy nie
wp³ynê³a ¿adna oferta lub wszystkie oferty zosta³y odrzu-
cone.
2. O uniewa¿nieniu przetargu organizator przetargu
informuje na piœmie wszystkich oferentów.
§ 14. 1. Z przebiegu przetargu sporz¹dza siê protokó³,
który zawiera w szczególnoœci:
1) okreœlenie przedmiotu przetargu;
2) oznaczenie miejsca i czasu trwania przetargu;
3) imiona i nazwiska cz³onków komisji przetargowej;
4) liczbê z³o¿onych ofert i nazwy oferentów;
5) wskazanie ofert odrzuconych wraz z uzasadnieniem;
6) wyjaœnienia oferentów dotycz¹ce treœci z³o¿onych przez
nich ofert;
7) wskazanie najkorzystniejszej oferty wraz z uzasadnie-
niem wyboru;
8) informacjê o wniesionych protestach.
2. Protokó³ podpisuj¹ wszyscy cz³onkowie komisji prze-
targowej.
3. Protokó³, oferty oraz wszystkie dokumenty dotycz¹ce
przetargu s¹ jawne, z wyj¹tkiem informacji stanowi¹cych
tajemnicê przedsiêbiorstwa w rozumieniu przepisów o zwal-
czaniu nieuczciwej konkurencji, je¿eli oferent, sk³adaj¹c
ofertê, zastrzeg³, ¿e nie mog¹ byæ one udostêpniane.
§ 15. Komisja przetargowa zawiadamia organizatora
przetargu o zakoñczeniu pracy i przedk³ada do zatwierdze-
nia protokó³ przebiegu przetargu.
1127
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
§ 16. 1. Organizator przetargu zawiadamia niezw³ocznie
na piœmie oferentów o wynikach przetargu.
2. Uczestnicy przetargu maj¹ prawo wniesienia protes-
tu do organizatora przetargu w terminie 14 dni od dnia
otrzymania pisemnego zawiadomienia o jego wynikach.
3. Organizator przetargu rozpatruje protest najpóŸniej
w terminie 14 dni od dnia jego wniesienia, powiadamiaj¹c
niezw³ocznie oferentów o jego wyniku.
4. W przypadku uwzglêdnienia protestu organizator
przetargu powtarza oprotestowan¹ czynnoœæ.
§ 17. 1. Je¿eli organizator przetargu dokona wyboru
najkorzystniejszej oferty, nie zawiera umowy o ustanowie-
nie u¿ytkowania górniczego przed up³ywem terminu prze-
widzianego na wniesienie protestu.
2. W przypadku wniesienia protestu, a¿ do jego osta-
tecznego rozstrzygniêcia, nie zawiera siê umowy o ustano-
wienie u¿ytkowania górniczego.
3. Je¿eli oferent, którego oferta zosta³a wybrana, uchy-
la siê od zawarcia umowy, organizator przetargu zawiera
umowê z oferentem, który zaj¹³ w przetargu kolejne miej-
sce.
§ 18. Traci moc rozporz¹dzenie Rady Ministrów z dnia
18 grudnia 2001 r. w sprawie przetargu na nabycie prawa
u¿ytkowania górniczego (Dz. U. Nr 156, poz. 1816).
§ 19. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie po up³ywie 14
dni od dnia og³oszenia.
Prezes Rady Ministrów: M. Belka
Komentarz
Marta W¹grodzka*
Rozporz¹dzenie stanowi wype³nienie upowa¿nienia
ustawowego, zawartego w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27,
poz. 96, z póŸn. zm.), i okreœla zasady organizowania i tryb
przeprowadzania przetargów poprzedzaj¹cych ustanowie-
nie u¿ytkowania górniczego zwi¹zanego z:
1) poszukiwaniem lub rozpoznawaniem z³ó¿ kopalin,
2) wydobywaniem kopalin ze z³ó¿,
3) bezzbiornikowym magazynowaniem substancji oraz
sk³adowaniem odpadów w górotworze, w tym w podziem-
nych wyrobiskach górniczych.
Rozporz¹dzenie ponadto okreœla:
1) zasady zamieszczania obwieszczeñ o przetargu,
2) wymagania, jakie powinien spe³niaæ oferent,
3) wymagania, jakim powinna odpowiadaæ oferta,
4) kryteria oceny ofert,
5) zasady powo³ywania i pracy komisji przetargowej,
6) terminy sk³adania i otwarcia ofert oraz zakoñczenia
przetargu.
Akt ten zastêpuje obowi¹zuj¹ce dotychczas rozporz¹-
dzenie Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie
przetargu na nabycie prawa u¿ytkowania górniczego
(Dz. U. Nr 156, poz. 1816). Po trzech latach obowi¹zywa-
nia powo³anego rozporz¹dzenia powsta³a koniecznoœæ do-
konania korekty przepisów dotycz¹cych zasad organizo-
wania przetargów na nabycie prawa u¿ytkowania górni-
czego. Z uwagi na liczbê i znaczenie niezbêdnych zmian
zdecydowano o zast¹pieniu obowi¹zuj¹cego rozporz¹dze-
nia.
Podstawow¹ zmian¹, wprowadzon¹ rozporz¹dzeniem,
jest zamieszczenie kryteriów oceny ofert. Zastosowanie
wymienionych w rozporz¹dzeniu kryteriów jest zgodne z
dyrektyw¹ 94/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z
dnia 30 maja 1994 r. w sprawie warunków udzielania i
korzystania z zezwoleñ na poszukiwanie, badanie i pro-
dukcjê wêglowodorów.
Kolejn¹ zmian¹ jest wprowadzenie ograniczenia co do
terminu, w którym oferent mo¿e zwróciæ siê do organizato-
ra przetargu o wyjaœnienie szczegó³owych warunków prze-
targu. Maj¹c na uwadze czas niezbêdny na przygotowanie
wyjaœnienia i dostarczenie go do wszystkich oferentów, jak
równie¿ ze wzglêdu na fakt, i¿ w wyniku otrzymanego
wyjaœnienia oferenci mog¹ stwierdziæ koniecznoœæ wpro-
wadzenia ewentualnych zmian w przygotowanych ofer-
tach, ustalono, i¿ zapytania dotycz¹ce szczegó³owych
warunków przetargu mog¹ byæ zg³aszane nie póŸniej ni¿
14 dni przed up³ywem terminu sk³adania ofert.
Rozporz¹dzenie ujednolica równie¿ i dostosowuje sto-
sowan¹ terminologiê oraz koryguje nieœcis³oœci jêzykowe i
redakcyjne. W § 4 ust. 2 dokonano zamiany tytu³u z Dzien-
nik Urzêdowy Wspólnot Europejskich na obecnie obowi¹-
zuj¹cy: Dziennik Urzêdowy Unii Europejskiej. Zgodnie z
terminologi¹ ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo geo-
logiczne i górnicze, zastosowano sformu³owanie „nabycie
prawa u¿ytkowania górniczego” wszêdzie tam, gdzie jest
mowa o przetargu, natomiast sformu³owanie „ustanowienie
u¿ytkowania górniczego” odnosi siê do umowy podpisywa-
nej w wyniku zakoñczenia procedury przetargowej oraz
zwi¹zanego z ni¹ wynagrodzenia.
1128
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
Dz. U. Nr 110, poz. 934
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 15 czerwca 2005 r.
zmieniaj¹ce rozporz¹dzenie w sprawie kategorii prac geologicznych,
kwalifikacji do wykonywania, dozorowania i kierowania tymi pracami
oraz sposobu postêpowania w sprawach stwierdzania kwalifikacji
Na podstawie art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
— Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96,
z póŸn. zm
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. W rozporz¹dzeniu Ministra Œrodowiska z dnia 19
grudnia 2001 r. w sprawie kategorii prac geologicznych,
kwalifikacji do wykonywania, dozorowania i kierowania
tymi pracami oraz sposobu postêpowania w sprawach
stwierdzania kwalifikacji (Dz. U. Nr 153, poz. 1776 oraz z
2004 r. Nr 180, poz. 1868) wprowadza siê nastêpuj¹ce
zmiany:
1) w § 2 w ust. 1 pkt 4–6 otrzymuj¹ brzmienie:
„4) kategoria IV:Poszukiwanie i rozpoznawanie zasobów
wód podziemnych, w tym solanek, wód
leczniczych i termalnych, oraz okreœla-
nie warunków hydrogeologicznych w
zwi¹zku z projektowaniem odwodnieñ
dla wydobywania kopalin ze z³ó¿, wt³a-
czaniem wód do górotworu, projekto-
waniem odwodnieñ budowlanych otwo-
rami wiertniczymi, projektowaniem inwes-
tycji mog¹cych zanieczyœciæ wody pod-
ziemne, obejmuj¹cych w szczególnoœci
sk³adowanie odpadów na powierzchni,
bezzbiornikowym magazynowaniem sub-
stancji oraz sk³adowaniem odpadów w
górotworze, tak¿e w podziemnych wy-
robiskach górniczych, ustanawianiem
obszarów ochronnych zbiorników wód
podziemnych, zakoñczeniem lub zmian¹
poziomu odwadniania likwidowanych
zak³adów górniczych oraz wykonywa-
niem prac na potrzeby wykorzystywania
ciep³a Ziemi i ujmowania wód podziem-
nych,
5) kategoria V: Poszukiwanie i rozpoznawanie zasobów
wód podziemnych, z wy³¹czeniem sola-
nek, wód leczniczych i termalnych, oraz
okreœlanie warunków hydrogeologicz-
nych w zwi¹zku z projektowaniem od-
wodnieñ budowlanych otworami wiert-
niczymi, projektowaniem inwestycji mo-
g¹cych zanieczyœciæ wody podziemne,
obejmuj¹cych w szczególnoœci sk³ado-
wanie odpadów na powierzchni, bezzbior-
nikowym magazynowaniem substancji
oraz sk³adowaniem odpadów w góro-
tworze, tak¿e w podziemnych wyrobis-
kach górniczych, ustanawianiem obsza-
rów ochronnych zbiorników wód pod-
ziemnych oraz wykonywaniem prac na
potrzeby wykorzystywania ciep³a Ziemi
i ujmowania wód podziemnych,
6) kategoria VI: Ustalanie warunków geologiczno-in¿y-
nierskich na potrzeby zagospodarowa-
nia przestrzennego i posadawiania obiek-
tów budowlanych, w tym zak³adów gór-
niczych i budownictwa wodnego, bez-
zbiornikowego magazynowania substan-
cji oraz sk³adowania odpadów w góro-
tworze, w tym w podziemnych wyrobis-
kach górniczych, a tak¿e sk³adowania od-
padów na powierzchni,”;
2) § 6–8 otrzymuj¹ brzmienie:
“§ 6. O stwierdzenie kwalifikacji do wykonywania, do-
zorowania i kierowania pracami geologicznymi
kategorii IV mo¿e ubiegaæ siê osoba, która posiada
dyplom ukoñczenia studiów wy¿szych na kierun-
kach geologia lub górnictwo i geologia, odby³a co
najmniej trzyletni¹ praktykê zawodow¹ w zakre-
sie dozoru prac geologicznych oraz przy sporz¹-
dzaniu projektów prac geologicznych i dokumen-
tacji geologicznych zwi¹zanych z poszukiwaniem
i rozpoznawaniem zasobów wód podziemnych, w
tym solanek, wód leczniczych i termalnych, oraz
z okreœlaniem warunków hydrogeologicznych,
w zwi¹zku z projektowaniem odwodnieñ dla
wydobywania kopalin ze z³ó¿, wt³aczaniem wód
do górotworu, bezzbiornikowym magazynowa-
niem substancji, sk³adowaniem odpadów w góro-
tworze, tak¿e w podziemnych wyrobiskach górni-
czych, zwi¹zanych z zakoñczeniem odwadniania
lub zmian¹ poziomu odwadniania likwidowanych
1129
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Preze-
sa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134,
poz. 1438).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i
Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115,
poz. 1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz.
2055, z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
zak³adów górniczych, ustanawianiem obszarów
ochronnych zbiorników wód podziemnych oraz
wykonywaniem prac na potrzeby wykorzystywa-
nia ciep³a Ziemi i ujmowania wód podziemnych.
§ 7. O stwierdzenie kwalifikacji do wykonywania, do-
zorowania i kierowania pracami geologicznymi
kategorii V mo¿e ubiegaæ siê osoba, która posiada
dyplom ukoñczenia studiów wy¿szych na kierun-
kach geologia lub górnictwo i geologia, odby³a co
najmniej trzyletni¹ praktykê zawodow¹ w zakre-
sie dozoru prac geologicznych oraz przy sporz¹-
dzaniu projektów prac geologicznych i dokumen-
tacji geologicznych zwi¹zanych z poszukiwaniem
i rozpoznawaniem zasobów wód podziemnych,
a tak¿e przy okreœlaniu warunków hydrogeolo-
gicznych dla bezzbiornikowego magazynowania
substancji oraz sk³adowania odpadów w górotworze,
tak¿e w podziemnych wyrobiskach górniczych,
ustanawiania obszarów ochronnych zbiorników
wód podziemnych oraz wykonywania prac na
potrzeby wykorzystywania ciep³a Ziemi i ujmo-
wania wód podziemnych.
§ 8. O stwierdzenie kwalifikacji do wykonywania, do-
zorowania i kierowania pracami geologicznymi
kategorii VI mo¿e ubiegaæ siê osoba, która posia-
da dyplom ukoñczenia studiów wy¿szych na kie-
runkach geologia lub górnictwo i geologia, odby³a
co najmniej trzyletni¹ praktykê zawodow¹ w za-
kresie dozoru prac geologicznych, w laboratorium
mechaniki gruntów oraz przy sporz¹dzaniu pro-
jektów prac geologiczno-in¿ynierskich i doku-
mentacji geologiczno-in¿ynierskich na potrzeby
zagospodarowania przestrzennego, posadawiania
obiektów budowlanych, w tym zak³adów górni-
czych i budownictwa wodnego, oraz bezzbiorni-
kowego magazynowania substancji oraz sk³ado-
wania odpadów w górotworze, w tym w podziem-
nych wyrobiskach górniczych, a tak¿e sk³adowa-
nia odpadów na powierzchni.”
§ 2. Kwalifikacje do wykonywania, dozorowania i kie-
rowania pracami geologicznymi w kategorii IV–VI stwier-
dzone na podstawie dotychczasowych przepisów odpo-
wiadaj¹ kategoriom IV–VI okreœlonym w niniejszym roz-
porz¹dzeniu.
§ 3. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca
2005 roku.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
Komentarz
Edward Werbanowski*
Zmiana rozporz¹dzenia Ministra Œrodowiska z dnia 19
grudnia 2001 roku w sprawie kategorii prac geologicz-
nych, kwalifikacji do wykonywania, dozorowania i kiero-
wania tymi pracami oraz sposobu postêpowania w sprawach
stwierdzania kwalifikacji (Dz. U. Nr 153, poz. 1776 oraz z
2004 r. Nr 180, poz. 1868) stanowi konsekwencjê zmian
wprowadzonych do art. 6 w pkt 2, do art. 42 ust. 1 w pkt 2
lit. d i lit. e oraz art. 43 w ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 22
kwietnia 2005 roku o zmianie ustawy — Prawo geologiczne
i górnicze oraz ustawy o odpadach (Dz. U. Nr 90, poz. 758).
W art. 6 w pkt 2 znowelizowanej ustawy — Prawo geo-
logiczne i górnicze, która wesz³a w ¿ycie z dniem 1 lipca
2005 r., do prac geologicznych zaliczone zosta³y prace
wykonywane na potrzeby wykorzystania ciep³a Ziemi.
Prace te maj¹ byæ projektowane i dokumentowane przez
osoby posiadaj¹ce odpowiednie kwalifikacje geologiczne.
W tym stanie rzeczy zasz³a koniecznoœæ uzupe³nienia
zakresu prac przewidzianych do wykonywania w ramach
kategorii IV i kategorii V.
Natomiast w art. 42 ust. 1 w pkt 2 pod lit. d i lit. e nowe-
li ustawy — Prawo geologiczne i górnicze zmienione zosta³y
dotychczasowe nazwy dokumentacji sporz¹dzanych w celu
okreœlenia warunków hydrogeologicznych, a w art. 43 w
ust. 1 w pkt 4 i dodanym pkt 5, zmieniono dotychczasowe
nazwy dokumentacji geologiczno-in¿ynierskich. W zwi¹zku
z powy¿szym zmieniono zapisy dotycz¹ce zakresu upraw-
nieñ geologicznych w kategorii IV, V i VI, tj. w § 2 w ust. 1
pkt 4–6 niniejszego rozporz¹dzenia.
W celu zapewnienia wewnêtrznej spójnoœci rozpo-
rz¹dzenia zmodyfikowano § 6–8, w szczególnoœci poprzez
uwzglêdnienie (nabywanej od 1 lipca 2005 r.) praktyki
zawodowej w zakresie dozoru prac geologicznych oraz
przy sporz¹dzaniu projektów prac geologicznych i doku-
mentacji geologicznych wykonywanych w celu wykorzys-
tania ciep³a Ziemi i ujmowania wód podziemnych.
1130
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
Dz. U. Nr 110, poz. 935
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 16 czerwca 2005 r.
w sprawie podziemnych sk³adowisk odpadów
2)
Na podstawie art. 82b ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
— Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96,
z póŸn. zm.
3)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. Rozporz¹dzenie okreœla:
1) szczegó³owe wymagania, jakim powinny odpowiadaæ
poszczególne typy podziemnych sk³adowisk odpadów
w zakresie lokalizacji, eksploatacji i zamkniêcia;
2) zakres, sposób i warunki prowadzenia monitoringu tych
sk³adowisk.
§ 2. 1. Sk³adowiska podziemnego odpadów niebezpiecz-
nych oraz sk³adowiska podziemnego odpadów innych ni¿
niebezpieczne i obojêtne nie lokalizuje siê:
1) w strefach ochronnych ujêæ wody i na obszarach ochron-
nych zbiorników wód œródl¹dowych;
2) na obszarach wystêpowania lub zagro¿onych oddzia³ywa-
niem gwa³townych zjawisk, mog¹cych uniemo¿liwiæ
bezpieczn¹ eksploatacjê sk³adowiska, w tym:
a) zwiêkszon¹ aktywnoœci¹ sejsmiczn¹ naturaln¹ lub
wzbudzon¹ dzia³alnoœci¹ cz³owieka,
b) zwiêkszon¹ aktywnoœci¹ tektoniczn¹ oraz na prze-
biegu strefy uskokowej,
c) powodziami o wiêkszym prawdopodobieñstwie ich
pojawienia siê ni¿ wody 500-letniej,
d) masowymi ruchami ziemi;
3) na obszarach wystêpowania:
a) zjawisk krasowych lub sufozyjnych,
b) intensywnej erozji wg³êbnej lub denudacji, których
tempo wskazuje, ¿e granica przestrzeni objêtej prze-
widywanymi szkodliwymi wp³ywami podziemnego
sk³adowania odpadów ods³oni siê na powierzchni
ziemi przed up³ywem 10 000 lat;
4) na obszarach górniczych utworzonych dla kopalin lecz-
niczych;
5) na obszarach, na których prowadzenie dzia³alnoœci pole-
gaj¹cej na sk³adowaniu odpadów w górotworze, w tym
w podziemnych wyrobiskach górniczych, narusza zasadê
racjonalnej gospodarki z³o¿em kopaliny podstawowej;
6) na obszarach o szczególnej wartoœci kulturowej, rekreacyj-
nej lub zdrowotnej.
2. Sk³adowiska podziemnego odpadów obojêtnych nie
lokalizuje siê na obszarach i w strefach, o których mowa w
ust. 1 pkt 1 i 4–6.
§ 3. 1. Wyboru lokalizacji sk³adowiska podziemnego do-
konuje siê na podstawie wyników zawartych w dokumenta-
cji hydrogeologicznej oraz geologiczno-in¿ynierskiej, okreœ-
laj¹cej warunki charakteryzuj¹ce wybrane formacje geolo-
giczne, w zwi¹zku ze sk³adowaniem okreœlonych grup odpa-
dów.
2. Do warunków, o których mowa w ust. 1, zalicza siê
w szczególnoœci:
1) mi¹¿szoœæ i rozci¹g³oœæ formacji geologicznej;
2) wytrzyma³oœæ i odkszta³calnoœæ (konwergencjê) góro-
tworu;
3) liczbê poziomów wodonoœnych wraz z charakterystyk¹
wystêpuj¹cych w nich wód podziemnych;
4) prêdkoœæ i kierunki przep³ywu wód podziemnych (hydro-
dynamikê) w górotworze;
5) przepuszczalnoœæ nadk³adu;
6) szczelinowatoœæ górotworu s³u¿¹c¹ migracji roztworów
wodnych o w³asnoœciach korozyjnych;
7) reaktywnoœæ ska³ na dzia³anie roztworów, w tym: pêcz-
nienie, rozmakanie, rozpuszczanie;
8) wielkoœæ dop³ywów wód podziemnych do wyrobisk;
9) poziom metanonoœnoœci;
10) temperaturê i ciœnienie panuj¹ce w górotworze;
11) odleg³oœæ komór przeznaczonych do sk³adowania odpa-
dów od innych wyrobisk, nie bêd¹cych czêœci¹ sk³adow¹
podziemnego sk³adowiska lub nale¿¹cych do innych
zak³adów górniczych, w zwi¹zku z: zagro¿eniami wod-
1131
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).
2)
Przepisy niniejszego rozporz¹dzenia wdra¿aj¹ postanowienia dyrektywy Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie
sk³adowania odpadów (Dz. Urz. WE L 182 z 16.07.1999 str. 1) oraz decyzji Rady 2001/33/WE z dnia 19 grudnia 2002 r. ustana-
wiaj¹cej kryteria i procedury przyjêcia odpadów na sk³adowiska, na podstawie art. 16 i za³¹cznika II do Dyrektywy 1999/31/WE
(Dz. Urz. WE L 011 z 16.01.2003 str. 27) w zakresie lokalizacji, eksploatacji i zamkniêcia oraz okreœlenia zakresu, sposobu i warun-
ków prowadzenia monitoringu poszczególnych typów sk³adowisk podzie
mnych.
3)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr
133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 11
90, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz. 2055,
z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
nymi, t¹paniami, wybuchami metanu oraz prowadzeniem
robót górniczych, w tym z u¿yciem materia³ów wybu-
chowych.
3. Sk³adowisko podziemne lokalizuje siê w formacjach
geologicznych zapewniaj¹cych odpowiednie warunki,
w szczególnoœci do usytuowania komór do sk³adowania
odpadów, filarów ochronnych oraz zaplecza techniczno-eks-
ploatacyjnego.
4. Sk³adowisko podziemne lokalizuje siê w obrêbie ist-
niej¹cego lub zlikwidowanego zak³adu górniczego zale¿-
nie od zastosowanej techniki i mo¿liwoœci jej adaptacji na
potrzeby sk³adowania odpadów.
§ 4. 1. Sk³adowisko podziemne lokalizuje siê w forma-
cji geologicznej stanowi¹cej naturaln¹ barierê geologiczn¹
dla ewentualnej migracji substancji niebezpiecznych poza
granice przestrzeni objêtej przewidywanymi szkodliwymi
wp³ywami sk³adowanych odpadów.
2. Bariera geologiczna powinna skutecznie izolowaæ
odpady od œrodowiska oraz ograniczaæ migracjê substancji
niebezpiecznych do stopnia, w jakim nie bêd¹ one mia³y
nieodwracalnego negatywnego wp³ywu na œrodowisko po
zamkniêciu sk³adowiska podziemnego.
3. W miejscach, gdzie naturalna bariera geologiczna
nie spe³nia warunków okreœlonych w ust. 2, stosuje siê
sztucznie wykonan¹ barierê geologiczn¹ o parametrach
wytrzyma³oœciowych odpowiednich do warunków panu-
j¹cych w górotworze.
§ 5. Eksploatacjê sk³adowiska podziemnego odpadów
niebezpiecznych prowadzi siê z zastosowaniem najlep-
szych dostêpnych technik.
§ 6. 1. Podczas eksploatacji sk³adowiska podziemnego
odpadów niebezpiecznych zapewnia siê:
1) pobranie i zaewidencjonowanie próbek odpadów prze-
znaczonych do sk³adowania;
2) trwa³e przechowywanie zaewidencjonowanych próbek
sk³adowanych odpadów;
3) ograniczenie oddzia³ywania warunków atmosferycz-
nych na odpady przeznaczone do sk³adowania;
4) bezpieczny transport odpadów w obrêbie sk³adowiska;
5) umieszczanie opakowañ z odpadami w komorach sk³ado-
wiska w sposób uniemo¿liwiaj¹cy ich uszkodzenie pod
wp³ywem w³asnego ciê¿aru;
6) sk³adowanie ró¿nych grup odpadów w osobno wydzie-
lonych komorach, ze wzglêdu na w³asnoœci fizykoche-
miczne lub biologiczne;
7) przeciwdzia³anie mieszaniu opakowañ zawieraj¹cych
odpady zaliczane do ró¿nych grup;
8) przeciwdzia³anie rozprzestrzenianiu odpadów, w tym
poprzez wype³nianie materia³ami izoluj¹cymi wolnych
przestrzeni pomiêdzy opakowaniami z odpadami;
9) gromadzenie wód pochodz¹cych z odwodnienia pod-
ziemnego sk³adowiska odpadów oraz poddawanie ich
oczyszczaniu w stopniu umo¿liwiaj¹cym ich przyjêcie
przez oczyszczalniê œcieków lub odprowadzenie do
wód lub do ziemi;
10) odizolowanie od wp³ywu ewentualnych robót górni-
czych prowadzonych w otaczaj¹cym górotworze.
2. Próbki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, pobiera siê z
reprezentatywnej czêœci odpadu podczas sprawdzenia zgod-
noœci przyjmowanych odpadów na sk³adowisko z danymi
zawartymi w karcie przekazania odpadu.
3. Próbki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, pobiera siê i
przechowuje w sposób umo¿liwiaj¹cy przeprowadzenie
badañ w³asnoœci fizycznych, chemicznych lub biologicz-
nych przed zamkniêciem podziemnego sk³adowiska.
§ 7. Odpady przygotowuje siê do sk³adowania i sk³aduje
w sposób uniemo¿liwiaj¹cy migracjê zawartych w nich
substancji niebezpiecznych poza granice przestrzeni objêtej
przewidywanymi szkodliwymi wp³ywami tej dzia³alnoœci
w okresie eksploatacji i po zamkniêciu sk³adowiska pod-
ziemnego.
§ 8. Do eksploatacji sk³adowiska podziemnego odpa-
dów innych ni¿ niebezpieczne i obojêtne stosuje siê § 6 ust. 1
pkt 3–10.
§ 9. 1. W przypadku wydzielenia na sk³adowisku podziem-
nym odpadów innych ni¿ niebezpieczne i obojêtne czêœci
przeznaczonej do sk³adowania odpadów niebezpiecznych,
do eksploatacji czêœci przeznaczonej do sk³adowania od-
padów niebezpiecznych stosuje siê § 6.
2. Czêœæ przeznaczon¹ do sk³adowania odpadów niebez-
piecznych na sk³adowisku podziemnym odpadów innych ni¿
niebezpieczne i obojêtne wydziela siê w sposób uniemo¿li-
wiaj¹cy kontakt odpadów niebezpiecznych z innymi odpadami.
3. Odpady niebezpieczne transportuje siê do czêœci prze-
znaczonej do ich sk³adowania oddzielnie od transportu
innych odpadów.
§ 10. Do eksploatacji sk³adowiska podziemnego odpa-
dów obojêtnych stosuje siê § 6 ust. 1 pkt 6 i 8–10.
§ 11. 1. Wymagania, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 1,
2, 6 i 7, nie dotycz¹ sk³adowiska podziemnego odpadów
niebezpiecznych, na którym s¹ sk³adowane wy³¹cznie nastê-
puj¹ce rodzaje odpadów niebezpiecznych pochodz¹cych z
budowy, remontu i rozbiórki obiektów budowlanych oraz
infrastruktury drogowej, wymienione w katalogu odpadów
stanowi¹cym za³¹cznik do rozporz¹dzenia Ministra Œrodo-
wiska z dnia 27 wrzeœnia 2001 r. w sprawie katalogu odpa-
dów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) oznaczone kodami: 17 06 01*
Materia³y izolacyjne zawieraj¹ce azbest i 17 06 05* Mate-
ria³y konstrukcyjne zawieraj¹ce azbest.
2. Sk³adowanie odpadów, o których mowa w ust. 1, pro-
wadzi siê ze szczególnym uwzglêdnieniem bezpieczeñstwa
i ochrony zdrowia pracowników, zwi¹zanego z emisj¹ py³ów
pochodz¹cych z dyspersji w³ókien azbestowych.
§ 12. Sk³adowisko podziemne konstruuje siê w sposób
umo¿liwiaj¹cy:
1) zamkniêcie sk³adowiska przed up³ywem terminu, na jaki
zosta³a udzielona koncesja na sk³adowanie odpadów;
2) podjêcie w przysz³oœci dzia³añ naprawczych lub odzysku
odpadów.
§ 13. Sk³adowisko podziemne wykonuje siê w sposób
uniemo¿liwiaj¹cy dostêp osób nieuprawnionych oraz niele-
galne sk³adowanie odpadów w trakcie eksploatacji i po jego
zamkniêciu.
§ 14. W procesie zamkniêcia sk³adowiska podziemnego
lub jego czêœci wykonuje siê prace likwidacyjne w sposób
zabezpieczaj¹cy, w szczególnoœci przed:
1132
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1) szkodliwym oddzia³ywaniem odpadów na wody pod-
ziemne oraz umo¿liwiaj¹cy obserwacjê wp³ywu sk³ado-
wiska odpadów na œrodowisko;
2) infiltracj¹ wód opadowych, powierzchniowych i podziem-
nych, w tym poprzez budowê sztucznych barier geolo-
gicznych, tam, zasypywanie i uszczelnianie szybów
i odwiertów;
3) wydostawaniem siê produktów gazowych.
§ 15. 1. Monitoring sk³adowiska podziemnego prowadzi
siê w trzech fazach:
1) przedeksploatacyjnej — okres do uzyskania koncesji
na sk³adowanie odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych;
2) eksploatacyjnej — okres od dnia uzyskania koncesji na
sk³adowanie odpadów do dnia uzyskania decyzji o cof-
niêciu lub wygaœniêciu koncesji;
3) poeksploatacyjnej — okres nie krótszy ni¿ 30 lat, licz¹c
od dnia uzyskania decyzji o wygaœniêciu lub cofniêciu
koncesji.
2. Monitoring sk³adowiska podziemnego prowadzi przed-
siêbiorca zgodnie z okreœlonym w koncesji zakresem i spo-
sobem.
3. Przedsiêbiorca niezw³ocznie informuje organ konce-
syjny o wszystkich istotnych, niekorzystnych dla œrodowis-
ka zjawiskach zwi¹zanych ze sk³adowaniem odpadów w
górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych
wraz z przedstawieniem dzia³añ, jakie zostan¹ podjête w
celu ich zminimalizowania.
4. Okres prowadzenia monitoringu w fazie poeksploata-
cyjnej wyd³u¿a siê w przypadku stwierdzenia migracji sub-
stancji niebezpiecznych, pochodz¹cych ze sk³adowanych
odpadów, poza granice przestrzeni objêtej przewidywanymi
szkodliwymi wp³ywami podziemnego sk³adowania odpadów.
5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, monitoring w
fazie poeksploatacyjnej prowadzi siê przez 10 lat od usta-
nia negatywnego oddzia³ywania na œrodowisko sk³adowa-
nych odpadów, a zakres, sposób i warunki prowadzenia
monitoringu dostosowuje siê do zaistnia³ej sytuacji.
§ 16. 1. Monitoring w fazie przedeksploatacyjnej prowa-
dzi siê w zakresie niezbêdnym do sporz¹dzenia dokumen-
tacji hydrogeologicznej oraz dokumentacji geologiczno-
in¿ynierskiej, w zwi¹zku ze sk³adowaniem odpadów w góro-
tworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych.
2. Monitoring w fazie przedeksploatacyjnej prowadzi siê
w celu okreœlenia pierwotnego stanu œrodowiska oraz wyzna-
czenia zakresu, sposobu i warunków prowadzenia monitorin-
gu dla fazy eksploatacyjnej i polega w szczególnoœci na:
1) okreœleniu warunków, o których mowa w § 3;
2) okreœleniu substancji i parametrów wskaŸnikowych oraz
czêstotliwoœci pobierania próbek wód powierzchnio-
wych, podziemnych i pochodz¹cych z odwodnienia
wyrobisk oraz zu¿ytego powietrza odprowadzanego ze
sk³adowiska podziemnego;
3) lokalizacji otworów obserwacyjnych oraz innych punk-
tów pomiarowych do prowadzenia monitoringu w fazie
eksploatacyjnej.
3. Parametry wskaŸnikowe, o których mowa w ust. 2 pkt 2,
ustala siê w ten sposób, ¿e ich przekroczenie œwiadczy o
szkodliwym wp³ywie podziemnego sk³adowania odpadów
na œrodowisko.
4. Liczba otworów obserwacyjnych, o których mowa w
ust. 2 pkt 3, nie mo¿e byæ mniejsza ni¿ trzy otwory, przy
czym jeden lokalizuje siê na dop³ywie wód podziemnych do
sk³adowiska, a dwa na ich odp³ywie.
§ 17. 1. Monitoring w fazie eksploatacyjnej prowadzi siê
zgodnie z warunkami ustalonymi w dokumentacji hydrogeo-
logicznej i geologiczno-in¿ynierskiej wykorzystuj¹c otwory
obserwacyjne i punkty pomiarowe, o których mowa w § 16
ust. 2 pkt 3.
2. Monitoring w fazie eksploatacyjnej polega w szcze-
gólnoœci na:
1) badaniu substancji i parametrów wskaŸnikowych okreœ-
lonych zgodnie z § 16 ust. 2 pkt 2;
2) kontroli warunków panuj¹cych w górotworze, w tym:
a) konwergencji,
b) wielkoœci dop³ywów wód podziemnych do wyrobisk,
c) poziomu metanonoœnoœci.
§ 18. 1. Zakres, sposób i warunki prowadzenia monito-
ringu podziemnego sk³adowiska odpadów w fazie poeks-
ploatacyjnej ustala siê na podstawie wyników monitoringu
przeprowadzonego w fazie eksploatacyjnej.
2. Monitoring w fazie poeksploatacyjnej polega w szcze-
gólnoœci na:
1) badaniu substancji i parametrów wskaŸnikowych wód
podziemnych, o których mowa w § 16 ust. 2 pkt 2;
2) kontroli warunków panuj¹cych w górotworze, w tym
konwergencji;
3) kontroli geochemicznej powietrza glebowego w rejo-
nie zlikwidowanych szybów i odwiertów.
§ 19. 1. Pobranie próbek do badañ oraz badania sub-
stancji i parametrów wskaŸnikowych, w zwi¹zku z monito-
ringiem w fazie eksploatacyjnej i w fazie poeksploatacyjnej,
wykonuje siê z czêstotliwoœci¹ nie mniejsz¹ ni¿ co 6 miesiêcy.
2. Badania substancji i parametrów wskaŸnikowych pro-
wadz¹ laboratoria badawcze posiadaj¹ce wdro¿ony system
jakoœci w rozumieniu przepisów o normalizacji, zgodnie z
norm¹ PN-EN ISO/IEC 17025:2001.
§ 20. Prowadz¹c monitoring w fazie eksploatacyjnej i
w fazie poeksploatacyjnej przedsiêbiorca sk³ada organowi
koncesyjnemu roczny raport w terminie do koñca pierwsze-
go kwarta³u, po zakoñczeniu roku kalendarzowego, którego
ten raport dotyczy³.
§ 21. Monitoringu w fazie poeksploatacyjnej nie pro-
wadzi siê w odniesieniu do:
1) sk³adowiska podziemnego odpadów niebezpiecznych,
o którym mowa w § 11 ust. 1;
2) sk³adowiska podziemnego odpadów obojêtnych.
§ 22. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca
2005 r.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
1133
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Komentarz
Andrzej Przybycin*
Ustawa z dnia 22 kwietnia 2005 r. o zmianie ustawy
Prawo geologiczne i górnicze oraz ustawy o odpadach
(Dz. U. Nr 90, poz. 758) w art. 82b ust. 2 przewiduje okreœ-
lenie w drodze rozporz¹dzenia ministra w³aœciwego do spraw
œrodowiska szczegó³owych wymagañ, jakim powinny od-
powiadaæ poszczególne typy podziemnych sk³adowisk od-
padów w zakresie lokalizacji, eksploatacji i zamkniêcia,
oraz zakres, sposób i warunki prowadzenia monitoringu
tych sk³adowisk, uwzglêdniaj¹c uwarunkowania geologiczne.
Celem niniejszego rozporz¹dzenia jest dope³nienie trans-
pozycji prawa polskiego do wymagañ dotycz¹cych pod-
ziemnych sk³adowisk odpadów, zawartych w:
dyrektywie Rady Wspólnoty Europejskiej 1999/31/WE
z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie sk³adowania odpadów
(Dz. Urz. WE L 182 z 16.07.1999 str. 1);
decyzji Rady 2001/33/WE z dnia 19 grudnia 2002 r.,
ustanawiaj¹cej kryteria i procedury przyjêcia odpadów na
sk³adowiska zgodnie z art. 16 i za³¹cznikiem II do Dyrekty-
wy 1999/31/WE (Dz. Urz. WE L 011 z 16.01.2003 str. 27).
Przepisy Prawa geologicznego i górniczego dotycz¹ce
prowadzenia dzia³alnoœci w zakresie sk³adowania odpadów
w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górni-
czych, oraz planu ruchu zak³adu górniczego zawieraj¹
wytyczne, które mo¿na uznaæ za wdro¿enie wymagañ ww.
aktów prawa europejskiego. Przepisy te nie zawieraj¹ jed-
nak wymagañ wynikaj¹cych z art. 16 oraz za³¹cznika II
ww. dyrektywy Rady WE oraz nie odnosz¹ siê do decyzji
Rady WE dotycz¹cej m.in. kryteriów i procedur akceptacji
odpadów na sk³adowiskach oraz lokalizacji, eksploatacji,
monitoringu i nadzoru poeksploatacyjnego podziemnych
sk³adowisk odpadów.
Dotychczas brakowa³o w polskich przepisach praw-
nych szczegó³owej regulacji powy¿szych kwestii. Jedynie
dzia³alnoœæ polegaj¹ca na podziemnym sk³adowaniu odpa-
dów promieniotwórczych zosta³a uregulowana w tym zakre-
sie w rozdziale 6. rozporz¹dzenia Rady Ministrów z dnia 3
grudnia 2002 r. w sprawie odpadów promieniotwórczych i
wypalonego paliwa j¹drowego (Dz. U. Nr 230, poz. 1925),
bêd¹cego aktem wykonawczym do Prawa atomowego.
Omawiane rozporz¹dzenie okreœla wymagania wobec
podziemnych sk³adowisk odpadów niebezpiecznych, odpa-
dów innych ni¿ niebezpieczne i obojêtne oraz odpadów
obojêtnych. Szczególn¹ uwagê poœwiêcono szeroko pojê-
tym warunkom geologicznym podziemnego sk³adowiska,
zasadom bezpiecznej dla ludzi i œrodowiska eksploatacji
oraz monitoringowi, prowadzonemu przez ca³y czas funk-
cjonowania sk³adowiska i wiele lat po jego zamkniêciu.
Nale¿y podkreœliæ, ¿e podstawow¹ spraw¹ jest w³aœciwa
lokalizacja podziemnego sk³adowiska w odniesieniu do
rodzaju odpadów przeznaczonych do sk³adowania.
Przepisy niniejszego rozporz¹dzenia wskazuj¹ przed-
siêbiorcom i organom koncesyjnym kryteria, jakimi po-
winny siê kierowaæ przy wyborze lokalizacji podziemnego
sk³adowiska odpadów, tj. kryteria wyboru odpowiednich
warunków geologicznych, maj¹c na uwadze potrzebê wy-
izolowania ze œrodowiska niektórych rodzajów odpadów
niebezpiecznych na okres nawet kilku tysiêcy lat. Ponadto
przepisy rozporz¹dzenia okreœlaj¹ wymagania dotycz¹ce
warunków eksploatacji i zamkniêcia podziemnego sk³ado-
wiska odpadów, z uwzglêdnieniem bezpieczeñstwa ludzi i
œrodowiska. W tym zakresie nawi¹zuj¹ one do istniej¹cych
przepisów technicznych, dotycz¹cych prowadzenia ruchu
zak³adu górniczego.
O sposobie eksploatacji, zamkniêcia oraz monitoringu
podziemnego sk³adowiska przes¹dza jego lokalizacja. St¹d
ostateczne wytyczne, dotycz¹ce tych spraw, powinny zos-
taæ ustalone po przeprowadzeniu wnikliwej oceny warun-
ków lokalizacyjnych, poprzez sporz¹dzenie dokumentacji
hydrogeologicznej i geologiczno-in¿ynierskiej oraz uwzglêd-
nione w koncesji i planie ruchu zak³adu górniczego. Taki
tok postêpowania jest zbie¿ny z rozwi¹zaniami przyjêtymi
w prawodawstwie WE.
Lokalizacja i eksploatacja sk³adowiska podziemnego
zale¿¹ od bardzo wielu zmiennych — przede wszystkim od
rodzaju i iloœci sk³adowanych odpadów oraz lokalnych wa-
runków geologicznych, hydrogeologicznych i geologicz-
no-in¿ynierskich. W zwi¹zku z tym, rozporz¹dzenie wska-
zuje wszystkie elementy, które koniecznie powinny byæ
uwzglêdnione przez przedsiêbiorcê przy projektowaniu in-
westycji polegaj¹cej na podziemnym sk³adowaniu odpa-
dów, a tak¿e w czasie funkcjonowania oraz po jej zamkniêciu.
Szczególnie istotnym elementem jest w³aœciwe pro-
wadzenie monitoringu podziemnego sk³adowiska odpadów,
g³ównie w celu wczesnego wykrycia ewentualnego przedo-
stania siê substancji niebezpiecznych do wód podziemnych
oraz kontroli ich rozprzestrzeniania siê i w zwi¹zku z tym
minimalizowania niekorzystnego oddzia³ywania na œrodo-
wisko. Rozporz¹dzenie okreœla szczegó³y dotycz¹ce prowa-
dzenia monitoringu w trzech fazach: przedeksploatacyjnej,
eksploatacyjnej i poeksploatacyjnej.
Wszelkie dzia³ania naprawcze w przypadku awarii i
uwolnienia substancji niebezpiecznych do œrodowiska
poci¹gn¹ za sob¹ olbrzymie nak³ady finansowe, dlatego
tak istotne znaczenie maj¹ dzia³ania zapobiegaj¹ce ewen-
tualnym awariom. Jednym z istotnych wymagañ bêdzie
pobieranie przez przedsiêbiorcê próbek odpadów niebez-
piecznych, w celu ich zaewidencjonowania i trwa³ego
przechowywania do czasu zamkniêcia podziemnego
sk³adowiska. Dzia³anie takie umo¿liwi wnikliw¹ kontrolê
odpadów przyjmowanych na sk³adowisko. Jednoczeœnie,
w trakcie eksploatacji sk³adowiska zawsze bêdzie mo¿liwe
przeprowadzenie dodatkowych badañ w³aœciwoœci fizyko-
chemicznych lub biologicznych.
Budowa podziemnych sk³adowisk odpadów stanowi
alternatywê dla sk³adowania odpadów na powierzchni i w
okreœlonych przypadkach mo¿e stanowiæ lepsze roz-
wi¹zanie problemu ich unieszkodliwienia. Szczególnie
odpady azbestowe mog¹ z powodzeniem byæ sk³adowane
pod ziemi¹. Nie stanowi¹ one zagro¿enia dla czystoœci wód
1134
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
podziemnych i w zwi¹zku z tym w przypadku ich sk³ado-
wania nie ma koniecznoœci stosowania wodoszczelnej
bariery geologicznej oraz prowadzenia monitoringu po
zamkniêciu sk³adowiska. Podczas eksploatacji mo¿na sto-
sowaæ wymogi takie, jak dla odpadów innych ni¿ niebez-
pieczne i obojêtne, jednak z zachowaniem szczególnej
troski o bezpieczeñstwo i higienê pracy. Podobnie sprawê
gospodarki odpadami azbestowymi reguluj¹ przepisy WE.
Dz. U. Nr 116, poz. 978
Dz. U. Nr 147, poz. 1230 sprost.
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 20 czerwca 2005 r.
zmieniaj¹ce rozporz¹dzenie w sprawie kryteriów bilansowoœci z³ó¿ kopalin
Na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27,
poz. 96, z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. W rozporz¹dzeniu Ministra Œrodowiska z dnia 18
grudnia 2001 r. w sprawie kryteriów bilansowoœci z³ó¿
kopalin (Dz. U. Nr 153, poz. 1774), w za³¹czniku wprowa-
dza siê nastêpuj¹ce zmiany:
1) Tabele 1–6 otrzymuj¹ brzmienie:
1135
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i
Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz
. 1190 i Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz. 2055,
z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
Z³o¿a wêgla kamiennego
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ dokumentowania
m
1000
2.
Minimalna mi¹¿szoœæ wêgla kamiennego w pok³adzie wraz z
przerostami o gruboœci do 30 cm
m
1 (0,6)*
3.
Minimalna œrednia wa¿ona wartoœæ opa³owa wêgla
kamiennego w pok³adzie wraz z przerostami
MJ/kg
15
4.
Maksymalna œrednia wa¿ona zawartoœæ siarki ca³kowitej
pok³adu wêgla kamiennego wraz z przerostami
%
2 (>2)*
„Tabela 1
Z³o¿a wêgla brunatnego
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ sp¹gu z³o¿a
m
350
2.
Minimalna mi¹¿szoœæ wêgla brunatnego w pok³adzie
m
3
3.
Maksymalny stosunek gruboœci nadk³adu do mi¹¿szoœci z³o¿a
–
12
4.
Minimalna œrednia wa¿ona wartoœæ opa³owa wêgla
brunatnego w pok³adzie wraz z przerostami, przy wilgotnoœci
wêgla 50%
MJ/kg
6,5
5.
Maksymalna œrednia wa¿ona zawartoœæ siarki ca³kowitej
pok³adu wêgla brunatnego wraz z przerostami, przy
wilgotnoœci wêgla 50%
%
2 (>2)*
Tabela 2
1136
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Z³o¿a metanu z wêgla kamiennego — jako kopalina g³ówna
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ dokumentowania
m
1500
2.
Minimalna metanonoœnoœæ wyznaczaj¹ca kontur strefy
z³o¿owej
m
3
/t c.s.w.
4,5
3.
Minimalna œrednia metanonoœnoœæ
m
3
/t c.s.w.
ponad 2,5 (wiêksza
od resztkowej)*
4.
Minimalna mi¹¿szoœæ pok³adu wêgla kamiennego
m
0,6
Tabela 3
Z³o¿a metanu z wêgla kamiennego — jako kopalina towarzysz¹ca w eksploatowanych z³o¿ach wêgla,
odzyskiwana systemem wyprzedzaj¹cego odmetanowania z wyrobisk górniczych
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ dokumentowania
m
do g³êbokoœci
udokumentowania kopaliny
g³ównej
2.
Minimalna metanonoœnoœæ
m
3
/t c.s.w.
4,5
3.
Minimalna œrednia metanonoœnoœæ wydzielonej czêœci z³o¿a
m
3
/t c.s.w.
wiêksza od resztkowej
4.
Minimalna mi¹¿szoœæ pok³adu wêgla kamiennego
m
0,1
Tabela 4
Z³o¿a ropy naftowej
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Minimalne pierwotne zasoby geologiczne
t
50000 (<50000)*
2.
Minimalna œrednia wydajnoœæ z otworu w konturze z³o¿a
t/d
2
3.
Minimalny stosunek pocz¹tkowego ciœnienia z³o¿owego do
ciœnienia hydrostatycznego
–
0,6
4.
Maksymalna gêstoœæ ropy naftowej
g/cm
3
0,9
Tabela 5
Z³o¿a gazu ziemnego
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Minimalne pierwotne zasoby geologiczne
mln m
3
60 (<60)*
2.
Minimalna œrednia wydajnoœæ z otworu w konturze z³o¿a
m
3
/d
3000
3.
Minimalna zawartoœæ wêglowodorów
% obj.
30
4.
Maksymalna zawartoœæ rtêci
mg/m
3
40
Tabela 6
”.
2) Tabele 13–15 otrzymuj¹ brzmienie:
3) Tabele 36 i 37 otrzymuj¹ brzmienie:
1137
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Z³o¿a rud miedzi (pok³adowe stratoidalne)
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ sp¹gu z³o¿a
m
1250 (1500)*
2.
Minimalna zawartoœæ miedzi (Cu) w próbce konturuj¹cej
z³o¿e
%
0,7
3.
Minimalna œrednia wa¿ona zawartoœæ ekwiwalentna miedzi
(Cu) z uwzglêdnieniem zawartoœci srebra (Ag) w profilu
z³o¿a wraz z przerostami Cu
e
= (%Cu) + 0,01 (g/t Ag)
%
0,7
4.
Minimalna zasobnoœæ z³o¿a (Cu
e
)
kg/m
2
50 (35)*
„Tabela 13
Z³o¿a rud molibdenowo-wolframowo-miedziowych (porfirowe)
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ dokumentowania z³o¿a
m
1000 (1200)*
2.
Minimalna zawartoϾ ekwiwalentna molibdenu (Mo) z
uwzglêdnieniem zawartoœci wolframu (W) i miedzi (Cu) w
próbce konturuj¹cej interwa³ rudy Mo
e
= (%Mo) + 1,5 (%W)
+ 0,2 (%Cu)
%
0,1
3.
Minimalna œrednia wa¿ona zawartoœæ ekwiwalentna
molibdenu Mo
e
w profilu wydzielonej czêœci (bloku) z³o¿a
%
0,1
4.
Minimalna zasobnoœæ wydzielonej czêœci (bloku) z³o¿a (Mo
e
)
m%
0,3 (0,15)*
Tabela 14
Z³o¿a rud cynku i o³owiu
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ sp¹gu z³o¿a
m
500
2.
Minimalna zawartoœæ cynku i o³owiu (Zn+Pb) w próbce
konturuj¹cej z³o¿e
%
2
3.
Minimalna œrednia wa¿ona zawartoœæ cynku i o³owiu
(Zn+Pb) w profilu z³o¿a wraz z przerostami
%
2
4.
Maksymalny stopieñ utlenienia rudy
%
35 (>35)*
5.
Minimalna zasobnoœæ z³o¿a (Zn+Pb)
m%
7(5)*
Tabela 15
”.
Z³o¿a piasków kwarcowych
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Minimalna mi¹¿szoœæ z³o¿a
m
2
2.
Maksymalny stosunek gruboœci nadk³adu do mi¹¿szoœci z³o¿a
–
0,5
3.
Maksymalna zawartoœæ py³ów mineralnych
%
5
4.
Minimalna zawartoϾ ziarn kwarcu
%
90
„Tabela 36
4) Tabele 44 i 45 otrzymuj¹ brzmienie:
§ 2. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie po up³ywie 14
dni od dnia og³oszenia.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
1138
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Z³o¿a kopalin skalnych budowlanych nieblocznych
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ dokumentowania
m
do g³êbokoœci mo¿liwej
eksploatacji
2.
Maksymalna gruboœæ nadk³adu
m
15
3.
Maksymalny stosunek gruboœci nadk³adu do mi¹¿szoœci z³o¿a
–
0,3
4.
Maksymalny udzia³ ska³ niespe³niaj¹cych wymagañ
jakoœciowych w profilu z³o¿a
%
20
5.
Maksymalna zawartoϾ CaCO
3
w wapieniach
%
90
„Tabela 44
Z³o¿a ¿wirowe, ¿wirowo-piaskowe i piaskowo-¿wirowe
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Minimalna mi¹¿szoœæ z³o¿a
m
2
2.
Maksymalny stosunek gruboœci nadk³adu do mi¹¿szoœci z³o¿a
–
1,0
3.
Maksymalna zawartoœæ py³ów mineralnych
%
15
Tabela 37
Z³o¿a kopalin skalnych drogowych
Lp.
Parametr
Jednostka
Wartoœæ brze¿na
1.
Maksymalna g³êbokoœæ dokumentowania
m
do g³êbokoœci mo¿liwej
eksploatacji
2.
Maksymalna gruboœæ nadk³adu
m
15
3.
Maksymalny stosunek gruboœci nadk³adu do mi¹¿szoœci z³o¿a
–
0,3
4.
Minimalna œrednia wytrzyma³oœæ na œciskanie w stanie
powietrznosuchym
MPa
80
5.
Maksymalna zawartoϾ CaCO
3
w wapieniach
%
90
6.
Maksymalna œcieralnoœæ w bêbnie Los Angeles
%
35
7.
Maksymalny udzia³ w profilu z³o¿a przerostów
niespe³niaj¹cych wymagañ jakoœciowych
% obj.
30
Tabela 45
”.
”.
Komentarz
Anna Gradys*
Rozporz¹dzenie jest wykonaniem delegacji art. 50 ust.
1 pkt 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo geologicz-
ne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96, ze zm.). Na podstawie
tego przepisu Minister Œrodowiska, rozporz¹dzeniem z dnia
20 czerwca 2005 r., zmieni³ obowi¹zuj¹ce rozporz¹dzenie
z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie kryteriów bilansowoœci
z³ó¿ kopalin.
Zmiany dotycz¹ za³¹cznika do rozporz¹dzenia, który
okreœla szczegó³owe kryteria bilansowoœci dla dokumento-
wania z³ó¿ poszczególnych rodzajów kopalin, przedsta-
wione w tabelach zawieraj¹cych wartoœci brze¿ne para-
metrów z³ó¿.
Po trzyletnim okresie obowi¹zywania rozporz¹dzenia
(od 1 stycznia 2002 r.) zaistnia³a koniecznoœæ wprowadze-
nia zmian w kryteriach dla 13 rodzajów z³ó¿, spoœród 55
okreœlonych w za³¹czniku.
Przy ustalaniu nowych kryteriów uwzglêdniono postu-
laty instytucji naukowych zajmuj¹cych siê geologi¹ oraz
przedsiêbiorców stosuj¹cych kryteria bilansowoœci w celu
dokumentowania z³ó¿. Najwa¿niejsze zmiany dotycz¹
kryteriów bilansowoœci dla strategicznych z³ó¿ kopalin,
takich jak ropa naftowa, gaz ziemny, wêgiel kamienny,
wêgiel brunatny i rudy miedzi. Dla tych z³ó¿, z uwagi na
tendencje wzrostowe cen na rynkach œwiatowych, zarówno
surowców energetycznych, jak i metali, z³agodzono wyma-
gania kryteriów bilansowoœci, poprzez ustalenie paramet-
rów dla zasobów pozabilansowych.
Pozosta³e zmiany s¹ typu porz¹dkowego i polegaj¹ na:
wprowadzeniu poprawnej nazwy kopaliny (kryteria dla
z³ó¿ metanu z wêgla kamiennego), zmianie w okreœleniu
nazwy parametru (kryteria dla z³ó¿ rud molibdenowo-wol-
framowo-miedziowych oraz z³ó¿ rud cynku i o³owiu),
zmianie wartoœci parametrów brze¿nych (kryteria dla z³ó¿
piasków kwarcowych), ustaleniu dodatkowych lub skreœle-
niu niektórych istniej¹cych parametrów (kryteria dla z³ó¿
¿wirowych, ¿wirowo-piaskowych i piaskowo-¿wirowych,
z³ó¿ kopalin skalnych budowlanych nieblocznych i z³ó¿
kopalin skalnych drogowych).
Dz. U. Nr 116, poz. 979
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 20 czerwca 2005 r.
w sprawie szczegó³owych wymagañ,
jakim powinny odpowiadaæ operaty ewidencyjne zasobów z³ó¿ kopalin
Na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27,
poz. 96, z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. 1. Operaty ewidencyjne zasobów z³ó¿ kopalin spo-
rz¹dzane w ramach prowadzonej ewidencji zasobów z³ó¿,
za okres sprawozdawczy, o którym mowa w art. 72 ust. 5
ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i gór-
nicze, powinny zawieraæ:
1) czêœæ tekstow¹, sk³adaj¹c¹ siê z:
a) czêœci tabelarycznej zawieraj¹cej zestawienie zasobów
z³o¿a wed³ug stanu na dzieñ 31 grudnia danego
roku, po uwzglêdnieniu zmian wynikaj¹cych z eks-
ploatacji z³o¿a, dok³adniejszego rozpoznania z³o¿a,
przeklasyfikowania zasobów z³o¿a, zmian granic
z³o¿a lub jego podzia³u, w tym iloœci wydobytej
kopaliny i strat, wyra¿onej w jednostce miary (j.m.)
przyjêtej w za³¹czniku do ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze,
b) czêœci opisowej zawieraj¹cej uzasadnienie powsta-
³ych zmian w zasobach z³o¿a, ich klasyfikacji oraz
strat;
2) kopiê mapy obliczenia zasobów z³o¿a, stanowi¹c¹ czêœæ
dokumentacji geologicznej z³o¿a kopaliny, z naniesio-
nymi zmianami w blokach obliczeniowych;
1139
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i
Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115,
poz. 1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz.
2055, z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
3) odpis decyzji organu koncesyjnego, wyra¿aj¹cej zgodê
na przeklasyfikowanie zasobów z³o¿a, o której mowa
w art. 72 ust. 4 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo
geologiczne i górnicze.
2. Przedsiêbiorca sporz¹dzaj¹cy operat ewidencyjny
dla z³o¿a kopaliny pospolitej, z którego wydobycie w roku
kalendarzowym nie przekracza 20 000 m
3
kopaliny,
sporz¹dza co trzy lata kopiê mapy, o której mowa w ust. 1
pkt 2, po wykonaniu obmiaru wyrobiska.
§ 2. Operaty ewidencyjne sporz¹dza siê z zachowaniem
numeracji i oznaczeñ poszczególnych parcel lub bloków
obliczeniowych, których u¿yto w dokumentacji geologicz-
nej i projekcie zagospodarowania z³o¿a.
§ 3. Traci moc rozporz¹dzenie Ministra Œrodowiska z
dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie szczegó³owych wyma-
gañ, jakim powinny odpowiadaæ operaty ewidencyjne za-
sobów z³ó¿ kopalin (Dz. U. Nr 153, poz. 1775).
§ 4. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca
2005 r.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
Komentarz
Maria Soko³owska*
Rozporz¹dzenie stanowi wykonanie delegacji zawartej
w art. 50 ust. 1 pkt 4 ustawy — Prawo geologiczne i górni-
cze, w brzmieniu ustalonym nowel¹ z dnia 22 kwietnia
2005 r. Zmiana art. 72 ustawy, polegaj¹ca na wprowadze-
niu obowi¹zku przekazywania przez przedsiêbiorców
organowi koncesyjnemu czêœci tekstowej operatu, spowo-
dowa³a koniecznoœæ wydania nowego rozporz¹dzenia,
uwzglêdniaj¹cego zmiany ustawy.
W rozporz¹dzeniu okreœlono elementy czêœci tekstowej
operatu, niezbêdne do prowadzenia ewidencji zasobów.
W czêœci tabelarycznej operatu jednostkê miary dotycz¹c¹
iloœci wydobytej kopaliny i strat ujednolicono z jednostka-
mi miary przyjêtymi w za³¹czniku do ustawy, tak by umo¿-
liwiæ organowi koncesyjnemu kontrolê wydobycia kopali-
ny podlegaj¹cej op³acie eksploatacyjnej.
Zmianie nie uleg³ natomiast dotychczasowy cel spo-
rz¹dzania operatu ewidencyjnego, polegaj¹cy na przed-
stawieniu zmian w zasobach z³o¿a, wynikaj¹cych z eksplo-
atacji, dok³adniejszego rozpoznania, przeklasyfikowania
zasobów, zmian granic z³o¿a lub jego podzia³u.
Dz. U. Nr 116, poz. 980
Dz. U. Nr 134, poz. 1129
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 20 czerwca 2005 r.
w sprawie wzorów druków informacji
dotycz¹cych bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz sk³adowania odpadów
Na podstawie art. 85 ust. 14 ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27,
poz. 96, z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. Rozporz¹dzenie okreœla wzory druków informacji
dotycz¹cych:
1) bezzbiornikowego magazynowania substancji w góro-
tworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,
stanowi¹ce za³¹cznik nr 1 do rozporz¹dzenia;
2) sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w pod-
ziemnych wyrobiskach górniczych, stanowi¹ce za³¹cz-
nik nr 2 do rozporz¹dzenia.
§ 2. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca
2005 r.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
1140
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i
Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115,
poz. 1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz.
2055, z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
1141
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Dane dotycz¹ce op³aty za bezzbiornikowe magazynowanie substancji
w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych
Kwarta³ i rok
Nazwa magazynu i nr koncesji
Rodzaj magazynowanej substancji
IloϾ wprowadzonej substancji
1)
Stawka op³aty za magazynowanie substancji
2)
Wysokoœæ op³aty za bezzbiornikowe magazynowanie
substancji (z³)
Nazwa gminy, na której terenie prowadzona jest
dzia³alnoœæ w zakresie bezzbiornikowego
magazynowania substancji
3)
Wysokoœæ op³aty za bezzbiornikowe magazynowanie
substancji przypadaj¹ca gminie (z³)
Wysokoœæ op³aty za bezzbiornikowe magazynowanie
substancji przypadaj¹ca Narodowemu Funduszowi
Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej (z³)
Nazwa i adres przedsiêbiorcy
Data
Za³¹czniki: kopie dowodów wp³at dokonanych na rachunki bankowe Narodowego Funduszu
Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej i gminy.
Uwagi............................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Informacja dotycz¹ca bezzbiornikowego magazynowania substancji
w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych
WZÓR
Za³¹czniki do rozporz¹dzenia Ministra Œrodowiska
z dnia 20 czerwca 2005 r. (poz. 980)
Za³¹cznik nr 1
Przedsiêbiorca
Sporz¹dzi³
............................................................
...............................
(imiê, nazwisko, nr telefonu pracownika)
1)
Iloœæ wprowadzonej substancji nale¿y podaæ w jednostce miary przyjêtej w art. 85 ust. 7 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
- Prawo geologiczne i górnicze dla danego rodzaju magazynowanej substancji.
Stawka op³aty dla danego rodzaju magazynowanej substancji, okreœlona w art. 85 ust. 7 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
- Prawo geologiczne i górnicze.
W przypadku dzia³alnoœci w zakresie bezzbiornikowego magazynowania substancji w górotworze, w tym w podziemnych
wyrobiskach górniczych, prowadzonej na terenie wiêcej ni¿ jednej gminy nale¿y dane przewidziane do okreœlenia op³aty
w lp. 7 i 8 podaæ oddzielnie dla ka¿dej gminy, zwiêkszaj¹c odpowiednio liczbê wierszy tabeli.
2)
3)
Komentarz
Katarzyna Pilarska-Truchan*
Rozporz¹dzenie stanowi wykonanie delegacji zawartej
w art. 85 ust. 14 ustawy — Prawo geologiczne i górnicze,
w brzmieniu ustalonym nowel¹ z dnia 22 kwietnia 2005 r.
Rozporz¹dzenie to okreœla wzory druków informacji,
sk³adanych raz na kwarta³ przez przedsiêbiorców, którzy
prowadz¹ dzia³alnoœæ polegaj¹c¹ na bezzbiornikowym ma-
gazynowaniu substancji albo sk³adowaniu odpadów w góro-
tworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych.
Elementami druku informacji s¹: okres rozliczeniowy
(czyli kwarta³ danego roku), nazwa magazynu lub sk³ado-
wiska, nr koncesji, rodzaj magazynowa
nej substancji lub
1142
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Dane dotycz¹ce op³aty za sk³adowanie odpadów w górotworze, w tym
w podziemnych wyrobiskach górniczych
Kwarta³ i rok
Nazwa sk³adowiska i nr koncesji
Rodzaj sk³adowanych odpadów
Iloœæ umieszczonych odpadów
1)
Stawka op³aty za sk³adowanie odpadów
2)
Wysokoœæ op³aty za sk³adowanie odpadów (z³)
Nazwa gminy, na której terenie prowadzona jest
dzia³alnoœæ w zakresie sk³adowania odpadów
3)
Wysokoœæ op³aty za sk³adowanie odpadów przypadaj¹ca
gminie (z³)
Wysokoœæ op³aty za sk³adowanie odpadów przypadaj¹ca
Narodowemu Funduszowi Ochrony Œrodowiska
i Gospodarki Wodnej (z³)
WZÓR
Informacja dotycz¹ca sk³adowania odpadów w górotworze,
w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych
Nazwa i adres przedsiêbiorcy
Data
Za³¹cznik nr 2
1)
Iloœæ umieszczonych odpadów nale¿y podaæ w jednostce miary przyjêtej w art. 85 ust. 9 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
- Prawo geologiczne i górnicze dla danego rodzaju sk³adowanych odpadów.
Stawka op³aty dla danego rodzaju sk³adowanych odpadów, okreœlona w art. 85 ust. 9 ustawy z 4 lutego 1994 r.
- Prawo geologiczne i górnicze.
W przypadku dzia³alnoœci w zakresie sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
górniczych, prowadzonej na terenie wiêcej ni¿ jednej gminy nale¿y dane przewidziane do okreœlenia op³aty w lp. 7 i 8
podaæ oddzielnie dla ka¿dej gminy, zwiêkszaj¹c odpowiednio liczbê wierszy tabeli.
2)
3)
Za³¹czniki: kopie dowodów wp³at dokonanych na rachunki bankowe Narodowego Funduszu
Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej i gminy.
Uwagi............................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Przedsiêbiorca
Sporz¹dzi³
............................................................
...............................
(imiê, nazwisko, nr telefonu pracownika)
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
sk³adowanego odpadu, iloœæ wprowadzonej substancji lub
umieszczonych odpadów, stawka op³aty, wysokoœæ op³aty
za bezzbiornikowe magazynowanie substancji lub za sk³ado-
wanie odpadów, nazwa gminy (na terenie której prowadzo-
na jest okreœlona
dzia³alnoœæ), wysokoœæ op³aty przypadaj¹ca
gminie oraz wysokoœæ op³aty przypadaj¹ca Narodowemu
Funduszowi Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wodnej.
Do ka¿dej informacji przedsiêbiorca za³¹cza kopie do-
wodów dokonanych wp³at na rachunki bankowe Narodo-
wego Fundu
szu Ochrony Œrodowiska i Gospodarki Wod-
nej oraz gminy. Ujednolicone druki wraz z za³¹cznikami
umo¿liwiaj¹ organom koncesyjnym i wierzycielom wery-
fikacjê prawid³owoœci naliczenia op³aty oraz terminowoœci
jej wnoszenia.
Dz. U. Nr 116, poz. 982
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
z dnia 22 czerwca 2005 r.
w sprawie rozporz¹dzania prawem do informacji geologicznej za wynagrodzeniem
oraz udostêpniania informacji geologicznej wykorzystywanej nieodp³atnie
Na podstawie art. 47 ust. 12 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
— Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96,
z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. Rozporz¹dzenie okreœla:
1) warunki, sposób i tryb rozporz¹dzania prawem do infor-
macji geologicznej za wynagrodzeniem;
2) warunki, sposób i tryb udostêpniania informacji geolo-
gicznej wykorzystywanej nieodp³atnie;
3) metody szacowania wartoœci informacji geologicznej
udostêpnianej za wynagrodzeniem;
4) wzory wniosków o korzystanie z informacji geologicznej.
§ 2. 1. Rozporz¹dzenie prawem do informacji geolo-
gicznej za wynagrodzeniem nastêpuje na wniosek podmio-
tu ubiegaj¹cego siê o korzystanie z tej informacji.
2. Wniosek sk³ada siê do w³aœciwego organu lub jed-
nostki organizacyjnej, o których mowa w art. 47 ust. 10 i 11
ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i gór-
nicze, zwanej dalej „ustaw¹”.
3. Wzór wniosku stanowi za³¹cznik nr 1 do rozporz¹dzenia.
4. Do wniosku do³¹cza siê:
1) wycenê informacji geologicznej, wykonan¹ z uwzglêd-
nieniem celu korzystania oraz rodzaju i formy informa-
cji geologicznej;
2) aktualny wypis z w³aœciwego rejestru przedsiêbiorców
lub wypis z ewidencji dzia³alnoœci gospodarczej.
5. W przypadku gdy informacja geologiczna jest zawarta
w dokumentacji geologicznej z³o¿a kopaliny stanowi¹cego
czêœæ sk³adow¹ nieruchomoœci gruntowej, oprócz dokumen-
tów okreœlonych w ust. 4, do wniosku do³¹cza siê:
1) oœwiadczenie wnioskodawcy o przys³ugiwaniu mu pra-
wa do nieruchomoœci gruntowych znajduj¹cych siê w
granicach z³o¿a;
2) kopiê mapy z ewidencji gruntów i budynków z nanie-
sionymi granicami nieruchomoœci gruntowych oraz
granicami z³o¿a.
6. Wniosek podlega sprawdzeniu przez organ lub jednost-
kê, o których mowa w ust. 2, pod wzglêdem formalnym i
merytorycznym.
7. Organ lub jednostka, o których mowa w ust. 2, wzywa
wnioskodawcê do uzupe³nienia lub poprawienia wniosku w
przypadku stwierdzenia istotnych uchybieñ formalnych lub
merytorycznych.
8. W przypadku gdy korzystanie z informacji geologicz-
nej nastêpuje w celu, dla którego jest wymagane uzyskanie
koncesji, wniosek podlega zaopiniowaniu przez w³aœciwy
organ koncesyjny.
9. Organ lub jednostka, o których mowa w ust. 2, odmawia
rozporz¹dzenia prawem do informacji geologicznej w przy-
padku stwierdzenia obci¹¿enia tego prawa na rzecz innego
podmiotu.
10. Rozporz¹dzanie prawem do informacji geologicznej
nastêpuje w formie pisemnej.
11. TreϾ i zakres nabywanego prawa do informacji geo-
logicznej okreœla umowa.
§ 3. 1. Wniosek o udostêpnienie informacji geologicznej
wykorzystywanej nieodp³atnie zainteresowany podmiot sk³ada
w dwóch egzemplarzach do w³aœciwego organu lub jednostki,
o których mowa w art. 47 ust. 10 i 11 ustawy.
2. Wzór wniosku stanowi za³¹cznik nr 2 do rozporz¹dzenia.
3. Wniosek podlega sprawdzeniu przez organ lub jed-
nostkê, o których mowa w ust. 1, pod wzglêdem formalnym i
merytorycznym.
1143
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr
133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz. 2055,
z 2003 r. Nr 223, poz. 2219 oraz z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
4. Organ lub jednostka, o których mowa w ust. 1, wzywa
wnioskodawcê do uzupe³nienia lub poprawienia wniosku w
przypadku stwierdzenia istotnych uchybieñ formalnych lub
merytorycznych.
5. Organ lub jednostka, o których mowa w ust. 1, odma-
wia udostêpnienia informacji geologicznej w przypadku
stwierdzenia, ¿e wy³¹czne prawo do nieodp³atnego wyko-
rzystywania danej informacji geologicznej przys³uguje pod-
miotom, o których mowa w art. 47 ust. 3 ustawy.
6. Akceptacja wniosku, o której mowa w art. 47 ust. 4a
ustawy, nastêpuje przez z³o¿enie podpisu organu lub kie-
rownika jednostki, o których mowa w ust. 1.
7. Jeden egzemplarz zaakceptowanego wniosku jest prze-
kazywany wnioskodawcy.
§ 4. 1. Oszacowanie wartoœci informacji geologicznej
udostêpnianej za wynagrodzeniem, wymagaj¹ce posiada-
nia odpowiednich kwalifikacji do wykonywania, dozoro-
wania i kierowania pracami geologicznymi, w zale¿noœci
od rodzaju, formy i celu wykorzystywania informacji geo-
logicznej, jest dokonywane nastêpuj¹cymi metodami:
1) obliczenie kosztu pozyskania informacji geologicznej,
wyra¿onego w nominalnych cenach z roku jej pozyska-
nia i zrewaloryzowanego do poziomu cen z roku poprze-
dzaj¹cego rok wykonania oszacowania;
2) obliczenie kosztu pozyskania informacji geologicznej,
zgodnie z zakresem i technologi¹ prac geologicznych,
które pos³u¿y³y do jej pozyskania, wyra¿onego w ce-
nach stosowanych dla tego typu prac w roku wykony-
wania oszacowania;
3) obliczenie kosztu pozyskania informacji geologicznej,
przy u¿yciu aktualnie stosowanych technologii prac geo-
logicznych oraz z uwzglêdnieniem wymagañ, jakim po-
winny odpowiadaæ dokumentacje geologiczne, wyra¿o-
nego w cenach stosowanych dla tego typu prac w roku
wykonywania oszacowania;
4) obliczenie zrycza³towanej wartoœci informacji geolo-
gicznej.
2. Do kosztów pozyskania informacji geologicznej wli-
cza siê nak³ady poniesione na:
1) projektowanie prac geologicznych;
2) wykonywanie prac geologicznych;
3) przedstawienie wyników prac geologicznych.
3. Rewaloryzacji kosztów, o których mowa w ust. 1 pkt 1,
dokonuje siê z zastosowaniem œredniorocznych wskaŸników
cen towarów i us³ug konsumpcyjnych, og³aszanych przez
Prezesa G³ównego Urzêdu Statystycznego w Dzienniku
Urzêdowym Rzeczypospolitej Polskiej Monitor Polski.
4. Przy szacowaniu wartoœci informacji geologicznej meto-
dami okreœlonymi w ust. 1 pkt 1 i 2 przedstawia siê omówienie
historii badañ i eksploatacji z³o¿a oraz wykaz materia³ów
archiwalnych wykorzystanych do wykonania oszacowania. W
przypadku gdy informacja geologiczna jest zawarta w wiêcej
ni¿ jednym dokumencie geologicznym oszacowania jej war-
toœci dokonuje siê osobno dla ka¿dego dokumentu geologicz-
nego.
5. Przy szacowaniu wartoœci informacji geologicznej
metod¹ okreœlon¹ w ust. 1 pkt 3 przedstawia siê uzasadnienie
rodzaju i liczby projektowanych prac geologicznych oraz
wskazuje ich lokalizacjê na za³¹czniku graficznym. W przy-
padku gdy informacja geologiczna dotyczy z³o¿a kopaliny,
uwzglêdnia siê stan zagospodarowania tego z³o¿a.
6. Przy szacowaniu wartoœci oznaczonej czêœci informacji
geologicznej okreœla siê sposób dokonania takiego oznacze-
nia oraz przedstawia dokumenty umo¿liwiaj¹ce jego weryfi-
kacjê.
§ 5. 1. Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geolo-
gicznej, zawartej w dokumentacji geologicznej z³o¿a kopaliny
lub dokumentacji hydrogeologicznej ustalaj¹cej zasoby wód
podziemnych, wykorzystywanej w celu wydobywania kopali-
ny ze z³o¿a, ustala siê na podstawie oszacowania wykonanego
jedn¹ z metod okreœlonych w § 4 ust. 1 pkt 1–3.
2. WartoϾ informacji geologicznej oszacowana metodami
okreœlonymi w § 4 ust. 1 pkt 1 i 2 podlega obni¿eniu z tytu³u:
1) okresu, jaki up³yn¹³ od roku wykonania prac geologicz-
nych — o 2% za ka¿dy rok;
2) kategorii rozpoznania z³o¿a kopaliny, którego informacja
dotyczy:
a) o 10% — dla dokumentacji geologicznych z³ó¿ kopa-
lin sta³ych oraz z³ó¿ wêglowodorów rozpoznanych w
kategorii B,
b) o 20% — dla dokumentacji geologicznych z³ó¿ kopa-
lin sta³ych rozpoznanych w kategorii C
1
,
c) o 30% — dla dokumentacji geologicznych z³ó¿ kopalin
sta³ych rozpoznanych w kategorii C
2
oraz z³ó¿
wêglowodorów rozpoznanych w kategorii C,
d) o 40% — dla kart rejestracyjnych z³ó¿ sporz¹dzo-
nych przed dniem 2 wrzeœnia 1994 r. i dokumentacji
uproszczonych;
3) ubytku zasobów bilansowych z³o¿a, jaki nast¹pi³ od czasu
zatwierdzenia lub przyjêcia dokumentacji geologicznej
do roku poprzedzaj¹cego rok wykonania oszacowania,
z uwzglêdnieniem zmian w zasobach z³o¿a powsta³ych na
skutek zatwierdzenia lub przyjêcia innych dokumentów
geologicznych ustalaj¹cych nowe zasoby z³o¿a.
3. W przypadku oszacowania wartoœci informacji geolo-
gicznej przy u¿yciu wiêcej ni¿ jednej z metod, o których mowa
w § 4 ust. 1 pkt 1–3, jako podstawê do ustalenia wartoœci wyna-
grodzenia stosuje siê wynik najni¿szej z otrzymanych wycen.
4. Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geologicz-
nej, wykorzystywanej w celu wydobywania wód leczniczych
lub termalnych, stanowi 10% wartoœci obliczonej zgodnie z
ust. 1–3.
5. Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geolo-
gicznej, wykorzystywanej w celu udokumentowania zaso-
bów i wydobywania metanu z wêgla kamiennego, stanowi
10% wartoœci obliczonej zgodnie z ust. 1–3.
§ 6. 1. Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geolo-
gicznej, zawartej w dokumentacji geologicznej z³o¿a kopali-
ny, wykorzystywanej w innym celu ni¿ wydobywanie
kopaliny ze z³o¿a, ustala siê na podstawie oszacowania
wykonanego metod¹ okreœlon¹ w § 4 ust. 1 pkt 4.
2. Oszacowania zrycza³towanej wartoœci informacji geo-
logicznej dokonuje siê na podstawie powierzchni obszaru
z³o¿a kopaliny lub jego oznaczonej czêœci oraz liczby otwo-
rów wiertniczych znajduj¹cych siê na tym obszarze, bez
wzglêdu na ich g³êbokoœæ oraz œrednicê, przyjmuj¹c nastê-
puj¹ce wartoœci rycza³towe:
1144
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1) za 1 ha obszaru z³o¿a kopaliny pospolitej — 20 z³ oraz
100 z³ za ka¿dy otwór wiertniczy zlokalizowany w
obszarze z³o¿a objêtym wnioskiem;
2) za 1 ha obszaru z³o¿a kopaliny podstawowej — 50 z³
oraz 200 z³ za ka¿dy otwór wiertniczy zlokalizowany w
obszarze z³o¿a objêtym wnioskiem — przy czym ka¿dy
rozpoczêty hektar obszaru z³o¿a liczy siê jako ca³y.
3. Do ustalenia wynagrodzenia za korzystanie z infor-
macji geologicznej zawartej w dokumentacji geologicznej
z³o¿a kopaliny w celu dokumentowania z³o¿a w wy¿szej
kategorii rozpoznania, poszerzenia granic z³o¿a, wyodrêb-
nienia z jego granic czêœci z³o¿a jako odrêbnego z³o¿a, bez-
zbiornikowego magazynowania substancji oraz sk³adowania
odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach
górniczych, przepis § 5 stosuje siê odpowiednio.
§ 7. 1. Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geolo-
gicznej, zawartej w dokumentacji hydrogeologicznej, wyko-
rzystywanej w innym celu ni¿ wydobywanie kopaliny ze z³o¿a,
ustala siê na podstawie oszacowania wykonanego metod¹
okreœlon¹ w § 4 ust. 1 pkt 4.
2. Oszacowania zrycza³towanej wartoœci informacji geo-
logicznej dokonuje siê na podstawie rodzaju dokumentacji
hydrogeologicznej oraz liczby i g³êbokoœci otworów wiertni-
czych, bez wzglêdu na ich œrednicê, przyjmuj¹c nastêpuj¹ce
wartoœci rycza³towe:
1) dla informacji geologicznej zawartej w dokumentacji
hydrogeologicznej ustalaj¹cej zasoby eksploatacyjne ujê-
cia wód podziemnych, solanek, wód leczniczych i ter-
malnych:
a) za ka¿dy otwór wiertniczy o g³êbokoœci nie wiêkszej
ni¿ 100 m — 300 z³,
b) za ka¿dy otwór wiertniczy o g³êbokoœci wiêkszej
ni¿ 100 m i nie wiêkszej ni¿ 1000 m — 300 z³ plus
10 z³ za ka¿dy metr poni¿ej 100 m,
c) za ka¿dy otwór wiertniczy o g³êbokoœci wiêkszej
ni¿ 1000 m — 9300 z³ plus 5 z³ za ka¿dy metr poni¿ej
1000 m;
2) dla informacji geologicznej zawartej w dokumentacji hy-
drogeologicznej ustalaj¹cej zasoby dyspozycyjne — 2000 z³;
3) dla informacji geologicznej zawartej w dokumentacji
hydrogeologicznej okreœlaj¹cej warunki hydrogeolo-
giczne — 2000 z³.
§ 8. 1. Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geo-
logicznej, zawartej w dokumentacji geologiczno-in¿ynier-
skiej, ustala siê na podstawie oszacowania wykonanego
metod¹ okreœlon¹ w § 4 ust.1 pkt 4.
2. Oszacowania zrycza³towanej wartoœci informacji geo-
logicznej dokonuje siê na podstawie liczby otworów, bez
wzglêdu na ich g³êbokoœæ oraz œrednicê, przyjmuj¹c nastê-
puj¹ce wartoœci rycza³towe:
1) za ka¿dy otwór, przy liczbie do 20 otworów zawartych
w dokumentacji geologiczno-in¿ynierskiej — 10 z³;
2) za ka¿dy otwór, przy liczbie ponad 20 otworów zawar-
tych w dokumentacji geologiczno-in¿ynierskiej — 200 z³
plus 5 z³ za ka¿dy otwór powy¿ej 20. otworu.
§ 9. 1. Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geo-
logicznej, zawartej w wynikach prac geofizycznych, ustala
siê na podstawie oszacowania wykonanego metod¹ okreœ-
lon¹ w § 4 ust. 1 pkt 4.
2. Oszacowania zrycza³towanej wartoœci informacji geo-
logicznej dokonuje siê na podstawie liczby, rodzaju oraz
okresu wykonania prac geofizycznych, przyjmuj¹c nastê-
puj¹ce wartoœci rycza³towe:
1) za 1 km
2
sejsmiki trójwymiarowej (typu 3D) — 25 000 z³;
2) za 1 km sejsmiki dwuwymiarowej (typu 2D) — 6 000 z³;
3) za 1 km tomografii elektrooporowej — 2 500 z³;
4) za 1 km profilowania elektrooporowego — 750 z³;
5) za 1 km metody radarowej — 500 z³;
6) za 1 km konduktometrii — 100 z³;
7) za 1 mb geofizyki wiertniczej — 20 z³;
8) za 1 km magnetotelurycznego profilowania ci¹g³ego
— 2500 z³;
9) za sondowanie magnetotelluryczne — 2000 z³;
10) za sondowanie elektrooporowe do g³êbokoœci 500 m — 75 z³;
11) za sondowanie elektrooporowe poni¿ej g³êbokoœci 500 m
— 150 z³;
12) za próbkê profilowania cieplnego — 200 z³;
13) za 1 punkt badañ grawimetrycznych — 30 z³;
14) za 1 punkt badañ magnetycznych — 8 z³.
3. Wynagrodzenie za korzystanie z wyników badañ geo-
fizycznych podlega obni¿eniu z tytu³u okresu, jaki up³yn¹³
od roku wykonania prac geofizycznych, o 3 % za ka¿dy rok.
§ 10. 1. Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geo-
logicznej, zawartej w próbkach geologicznych trwa³ego prze-
chowywania, ustala siê na podstawie oszacowania wykonane-
go metod¹ okreœlon¹ w § 4 ust. 1 pkt 4.
2.
Oszacowania zrycza³towanej wartoœci informacji geo-
logicznej dokonuje siê na podstawie liczby, rodzaju oraz
wielkoœci próbki, przyjmuj¹c nastêpuj¹ce wartoœci rycza³-
towe:
1) za próbkê z rdzenia jednolitego, stanowi¹c¹ 1 cm d³ugoœ-
ci 1/4 œrednicy rdzenia:
a) uzyskanego z g³êbokoœci do 500 m — 40 z³,
b) uzyskanego z g³êbokoœci 501–1000 m — 80 z³,
c) uzyskanego z g³êbokoœci 1001–2000 m — 120 z³,
d) uzyskanego z g³êbokoœci powy¿ej 2001 m — 160 z³;
2) za próbkê z rdzenia rozdrobnionego oraz próbkê zwier-
cin, odpowiadaj¹c¹ 1 cm d³ugoœci 1/4 œrednicy rdzenia
— 25% ceny odpowiedniej próbki z rdzenia jednolitego.
3. Wynagrodzenie za korzystanie z próbek trwa³ego
przechowywania w celu wykonywania opracowania nauko-
wego finansowanego ze œrodków publicznych wynosi 10%
wynagrodzenia okreœlonego w ust. 2.
§ 11. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca
2005 r.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
1145
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1146
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
WNIOSKODAWCA
1. Imiê i nazwisko / nazwa: ...............................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. Nr dowodu osobistego / nr w Krajowym Rejestrze S¹dowym lub w ewidencji dzia³alnoœci
gospodarczej: ................................................................................................................................
3. Adres zamieszkania (zameldowania) / siedziby: ...........................................................................
.......................................................................................................................................................
4. Adres do korespondencji: ..............................................................................................................
.......................................................................................................................................................
5. Telefon kontaktowy: ......................................................................................................................
1
MIEJSCE PRZECHOWYWANIA INFORMACJI
q
q
q
q
Centralne Archiwum Geologiczne .................................................................................................
Wojewódzkie archiwum geologiczne w .........................................................................................
Powiatowe archiwum geologiczne w .............................................................................................
Inne archiwa: .................................................................................................................................
OPIS INFORMACJI GEOLOGICZNEJ
Lokalizacja obszaru, którego dotyczy informacja geologiczna:
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
Rodzaj i forma informacji geologicznej
:
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
(informacja geologiczna z³o¿a kopalin, hydrogeologiczna, geologiczno-
-in¿ynierska; zawarta w dokumentacji geologicznej, profilu otworu, próbce geologicznej)
WZÓR
Za³¹czniki do rozporz¹dzenia Ministra Œrodowiska
z dnia 22 czerwca 2005 r. ( poz. 982)
Za³¹cznik nr 1
WNIOSEK
do .....................................................
o korzystanie z informacji geologicznej za wynagrodzeniem
..............................................................
(miejscowoϾ i data)
1
Podaje osoba fizyczna niebêd¹ca przedsiêbiorc¹
1147
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
2
Do³¹czyæ w przypadku, gdy informacja geologiczna jest zawarta w dokumentacji geologicznej z³o¿a kopaliny
stanowi¹cego czêœæ sk³adow¹ nieruchomoœci gruntowej
CEL KORZYSTANIA Z INFORMACJI GEOLOGICZNEJ
ZAMIERZONY OKRES KORZYSTANIA Z INFORMACJI
..............................................................................................................
q
q
q
q
q
q
Korzystanie z informacji geologicznej zawartej w dokumentacji geologicznej z³o¿a kopaliny lub
dokumentacji hydrogeologicznej ustalaj¹cej zasoby wód podziemnych, wykorzystywanej w celu
wydobywania kopaliny ze z³o¿a
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Korzystanie z informacji geologicznej zawartej w dokumentacji geologicznej z³o¿a kopaliny,
wykorzystywanej w innym celu ni¿ wydobywania kopaliny ze z³o¿a
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Korzystanie z informacji geologicznej zawartej w dokumentacji hydrogeologicznej,
wykorzystywanej w innym celu ni¿ wydobywania kopaliny ze z³o¿a
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Korzystanie z informacji geologicznej zawartej w dokumentacji geologiczno-in¿ynierskiej
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Korzystanie z informacji geologicznej zawartej w wynikach prac geofizycznych
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
Korzystanie z informacji geologicznej zawartej w próbkach geologicznych
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
ZA£¥CZNIKI DO WNIOSKU
q
q
q
q
Wycena informacji geologicznej
Aktualny wypis z w³aœciwego rejestru przedsiêbiorców / ewidencji dzia³alnoœci gospodarczej
Oœwiadczenie o istnieniu prawa wnioskodawcy do nieruchomoœci gruntowej, znajduj¹cej siê
w granicach z³o¿a
Kopia mapy z ewidencji gruntów i budynków z naniesionymi granicami nieruchomoœci
gruntowej i granicami z³o¿a
2
2
.........................................................................................
podpis wnioskodawcy
1148
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Akceptujê udostêpnienie
informacji geologicznej objêtej wnioskiem
...............................................................
za Skarb Pañstwa
WNIOSKODAWCA
1. Imiê i nazwisko / nazwa: ...............................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. Nr dowodu osobistego / nr w Krajowym Rejestrze S¹dowym lub w ewidencji dzia³alnoœci
gospodarczej: ................................................................................................................................
3. Adres zamieszkania (zameldowania) / siedziby: ...........................................................................
.......................................................................................................................................................
4. Adres do korespondencji: ..............................................................................................................
.......................................................................................................................................................
5. Telefon kontaktowy: ......................................................................................................................
1
MIEJSCE PRZECHOWYWANIA INFORMACJI
q
q
q
q
Centralne Archiwum Geologiczne .................................................................................................
Wojewódzkie archiwum geologiczne w .........................................................................................
Powiatowe archiwum geologiczne w .............................................................................................
Inne archiwa: .................................................................................................................................
OPIS INFORMACJI GEOLOGICZNEJ
Lokalizacja obszaru, którego dotyczy informacja geologiczna:
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
Rodzaj i forma informacji geologicznej
:
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
(informacja geologiczna z³o¿a kopalin, hydrogeologiczna, geologiczno-
-in¿ynierska; zawarta w dokumentacji geologicznej, profilu otworu)
WZÓR
Za³¹cznik nr 2
WNIOSEK
do .....................................................
o nieodp³atne udostêpnienie informacji geologicznej
..............................................................
(miejscowoϾ i data)
1
Podaje osoba fizyczna niebêd¹ca przedsiêbiorc¹
1149
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
CEL KORZYSTANIA Z INFORMACJI GEOLOGICZNEJ
q
q
q
q
q
q
q
q
q
Sporz¹dzenie projektu prac geologicznych na poszukiwanie lub rozpoznawanie z³ó¿ kopalin
Sporz¹dzenie projektu prac geologicznych, których wykonanie nie wymaga uzyskania koncesji
Wykonanie opracowania naukowego
Wykonanie opracowania w celu dydaktycznym, pracy dyplomowej, licencjackiej, magisterskiej
i podyplomowej
Wykonywanie zadañ w³asnych jednostek samorz¹du terytorialnego
Wykonywanie zadañ przez organy administracji publicznej
Ubieganie siê w drodze przetargu o ustanowienie u¿ytkowania górniczego na dzia³alnoœæ
regulowan¹ ustaw¹
Sporz¹dzenie dodatku do dokumentacji geologicznej z³o¿a kopaliny, w zwi¹zku ze zmian¹ jego
granic na skutek podzia³u z³o¿a
Sporz¹dzenie wyceny informacji geologicznej
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
ZAMIERZONY OKRES KORZYSTANIA Z INFORMACJI
..............................................................................................................
.........................................................................................
podpis wnioskodawcy
Komentarz
Micha³ Soko³owski*
Wprowadzona z dniem 1 lipca 2005 r. nowelizacja
ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i gór-
nicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96, ze zm.) skutkowa³a istotnymi
zmianami w kwestiach dotycz¹cych informacji geologicz-
nej. Poza wprowadzeniem ustawowej definicji informacji
geologicznej (art. 6 pkt 14 ustawy) zmianom uleg³y tak¿e
niektóre zapisy art. 47. Po pierwsze doprecyzowano sposób,
w jaki Skarb Pañstwa rozporz¹dza prawem do informacji
geologicznej — w drodze umowy za wynagrodzeniem
(ust. 2a). Po drugie wskazano, na kim spoczywa obowi¹zek
sporz¹dzenia wyceny stanowi¹cej podstawê do ustalenia
tego wynagrodzenia — na podmiocie ubiegaj¹cym siê o
korzystanie z danej informacji (ust. 2b). W rozbudowanym
ust. 4 zebrano wszystkie przypadki, w których korzystanie
z informacji geologicznej stanowi¹cej w³asnoœæ Skarbu
Pañstwa nastêpuje nieodp³atnie. Okreœlono tak¿e, ¿e udos-
têpnienie informacji geologicznej wykorzystywanej nie-
odp³atnie nastêpuje na wniosek zainteresowanego podmio-
tu po uprzedniej akceptacji tego wniosku przez Skarb
Pañstwa (ust. 4a).
Ponadto, za spraw¹ nowelizacji, do art. 47 wprowadzo-
no dodatkowy przepis (ust. 12), zawieraj¹cy upowa¿nienie
dla ministra w³aœciwego do spraw œrodowiska do wydania
aktu wykonawczego reguluj¹cego kwestie rozporz¹dzania
prawem do informacji geologicznej.
Na podstawie tego upowa¿nienia Minister Œrodowiska
wyda³ w dniu 22 czerwca 2005 r. rozporz¹dzenie w sprawie
rozporz¹dzania za wynagrodzeniem oraz udostêpniania
informacji geologicznej wykorzystywanej nieodp³atnie
(Dz. U. Nr 116, poz. 982), w którym okreœli³:
warunki, sposób i tryb rozporz¹dzania prawem do
informacji geologicznej za wynagrodzeniem oraz
udostêpniania informacji geologicznej wykorzysty-
wanej nieodp³atnie,
metody szacowania wartoœci informacji geologicz-
nej udostêpnianej za wynagrodzeniem,
wzory wniosków o korzystanie z informacji geolo-
gicznej.
W akcie przewidziano, i¿ rozporz¹dzenie prawem do
informacji geologicznej wykorzystywanej za wynagrodze-
niem nastêpuje na wniosek zainteresowanego podmiotu.
Wniosek, sporz¹dzony zgodnie z wzorem stanowi¹cym
za³¹cznik nr 1 do rozporz¹dzenia, uzupe³niony o wycenê
informacji geologicznej oraz inne dokumenty formalne
(wypis z Krajowego Rejestru S¹dowego, kopia mapy z
ewidencji gruntów i budynków itp.), jest kierowany do
organu lub jednostki organizacyjnej, które w ustawie Pra-
wo geologiczne i górnicze przewidziano, jako w³aœciwe do
rozporz¹dzania przys³uguj¹cymi Skarbowi Pañstwa pra-
wami do informacji geologicznej. W chwili obecnej oprócz
Ministra Œrodowiska do rozporz¹dzania przys³uguj¹cymi
Skarbowi Pañstwa prawami do informacji geologicznej s¹
upowa¿nieni wojewodowie oraz dyrektor Pañstwowego
Instytutu Geologicznego. Po dokonaniu oceny zasadnoœci i
poprawnoœci z³o¿onego wniosku oraz po uzyskaniu pozy-
tywnej opinii organu koncesyjnego, w przypadku gdy jest
ona wymagana, wnioskodawca mo¿e nabyæ prawo do ko-
rzystania z informacji geologicznej. Szczegó³owe warunki
tego nabycia, dotycz¹ce zw³aszcza zakresu i sposobu wyko-
rzystywania informacji, kwoty wynagrodzenia oraz okresu
korzystania z informacji, okreœla umowa zawierana na
gruncie prawa cywilnego miêdzy korzystaj¹cym a Skar-
bem Pañstwa.
W takiej sytuacji, gdy korzystanie z informacji geolo-
gicznej nastêpuje w celu, dla którego ustawodawca przewi-
dzia³ nieodp³atny sposób udostêpniania informacji geo-
logicznych (katalog w art. 47 ust. 4 ustawy), rozporz¹dze-
nie prawem do informacji nastêpuje przez akceptacjê
wniosku, wyra¿on¹ z³o¿eniem podpisu przez kierownika
organu lub jednostki wykonuj¹cej zadania Skarbu Pañstwa
(dyrektora Pañstwowego Instytutu Geologicznego, woje-
wodê i starostê). Wzór wniosku stanowi za³¹cznik nr 2 do
rozporz¹dzenia.
W wykonaniu dalszej czêœci upowa¿nienia ustawowe-
go rozporz¹dzenie okreœla metody szacowania wartoœci
informacji geologicznej udostêpnianej za wynagrodzeniem.
Zgodnie z zapisami § 4 ust. 1 oszacowania wartoœci infor-
macji geologicznej mo¿na dokonywaæ czterema metoda-
mi, przy czym mo¿liwoœæ ich stosowania jest zale¿na od
rodzaju i formy informacji geologicznej, a tak¿e od celu jej
wykorzystywania. Metody szacowania wartoœci informacji
oznaczone punktami 1–3, polegaj¹ce na obliczeniu jej war-
toœci odtworzeniowej (kosztów pozyskania informacji geo-
logicznej), zosta³y zarezerwowane dla ustalania wysokoœci
wynagrodzenia za korzystanie z informacji geologicznej w
celu wydobywania kopaliny ze z³o¿a. W przypadku osza-
cowania wartoœci informacji geologicznej metod¹ 1 lub 2
ustalenie wysokoœci wynagrodzenia nastêpuje z uwzglêd-
nieniem obni¿ek z tytu³u okresu, jaki up³yn¹³ od daty pozy-
skania informacji, dok³adnoœci rozpoznania z³o¿a kopaliny
oraz stopnia jego wyeksploatowania. W sytuacji, gdy infor-
macja geologiczna bêdzie wykorzystywana w celu wydo-
bywania wód leczniczych i termalnych lub te¿ w celu
udokumentowania i wydobywania metanu z wêgla ka-
miennego, wynagrodzenie za korzystanie z takiej informacji
stanowi 10% jej wartoœci nominalnej.
Wynagrodzenie za korzystanie z informacji geologicz-
nej w innych celach ni¿ wydobywanie kopaliny ze z³o¿a
ustala siê na podstawie zrycza³towanej wartoœci informacji
geologicznej. Wysokoœæ stawek rycza³towych okreœlono
odrêbnie dla informacji geologicznej zawartej w dokumen-
tacjach geologicznych z³ó¿ kopalin, dokumentacjach
hydrogeologicznych i geologiczno-in¿ynierskich, a tak¿e
wynikach prac geofizycznych oraz próbkach geologicz-
nych trwa³ego przechowywania.
1150
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
Dz. U. Nr 116, poz. 983
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 23 czerwca 2005 r.
w sprawie okreœlenia przypadków,
w których jest konieczne sporz¹dzenie innej dokumentacji geologicznej
Na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz.
96, z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. Rozporz¹dzenie okreœla:
1) przypadki, w których jest konieczne sporz¹dzenie innej
dokumentacji geologicznej ni¿ dokumentacja geolo-
giczna z³o¿a kopaliny, hydrogeologiczna i geologicz-
no-in¿ynierska, zwanej dalej „dokumentacj¹”;
2) szczegó³owe wymagania, jakim powinna odpowiadaæ
dokumentacja;
3) zasady i tryb postêpowania z dokumentacj¹.
§ 2. Dokumentacja jest sporz¹dzana w przypadku:
1) wykonywania prac geologicznych niekoñcz¹cych siê
udokumentowaniem zasobów z³o¿a kopaliny lub zaso-
bów wód podziemnych;
2) wykonania otworu wiertniczego w celu rozpoznania
budowy g³êbokiego pod³o¿a, niezwi¹zanego z doku-
mentowaniem z³ó¿ kopaliny;
3) wykonywania prac geologicznych w celu wykorzysta-
nia ciep³a Ziemi;
4) likwidacji otworu wiertniczego.
§ 3. 1. Dokumentacja obejmuje czêœæ tekstow¹ i graficzn¹.
2. Strona tytu³owa dokumentacji zawiera:
1) nazwê i adres podmiotu wykonuj¹cego prace geolo-
giczne;
2) nazwê i adres podmiotu, który finansuje wykonanie doku-
mentacji;
3) tytu³ dokumentacji;
4) imiê i nazwisko oraz podpis autora dokumentacji oraz
kategoriê kwalifikacji prac geologicznych i numer œwia-
dectwa uprawnieñ geologicznych;
5) imiê i nazwisko oraz podpis kierownika jednostki wyko-
nuj¹cej prace geologiczne;
6) datê sporz¹dzenia dokumentacji.
§ 4. Mapy do dokumentacji opracowuje siê na podstawie
map topograficznych pozyskiwanych z pañstwowego zaso-
bu geodezyjnego i kartograficznego.
§ 5. Do dokumentacji do³¹cza siê dowód istnienia pra-
wa do wykorzystania informacji geologicznej, na podsta-
wie której sporz¹dzono dokumentacjê.
§ 6. 1. Dokumentacja, o której mowa w § 2 pkt 1, obej-
muje:
1) czêœæ tekstow¹ sk³adaj¹c¹ siê z:
a) strony tytu³owej,
b) karty informacyjnej, której wzór okreœla za³¹cznik
nr 1 do rozporz¹dzenia w odniesieniu do kopalin lub
której wzór okreœla za³¹cznik nr 2 do rozporz¹dze-
nia w odniesieniu do wód podziemnych,
c) opisu zadania geologicznego, w tym okreœlenia celu,
terminu rozpoczêcia i zakoñczenia prac,
d) charakterystyki geograficznej dokumentowanego
obszaru,
e) opisu stanu zagospodarowania powierzchni terenu,
f) szczegó³owego omówienia wykonanych prac geo-
logicznych i ich wyników,
g) zestawienia wyników badañ laboratoryjnych oraz
innych wyników uzyskanych w trakcie wykonywa-
nia prac,
h) wniosków wynikaj¹cych ze zrealizowanych prac;
2) czêœæ graficzn¹ sk³adaj¹c¹ siê z:
a) mapy przegl¹dowej w skali nie mniejszej ni¿ 1 : 50 000
z lokalizacj¹ wykonanych prac,
b) mapy sytuacyjno-wysokoœciowej badanego obszaru
z naniesion¹ na niej granic¹ obszaru badañ, lokaliza-
cj¹ stanowisk pomiarowych, prac geofizycznych, otwo-
rów wiertniczych, wyrobisk górniczych, prac geoche-
micznych oraz miejsc pobrania próbek,
c) mapy geologicznej lub geologiczno-gospodarczej,
hydrogeologicznej lub geologiczno-in¿ynierskiej ba-
danego obszaru w skali od 1 : 50 000 do 1 : 10 000,
d) planu sytuacyjno-wysokoœciowego w skali 1 : 500
lub 1 : 1000 z lokalizacj¹ otworu wiertniczego nie-
koñcz¹cego siê udokumentowaniem zasobów wód
podziemnych,
e) profili geologicznych wykonanych otworów wiertni-
czych, ³¹cznie z wynikami badañ geofizyki wiertni-
czej, wykonanych w zale¿noœci od g³êbokoœci otworu
wiertniczego w skali nie mniejszej ni¿ 1 : 2000,
f) profili geologicznych wyrobisk górniczych wraz z miej-
scami pobrania próbek, wykonanych w skali dostoso-
wanej do wielkoœci wyrobiska i sytuacji geologicznej,
1151
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i
Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154 poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz. 2055,
z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
g) map specjalnych sporz¹dzonych w zale¿noœci od
rodzaju wykonanych badañ.
2. Do czêœci tekstowej dokumentacji do³¹cza siê odpis de-
cyzji zatwierdzaj¹cej projekt prac geologicznych lub koncesji.
§ 7. Dokumentacja, o której mowa w § 2 pkt 2, obejmuje:
1) czêœæ tekstow¹ sk³adaj¹c¹ siê z:
a) strony tytu³owej,
b) karty informacyjnej, której wzór okreœla za³¹cznik
nr 3 do rozporz¹dzenia,
c) opisu zadania geologicznego, w tym okreœlenia celu,
terminu rozpoczêcia i zakoñczenia prac,
d) opisu stanu zagospodarowania powierzchni terenu,
e) wskazania wykonawcy prac wiertniczych, geofizycz-
nych i laboratoryjnych,
f) opisu uzysku rdzenia i interwa³ów, z których pobra-
no próbki oraz miejsca ich przechowywania,
g) okreœlenia g³êbokoœci, na których stwierdzono wystê-
powanie poziomów wodonoœnych,
h) opisu konstrukcji otworu wiertniczego, œrednicy i
g³êbokoœci posadowienia rur ok³adzinowych,
i)
opisu mineralogiczno-petrograficznego i stratygra-
ficznego przewierconych utworów,
j)
wyników badañ geofizycznych,
k) zestawienia wyników badañ laboratoryjnych próbek
geologicznych;
2) czêœæ graficzn¹ sk³adaj¹c¹ siê z:
a) mapy przegl¹dowej w skali nie mniejszej ni¿ 1 : 50 000
z lokalizacj¹ wiercenia,
b) planu sytuacyjno-wysokoœciowego w skali 1 : 500 lub
1 : 1000 z lokalizacj¹ wiercenia,
c) profilu geologicznego otworu wiertniczego w zale¿-
noœci od g³êbokoœci wiercenia sporz¹dzonego w skali
nie mniejszej ni¿ 1 : 2000.
§ 8. Dokumentacja, o której mowa w § 2 pkt 3, obejmuje:
1) czêœæ tekstow¹
sk³a
daj¹c¹ siê z:
a) strony tytu³owej,
b) karty informacyjnej, której wzór okreœla za³¹cznik
nr 4 do rozporz¹dzenia;
c) opisu zadania geologicznego, w tym okreœlenia celu,
terminu rozpoczêcia i zakoñczenia prac,
d) syntetycznego omówienia budowy geologicznej i
warunków hydrogeologicznych terenu badañ,
e) opisu profilu geologicznego wraz z charakterystyk¹
przewiercanych warstw wodonoœnych i temperatury
na dnie otworu wiertniczego,
f) opisu sposobu izolacji przewierconych poziomów
wodonoœnych,
g) charakterystyki rozwi¹zañ technicznych, w tym okre-
œlenia iloœci, g³êbokoœci i œrednicy otworów wiertni-
czych, rodzaju i iloœci substancji wype³niaj¹cych
kolektor, d³ugoœci kolektora, rodzaju pompy ciep³a,
obliczonej mocy instalacji w kW,
h) wyników wykonanych prób ciœnieniowych uk³adu,
i)
opisu stanu zagospodarowania powierzchni terenu,
j)
oceny wp³ywu instalacji na ujêcia wód podziemnych,
k) opisu zagro¿eñ na etapie u¿ytkowania instalacji oraz
w przypadku awarii,
l)
okreœlenia sposobu kontroli pracy systemu;
2) czêœæ graficzn¹ sk³adaj¹c¹ siê z:
a) mapy przegl¹dowej w skali nie mniejszej ni¿ 1 : 50 000
z lokalizacj¹ wykonanych prac,
b) planu sytuacyjno-wysokoœciowego w skali 1 : 500 lub
1 : 1000 z lokalizacj¹ wierceñ,
c) profilu geologicznego reprezentatywnego otworu lub
grupy otworów wiertniczych.
§ 9. Dokumentacja, o której mowa w § 2 pkt 4, obejmuje:
1) czêœæ tekstow¹ sk³adaj¹c¹ siê z:
a) strony tytu³owej,
b) karty informacyjnej, której wzór okreœla za³¹cznik
nr 5 do rozporz¹dzenia,
c) okreœlenia daty wykonania otworu wiertniczego i
dotychczasowego sposobu jego wykorzystania,
d) okreœlenia przyczyn likwidacji otworu wiertniczego,
e) okreœlenia sposobu i technicznego rozwi¹zania
zabiegu likwidacji otworu wiertniczego,
f) okreœlenia daty rozpoczêcia i zakoñczenia prac
likwidacyjnych,
g) okreœlenia miejsca przechowywania dokumentacji
otworu wiertniczego;
2) czêœæ graficzn¹ sk³adaj¹c¹ siê z:
a) mapy przegl¹dowej w skali nie mniejszej ni¿ 1 : 50 000
z lokalizacj¹ likwidowanego otworu wiertniczego,
b) planu sytuacyjno-wysokoœciowego w skali 1 : 500 lub
1 : 1000 z lokalizacj¹ likwidowanego otworu wiertni-
czego,
c) p
rofilu geologicznego otworu wiertniczego ze wska-
zaniem jego konstrukcji, œrednicy i g³êbokoœci posa-
dowienia rur ok³adzinowych i wykonanych zabiegów
likwidacyjny
ch.
§ 10.1. Dokumentacje, o których mowa w § 2, sporz¹dza
w 3 egzemplarzach podmiot finansuj¹cy prace geologiczne,
najpóŸniej w terminie szeœciu miesiêcy odpowiednio od
dnia zakoñczenia tych prac lub zakoñczenia wiercenia albo
zlikwidowania otworu wiertniczego.
2. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, przekazuje doku-
mentacjê okreœlon¹:
1) w § 2 pkt 1 i 4 — w terminie miesi¹ca od wykonania
w³aœciwemu organowi koncesyjnemu, je¿eli by³a ona
wykonywana na podstawie koncesji albo w³aœciwemu
organowi administracji geologicznej, który zatwierdzi³
projekt prac geologicznych;
2) w § 2 pkt 2 — w terminie miesi¹ca od wykonania minis-
trowi w³aœciwemu do spraw œrodowiska;
3) w § 2 pkt 3 — w terminie miesi¹ca od wykonania w³aœci-
wemu organowi administracji geologicznej, któremu zg³o-
szono projekt prac geologicznych.
3. Organy, którym przekazano dokumentacje, przesy³aj¹
po jednym egzemplarzu dokumentacji pozosta³ym w³aœci-
wym miejscowo organom administracji geologicznej.
§ 11. Traci moc rozporz¹dzenie Ministra Œrodowiska z dnia
13 grudnia 2001 r. w sprawie okreœlenia przypadków, w któ-
rych jest konieczne sporz¹dzenie innej dokumentacji geolo-
gicznej (Dz. U. Nr 152, poz. 1741).
§ 12. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie z dniem 1 lipca
2005 r.
Minister Œrodowiska:
T. Podgajniak
1152
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1153
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Tytu³ dokumentacji: ..................................................................................................................................................
Podstawa wykonania prac (nr decyzji): ....................................................................................................................
Wykonawca prac: .....................................................................................................................................................
Podmiot finansuj¹cy prace: ......................................................................................................................................
Lokalizacja prac (miejscowoœæ, gmina, powiat, województwo): .............................................................................
Arkusz mapy 1: 50 000: ...........................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ................................................................................................................................................
Powierzchnia obszaru dokumentowanego: ..............................................................................................................
Liczba wykonanych wierceñ: ...................., g³êbokoœæ wierceñ: ...................., ³¹czny metra¿: ...............................
Miejsce przechowywania próbek geologicznych: ....................................................................................................
Opróbowanie:
Badania geofizyczne powierzchniowe:
Rodzaj ................................... iloϾ .......................... wykonawca .....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Badania geofizyczne w otworach:
Rodzaj ................................... iloϾ .......................... wykonawca .....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Badania laboratoryjne:
Rodzaj ................................... iloϾ .......................... wykonawca .....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Badania hydrogeologiczne:
Rodzaj ................................... iloϾ .......................... wykonawca .....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Inne badania:
Rodzaj ................................... iloϾ .......................... wykonawca .....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Przyczyna nieudokumentowania zasobów: ..............................................................................................................
KARTA INFORMACYJNA Z WYKONANIA PRAC GEOLOGICZNYCH
NIEKOÑCZ¥CYCH SIÊ UDOKUMENTOWANIEM ZASOBÓW Z£O¯A KOPALINY
Geolog dokumentuj¹cy: .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
.................., ......................
MiejscowoϾ, data
WZÓR
Za³¹czniki do rozporz¹dzenia Ministra Œrodowiska
z dnia 23 czerwca 2005r. (poz. 983)
Za³¹cznik nr 1
1154
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
KARTA INFORMACYJNA Z WYKONANIA PRAC GEOLOGICZNYCH
NIEKOÑCZ¥CYCH SIÊ UDOKUMENTOWANIEM ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH
Tytu³ dokumentacji: ..................................................................................................................................................
Podstawa wykonania prac (nr decyzji): ....................................................................................................................
Wykonawca prac: .....................................................................................................................................................
Podmiot finansuj¹cy prace: ......................................................................................................................................
Lokalizacja prac (miejscowoœæ, gmina, powiat, województwo): .............................................................................
Arkusz mapy 1: 50 000: ...........................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ................................................................................................................................................
Liczba wykonanych wierceñ: ...................., g³êbokoœæ wierceñ: ...................., ³¹czny metra¿: ...............................
Wspó³rzêdne otworu (otworów) wiertnicz
Rzêdna otworu (otworów) wiertniczego: .................. m n.p.m.
Opróbowanie:
Badania hydrogeologiczne:
Rodzaj ................................... iloϾ .......................... wykonawca .....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Badania laboratoryjne:
Rodzaj ................................... iloϾ ..........................
.....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Badania geofizyczne:
Rodzaj ................................... iloϾ .......................... wykonawca .....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Stratygrafia i g³êbokoœæ przewierconych utworów: .................................................................................................
Parametry hydrogeologiczne warstwy wodonoœnej: ................................................................................................
Przyczyna nieudokumentowania zasobów: ..............................................................................................................
ego: ö .................. ë .................., uk³ad odwzorowawczy: ....................
wykonawca
Geolog dokumentuj¹cy: .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
.................., ......................
MiejscowoϾ, data
WZÓR
Za³¹cznik nr 2
1155
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
KARTA INFORMACYJNA
OTWORU WIERTNICZEGO ............................... WYKONANEGO
W CELU ROZPOZNANIA BUDOWY G£ÊBOKIEGO POD£O¯A
(nazwa wiercenia)
Tytu³ dokumentacji: ..................................................................................................................................................
Podstawa wykonania prac (nr decyzji): ....................................................................................................................
Wykonawca prac dokumentacyjnych: ......................................................................................................................
Wykonawca wiercenia: .............................................................................................................................................
Lokalizacja prac (miejscowoœæ, gmina, powiat, województwo): .............................................................................
Arkusz mapy 1: 50 000: ...........................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ................................................................................................................................................
Imiê i nazwisko kierownika wiercenia i numer œwiadectwa uprawnieñ geologicznych: .........................................
Cel wiercenia: ...........................................................................................................................................................
Typ zestawu wiertniczego: .......................................................................................................................................
Wspó³rzêdne geograficzne otworu wiertni
.
³ad odwzorowawczy:
....
Rzêdna terenu: ...................... m n.p.m.
G³êbokoœæ otworu wiertniczego: .......................................................
Zarurowanie:
œrednica rur ..................................... g³êbokoœæ posadowienia rur .....................................
.....................................
.....................................
.....................................
.....................................
Opróbowanie:
Badania geofizyczne:
Rodzaj ................................... iloϾ .......................... wykonawca .....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Badania laboratoryjne:
Rodzaj ................................... iloϾ ..........................
.....................................................................
...................................
..........................
.....................................................................
Stratygrafia i g³êbokoœæ przewierconych utworów: .................................................................................................
.................................................................................................
Miejsce przechowywania rdzeni wiertniczych: .......................................................................................................
czego: ö ................, ë ............... , uk
...............
wykonawca
Geolog dokumentuj¹cy: .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
.................., ......................
MiejscowoϾ, data
WZÓR
Za³¹cznik nr 3
1156
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
KARTA INFORMACYJNA WYKONYWANIA
PRAC GEOLOGICZNYCH W CELU WYKORZYSTANIA CIEP£A ZIEMI
(OTWORY WYKONANE W CELU ZAINSTALOWANIA WYMIENNIKÓW CIEP£A)
Tytu³ dokumentacji: ..................................................................................................................................................
Podstawa wykonania prac – zg³oszenie z dnia: ........................................................................................................
Wykonawca prac: .....................................................................................................................................................
Podmiot finansuj¹cy prace: ......................................................................................................................................
Lokalizacja prac (miejscowoœæ, gmina, powiat, województwo): .............................................................................
Arkusz mapy 1: 50 000: ...........................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ................................................................................................................................................
Powierzchnia obszaru badañ: ...................................................................................................................................
Liczba wykonanych otworów: ..................., g³êbokoœæ otworów: ..................., ³¹czny metra¿: ..............................
Dane dotycz¹ce reprezentatywnego otworu (otworów) wiertniczego:
Rzêdna: …………….. m n.p.m.
Wspó³rzêdne geograficzne otworu wiertni
.
³ad odwzorowawczy:
..
G³êbokoœæ: ....................., œrednica: ................................., stratygrafia: .............................................................
Temperatura na dnie otworu wiertniczego: .....................°C
Parametry technologiczne instalacji cieplnej:
£¹czna d³ugoœæ kolektora: ...................................................................................................................................
Medium wype³niaj¹ce: ........................................................................................................................................
Moc cieplna instalacji: .........................................................................................................................................
czego: ö ..............., ë .............. , uk
...............
Geolog dokumentuj¹cy: .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
.................., ......................
MiejscowoϾ, data
WZÓR
Za³¹cznik nr 4
1157
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
KARTA INFORMACYJNA LIKWIDOWANEGO OTWORU WIERTNICZEGO
Tytu³ dokumentacji: ..................................................................................................................................................
Podstawa wykonania prac (nr decyzji): ....................................................................................................................
Wykonawca prac: .....................................................................................................................................................
Podmiot finansuj¹cy prace: ......................................................................................................................................
Lokalizacja prac (miejscowoœæ, gmina, powiat, województwo): .............................................................................
Arkusz mapy 1: 50 000: ...........................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ................................................................................................................................................
Wspó³rzêdne geograficzne otworu wiertni
.
.
.
³ad odwzorowawczy:
.....
Rzêdna: …………….. m n.p.m.
Dotychczasowe wykorzystanie otworu wiertniczego: ..............................................................................................
Przyczyna likwidacji otworu wiertniczego: ..............................................................................................................
Sposób likwidacji: ....................................................................................................................................................
czego: ö ....... ........, ë ...... ........ , uk
...............
Geolog dokumentuj¹cy: .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
.................., ......................
MiejscowoϾ, data
WZÓR
Za³¹cznik nr 5
Komentarz
Jadwiga Teresa Stachowiak*
Rozporz¹dzenie stanowi wykonanie upowa¿nienia
ustawowego, zawartego w art. 50 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia
4 lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U.
Nr 27, poz. 96, z póŸn. zm),
i okreœla przypadki, w których
niezbêdne jest sporz¹dzenie dokumentacji geologicznej innej
ni¿ dokumentacja geologiczna z³o¿a kopaliny, hydrogeolo-
giczna i geologiczno-in¿ynierska.
Nadto rozporz¹dzenie
okreœla zasady i sposób postêpowania z tymi dokumenta-
cjami oraz okreœla wymagania, jakim maj¹ odpowiadaæ
okreœlone w rozporz¹dzeniu poszczególne rodzaje doku-
mentacji.
Na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o zmia-
nie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze oraz ustawy o
odpadach (Dz. U. Nr 90, poz. 758) do prac geologicznych
zaliczono równie¿ prace wykonywane na potrzeby wyko-
rzystania ciep³a Ziemi i w zwi¹zku z tym wyst¹pi³ kolejny
przypadek, w którym konieczne sta³o siê sporz¹dzanie
dokumentacji innej ni¿ dokumentacja geologiczna z³o¿a
kopaliny, hydrogeologiczna i geologiczno-in¿ynierska oraz
okreœlenie wymagañ, jakie taka dokumentacja winna
spe³niaæ.
Dokumentacja geologiczna inna ni¿ dokumentacja
geologiczna z³o¿a kopaliny, hydrogeologiczna i geologicz-
no-in¿ynierska sporz¹dzana jest w przypadku:
1) wykonywania prac geologicznych niekoñcz¹cych
siê udokumentowaniem zasobów z³o¿a kopaliny lub zaso-
bów wód podziemnych;
2) wykonania otworu wiertniczego w celu rozpoznania
budowy g³êbokiego pod³o¿a, niezwi¹zanego z dokumento-
waniem z³ó¿ kopaliny;
3) wykonywania prac geologicznych w celu wykorzys-
tania ciep³a Ziemi;
4) likwidacji otworu wiertniczego.
Dokumentacja geologiczna, o której mowa w pkt 1,
wykonywana jest, gdy odst¹piono od pe³nego zakresu wyko-
nania prac geologicznych przewidzianych projektem prac
oraz w przypadku gdy uzyskane wyniki prac geologicz-
nych nie pozwalaj¹ na rozwi¹zanie postawionego w pro-
jekcie prac geologicznych zadania geologicznego.
Dokumentacja geologiczna, o której mowa w pkt 2,
wykonywana jest w celu udokumentowania wyników prac
i robót zwi¹zanych z wykonaniem g³êbokiego otworu
wiertniczego, którego celem jest rozpoznanie budowy geo-
logicznej.
Dokumentacja geologiczna, o której mowa w pkt 3, ma
na celu przedstawienie wyników prac geologicznych
wykonanych w celu wykorzystania ciep³a Ziemi. W ostat-
nich latach w Polsce wzros³o zainteresowanie wykorzysta-
niem ciep³a Ziemi jako dolnego Ÿród³a ciep³a dla pompy
ciep³a, a wykonywanie otworów wiertniczych, w których
umieszczany by³ kolektor przenosz¹cy ciep³o, odbywa³o
siê poza przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze.
Po zmianie tej ustawy prace geologiczne zwi¹zane z wyko-
rzystaniem ciep³a Ziemi s¹ wykonywane na podstawie pro-
jektu prac geologicznych, a wyniki wykonanych prac winny
byæ przedstawione w dokumentacji geologicznej, sporz¹-
dzonej zgodnie z wymaganiami okreœlonymi w przedk³a-
danym rozporz¹dzeniu. Dokumentacja zawiera omówienie
przyjêtych rozwi¹zañ technicznych w nawi¹zaniu do budo-
wy geologicznej i warunków hydrogeologicznych rejonu
prowadzonych prac geologicznych w celu rozwi¹zania
postawionego zadania geologicznego, w tym przede
wszystkim: omówienie sposobu wykonania, iloœci, g³êbo-
koœci i œrednicy otworów wiertniczych, rodzaju, iloœci i
nazwy substancji wype³niaj¹cych kolektor zainstalowany
w otworze lub otworach wiertniczych. W dokumentacji
nale¿y równie¿ oceniæ ewentualny wp³yw zabudowanej w
ziemi instalacji na istniej¹ce ujêcia wód podziemnych w
rejonie wykonanych prac. Okreœlanie w dokumentacji geo-
logicznej obliczonej mocy ciep³a dla zbudowanej instalacji
ma na celu oszacowanie i bilansowanie wykorzystania tego
Ÿród³a energii w Polsce. Dokumentacje, o których mowa,
nie dotycz¹ przypadków, w których do celów grzewczych
wykorzystywane s¹ wody podziemne.
Dokumentacja geologiczna, o której mowa w pkt 4,
wykonywana jest w przypadku likwidacji otworu wyko-
rzystywanego wczeœniej do ró¿nych celów.
Dokumentacje, o których mowa w rozporz¹dzeniu,
sporz¹dza w 3 egzemplarzach podmiot finansuj¹cy prace
geologiczne, najpóŸniej w terminie 6 miesiêcy od zakoñ-
czenia prac geologicznych i przekazuje je w³aœciwemu
organowi administracji geologicznej, którym (w zale¿-
noœci od rodzaju dokumentacji) jest: minister w³aœciwy do
spraw œrodowiska, organ administracji geologicznej udzie-
laj¹cy koncesji, organ zatwierdzaj¹cy projekt prac geolo-
gicznych lub organ, któremu zg³oszono projekt prac geo-
logicznych w celu wykorzystania ciep³a Ziemi.
Organ, do którego zosta³y przekazane 3 egzemplarze
dokumentacji, przekazuje po 1 egzemplarzu pozosta³ym
w³aœciwym miejscowo organom administracji geologicznej.
Do dokumentacji, o których mowa w rozporz¹dzeniu,
nie stosuje siê trybu dotycz¹cego przyjmowania dokumenta-
cji bez zastrze¿eñ, okreœlonego w art. 45 ustawy — Prawo
geologiczne i górnicze, i dlatego te¿ wymagane jest opra-
cowanie 3 egzemplarzy tych dokumentacji, a nie 4 egzem-
plarzy, jak w przypadku dokumentacji geologicznej z³o¿a
kopaliny, hydrogeologicznej i geologiczno-in¿ynierskiej.
1158
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
Dz. U. Nr 128, poz. 1075
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 27 czerwca 2005 r.
w sprawie szczegó³owych wymagañ,
jakim powinny odpowiadaæ projekty zagospodarowania z³ó¿
Na podstawie art. 54 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r.
— Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz. 96,
z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
§ 1. 1. Projekt zagospodarowania z³o¿a sporz¹dzany dla
istniej¹cego lub projektowanego obszaru górniczego powi-
nien uwzglêdniaæ optymalny wariant wykorzystania zaso-
bów z³o¿a, z uwzglêdnieniem geologicznych warunków je-
go wystêpowania, wymagañ w zakresie ochrony œrodowiska,
bezpieczeñstwa powszechnego, bezpieczeñstwa ¿ycia i zdro-
wia ludzkiego, technicznych mo¿liwoœci oraz ekonomicz-
nych uwarunkowañ wydobywania kopaliny.
2. W projekcie zagospodarowania z³o¿a nale¿y okreœliæ:
1) zasoby przemys³owe bêd¹ce czêœci¹ zasobów bilanso-
wych z³o¿a, a w szczególnie uzasadnionych przypad-
kach równie¿ zasobami pozabilansowymi z³o¿a lub
wydzielonej jego czêœci przewidzianej do zagospodaro-
wania, które mog¹ byæ przedmiotem eksploatacji uza-
sadnionej technicznie i ekonomicznie przy uwzglêdnie-
niu wymagañ okreœlonych w przepisach prawa, w tym
dotycz¹cych wymagañ ochrony œrodowiska;
2) zasoby nieprzemys³owe bêd¹ce czêœci¹ zasobów bilanso-
wych z³o¿a niezaliczon¹ do zasobów przemys³owych w
obszarze przewidzianym do zagospodarowania, których
eksploatacja mo¿e staæ siê uzasadniona w wyniku zmian
technicznych, ekonomicznych lub zmian w przepisach pra-
wa, w tym dotycz¹cych wymagañ ochrony œrodowiska;
3) straty w zasobach przemys³owych i
nieprzemys³owych,
bêd¹ce
ich
czêœci¹ przewidzian¹ do pozostawienia w
z³o¿u,
której
na skutek zamierzonego sposobu eksploatacji
nie da siê
wyeksploatowaæ w przewidywalnej przysz³oœci,
w sposób uzasadniony technicznie i ekonomicznie;
4) zasoby operatywne dla z³ó¿ kopalin sta³ych, stanowi¹ce
zasoby przemys³owe pomniejszone o przewidywane straty.
3. Udostêpnienie i wydobywanie zasobów z³o¿a nale¿y
zaprojektowaæ w sposób umo¿liwiaj¹cy zagospodarowa-
nie w przysz³oœci czêœci z³o¿a nieobjêtej zagospodarowa-
niem i zagospodarowanie zasobów z³ó¿ wystêpuj¹cych w
jego s¹siedztwie.
§ 2. 1. Projekt zagospodarowania z³o¿a kopaliny spo-
rz¹dza siê w formie opisowej, graficznej i tabelarycznej.
2. Czêœæ opisowa projektu zagospodarowania z³o¿a, sto-
sownie do zamierzonego sposobu eksploatacji i rodzaju kopa-
liny,
powinna zawieraæ:
1) informacje o po³o¿eniu i granicach udokumentowanego
z³o¿a, wraz z charakterystyk¹ uwarunkowañ geograficz-
nych, prawnych i ochrony œrodowiska wp³ywaj¹cych na
ograniczenie mo¿liwoœci eksploatacji z³o¿a lub jego
czêœci i na lokalizacjê obiektów zak³adu górniczego,
okreœlenie lokalizacji obiektów zak³adu górniczego
ograniczaj¹cych mo¿liwoœæ eksploatacji;
2) okreœlenie granic projektowanego obszaru i terenu górni-
czego, uzasadnienie granic zamierzonej eksploatacji,
projektowane granice filarów ochronnych wraz z okre-
œleniem warunków ich ewentualnej eksploatacji, przed-
stawienie sposobu i miejsca sk³adowania nadk³adu;
3) przedstawienie miejsca i sposobu udostêpnienia z³o¿a,
proponowanych systemów eksploatacji kopaliny g³ównej i
kopalin towarzysz¹cych, z uwzglêdnieniem warunków
geologiczno-górniczych, w szczególnoœci hydrogeolo-
gicznych i geologiczno-in¿ynierskich wraz z okreœle-
niem spodziewanych dop³ywów wody, sposobów od-
wadniania i jakoœci odpompowywanej wody;
4) przedstawienie zagro¿eñ mog¹cych wp³yn¹æ na bezpie-
czeñstwo eksploatacji i ochronê zasobów oraz sposob
ów
przeciwdzia³ania tym zagro¿eniom, z u
wzglêdnieniem,
w zale¿noœci od potrzeb, warunków gazowych i
geoter-
malnych;
5) przedstawienie przewidywanej wielkoœci wydobycia
kopalin, zamierzonego sposobu wykorzystania kopaliny
g³ównej i kopalin towarzysz¹cych oraz proponowanej
lub zastosowanej technologii ich przeróbki;
6) przedstawienie stanu œrodowiska i sposobu jego ochrony
przed ujemnymi, bezpoœrednimi i poœrednimi skutkami
eksploatacji i przeróbki kopaliny, sposobu postêpowania
z odpadami powsta³ymi w zwi¹zku z wydobywaniem ko-
paliny, przedstawienie sposobu ochrony wód podziemnych
i powierzchniowych, sposobu korzystania z wód kopal-
nianych, a w szczególnoœci postêpowania z wodami nie-
nadaj¹cymi siê do wykorzystania i wodami ska¿onymi;
7) okreœlenie warunków wt³aczania wód do górotworu,
je¿eli w zwi¹zku z wydobywaniem kopaliny ze z³o¿a pro-
jektuje siê wt³aczanie do górotworu wód pochodz¹cych
1159
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i
Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz. 2055,
z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808, Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
z odwodnienia zak³adu górniczego, wód z³o¿owych lub
wykorzystanych solanek, wód leczniczych oraz termal-
nych;
8) okreœlenie kryteriów klasyfikacji zasobów do przemys-
³owych lub nieprzemys³owych przy istniej¹cych uwa-
runkowaniach technicznych i
ekonomicznych, okreœle-
nie sposobu ustalania i wielkoœci zasobów przemys-
³owych
i nieprzemys³owych wraz ze wskazaniem zakre-
su mo¿liwych ich zmian;
9) okreœlenie rodzaju i wielkoœci przewidywanych strat w
zasobach przemys³owych, wskaŸnika wykorzystania zaso-
bów przemys³owych z³o¿a wraz z uzasadnieniem oraz dla
z³ó¿ kopalin sta³ych wielkoœci zasobów operatywnych;
10) okreœlenie szczegó³owych zasad, sposobu i zakresu
ochrony zasobów nieprzemys³owych;
11) okreœlenie przewidywanego sposobu likwidacji zak³adu
górniczego, ochrony pozostawionych zasobów w z³o¿u
po zakoñczeniu eksploatacji oraz przewidywanego spo-
sobu rekultywacji gruntów i zagospodarowania terenów
po dzia³alnoœci górniczej;
12) charakterystykê warunków ekonomicznych prowadze-
nia eksploatacji i wykorzystania z³o¿a, a w przypadku
gdy czynniki te decyduj¹ o klasyfikacji zasobów do prze-
mys³owych i nieprzemys³owych — przedstawienie
szczegó³owej analizy ekonomicznej;
13) kopie lub uwierzytelnione odpisy dokumentów (w for-
mie za³¹czników), których treœæ ma istotne znaczenie
dla opracowanego projektu.
3. Czêœæ graficzna projektu zagospodarowania z³o¿a
stosownie do zamierzonego sposobu eksploatacji i rodzaju
kopaliny powinna zawieraæ:
1) mapê (mapy) sytuacyjno-wysokoœciow¹ sporz¹dzon¹
w skali umo¿liwiaj¹cej szczegó³owe przedstawienie ob-
szaru przewidzianego do zagospodarowania, a w przypad-
ku wczeœniejszego prowadzenia robót górniczych mapy
wyrobisk górniczych z zaznaczeniem granic z³o¿a, granic
projektowanego obszaru i terenu górniczego, granic nie-
ruchomoœci gruntowych, do których przys³uguje wniosko-
dawcy tytu³ prawny, obiektów chronionych i granic propo-
nowanych filarów ochronnych, proponowanego miej-
sca lub miejsc udostêpnienia z³o¿a, a dla z³ó¿ eksploato-
wanych wyrobisk udostêpniaj¹cych i eksploatacyjnych
oraz obszarów z³o¿a wyeksploatowanego, proponowa-
nego miejsca lub miejsc sk³adowania nadk³adu;
2) mapê (mapy) sytuacyjno-wysokoœciow¹ powierzchni z
oznaczeniem przewidywanych zmian powsta³ych na
skutek eksploatacji, oznaczeniem stref i wielkoœci prze-
widywanych deformacji terenu, jego przydatnoœci do
zabudowy i zagospodarowania;
3) mapy rozmieszczenia zasobów zakwalifikowanych do
przemys³owych, nieprzemys³owych oraz strat zwi¹zanych
z wczeœniejsz¹ eksploatacj¹;
4) przekroje geologiczno-górnicze, a w przypadku z³ó¿
eksploatowanych odkrywkowo zawieraj¹ce oznaczenie
zasobów przemys³owych, nieprzemys³owych i strat;
5) mapy przedstawiaj¹ce sposób korzystania ze œrodowis-
ka, jego przekszta³ceñ i ochrony oraz inne mapy w zale¿-
noœci od potrzeb.
4. Przy sporz¹dzaniu map do projektu zagospodarowania
z³o¿a kopaliny stosuje siê
oznaczenia i symbole dotycz¹ce
map górniczych, zgodnie z normami: PN-84/G-09000.03,
PN-72/G-09001, PN-72/G-09003, PN-70/G-09004,
PN-76/G-09005, PN-72/G-09007, PN-78/G-09010,
PN-73/G-09016 i PN-75/G-09021.
5. Czêœæ tabelaryczna projektu zagospodarowania z³o¿a
powinna zawieraæ tabele obliczenia zasobów przemys³o-
wych i nieprzemys³owych w obszarze przewidzianym do
zagospodarowania, a w przypadku z³ó¿ kopalin sta³ych
równie¿ zasobów operatywnych i przewidywanych
strat
wed³ug stanu na dzieñ 31 grudnia roku poprzedzaj¹cego
sporz¹dzenie tego projektu oraz tabelê zbiorcz¹ wyników
obliczeñ.
§ 3. Zmiany wprowadzane do projektu zagospodarowa-
nia z³o¿a w formie dodatku do tego projektu powinny
spe³niaæ wymagania przewidziane dla projektu zagospoda-
rowania z³o¿a.
§ 4. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie po up³ywie 14 dni
od dnia og³oszenia.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
Komentarz
Maciej M³ynarczyk*
Rozporz¹dzenie stanowi wykonanie upowa¿nienia usta-
wowego, zawartego w art. 54 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego
1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 27, poz.
96, ze zm.).
W rozporz¹dzeniu Minister Œrodowiska uszczegó³awia
przepisy ustawowe dotycz¹ce projektu zagospodarowania
z³o¿a i zakresu prac objêtych tym projektem oraz w do-
k³adny sposób omawia formê jego sporz¹dzania, z podzia³em
na czêœci tekstow¹, graficzn¹ i tabelaryczn¹. W omówieniu
wymagañ dla poszczególnych czêœci projektu podano:
zawartoœæ poszczególnych rozdzia³ów tekstu opra-
cowania,
liczbê i szczegó³owy zakres treœci za³¹czników gra-
ficznych (map i przekrojów geologicznych),
rodzaj zestawieñ tabelarycznych.
Projekt zagospodarowania z³o¿a sporz¹dzony zgodnie z
omawianym rozporz¹dzeniem daje przedsiêbiorcom mo¿li-
woœæ prowadzenia racjonalnej gospodarki z³o¿em poprzez :
wykonanie projektu dla z³o¿a lub wydzielonej jego
czêœci, przewidzianej do zagospodarowania w okre-
sie wa¿noœci koncesji z uwzglêdnieniem warunków
1160
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
technicznych i ekonomicznych eksploatacji, uwarun-
kowañ prawnych i wymagañ ochrony œrodowiska,
kwalifikowanie do zasobów przemys³owych zarówno
zasobów bilansowych, jak i w uzasadnionych przypad-
kach zasobów pozabilansowych z³o¿a.
Przepisy rozporz¹dzenia daj¹ te¿ przedsiêbiorcom mo¿li-
woœæ dostosowania siê do wymagañ rynku, poprzez samo-
dzielne ustalenie kolejnoœci wydobywania zasobów z³o¿a.
W stosunku do poprzednio obowi¹zuj¹cego rozporz¹dze-
nia z dnia 28 grudnia 2001 r. wprowadzono kilka zmian.
Zasadnicza zmiana dotyczy rezygnacji z koniecznoœci
przedstawiania mo¿liwoœci i kierunków zbytu kopaliny
g³ównej, kopalin towarzysz¹cych i produktów ich przeróbki
oraz zamierzonego sposobu postêpowania z odpadami
powsta³ymi w zwi¹zku z wydobywaniem kopaliny. Postê-
powanie z odpadami nie stanowi bowiem zakresu przedmio-
towego Prawa geologicznego i górniczego, a przez to równie¿
omawianego aktu wykonawczego. Ponadto do rozporz¹dze-
nia wprowadzono przepis o okreœleniu sposobów ochrony
pozostawionych zasobów w z³o¿u po zakoñczeniu eksplo-
atacji celem prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami
kopaliny pozostaj¹cej w z³o¿u. Sprecyzowano tak¿e zapis
dotycz¹cy umieszczania na mapach ilustruj¹cych klasyfika-
cjê zasobów „strat”, powsta³ych w wyniku (ewentualnej)
wczeœniejszej eksploatacji. W przypadku projektu zagospo-
darowania z³o¿a, sporz¹dzanego dla z³o¿a, w którym dotych-
czas nie prowadzono eksploatacji, nie bêdzie obowi¹zku
zaznaczania „strat” na mapach. Natomiast obowi¹zek ozna-
czania „strat” na za³¹cznikach graficznych bêdzie dotyczy³
przekrojów geologiczno-górniczych dla z³ó¿ eksploato-
wanych odkrywkowo. Ponadto, w stosunku do poprzednio
obowi¹zuj¹cego rozporz¹dzenia z dnia 28 grudnia 2001 r.,
wprowadzono poprawki i uœciœlenia g³ównie natury
porz¹dkowej.
Dz. U. Nr 136, poz. 1151
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 6 lipca 2005 r.
w sprawie szczegó³owych wymagañ,
jakim powinny odpowiadaæ dokumentacje geologiczne z³ó¿ kopalin
Na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr
27, poz. 96, z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
Rozdzia³ 1
Przepisy ogólne
§ 1. 1. Dokumentacjê geologiczn¹ z³o¿a kopaliny nale-
¿y sporz¹dziæ dla z³o¿a w jego naturalnych granicach lub
wydzielonej jego czêœci, je¿eli przewidywana eksploatacja
wydzielonej czêœci nie zagra¿a prawid³owemu wykorzysta-
niu z³o¿a.
2. W przypadku dokonywania podzia³u z³o¿a, dla którego
jest wykonana dokumentacja geologiczna, nale¿y sporz¹-
dziæ now¹ dokumentacjê dla czêœci z³o¿a przewidzianej do
zagospodarowania, z pozostawieniem nazwy z³o¿a uzu-
pe³nionej cyfr¹ arabsk¹; dla pozosta³ej czêœci nale¿y spo-
rz¹dziæ rozliczenie zasobów z³o¿a w formie dodatku do
dokumentacji geologicznej na koszt podmiotu, który wyko-
na³ now¹ dokumentacjê.
§ 2. Dokumentacjê geologiczn¹ z³o¿a kopaliny nale¿y
sporz¹dziæ zgodnie z kategoriami rozpoznania z³o¿a, o któ-
rych mowa w § 4 i 5.
§ 3. 1. Dokumentacjê geologiczn¹ z³o¿a kopaliny nale¿y
sporz¹dziæ z podzia³em na czêœci tekstow¹, graficzn¹ i ta-
belaryczn¹, niezale¿nie od kategorii rozpoznania z³o¿a, z za-
strze¿eniem § 7.
2. W dokumentacji geologicznej z³o¿a kopaliny, maj¹cej
stanowiæ podstawê do ubiegania siê o koncesjê na wydoby-
wanie kopaliny ze z³o¿a, nale¿y przedstawiæ dane niezbêdne
do sporz¹dzenia projektu zagospodarowania z³o¿a.
3. Czêœæ tekstowa dokumentacji geologicznej z³o¿a ko-
paliny powinna zawieraæ:
1) kartê tytu³ow¹ dokumentacji geologicznej z³o¿a, zesta-
wienie zasobów geologicznych z³o¿a wed³ug kategorii
rozpoznania, kartê informacyjn¹ z³o¿a oraz kartê infor-
macyjn¹ dokumentacji, których wzory okreœlaj¹:
a) dla kopalin sta³ych — za³¹czniki nr 1, 2, 5–7 do roz-
porz¹dzenia,
b) dla metanu z wêgla kamiennego — za³¹czniki nr 1,
4, 6–8 do rozporz¹dzenia,
c) dla gazu ziemnego, ropy naftowej oraz jej natural-
nych pochodnych — za³¹czniki nr 1, 3, 6–8 do roz-
porz¹dzenia;
2) spis rozdzia³ów;
3) czêœæ opisow¹ z podzia³em na nastêpuj¹ce rozdzia³y:
a) wstêp,
b) po³o¿enie administracyjne z³o¿a, charakterystyka
geograficzna po³o¿enia z³o¿a (po³o¿enie z³o¿a, za-
gospodarowanie terenu, waloryzacja œrodowiska,
stan zagospodarowania z³o¿a i jego otoczenia),
1161
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 134, poz. 1438).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i
Nr 133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz. 2055,
z 2003 r. Nr 223, poz. 2219, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758.
c) warunki geologiczne wystêpowania z³o¿a (po³o¿e-
nie geologiczne z³o¿a, stratygrafia, tektonika),
d) opis stanu rozpoznania z³o¿a,
e) charakterystyka geologiczna z³o¿a, w z³o¿ach gazu
ziemnego, ropy naftowej oraz jej naturalnych pochod-
nych, równie¿ charakterystyka ich w³aœciwoœci zbior-
nikowych, a w z³o¿ach metanu z wêgla kamiennego
— charakterystyka metanonoœnoœci wêgla i serii wêglo-
noœnej,
f) charakterystyka rodzaju i jakoœci kopaliny g³ównej
oraz kopalin towarzysz¹cych, w³asnoœci technolo-
giczne kopalin,
g) warunki geologiczno-górnicze eksploatacji, w szcze-
gólnoœci geologiczno-in¿ynierskie, hydrogeologicz-
ne, gazowe, geotermalne,
h) warunki ochrony œrodowiska, ochrony z³o¿a, rekul-
tywacji (omówienie stanu œrodowiska i jego ochrony,
przedstawienie danych w zakresie budowy z³o¿a,
warunków jego wystêpowania, jakoœci kopaliny i
w³asnoœci ska³ otaczaj¹cych niezbêdnych dla oceny
wp³ywu eksploatacji na œrodowisko, w³asnoœci rekul-
tywacyjnych ska³ p³onnych, wymagañ dotycz¹cych
ochrony z³o¿a),
i)
zasoby z³o¿a kopaliny g³ównej i kopalin towarzysz¹cych,
kryteria bilansowoœci z³o¿a, sposób okreœlenia granic
z³o¿a z uzasadnieniem wyboru metod obliczenia
zasobów z³o¿a, klasyfikacja zasobów z³o¿a z uwagi
na stopieñ rozpoznania, analiza dok³adnoœci rozpo-
znania z³o¿a,
j)
spis literatury i materia³ów archiwalnych, wykorzysta-
nych do opracowania dokumentacji;
4) za³¹czniki obejmuj¹ce:
a) omówienie historii badañ i eksploatacji z³o¿a,
b) omówienie wykonanych prac geologicznych i badañ
specjalistycznych,
c) wyniki badañ specjalistycznych,
d) kopie lub uwierzytelnione odpisy dokumentów, któ-
rych treϾ ma istotne znaczenie dla opracowanej
dokumentacji, w tym decyzji zatwierdzaj¹cych doku-
mentacjê geologiczn¹ i dodatki do dokumentacji,
zawiadomieñ o przyjêciu dokumentacji i dodatków,
decyzji zezwalaj¹cej na zmianê kryteriów bilanso-
woœci, koncesji lub decyzji zatwierdzaj¹cych pro-
jekty prac geologicznych,
e) dowód istnienia prawa do wykorzystania informacji
geologicznej, na podstawie której sporz¹dzono do-
kumentacjê.
4. Przepisu ust. 3 pkt 4 lit. e nie stosuje siê do rozlicza-
nia zasobów z³o¿a w razie zaniechania lub zakoñczenia eks-
ploatacji, o której mowa w § 6 ust. 3.
5. Czêœæ graficzn¹ dokumentacji geologicznej z³o¿a
kopaliny stanowi¹ mapy i przekroje, a w szczególnoœci:
1) mapa lokalizacji z³o¿a sporz¹dzona na mapie topo-
graficznej, w zale¿noœci od wielkoœci z³o¿a, w skali
od 1 : 10 000 do 1 : 50 000;
2) mapa sytuacyjno-wysokoœciowa sporz¹dzona w skali
umo¿liwiaj¹cej szczegó³owe przedstawienie dokumen-
towanego obszaru z³o¿a;
3) mapa geologiczno-gospodarcza rejonu wystêpowania z³o-
¿a przedstawiaj¹ca sk³adniki œrodowiska podlegaj¹ce
ochronie, sporz¹dzona w skali 1 : 50 000 lub 1 : 25 000
dostosowanej do wielkoœci z³o¿a, z podaniem po³o¿enia
z³o¿a;
4) mapy ilustruj¹ce budowê z³o¿a niezbêdne do scharakte-
ryzowania jego formy, sposobu u³o¿enia, zmiennoœci
budowy i jakoœci kopaliny;
5) mapy obliczenia zasobów z³o¿a;
6) mapy i przekroje geologiczne, a w zale¿noœci od potrzeb
— równie¿ hydrogeologiczne, geologiczno-in¿ynierskie,
gazonoœnoœci i geotermiczne;
7) profile geologiczne wyrobisk rozpoznawczych i wybra-
nych wyrobisk górniczych w przypadku czynnych
zak³adów górniczych.
6. Czêœæ tabelaryczn¹ dokumentacji geologicznej z³o¿a
kopaliny stanowi¹ w szczególnoœci:
1) wyniki obliczeñ statystycznych lub geostatystycznych
— w zale¿noœci od potrzeb;
2) wyniki badañ rodzaju i jakoœci kopaliny, wraz z oblicze-
niami œrednich parametrów dla z³o¿a;
3) obliczenia zasobów kopaliny w poszczególnych czêœ-
ciach z³o¿a lub blokach obliczeniowych;
4) zbiorcze zestawienie zasobów z³o¿a.
7. Oznaczenia i symbole na za³¹cznikach stanowi¹-
cych czêœæ graficzn¹ dokumentacji powinny byæ zgodne
z wymaganiami Polskich Norm — Mapy Górnicze:
PN-84/G-09000.03, PN-72/G-09001, PN-72/G-09003,
PN-70/G-09004,
PN-76/G-09005,
PN-72/G-09007,
PN-78/G-09010, PN-73/G-09016, PN-75/G-09021.
Rozdzia³ 2
Szczegó³owe wymagania, jakim powinny odpowiadaæ
dokumentacje geologiczne z³ó¿ kopalin
§ 4. 1. W dokumentacjach geologicznych z³ó¿ kopalin
sta³ych stosuje siê kategorie rozpoznania z³o¿a: D, C
2
, C
1
, B, A.
2. Rozpoznanie z³o¿a lub jego czêœci w poszczególnych
kategoriach powinno spe³niaæ nastêpuj¹ce wymagania:
1) w kategorii D — granice z³o¿a, jego budowê geologiczn¹
i zasoby okreœla siê na podstawie odosobnionych wyro-
bisk, interpretacji geologicznej danych geofizycznych
przy zastosowaniu ekstrapolacji; b³¹d oszacowania œred-
nich wartoœci parametrów z³o¿a i zasobów mo¿e prze-
kraczaæ 40%;
2) w kategorii C
2
— granice z³o¿a okreœla siê na podstawie
danych z wyrobisk, ods³oniêæ naturalnych lub badañ
geofizycznych metod¹ interpolacji lub odpowiednio
uzasadnionej ekstrapolacji; poznane powinny byæ g³ówne
cechy formy, budowy i tektoniki z³o¿a; jakoœæ kopaliny
nale¿y rozpoznaæ na podstawie systematycznego opró-
bowania w pe³nym zakresie mo¿liwych zastosowañ
kopaliny; b³¹d oszacowania œrednich wartoœci paramet-
rów z³o¿a i zasobów nie mo¿e przekraczaæ 40%;
3) w kategorii C
1
— granice z³o¿a okreœla siê na podstawie
danych z wyrobisk rozpoznawczych, z ods³oniêæ natu-
ralnych lub badañ geofizycznych metod¹ interpolacji
lub w ograniczonym stopniu ekstrapolacji; stopieñ roz-
poznania z³o¿a powinien byæ wystarczaj¹cy dla szcze-
gó³owego okreœlenia formy, budowy, tektoniki z³o¿a i
jakoœci kopaliny w z³o¿u oraz dokonania oceny wp³ywu
1162
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
przewidywanej eksploatacji na œrodowisko; b³¹d osza-
cowania œrednich wartoœci parametrów z³o¿a i zasobów
nie mo¿e przekraczaæ 30%;
4) w kategorii B — granice z³o¿a okreœla siê w sposób
uœciœlony na podstawie specjalnie wykonanych w tym
celu prac geologicznych; jakoœæ i w³asnoœci technolo-
giczne kopaliny powinny byæ potwierdzone wynikami
prób w skali pó³technicznej lub przemys³owej; b³¹d
oszacowania œrednich wartoœci parametrów z³o¿a i za-
sobów nie mo¿e przekraczaæ 20%;
5) w kategorii A — z³o¿e jest rozpoznane w stopniu umo¿li-
wiaj¹cym bie¿¹ce prowadzenie jego eksploatacji przy mo¿-
liwie najwy¿szym stopniu wykorzystania zasobów; b³¹d
oszacowania œrednich wartoœci parametrów z³o¿a i zaso-
bów w poszczególnych blokach nie mo¿e przekraczaæ 10%.
§ 5. 1. W dokumentacjach geologicznych z³ó¿ gazu
ziemnego, ropy naftowej oraz jej naturalnych pochodnych i
metanu z wêgla kamiennego stosuje siê kategorie rozpozna-
nia z³o¿a: C, B, A.
2. Rozpoznanie z³o¿a lub jego czêœci w poszczególnych
kategoriach powinno spe³niaæ nastêpuj¹ce wymagania:
1) w kategorii C — granice z³o¿a okreœla siê na podstawie
wyników badañ geofizycznych i interpretacji geologicz-
nej, a uzyskane dane umo¿liwiaj¹ projektowanie prac
niezbêdnych do dalszego rozpoznania z³o¿a lub jego
zagospodarowania, po uzyskaniu z co najmniej jednego
otworu przyp³ywu kopaliny, w iloœci posiadaj¹cej zna-
czenie gospodarcze; b³¹d oszacowania œrednich para-
metrów z³o¿a i zasobów nie mo¿e przekraczaæ 40%;
2) w kategorii B — zbadana budowa geologiczna z³o¿a
pozwala na jednoznaczne okreœlenie jego granic oraz
parametrów zbiornikowych warstw roponoœnych, gazo-
noœnych i ich zmiennoœci; b³¹d oszacowania œrednich
parametrów z³o¿a i zasobów nie mo¿e przekraczaæ 30%;
3) w kategorii A — ustala siê dane okreœlone dla kategorii
B z uwzglêdnieniem wyników uzyskanych z eksploata-
cji; b³¹d oszacowania œrednich parametrów z³o¿a i zaso-
bów nie mo¿e przekraczaæ 15%.
§ 6. 1. W dodatku do dokumentacji geologicznej eks-
ploatowanego z³o¿a kopaliny sta³ej, obok wyników prac
geologicznych wykonanych w celu udokumentowania z³o¿a,
nale¿y uwzglêdniæ dane zawarte w dokumentacji mierni-
czo-geologicznej zak³adu górniczego, wyniki bie¿¹cego
opróbowania z³o¿a oraz wyniki badañ specjalistycznych,
w szczególnoœci geologiczno-in¿ynierskich, hydrogeolo-
gicznych i gazowych.
2. W dodatku do dokumentacji geologicznej z³o¿a gazu
ziemnego, ropy naftowej oraz jej naturalnych pochodnych,
zawieraj¹cym nowe okreœlenie zasobów pierwotnych zgod-
ne z aktualnym stanem rozpoznania, nale¿y podaæ omówie-
nie przyczyn zmian.
3. Rozliczenia zasobów z³o¿a w przypadku zaniechania
lub zakoñczenia eksploatacji z³o¿a dokonuje siê w dodatku
do dokumentacji geologicznej z³o¿a.
4. W dodatku do dokumentacji geologicznej zamieszcza
siê materia³y podstawowe, które dokumentuj¹ powsta³e
zmiany, w szczególnoœci rozliczenie zasobów z³o¿a oraz
uzasadnienie stwierdzonych ró¿nic w wielkoœci dokumen-
towanych zasobów.
Rozdzia³ 3
Sporz¹dzanie dokumentacji geologicznych
dla niektórych z³ó¿ kopalin pospolitych
§ 7. Dokumentacja geologiczna z³ó¿ kopalin pospolitych,
która mo¿e stanowiæ podstawê do ubiegania siê o koncesjê na
warunkach okreœlonych w art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 4 lute-
go 1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze, sk³ada siê z:
1) czêœci tekstowej zawieraj¹cej:
a) kartê tytu³ow¹, której wzór stanowi za³¹cznik nr 1
do rozporz¹dzenia,
b) kartê informacyjn¹, której wzór stanowi za³¹cznik
nr 9 do rozporz¹dzenia,
c) zestawienie zasobów z³o¿a,
d) zestawienie wyników badañ rodzaju i jakoœci kopa-
liny,
e) dowód istnienia prawa do wykorzystania informacji
geologicznej, na podstawie której sporz¹dzono
dokumentacjê,
f) czêœæ opisow¹, zawieraj¹c¹ krótk¹ charakterystykê
z³o¿a;
2) czêœci graficznej zawieraj¹cej:
a) mapê lokalizacji z³o¿a na mapie topograficznej
w skali 1 : 10 000 z zaznaczeniem obiektów podle-
gaj¹cych ochronie w jego otoczeniu (grunty rolne
klas I–IV, grunty leœne, obszary chronionego kraj-
obrazu, granice zbiorników wód podziemnych, gra-
nice s¹siednich z³ó¿),
b) profile geologiczne wykonanych wyrobisk i ods³o-
niêæ naturalnych,
c) mapê sytuacyjno-wysokoœciow¹ z³o¿a w skali co
najmniej 1 : 2 000 z naniesionymi granicami z³o¿a,
wyrobiskami i ods³oniêciami naturalnymi, wa¿niej-
szymi obiektami maj¹cymi wp³yw na sposób zagos-
podarowania z³o¿a oraz lini¹ przekroju geologicz-
nego przez z³o¿e,
d) mapê obliczenia zasobów z³o¿a,
e) co najmniej jeden przekrój geologiczny przez z³o¿e;
3) tabeli obliczenia zasobów z³o¿a.
Rozdzia³ 4
Przepisy przejœciowe i koñcowe
§ 8. Szczegó³owe wymagania, jakim powinny odpowia-
daæ dokumentacje geologiczne solanek, wód leczniczych i
termalnych, okreœlaj¹ przepisy w sprawie szczegó³owych
wymagañ, jakim powinny odpowiadaæ dokumentacje hydro-
geologiczne i geologiczno-in¿ynierskie.
§ 9. Do dokumentacji geologicznych przekazanych
w³aœciwym organom administracji geologicznej do przyjê-
cia przed wejœciem w ¿ycie niniejszego rozporz¹dzenia sto-
suje siê przepisy dotychczasowe.
§ 10. Traci moc rozporz¹dzenie Ministra Œrodowiska z
dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie szczegó³owych wyma-
gañ, jakim powinny odpowiadaæ dokumentacje geologicz-
ne z³ó¿ kopalin (Dz. U. Nr 153, poz. 1778).
§ 11. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie po up³ywie14
dni od dnia og³oszenia.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
1163
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1164
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹czniki do rozporz¹dzenia Ministra Œrodowiska
z dnia 6 lipca 2005 r. (poz. 1151)
Za³¹cznik nr 1
KARTA TYTU£OWA DOKUMENTACJI GEOLOGICZNEJ Z£O¯A
Finansuj¹cy dokumentacjê: .................................
U¿ytkownik z³o¿a: ..............................................
Wykonawca dokumentacji: .................................
Dokumentacja geologiczna
z³o¿a
.............................
.............................
(nazwa kopaliny)
(nazwa z³o¿a)
w kat. ....
(kategoria rozpoznania)
miejscowoϾ: ..................................
gmina: ............................................
powiat: ...........................................
województwo: ................................
Geolog dokumentuj¹cy:
............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
(miejscowoϾ, rok)
WZÓR
1165
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹cznik nr 2
ZESTAWIENIE ZASOBÓW GEOLOGICZNYCH
................................. W Z£O¯U ..................................
OBLICZONYCH WG STANU NA DZIEÑ 31 GRUDNIA .......... R.
Kopalina
rodzaj
lub zastosowanie
surowcowe
razem
A
B
B
C
1
C
1
C
2
C
2
D
D
Kopalina ogó³em
*)
Tê czêœæ tabeli za³¹czaæ tylko w przypadku oszacowania zasobów pozabilansowych
Kopalina ogó³em
Geolog dokumentuj¹cy:
..............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
Kopalina
rodzaj
lub zastosowanie
surowcowe
razem
A
WZÓR
Zasoby bilansowe
(nazwa kopaliny)
(nazwa z³o¿a)
Zasoby pozabilansowe
*)
1166
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Zasoby bilansowe/pozabilansowe
*)
Za³¹cznik nr 3
ZESTAWIENIE ZASOBÓW GEOLOGICZNYCH
ORAZ PRZEWIDYWANYCH ZASOBÓW WYDOBYWALNYCH Z£O¯A
WG STANU NA DZIEÑ 31 GRUDNIA .......... R.
Pierwotne zasoby
geologiczne
Pierwotne zasoby
wydobywalne
Dotychczasowe wydobycie
od dnia ......... do dnia .........
Stan zasobów geologicznych
na dzieñ 31 grudnia ......... r.
Stan zasobów
wydobywalnych
na dzieñ 31 grudnia ......... r.
*)
Niepotrzebne skreœliæ
B
C
razem
A
Kopalina
Wyszczególnienie
Geolog dokumentuj¹cy:
..............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
WZÓR
1167
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
B
C
razem
A
B
C
razem
A
(g³ównej lub towarzysz¹cej)
Za³¹cznik nr 4
ZESTAWIENIE ZASOBÓW WYDOBYWALNYCH
METANU Z WÊGLA KAMIENNEGO JAKO KOPALINY
........................................................................................................
WG STANU ROZPOZNANIA NA DZIEÑ 31 GRUDNIA .......... R.
Wydobywalne zasoby bilansowe w mln m
3
Razem zasoby bilansowe
Kopalina
rodzaj/jakoϾ
metan sorbowalny
metan wolny
**)
Razem zasoby
pozabilansowe
Wydobywalne zasoby pozabilansowe w mln m
*)
3
Kopalina
rodzaj/jakoϾ
metan sorbowalny
metan wolny
**)
Tê czêœæ tabeli za³¹czaæ tylko w przypadku oszacowania zasobów pozabilansowych
Jeœli wystêpuje w z³o¿u.
*)
**)
Geolog dokumentuj¹cy:
..............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
WZÓR
1168
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹cznik nr 5
KARTA INFORMACYJNA Z£O¯A
kopaliny sta³ej
1.
Nazwa z³o¿a:
2.
Kod z³o¿a (w systemie MIDAS):
3.
Kopalina g³ówna:
4.
Po³o¿enie z³o¿a:
5.
Region:
6.
U¿ytkownik z³o¿a
:
adres:
telefon:
fax:
e-mail:
7.
Nadzór górniczy:
8.
Koncesjê na wydobywanie wydaje:
minister:
wojewoda:
starosta:
9.
Koncesja na wydobywanie
:
nr koncesji:
wydana przez:
wydana dnia:
termin wa¿noœci:
10.
Obszar i teren górniczy
:
nr decyzji:
wydana przez:
termin wa¿noœci:
status:
11.
Projekt zagospodarowania z³o¿a/dodatek nr:
nr decyzji/zawiadomienia o przyjêciu:
wydana(e) przez:
wydana(e) dnia:
12.
Powierzchnia ca³kowita z³o¿a:
....... ha
13.
Rodzaj nieruchomoœci gruntowej nad z³o¿em:
grunty leœne
...... ha
grunty rolne (I–IV kl. bon.)
...... ha
grunty rolne (V–VI kl. bon.)
...... ha
zabudowa przemys³owa
...... ha
grunty komunalne
....... ha
inne
....... ha
14.
Dop³yw wód do wyrobiska:
....... m /min
15.
Poziomy wodonoœne:
miejscowoœæ: ....................... gmina: ........................ powiat: ........................ województwo: .........................
(pe³na nazwa)
(dla z³ó¿ zagospodarowanych)
(nazwa obszaru)
g³êbokoœæ:
ciœnienie:
stopieñ mineral.:
rodzaj wód:
klasa wód:
od..... do.....
od..... do.....
od..... do .....
...................
..................
(parki, rezerwaty, obsz. ujêæ wodn. itp.)
3
WZÓR
1169
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Niewype³nione punkty karty informacyjnej powinny byæ oznaczone uwag¹ „nie dotyczy”
*)
Nie dotyczy z³ó¿ wielopok³adowych (np. wêgla kam.).
16.
Zagro¿enie œrodowiska przez wydobywanie:
17.
Zagro¿enie œrodowiska przez przeróbkê:
18.
Kierunek rekultywacji:
19.
Stan zagospodarowania z³o¿a:
20.
Data rozpoczêcia eksploatacji:
21.
Data zakoñczenia eksploatacji:
22.
Sposób eksploatacji:
23.
System eksploatacji:
24.
Zagro¿enia eksploatacji:
25.
Stratygrafia sp¹gu kopaliny:
26.
Stratygrafia stropu kopaliny:
27.
Stratygrafia lokalna (warstwy):
28.
Rodzaj kopaliny (podstawowa, pospolita):
29.
Podtypy kopaliny:
30.
Parametry jakoœciowe poszczególnych podtypów kopaliny:
31.
Kopalina towarzysz¹ca:
32.
Kopalina wspó³wystêpuj¹ca:
33.
Forma z³o¿a:
34.
Grupa z³o¿a:
35.
Iloœæ pok³adów:
36.
Gruboœæ nadk³adu (N) :
od .......
do .......
..........
37.
Mi¹¿szoœæ z³o¿a (Z) :
od .......
do .......
..........
38.
G³êbokoœæ sp¹gu z³o¿a:
od .......
do .......
..........
39.
Stosunek N/Z
..................
40.
Metoda obliczania zasobów:
41.
NZKU (Nomenklatura Z³ó¿ Kopalin):
42.
Metody przeróbki kopaliny:
43.
Kierunki zastosowañ kopaliny:
44.
Litologia ska³ otaczaj¹cych kopalinê:
t¹paniami
....... stopnia
metanowe
....... kategorii
wybuchami py³ów
....... klasy
py³owe
....... stopnia
wodne
....... stopnia
inne
.......
parametr:
min.:
max.:
œrednio:
jednostka:
................
...........
...........
..............
..............
minimalna
maksymalna
œrednia
(tylko dla z³ó¿ eksploatowanych odkrywkowo)
*)
*)
Geolog dokumentuj¹cy:
............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
1170
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹cznik nr 6
KARTA INFORMACYJNA DOKUMENTACJI
Tytu³ dokumentacji: ............................................................
Powierzchnia obszaru dokumentowanego: .......................
Data rozpoczêcia badañ:
Data zakoñczenia badañ:
Liczba wykonanych wierceñ ............. ³¹czny metra¿ ............. wykonawca ...................
g³êbokoœæ wierceñ:
od:
do:
profilowanie otworów: ..............................................................................................
Opróbowanie:
..............................................................................................
Miejsce przechowywania rdzeni wiertniczych:
Badania geofizyczne w otworach:
rodzaj .............. iloϾ ........ wykonawca ....................................................................
Badania geofizyczne powierzchniowe:
rodzaj .............. iloϾ ........ wykonawca ....................................................................
Badania laboratoryjne:
rodzaj .............. iloϾ ........ wykonawca ....................................................................
Badania hydrogeologiczne:
rodzaj .............. iloϾ ........ wykonawca ....................................................................
Badania gazowe:
....................................................................
Obliczanie zasobów:
....................................................................
U w a g a: W karcie informacyjnej dokumentacji pomija siê pozycje, które nie dotycz¹ danej dokumentacji.
Geolog dokumentuj¹cy:
............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
(imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
(imiê i nazwisko)
(imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
(imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
(imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
(imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
(imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
WZÓR
1171
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹cznik nr 7
WCZEŒNIEJSZE DOKUMENTACJE I DODATKI DO DOKUMENTACJI
Data zatwierdzenia
lub przyjêcia
Udokumentowane zasoby
Rodzaj
Kategoria
bilansowe
pozabilansowe
Geolog dokumentuj¹cy:
............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
WZÓR
1172
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹cznik nr 8
KARTA INFORMACYJNA Z£O¯A
gazu ziemnego, ropy naftowej oraz jej naturalnych pochodnych
i metanu z wêgla kamiennego
1.
Nazwa z³o¿a:
2.
Kod z³o¿a (w systemie MIDAS):
3.
Kopalina g³ówna:
4.
Po³o¿enie z³o¿a:
5.
Region:
6.
U¿ytkownik z³o¿a
:
adres:
telefon:
fax:
e-mail:
7.
Nadzór górniczy:
8.
Koncesja na wydobywanie
:
nr koncesji:
wydana przez:
wydana dnia:
termin wa¿noœci:
9.
Obszar i teren górniczy
:
nr decyzji:
wydana przez:
termin wa¿noœci:
status:
10.
Projekt zagospodarowania z³o¿a/dodatek nr:
nr decyzji/zawiadomienia o przyjêciu:
wydana(e) przez:
wydana(e) dnia:
11.
Powierzchnia ca³kowita z³o¿a:
....... ha
12.
Rodzaj nieruchomoœci gruntowej nad z³o¿em:
grunty leœne
...... ha
grunty rolne (I–IV kl. bon.)
...... ha
grunty rolne (V–VI kl. bon.)
...... ha
zabudowa przemys³owa
...... ha
grunty komunalne
....... ha
inne
....... ha
13.
Zagro¿enie œrodowiska przez wydobywanie:
14.
Kierunek rekultywacji:
15.
Stan zagospodarowania z³o¿a:
16.
Data rozpoczêcia eksploatacji:
17.
Data zakoñczenia eksploatacji:
18.
Stratygrafia i litologia ska³y zbiornikowej:
19.
Kopalina g³ówna z³o¿a:
20.
Podtypy kopaliny g³ównej:
miejscowoœæ: ....................... gmina: ........................ powiat: ........................ województwo: .........................
(pe³na nazwa)
(dla z³ó¿ zagospodarowanych)
(nazwa obszaru)
(parki, rezerwaty, obsz. ujêæ wodn. itp.)
WZÓR
1173
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
21.
Parametry jakoœciowe poszczególnych podtypów kopaliny:
metan CH
etan C H
wêglowodory ciê¿kie C
dwutlenek wêgla CO
azot N
siarkowodór H S
hel He
wartoœæ opa³owa
ciê¿ar w³aœciwy ropy
parafina
siarka S
rtêæ Hg
........................
22.
Kopalina towarzysz¹ca:
23.
Kopalina wspó³wystêpuj¹ca:
24.
Iloœæ poziomów ropo i gazonoœnych:
25.
G³êbokoœæ po³o¿enia z³o¿a:
26.
G³êbokoœæ po³o¿enia wody podœcielaj¹cej:
27.
Mi¹¿szoœæ efektywna z³o¿a:
28.
PorowatoϾ:
29.
PrzepuszczalnoϾ:
30.
Zapiaszczenie:
31.
Wspó³czynnik nasycenia:
32.
Temperatura z³o¿a:
33.
WydajnoϾ absolutna (V ):
34.
WydajnoϾ dozwolona (V
):
35.
Wyk³adnik wodny:
36.
Wyk³adnik gazowy:
37.
Wyk³adnik ropny:
38.
Typ chemiczny wody z³o¿owej:
39.
Stopieñ mineralizacji wody z³o¿owej:
40.
Warunki produkowania:
41.
Wspó³czynnik wydobycia:
42.
Metoda obliczania zasobów:
4
2
6
3
2
2
2
abs
dozw
Niewype³nione punkty karty informacyjnej powinny byæ oznaczone uwag¹ „nie dotyczy”
Geolog dokumentuj¹cy:
............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
min.
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
m
m
m.
%
mdcy
%
°C
m /min
3
m /min
3
g/m
3
m /t
3
g/m
3
g/l
max.
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
œrednio
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
jednostka
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
..............
1174
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹cznik nr 9
KARTA INFORMACYJNA Z£O¯A
Nazwa z³o¿a
Kopalina g³ówna
Kopaliny towarzysz¹ce
Po³o¿enie z³o¿a:
miejscowoœæ, gmina, powiat, województwo
U¿ytkownik z³o¿a:
adres, telefon, fax
W³aœciciel terenu z³o¿a
Stan zagospodarowania z³o¿a – wczeœniejsza
eksploatacja
Klasa gleb na obszarze z³o¿a
Sposób u¿ytkowania powierzchni na terenie
z³o¿a
Obiekty i obszary chronione w s¹siedztwie
z³o¿a
Zagro¿enia œrodowiska przez wydobycie
i przeróbkê kopaliny
Sposób rozpoznania z³o¿a
Budowa geologiczna z³o¿a:
forma, sposób u³o¿enia, wiek i rodzaj utworów
buduj¹cych i otaczaj¹cych z³o¿e,
rodzaj nadk³adu
Powierzchnia z³o¿a
Gruboœæ nadk³adu (N) od ... do ... œrednio ...
Mi¹¿szoœæ z³o¿a (Z) od ... do ... œrednio ...
G³êbokoœæ sp¹gu od ... do ... œrednio ...
Stosunek N/Z od ... do ...
Parametry jakoœciowe kopaliny
min. ... max. ... œrednio ...
Poziomy wodonoœne: g³êbokoœæ od ... do ...
Obliczona wielkoœæ zasobów w m i w t
3
Przewidywany sposób eksploatacji
Przewidywana wielkoϾ rocznego wydobycia
Przewidywany sposób przeróbki kopaliny
Kierunki zastosowañ kopaliny
Przewidywany sposób rekultywacji wyrobiska
Inne uwagi: (dotycz¹ce z³o¿a i sposobu jego
eksploatacji)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
Geolog dokumentuj¹cy:
............................................................
(podpis z podaniem imienia i nazwiska
oraz nr uprawnieñ)
WZÓR
Komentarz
Ewa Zakrzewska-Dziki*, Anna Gradys*
Rozporz¹dzenie stanowi wykonanie upowa¿nienia usta-
wowego, zawartego w art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia
4 lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U.
Nr 27, poz. 96, z póŸn. zm.). Na podstawie tego przepisu
Minister Œrodowiska, w rozporz¹dzeniu z dnia 6 lipca 2005 r.,
okreœli³ szczegó³owe wymagania, jakim powinny odpo-
wiadaæ dokumentacje geologiczne z³ó¿ kopalin.
Ogólne wymagania dla dokumentacji geologicznych
z³ó¿ kopalin okreœlaj¹ przepisy art. 41 Prawa geologiczne-
go i górniczego. Rozporz¹dzenie natomiast stanowi uszcze-
gó³owienie tych wymagañ. Okreœlono w nim zawartoœæ
poszczególnych rozdzia³ów czêœci tekstowej opracowania,
liczbê i zakres treœci za³¹czników graficznych i tabelarycz-
nych oraz sposób ustalenia kategorii rozpoznania z³o¿a.
W porównaniu z dotychczas obowi¹zuj¹cym rozporz¹-
dzeniem Ministra Œrodowiska z dnia 19 grudnia 2001 r. w
sprawie szczegó³owych wymagañ, jakim powinny odpo-
wiadaæ dokumentacje geologiczne z³ó¿ kopalin, obecne roz-
porz¹dzenie wprowadza nowe rozwi¹zania, polegaj¹ce na:
obowi¹zku przedstawiania w dokumentacji dowodu
istnienia prawa do informacji geologicznej, na pod-
stawie której j¹ sporz¹dzono. Dotyczy to równie¿
dodatków do dokumentacji geologicznych, gdy¿ przy
sporz¹dzaniu dodatku korzysta siê z danych zawar-
tych w podstawowej dokumentacji. Zwolnienie z
tego obowi¹zku dotyczy jedynie dodatków wykony-
wanych w przypadku zakoñczenia lub zaniechania
eksploatacji,
mo¿liwoœci wykorzystywania w dokumentowaniu
z³ó¿ kopalin sta³ych wyników prac geofizycznych
na równi z wynikami wierceñ,
uwzglêdnieniu specyfiki dokumentowania z³ó¿ ropy
naftowej i gazu ziemnego oraz metanu z wêgla ka-
miennego poprzez wyszczególnienie wymagañ doty-
cz¹cych dokumentowania takich z³ó¿ wraz z nowymi
definicjami kategorii rozpoznania z³ó¿ gazu ziem-
nego, ropy naftowej oraz jej naturalnych pochod-
nych i metanu z wêgla kamiennego, dostosowanymi
do nowoczesnych technik badawczych,
wprowadzeniu nowego za³¹cznika, obejmuj¹cego ze-
stawienie zasobów wydobywalnych metanu w z³o-
¿ach wêgla kamiennego, uwzglêdniaj¹cego wspó³-
wystêpowanie metanu z kopalin¹ sta³¹ (pok³ady
wêgla).
Uœciœlono równie¿ wymagania w zakresie zaliczania
z³ó¿ kopalin sta³ych lub ich czêœci do poszczególnych kate-
gorii rozpoznania (D, C
2
, C
1
, B, A) oraz wymagania dla
dokumentacji geologicznych ma³ych z³ó¿ kopalin pospoli-
tych, przewidywanych do eksploatacji na potrzeby lokalne.
W rozporz¹dzeniu zaakcentowano problematykê och-
rony œrodowiska poprzez na³o¿enie obowi¹zku omówienia
w czêœci tekstowej stanu œrodowiska w obszarze wystêpo-
wania z³o¿a wraz z przedstawieniem danych, które mog¹
mieæ wp³yw na oddzia³ywanie eksploatacji z³o¿a na œrodo-
wisko, a wynikaj¹: z budowy geologicznej z³o¿a, warun-
ków jego wystêpowania, jakoœci kopaliny i w³aœciwoœci
ska³ p³onnych otaczaj¹cych z³o¿e.
Ponadto wprowadzono równie¿ wiele poprawek
porz¹dkuj¹cych przepisy dotychczas obowi¹zuj¹cego roz-
porz¹dzenia z dnia 19 grudnia 2001 r.
1175
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Minister-
stwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
Dz. U. Nr 201, poz. 1673
ROZPORZ¥DZENIE
MINISTRA ŒRODOWISKA
1)
z dnia 3 paŸdziernika 2005 r.
w sprawie szczegó³owych wymagañ, jakim powinny odpowiadaæ dokumentacje
hydrogeologiczne i geologiczno-in¿ynierskie
Na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr
27, poz. 96, z póŸn. zm.
2)
) zarz¹dza siê, co nastêpuje:
Rozdzia³ 1
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporz¹dzenie okreœla szczegó³owe wymagania,
jakim powinny odpowiadaæ:
1) dokumentacje hydrogeologiczne, w tym dokumentacje
hydrogeologiczne solanek, wód leczniczych i termal-
nych;
2) dokumentacje geologiczno-in¿ynierskie.
§ 2. 1. Ilekroæ w rozporz¹dzeniu jest mowa o:
1) bilansie wodno-gospodarczym wód podziemnych —
rozumie siê przez to porównanie wielkoœci zasobów
dyspozycyjnych wód podziemnych ze stanem ich
zagospodarowania, w celu wskazania istniej¹cych w
obszarze bilansowym albo w jednostce bilansowej
rezerw lub deficytu zasobów wód podziemnych;
2) depresji regionalnej — rozumie siê przez to wielkoœæ
obni¿enia poziomu zwierciad³a wody podziemnej w
jednostce
hydrogeologicznej,
wywo³anego
wspó³dzia³aniem eksploatowanych ujêæ lub systemów
odwadniaj¹cych;
3) depresji rejonowej — rozumie siê przez to wielkoœæ
obni¿enia poziomu zwierciad³a wody podziemnej
wyra¿onego wartoœci¹ izolinii depresji obejmuj¹cej
wszystkie wspó³dzia³aj¹ce otwory eksploatacyjne ujê-
cia wód podziemnych;
4) jednostce bilansowej — rozumie siê przez to czêœæ
obszaru bilansowego wydzielan¹ ze wzglêdu na podo-
bieñstwo parametrów hydrogeologicznych lub warun-
ków hydrodynamicznych;
5) jednostce hydrogeologicznej — rozumie siê przez to
fragment litosfery stanowi¹cy przestrzennie i dyna-
micznie zdefiniowany system kr¹¿enia wód podziem-
nych,
daj¹cy
siê
opisaæ
parametrami
hydrogeologicznymi poziomów wodonoœnych i roz-
dzielaj¹cych je utworów pó³przepuszczalnych;
6) monitoringu os³onowym ujêcia — rozumie siê przez to
system cyklicznych (powtarzalnych) obserwacji i
pomiarów oraz ocen i prognoz iloœci oraz w³aœciwoœci
fizyczno-chemicznych wód podziemnych, prowadzo-
nych w otoczeniu ujêcia, umo¿liwiaj¹cy wczesne
ostrzeganie o pojawiaj¹cym siê zagro¿eniu degradacji
iloœciowej i jakoœciowej eksploatowanych wód pod-
ziemnych;
7) obszarze bilansowym — rozumie siê przez to jednostkê
hydrogeologiczn¹, wytypowan¹ w celu ustalenia zaso-
bów odnawialnych i zasobów dyspozycyjnych wód
podziemnych wraz z ocen¹ stopnia ich zagospodaro-
wania;
8) obszarze zasobowym — rozumie siê przez to fragment
zbiornika wód podziemnych ograniczony zasiêgiem
sp³ywu wód podziemnych do ujêcia, w obrêbie którego
formuje siê co najmniej po³owa zasobów eksploatacyj-
nych tego ujêcia;
9) otworze awaryjnym — rozumie siê przez to otwór zlo-
kalizowany w zasiêgu oddzia³ywania ujêcia wód pod-
ziemnych
posiadaj¹cego
ustalone
zasoby
eksploatacyjne, o konstrukcji zbli¿onej do innych
otworów tego ujêcia, eksploatowany naprzemiennie z
tymi otworami i ujmuj¹cy wodê z tego samego pozio-
mu wodonoœnego oraz eksploatowany przez tego
samego w³aœciciela ujêcia;
10) otworze zastêpczym — rozumie siê przez to otwór
wykonany w miejsce otworu likwidowanego lub otwo-
ru wy³¹czonego z eksploatacji w celu prowadzenia
obserwacji i badañ wód podziemnych;
11) poziomie wodonoœnym — rozumie siê przez to war-
stwê lub zespó³ warstw wodonoœnych wykazuj¹cych
³¹cznoœæ hydrauliczn¹;
12) typie chemicznym wody — rozumie siê przez to zespó³
w³aœciwoœci fizyczno-chemicznych wody, przedsta-
wiony w formie skróconej, wynikaj¹cej z powszechnie
stosowanych
w
badaniach
hydrogeochemicznych
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1176
1)
Minister Œrodowiska kieruje dzia³em administracji rz¹dowej — œrodowisko na podstawie §1 ust. 2 pkt 2 rozporz¹dzenia Prezesa
Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie szczegó³owego zakresu dzia³ania Ministra Œrodowiska (Dz. U. Nr 85, poz.
766).
2)
Zmiany wymienionej ustawy zosta³y og³oszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 88, poz. 554, Nr 111, poz. 726 i Nr
133, poz. 885, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2000 r. Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 110, poz. 1190, Nr 115, poz.
1229 i Nr 154, poz. 1800, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 117, poz. 1007, Nr 153, poz. 1271, Nr 166, poz. 1360 i Nr 240, poz. 2055, z
2003 r. Nr 223, poz. 2219 oraz z 2004 r. Nr 96, poz.959, Nr 173, poz. 1808, Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 90, poz. 758, Nr 163,
poz. 1362, Nr 167, poz. 1398 i Nr 175, poz. 1462.
podzia³ów klasyfikacyjnych wód podziemnych (klasy-
fikacji hydrogeochemicznych);
13) zasobach dyspozycyjnych — rozumie siê przez to iloœæ
wód podziemnych mo¿liw¹ do pobrania z obszaru
bilansowego w okreœlonych warunkach œrodowiska i
hydrogeologicznych, bez wskazywania szczegó³owej
lokalizacji i warunków techniczno-ekonomicznych
ujmowania wód;
14) zasobach eksploatacyjnych — rozumie siê przez to
iloœæ wód podziemnych mo¿liw¹ do pobrania z ujêcia
w danych warunkach hydrogeologicznych i technicz-
no-ekonomicznych, z uwzglêdnieniem zapotrzebowa-
nia na wodê i przy zachowaniu wymogów ochrony
œrodowiska;
15) zbiorniku wód podziemnych — rozumie siê przez to
zespó³ przepuszczalnych utworów wodonoœnych o
znaczeniu u¿ytkowym, którego granice s¹ okreœlone
parametrami
hydrogeologicznymi
lub
warunkami
hydrodynamicznymi oraz warunkami formowania siê
zasobów wód podziemnych;
16) Ÿródle naturalnym — rozumie siê przez to samoczynny,
naturalny i skoncentrowany wyp³yw wody podziemnej
na powierzchniê.
2. Zasoby dyspozycyjne wód podziemnych obszaru
bilansowego ustalane w dokumentacji hydrogeologicznej
s³u¿¹:
1) ocenie stopnia zagospodarowania zasobów wód pod-
ziemnych i wielkoœci dostêpnych rezerw zasobowych
albo deficytu zasobów wodnych w obszarze bilanso-
wym, w tym w regionie wodnym lub w zlewni;
2) rozpoznaniu terenów perspektywicznych do budowy
ujêæ wód podziemnych;
3) bilansowaniu i weryfikacji zasobów w rejonach o
intensywnej, skupionej eksploatacji wód podziem-
nych;
4) wykonaniu bilansu wodno-gospodarczego dla ustale-
nia warunków korzystania z wód regionu wodnego lub
zlewni.
3. Zasoby eksploatacyjne ujêcia wód podziemnych
ustalane w dokumentacji hydrogeologicznej s³u¿¹ okreœle-
niu parametrów hydrogeologicznych ujêtego poziomu
wodonoœnego (warstwy wodonoœnej) oraz parametrów
eksploatacyjnych ujêcia.
§ 3. 1. Dokumentacja hydrogeologiczna oraz geolo-
giczno-in¿ynierska sk³ada siê z czêœci tekstowej i z czêœci
graficznej.
2. Czêœæ tekstowa dokumentacji, o której mowa w ust.
1, sporz¹dzona w formie maszynopisu lub wydruku kom-
puterowego, obejmuje:
1) stronê tytu³ow¹ zawieraj¹c¹:
a) nazwê i adres podmiotu, który wykona³ dokumen-
tacjê,
b) nazwê i adres podmiotu, który zamówi³ i sfinanso-
wa³ wykonanie dokumentacji,
c) tytu³ dokumentacji,
d) imiê i nazwisko oraz podpis autora dokumentacji, a
tak¿e numer uprawnieñ geologicznych,
e) imiê, nazwisko i podpis kierownika podmiotu, któ-
ry wykona³ dokumentacjê,
f) datê sporz¹dzenia dokumentacji;
2) kartê informacyjn¹ dokumentacji, sporz¹dzon¹ tak¿e w
formie elektronicznej (na informatycznym noœniku
danych), której wzór okreœla:
a) za³¹cznik nr 1 do rozporz¹dzenia — w przypadku
dokumentacji hydrogeologicznej ustalaj¹cej zaso-
by dyspozycyjne wód podziemnych obszaru bilan-
sowego,
b) za³¹cznik nr 2 do rozporz¹dzenia — w przypadku
dokumentacji hydrogeologicznej ustalaj¹cej zaso-
by eksploatacyjne ujêcia wód podziemnych nie-
bêd¹cych kopalinami,
c) za³¹cznik nr 3 do rozporz¹dzenia — w przypadku
dokumentacji hydrogeologicznej ustalaj¹cej zaso-
by eksploatacyjne Ÿród³a naturalnego,
d) za³¹cznik nr 4 do rozporz¹dzenia — w przypadku
dokumentacji hydrogeologicznej ustalaj¹cej zaso-
by eksploatacyjne ujêcia wód leczniczych,
e) za³¹cznik nr 5 do rozporz¹dzenia — w przypadku
dokumentacji hydrogeologicznej ustalaj¹cej zaso-
by eksploatacyjne ujêcia wód termalnych,
f) za³¹cznik nr 6 do rozporz¹dzenia — w przypadku
dokumentacji geologiczno-in¿ynierskiej;
3) kopiê lub uwierzytelniony odpis koncesji lub decyzji
zatwierdzaj¹cej projekt prac geologicznych, których
wyniki przedstawione s¹ w dokumentacji, jeœli
sporz¹dzenie tego projektu by³o wymagane;
4) czêœæ opisow¹;
5) spis literatury i materia³ów archiwalnych, uwzglêdnio-
nych przy opracowaniu dokumentacji.
3. Karty informacyjnej dokumentacji nie sporz¹dza siê
w dokumentacji hydrogeologicznej okreœlaj¹cej warunki
hydrogeologiczne.
4. Mapy wymagane w czêœci graficznej dokumentacji
opracowuje siê na podstawie map topograficznych pozy-
skanych z pañstwowego zasobu geodezyjnego i kartogra-
ficznego.
§ 4.1. Do czêœci tekstowej dodatku do dokumentacji
hydrogeologicznej i geologiczno-in¿ynierskiej stosuje siê
odpowiednio §3.
2. Czêœæ tekstowa dodatku do dokumentacji hydrogeologi-
cznej i geologiczno-in¿ynierskiej obejmuje:
1) za³¹czony dowód istnienia prawa do wykorzystania
informacji geologicznej zawartej w dokumentacji, do
której sporz¹dza siê dodatek;
2) kopiê lub uwierzytelniony odpis decyzji zatwier-
dzaj¹cych dokumentacjê i dodatki do dokumentacji lub
zawiadomieñ o przyjêciu dokumentacji i dodatków.
3. Czêœæ opisowa i czêœæ graficzna dodatku do doku-
mentacji hydrogeologicznej, a zw³aszcza sporz¹dzanego w
zwi¹zku z odwierceniem otworu awaryjnego lub otworu
zastêpczego, oraz dodatku do dokumentacji geologicz-
no-in¿ynierskiej, powinna wskazywaæ przyczynê wykona-
nia dodatku, omawiaæ zakres i wyniki wykonanych prac
geologicznych, podawaæ i opisywaæ zmiany w stosunku do
danych przedstawionych w zatwierdzonej lub przyjêtej
dokumentacji, a tak¿e spe³niaæ, w zale¿noœci od przedmio-
1177
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
tu i celu wykonania tego dodatku, odpowiednio wymaga-
nia okreœlone w przepisach:
1) § 5–16 — w przypadku dodatku do dokumentacji
hydrogeologicznej;
2) § 17–23 — w przypadku dodatku do dokumentacji geo-
logiczno-in¿ynierskiej.
Rozdzia³ 2
Szczegó³owe wymagania, jakim powinna odpowiadaæ
czêœæ opisowa i czêœæ graficzna dokumentacji hydrogeolo-
gicznej ustalaj¹cej zasoby wód podziemnych
§ 5. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicznej
ustalaj¹cej zasoby dyspozycyjne wód podziemnych obsza-
ru bilansowego powinna zawieraæ:
1) opis dotychczas wykonanych badañ geologicznych,
hydrogeologicznych, hydrologicznych, geofizycznych
i innych badañ istotnych dla rozpoznania warunków
hydrogeologicznych i sposobu ustalania zasobów wód
podziemnych;
2) omówienie morfologii, hydrografii i warunków klima-
tycznych terenu przeprowadzonych prac;
3) omówienie zakresu i wyników badañ wykonanych w
celu ustalenia zasobów w stosunku do projektu prac
geologicznych;
4) zestawienie wyników przeprowadzonej w terenie
inwentaryzacji ujêæ wód podziemnych z podaniem ich
stanu technicznego, zasobów eksploatacyjnych, wyda-
nych pozwoleñ wodnoprawnych i wielkoœci poboru
wód, a tak¿e dokonanych pomiarów poziomu zwier-
ciad³a wody;
5) zestawienie wyników inwentaryzacji i charakterystykê
obszarów objêtych ochron¹, a zw³aszcza cennych eko-
systemów wodnych i l¹dowych zale¿nych od wód pod-
ziemnych, oraz rzeczywistych i potencjalnych ognisk
zanieczyszczeñ wód podziemnych wraz z ocen¹ stop-
nia ich oddzia³ywania na jakoœæ tych wód;
6) analizê wyników pomiarów przep³ywów w rzekach w
oparciu o obserwacje prowadzone w sieci pañstwowej
s³u¿by hydrologiczno-meteorologicznej oraz pomia-
rów dokonanych w tymczasowych przekrojach hydro-
metrycznych na potrzeby sporz¹dzenia dokumentacji;
7) analizê wyników obserwacji stanów wód podziemnych
i powierzchniowych oraz jakoœci tych wód na podsta-
wie wyników badañ monitoringowych;
8) opis budowy geologicznej, warunków hydrostruktural-
nych kr¹¿enia wód podziemnych, charakteru granic
obszaru bilansowego oraz jego zwi¹zku z obszarami
s¹siednimi, wskazanie stref zasilania i drena¿u pozio-
mów
wodonoœnych,
charakterystykê
kontaktów
hydraulicznych poszczególnych poziomów wodono-
œnych oraz zwi¹zków wód podziemnych z wodami
powierzchniowymi;
9) ocenê
parametrów
hydrogeologicznych
utworów
wodonoœnych i utworów rozdzielaj¹cych;
10) ocenê w³aœciwoœci fizyczno-chemicznych wód pod-
ziemnych, ocenê jakoœci tych wód oraz wydzielenie
typów chemicznych wód;
11) opis przyjêtego sposobu ustalania zasobów odnawial-
nych i zasobów dyspozycyjnych uwzglêdniaj¹cy
koniecznoœæ przeprowadzenia obliczeñ co najmniej
dwoma niezale¿nymi metodami, w tym przy u¿yciu
modelowania matematycznego;
12) opis przeprowadzonych badañ modelowych, w tym:
a) omówienie przyjêtego schematu warunków hydro-
geologicznych i zastosowanych zasad schematyza-
cji,
b) charakterystykê i uzasadnienie przyjêtych warun-
ków brzegowych modelu i stanu hydrodynamicz-
nego stanowi¹cego podstawê identyfikacji modelu,
c) opis algorytmu obliczeñ i uzasadnienie wyboru
programu obliczeniowego do badañ modelowych,
d) opis metodyki identyfikacji modelu ze wskazaniem
przyjêtych kryteriów identyfikacji (tarowania),
e) analizê dok³adnoœci wytarowania modelu i otrzy-
manego bilansu kr¹¿enia wód wraz z tabelarycz-
nym albo graficznym porównaniem zmierzonych w
terenie i otrzymanych na modelu stanów zwier-
ciad³a wód podziemnych,
f) charakterystykê kryteriów przyjêtych do ustalenia
zasobów dyspozycyjnych, w tym ograniczeñ dla
dopuszczalnego przekszta³cenia pola hydrodyna-
micznego i bilansu kr¹¿enia wód podziemnych,
g) opis symulacji modelowych wykonanych do usta-
lenia zasobów dyspozycyjnych wraz z omówie-
niem
otrzymanych
bilansów
kr¹¿enia
wód
podziemnych, w tym szczegó³owo dla wybranego
wariantu optymalnego zagospodarowania zasobów
dyspozycyjnych,
h) ocenê wiarygodnoœci wykonanego modelu i prze-
prowadzonych symulacji modelowych;
13) analizê porównawcz¹ wyników obliczeñ zasobów
odnawialnych i zasobów dyspozycyjnych otrzyma-
nych przy u¿yciu ró¿nych metod obliczeniowych;
14) analizê stanu œrodowiska i prognozê zmian jakoœci wód
podziemnych wynikaj¹c¹ z oceny odpornoœci na
wp³ywy
powodowane
dzia³alnoœci¹
cz³owieka
(oddzia³ywania antropogeniczne);
15) bilans wodno-gospodarczy i propozycje optymalnego
sposobu zagospodarowania zasobów dyspozycyjnych
wód podziemnych oraz monitorowania zmian ich iloœci
i jakoœci;
16) ustalenie wielkoœci zasobów dyspozycyjnych wód
podziemnych z uwzglêdnieniem rozdzia³u zasobów
dyspozycyjnych obszaru bilansowego na jednostki
bilansowe.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
zaznaczon¹ sieci¹ hydrograficzn¹, granicami obszarów
dorzeczy, regionów wodnych i jednolitych czêœci wód
podziemnych, granicami zbiorników wód podziem-
nych i ich obszarów ochronnych (jeœli zosta³y wyzna-
czone), lokalizacj¹ ujêæ wód podziemnych i innych
otworów wiertniczych, linii przekrojów hydrogeolo-
gicznych, przekrojów pomiarowych na rzekach, punk-
1178
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
tów monitoringu i innych elementów istotnych dla
metodyki ustalania zasobów dyspozycyjnych;
3) mapy hydrogeologiczno-tematyczne w³aœciwe dla
przyjêtej metody ustalania zasobów dyspozycyjnych,
w tym mapê hydroizohips wykonan¹ na podstawie
datowanych pomiarów poziomu zwierciad³a wody;
4) mapy wejœciowe i wynikowe modelu matematycznego,
w tym mapy hydroizohips stanu aktualnego i stanu pro-
gnozowanego dla maksymalnego wykorzystania zaso-
bów dyspozycyjnych;
5) mapê zasobów dyspozycyjnych obszaru bilansowego i
jednostek bilansowych;
6) mapê jakoœci, zagro¿eñ i ochrony wód podziemnych
zawieraj¹c¹ lokalizacjê obiektów stanowi¹cych rze-
czywiste i potencjalne zagro¿enie dla jakoœci wód pod-
ziemnych, granice obszarów objêtych ochron¹, w tym
zw³aszcza cennych ekosystemów wodnych i l¹dowych
zale¿nych od wód podziemnych;
7) przekroje hydrogeologiczne.
§ 6. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicznej
ustalaj¹cej zasoby eksploatacyjne ujêcia wód podziem-
nych niebêd¹cych kopalinami powinna zawieraæ:
1) ustalenie, na podstawie pomiarów przeprowadzonych
w terenie, po³o¿enia otworów ujêcia w pañstwowym
uk³adzie wspó³rzêdnych i rzêdnej terenu przy otwo-
rach;
2) omówienie dotychczasowego sposobu zaopatrzenia w
wodê oraz zamierzeñ zamawiaj¹cego w zakresie
gospodarki wodnej;
3) omówienie zagospodarowania terenu oraz charaktery-
stykê ujêæ znajduj¹cych siê w s¹siedztwie dokumento-
wanego ujêcia;
4) omówienie zakresu i wyników badañ wykonanych w
celu ustalenia zasobów w stosunku do projektu prac
geologicznych, w tym wyników próbnych pompowañ;
5) opis morfologii i hydrografii terenu, pozycji straty-
graficznej ujêtego poziomu wodonoœnego na tle budo-
wy geologicznej oraz charakterystykê warunków
hydrogeologicznych w œwietle dotychczasowego i pro-
gnozowanego poboru wód podziemnych, w tym odnie-
sienie do ustalonych zasobów dyspozycyjnych;
6) wyniki obliczeñ parametrów hydrogeologicznych ujê-
tego poziomu wodonoœnego na podstawie wyników
próbnych pompowañ;
7) omówienie parametrów techniczno-eksploatacyjnych
ujêcia, liczby otworów, ich rozmieszczenia, g³êbokoœci
i sposobu ujmowania (zafiltrowania) utworów wodo-
noœnych;
8) ustalenie zasobów eksploatacyjnych, depresji w otwo-
rach oraz depresji rejonowej i regionalnej, zasiêgu
oddzia³ywania ujêcia, bilansu jego zasilania, kierun-
ków dop³ywu wód do ujêcia, granic jego obszaru zasi-
lania i obszaru zasobowego;
9) charakterystykê oraz prognozê trwa³oœci w³aœciwoœci
fizycznych, sk³adu chemicznego i stanu bakteriolo-
gicznego wód podziemnych;
10) omówienie stanu œrodowiska wokó³ ujêcia wraz z
ocen¹ zagro¿eñ dla jakoœci ujmowanych wód podziem-
nych ze strony rozpoznanych ognisk zanieczyszczeñ;
11) uzasadnienie potrzeby ustanowienia strefy ochronnej
ujêcia i, w zale¿noœci od potrzeb, wskazanie jej propo-
nowanych granic;
12) zalecenia racjonalnej eksploatacji ujêcia, w tym wska-
zania dla w³aœciciela do prowadzenia w³asnych obser-
wacji i pomiarów podczas jego eksploatacji oraz
uzasadnienie do prowadzenia monitoringu os³onowego
ujêcia.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
naniesionym po³o¿eniem ujêæ wód podziemnych i
innych otworów wiertniczych w rejonie dokumento-
wanego ujêcia, linii przekrojów hydrogeologicznych,
kierunków przep³ywu wód podziemnych, przebiegiem
sieci hydrograficznej;
3) plan lub mapê hydrogeologiczno-sozologiczn¹ na
podk³adzie topograficznym w skali nie mniejszej ni¿
1 : 25 000 z zaznaczon¹ lokalizacj¹ dokumentowa-
nego ujêcia i ujêæ s¹siednich, granicami jego
oddzia³ywania, granicami obszaru sp³ywu i obszaru
zasobowego, lokalizacj¹ rozpoznanych ognisk zanie-
czyszczeñ oraz proponowan¹ granic¹ strefy ochronnej;
4) przekroje hydrogeologiczne;
5) geodezyjny szkic wytyczenia lokalizacji otworów ujê-
cia;
6) wykresy wyników próbnego pompowania lub eksplo-
atacji ujêcia;
7) zestawienie zbiorcze wyników wiercenia;
8) wyniki analiz fizyczno-chemicznych, bakteriologicz-
nych i granulometrycznych;
9) wyniki pozosta³ych badañ wykonanych w zwi¹zku z
ustalaniem zasobów eksploatacyjnych ujêcia.
§ 7. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicznej
ustalaj¹cej zasoby eksploatacyjne Ÿród³a naturalnego
powinna zawieraæ:
1) ustalenie, na podstawie pomiarów przeprowadzonych
w terenie, po³o¿enia Ÿród³a w pañstwowym uk³adzie
wspó³rzêdnych i rzêdnej wyp³ywu wody ze Ÿród³a;
2) omówienie stanu œrodowiska i zagospodarowania tere-
nu w rejonie Ÿród³a z uwzglêdnieniem zagro¿eñ dla
jakoœci wody, wskazanie pozosta³ych Ÿróde³ i innych
ujêæ wód podziemnych w rejonie dokumentowanego
Ÿród³a;
3) omówienie morfologii, hydrografii i warunków klima-
tycznych w rejonie Ÿród³a;
4) opis budowy geologicznej terenu oraz litologii i straty-
grafii utworów, z których wyp³ywa Ÿród³o;
1179
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
5) omówienie
warunków
hydrogeologicznych
kszta³tuj¹cych Ÿród³o, a zw³aszcza po³o¿enia i zasiêgu
obszaru zasilania, a tak¿e wp³ywu eksploatacji innych
ujêæ wód podziemnych na wydajnoœæ Ÿród³a;
6) ustalenie zasobów eksploatacyjnych z podaniem
wydajnoœci zmierzonej, zmiennoœci jednorocznej i
wieloletniej Ÿród³a, a je¿eli Ÿród³o stanowi pocz¹tek
cieku zagospodarowanego przyrodniczo lub gospodar-
czo, tak¿e z uwzglêdnieniem odp³ywu nienaruszalne-
go;
7) charakterystykê oraz prognozê trwa³oœci w³aœciwoœci
fizycznych, sk³adu chemicznego i stanu bakteriolo-
gicznego wód podziemnych;
8) opis sposobu ujmowania wody ze Ÿród³a;
9) uzasadnienie potrzeby ustanowienia strefy ochronnej
Ÿród³a i, w zale¿noœci od potrzeb, wskazanie jej propo-
nowanych granic;
10) zalecenia racjonalnej eksploatacji Ÿród³a, w tym
wskazania dla w³aœciciela do prowadzenia w³asnych
obserwacji i pomiarów podczas jego eksploatacji oraz
uzasadnienie do prowadzenia monitoringu os³onowego
Ÿród³a.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê geologiczn¹ i hydrogeologiczn¹ terenu badañ i
terenów przyleg³ych;
3) mapê
dokumentacyjno-hydrogeologiczn¹
na
podk³adzie topograficznym w skali nie mniejszej ni¿
1 : 25 000 z zaznaczeniem po³o¿enia Ÿród³a na tle sie-
ci hydrograficznej, dzia³ów wodnych, miejsc poboru
wód podziemnych oraz linii przekroju hydrogeologicz-
nego i proponowanej granicy strefy ochronnej tego
Ÿród³a;
4) schematyczny przekrój hydrogeologiczny;
5) wyniki analiz fizyczno-chemicznych i bakteriologicz-
nych wody;
6) wykresy stacjonarnych pomiarów wydajnoœci Ÿród³a,
temperatury i sk³adników chemicznych wody z tego
Ÿród³a w powi¹zaniu z wynikami obserwacji hydrolo-
gicznych i meteorologicznych.
§ 8. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicznej
ustalaj¹cej zasoby eksploatacyjne ujêcia solanek, wód
leczniczych i termalnych powinna zawieraæ:
1) ustalenie, na podstawie pomiarów przeprowadzonych
w terenie, po³o¿enia otworów lub Ÿróde³ ujêcia w
pañstwowym uk³adzie wspó³rzêdnych i rzêdnej terenu
przy otworach lub przy Ÿród³ach;
2) omówienie stanu œrodowiska, zagospodarowania tere-
nu oraz dotychczasowej eksploatacji wód podziem-
nych
w
rejonie
dokumentowanego
ujêcia
z
odniesieniem do ustalonych zasobów dyspozycyjnych;
3) omówienie zakresu i wyników badañ wykonanych w
celu ustalenia zasobów w stosunku do projektu prac
geologicznych, w tym wyników próbnych pompowañ;
4) omówienie morfologii i hydrografii terenu, budowy
geologicznej
i
warunków
hydrogeologicznych
kszta³tuj¹cych zasoby ujmowanego poziomu wodono-
œnego z ustaleniem wieku utworów wodonoœnych i
genezy wód;
5) opis kontaktów hydraulicznych miêdzy wodami o ró¿-
nym typie chemicznym, warunków ich wzajemnej
równowagi i czynników kszta³tuj¹cych w³aœciwoœci
fizyczno-chemiczne tych wód;
6) wyniki obliczeñ parametrów hydrogeologicznych
utworów wodonoœnych na podstawie wyników prób-
nych pompowañ;
7) podanie liczby otworów lub Ÿróde³ ujêcia, ich roz-
mieszczenia, g³êbokoœci i sposobu ujmowania (zafil-
trowania) utworów wodonoœnych;
8) ustalenie zasobów eksploatacyjnych, depresji i zasiêgu
oddzia³ywania ujêcia, bilansu jego zasilania, ustalenie
kierunków dop³ywu wód do ujêcia oraz granic obszaru
zasilania i obszaru zasobowego ujêcia;
9) ocenê oraz prognozê trwa³oœci w³aœciwoœci fizycz-
nych, w tym temperatury, sk³adu chemicznego, a tak¿e
stanu bakteriologicznego wód;
10) proponowane granice obszaru i terenu górniczego z
uwzglêdnieniem warunków hydrodynamicznych;
11) zalecenia racjonalnej eksploatacji ujêcia, z uwzglêd-
nieniem zagadnieñ równowagi wodno-gazowej i
warunków wt³aczania wód wykorzystanych, wskaza-
nie œrodków ochrony ujêcia przed zanieczyszczeniami,
a tak¿e wskazówki dla w³aœciciela ujêcia do prowadze-
nia w³asnych obserwacji i pomiarów w trakcie jego
eksploatacji, a w przypadku wód leczniczych równie¿
uzasadnienie do prowadzenia monitoringu os³onowego
ujêcia.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
zaznaczeniem po³o¿enia ujêæ wód podziemnych i
innych otworów wiertniczych, linii przekrojów hydro-
geologicznych, kierunków przep³ywu wód podziem-
nych;
3) plan lub mapê hydrogeologiczn¹ na podk³adzie topo-
graficznym z zaznaczon¹ lokalizacj¹ dokumentowane-
go ujêcia, granicami obszaru sp³ywu, granicami
oddzia³ywania i granicami obszaru zasobowego, a
tak¿e proponowanymi granicami obszaru i terenu gór-
niczego;
4) przekroje hydrogeologiczne;
5) geodezyjny szkic wytyczenia lokalizacji otworów lub
Ÿróde³ ujêcia wraz z ich przedstawieniem na mapie w
skali nie mniejszej ni¿ 1 : 1 000;
1180
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
6) wykresy wyników próbnego pompowania lub eksplo-
atacji ujêcia z uwzglêdnieniem temperatury wody i jej
sk³adników chemicznych;
7) zbiorcze zestawienie wyników wiercenia;
8) wyniki analiz fizyczno-chemicznych i bakteriologicz-
nych wody;
9) wyniki pozosta³ych badañ wykonanych w zwi¹zku z
ustalaniem zasobów eksploatacyjnych ujêcia.
Rozdzia³ 3
Szczegó³owe wymagania, jakim powinna odpowiadaæ
czêœæ opisowa i czêœæ graficzna dokumentacji hydrogeolo-
gicznej okreœlaj¹cej warunki hydrogeologiczne
§ 9. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicznej
okreœlaj¹cej warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z pro-
jektowaniem odwodnieñ do wydobywania kopalin ze z³ó¿
w podziemnych lub w odkrywkowych zak³adach górni-
czych powinna zawieraæ:
1) omówienie zagospodarowania terenu i stanu œrodowi-
ska w rejonie zak³adu górniczego wraz z charaktery-
styk¹ ujêæ wód podziemnych;
2) opis morfologii i hydrografii terenu z charakterystyk¹
zbiorników wód powierzchniowych;
3) omówienie zakresu i wyników wykonanych badañ w
stosunku do projektu prac geologicznych;
4) opis budowy geologicznej ze szczególnym uwzglêd-
nieniem
warunków
geologicznych
wystêpowania
z³o¿a i jego charakterystykê na podstawie zatwierdzo-
nych lub przyjêtych dokumentacji;
5) opis warunków hydrogeologicznych obszaru z³o¿a i
jego otoczenia, z uwzglêdnieniem iloœci i mi¹¿szoœci
poziomów wodonoœnych, ich parametrów hydrogeolo-
gicznych, kontaktów hydraulicznych i warunków zasi-
lania oraz w³aœciwoœci fizyczno-chemicznych wód w
poszczególnych poziomach;
6) wskazanie przewidywanych g³êbokoœci eksploatacji
z³o¿a;
7) podanie przewidywanej iloœci i w³aœciwoœci fizycz-
no-chemicznych wód dop³ywaj¹cych do wyrobisk przy
uwzglêdnieniu planowanych g³êbokoœci eksploatacji
z³o¿a wraz ze wskazaniem sposobu odwadniania z³o¿a;
8) wskazanie wymaganej rzêdnej obni¿onego zwierciad³a
wód podziemnych odwadnianego poziomu wodono-
œnego, wielkoœci depresji rejonowej, czasu trwania
odwodnienia, jego wydajnoœci i zmiennoœci;
9) wskazanie zasiêgu oddzia³ywania projektowanego
odwodnienia z³o¿a wraz z ocen¹ przewidywanych
zmian warunków hydrogeologicznych i w³aœciwoœci
fizyczno-chemicznych wód podziemnych oraz progno-
zê skutków tych zmian dla œrodowiska, a zw³aszcza
prognozê spodziewanych szkód;
10) zalecenia dotycz¹ce koniecznoœci ograniczenia roz-
miarów prac odwodnieniowych lub zaniechania eks-
ploatacji z³o¿a poni¿ej poziomu zwierciad³a wody
podziemnej, je¿eli w wyniku odwodnienia bêd¹ pro-
gnozowane szkody w œrodowisku;
11) zalecenia wykonania dalszych badañ hydrogeologicz-
nych zwi¹zanych z odwadnianiem z³o¿a wraz ze wska-
zówkami
dotycz¹cymi
prowadzenia
w³asnych
obserwacji i pomiarów wód podziemnych;
12) wyniki analizy mo¿liwoœci wykorzystania wody
pochodz¹cej z odwodnienia na potrzeby zaopatrzenia
w wodê zak³adu górniczego, ludnoœci lub gospodarki,
w tym na obszarach, na których wyst¹pi³y szkody
wyrz¹dzone ruchem zak³adu górniczego;
13) opis sposobu i miejsca odprowadzania niewykorzysta-
nych wód pochodz¹cych z odwodnienia.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
zaznaczon¹ granic¹ udokumentowania z³o¿a i granica-
mi obszaru i terenu górniczego, lokalizacj¹ ujêæ wód
podziemnych i innych otworów wiertniczych, liniami
przekrojów hydrogeologicznych, przebiegiem sieci
hydrograficznej;
3) mapê hydrogeologiczn¹ zawieraj¹c¹ parametry hydro-
geologiczne poszczególnych poziomów wodonoœnych
oraz hydroizohipsy wykreœlone na podstawie datowa-
nych pomiarów poziomu zwierciad³a wody;
4) mapy wyrobisk górniczych okreœlaj¹ce granice zasiêgu
odwodnienia wyrobisk, przep³ywy wód w wyrobiskach
górniczych oraz kontakty hydrauliczne z s¹siednimi
zak³adami górniczymi;
5) przekroje hydrogeologiczne;
6) wykresy wyników wykonanych próbnych pompowañ;
7) zestawienia zbiorcze wyników wiercenia;
8) wyniki analiz fizyczno-chemicznych i bakteriologicz-
nych wody;
9) wyniki pozosta³ych badañ wykonanych w zwi¹zku z
okreœlaniem warunków hydrogeologicznych.
§ 10. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicz-
nej okreœlaj¹cej warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z
wt³aczaniem wód do górotworu powinna zawieraæ:
1) opis zamierzeñ w zakresie wykorzystania górotworu
do wt³aczania wód, z podaniem okresu realizacji inwe-
stycji, rodzaju wód przewidzianych do wt³aczania, ich
iloœci i pochodzenia oraz planowanego czasu wt³acza-
nia;
2) omówienie morfologii, zagospodarowania terenu i sta-
nu œrodowiska w rejonie planowanego wt³aczania wraz
z charakterystyk¹ ujêæ wód podziemnych;
3) omówienie zakresu i wyników wykonanych badañ w
stosunku do projektu prac geologicznych;
4) charakterystykê budowy geologicznej i warunków
hydrogeologicznych, a zw³aszcza zasiêgu struktury
geologicznej objêtej wt³aczaniem wód, g³êbokoœci,
mi¹¿szoœci i pojemnoœci warstwy ch³onnej, jej parame-
trów hydrogeologicznych, kierunków przep³ywu wód
podziemnych oraz stopnia szczelnoœci nadk³adu, a
1181
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
tak¿e ocenê parametrów hydrogeologicznych ska³
ograniczaj¹cych warstwê ch³onn¹;
5) charakterystykê wodoch³onnoœci górotworu na podsta-
wie wyników próbnego wt³aczania wód;
6) ustalenie iloœci wód mo¿liwych do wt³aczania do roz-
poznawanej struktury geologicznej oraz technicznych
warunków wt³aczania wód;
7) opis w³aœciwoœci fizyczno-chemicznych, w tym tempe-
ratury, wód w warstwie ch³onnej oraz wód wt³acza-
nych;
8) prognozê zmian warunków hydrogeologicznych na
skutek wt³aczania wód z uwzglêdnieniem wp³ywu na
u¿ytkowe poziomy wodonoœne, wraz z uzasadnieniem
potrzeby prowadzenia obserwacji i pomiarów wód
podziemnych;
9) prognozê zagro¿eñ œrodowiska spowodowanych
wt³aczaniem wód, a zw³aszcza prognozê spodziewa-
nych szkód.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
lokalizacj¹ miejsca wt³aczania wód do górotworu,
zasiêgiem struktury objêtej wt³aczaniem, liniami prze-
krojów hydrogeologicznych, lokalizacj¹ ujêæ wód pod-
ziemnych i innych otworów wiertniczych;
3) mapy geologiczne i hydrogeologiczne w³aœciwe dla
okreœlenia warunków wt³aczania wód, w tym mapy
hydroizohips poziomów wodonoœnych istotnych ze
wzglêdu na wt³aczanie wód do górotworu;
4) przekroje hydrogeologiczne;
5) wykresy wyników wykonanych próbnych pompowañ;
6) zestawienia zbiorcze wyników wiercenia;
7) wyniki analiz fizyczno-chemicznych i bakteriologicz-
nych wody;
8) wyniki pozosta³ych badañ wykonanych w zwi¹zku z
okreœlaniem warunków hydrogeologicznych.
§ 11. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicz-
nej okreœlaj¹cej warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z
projektowaniem odwodnieñ budowlanych otworami wiert-
niczymi powinna zawieraæ:
1) nazwê i lokalizacjê projektowanej inwestycji;
2) omówienie rodzaju i g³êbokoœci posadowienia projek-
towanego obiektu;
3) omówienie zakresu i wyników wykonanych badañ w
stosunku do projektu prac geologicznych;
4) opis morfologii i hydrografii terenu z charakterystyk¹
zbiorników wód powierzchniowych;
5) omówienie zagospodarowania terenu i stanu œrodowi-
ska w rejonie prognozowanego wp³ywu odwodnienia
wraz z charakterystyk¹ ujêæ wód podziemnych;
6) opis budowy geologicznej i warunków hydrogeolo-
gicznych obszaru prognozowanego wp³ywu odwodnie-
nia, w tym wielkoœci zasilania poziomu wodonoœnego
przewidzianego do odwodnienia, ustalenie jego para-
metrów hydrogeologicznych na podstawie wyników
próbnych pompowañ, kontaktów hydraulicznych z
innymi poziomami wodonoœnymi, zwi¹zków z woda-
mi
powierzchniowymi,
omówienie
w³aœciwoœci
fizyczno-chemicznych wód;
7) podanie przewidywanej iloœci wód z przewidzianego
do odwodnienia poziomu wodonoœnego wraz ze wska-
zaniem wymaganej rzêdnej obni¿onego poziomu
zwierciad³a wody, wielkoœci depresji rejonowej i czasu
trwania odwodnienia;
8) wskazanie zasiêgu oddzia³ywania projektowanego
odwodnienia wraz z ocen¹ przewidywanych zmian
warunków hydrogeologicznych i w³aœciwoœci fizycz-
no-chemicznych wód podziemnych oraz prognozê
skutków tych zmian dla œrodowiska, a zw³aszcza pro-
gnozê spodziewanych szkód;
9) zalecenia dotycz¹ce koniecznoœci ograniczenia roz-
miarów prac odwodnieniowych lub zaniechania tych
prac, je¿eli w wyniku odwodnienia bêd¹ prognozowa-
ne szkody w œrodowisku;
10) zalecenia dotycz¹ce prowadzenia obserwacji i pomia-
rów wód podziemnych;
11) ocenê mo¿liwoœci wykorzystania wody pochodz¹cej z
odwodnienia oraz sposobu i miejsca odprowadzenia
wód niewykorzystanych.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
zaznaczon¹ lokalizacj¹ ujêæ wód podziemnych i innych
otworów wiertniczych, liniami przekrojów hydrogeolo-
gicznych, przebiegiem sieci hydrograficznej;
3) mapê hydrogeologiczn¹ przewidzianego do odwodnie-
nia poziomu wodonoœnego z naniesionym przewidy-
wanym zasiêgiem odwodnienia oraz hydroizohipsami
wykreœlonymi na podstawie datowanych pomiarów
poziomu zwierciad³a wody;
4) przekroje hydrogeologiczne;
5) wykresy wyników wykonanych próbnych pompowañ;
6) zestawienia zbiorcze wyników wierceñ;
7) wyniki analiz fizyczno-chemicznych i bakteriologicz-
nych;
8) wyniki pozosta³ych badañ wykonanych w zwi¹zku z
okreœlaniem warunków hydrogeologicznych.
§ 12. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicz-
nej okreœlaj¹cej warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z
projektowaniem inwestycji mog¹cych zanieczyœciæ wody
podziemne, w tym sk³adowaniem odpadów na powierzchni,
powinna zawieraæ:
1) nazwê i lokalizacjê projektowanej inwestycji;
1182
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
2) charakterystykê rozwi¹zañ technicznych i technolo-
gicznych inwestycji;
3) omówienie zakresu i wyników wykonanych badañ w
stosunku do projektu prac geologicznych;
4) opis sposobu u¿ytkowania terenu w s¹siedztwie pro-
jektowanej inwestycji, wskazanie obszarów objêtych
ochron¹, omówienie warunków zaopatrzenia w wodê,
lokalizacji ujêæ wód podziemnych i ich stref ochron-
nych;
5) omówienie morfologii terenu oraz sieci hydrograficz-
nej w rejonie projektowanej inwestycji;
6) omówienie budowy geologicznej i warunków hydrogeolo-
gicznych, a zw³aszcza g³êbokoœci do pierwszego pozio-
mu wodonoœnego, liczby poziomów wodonoœnych,
mi¹¿szoœci
i
przepuszczalnoœci
nadk³adu,
wiêzi
hydraulicznej z wodami powierzchniowymi, kierun-
ków i prêdkoœci przep³ywu wód podziemnych, wielko-
œci sezonowych wahañ po³o¿enia zwierciad³a wód
podziemnych;
7) charakterystykê parametrów hydrogeologicznych na
podstawie badañ przeprowadzonych w wykonanych
otworach badawczych;
8) charakterystykê w³aœciwoœci fizycznych i sk³adu che-
micznego wód podziemnych na podstawie wykona-
nych analiz wód oraz prognozê ich zmian pod
wp³ywem oddzia³ywania projektowanej inwestycji;
9) omówienie rodzaju, charakteru i stopnia zagro¿eñ na
etapie realizacji inwestycji, u¿ytkowania i likwidacji
obiektu oraz w przypadku awarii, ze wskazaniem
mo¿liwoœci zanieczyszczenia gruntów i wód podziem-
nych oraz, w razie potrzeby, czasu i zasiêgu migracji
potencjalnych zanieczyszczeñ;
10) wskazania i zalecenia dotycz¹ce koniecznoœci ograni-
czenia rozmiarów inwestycji lub wprowadzenia tech-
nologii i innych rozwi¹zañ eliminuj¹cych nadmierny
wp³yw na œrodowisko;
11) wskazania dla zabezpieczenia przed oddzia³ywaniem
obiektu na œrodowisko w procesie jego likwidacji;
12) zalecenia do prowadzenia monitoringu jakoœci wód
podziemnych.
2. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicznej
okreœlaj¹cej warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z pro-
jektowaniem sk³adowania odpadów na powierzchni poza
wymaganiami, o których mowa w ust.1, powinna zawie-
raæ:
1) charakterystykê rodzaju i iloœci przewidzianych do
sk³adowania odpadów, z podaniem grupy odpadów;
2) podanie przewidywanej objêtoœci, w³aœciwoœci fizycz-
nych i sk³adu chemicznego wód odciekowych z plano-
wanego sk³adowiska odpadów;
3) omówienie wyników badañ pojemnoœci sorpcyjnej
gruntu oraz wyników badañ geofizycznych, a zw³asz-
cza badañ elektrooporowych lub sejsmicznych, wyko-
nanych
na
obszarze
planowanego
sk³adowiska
odpadów i w jego otoczeniu dla rozpoznania budowy
geologicznej i warunków hydrogeologicznych terenu,
a w przypadku sk³adowisk odpadów niebezpiecznych
oraz sk³adowisk odpadów innych ni¿ niebezpieczne i
obojêtne tak¿e wyników:
a) wierceñ co najmniej 5 otworów badawczych o
g³êbokoœci wystarczaj¹cej do rozpoznania pierw-
szego poziomu wodonoœnego i warstwy izoluj¹cej
(minimalna liczba otworów rdzeniowanych powin-
na wynosiæ jeden otwór na jeden hektar badanego
terenu),
b) analizy uziarnienia oraz laboratoryjnego oznacze-
nia wspó³czynnika filtracji próbek gruntu pobra-
nych z ka¿dej warstwy stanowi¹cej wydzielenie
litologiczne,
c) polowych pomiarów wspó³czynnika filtracji prze-
prowadzonych w ka¿dym z wykonanych otworów
badawczych;
4) zalecenia do prowadzenia w zakresie wód podziem-
nych monitoringu sk³adowiska odpadów niebezpiecz-
nych
lub
sk³adowiska
odpadów
innych
ni¿
niebezpieczne i obojêtne w fazie przedeksploatacyjnej
wraz z ogólnymi wskazówkami dla prowadzenia tego
monitoringu w fazie eksploatacyjnej i poeksploatacyj-
nej;
5) wskazania dotycz¹ce prowadzenia prac rekultywacyj-
nych zwi¹zanych z zamkniêciem sk³adowiska odpa-
dów lub jego czêœci.
3. Wymagañ, o których mowa w ust. 2 pkt 3 lit. a, b i c
oraz pkt 4, nie stosuje siê w przypadku projektowanego
sk³adowania odpadów niebezpiecznych pochodz¹cych z
budowy, remontu i demonta¿u obiektów budowlanych oraz
infrastruktury drogowej, oznaczonych w rozporz¹dzeniu
Ministra Œrodowiska z dnia 27 wrzeœnia 2001 r. w sprawie
katalogu odpadów (Dz.U. Nr 112, poz. 1206) kodami:
170601* Materia³y izolacyjne zawieraj¹ce azbest i
170605* Materia³y konstrukcyjne zawieraj¹ce azbest.
4. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1 i 2, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
naniesion¹ lokalizacj¹ terenu inwestycji, ujêæ wód pod-
ziemnych i innych otworów wiertniczych, punktów
badawczych, sieci monitoringu wód, linii przekrojów
hydrogeologicznych, cieków wodnych i zbiorników
powierzchniowych, granic obszarów i terenów górni-
czych oraz granic obszarów objêtych ochron¹ i terenów
ochrony poœredniej ujêæ wód podziemnych;
3) mapê hydrogeologiczn¹ poziomu wodonoœnego istot-
nego ze wzglêdu na zagro¿enie jakoœci wód podziem-
nych,
zawieraj¹c¹
zw³aszcza
hydroizohipsy
wykreœlone na podstawie datowanych pomiarów
poziomu zwierciad³a wody;
4) przekroje hydrogeologiczne;
5) wykresy wyników wykonanych próbnych pompowañ;
6) zestawienia zbiorcze wyników wierceñ;
7) wyniki analiz fizyczno-chemicznych i bakteriologicz-
nych wody;
8) wyniki pozosta³ych badañ wykonanych w zwi¹zku z
okreœlaniem warunków hydrogeologicznych.
1183
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
§ 13.1. Czêœæ opisowa dokumentacji okreœlaj¹cej
warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z bezzbiornikowym
magazynowaniem substancji oraz sk³adowaniem odpadów
w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górni-
czych, powinna zawieraæ:
1) opis zamierzeñ w zakresie wykorzystania górotworu
do magazynowania substancji lub sk³adowania odpa-
dów, z omówieniem lokalizacji oraz rozwi¹zañ tech-
nicznych i technologicznych inwestycji, rodzaju, iloœci
i w³aœciwoœci substancji przewidzianych do magazy-
nowania lub przewidzianych do sk³adowania odpadów
wraz z podaniem grupy odpadów;
2) ocenê mo¿liwoœci wykonania inwestycji z charaktery-
styk¹ zagro¿eñ na etapie budowy, eksploatacji i likwi-
dacji oraz w przypadku awarii;
3) omówienie zakresu i wyników wykonanych badañ w
stosunku do projektu prac geologicznych, a w przypad-
ku sk³adowania odpadów tak¿e wnioski wynikaj¹ce z
prowadzenia monitoringu przedeksploatacyjnego;
4) opis stanu œrodowiska oraz sposobu u¿ytkowania tere-
nu w s¹siedztwie projektowanej inwestycji;
5) omówienie morfologii terenu oraz sieci hydrograficz-
nej z charakterystyk¹ zbiorników wód powierzchnio-
wych;
6) omówienie budowy geologicznej ze szczególnym
uwzglêdnieniem formacji geologicznej, w której prze-
widuje siê bezzbiornikowe magazynowanie substancji
lub sk³adowanie odpadów, jej mi¹¿szoœci i rozci¹g³oœci
oraz warunków izolacji od otaczaj¹cego górotworu;
7) opis procesów krasowych i sufozyjnych w rejonie pro-
jektowanej inwestycji, a tak¿e zjawisk erozji wg³êbnej
lub denudacji;
8) omówienie warunków hydrogeologicznych z uwzglêd-
nieniem liczby poziomów wodonoœnych, ich wzajem-
nych kontaktów hydraulicznych oraz wiêzi z wodami
powierzchniowymi, kierunków i prêdkoœci przep³ywu
wód podziemnych, a tak¿e mi¹¿szoœci i przepuszczal-
noœci nadk³adu;
9) charakterystykê
parametrów
hydrogeologicznych
utworów wodonoœnych i warstw izoluj¹cych, zw³asz-
cza zaœ formacji geologicznej, w której przewiduje siê
bezzbiornikowe
magazynowanie
substancji
lub
sk³adowanie odpadów i przydatnoœci tej formacji do
pe³nienia roli naturalnej bariery geologicznej dla
migracji substancji niebezpiecznych zawartych w tych
substancjach lub odpadach wraz z podaniem, w razie
potrzeby, mo¿liwoœci jej uszczelnienia;
10) charakterystykê w³aœciwoœci fizycznych i sk³adu che-
micznego wód podziemnych na podstawie wykona-
nych
analiz
wód,
a
przypadku
podziemnego
sk³adowania odpadów — tak¿e wyników monitoringu
przedeksploatacyjnego;
11) podanie przewidywanej iloœci wód dop³ywaj¹cych do
komór lub wyrobisk przeznaczonych do podziemnego
magazynowania substancji lub sk³adowania odpadów
wraz ze wskazaniem wymaganej rzêdnej obni¿onego
zwierciad³a wód podziemnych poziomu wodonoœnego
wymagaj¹cego odwodnienia, wielkoœci depresji rejo-
nowej, zasiêgu oddzia³ywania odwodnienia, jego czasu
trwania oraz wydajnoœci i zmiennoœci;
12) omówienie
przewidywanych
zmian
w³aœciwoœci
fizycznych i sk³adu chemicznego wód podziemnych
pod wp³ywem oddzia³ywania projektowanej inwesty-
cji wraz z podaniem mo¿liwoœci, a w razie potrzeby —
tak¿e czasu i zasiêgu, migracji substancji niebezpiecz-
nych zawartych w substancjach przewidzianych do
magazynowania lub w odpadach przewidzianych do
sk³adowania;
13) podanie zasiêgu i granic przestrzeni objêtej przewidy-
wanymi szkodliwymi wp³ywami magazynowania sub-
stancji lub sk³adowania odpadów, w tym zw³aszcza z
punktu widzenia migracji substancji niebezpiecznych
zawartych w substancjach przewidzianych do magazy-
nowania lub w odpadach przewidzianych do sk³adowa-
nia oraz ze wzglêdu na projektowane odwodnienie;
14) omówienie wp³ywu przewidywanych zmian warun-
ków hydrogeologicznych na stan œrodowiska, zw³asz-
cza prognozê spodziewanych szkód;
15) wskazania i zalecenia dotycz¹ce koniecznoœci wpro-
wadzenia technologii i innych rozwi¹zañ minimali-
zuj¹cych
wp³yw
magazynowania
substancji
lub
sk³adowania odpadów na œrodowisko wraz z propozy-
cjami zabezpieczeñ na etapie likwidacji (zamkniêcia);
16) ocenê mo¿liwoœci wykorzystania wody pochodz¹cej z
odwodnienia oraz sposobu i miejsca odprowadzania
wód niewykorzystanych;
17) zalecenia wykonania dalszych badañ hydrogeologicz-
nych zwi¹zanych z projektowanym magazynowaniem
substancji lub sk³adowaniem odpadów w górotworze
wraz ze wskazówkami dotycz¹cymi prowadzenia
w³asnych obserwacji i pomiarów wód podziemnych, a
w przypadku podziemnego sk³adowania odpadów —
tak¿e z zaleceniami, co do zakresu, sposobu i warun-
ków prowadzenia monitoringu w fazie eksploatacyjnej
i, w razie potrzeby, wstêpnymi zaleceniami dla fazy
poeksploatacyjnej.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
naniesion¹ lokalizacj¹ terenu inwestycji, ujêæ wód pod-
ziemnych i innych otworów wiertniczych, punktów
badawczych (w przypadku sk³adowania odpadów
tak¿e otworów obserwacyjnych i innych punktów
pomiarowych monitoringu przedeeksploatacyjnego),
linii przekrojów hydrogeologicznych, cieków wod-
nych i zbiorników powierzchniowych, granic obsza-
rów i terenów górniczych, punktów sieci monitoringu
wód, granic terenów ochrony poœredniej ujêæ wód pod-
ziemnych, granic zbiorników wód podziemnych obsza-
rów ochronnych (jeœli zosta³y wyznaczone), a tak¿e
proponowanych granic przestrzeni objêtej przewidy-
wanymi szkodliwymi wp³ywami magazynowania sub-
stancji lub sk³adowania odpadów;
3) mapy geologiczne i hydrogeologiczne w³aœciwe dla
okreœlenia warunków magazynowania substancji lub
sk³adowania odpadów w górotworze, w tym mapy
hydroizohips odwadnianego poziomu wodonoœnego i
poziomów wodonoœnych istotnych ze wzglêdu na
zagro¿enie jakoœci wód podziemnych, zawieraj¹ce
1184
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
zw³aszcza hydroizohipsy wykreœlone na podstawie
datowanych pomiarów poziomu zwierciad³a wody;
4) mapê wyrobisk górniczych z naniesionymi granicami
przestrzeni, w której przewiduje siê magazynowanie
substancji lub sk³adowanie odpadów w górotworze,
oraz po³o¿eniem innych wyrobisk, a tak¿e przedsta-
wionymi przep³ywami wód pomiêdzy tymi wyrobiska-
mi;
5) przekroje hydrogeologiczne;
6) wykresy wyników wykonanych próbnych pompowañ;
7) zestawienia zbiorcze wyników wierceñ;
8) wyniki analiz fizyczno-chemicznych i bakteriologicz-
nych wody;
9) wyniki pozosta³ych badañ wykonanych w zwi¹zku z
okreœlaniem warunków hydrogeologicznych.
§ 14. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicz
-
nej okreœlaj¹cej warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z
ustanawianiem obszarów ochronnych zbiorników wód
podziemnych powinna zawieraæ:
1) opis dotychczas wykonanych badañ geologicznych,
hydrogeologicznych, hydrologicznych, geofizycznych
i innych badañ istotnych dla rozpoznania warunków
hydrogeologicznych oraz ustalenia granic zbiornika i
proponowanych granic obszaru ochronnego;
2) omówienie morfologii, hydrografii i warunków klima-
tycznych obszaru badañ;
3) omówienie zakresu i wyników wykonanych badañ w
stosunku do projektu prac geologicznych;
4) zestawienie wyników przeprowadzonej w terenie
inwentaryzacji ujêæ wód podziemnych z podaniem ich
stanu
technicznego,
zasobów
eksploatacyjnych,
pozwoleñ wodnoprawnych i wielkoœci poboru, a tak¿e
dokonanych pomiarów poziomu zwierciad³a wody;
5) zestawienie wyników inwentaryzacji obiektów stano-
wi¹cych rzeczywiste i potencjalne zagro¿enie dla jakoœci
wód podziemnych;
6) analizê wyników obserwacji stanów wód podziemnych
i powierzchniowych oraz jakoœci tych wód na podsta-
wie wyników badañ monitoringowych;
7) opis budowy geologicznej i warunków hydrostruktu-
ralnych kr¹¿enia wód podziemnych, wskazanie stref
zasilania i drena¿u, kierunków i prêdkoœci przep³ywów
wód
podziemnych,
kontaktów
hydraulicznych
poszczególnych
poziomów
wodonoœnych
oraz
zwi¹zków wód podziemnych z wodami powierzchnio-
wymi;
8) ocenê parametrów hydrogeologicznych utworów
wodonoœnych,
utworów
je
rozdzielaj¹cych
oraz
nadk³adu, w tym strefy aeracji;
9) ocenê w³aœciwoœci fizyczno-chemicznych wód pod-
ziemnych wraz z prognoz¹ ich zmian na skutek mo¿li-
wych
oddzia³ywañ
antropogenicznych,
a
tak¿e
charakterystykê jakoœci tych wód;
10) oszacowanie wielkoœci zasobów odnawialnych oraz
zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych zbiornika
z podaniem zastosowanej metodyki obliczeñ zasobów;
11) ocenê potencjalnego zagro¿enia wód podziemnych
zbiornika na podstawie litologii, mi¹¿szoœci, porowa-
toœci,
przewodnoœci,
w³asnoœci
absorpcyjnych
nadk³adu zbiornika oraz lokalizacji ognisk zanieczysz-
czeñ, a tak¿e obliczeñ czasu migracji zanieczyszczeñ;
12) omówienie ustanowionych w obrêbie zbiornika obsza-
rów objêtych ochron¹, a zw³aszcza cennych ekosyste-
mów wodnych i l¹dowych zale¿nych od wód
podziemnych;
13) ustalenie granic zbiornika oraz proponowanych granic
obszaru ochronnego;
14) charakterystykê przestrzennego zagospodarowania
zbiornika i obszaru ochronnego wraz ze wskazaniem
ognisk zanieczyszczeñ i ocen¹ ich oddzia³ywania na
wody podziemne;
15) wykaz ustanowionych w obszarze zbiornika stref
ochronnych ujêæ wód podziemnych obejmuj¹cych
tereny ochrony poœredniej wraz z podaniem obo-
wi¹zuj¹cych w nich zakazów, nakazów i ograniczeñ;
16) koncepcjê ochrony zbiornika i propozycje dotycz¹ce
nakazów, zakazów i ograniczeñ w u¿ytkowaniu terenu;
17) ocenê znaczenia zbiornika dla obecnego i perspekty-
wicznego zaopatrzenia ludnoœci w wodê do spo¿ycia
oraz zalecenia do prowadzenia monitoringu iloœci i
jakoœci wód podziemnych.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
zaznaczon¹ sieci¹ hydrograficzn¹, granicami obszarów
dorzeczy i regionów wodnych, granicami jednolitych
czêœci wód podziemnych, granicami zbiornika i propo-
nowanymi granicami obszaru ochronnego, lokalizacj¹,
ujêæ wód podziemnych i innych otworów wiertniczych,
punktów monitoringu, granicami terenów ochrony
poœredniej ustanowionych stref ochronnych ujêæ, linia-
mi przekrojów hydrogeologicznych, oraz pozosta³ymi
elementami istotnymi dla ustalania zasad ochrony
zbiornika;
3) mapy hydrogeologiczno-tematyczne ilustruj¹ce meto-
dykê ustalenia proponowanych granic obszaru ochron-
nego zbiornika, w tym mapê hydroizohips wykonan¹
na podstawie datowanych pomiarów poziomu zwier-
ciad³a wody, mapê jakoœci wód podziemnych, mapê
naturalnej odpornoœci u¿ytkowych poziomów wodono-
œnych na zanieczyszczenia;
4) mapê zagro¿eñ i wskazañ hydrogeologicznych dla
zagospodarowania obszaru ochronnego zbiornika z
przedstawieniem granic zbiornika i proponowanych
granic jego obszaru ochronnego, lokalizacj¹ obiektów i
planowanych przedsiêwziêæ stanowi¹cych rzeczywiste
i potencjalne zagro¿enie dla jakoœci wód podziemnych,
granicami ustanowionych obszarów objêtych ochron¹,
1185
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
a
zw³aszcza
cennych
ekosystemów
wodnych
i
l¹dowych zale¿nych od wód podziemnych;
5) przekroje hydrogeologiczne.
§ 15. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji hydrogeologicz
-
nej okreœlaj¹cej warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z
zakoñczeniem lub zmian¹ poziomu odwadniania likwido-
wanych zak³adów górniczych podziemnych lub odkryw-
kowych powinna zawieraæ:
1) omówienie przebiegu dotychczasowego odwadniania
zak³adu górniczego;
2) opis morfologii i hydrografii terenu z charakterystyk¹
zbiorników wód powierzchniowych;
3) opis budowy geologicznej i warunków hydrogeolo-
gicznych w zasiêgu wp³ywu odwadniania zak³adu gór-
niczego;
4) opis naturalnych i sztucznych po³¹czeñ hydraulicznych
pomiêdzy s¹siaduj¹cymi zak³adami górniczymi;
5) udokumentowan¹ ocenê iloœci i w³aœciwoœci fizycz-
no-chemicznych wód dop³ywaj¹cych do poszczegól-
nych
poziomów
zak³adu
górniczego
oraz
wód
odprowadzanych, pochodz¹cych z odwodnienia;
6) opis sposobu odwadniania i odprowadzania wód
pochodz¹cych z odwodnienia;
7) ocenê zasiêgu oddzia³ywania prowadzonego odwod-
nienia zak³adu górniczego;
8) harmonogram zaprzestania odwadniania;
9) projektowan¹ rzêdn¹ dynamicznego zwierciad³a wody
po zmianie poziomu odwadniania oraz projektowan¹
wydajnoϾ dalszego odwadniania;
10) ocenê przewidywanych zmian warunków hydrogeolo-
gicznych i w³aœciwoœci fizyczno-chemicznych wód
podziemnych w zak³adzie górniczym i w jego otocze-
niu w wyniku zaprzestania lub zmiany poziomu
odwadniania oraz prognozê skutków tych zmian dla
zak³adu górniczego i œrodowiska, a zw³aszcza progno-
zê spodziewanych szkód ze wskazaniem obszarów
mo¿liwych podtopieñ;
11) zalecenia wykonania dalszych badañ hydrogeologicz-
nych zwi¹zanych z zaprzestaniem lub zmian¹ poziomu
odwadniania z³o¿a wraz ze wskazówkami dotycz¹cymi
prowadzenia w³asnych obserwacji i pomiarów wód
podziemnych;
12) propozycje
zagospodarowania
terenów
prze-
kszta³conych w wyniku zmian odwadniania;
13) ocenê mo¿liwoœci wykorzystania wody pochodz¹cej z
odwodnienia oraz sposobu i miejsca odprowadzenia
wód niewykorzystanych.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ terenu przeprowadzo-
nych prac;
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym z
zaznaczon¹ lokalizacj¹ zak³adu górniczego, granicami
obszaru i terenu górniczego, po³o¿eniem ujêæ wód pod-
ziemnych i innych otworów wiertniczych, liniami prze-
krojów
hydrogeologicznych
oraz
zasiêgiem
oddzia³ywania odwodnienia;
3) mapê wyrobisk górniczych z naniesionymi aktualnymi
i projektowanymi zbiornikami wodnymi;
4) przekroje hydrogeologiczne;
5) mapy hydroizohips odwadnianych poziomów wodonoœnych
z okresu odwadniania i po jego zaprzestaniu lub zmia-
nie poziomu odwadniania;
6) mapê naturalnych i sztucznych po³¹czeñ hydraulicz-
nych z s¹siednimi zak³adami górniczymi z podaniem
rzêdnych przelewów oraz kierunków przep³ywów
wód;
7) wykresy, wydruki i tabele zawieraj¹ce wyniki pomiarów
dop³ywów i analiz wody z okresu co najmniej piêciu lat;
8) mapê sytuacyjno-wysokoœciow¹ z prognozowanymi
rejonami zalewisk i podtopieñ oraz terenami, na któ-
rych wyst¹pi¹ zmiany warunków zabudowy i zagospo-
darowania terenu.
§ 16. 1. Mapy stanowi¹ce czêœæ graficzn¹ dokumenta
-
cji hydrogeologicznej, o której mowa w §5–15, sporz¹dza
siê w skali dostosowanej do powierzchni terenu objêtego
rozpoznaniem hydrogeologicznym, stopnia jego rozpozna-
nia i z³o¿onoœci prezentowanych na mapie treœci.
2. Treœæ topograficzn¹ mapy dokumentacyjnej przed-
stawia siê w stopniu szczegó³owoœci w³aœciwym dla map
topograficznych w skali nie mniejszej ni¿ 1 : 50 000.
Rozdzia³ 4
Szczegó³owe wymagania, jakim powinna odpowiadaæ
czêœæ opisowa i czêœæ graficzna dokumentacji
geologiczno-in¿ynierskiej
§ 17. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji geologicz-
no-in¿ynierskiej powinna zawieraæ:
1) informacje ogólne o dokumentowanym terenie,
dotycz¹ce zagospodarowania powierzchni, infrastruk-
tury podziemnej i stosunków w³asnoœciowych;
2) informacje o wymaganiach techniczno-budowlanych i
kategorii geotechnicznej obiektu budowlanego;
3) opis po³o¿enia geograficznego;
4) opis budowy geologicznej, z uwzglêdnieniem tektoni-
ki, krasu, litologii i genezy warstw oraz procesów geo-
dynamicznych, a zw³aszcza wietrzenia, deformacji
filtracyjnych, pe³zania, pêcznienia, osiadania zapado-
wego, procesów antropogenicznych;
5) opis w³aœciwoœci fizyczno-mechanicznych gruntów;
6) opis warunków hydrogeologicznych;
7) ocenê warunków geologiczno-in¿ynierskich wraz z
prognoz¹ wp³ywu inwestycji na œrodowisko;
8) oszacowanie zasobów z³ó¿ kopalin, je¿eli maj¹ byæ
wykorzystane przy wykonaniu inwestycji.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, powinna zawieraæ:
1) plan sytuacyjny w skali od 1 : 500 do 1 : 2 000 oraz
mapê przegl¹dow¹ z lokalizacj¹ dokumentowanego
terenu;
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1186
2) mapê dokumentacyjn¹ na podk³adzie topograficznym,
z naniesion¹ lokalizacj¹ dokumentowanego terenu,
liniami przekrojów i punktów badawczych;
3) mapê geologiczno-in¿yniersk¹; mapy nie sporz¹dza siê
do dokumentacji dla pojedynczych niewielkich obiek-
tów budowlanych;
4) tabelaryczne zestawienie w³aœciwoœci fizyczno-me-
chanicznych gruntów i fizyczno-chemicznych wody
podziemnej oraz wykresy uziarnienia, badañ wytrzy-
ma³oœciowych, sondowañ;
5) przekroje geologiczno-in¿ynierskie;
6) profile otworów wiertniczych i plany wyrobisk.
§ 18. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji geologicz
-
no-in¿ynierskiej wykonywanej dla sporz¹dzania planów
zagospodarowania przestrzennego poza wymaganiami, o
których mowa w § 17, w zale¿noœci od potrzeb, powinna
zawieraæ:
1) informacje o stanie zagospodarowania terenu i dane o
stanie technicznym istniej¹cych obiektów;
2) charakterystykê techniczn¹ projektowanego zespo³u
obiektów lub ca³ego zadania inwestycyjnego z
uwzglêdnieniem alternatywnych rozwi¹zañ zagospo-
darowania terenu;
3) wydzielenie terenów, na których lokalizacja przedsiê-
wziêcia mog¹cego znacz¹co oddzia³ywaæ na œrodowi-
sko
wymaga³aby
zastosowania
dodatkowych
zabezpieczeñ;
4) charakterystykê zjawisk i procesów geologicznych,
hydrogeologicznych lub pokrewnych wystêpuj¹cych w
terenie;
5) charakterystykê wydzielonych na potrzeby sporz¹dze-
nia dokumentacji zespo³ów gruntów (serii litologicz-
no-genetycznych)
z
uwzglêdnieniem
gruntów
antropogenicznych;
6) opis u¿ytkowania wód podziemnych i ich ochrony;
7) ustalenie warunków geologiczno-in¿ynierskich rekul-
tywacji i zagospodarowania obszarów zmienionych
dzia³alnoœci¹ cz³owieka, w tym wyrobisk poeksploata-
cyjnych i sk³adowisk odpadów;
8) ocenê stanu œrodowiska i jego zmian w wyniku
oddzia³ywania istniej¹cych obiektów budowlanych
oraz dla inwestycji zaliczanych do przedsiêwziêæ
mog¹cych znacz¹co oddzia³ywaæ na œrodowisko;
9) charakterystykê
geologiczno-in¿yniersk¹
terenu
uwzglêdniaj¹c¹ jego przydatnoœæ do wykonania pro-
jektowanych obiektów budowlanych oraz dla ró¿nych
form zagospodarowania.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) mapê dokumentacyjn¹ z oznaczeniem lokalizacji pro-
jektowanych inwestycji;
2) mapê terenów zdegradowanych ze wskazaniem zakre-
su ograniczeñ w u¿ytkowaniu terenu, wraz z koncepcj¹
ich sanacji;
3) mapê przydatnoœci poszczególnych czêœci terenu dla
lokalizacji ró¿nych obiektów budowlanych;
4) mapê terenów potencjalnie zagro¿onych migracj¹
zanieczyszczeñ;
5) pozosta³e mapy tematyczne w dostosowaniu do specy-
fiki dokumentowanego terenu.
§ 19. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji geologicz
-
no-in¿ynierskiej wykonywanej dla ustalenia geotechnicz-
nych warunków posadowienia obiektów budowlanych, z
zastrze¿eniem § 20 i 21, poza wymaganiami, o których
mowa w § 17, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) charakterystykê projektowanego obiektu, zw³aszcza
wymiary, przewidywane obci¹¿enia, g³êbokoœæ posa-
dowienia;
2) za³o¿enia technologiczne i konstrukcyjno-budowlane
projektowanego obiektu budowlanego;
3) model budowy geologicznej rejonu projektowanego
obiektu budowlanego;
4) ocenê zakresu badañ terenowych i laboratoryjnych
wykonanych dla ustalenia warunków geologicz-
no-in¿ynierskich z uwzglêdnieniem kategorii geotech-
nicznej obiektu budowlanego;
5) charakterystykê wydzielonych na potrzeby sporz¹dza-
nia dokumentacji zespo³ów gruntów (serii litologicz-
no-genetycznych)
wraz
z
ocen¹
w³aœciwoœci
fizyczno-mechanicznych
gruntów
tworz¹cych
te
zespo³y;
6) ustalenie po³o¿enia pierwszego poziomu wód pod-
ziemnych, amplitudy wahañ i po³o¿enia maksymalne-
go poziomu zwierciad³a wody podziemnej;
7) charakterystykê agresywnoœci wód podziemnych w
stosunku do materia³ów konstrukcyjnych;
8) ocenê stanu istniej¹cych obiektów budowlanych;
9) wyniki geologiczno-in¿ynierskich prac kartograficz-
nych umo¿liwiaj¹cych sporz¹dzenie mapy warunków
geologiczno-in¿ynierskich;
10) dokumentacjê wyrobisk badawczych i obserwacji tere-
nowych;
11) opis zjawisk i procesów geodynamicznych i antropoge-
nicznych wystêpuj¹cych na dokumentowanym terenie
i w jego s¹siedztwie wraz z ocen¹ wielkoœci ich
wp³ywu dla projektowanych obiektów budowlanych;
12) prognozê zmian warunków geologiczno-in¿ynierskich,
mog¹cych wyst¹piæ podczas wykonywania, u¿ytkowa-
nia i rozbiórki obiektu budowlanego;
13) wskazania dotycz¹ce sposobów racjonalnego posado-
wienia projektowanych obiektów;
14) ocenê warunków geologiczno-in¿ynierskich na obsza-
rach objêtych dzia³alnoœci¹ górnicz¹;
15) wskazania dotycz¹ce sposobów posadowienia funda-
mentów obiektów budowlanych w obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej;
16) dane umo¿liwiaj¹ce wybór metody wzmocnienia
pod³o¿a gruntowego;
17) zalecenia do prowadzenia monitoringu obiektów
budowlanych z uwzglêdnieniem ich kategorii geotech-
nicznej.
1187
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) mapê g³êbokoœci wystêpowania i mi¹¿szoœci gruntów
s³abonoœnych;
2) mapê mi¹¿szoœci gruntów antropogenicznych;
3) mapê g³êbokoœci do pierwszego zwierciad³a wód pod-
ziemnych;
4) mapê
warunków
budowlanych
uwzglêdniaj¹c¹
noœnoœæ gruntów i g³êbokoœæ wystêpowania wód pod-
ziemnych;
5) mapê poziomów wodonoœnych z zaznaczeniem g³êbo-
koœci ich wystêpowania oraz mi¹¿szoœci;
6) mapê stropu utworów nieprzepuszczalnych i ich
mi¹¿szoœci;
7) mapy przepuszczalnoœci gruntów na ró¿nych g³êboko-
œciach;
8) mapê osadów na g³êbokoœci jednego metra lub na
wskazanych g³êbokoœciach poni¿ej dna morskiego;
9) mapê procesów geodynamicznych, wystêpuj¹cych w
pobli¿u projektowanych obiektów budowlanych;
10) mapê g³êbokoœci pod³o¿a noœnego.
§ 20. 1. Czêœæ opisowa dokumentacji geologicz-
no-in¿ynierskiej wykonywanej dla ustalenia geotechnicz-
nych warunków posadowienia obiektów budownictwa
wodnego poza wymaganiami, o których mowa w § 17, w
zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) ustalone przez jednostkê projektuj¹c¹ budowlê hydro-
techniczn¹ (zbiornik wodny, jaz, œluza) wymagania
budowlane i techniczne, a zw³aszcza dotycz¹ce czynni-
ków maj¹cych istotne znaczenie dla zakresu badañ,
takich jak g³êbokoœæ posadowienia obiektu oraz ochro-
ny œrodowiska;
2) charakterystykê typu zbiornika wodnego (zanurzony,
pó³zawieszony, zawieszony i podniesiony);
3) charakterystykê warunków hydrograficznych i hydro-
geologicznych terenu;
4) obserwacje wahañ po³o¿enia zwierciad³a wód pod-
ziemnych pierwszego poziomu wodonoœnego w rejo-
nie projektowanego zbiornika wodnego w okresie co
najmniej jednego roku hydrologicznego trwaj¹cego od
dnia 1 listopada do dnia 31 paŸdziernika;
5) opis budowy geologicznej terenu z uwzglêdnieniem
wyników pomiarów geofizycznych;
6) wyniki badañ i pomiarów hydrogeologicznych, w tym:
a) wartoœci wspó³czynnika filtracji okreœlone na pod-
stawie badañ laboratoryjnych,
b) obserwacje i pomiary prêdkoœci dop³ywu wody pod-
ziemnej do otworu badawczego,
c) polowych badañ wodoch³onnoœci warstw,
d) polowych badañ szczelnoœci górotworu,
e) próbnych pompowañ w hydrowêŸle;
7) opis warunków hydrogeologicznych w rejonie projek-
towanego zbiornika wodnego uwzglêdniaj¹cy charak-
terystykê
poziomów
wodonoœnych,
a
zw³aszcza
poziomu pierwszego, z podaniem wahañ po³o¿enia
zwierciad³a wód podziemnych i maksymalnego pozio-
mu tego zwierciad³a oraz stopnia agresywnoœci tych
wód;
8) charakterystykê wydzielonych na potrzeby sporz¹dza-
nia dokumentacji zespo³ów gruntów (serii litologicz-
no-genetycznych)
wraz
z
ocen¹
w³aœciwoœci
fizyczno-mechanicznych
gruntów
tworz¹cych
te
zespo³y;
9) prognozê zmian warunków terenowych, gruntowych i
wodnych w czasie wykonywania i u¿ytkowania obiek-
tu;
10) wskazania dotycz¹ce sposobów racjonalnego posado-
wienia projektowanego obiektu lub jego czêœci;
11) opis zjawisk i procesów geodynamicznych i antropoge-
nicznych wystêpuj¹cych na dokumentowanym terenie
i w jego s¹siedztwie wraz z ocen¹ wielkoœci ich
wp³ywu na projektowan¹ inwestycjê;
12) ocenê podatnoœci gruntów na abrazjê i inne prze-
kszta³cenia naturalne lub sztuczne w strefie brzegowej
projektowanego zbiornika wodnego;
13) ocenê mo¿liwoœci wykonania przes³ony i³owej z poda-
niem trudnoœci przy jej formowaniu;
14) prognoza statecznoœci zboczy zbiornika wodnego po
jego nape³nieniu;
15) zalecenia dotycz¹ce monitoringu obiektów hydrotech-
nicznych oraz wp³ywu zbiornika wodnego na otocze-
nie;
16) prognozê wzajemnego oddzia³ywania œrodowiska geo-
logicznego i obiektów hydrotechnicznych;
17) ustalanie przydatnoœci gruntów naturalnych i antropo-
genicznych jako materia³u budowlanego do wykonania
zapory czo³owej i bocznej oraz wa³ów przeciwpowo-
dziowych;
18) analizê stanu œrodowiska z ocen¹ odpornoœci na
oddzia³ywania antropogeniczne.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) mapê g³êbokoœci do pierwszego zwierciad³a wód pod-
ziemnych z zaznaczeniem kierunku przep³ywu;
2) mapê stropu utworów nieprzepuszczalnych i ich
mi¹¿szoœci;
3) mapy przepuszczalnoœci gruntów na ró¿nych g³êboko-
œciach;
4) mapê wystêpowania na obszarze czaszy zbiornika
wodnego z³ó¿ kopalin, w tym torfów.
§ 21. 1. Czêœæ tekstowa dokumentacji geologicz-
no-in¿ynierskiej wykonywanej dla ustalenia geotechnicz-
nych warunków posadowienia obiektów budowlanych
inwestycji liniowych poza wymaganiami, o których mowa
w § 17, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) opis wykonanych badañ dla inwestycji lub etapu usta-
lonego w projekcie prac geologicznych, w nawi¹zaniu
do etapu projektowania obiektu budownictwa liniowe-
go i niwelety trasy;
1188
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
2) charakterystykê
dokumentowanego
terenu
obej-
muj¹c¹:
a) opis œrodowiska geologicznego,
b) analizê istniej¹cych wyników badañ geologicz-
no-in¿ynierskich,
c) stan zagospodarowania terenu i istniej¹cych obiek-
tów,
d) wskazanie terenów ma³o przydatnych do projekto-
wanej inwestycji;
3) dane umo¿liwiaj¹ce wariantowe rozwi¹zanie przebie-
gu trasy projektowanego obiektu;
4) przedstawienie wystêpuj¹cych na trasie projektowane-
go obiektu zjawisk i procesów geodynamicznych,
powierzchniowych ruchów masowych ziemi, deforma-
cji filtracyjnych i przekszta³ceñ antropogenicznych;
5) opis warunków hydrogeologicznych i hydrologicz-
nych, w tym poziomów wodonoœnych, dynamiki wód i
kontaktów hydraulicznych miêdzy nimi;
6) charakterystykê wydzielonych na potrzeby sporz¹dza-
nia dokumentacji zespo³ów gruntów (serii litologicz-
no-genetycznych)
wraz
z
ocen¹
w³aœciwoœci
fizyczno-mechanicznych
gruntów
tworz¹cych
te
zespo³y;
7) okreœlenie kierunków rekultywacji i zagospodarowa-
nia obszarów zmienionych dzia³alnoœci¹ cz³owieka,
wystêpuj¹cych na trasie projektowanego obiektu;
8) zalecenia dotycz¹ce prowadzenia monitoringu nasy-
pów, wykopów i kana³ów oraz obiektów mostowych, z
uwzglêdnieniem ich kategorii geotechnicznej;
9) ocenê przebiegu trasy projektowanego obiektu ze
wzglêdu na zagro¿enia, zw³aszcza zwi¹zane z pod-
ziemn¹ eksploatacj¹ i w³aœciwoœciami filtracyjnymi
gruntów;
10) informacjê o lokalizacji i zasobach z³ó¿ kopalin oraz
ich jakoœci, które mog¹ byæ wykorzystane przy wyko-
nywaniu projektowanego obiektu;
11) podanie przydatnoœci gruntów z wykopów do budowy
nasypów.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) przekroje geologiczno-in¿ynierskie, z naniesion¹ niw-
elet¹ trasy projektowanego obiektu;
2) mapê rejonizacji procesów geodynamicznych;
3) mapê mi¹¿szoœci gruntów s³abonoœnych;
4) mapê
geologiczno-in¿yniersk¹
obejmuj¹c¹
strefê
wzd³u¿ trasy projektowanego obiektu, o szerokoœci
uzale¿nionej od stwierdzonych warunków geologicz-
nych i przewidywanego oddzia³ywania na œrodowisko;
5) mapê zawieraj¹c¹ charakterystykê geologiczno-in¿y-
niersk¹ terenu zwi¹zan¹ z potrzebami inwestycji.
§ 22. 1. Czêœæ tekstowa dokumentacji geologicz-
no-in¿ynierskiej wykonywanej dla bezzbiornikowego
magazynowania substancji i sk³adowania odpadów w
górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górni-
czych, poza wymaganiami, o których mowa w § 17, w zale-
¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) nazwê i lokalizacjê projektowanej inwestycji;
2) charakterystykê rozwi¹zañ technicznych i technolo-
gicznych inwestycji, rodzaj i iloϾ przewidzianych do
magazynowania substancji i sk³adowania odpadów z
podaniem grupy odpadów;
3) ocenê mo¿liwoœci wykonania inwestycji z charaktery-
styk¹ zagro¿eñ na etapie eksploatacji i w przypadku
awarii w wyrobiskach górniczych;
4) opis budowy geologicznej z uwzglêdnieniem warstw
izoluj¹cych i wodonoœnych oraz ich w³aœciwoœci
fizyczno-mechanicznych, a tak¿e z uwzglêdnieniem
warunków izolacji struktury ch³onnej;
5) opis procesów krasowych i sufozyjnych w rejonie pod-
ziemnego wyrobiska górniczego;
6) ocenê zagro¿eñ œrodowiska w wyniku magazynowania
substancji i sk³adowania odpadów w z³o¿u, na etapie
budowy i eksploatacji obiektu oraz w przypadku awa-
rii;
7) przebieg eksploatacji z³o¿a lub podziemnego wyrobi-
ska górniczego przewidzianego do magazynowania
substancji i sk³adowania odpadów;
8) geologiczno-in¿yniersk¹ charakterystykê z³o¿a i jego
nadk³adu, a zw³aszcza przepuszczalnoœæ (porowatoœæ i
szczelinowatoœæ) na podstawie badañ lub materia³ów
archiwalnych z uwzglêdnieniem danych z s¹siednich
z³ó¿ o podobnych w³aœciwoœciach zbiornikowych;
9) wyniki badañ w³aœciwoœci ska³ kolektorskich i os³ony,
w tym fizyczno-mechaniczne i akustyczne, oraz wp³yw
chemizmu przewidzianych do sk³adowania odpadów
na ska³ê zbiornikow¹;
10) geologiczno-in¿yniersk¹ charakterystykê podziemne-
go wyrobiska górniczego z uwzglêdnieniem mo¿liwo-
œci uszczelnienia otaczaj¹cego je górotworu;
11) podzia³ i charakterystykê substancji lub odpadów prze-
widzianych do magazynowania i sk³adowania oraz
technologii ich przygotowania do magazynowania lub
sk³adowania w podziemnym wyrobisku górniczym;
12) charakterystykê inwestycji z podzia³em na:
a) czêœæ naziemn¹,
b) otwór wiertniczy lub szyb zak³adu górniczego —
opis konstrukcji z ocen¹ stanu technicznego,
c) czêœæ podziemn¹ z ocen¹ ch³onnoœci i szczelnoœci
górotworu w otoczeniu z³o¿a lub podziemnego wyrobiska
górniczego;
13) opis sposobu lub wariantowych symulacji wt³aczania
substancji lub odpadów oraz wariantow¹ prognozê
(modelowanie cyfrowe) zmian zachodz¹cych w góro-
tworze spowodowanych tym wt³aczaniem;
14) ocenê wystêpowania wstrz¹sów w obrêbie analizowa-
nego górotworu;
15) charakterystykê poziomów wodonoœnych z ocen¹
mo¿liwoœci ich zanieczyszczenia;
16) prognozê wp³ywu magazynowania substancji i sk³ado-
wania odpadów w podziemnych wyrobiskach górni-
czych na stan œrodowiska;
1189
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
17) wnioski wynikaj¹ce z prowadzenia monitoringu
przedeksploatacyjnego oraz zalecenia do prowadzenia
monitoringu w fazie eksploatacyjnej i poeksploatacyj-
nej.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) mapê topograficzn¹ z naniesionymi granicami prze-
strzeni bezzbiornikowego magazynowania substancji
lub sk³adowania odpadów oraz granicami przestrzeni
objêtej
przewidywanymi
szkodliwymi
wp³ywami
takiej dzia³alnoœci;
2) mapê wyrobisk górniczych;
3) mapê strukturaln¹ lub tektoniczn¹ obszaru z³o¿a;
4) mapê poziomów wodonoœnych z zaznaczeniem g³êbo-
koœci ich wystêpowania oraz mi¹¿szoœci;
5) profil geologiczny z³o¿a z geologiczno-in¿yniersk¹
charakterystyk¹ warstw;
6) profile otworów wiertniczych;
7) zestawienie wyników badañ laboratoryjnych gruntów i
wód.
§ 23.1. Czêœæ opisowa dokumentacji geologicz-
no-in¿ynierskiej wykonywanej dla sk³adowania odpadów
na powierzchni poza wymaganiami, o których mowa w §
17, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) nazwê i lokalizacjê projektowanej inwestycji;
2) charakterystykê rozwi¹zañ technicznych i technolo-
gicznych inwestycji, rodzaj i iloϾ przewidzianych do
sk³adowania odpadów, z podaniem grupy odpadów;
3) omówienie morfologii terenu, sieci hydrograficznej i
dotychczas wykonanych badañ w rejonie planowanej
inwestycji;
4) model budowy geologicznej z uwzglêdnieniem warstw
izoluj¹cych i wodonoœnych, w tym naturalnych barier
geologicznych;
5) ocenê dotychczasowych wykonanych prac i badañ dla
danego typu sk³adowiska;
6) ocenê szczelnoœci powierzchni kontaktu odpadów z
pod³o¿em sk³adowiska;
7) ocenê zagro¿enia œrodowiska przez odcieki, biogaz i
inne czynniki;
8) propozycjê przydatnych w stwierdzonych warunkach
geologiczno-in¿ynierskich
metod
kszta³towania
w³aœciwoœci gruntów;
9) prognozê wp³ywu sk³adowiska na ró¿ne elementy œro-
dowiska;
10) ocenê warunków geologiczno-in¿ynierskich dla pro-
jektowania, wykonywania, u¿ytkowania i rekultywacji
sk³adowisk;
11) ustalenie przydatnoœci miejscowych gruntów natural-
nych i antropogenicznych jako materia³u konstrukcyj-
nego sk³adowiska;
12) rodzaj zagro¿eñ na etapie budowy i eksploatacji obiek-
tu oraz w przypadku awarii;
13) ocenê mo¿liwoœci wykonania inwestycji, w tym zale-
ceñ dotycz¹cych ograniczenia jej rozmiarów;
14) sposób u¿ytkowania terenu w s¹siedztwie projektowa-
nej inwestycji;
15) zakres monitoringu wód podziemnych i gruntów w
rejonie sk³adowiska oraz statecznoœci sk³adowiska i
wypierania pod³o¿a w fazie eksploatacyjnej i poeksplo-
atacyjnej.
2. Czêœæ graficzna dokumentacji, o której mowa w ust.
1, w zale¿noœci od potrzeb, powinna zawieraæ:
1) mapê geologiczno-in¿yniersk¹ pod³o¿a i przedpola
sk³adowiska;
2) mapê g³êbokoœci do pierwszego zwierciad³a wód pod-
ziemnych i kierunku przep³ywu wód;
3) mapê rejonów potencjalnie zagro¿onych migracj¹
zanieczyszczeñ;
4) profile otworów wiertniczych;
5) zestawienia wyników badañ laboratoryjnych gruntów i
wód.
Rozdzia³ 5
Przepisy przejœciowe i koñcowe
§ 24. Do dokumentacji hydrogeologicznych i geolo-
giczno-in¿ynierskich przekazanych w³aœciwym organom
administracji geologicznej do przyjêcia przed wejœciem w
¿ycie niniejszego rozporz¹dzenia stosuje siê przepisy
dotychczasowe.
§ 25. Traci moc rozporz¹dzenie Ministra Œrodowiska z
dnia 19 grudnia 2001 r. w sprawie szczegó³owych wyma-
gañ, jakim powinny odpowiadaæ dokumentacje hydrogeolo-
giczne i geologiczno-in¿ynierskie (Dz.U. Nr 153, poz.
1779).
§ 26. Rozporz¹dzenie wchodzi w ¿ycie po up³ywie 30
dni od dnia og³oszenia.
Minister Œrodowiska: T. Podgajniak
1190
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1191
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Za³¹czniki do rozporz¹dzenia Ministra Œrodowiska
z dnia 3 paŸdziernika 2005 (poz. 1673)
Tytu³ dokumentacji: .......................................................................................................................................
Wykonawca prac: ..........................................................................................................................................
Zamawiaj¹cy: ................................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ..................................
Województwo: ............................................
Powiat: ........................................................
Zlewnia rzeki: .............................................
Region wodny: ............................................
Regionalny Zarz¹d Gospodarki Wodnej (siedziba): .......................................
Stratygrafia piêter wodonoœnych objêtych ustalaniem zasobów: ..............................
Rozpoznanie zasobów wg stanu na ......................................
(
)
miesi¹c, rok
Powierzchnia
obszaru bilansowego
Typ chemiczny wody,
mineralizacja
............. tys. m /dobê
3
............. tys. m /dobê
3
....................................
..................... mg/l
w tym w jednostkach bilansowych:
Jednostka bilansowa
Zasoby
odnawialne
Zasoby
dyspozycyjne
W tym aktualny
pobór
Stratygrafia poziomów
wodonoœnych
Nr
Nazwa
pow.
(km )
2
(m /d)
3
(m /d)
3
(m /d)
3
poziom
g³ówny
poziom
podrzêdny
1
2
3
4
5
.....
Zasoby
odnawialne
Zasoby
dyspozycyjne
...................... km
2
WZÓR
Za³¹cznik nr 1
KARTA INFORMACYJNA
DOKUMENTACJI HYDROGEOLOGICZNEJ
USTALAJ¥CEJ ZASOBY DYSPOZYCYJNE WÓD PODZIEMNYCH OBSZARU BILANSOWEGO
Razem: ...........
..............
..............
..............
..............., ...................
MiejscowoϾ, data
Autor dokumentacji (imiê i nazwisko): .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
1192
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Tytu³ dokumentacji: ......................................................................................................................................
Podstawa wykonania prac (nr decyzji): ........................................................................................................
Wykonawca prac: .........................................................................................................................................
Zamawiaj¹cy: ...............................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ......................................
MiejscowoϾ: ..................................................
Gmina: ............................................................
Powiat: ............................................................
Województwo: ................................................
Zlewnia rzeki (do IV rzêdu): ..........................
Region wodny: ................................................
Regionalny Zarz¹d Gospodarki Wodnej (siedziba): ..............................
Zbiornik wód podziemnych (porowy/szczelinowy, odkryty/zakryty): .............................
Arkusz mapy 1:50 000: .............................
Po³o¿enia ujêcia w pañstwowym uk³adzie wspó³rzêdnych :
x = ..................., y = ....................
Uk³ad odniesienia: ………………………………..
Rzêdna ujêcia : …………….……………m n.p.m.
1
2
Stratygrafia piêter wodonoœnych objêtych ustalaniem zasobów: .............................
Zasoby eksploatacyjne ustalone wed³ug stanu rozpoznania hydrodynamicznego na ……..........................
KARTA INFORMACYJNA
DOKUMENTACJI HYDROGEOLOGICZNEJ
USTALAJ¥CEJ ZASOBY EKSPLOATACYJNE UJÊCIA
WÓD PODZIEMNYCH NIEBÊD¥CYCH KOPALINAMI
WZÓR
(miesi¹c, rok)
Zasoby eksploatacyjne ujêcia
Depresja zwierciad³a wody na ujêciu
3
w warstwie wodonoœnej
w otworach
Q = .................... m /h
Liczba otworów: ...................
e
3
s = .................. m
w
s = .................. m
c
Klasa jakoœci wody: ................., Typ chemiczny: .................., Mineralizacja: ................. mg/l.
Obszar zasobowy o powierzchni ........ km
okreœlony w granicach przedstawionych na za³¹czniku nr ..........
2
1
2
3
w przypadku ujêæ wielootworowych nale¿y podaæ wspó³rzêdne ka¿dego otworu ujêcia,
w przypadku ujêæ wielootworowych nale¿y podaæ rzêdn¹ ka¿dego otworu ujêcia,
w przypadku ujêæ wielootworowych nale¿y podaæ zakres zmiennoœci depresji.
..............., ...................
MiejscowoϾ, data
Autor dokumentacji (imiê i nazwisko): .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
Za³¹cznik nr 2
1193
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
...............................................
Klasa jakoœci wody .............................
Za³¹cznik nr 3
KARTA INFORMACYJNA
DOKUMENTACJI HYDROGEOLOGICZNEJ
USTALAJ¥CEJ ZASOBY EKSPLOATACYJNE RÓD£A NATURALNEGO
Wydajnoœæ Ÿród³a
WskaŸnik zmiennoœci
jednorocznej/wieloletniej
Tytu³ dokumentacji: ......................................................................................................................................
Wykonawca prac: .........................................................................................................................................
Zamawiaj¹cy: ...............................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ......................................
MiejscowoϾ: ..................................................
Gmina: ............................................................
Powiat: ............................................................
Województwo: ................................................
Zlewnia rzeki (do IV rzêdu): ..........................
Region wodny: ................................................
Regionalny Zarz¹d Gospodarki Wodnej (siedziba): ..............................
Arkusz mapy 1:50 000: .............................
Po³o¿enia ujêcia w pañstwowym uk³adzie wspó³rzêdnych:
x = ..................., y = ....................
Uk³ad odniesienia: ………………………………..
Rzêdna Ÿród³a: …………….…………….m n.p.m.
Zasoby eksploatacyjne ustalone wed³ug stanu rozpoznania hydrodynamicznego na ……......................
WZÓR
(miesi¹c, rok)
Q = .................... m /h
e
3
..............., ...................
MiejscowoϾ, data
Autor dokumentacji (imiê i nazwisko): .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
1194
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
Nr (nazwa)
otworu
lub Ÿród³a
Zasoby eksploatacyjne
otworu lub Ÿród³a
Rzêdna
dynamicznego
zwierciad³a wody
w otworze
Depresja
eksploatacyjna
zwierciad³a
wody w otworze
Typ chemiczny
wody,
mineralizacja
1 (…)
2 (…)
.....
H = ......... m n.p.m.
................. m
H = ......... m n.p.m.
................. m
w przypadku ujêæ sk³adaj¹cych siê z kilku otworów lub Ÿróde³ nale¿y podaæ wspó³rzêdne ka¿dego z nich,
w przypadku ujêæ sk³adaj¹cych siê z kilku otworów lub Ÿróde³ nale¿y podaæ rzêdn¹ ka¿dego z nich.
1
2
Q = ....... m /h = ........ m /d
3
3
Q = ....... m /h = ........ m /d
3
3
Q = ....... m /h = ........ m /d
3
3
Obszar zasobowy o powierzchni ............ km
okreœlony w granicach przedstawionych na za³¹czniku nr ..........
2
..............., ...................
MiejscowoϾ, data
Autor dokumentacji (imiê i nazwisko): .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
Proponowany obszar górniczy o powierzchni ........ km
teren górniczy o powierzchni ....... km ,
okreœlone w granicach przedstawionych na za³¹czniku nr ..........
2
2
oraz
............................
.................... mg/l
............................
.................... mg/l
Zasoby
eksploatacyjne
ujêcia
KARTA INFORMACYJNA
DOKUMENTACJI HYDROGEOLOGICZNEJ
USTALAJ¥CEJ ZASOBY EKSPLOATACYJNE UJÊCIA WÓD LECZNICZYCH
WZÓR
(miesi¹c, rok)
Tytu³ dokumentacji: ......................................................................................................................................
Podstawa wykonania prac (nr decyzji): ........................................................................................................
Wykonawca prac: .........................................................................................................................................
Zamawiaj¹cy: ...............................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ......................................
MiejscowoϾ: ..................................................
Gmina: ............................................................
Powiat: ............................................................
Województwo: ................................................
Zlewnia rzeki (do IV rzêdu): ..........................
Arkusz mapy 1:50 000: .............................
Po³o¿enia ujêcia w pañstwowym uk³adzie wspó³rzêdnych :
x = ..................., y = ....................
Uk³ad odniesienia: ………………………………..
Rzêdna ujêcia : …………….……………m n.p.m.
Nazwa z³o¿a: ..........................................................
Stratygrafia piêter wodonoœnych objêtych ustalaniem zasobów: .............................
Zasoby eksploatacyjne ustalone wed³ug stanu rozpoznania hydrodynamicznego na ……..........................
1
2
Za³¹cznik nr 4
1195
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
1 (…)
2 (…)
.....
Q = .......... m /h
3
Q = .......... m /h
3
Q = .......... m /h
3
Q = ............. m /h
3
Q = ............. m /h
3
Obszar zasobowy o powierzchni ............ km
okreœlony w granicach przedstawionych na za³¹czniku nr ..........
2
1
2
w przypadku ujêæ wielootworowych nale¿y podaæ wspó³rzêdne ka¿dego otworu ujêcia,
w przypadku ujêæ wielootworowych nale¿y podaæ rzêdn¹ ka¿dego otworu ujêcia.
..............., ...................
MiejscowoϾ, data
Autor dokumentacji (imiê i nazwisko): .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
t = ................. C
o
t = ................. C
o
Nr (nazwa)
otworu
Zasoby
eksploatacyjne
otworu
Temperatura wody
na wyp³ywie dla
okreœlonej
wydajnoœci
Statyczne
zwierciad³o wody
w wygrzanym
otworze
Dynamiczne
zwierciad³o wody
w wygrzanym
otworze
dla okreœlonej
wydajnoœci
Typ chemiczny
wody,
mineralizacja
.........................
................. mg/l
.........................
................. mg/l
Zasoby
eksploatacyjne
ujêcia
h =...... m n.p.m.
h =...... m n.p.m.
h =........... m n.p.m.
h =........... m n.p.m.
Q = .............. m /h
3
Q = .............. m /h
3
KARTA INFORMACYJNA
DOKUMENTACJI HYDROGEOLOGICZNEJ
USTALAJ¥CEJ ZASOBY EKSPLOATACYJNE UJÊCIA WÓD TERMALNYCH
WZÓR
(miesi¹c, rok)
Tytu³ dokumentacji: ......................................................................................................................................
Podstawa wykonania prac (nr decyzji): ........................................................................................................
Wykonawca prac: .........................................................................................................................................
Zamawiaj¹cy: ...............................................................................................................................................
Okres realizacji prac: ......................................
MiejscowoϾ: ..................................................
Gmina: ............................................................
Powiat: ............................................................
Województwo: ................................................
Zlewnia rzeki (do IV rzêdu): ..........................
Arkusz mapy 1:50 000: .............................
Po³o¿enia ujêcia w pañstwowym uk³adzie wspó³rzêdnych :
x = ..................., y = ....................
Uk³ad odniesienia: ………………………………..
Rzêdna ujêcia : …………….……………m n.p.m.
Nazwa z³o¿a: ..........................................................
Stratygrafia piêter wodonoœnych objêtych ustalaniem zasobów: .............................
Zasoby eksploatacyjne ustalone wed³ug stanu rozpoznania hydrodynamicznego na ……..........................
1
2
Proponowany obszar górniczy o powierzchni ........ km
teren górniczy o powierzchni ....... km ,
okreœlone w granicach przedstawionych na za³¹czniku nr ..........
2
2
oraz
Za³¹cznik nr 5
1196
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
..............., ...................
MiejscowoϾ, data
Autor dokumentacji (imiê i nazwisko): .....................................................
Numer uprawnieñ geologicznych: .....................................................
Uwaga: W karcie informacyjnej dokumentacji pomija siê pozycje, które nie dotycz¹ danej dokumentacji.
WZÓR
KARTA INFORMACYJNA
DOKUMENTACJI GEOLOGICZNO-IN¯YNIERSKIEJ
Miejsce przechowywania próbek gruntu, rdzeni wiertniczych: ................................................
Liczba wykonanych sondowañ:............................, ³¹czny metra¿..............................................
Pomiary presjometryczne, dylatometryczne i inne:
Badania geofizyczne:
Badania laboratoryjne:
Roboty ziemne:
(tytu³, imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
(tytu³, imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
(tytu³, imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
(tytu³, imiê i nazwisko)
(tytu³, imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
g³êbokoœæ wierceñ:
od: ...................... do: ......................
opróbowanie otworów:
wykonawca...............................................
(tytu³, imiê i nazwisko, nr uprawnieñ)
Liczba wykonanych wierceñ....., ³¹czny metra¿........, wykonawca...................................
Data zakoñczenia badañ: .......................................
Data rozpoczêcia badañ: ........................................
Tytu³ dokumentacji: ….................................................................................................................................
rodzaj.........……., liczba badañ.............., wykonawca……………………….…...…
rodzaj.........……., liczba badañ.............., wykonawca……………………….…...…
rodzaj.........……., liczba badañ.............., wykonawca……………………….…...…
rodzaj.........……., liczba badañ.............., wykonawca……………………….…...…
rodzaj.........……., liczba badañ.............., wykonawca……………………….…...…
Za³¹cznik nr 6
Komentarz
Anna Szymañska*, Grzegorz Sojski*
Rozporz¹dzenie stanowi wykonanie upowa¿nienia
ustawowego zawartego w art. 50 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy z
dnia 4 lutego 1994 r. — Prawo geologiczne i górnicze (Dz.
U. Nr 27, poz. 96, z póŸn. zm.), zwanej dalej „ustaw¹”, i
okreœla szczegó³owe wymagania, jakim powinny odpowia-
daæ dokumentacje hydrogeologiczne, w tym dokumentacje
hydrogeologiczne solanek, wód leczniczych i termalnych,
oraz dokumentacje geologiczno-in¿ynierskie. Wymagania
te s¹ dope³nieniem wymagañ ogólnych, jakie dla tych
rodzajów dokumentacji ustawodawca okreœli³ w przepi-
sach ustawy w art. 42 ust. 2 i 3 — w przypadku dokumenta-
cji hydrogeologicznych oraz w art. 43 ust. 2 — w
przypadku dokumentacji geologiczno-in¿ynierskich.
Opisywany akt wykonawczy zastêpuje dotychczas
obowi¹zuj¹ce w tej samej sprawie rozporz¹dzenie Ministra
Œrodowiska z dnia 19 grudnia 2001 roku, które opubliko-
wane by³o w Dz. U. Nr 153, poz. 1779.
Wydanie nowego rozporz¹dzenia sta³o siê konieczne
wskutek dokonanych na gruncie nowelizacji ustawy zmian
przepisów doprecyzowuj¹cych cele sporz¹dzania, a co za
tym idzie, i nazwy niektórych dokumentacji hydrogeolo-
gicznych i geologiczno-in¿ynierskich, dla których okreœle-
nie szczegó³owych wymagañ jest materi¹ przedmiotowego
aktu wykonawczego. Dotyczy to:
dokumentacji hydrogeologicznych okreœlaj¹cych
warunki hydrogeologiczne w zwi¹zku z:
— projektowaniem inwestycji mog¹cych zanieczyœciæ
wody podziemne, do których w³¹czone zosta³y dokumen-
tacje sporz¹dzane w zwi¹zku z projektowanym sk³adowa-
niem odpadów na powierzchni,
— bezzbiornikowym magazynowaniem substancji oraz
sk³adowaniem odpadów w górotworze, w tym w podziem-
nych wyrobiskach górniczych, z których wy³¹czone zosta³y
dokumentacje sporz¹dzane w zwi¹zku z projektowanym
sk³adowaniem odpadów na powierzchni (jak wspomniano
wczeœniej, w³¹czono je do inwestycji mog¹cych zanieczy-
œciæ wody podziemne), a nazwê tego rodzaju dokumentacji
dostosowano do przedmiotu dzia³alnoœci gospodarczej
okreœlonego w art. 15 ust. 1 pkt 3 ustawy;
dokumentacji geologiczno-in¿ynierskich wykony-
wanych dla potrzeb:
— bezzbiornikowego magazynowania substancji i
sk³adowania odpadów w górotworze, w tym w podziem-
nych wyrobiskach górniczych, które do tej pory formalnie
nie by³y sporz¹dzane (nazwê tego rodzaju dokumentacji —
podobnie jak w przypadku dokumentacji hydrogeologicz-
nej — dostosowano do przedmiotu dzia³alnoœci gospodar-
czej okreœlonego w art. 15 ust. 1 pkt 3 ustawy);
— sk³adowania odpadów na powierzchni, które wyod-
rêbniono, jako oddzielny rodzaj dokumentacji (do tej pory
tego rodzaju dokumentacje by³y sporz¹dzane w zwi¹zku z
magazynowaniem i sk³adowaniem substancji oraz odpadów).
W trzech z opisanych wy¿ej przypadków zmiany w
nazwach i celach sporz¹dzania dokumentacji poci¹gnê³y
za sob¹ potrzebê sformu³owania nowych, czêsto doœæ
odmiennych — od poprzedniego stanu prawnego —
wymagañ, jakim te dokumentacje powinny odpowiadaæ.
W przypadku dokumentacji geologiczno-in¿ynierskiej
wykonywanej dla potrzeb bezzbiornikowego magazyno-
wania substancji i sk³adowania odpadów w górotworze, w
tym w podziemnych wyrobiskach górniczych, która nie
by³a dotychczas znana ustawie — konieczne by³o okreœle-
nie wymagañ szczegó³owych od podstaw.
Z innych rodzajów dokumentacji hydrogeologicznych
i geologiczno-in¿ynierskich stosunkowo najwiêksze zmia-
ny wymagañ, w stosunku do dotychczasowego stanu praw-
nego, zosta³y dokonane w odniesieniu do dokumentacji
hydrogeologicznych ustalaj¹cych zasoby wód podziem-
nych. Jest to przede wszystkim wynikiem bardziej szcze-
gó³owego
ni¿
dotychczas
rozpisania
wymaganych
elementów sk³adowych dokumentacji, co by³o mo¿liwe
g³ównie dziêki doœwiadczeniom zebranym w ostatnich
latach funkcjonowania odnoœnych przepisów oraz dziêki
coraz bogatszej literaturze przedmiotu, w tym takim publi-
kacjom wydanym niedawno na zamówienie Ministerstwa
Œrodowiska, jak S³ownik hydrogeologiczny (2002 r. wyda-
nie II poprawione i poszerzone w stosunku do I wydania z
1997 r.) i poradnik Metodyka okreœlania zasobów eksplo-
atacyjnych ujêæ zwyk³ych wód podziemnych (2004 r.).
Odnotowaæ
nale¿y
tak¿e
uzupe³nienie
wymogów
dotycz¹cych dokumentacji hydrogeologicznych o przepisy
konsumuj¹ce wymagania (w zakresie wód podziemnych)
wynikaj¹ce z Dyrektywy 2000/60/EC Parlamentu Europej-
skiego i Rady Wspólnoty Europejskiej z dnia 23 paŸdziernika
2000 r. ustalaj¹cej ramy dzia³añ Rady Wspólnoty Europejskiej
w zakresie polityki wodnej (tzw. Ramowej Dyrektywy Wod-
nej), która transponowana zosta³a do polskiego systemu praw-
nego na gruncie znowelizowanej z dniem 30 lipca 2005 r.
ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. — Prawo wodne (Dz.U. Nr 115,
poz. 1229). Te nowe wymogi uwzglêdniono przede wszystkim
w tzw. „regionalnych” dokumentacjach hydrogeologicznych,
tzn. dokumentacjach hydrogeologicznych ustalaj¹cych zasoby
dyspozycyjne wód podziemnych oraz dokumentacjach hydro-
geologicznych okreœlaj¹cych warunki hydrogeologiczne w
zwi¹zku z ustanawianiem obszarów ochronnych zbiorników
wód podziemnych, które — jako prace geologiczne o podstawo-
wym znaczeniu dla gospodarki narodowej, zw³aszcza dla bilan-
sowania i ochrony zasobów wód podziemnych, a tak¿e ochrony
œrodowiska — s¹ sporz¹dzane ze œrodków publicznych na
zamówienie organów administracji geologicznej (Minister
Œrodowiska) i gospodarki wodnej (Dyrektorzy Regionalnych
Zarz¹dów Gospodarki Wodnej).
W odniesieniu do wymagañ szczegó³owych dla pozo-
sta³ych rodzajów dokumentacji zmiany s¹ niewielkie, a
wprowadzone
korekty
maj¹
przewa¿nie
charakter
porz¹dkuj¹cy i doprecyzowuj¹cy (uœciœlaj¹cy), rzadziej
rozszerzaj¹cy i uzupe³niaj¹cy.
W nowym rozporz¹dzeniu wymagania szczegó³owe,
jakim powinny odpowiadaæ dokumentacje hydrogeolo-
giczne i geologiczno-in¿ynierskie, zosta³y zawarte w czte-
rech rozdzia³ach, z których Rozdzia³ 1 (Przepisy ogólne)
zawiera przepisy okreœlaj¹ce — jednakowe dla wszystkich
rodzajów dokumentacji hydrogeologicznych i geologicz-
no-in¿ynierskich — wymagane czêœci sk³adowe ka¿dej
prawid³owo sporz¹dzonej tego typu dokumentacji. S¹ to:
czêœæ tekstowa, obejmuj¹ca:
1197
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005
*Departament Geologii i Koncesji Geologicznych, Mini-
sterstwo Œrodowiska, ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
— stronê tytu³ow¹ o podanej, konkretnej zawartoœci,
— kartê informacyjn¹ dokumentacji, której wzór dla
poszczególnych
rodzajów
dokumentacji
stanowi¹
za³¹czniki do rozporz¹dzenia (karta taka nie jest wymaga-
na w dokumentacji hydrogeologicznej sporz¹dzanej w celu
okreœlenia warunków hydrogeologicznych),
— kopiê lub uwierzytelniony odpis koncesji lub decy-
zji zatwierdzaj¹cej projekt prac geologicznych, których
wyniki s¹ przedstawione w dokumentacji (jeœli sporz¹dze-
nie tego projektu by³o wymagane),
— czêœæ opisow¹ oraz
— spis literatury i materia³ów archiwalnych,
a tak¿e
czêœæ graficzna.
Przepisy te wprowadzaj¹ tak¿e wymóg, aby strona
tytu³owa czêœci tekstowej dokumentacji oraz czêœæ opiso-
wa tej dokumentacji by³y sporz¹dzone w formie maszyno-
pisu lub wydruku komputerowego, a karta informacyjna
dokumentacji, jeœli jest wymagana, by³a sporz¹dzona w
formie wydruku komputerowego i w formie elektronicznej
na informatycznym noœniku danych.
Szczegó³owe wymagania, jakim powinna odpowiadaæ
czêœæ opisowa i czêœæ graficzna ka¿dego z rodzajów dokumen-
tacji objêtych przedmiotowym rozporz¹dzeniem s¹ okreœlone
odrêbnie i zapisane w Rozdzia³ach: 2 i 3 — w przypadku doku-
mentacji hydrogeologicznych, w rozdziale 4 — w odniesieniu
do dokumentacji geologiczno-in¿ynierskich.
Rozdzia³ 1 rozporz¹dzenia zawiera ponadto definicje
16 pojêæ hydrogeologicznych niezbêdnych dla ujednolico-
nego stosowania przepisów rozporz¹dzenia. Z ogólnej
liczby ustalonych tymi regulacjami terminów — 10 to
okreœlenia nowe, nie definiowane w dotychczasowych
przepisach prawa geologicznego i górniczego, natomiast 6
to pojêcia zaczerpniête z poprzedniej wersji rozporz¹dze-
nia, ale o zmodyfikowanym (doprecyzowanym lub zmie-
nionym) znaczeniu. Wœród tych ostatnich brak jest w
nowym rozporz¹dzeniu jedynie definicji pojêcia „ujêcie
wód
podziemnych”,
które
zosta³o
przeniesione
do
„s³owniczka” znowelizowanej ustawy w zwi¹zku z wpro-
wadzonym przepisem art. 4 pkt 1a o wy³¹czeniu z zakresu
przedmiotowego Prawa geologicznego i górniczego
wykonywania ujêæ wód podziemnych do g³êb. 30 m na
potrzeby zwyk³ego korzystania z wód.
Koñcowy przepis Rozdzia³u 1 okreœla wymagania
szczegó³owe, jakim powinny odpowiadaæ zmiany doku-
mentacji hydrogeologicznej i dokumentacji geologicz-
no-in¿ynierskiej sporz¹dzane w przypadkach, o których
mowa w art. 46 ustawy, w tym w zwi¹zku z odwierceniem
otworu awaryjnego lub otworu zastêpczego, i przes¹dza
jednoczeœnie, ¿e zmiany te winny byæ przedstawiane w for-
mie dodatku do dokumentacji. Regulacja ta wprowadza
ponadto wymóg, ¿e czêœæ tekstowa dodatku do dokumen-
tacji hydrogeologicznej i geologiczno-in¿ynierskiej obej-
mowaæ powinna tak¿e za³¹czony dowód istnienia prawa do
wykorzystania informacji geologicznej zawartej w doku-
mentacji, do której sporz¹dza siê dodatek. To nowe, wpro-
wadzone po raz pierwszy, rozwi¹zanie ma na celu
umo¿liwiæ organom administracji geologicznej przyj-
muj¹cym dodatki do dokumentacji hydrogeologicznych i
geologiczno-in¿ynierskich skuteczniejsz¹ ochronê infor-
macji geologicznych zgodnie z obowi¹zkiem, o którym
mowa w art. 45 ust. 3 ustawy.
Przepisy koñcowe rozporz¹dzenia stanowi¹, ¿e do
dokumentacji hydrogeologicznych i geologiczno-in¿ynier-
skich przekazanych w³aœciwym organom administracji
geologicznej do przyjêcia przed wejœciem w ¿ycie przed-
miotowego aktu wykonawczego winny byæ stosowane
przepisy dotychczasowe.
1198
Przegl¹d Geologiczny, vol. 53, nr 12, 2005