email
Zaloguj si ę
Login
Hasło
Nasze menu
Ponad 500
artyku łów patrz
Działy i pod dzia ły
Książki Anny
Wybrane artyku ły
Organizacja
siebie=efektywno ść
Metody nauki j ęzyk ów obcych
Metody nauki języków obcych szybki przegląd
Szkoły j ęzykowe prze ścigając si ę w reklamowaniu swoich usług używają wielu
określeń typu "metoda X", "rewelacyjna metoda Y"..., gdzie nie zawsze i nie dla
każdego jest czytelne, co ta metoda sobą przedstawia i czemu ma być lepsza od
innych.
Prawdopodobnie będą powstawały wciąż nowe metody, w tym niekonwencjonalne.
Pisaliśmy ju ż o metodzie
, troch ę o metodzie Łazanowa i
(nie tylko języki), o metodzie
także dalej w omówieniu metod) i o licznych pomocach technicznych, jakie oferuje
nowa technika, Internet i telefony GSM. (np. artyku ły
Metody klasyczne i nowsze oraz narz ędzia wsparcia ze strony Internetu, nagrań,
multimediów i t p . s ą coraz bardziej ze sob ą powiązane dlatego zalecam
równoległe zapoznanie si ę przynajmniej z pierwszym wspomnianym artyku łem,
który będzie okresowo aktualizowany pod kontem nowinek.
O skuteczności nauczania języka obcego decydują:
l
motywacja do nauki (ciekawość, włączanie elementów zabawy i
przyjemności, cele nauki, samoocena i ocena zewnętrzna postępów, ich
nagradzanie, itp.)
l
częsty kontakt z j ęzykiem zarówno w formach naturalnych (wiele źródeł i
form), jak i przez wykonywanie ćwiczeń
l
różnorodność ćwiczeń ich rodzajów i typów interakcji
l
chęć komunikowania się
l
dobór metody nauczania do założonych celów i własnych preferencji
(czasem trzeba wypróbować kilku zanim się trafi odpowiednio)
l
odpowiednie cechy charakteru (które tez można przy okazji wyrabiać):
cierpliwość, wytrwałość, pracowitość, odwaga mówienia mimo
niedoskonałości
l
wykorzystywanie zdobytych umiejętności i różne formy powtórek.
N a u k a j ęzyków w y k o r z y s t u j e w s p ółc z e s n e o s i ągnięc i a w z a k r e s i e
zapamiętywania i efektywnej nauki w og ól e , o k t órych pisali śmy w naszym
serwisie (np. artyku ły w dziale
). Najbardziej znane są metody
mnemotechniczne, przydatne zwłaszcza przy zapamiętywaniu słówek.
Nauka słówek
Chociaż wkuwanie s łówek nie jest zalecane a przez niekt óre metody (np.
) w r ęc z k r y t y k o w a n e , t o t r u d n o s i ę obyć bez jakiej ś formy
przyswajania słówek. Zacznijmy więc od tego.
Jeśli odwo łamy si ę do do świadczeń słynnych poliglot ów, to dochodzimy do
wniosku, że uparte wkuwanie na pami ęć jest ca łkiem skuteczn ą metodą. Np.
słynny Heinrich Schliemann zna ł 16 języków, uczy ł się ich samodzielnie, właśnie
wkuwając długie teksty i głośno je powtarzając.
Najprostsza, klasyczna recepta to: wkucie materiału, powtórzenie po 20 minutach,
powtórzenie po godzinie, powt órzenie po 24 godzinach (bez uprzedniego
powtórzenia po 24 godzinach zapominane jest oko ło 8 0 p r o c . t e g o , c o
przyswoiliśm y w c i ągu godziny), powt órzenie po tygodniu, powt órzenie po
miesiącu. Ale to wymaga du żej konsekwencji, dyscypliny, pracy. Szukamy więc
ułatwień i większej skuteczności.
Mnemotechnika zwiększa mo żliwości co najmniej kilkaset procent. Wi ększość
mnemotechnik wykorzystuje skojarzenia. Je że l i p o z n a j e s z n o w e s ło w a
uruchamiaj skojarzenia, zwłaszcza przyjemne i emocjonalne. Zaleca się technikę
zapamiętania słówek przez kojarzenia ich z obrazami, przez co pojęcia te łatwiej
dają się przyswajać i trwale zapadają w pamięci.
Ważne jest także uruchomienie pamięci logicznej.
Warto te ż wykorzystać fakt, że wi ększoś ć języków europejskich ma wiele
wspólnego z łaciną, która wywarła wpływ r ównież i na j ęzyk polski. Pozwala to
skutecznie kojarzy ć nowe s łowa, zwroty i wyra żenia. Oczywi ście uprzednia
znajomość któregoś z j ęzyków klasycznych pomnaża nasze możliwości tworzy
efekt kumulacji i synergii. Świadomość posiadanej wiedzy zmniejsza tak że l ęk
przed wypowiadaniem się.
Metoda fiszek
Nieśmiertelną metodą jest wypisywanie wyraz ów n a k a r t e c z k a c h , k t óre
rozwieszamy po mieszkaniu lub nosimy ze sob ą. Wtedy natykamy si ę na nie
wszędzie tam, gdzie je przyczepili śmy. Zdarzają się słowa, których znaczenia nie
może m y w żaden spos ób zapami ętać korzystne jest graficzne zilustrowanie
nowego wyrazu zgodnie z tym, co powiedziano o obrazowej naturze pamięci.
Krokiem dalej jest przygotowanie fiszek, na których piszemy słowo obce po jednej
stronie a jego t łumaczenie na odwrocie. Już w momencie tworzenia karteczki ze
słówkami zaczynamy się ich uczyć.
Dalej zabawa polega na tym, że przy wi ększej ilo ści karteczek np. 200 sztuk,
wyciągamy w ciemno karteczk ę, patrzymy od strony polskiej i odtwarzamy
znaczenie i brzmienie obce i tak na zmianę raz od polskiej raz od obcej strony.
Istnieją fiszki kompletnie opracowane dla ka żdego poziomu zaawansowania i
posegregowane tematycznie (u łatwia bardzo nauk ę blokami) dostępne w
księgarniach i np. na
http://www.fiszki.pl
Patrz też serwis
www.slowka.pl
.
Ale nauka s łówek to dopiero pocz ątek i tylko cz ęść umiejętności j ęzykowych.
Osobiście zachęcam bardziej by oprócz uczenia si ę pojedynczych słówek uczy ć
się całych zda ń na pami ę ć używania s łówek we w łaściwych kontekstach.
Szczegóły teoretyczne i praktyczne znajdziecie np. na
www.isel.edu.pl
.
Patrz opis metod uczenia się słówek w książce
Słówka angielskie
.
Zanim przejdziemy do "regularnych metod", jeszcze par ę banalnych ale
wartościowych zaleceń:
Dobrą metodą na nauk ę słownictwa jest rozwi ązywanie krzy żówek, r óżnego
rodzaju gry itd. Tak że (dla bardziej zaawansowanych) dobrym sposobem jest
czytanie prasy w danym j ęzyku. Nie trzeba jej koniecznie kupowa ć, wystarczy
odwiedzić strony wybranego czasopisma w Internecie. Znane tytu ły posiadaj ą
swoje witryny, gdzie udostępniają treść.
Istnieją też liczne k ąc i k i j ęz y k o w e i p o m o c e w p r a s i e p o l s k i e j , o r a z
wyspecjalizowane czasopisma kontynuuj ąc e t r a d y c j e " Mozaiki" . W l a t a c h
młodości korzysta łem z wielu książek, które na podobieństwo podręczników miały
teksty angielskie z t łumaczeniami i słowniczkami. Ciekawostką jest to, że część
z nich mo żna by ło kupi ć w ksi ęgarni radzieckiej za śmieszne pieniądze miały
one s łowniczki angielsko rosyjskie uczyłem si ę więc w ten spos ób dw óch
języków naraz. A ż kusi mnie by sprawdzi ć czy takie wydawnictwa są jeszcze u
nas dostępne.
Wybrane metody nauczania języków
Poniżej pokrótce o najbardziej popularnych w Polsce metodach głównie wg ofert
wybranych szkół językowych. Cz ęsto trudno oddzielić od siebie metodyki od form
i sposob ów organizacji zaj ęć. Bywa, że kursy j ęzykowe r óżnią się nazwą
(handlową), ale są podobne metodycznie.
Nie jest celem tego artyku łu ocenia ć poszczególne metody i kursy ani dawa ć
wskazówki, którą metodę wybrać ...
Zresztą, nie ma metody, nauczyciela oraz sposobu nauki idealnego dla
wszystkich. Ka żd y z n a s u c z y s i ę inaczej i w r óżnym stopniu i odmiennie
przyswaja wiedzę. Jedni są wzrokowcami, inni słuchowcami itd. Jedne metody są
lepsze dla dzieci i m łodych, inne dla doros łych. Ka żdy musi znale źć własną
najskuteczniejszą metodę. Ważna jest systematyczno ść i powtarzanie. R óżne
mogą być cele nauki.
Uczyć można się zarówno na kursach jak i samodzielnie. Nauka samodzielna ma
swoje zalety uczymy si ę kiedy i jak chcemy. Jest to forma bardzo wygodna: nie
trzeba wychodzić z domu, nauk ę też można rozpocząć w dogodnym dla siebie
terminie, przeznaczyć na nią tyle czasu, ile chcemy i uczy ć się niekonieczne w
regularny sposób. Ale wymaga to samodyscypliny i motywacji.
Niezależnie od metody ważne i czasami wystarczające jest znalezienie dobrego
nauczyciela.
Można zaryzykowa ć twierdzenie, że na wynik nauki j ęzyka ma wp ływ nie tyle
jakaś specyficzna metoda, lecz to, czy uczymy się pod przymusem, czy w formie
zabawy intelektualnej. Praca poprzez zabaw ę powoduje, i ż nie odczuwamy
zmęczenia ani znużenia i angażujemy pełniej swój m ózg.
Metoda Berlitza
W tej klasycznej metodzie (tzw. bezpo średniej) w og óle nie u żywa si ę języka
rodzimego uczniów, niczego się nie tłumaczy, a zajęcia polegają na konwersacji.
Metoda ta jest wsp ółcześnie kontynuowana i rozwijana z udoskonaleniami pod
wieloma nazwami (patrz dalej).
Metoda (Robina) Callana
Popularna na całym świecie i w Polsce, opracowana w Wielkiej Brytanii. Polega
na tym, że słuchacz uczy się angielskiego tak, jak nauczył się języka ojczystego.
Najpierw poznaje s łownictwo ze s łuchu, uczy si ę je rozpoznawać i rozumieć w
zdaniach. Nast ępnie opanowuje wymow ę. Ważne s ą systematyczne powt órki.
Materiał danej lekcji jest powtarzany tak d ługo, a ż nie zostanie opanowany
przynajmniej w 70% w ćwiczeniach przeprowadzanych przez studenta i ucznia
poprzez proces b łyskawicznych prostych pyta ń i odpowiedzi (Lektor m ówi z
prędkością ponad 200 s łów na minut ę). Student mówi i s łucha przez ca ły czas
lekcji czterokrotnie więcej niż stosując jakąkolwiek inną formę nauki języka. Przy
takim tempie nauki wykorzystywane s ą partie m ózgu odpowiedzialne za
podświadome zdobywanie wiedzy. Tempo wypowiadanych s łów powoduje u
słuchacza tak że wy ćwiczenie refleksu w m ówieniu po angielsku, a tym samym
zaczyna on myśleć bezpośrednio w tym języku.
Proces nauczania zachodzi w ma łych grupach licz ących od 6 14 uczni ów.
Uczniowie nie wykonuj ą prac domowych, a przez ca ły czas trwania zaj ęć
rozmawiają po angielsku. Dzi ęki ci ągłym rozmowom w tym j ęzyku s łuchacze
przełamują lęk p r z e d m ówieniem. Odpowiadając automatycznie na pytania
pozbywają się nawyku tłumaczenia w myślach wypowiadanych i słuchanych zdań
co sprawia, że rozmowa staje się naturalną czynnością. Dopiero później, w trakcie
czytania, ucze ń poznaje jego pisowni ę, która utrwalana jest poprzez pisanie
dyktand.
Szkoła Callana uwa żana jest za najwi ększą szkołę, nie tylko w Londynie, ale
również w Europie. Nie wymaga specjalnego wyposa żenia, dodatkowych
materiałów dydaktycznych: zeszytów ćwiczeń, kaset audio i video.
Nieco podobna jest
Metoda pytań i odpowiedzi "AKADEMII NAUKI"
Specjalnie opracowany system powtórek sprawia, że nawet mniej zdolni uczniowie
zapamiętują materiał i s ą w stanie odpowiedzieć na zadawane pytania. Szybkie
tempo prowadzenia zaj ęć eliminuje zwyczaj t łumaczenia w my ślach i kszta łci
umiejętnośc i m y śl e n i a w o b c y m j ęz y k u . C z ęste zmiany lektor ów u c z ą
zrozumienia różnych akcent ów i intonacji. Lektorzy u żywają gestów, mimik, s ą
ciągle są w ruchu by zainteresować, czasem rozśmieszyć.
Metoda komunikacyjna (komunikatywna,
różne warianty
)
Język jest narz ędziem komunikacji i to za łożenie le ży u podstaw metody
komunikatywnej.
Nacisk k ładzie si ę na to , aby ucze ń potrafił się dogadać w różnych sytuacjach
życia codziennego. Na zaj ęciach aran żuje si ę scenki , w kt órych uczniowie
odgrywają różne role
Wykorzystuje si ę obszerne zasoby oryginalnych materiałów słuchanych, teksty w
oryginale, obecno ś ć lektorów o b c o j ęzycznych, konwersacyjne spotkania
tematyczne w miłej atmosferze i bez stresu.
Stosuje si ę tzw. task based learning, gdzie ucz ącemu si ę stawia si ę zadania
charakterystyczne dla prawdziwych sytuacji życiowych, w kt órych musi si ę on
posługiwać językiem obcym w celu znalezienia okre ślonego rozwiązania. W
swojej odmianie jest to odmiana METODY ŁĄCZĄCEJ NAUK Ę Z ZABAWĄ, w
której zaj ęcia prowadzi si ę tak, aby mo żna dobrze si ę na nich bawi ć. Można
więc , np. doskonalić angielski podczas warsztatów teatralnych .
Nacisk na zabawę kładzie
Metoda Helen Doron
Metoda przeznaczona głównie dla ma łych dzieci, kt óre mają się uczyć podczas
zabawy. Dziecko słyszy powtarzane w nieskończoność słowa czy zwroty. Nauka
zaczyna si ę od poznawania j ęzyka m ówionego. Dzieci s łuchają na zaj ęciach
nagrań albo lektorki, a w domu odrabiaj ą pracę domową, słuchając nagranego
materiału z kaset podczas zabawy albo przed za śnięciem. Przynosi świetne
rezultaty, zgodnie z założeniem, że im wcześniej zacznie się naukę, tym lepiej.
Dla m łodzieży (i doros łych) mo żna poleci ć takie formy kurs ów lub materia łów,
które s ą atrakcyjne z punktu zainteresowań uczniów. Przyk ładowo mogą to być
teksty popularnych piosenek ulubionych artystów. Tłumaczenie tych tekst ów to
połączenie przyjemnego z pożytecznym.
Przypomnijmy, że profesor Leon Leszek Szkutnik napisa ł kiedyś podręcznik
"Lyrics" oparty na tekstach piosenek. Teksty i t łumaczenia piosenek mo żna
znaleźć w wielu miejscach Internetu, np. w portalu Gazeta.pl można je znaleźć w
opracowaniu Wojciecha Manna.
Z kolei Stefan Garczy ński wyda ł swoje Attractive Exercises d o n a u k i j .
angielskiego sk ładające si ę ze z łotych my śli, aforyzm ów i anegdot można
powiedzieć, że n a u k a z t e j k s i ążki jest zabaw ą i przyjemno ścią, a tak że
obocznym pożytkiem i zasobem, którym można zabłysnąć towarzysko.
Metoda szkoły "OPENING"
(jest to mi ędzynarodowa sie ć ok. 250 plac ówek w Europie, z zarz ądem w
Hiszpanii. Są też szkoły franszyzy w Polsce). Metoda podobna do ww. metod
komunikatywnych.
Ma kilkanaście poziomów na kt óre kwalifikuje test wst ępny. Zajęcia odbywają się
w dowolnie wybranych porach i porcjach wybranych przez klienta (atut wygody).
Naśladowanie naturalnego cyklu nauki dziecka najpierw os łuchanie, potem
mówienie, potem pisanie a na końcu trochę gramatyki. Głównym narzędziem jest
film fabularny w niedużych porcjach symulacja pobytu ucznia za granic ą także
dzięki elementom interaktywności.
Radykalną formą metody komunikatywnej jest tzw.
"Całkowite zanurzenie"
.
Zajęcia konwersacyjne trwaj ące ca ły dzie ń. Pozwala ona na zapoznanie si ę i
posługiwanie si ę językiem obcym w najr óżniejszych codziennych sytuacjach.
Inicjatorzy tej metody chcieli, aby zaj ęcia odbywały się od rana do wieczora także
podczas posiłków. Każda sytuacja, nawet zamawianie dania, odbywa się w języku
obcym.
Metodę stosuje się, gdy trzeba błyskawicznie opanować język obcy , a ma się tak
mało czasu , że na kurs przyspieszony jest już za późno. Niestety tylko niektórzy
są na tyle dyspozycyjni, aby uczestniczy ć w takich kursach, imituj ących
przebywanie za granicą.
Można oczywiście "zanurzyć się" przez wyjechanie na kilka miesi ęcy czy d łużej
za granicę prawdopodobnie koszty tego są mniejsze niż ileś lat kursu w Polsce,
a efekty większe.
Metoda dualna
Kurs prowadzą na przemian polski lektor i native speaker. Na zajęciach z polskim
lektorem uczniowie poznaj ą nowy materia ł , ćwiczą gramatykę , pisownię,
tłumaczą teksty. Materiał omówiony podczas lekcji utrwala się następnie podczas
konwersacji.
Metoda Wilka
To metoda j ęzyka m ówionego "bez wkuwania". Zaj ęcia z jej wykorzystaniem
trwają 90 minut i odbywaj ą się w grupie czteroosobowej. Każda z os ób podczas
zajęć ma wypowiedzieć ok. 300 zda ń. Zapamiętywalność materiału mie ści si ę
ponoć w granicach 60 proc. Podczas lekcji ka żdy ucze ń jest zobowi ązany do
wyłapywania b łędów koleg ów i k o r y g o w a n i a i c h , c o z w i ększa znacznie
świadomość językową słuchaczy.
"Accelerated Learning"
metoda uczenia si ę, również języków obcych, z elementami sugestopedii
Georgi Łazanova. Wykorzystano fakt, że w dziewięćdziesięciu procentach języka
mówionego używa si ę zaledwie 2 000 do 3 000 s łów. Jeżeli więc nauczymy si ę
dobrze je rozumie ć i biegle stosowa ć, będziemy mogli w miar ę swobodnie
porozumieć się w obcym j ęzyku. Kurs Accelerated Learning uczenia j ęzyków
obcych opiera się właśnie na nauce tych dw óch tysi ącach podstawowych słów.
Stworzono z nich dwana ście r óżnych scenek czy sytuacji sk ładających si ę na
dwunastoaktową "sztukę", która pojawia się w "KSIĄŻCE", "S ŁUCHOWISKU" i w
"MAPACH PAMIĘCI".W ten spos ób j ęzyk dociera do wszystkich os ób o r óżnej
modalnosci (wg NLP):
Wzrokowców (Książka i Mapy Pamięci),
Słuchowców (Słuchowisko),
Kinestetyków (Kaseta Video oraz Gry).
Tandem Courses (system partnerski)
Internetowa baza danych os ób, kt óre ch ętnie b ędą uczyły swojego ojczystego
języka w zamian za nauk ę języka polskiego na zasadach: "j ęzyk za j ęzyk".
Twór c a m i t e j b a z y j e s t Erasmus Student Network i Niezale żne Zrzeszenie
Studentów Szko ły G łównej Handlowej. Baza ma za zadanie "skojarzenie"
wszystkich, kt órzy w tej formie chc ą uczyć innych i jednocze śnie uczyć się od
innych r óżnych j ęzyków. Oferty "Tandem Courses" s ą dostępne na stronie:
www.tandem.edu.pl
Nauka j ęzyka obcego w systemie partnerskim, jest jedn ą z otwartych, tzw.
"pozaszkolnych" form pracy nad j ęzykiem. Niezale żność uczących si ę polega
także n a t y m , że to oni okre ślają program nauczania, zgodnie z w łasnymi
potrzebami.
W z a j e m n a n a u k a p o l e g a n a b e z p łatnych korepetycjach. Na stronach
internetowych po święconych nauce j ęzyków obcych mo żna znale ź ć adresy
mailowe os ób z c a łego świata, kt óre poszukuj ą chętnych do prowadzenia
korespondencji w danym j ęzyku lub w łaśnie dwujęzycznie. Idea ta przypomina
tzw.
banki czasu
.
Jeżeli masz środki, kt óre umożliwiają ci udzia ł w kursie j ęzykowym za granic ą
skorzystaj z okazji. Poznasz nie tylko j ęzyk, ale i kultur ę danego kraju. Możesz
również uczestniczyć w programach typu work and travel.
Różne metody "podświadomościowe"
Bazują one na odkryciach Łazanova dotyczących tzw. superlearningu i Sperry'ego
o zróżnicowaniu półkul mózgowych.
Wykorzystują s t a n y świadomośc i " a l f a " l u b n a w e t " n i ższe" i odpowiednie
urządzenia/taśmy jak: Alfatron, HS (Monroe), SynchroAlfa1 (Athanor), Holosync
(Centerpointe) itd.
Ukazało si ę wiele prac naukowych wykazuj ących, że w tym stanie szybciej
zapamiętujemy do pami ęci d ługotrwałej. Metoda ta ma jednak r ównież swoje
wady. U żytkownicy w g łębokim stanie relaksu cz ęsto zamiast si ę uczyć...
zasypiają.
Desugestopedia
Zaawansowana metoda nauki j ęzyków obcych i r óżnych innych przedmiot ów.
Początki si ęgają 1964r., gdy powsta ła sugestopedia profesora. G. Lozanova.
Najczęśc i e j j e s t s t o s o w a n a w n a u c e j ęzyków o b c y c h , p r z e c i ęt n i e j ą
przyspieszając 5krotnie.
>>>>
http://www.suggestopedia.org/main/index.php?Lang=pl
W szczególności znany w Polsce jest
SITA Learning System
system s łużący g łównie do nauki j ęzyków obcych,
choć nie tylko.
Tę metodę przedstawia nasz artykulik
Sita Learning
,
Biofeedback
oraz np.
artykuł przeglądowy wymieniony na końcu tego artykułu. W skrócie: nauka języka
obcego zaczyna si ę po osi ągnięciu stanu relaksu przy pomocy specjalnego
urządzenia biofeedback i opiera się na założeniach sugestopedii. Pierwsza faza,
tzw. inicjacja (ok.20 minut), polega na przeczytaniu z podr ęcznika dialogu po
polsku, a nast ępnie jednokrotnym wys łuchaniu go w j ęzyku obcym, śledząc
obcojęzyczny tekst w podr ęczniku. Druga faza, tzw. zapami ętywanie, jest ju ż
bardziej skomplikowana i trwa dwa razy d łużej. Nale ży wprowadzić się w stan
relaksu, odsłuchać bez przerwy lekcji z kasety, a nast ępnie przez około 10 minut
pozostać w stanie relaksu. Te 10 minut jest uwa żane za bardzo istotne dla
zapamiętywania. Trzecia faza, tzw. aktywizacja, to ćwiczenia z podręcznika, np.
układanie dialogów do scenek. Czwarta i ostatnia faza, trwająca około 40 minut, to
powtórzenie fazy zapamiętywania z poprzedniej lekcji w stanie relaksu.
Prowadzone s ą badania naukowe na temat dzia łania pami ęci w tzw. stanie
głębokiego relaksu.
Metoda Very F.Birkenbihl
czyli "nauka dla zabieganych"
Metoda Birkenbihl (przez niekt órych uwa żana za rewelacyjn ą) wykorzystuje
zdolność mózgu do chłonięcia informacji poza świadomością. Wymaga w jednej z
faz odpowiednio przygotowanych materia łów pisanych. Mo że by ć stosowana
przez samouk ów. Jest przeznaczona dla wszystkich, kt órzy chc ą inteligentnie
wykorzystać zajęty czas. Na zaj ęciach s łuchasz tekstu z uwagą i zrozumieniem.
W pracy, domu, kiedy tylko jeste ś zajęty słuchasz tekstu pasywnie, czyli W
TLE. Dzi ęki temu zapami ętujesz doskonale wyra żenia i frazy oraz intonacj ę
uczysz si ę języka tak, jak nauczyłeś się języka polskiego czyli skutecznie.
Metodę tę opisywaliśmy ju ż przed laty w artykule
Metoda Birkenbihl nauki
języków
, mo żna j ą też poznać z ksi ążki
Jak szybko i łatwo nauczyć się
języka
(wyd. KOS).
W Polsce istnieje jak dot ąd tylko jeden autoryzowany ośrodek metody, który jest
jeszcze mało znany, więc podaję kontakt:
Celestyna Dominika Osiak
HOLOGRAM
, ul. Kremerowska 10/2, Kraków 31130,
tel. 0 509 389 100,
hologram@actn.com.pl
,
http://www.hologram.edu.pl
PQ4R
Strategia przeznaczona do uczenia się obszernych materiałów opracowana przez
psychologów Thomasa i Robinsona. Mo że mieć zastosowanie do nauki języków,
zwłaszcza przy opanowywaniu wi ększych tekst ów, przygotowywaniu do
egzaminów. Litery odnoszą się do sześciu kolejnych etapów strategii uczenia się
następujących po sobie. Preview (zapowiedź), czyli przeglądanie tekstu; question
(pytanie) to etap polegaj ący na stawianiu pyta ń do poszczeg ólnych cz ęści
materiału; reading (czytanie) tu nast ępuje uwa żne czytanie informacji w
poszukiwaniu odpowiedzi na postawione pytania; reflect (rozmy ślac, rozważać)
na tym etapie nale ży zastanowi ć się nad danym fragmentem, staraj ąc s i ę
zrozumieć g o w k o n t e k ście wiedzy wcze śniej nabytej; recite (recytowa ć,
deklamować), czyli aktualizacja nabytej wiedzy, mo żna jej dokonać powtarzając
głośno to, co zrozumieli śmy z danego fragmentu tekstu; ostatni etap to review
(przegląd), inaczej przegl ąd my ślowy materiału dobrze jeśli dokonamy go w
formie odpowiedzi na postawione w punkcie drugim pytania.
Metody "zdalne" , elearning
(tylko wybrane przykłady).
Skrivanek esolutions
to nowoczesna metoda nauki j ęzyków obcych oparta na
systemie nauczania blended learning. Jest to szkolenie łączone, wykorzystuj ące
nowoczesne technologie informatyczne (najczęściej Internet) jak i tradycyjne
metody nauczania. Podstaw ą nauczania s ą lekcje on line, uzupe łnione
tradycyjnymi spotkaniami z tutorem, pe łniącym funkcj ę nauczycielakonsultanta.
Połączenie zalet obu metod daje bardzo efektywne rezultaty, gdy ż wiedza i
umiejętności zdobyte podczas szkolenia on line są regularnie monitorowane przez
n a u c z y c i e l a i d o s k o n a l o n e p o d c z a s t r a d y c y j n y c h s p o t k a ń. > > > >
http://kadry.nf.pl/produkty/rus_561968.htm
Metoda zdalna "CEAC "
Szkoła zaoczna z tradycjami oferuje materia ły pisane i kasety, elektroniczny
przyrząd do sprawdzania poprawności odpowiedzi.
Metoda REFLEX (YOUNG DIGITAL)
Materiały pisane i płyty CD. Wykorzystanie systemu rozpoznawania mowy.
System szkole ń niestacjonarnych SSN
f i r m y 2 S i n a b a z i e p l a t f o r m y
LearningSpace (IBM/Lotus)
I inne patrz też artykuł "
Nauka języków przez Internet i telefon
".
Metody autorskie polskich autorów
, jak np.:
Metoda Broniarka
Oto jak opowiada o niej jeden z byłych uczniów:
"Zygmunt Broniarek, ...bardzo wiele lat temu, na łamach nie istniej ącego ju ż
tygodnika "Dooko ła Świata", publikowa ł cykl artyku łów "Jak nauczy łem si ę
siedmiu języków obcych".
Po kilku latach wyda ł książeczkę pod tym samym tytułem, a po kilku następnych
wznowił jej wydanie pt. "Jak nauczy łem si ę ośmiu j ęzyków obcych". Jego
codzienne lekcje mia ły podobny schemat zawsze czytanie na g łos, analiza
tekstu tłumaczenie (dosłowne i literackie) i to w obie strony (najpierw z obcego
na polski, a później z polskiego na obcy [metoda retlanslacji]). Po przejściu przez
wszystkie etapy ucz ący si ę znał na pamięć cały tekst, a co za tym idzie "wkute"
nowe s łówka i utrwalone regu ły gramatyczne. Z pewno ścią metoda ta wymaga
twórczego myślenia i prawdziwej aktywności studenta, ale trudy op łacają się, bo
nauka nie idzie w las. Wed ług Broniarka, kluczem do sukcesu jest sumienne
powtarzanie, uczenie się na pamięć i samodzielne, twórcze myślenie. Uczenie się
na pamięć nie otępia, lecz ćwiczy szare komórki podkreśla w swym poradniku".
Dostępna jest książka:
"Broniarek uczy j ęzyków 365 dni z angielskim
" (samouczek oparty na
metodzie pamięciowej).
Metoda Szkutnika
Profesor Leon Leszek Szkutnik znany jest od dziesi ęcioleci ze swych wielu
książek do nauki angielskiego. Mnie najbardziej utkwi ły w pami ęci ksi ążeczki
kieszonkowe (np. Express it in English, English Dialogues,...) ze schematami
krótkich dialog ów, gdzie by ł podany pewien zas ób s łów do wymiany. Nale żało
wręcz mechanicznie opanowa ć te powtarzalne, życiowe schematy. Profesor
zaleca także czytanie współczesnych powieści i prasy obcojęzycznej.
Niektóre książki są do dziś wznawiane, np.:
Mów i m y p o a n g i e l s k u . K u r s d l a p o c z ątkując y c h i średnio
zaawansowanych
.
Wiedza Powszechna, 2006.
Metoda Zbigniewa Brześkiewicza
podsumowana w ksi ążce "
Jak łatwo i skutecznie uczy ć się języków
obcych
" (Studio Astropsychologii
Istnieje jeszcze szereg innych metod nie zweryfikowanych dostatecznym
doświadczeniem oraz nienazwanych o k t órych napisz ę, gdy stan ą się
głośniejsze.
Patrz też liczne dyskusje na forach poświęconych językom.
Już p o n a p i s a n i u t e g o a r t y k u łu natrafi łe m w I n t e r n e c i e p o d a d r e s e m
http://ebib.oss.wroc.pl/2005/65/wojtczak.php
na obszerny artyku ł pt. "
Metody
nauki j ęzyków obcych
" z b o g a t ą bibliografią przedmiotu, z kt órego
zapożyczy łem parę celnych zdań. Polecam!
Na podstawie materia łów szk ół i z Internetu opracowa ł Leszek Korolkiewicz
redaktor Learn.net
Szukanie w sieci
(Google)
Szukaj w serwisie
n
m
l
k
j
i
n
m
l
k
j
Powiadamiacz
Powiadom
znajomego o
tym serwisie!
(wpisz adres email
znajomego; będziesz mógł
jeszcze zredagować
wiadomo ść)
Prześlij
Copyright 2003 08 Leszek Korolkiewicz
info (at) Learn.net
.
Kontakty
O nas
Polityka prywatno ści
Wsp ółpraca
Prawa autorskie
Autorzy
Licznik od 2.2005:
ZAINWESTUJ W SIEBIE!
w polskim internecie
za granic ą
Zakupy
Zam ów Newsletter
email
Zaloguj si ę
Login
Hasło
Nasze menu
Ponad 500
artyku łów patrz
Działy i pod dzia ły
Nowości i kronika
WPROWADZENIE
(strona g łówna)
English summary
Rozwój osobisty
Książki Anny
Wybrane artyku ły
Anny
Listy do Anny
Pomoce
motywacyjne
Archiwum
DobryTydzie ń
Zamów Dobry
TYdzień
Świat uczuć
Organizacja
siebie=efektywno ść
Zarz ądzanie wiedz ą
O myśleniu
Sprawno ści
umys łowe
NLP
Relaks, zdrowie,
ćwiczenia
Uczenie si ę
Kursy, seminaria,...
>>>
eBiznes
ePraca
Prezenty !
Polecamy
Różne
Rozrywka
Linki
Mój blog
Księga Go ści
Stopka
Metody nauki j ęzyk ów obcych
Metody nauki języków obcych szybki przegląd
Szkoły j ęzykowe prze ścigając si ę w reklamowaniu swoich usług używają wielu
określeń typu "metoda X", "rewelacyjna metoda Y"..., gdzie nie zawsze i nie dla
każdego jest czytelne, co ta metoda sobą przedstawia i czemu ma być lepsza od
innych.
Prawdopodobnie będą powstawały wciąż nowe metody, w tym niekonwencjonalne.
Pisaliśmy ju ż o metodzie
Super Memo
, troch ę o metodzie Łazanowa i
Sita
Learning
(nie tylko języki), o metodzie
V.F. Bikenbihl
(odnośniki będą podane
także dalej w omówieniu metod) i o licznych pomocach technicznych, jakie oferuje
nowa technika, Internet i telefony GSM. (np. artyku ły
Nauka j ęzyków z
wykorzystaniem...
,
Biofeedback
).
Metody klasyczne i nowsze oraz narz ędzia wsparcia ze strony Internetu, nagrań,
multimediów i t p . s ą coraz bardziej ze sob ą powiązane dlatego zalecam
równoległe zapoznanie si ę przynajmniej z pierwszym wspomnianym artyku łem,
który będzie okresowo aktualizowany pod kontem nowinek.
O skuteczności nauczania języka obcego decydują:
l
motywacja do nauki (ciekawość, włączanie elementów zabawy i
przyjemności, cele nauki, samoocena i ocena zewnętrzna postępów, ich
nagradzanie, itp.)
l
częsty kontakt z j ęzykiem zarówno w formach naturalnych (wiele źródeł i
form), jak i przez wykonywanie ćwiczeń
l
różnorodność ćwiczeń ich rodzajów i typów interakcji
l
chęć komunikowania się
l
dobór metody nauczania do założonych celów i własnych preferencji
(czasem trzeba wypróbować kilku zanim się trafi odpowiednio)
l
odpowiednie cechy charakteru (które tez można przy okazji wyrabiać):
cierpliwość, wytrwałość, pracowitość, odwaga mówienia mimo
niedoskonałości
l
wykorzystywanie zdobytych umiejętności i różne formy powtórek.
N a u k a j ęzyków w y k o r z y s t u j e w s p ółc z e s n e o s i ągnięc i a w z a k r e s i e
zapamiętywania i efektywnej nauki w og ól e , o k t órych pisali śmy w naszym
serwisie (np. artyku ły w dziale
Uczenie si ę
). Najbardziej znane są metody
mnemotechniczne, przydatne zwłaszcza przy zapamiętywaniu słówek.
Nauka słówek
Chociaż wkuwanie s łówek nie jest zalecane a przez niekt óre metody (np.
V.
Birkenbihl
) w r ęc z k r y t y k o w a n e , t o t r u d n o s i ę obyć bez jakiej ś formy
przyswajania słówek. Zacznijmy więc od tego.
Jeśli odwo łamy si ę do do świadczeń słynnych poliglot ów, to dochodzimy do
wniosku, że uparte wkuwanie na pami ęć jest ca łkiem skuteczn ą metodą. Np.
słynny Heinrich Schliemann zna ł 16 języków, uczy ł się ich samodzielnie, właśnie
wkuwając długie teksty i głośno je powtarzając.
Najprostsza, klasyczna recepta to: wkucie materiału, powtórzenie po 20 minutach,
powtórzenie po godzinie, powt órzenie po 24 godzinach (bez uprzedniego
powtórzenia po 24 godzinach zapominane jest oko ło 8 0 p r o c . t e g o , c o
przyswoiliśm y w c i ągu godziny), powt órzenie po tygodniu, powt órzenie po
miesiącu. Ale to wymaga du żej konsekwencji, dyscypliny, pracy. Szukamy więc
ułatwień i większej skuteczności.
Mnemotechnika zwiększa mo żliwości co najmniej kilkaset procent. Wi ększość
mnemotechnik wykorzystuje skojarzenia. Je że l i p o z n a j e s z n o w e s ło w a
uruchamiaj skojarzenia, zwłaszcza przyjemne i emocjonalne. Zaleca się technikę
zapamiętania słówek przez kojarzenia ich z obrazami, przez co pojęcia te łatwiej
dają się przyswajać i trwale zapadają w pamięci.
Ważne jest także uruchomienie pamięci logicznej.
Warto te ż wykorzystać fakt, że wi ększoś ć języków europejskich ma wiele
wspólnego z łaciną, która wywarła wpływ r ównież i na j ęzyk polski. Pozwala to
skutecznie kojarzy ć nowe s łowa, zwroty i wyra żenia. Oczywi ście uprzednia
znajomość któregoś z j ęzyków klasycznych pomnaża nasze możliwości tworzy
efekt kumulacji i synergii. Świadomość posiadanej wiedzy zmniejsza tak że l ęk
przed wypowiadaniem się.
Metoda fiszek
Nieśmiertelną metodą jest wypisywanie wyraz ów n a k a r t e c z k a c h , k t óre
rozwieszamy po mieszkaniu lub nosimy ze sob ą. Wtedy natykamy si ę na nie
wszędzie tam, gdzie je przyczepili śmy. Zdarzają się słowa, których znaczenia nie
może m y w żaden spos ób zapami ętać korzystne jest graficzne zilustrowanie
nowego wyrazu zgodnie z tym, co powiedziano o obrazowej naturze pamięci.
Krokiem dalej jest przygotowanie fiszek, na których piszemy słowo obce po jednej
stronie a jego t łumaczenie na odwrocie. Już w momencie tworzenia karteczki ze
słówkami zaczynamy się ich uczyć.
Dalej zabawa polega na tym, że przy wi ększej ilo ści karteczek np. 200 sztuk,
wyciągamy w ciemno karteczk ę, patrzymy od strony polskiej i odtwarzamy
znaczenie i brzmienie obce i tak na zmianę raz od polskiej raz od obcej strony.
Istnieją fiszki kompletnie opracowane dla ka żdego poziomu zaawansowania i
posegregowane tematycznie (u łatwia bardzo nauk ę blokami) dostępne w
księgarniach i np. na
Patrz też serwis
Ale nauka s łówek to dopiero pocz ątek i tylko cz ęść umiejętności j ęzykowych.
Osobiście zachęcam bardziej by oprócz uczenia si ę pojedynczych słówek uczy ć
się całych zda ń na pami ę ć używania s łówek we w łaściwych kontekstach.
Szczegóły teoretyczne i praktyczne znajdziecie np. na
Patrz opis metod uczenia się słówek w książce
Zanim przejdziemy do "regularnych metod", jeszcze par ę banalnych ale
wartościowych zaleceń:
Dobrą metodą na nauk ę słownictwa jest rozwi ązywanie krzy żówek, r óżnego
rodzaju gry itd. Tak że (dla bardziej zaawansowanych) dobrym sposobem jest
czytanie prasy w danym j ęzyku. Nie trzeba jej koniecznie kupowa ć, wystarczy
odwiedzić strony wybranego czasopisma w Internecie. Znane tytu ły posiadaj ą
swoje witryny, gdzie udostępniają treść.
Istnieją też liczne k ąc i k i j ęz y k o w e i p o m o c e w p r a s i e p o l s k i e j , o r a z
wyspecjalizowane czasopisma kontynuuj ąc e t r a d y c j e " Mozaiki" . W l a t a c h
młodości korzysta łem z wielu książek, które na podobieństwo podręczników miały
teksty angielskie z t łumaczeniami i słowniczkami. Ciekawostką jest to, że część
z nich mo żna by ło kupi ć w ksi ęgarni radzieckiej za śmieszne pieniądze miały
one s łowniczki angielsko rosyjskie uczyłem si ę więc w ten spos ób dw óch
języków naraz. A ż kusi mnie by sprawdzi ć czy takie wydawnictwa są jeszcze u
nas dostępne.
Wybrane metody nauczania języków
Poniżej pokrótce o najbardziej popularnych w Polsce metodach głównie wg ofert
wybranych szkół językowych. Cz ęsto trudno oddzielić od siebie metodyki od form
i sposob ów organizacji zaj ęć. Bywa, że kursy j ęzykowe r óżnią się nazwą
(handlową), ale są podobne metodycznie.
Nie jest celem tego artyku łu ocenia ć poszczególne metody i kursy ani dawa ć
wskazówki, którą metodę wybrać ...
Zresztą, nie ma metody, nauczyciela oraz sposobu nauki idealnego dla
wszystkich. Ka żd y z n a s u c z y s i ę inaczej i w r óżnym stopniu i odmiennie
przyswaja wiedzę. Jedni są wzrokowcami, inni słuchowcami itd. Jedne metody są
lepsze dla dzieci i m łodych, inne dla doros łych. Ka żdy musi znale źć własną
najskuteczniejszą metodę. Ważna jest systematyczno ść i powtarzanie. R óżne
mogą być cele nauki.
Uczyć można się zarówno na kursach jak i samodzielnie. Nauka samodzielna ma
swoje zalety uczymy si ę kiedy i jak chcemy. Jest to forma bardzo wygodna: nie
trzeba wychodzić z domu, nauk ę też można rozpocząć w dogodnym dla siebie
terminie, przeznaczyć na nią tyle czasu, ile chcemy i uczy ć się niekonieczne w
regularny sposób. Ale wymaga to samodyscypliny i motywacji.
Niezależnie od metody ważne i czasami wystarczające jest znalezienie dobrego
nauczyciela.
Można zaryzykowa ć twierdzenie, że na wynik nauki j ęzyka ma wp ływ nie tyle
jakaś specyficzna metoda, lecz to, czy uczymy się pod przymusem, czy w formie
zabawy intelektualnej. Praca poprzez zabaw ę powoduje, i ż nie odczuwamy
zmęczenia ani znużenia i angażujemy pełniej swój m ózg.
Metoda Berlitza
W tej klasycznej metodzie (tzw. bezpo średniej) w og óle nie u żywa si ę języka
rodzimego uczniów, niczego się nie tłumaczy, a zajęcia polegają na konwersacji.
Metoda ta jest wsp ółcześnie kontynuowana i rozwijana z udoskonaleniami pod
wieloma nazwami (patrz dalej).
Metoda (Robina) Callana
Popularna na całym świecie i w Polsce, opracowana w Wielkiej Brytanii. Polega
na tym, że słuchacz uczy się angielskiego tak, jak nauczył się języka ojczystego.
Najpierw poznaje s łownictwo ze s łuchu, uczy si ę je rozpoznawać i rozumieć w
zdaniach. Nast ępnie opanowuje wymow ę. Ważne s ą systematyczne powt órki.
Materiał danej lekcji jest powtarzany tak d ługo, a ż nie zostanie opanowany
przynajmniej w 70% w ćwiczeniach przeprowadzanych przez studenta i ucznia
poprzez proces b łyskawicznych prostych pyta ń i odpowiedzi (Lektor m ówi z
prędkością ponad 200 s łów na minut ę). Student mówi i s łucha przez ca ły czas
lekcji czterokrotnie więcej niż stosując jakąkolwiek inną formę nauki języka. Przy
takim tempie nauki wykorzystywane s ą partie m ózgu odpowiedzialne za
podświadome zdobywanie wiedzy. Tempo wypowiadanych s łów powoduje u
słuchacza tak że wy ćwiczenie refleksu w m ówieniu po angielsku, a tym samym
zaczyna on myśleć bezpośrednio w tym języku.
Proces nauczania zachodzi w ma łych grupach licz ących od 6 14 uczni ów.
Uczniowie nie wykonuj ą prac domowych, a przez ca ły czas trwania zaj ęć
rozmawiają po angielsku. Dzi ęki ci ągłym rozmowom w tym j ęzyku s łuchacze
przełamują lęk p r z e d m ówieniem. Odpowiadając automatycznie na pytania
pozbywają się nawyku tłumaczenia w myślach wypowiadanych i słuchanych zdań
co sprawia, że rozmowa staje się naturalną czynnością. Dopiero później, w trakcie
czytania, ucze ń poznaje jego pisowni ę, która utrwalana jest poprzez pisanie
dyktand.
Szkoła Callana uwa żana jest za najwi ększą szkołę, nie tylko w Londynie, ale
również w Europie. Nie wymaga specjalnego wyposa żenia, dodatkowych
materiałów dydaktycznych: zeszytów ćwiczeń, kaset audio i video.
Nieco podobna jest
Metoda pytań i odpowiedzi "AKADEMII NAUKI"
Specjalnie opracowany system powtórek sprawia, że nawet mniej zdolni uczniowie
zapamiętują materiał i s ą w stanie odpowiedzieć na zadawane pytania. Szybkie
tempo prowadzenia zaj ęć eliminuje zwyczaj t łumaczenia w my ślach i kszta łci
umiejętnośc i m y śl e n i a w o b c y m j ęz y k u . C z ęste zmiany lektor ów u c z ą
zrozumienia różnych akcent ów i intonacji. Lektorzy u żywają gestów, mimik, s ą
ciągle są w ruchu by zainteresować, czasem rozśmieszyć.
Metoda komunikacyjna (komunikatywna,
różne warianty
)
Język jest narz ędziem komunikacji i to za łożenie le ży u podstaw metody
komunikatywnej.
Nacisk k ładzie si ę na to , aby ucze ń potrafił się dogadać w różnych sytuacjach
życia codziennego. Na zaj ęciach aran żuje si ę scenki , w kt órych uczniowie
odgrywają różne role
Wykorzystuje si ę obszerne zasoby oryginalnych materiałów słuchanych, teksty w
oryginale, obecno ś ć lektorów o b c o j ęzycznych, konwersacyjne spotkania
tematyczne w miłej atmosferze i bez stresu.
Stosuje si ę tzw. task based learning, gdzie ucz ącemu si ę stawia si ę zadania
charakterystyczne dla prawdziwych sytuacji życiowych, w kt órych musi si ę on
posługiwać językiem obcym w celu znalezienia okre ślonego rozwiązania. W
swojej odmianie jest to odmiana METODY ŁĄCZĄCEJ NAUK Ę Z ZABAWĄ, w
której zaj ęcia prowadzi si ę tak, aby mo żna dobrze si ę na nich bawi ć. Można
więc , np. doskonalić angielski podczas warsztatów teatralnych .
Nacisk na zabawę kładzie
Metoda Helen Doron
Metoda przeznaczona głównie dla ma łych dzieci, kt óre mają się uczyć podczas
zabawy. Dziecko słyszy powtarzane w nieskończoność słowa czy zwroty. Nauka
zaczyna si ę od poznawania j ęzyka m ówionego. Dzieci s łuchają na zaj ęciach
nagrań albo lektorki, a w domu odrabiaj ą pracę domową, słuchając nagranego
materiału z kaset podczas zabawy albo przed za śnięciem. Przynosi świetne
rezultaty, zgodnie z założeniem, że im wcześniej zacznie się naukę, tym lepiej.
Dla m łodzieży (i doros łych) mo żna poleci ć takie formy kurs ów lub materia łów,
które s ą atrakcyjne z punktu zainteresowań uczniów. Przyk ładowo mogą to być
teksty popularnych piosenek ulubionych artystów. Tłumaczenie tych tekst ów to
połączenie przyjemnego z pożytecznym.
Przypomnijmy, że profesor Leon Leszek Szkutnik napisa ł kiedyś podręcznik
"Lyrics" oparty na tekstach piosenek. Teksty i t łumaczenia piosenek mo żna
znaleźć w wielu miejscach Internetu, np. w portalu Gazeta.pl można je znaleźć w
opracowaniu Wojciecha Manna.
Z kolei Stefan Garczy ński wyda ł swoje Attractive Exercises d o n a u k i j .
angielskiego sk ładające si ę ze z łotych my śli, aforyzm ów i anegdot można
powiedzieć, że n a u k a z t e j k s i ążki jest zabaw ą i przyjemno ścią, a tak że
obocznym pożytkiem i zasobem, którym można zabłysnąć towarzysko.
Metoda szkoły "OPENING"
(jest to mi ędzynarodowa sie ć ok. 250 plac ówek w Europie, z zarz ądem w
Hiszpanii. Są też szkoły franszyzy w Polsce). Metoda podobna do ww. metod
komunikatywnych.
Ma kilkanaście poziomów na kt óre kwalifikuje test wst ępny. Zajęcia odbywają się
w dowolnie wybranych porach i porcjach wybranych przez klienta (atut wygody).
Naśladowanie naturalnego cyklu nauki dziecka najpierw os łuchanie, potem
mówienie, potem pisanie a na końcu trochę gramatyki. Głównym narzędziem jest
film fabularny w niedużych porcjach symulacja pobytu ucznia za granic ą także
dzięki elementom interaktywności.
Radykalną formą metody komunikatywnej jest tzw.
"Całkowite zanurzenie"
.
Zajęcia konwersacyjne trwaj ące ca ły dzie ń. Pozwala ona na zapoznanie si ę i
posługiwanie si ę językiem obcym w najr óżniejszych codziennych sytuacjach.
Inicjatorzy tej metody chcieli, aby zaj ęcia odbywały się od rana do wieczora także
podczas posiłków. Każda sytuacja, nawet zamawianie dania, odbywa się w języku
obcym.
Metodę stosuje się, gdy trzeba błyskawicznie opanować język obcy , a ma się tak
mało czasu , że na kurs przyspieszony jest już za późno. Niestety tylko niektórzy
są na tyle dyspozycyjni, aby uczestniczy ć w takich kursach, imituj ących
przebywanie za granicą.
Można oczywiście "zanurzyć się" przez wyjechanie na kilka miesi ęcy czy d łużej
za granicę prawdopodobnie koszty tego są mniejsze niż ileś lat kursu w Polsce,
a efekty większe.
Metoda dualna
Kurs prowadzą na przemian polski lektor i native speaker. Na zajęciach z polskim
lektorem uczniowie poznaj ą nowy materia ł , ćwiczą gramatykę , pisownię,
tłumaczą teksty. Materiał omówiony podczas lekcji utrwala się następnie podczas
konwersacji.
Metoda Wilka
To metoda j ęzyka m ówionego "bez wkuwania". Zaj ęcia z jej wykorzystaniem
trwają 90 minut i odbywaj ą się w grupie czteroosobowej. Każda z os ób podczas
zajęć ma wypowiedzieć ok. 300 zda ń. Zapamiętywalność materiału mie ści si ę
ponoć w granicach 60 proc. Podczas lekcji ka żdy ucze ń jest zobowi ązany do
wyłapywania b łędów koleg ów i k o r y g o w a n i a i c h , c o z w i ększa znacznie
świadomość językową słuchaczy.
"Accelerated Learning"
metoda uczenia si ę, również języków obcych, z elementami sugestopedii
Georgi Łazanova. Wykorzystano fakt, że w dziewięćdziesięciu procentach języka
mówionego używa si ę zaledwie 2 000 do 3 000 s łów. Jeżeli więc nauczymy si ę
dobrze je rozumie ć i biegle stosowa ć, będziemy mogli w miar ę swobodnie
porozumieć się w obcym j ęzyku. Kurs Accelerated Learning uczenia j ęzyków
obcych opiera się właśnie na nauce tych dw óch tysi ącach podstawowych słów.
Stworzono z nich dwana ście r óżnych scenek czy sytuacji sk ładających si ę na
dwunastoaktową "sztukę", która pojawia się w "KSIĄŻCE", "S ŁUCHOWISKU" i w
"MAPACH PAMIĘCI".W ten spos ób j ęzyk dociera do wszystkich os ób o r óżnej
modalnosci (wg NLP):
Wzrokowców (Książka i Mapy Pamięci),
Słuchowców (Słuchowisko),
Kinestetyków (Kaseta Video oraz Gry).
Tandem Courses (system partnerski)
Internetowa baza danych os ób, kt óre ch ętnie b ędą uczyły swojego ojczystego
języka w zamian za nauk ę języka polskiego na zasadach: "j ęzyk za j ęzyk".
Twór c a m i t e j b a z y j e s t Erasmus Student Network i Niezale żne Zrzeszenie
Studentów Szko ły G łównej Handlowej. Baza ma za zadanie "skojarzenie"
wszystkich, kt órzy w tej formie chc ą uczyć innych i jednocze śnie uczyć się od
innych r óżnych j ęzyków. Oferty "Tandem Courses" s ą dostępne na stronie:
www.tandem.edu.pl
Nauka j ęzyka obcego w systemie partnerskim, jest jedn ą z otwartych, tzw.
"pozaszkolnych" form pracy nad j ęzykiem. Niezale żność uczących si ę polega
także n a t y m , że to oni okre ślają program nauczania, zgodnie z w łasnymi
potrzebami.
W z a j e m n a n a u k a p o l e g a n a b e z p łatnych korepetycjach. Na stronach
internetowych po święconych nauce j ęzyków obcych mo żna znale ź ć adresy
mailowe os ób z c a łego świata, kt óre poszukuj ą chętnych do prowadzenia
korespondencji w danym j ęzyku lub w łaśnie dwujęzycznie. Idea ta przypomina
tzw.
banki czasu
.
Jeżeli masz środki, kt óre umożliwiają ci udzia ł w kursie j ęzykowym za granic ą
skorzystaj z okazji. Poznasz nie tylko j ęzyk, ale i kultur ę danego kraju. Możesz
również uczestniczyć w programach typu work and travel.
Różne metody "podświadomościowe"
Bazują one na odkryciach Łazanova dotyczących tzw. superlearningu i Sperry'ego
o zróżnicowaniu półkul mózgowych.
Wykorzystują s t a n y świadomośc i " a l f a " l u b n a w e t " n i ższe" i odpowiednie
urządzenia/taśmy jak: Alfatron, HS (Monroe), SynchroAlfa1 (Athanor), Holosync
(Centerpointe) itd.
Ukazało si ę wiele prac naukowych wykazuj ących, że w tym stanie szybciej
zapamiętujemy do pami ęci d ługotrwałej. Metoda ta ma jednak r ównież swoje
wady. U żytkownicy w g łębokim stanie relaksu cz ęsto zamiast si ę uczyć...
zasypiają.
Desugestopedia
Zaawansowana metoda nauki j ęzyków obcych i r óżnych innych przedmiot ów.
Początki si ęgają 1964r., gdy powsta ła sugestopedia profesora. G. Lozanova.
Najczęśc i e j j e s t s t o s o w a n a w n a u c e j ęzyków o b c y c h , p r z e c i ęt n i e j ą
przyspieszając 5krotnie.
>>>>
http://www.suggestopedia.org/main/index.php?Lang=pl
W szczególności znany w Polsce jest
SITA Learning System
system s łużący g łównie do nauki j ęzyków obcych,
choć nie tylko.
Tę metodę przedstawia nasz artykulik
Sita Learning
,
Biofeedback
oraz np.
artykuł przeglądowy wymieniony na końcu tego artykułu. W skrócie: nauka języka
obcego zaczyna si ę po osi ągnięciu stanu relaksu przy pomocy specjalnego
urządzenia biofeedback i opiera się na założeniach sugestopedii. Pierwsza faza,
tzw. inicjacja (ok.20 minut), polega na przeczytaniu z podr ęcznika dialogu po
polsku, a nast ępnie jednokrotnym wys łuchaniu go w j ęzyku obcym, śledząc
obcojęzyczny tekst w podr ęczniku. Druga faza, tzw. zapami ętywanie, jest ju ż
bardziej skomplikowana i trwa dwa razy d łużej. Nale ży wprowadzić się w stan
relaksu, odsłuchać bez przerwy lekcji z kasety, a nast ępnie przez około 10 minut
pozostać w stanie relaksu. Te 10 minut jest uwa żane za bardzo istotne dla
zapamiętywania. Trzecia faza, tzw. aktywizacja, to ćwiczenia z podręcznika, np.
układanie dialogów do scenek. Czwarta i ostatnia faza, trwająca około 40 minut, to
powtórzenie fazy zapamiętywania z poprzedniej lekcji w stanie relaksu.
Prowadzone s ą badania naukowe na temat dzia łania pami ęci w tzw. stanie
głębokiego relaksu.
Metoda Very F.Birkenbihl
czyli "nauka dla zabieganych"
Metoda Birkenbihl (przez niekt órych uwa żana za rewelacyjn ą) wykorzystuje
zdolność mózgu do chłonięcia informacji poza świadomością. Wymaga w jednej z
faz odpowiednio przygotowanych materia łów pisanych. Mo że by ć stosowana
przez samouk ów. Jest przeznaczona dla wszystkich, kt órzy chc ą inteligentnie
wykorzystać zajęty czas. Na zaj ęciach s łuchasz tekstu z uwagą i zrozumieniem.
W pracy, domu, kiedy tylko jeste ś zajęty słuchasz tekstu pasywnie, czyli W
TLE. Dzi ęki temu zapami ętujesz doskonale wyra żenia i frazy oraz intonacj ę
uczysz si ę języka tak, jak nauczyłeś się języka polskiego czyli skutecznie.
Metodę tę opisywaliśmy ju ż przed laty w artykule
Metoda Birkenbihl nauki
języków
, mo żna j ą też poznać z ksi ążki
Jak szybko i łatwo nauczyć się
języka
(wyd. KOS).
W Polsce istnieje jak dot ąd tylko jeden autoryzowany ośrodek metody, który jest
jeszcze mało znany, więc podaję kontakt:
Celestyna Dominika Osiak
HOLOGRAM
, ul. Kremerowska 10/2, Kraków 31130,
tel. 0 509 389 100,
hologram@actn.com.pl
,
http://www.hologram.edu.pl
PQ4R
Strategia przeznaczona do uczenia się obszernych materiałów opracowana przez
psychologów Thomasa i Robinsona. Mo że mieć zastosowanie do nauki języków,
zwłaszcza przy opanowywaniu wi ększych tekst ów, przygotowywaniu do
egzaminów. Litery odnoszą się do sześciu kolejnych etapów strategii uczenia się
następujących po sobie. Preview (zapowiedź), czyli przeglądanie tekstu; question
(pytanie) to etap polegaj ący na stawianiu pyta ń do poszczeg ólnych cz ęści
materiału; reading (czytanie) tu nast ępuje uwa żne czytanie informacji w
poszukiwaniu odpowiedzi na postawione pytania; reflect (rozmy ślac, rozważać)
na tym etapie nale ży zastanowi ć się nad danym fragmentem, staraj ąc s i ę
zrozumieć g o w k o n t e k ście wiedzy wcze śniej nabytej; recite (recytowa ć,
deklamować), czyli aktualizacja nabytej wiedzy, mo żna jej dokonać powtarzając
głośno to, co zrozumieli śmy z danego fragmentu tekstu; ostatni etap to review
(przegląd), inaczej przegl ąd my ślowy materiału dobrze jeśli dokonamy go w
formie odpowiedzi na postawione w punkcie drugim pytania.
Metody "zdalne" , elearning
(tylko wybrane przykłady).
Skrivanek esolutions
to nowoczesna metoda nauki j ęzyków obcych oparta na
systemie nauczania blended learning. Jest to szkolenie łączone, wykorzystuj ące
nowoczesne technologie informatyczne (najczęściej Internet) jak i tradycyjne
metody nauczania. Podstaw ą nauczania s ą lekcje on line, uzupe łnione
tradycyjnymi spotkaniami z tutorem, pe łniącym funkcj ę nauczycielakonsultanta.
Połączenie zalet obu metod daje bardzo efektywne rezultaty, gdy ż wiedza i
umiejętności zdobyte podczas szkolenia on line są regularnie monitorowane przez
n a u c z y c i e l a i d o s k o n a l o n e p o d c z a s t r a d y c y j n y c h s p o t k a ń. > > > >
http://kadry.nf.pl/produkty/rus_561968.htm
Metoda zdalna "CEAC "
Szkoła zaoczna z tradycjami oferuje materia ły pisane i kasety, elektroniczny
przyrząd do sprawdzania poprawności odpowiedzi.
Metoda REFLEX (YOUNG DIGITAL)
Materiały pisane i płyty CD. Wykorzystanie systemu rozpoznawania mowy.
System szkole ń niestacjonarnych SSN
f i r m y 2 S i n a b a z i e p l a t f o r m y
LearningSpace (IBM/Lotus)
I inne patrz też artykuł "
Nauka języków przez Internet i telefon
".
Metody autorskie polskich autorów
, jak np.:
Metoda Broniarka
Oto jak opowiada o niej jeden z byłych uczniów:
"Zygmunt Broniarek, ...bardzo wiele lat temu, na łamach nie istniej ącego ju ż
tygodnika "Dooko ła Świata", publikowa ł cykl artyku łów "Jak nauczy łem si ę
siedmiu języków obcych".
Po kilku latach wyda ł książeczkę pod tym samym tytułem, a po kilku następnych
wznowił jej wydanie pt. "Jak nauczy łem si ę ośmiu j ęzyków obcych". Jego
codzienne lekcje mia ły podobny schemat zawsze czytanie na g łos, analiza
tekstu tłumaczenie (dosłowne i literackie) i to w obie strony (najpierw z obcego
na polski, a później z polskiego na obcy [metoda retlanslacji]). Po przejściu przez
wszystkie etapy ucz ący si ę znał na pamięć cały tekst, a co za tym idzie "wkute"
nowe s łówka i utrwalone regu ły gramatyczne. Z pewno ścią metoda ta wymaga
twórczego myślenia i prawdziwej aktywności studenta, ale trudy op łacają się, bo
nauka nie idzie w las. Wed ług Broniarka, kluczem do sukcesu jest sumienne
powtarzanie, uczenie się na pamięć i samodzielne, twórcze myślenie. Uczenie się
na pamięć nie otępia, lecz ćwiczy szare komórki podkreśla w swym poradniku".
Dostępna jest książka:
"Broniarek uczy j ęzyków 365 dni z angielskim
" (samouczek oparty na
metodzie pamięciowej).
Metoda Szkutnika
Profesor Leon Leszek Szkutnik znany jest od dziesi ęcioleci ze swych wielu
książek do nauki angielskiego. Mnie najbardziej utkwi ły w pami ęci ksi ążeczki
kieszonkowe (np. Express it in English, English Dialogues,...) ze schematami
krótkich dialog ów, gdzie by ł podany pewien zas ób s łów do wymiany. Nale żało
wręcz mechanicznie opanowa ć te powtarzalne, życiowe schematy. Profesor
zaleca także czytanie współczesnych powieści i prasy obcojęzycznej.
Niektóre książki są do dziś wznawiane, np.:
Mów i m y p o a n g i e l s k u . K u r s d l a p o c z ątkując y c h i średnio
zaawansowanych
.
Wiedza Powszechna, 2006.
Metoda Zbigniewa Brześkiewicza
podsumowana w ksi ążce "
Jak łatwo i skutecznie uczy ć się języków
obcych
" (Studio Astropsychologii
Istnieje jeszcze szereg innych metod nie zweryfikowanych dostatecznym
doświadczeniem oraz nienazwanych o k t órych napisz ę, gdy stan ą się
głośniejsze.
Patrz też liczne dyskusje na forach poświęconych językom.
Już p o n a p i s a n i u t e g o a r t y k u łu natrafi łe m w I n t e r n e c i e p o d a d r e s e m
http://ebib.oss.wroc.pl/2005/65/wojtczak.php
na obszerny artyku ł pt. "
Metody
nauki j ęzyków obcych
" z b o g a t ą bibliografią przedmiotu, z kt órego
zapożyczy łem parę celnych zdań. Polecam!
Na podstawie materia łów szk ół i z Internetu opracowa ł Leszek Korolkiewicz
redaktor Learn.net
Szukanie w sieci
(Google)
Szukaj w serwisie
zaawansowane
n
m
l
k
j
i
n
m
l
k
j
Powiadamiacz
Powiadom
znajomego o
tym serwisie!
(wpisz adres email
znajomego; będziesz mógł
jeszcze zredagować
wiadomo ść)
Prześlij
powiadom.4free.pl
Copyright 2003 08 Leszek Korolkiewicz
info (at) Learn.net
.
Kontakty
O nas
Polityka prywatno ści
Wsp ółpraca
Prawa autorskie
Autorzy
Licznik od 2.2005:
ZAINWESTUJ W SIEBIE!
w polskim internecie
za granic ą
Zakupy
Zam ów Newsletter
email
Zaloguj si ę
Login
Hasło
Nasze menu
Ponad 500
artyku łów patrz
Działy i pod dzia ły
Nowości i kronika
WPROWADZENIE
(strona g łówna)
English summary
Rozwój osobisty
Książki Anny
Wybrane artyku ły
Anny
Listy do Anny
Pomoce
motywacyjne
Archiwum
DobryTydzie ń
Zamów Dobry
TYdzień
Świat uczuć
Organizacja
siebie=efektywno ść
Zarz ądzanie wiedz ą
O myśleniu
Sprawno ści
umys łowe
NLP
Relaks, zdrowie,
ćwiczenia
Uczenie si ę
Kursy, seminaria,...
>>>
eBiznes
ePraca
Prezenty !
Polecamy
Różne
Rozrywka
Linki
Mój blog
Księga Go ści
Stopka
Metody nauki j ęzyk ów obcych
Metody nauki języków obcych szybki przegląd
Szkoły j ęzykowe prze ścigając si ę w reklamowaniu swoich usług używają wielu
określeń typu "metoda X", "rewelacyjna metoda Y"..., gdzie nie zawsze i nie dla
każdego jest czytelne, co ta metoda sobą przedstawia i czemu ma być lepsza od
innych.
Prawdopodobnie będą powstawały wciąż nowe metody, w tym niekonwencjonalne.
Pisaliśmy ju ż o metodzie
Super Memo
, troch ę o metodzie Łazanowa i
Sita
Learning
(nie tylko języki), o metodzie
V.F. Bikenbihl
(odnośniki będą podane
także dalej w omówieniu metod) i o licznych pomocach technicznych, jakie oferuje
nowa technika, Internet i telefony GSM. (np. artyku ły
Nauka j ęzyków z
wykorzystaniem...
,
Biofeedback
).
Metody klasyczne i nowsze oraz narz ędzia wsparcia ze strony Internetu, nagrań,
multimediów i t p . s ą coraz bardziej ze sob ą powiązane dlatego zalecam
równoległe zapoznanie si ę przynajmniej z pierwszym wspomnianym artyku łem,
który będzie okresowo aktualizowany pod kontem nowinek.
O skuteczności nauczania języka obcego decydują:
l
motywacja do nauki (ciekawość, włączanie elementów zabawy i
przyjemności, cele nauki, samoocena i ocena zewnętrzna postępów, ich
nagradzanie, itp.)
l
częsty kontakt z j ęzykiem zarówno w formach naturalnych (wiele źródeł i
form), jak i przez wykonywanie ćwiczeń
l
różnorodność ćwiczeń ich rodzajów i typów interakcji
l
chęć komunikowania się
l
dobór metody nauczania do założonych celów i własnych preferencji
(czasem trzeba wypróbować kilku zanim się trafi odpowiednio)
l
odpowiednie cechy charakteru (które tez można przy okazji wyrabiać):
cierpliwość, wytrwałość, pracowitość, odwaga mówienia mimo
niedoskonałości
l
wykorzystywanie zdobytych umiejętności i różne formy powtórek.
N a u k a j ęzyków w y k o r z y s t u j e w s p ółc z e s n e o s i ągnięc i a w z a k r e s i e
zapamiętywania i efektywnej nauki w og ól e , o k t órych pisali śmy w naszym
serwisie (np. artyku ły w dziale
Uczenie si ę
). Najbardziej znane są metody
mnemotechniczne, przydatne zwłaszcza przy zapamiętywaniu słówek.
Nauka słówek
Chociaż wkuwanie s łówek nie jest zalecane a przez niekt óre metody (np.
V.
Birkenbihl
) w r ęc z k r y t y k o w a n e , t o t r u d n o s i ę obyć bez jakiej ś formy
przyswajania słówek. Zacznijmy więc od tego.
Jeśli odwo łamy si ę do do świadczeń słynnych poliglot ów, to dochodzimy do
wniosku, że uparte wkuwanie na pami ęć jest ca łkiem skuteczn ą metodą. Np.
słynny Heinrich Schliemann zna ł 16 języków, uczy ł się ich samodzielnie, właśnie
wkuwając długie teksty i głośno je powtarzając.
Najprostsza, klasyczna recepta to: wkucie materiału, powtórzenie po 20 minutach,
powtórzenie po godzinie, powt órzenie po 24 godzinach (bez uprzedniego
powtórzenia po 24 godzinach zapominane jest oko ło 8 0 p r o c . t e g o , c o
przyswoiliśm y w c i ągu godziny), powt órzenie po tygodniu, powt órzenie po
miesiącu. Ale to wymaga du żej konsekwencji, dyscypliny, pracy. Szukamy więc
ułatwień i większej skuteczności.
Mnemotechnika zwiększa mo żliwości co najmniej kilkaset procent. Wi ększość
mnemotechnik wykorzystuje skojarzenia. Je że l i p o z n a j e s z n o w e s ło w a
uruchamiaj skojarzenia, zwłaszcza przyjemne i emocjonalne. Zaleca się technikę
zapamiętania słówek przez kojarzenia ich z obrazami, przez co pojęcia te łatwiej
dają się przyswajać i trwale zapadają w pamięci.
Ważne jest także uruchomienie pamięci logicznej.
Warto te ż wykorzystać fakt, że wi ększoś ć języków europejskich ma wiele
wspólnego z łaciną, która wywarła wpływ r ównież i na j ęzyk polski. Pozwala to
skutecznie kojarzy ć nowe s łowa, zwroty i wyra żenia. Oczywi ście uprzednia
znajomość któregoś z j ęzyków klasycznych pomnaża nasze możliwości tworzy
efekt kumulacji i synergii. Świadomość posiadanej wiedzy zmniejsza tak że l ęk
przed wypowiadaniem się.
Metoda fiszek
Nieśmiertelną metodą jest wypisywanie wyraz ów n a k a r t e c z k a c h , k t óre
rozwieszamy po mieszkaniu lub nosimy ze sob ą. Wtedy natykamy si ę na nie
wszędzie tam, gdzie je przyczepili śmy. Zdarzają się słowa, których znaczenia nie
może m y w żaden spos ób zapami ętać korzystne jest graficzne zilustrowanie
nowego wyrazu zgodnie z tym, co powiedziano o obrazowej naturze pamięci.
Krokiem dalej jest przygotowanie fiszek, na których piszemy słowo obce po jednej
stronie a jego t łumaczenie na odwrocie. Już w momencie tworzenia karteczki ze
słówkami zaczynamy się ich uczyć.
Dalej zabawa polega na tym, że przy wi ększej ilo ści karteczek np. 200 sztuk,
wyciągamy w ciemno karteczk ę, patrzymy od strony polskiej i odtwarzamy
znaczenie i brzmienie obce i tak na zmianę raz od polskiej raz od obcej strony.
Istnieją fiszki kompletnie opracowane dla ka żdego poziomu zaawansowania i
posegregowane tematycznie (u łatwia bardzo nauk ę blokami) dostępne w
księgarniach i np. na
http://www.fiszki.pl
Patrz też serwis
www.slowka.pl
.
Ale nauka s łówek to dopiero pocz ątek i tylko cz ęść umiejętności j ęzykowych.
Osobiście zachęcam bardziej by oprócz uczenia si ę pojedynczych słówek uczy ć
się całych zda ń na pami ę ć używania s łówek we w łaściwych kontekstach.
Szczegóły teoretyczne i praktyczne znajdziecie np. na
www.isel.edu.pl
.
Patrz opis metod uczenia się słówek w książce
Słówka angielskie
.
Zanim przejdziemy do "regularnych metod", jeszcze par ę banalnych ale
wartościowych zaleceń:
Dobrą metodą na nauk ę słownictwa jest rozwi ązywanie krzy żówek, r óżnego
rodzaju gry itd. Tak że (dla bardziej zaawansowanych) dobrym sposobem jest
czytanie prasy w danym j ęzyku. Nie trzeba jej koniecznie kupowa ć, wystarczy
odwiedzić strony wybranego czasopisma w Internecie. Znane tytu ły posiadaj ą
swoje witryny, gdzie udostępniają treść.
Istnieją też liczne k ąc i k i j ęz y k o w e i p o m o c e w p r a s i e p o l s k i e j , o r a z
wyspecjalizowane czasopisma kontynuuj ąc e t r a d y c j e " Mozaiki" . W l a t a c h
młodości korzysta łem z wielu książek, które na podobieństwo podręczników miały
teksty angielskie z t łumaczeniami i słowniczkami. Ciekawostką jest to, że część
z nich mo żna by ło kupi ć w ksi ęgarni radzieckiej za śmieszne pieniądze miały
one s łowniczki angielsko rosyjskie uczyłem si ę więc w ten spos ób dw óch
języków naraz. A ż kusi mnie by sprawdzi ć czy takie wydawnictwa są jeszcze u
nas dostępne.
Wybrane metody nauczania języków
Poniżej pokrótce o najbardziej popularnych w Polsce metodach głównie wg ofert
wybranych szkół językowych. Cz ęsto trudno oddzielić od siebie metodyki od form
i sposob ów organizacji zaj ęć. Bywa, że kursy j ęzykowe r óżnią się nazwą
(handlową), ale są podobne metodycznie.
Nie jest celem tego artyku łu ocenia ć poszczególne metody i kursy ani dawa ć
wskazówki, którą metodę wybrać ...
Zresztą, nie ma metody, nauczyciela oraz sposobu nauki idealnego dla
wszystkich. Ka żd y z n a s u c z y s i ę inaczej i w r óżnym stopniu i odmiennie
przyswaja wiedzę. Jedni są wzrokowcami, inni słuchowcami itd. Jedne metody są
lepsze dla dzieci i m łodych, inne dla doros łych. Ka żdy musi znale źć własną
najskuteczniejszą metodę. Ważna jest systematyczno ść i powtarzanie. R óżne
mogą być cele nauki.
Uczyć można się zarówno na kursach jak i samodzielnie. Nauka samodzielna ma
swoje zalety uczymy si ę kiedy i jak chcemy. Jest to forma bardzo wygodna: nie
trzeba wychodzić z domu, nauk ę też można rozpocząć w dogodnym dla siebie
terminie, przeznaczyć na nią tyle czasu, ile chcemy i uczy ć się niekonieczne w
regularny sposób. Ale wymaga to samodyscypliny i motywacji.
Niezależnie od metody ważne i czasami wystarczające jest znalezienie dobrego
nauczyciela.
Można zaryzykowa ć twierdzenie, że na wynik nauki j ęzyka ma wp ływ nie tyle
jakaś specyficzna metoda, lecz to, czy uczymy się pod przymusem, czy w formie
zabawy intelektualnej. Praca poprzez zabaw ę powoduje, i ż nie odczuwamy
zmęczenia ani znużenia i angażujemy pełniej swój m ózg.
Metoda Berlitza
W tej klasycznej metodzie (tzw. bezpo średniej) w og óle nie u żywa si ę języka
rodzimego uczniów, niczego się nie tłumaczy, a zajęcia polegają na konwersacji.
Metoda ta jest wsp ółcześnie kontynuowana i rozwijana z udoskonaleniami pod
wieloma nazwami (patrz dalej).
Metoda (Robina) Callana
Popularna na całym świecie i w Polsce, opracowana w Wielkiej Brytanii. Polega
na tym, że słuchacz uczy się angielskiego tak, jak nauczył się języka ojczystego.
Najpierw poznaje s łownictwo ze s łuchu, uczy si ę je rozpoznawać i rozumieć w
zdaniach. Nast ępnie opanowuje wymow ę. Ważne s ą systematyczne powt órki.
Materiał danej lekcji jest powtarzany tak d ługo, a ż nie zostanie opanowany
przynajmniej w 70% w ćwiczeniach przeprowadzanych przez studenta i ucznia
poprzez proces b łyskawicznych prostych pyta ń i odpowiedzi (Lektor m ówi z
prędkością ponad 200 s łów na minut ę). Student mówi i s łucha przez ca ły czas
lekcji czterokrotnie więcej niż stosując jakąkolwiek inną formę nauki języka. Przy
takim tempie nauki wykorzystywane s ą partie m ózgu odpowiedzialne za
podświadome zdobywanie wiedzy. Tempo wypowiadanych s łów powoduje u
słuchacza tak że wy ćwiczenie refleksu w m ówieniu po angielsku, a tym samym
zaczyna on myśleć bezpośrednio w tym języku.
Proces nauczania zachodzi w ma łych grupach licz ących od 6 14 uczni ów.
Uczniowie nie wykonuj ą prac domowych, a przez ca ły czas trwania zaj ęć
rozmawiają po angielsku. Dzi ęki ci ągłym rozmowom w tym j ęzyku s łuchacze
przełamują lęk p r z e d m ówieniem. Odpowiadając automatycznie na pytania
pozbywają się nawyku tłumaczenia w myślach wypowiadanych i słuchanych zdań
co sprawia, że rozmowa staje się naturalną czynnością. Dopiero później, w trakcie
czytania, ucze ń poznaje jego pisowni ę, która utrwalana jest poprzez pisanie
dyktand.
Szkoła Callana uwa żana jest za najwi ększą szkołę, nie tylko w Londynie, ale
również w Europie. Nie wymaga specjalnego wyposa żenia, dodatkowych
materiałów dydaktycznych: zeszytów ćwiczeń, kaset audio i video.
Nieco podobna jest
Metoda pytań i odpowiedzi "AKADEMII NAUKI"
Specjalnie opracowany system powtórek sprawia, że nawet mniej zdolni uczniowie
zapamiętują materiał i s ą w stanie odpowiedzieć na zadawane pytania. Szybkie
tempo prowadzenia zaj ęć eliminuje zwyczaj t łumaczenia w my ślach i kszta łci
umiejętnośc i m y śl e n i a w o b c y m j ęz y k u . C z ęste zmiany lektor ów u c z ą
zrozumienia różnych akcent ów i intonacji. Lektorzy u żywają gestów, mimik, s ą
ciągle są w ruchu by zainteresować, czasem rozśmieszyć.
Metoda komunikacyjna (komunikatywna,
różne warianty
)
Język jest narz ędziem komunikacji i to za łożenie le ży u podstaw metody
komunikatywnej.
Nacisk k ładzie si ę na to , aby ucze ń potrafił się dogadać w różnych sytuacjach
życia codziennego. Na zaj ęciach aran żuje si ę scenki , w kt órych uczniowie
odgrywają różne role
Wykorzystuje si ę obszerne zasoby oryginalnych materiałów słuchanych, teksty w
oryginale, obecno ś ć lektorów o b c o j ęzycznych, konwersacyjne spotkania
tematyczne w miłej atmosferze i bez stresu.
Stosuje si ę tzw. task based learning, gdzie ucz ącemu si ę stawia si ę zadania
charakterystyczne dla prawdziwych sytuacji życiowych, w kt órych musi si ę on
posługiwać językiem obcym w celu znalezienia okre ślonego rozwiązania. W
swojej odmianie jest to odmiana METODY ŁĄCZĄCEJ NAUK Ę Z ZABAWĄ, w
której zaj ęcia prowadzi si ę tak, aby mo żna dobrze si ę na nich bawi ć. Można
więc , np. doskonalić angielski podczas warsztatów teatralnych .
Nacisk na zabawę kładzie
Metoda Helen Doron
Metoda przeznaczona głównie dla ma łych dzieci, kt óre mają się uczyć podczas
zabawy. Dziecko słyszy powtarzane w nieskończoność słowa czy zwroty. Nauka
zaczyna si ę od poznawania j ęzyka m ówionego. Dzieci s łuchają na zaj ęciach
nagrań albo lektorki, a w domu odrabiaj ą pracę domową, słuchając nagranego
materiału z kaset podczas zabawy albo przed za śnięciem. Przynosi świetne
rezultaty, zgodnie z założeniem, że im wcześniej zacznie się naukę, tym lepiej.
Dla m łodzieży (i doros łych) mo żna poleci ć takie formy kurs ów lub materia łów,
które s ą atrakcyjne z punktu zainteresowań uczniów. Przyk ładowo mogą to być
teksty popularnych piosenek ulubionych artystów. Tłumaczenie tych tekst ów to
połączenie przyjemnego z pożytecznym.
Przypomnijmy, że profesor Leon Leszek Szkutnik napisa ł kiedyś podręcznik
"Lyrics" oparty na tekstach piosenek. Teksty i t łumaczenia piosenek mo żna
znaleźć w wielu miejscach Internetu, np. w portalu Gazeta.pl można je znaleźć w
opracowaniu Wojciecha Manna.
Z kolei Stefan Garczy ński wyda ł swoje Attractive Exercises d o n a u k i j .
angielskiego sk ładające si ę ze z łotych my śli, aforyzm ów i anegdot można
powiedzieć, że n a u k a z t e j k s i ążki jest zabaw ą i przyjemno ścią, a tak że
obocznym pożytkiem i zasobem, którym można zabłysnąć towarzysko.
Metoda szkoły "OPENING"
(jest to mi ędzynarodowa sie ć ok. 250 plac ówek w Europie, z zarz ądem w
Hiszpanii. Są też szkoły franszyzy w Polsce). Metoda podobna do ww. metod
komunikatywnych.
Ma kilkanaście poziomów na kt óre kwalifikuje test wst ępny. Zajęcia odbywają się
w dowolnie wybranych porach i porcjach wybranych przez klienta (atut wygody).
Naśladowanie naturalnego cyklu nauki dziecka najpierw os łuchanie, potem
mówienie, potem pisanie a na końcu trochę gramatyki. Głównym narzędziem jest
film fabularny w niedużych porcjach symulacja pobytu ucznia za granic ą także
dzięki elementom interaktywności.
Radykalną formą metody komunikatywnej jest tzw.
"Całkowite zanurzenie"
.
Zajęcia konwersacyjne trwaj ące ca ły dzie ń. Pozwala ona na zapoznanie si ę i
posługiwanie si ę językiem obcym w najr óżniejszych codziennych sytuacjach.
Inicjatorzy tej metody chcieli, aby zaj ęcia odbywały się od rana do wieczora także
podczas posiłków. Każda sytuacja, nawet zamawianie dania, odbywa się w języku
obcym.
Metodę stosuje się, gdy trzeba błyskawicznie opanować język obcy , a ma się tak
mało czasu , że na kurs przyspieszony jest już za późno. Niestety tylko niektórzy
są na tyle dyspozycyjni, aby uczestniczy ć w takich kursach, imituj ących
przebywanie za granicą.
Można oczywiście "zanurzyć się" przez wyjechanie na kilka miesi ęcy czy d łużej
za granicę prawdopodobnie koszty tego są mniejsze niż ileś lat kursu w Polsce,
a efekty większe.
Metoda dualna
Kurs prowadzą na przemian polski lektor i native speaker. Na zajęciach z polskim
lektorem uczniowie poznaj ą nowy materia ł , ćwiczą gramatykę , pisownię,
tłumaczą teksty. Materiał omówiony podczas lekcji utrwala się następnie podczas
konwersacji.
Metoda Wilka
To metoda j ęzyka m ówionego "bez wkuwania". Zaj ęcia z jej wykorzystaniem
trwają 90 minut i odbywaj ą się w grupie czteroosobowej. Każda z os ób podczas
zajęć ma wypowiedzieć ok. 300 zda ń. Zapamiętywalność materiału mie ści si ę
ponoć w granicach 60 proc. Podczas lekcji ka żdy ucze ń jest zobowi ązany do
wyłapywania b łędów koleg ów i k o r y g o w a n i a i c h , c o z w i ększa znacznie
świadomość językową słuchaczy.
"Accelerated Learning"
metoda uczenia si ę, również języków obcych, z elementami sugestopedii
Georgi Łazanova. Wykorzystano fakt, że w dziewięćdziesięciu procentach języka
mówionego używa si ę zaledwie 2 000 do 3 000 s łów. Jeżeli więc nauczymy si ę
dobrze je rozumie ć i biegle stosowa ć, będziemy mogli w miar ę swobodnie
porozumieć się w obcym j ęzyku. Kurs Accelerated Learning uczenia j ęzyków
obcych opiera się właśnie na nauce tych dw óch tysi ącach podstawowych słów.
Stworzono z nich dwana ście r óżnych scenek czy sytuacji sk ładających si ę na
dwunastoaktową "sztukę", która pojawia się w "KSIĄŻCE", "S ŁUCHOWISKU" i w
"MAPACH PAMIĘCI".W ten spos ób j ęzyk dociera do wszystkich os ób o r óżnej
modalnosci (wg NLP):
Wzrokowców (Książka i Mapy Pamięci),
Słuchowców (Słuchowisko),
Kinestetyków (Kaseta Video oraz Gry).
Tandem Courses (system partnerski)
Internetowa baza danych os ób, kt óre ch ętnie b ędą uczyły swojego ojczystego
języka w zamian za nauk ę języka polskiego na zasadach: "j ęzyk za j ęzyk".
Twór c a m i t e j b a z y j e s t Erasmus Student Network i Niezale żne Zrzeszenie
Studentów Szko ły G łównej Handlowej. Baza ma za zadanie "skojarzenie"
wszystkich, kt órzy w tej formie chc ą uczyć innych i jednocze śnie uczyć się od
innych r óżnych j ęzyków. Oferty "Tandem Courses" s ą dostępne na stronie:
www.tandem.edu.pl
Nauka j ęzyka obcego w systemie partnerskim, jest jedn ą z otwartych, tzw.
"pozaszkolnych" form pracy nad j ęzykiem. Niezale żność uczących si ę polega
także n a t y m , że to oni okre ślają program nauczania, zgodnie z w łasnymi
potrzebami.
W z a j e m n a n a u k a p o l e g a n a b e z p łatnych korepetycjach. Na stronach
internetowych po święconych nauce j ęzyków obcych mo żna znale ź ć adresy
mailowe os ób z c a łego świata, kt óre poszukuj ą chętnych do prowadzenia
korespondencji w danym j ęzyku lub w łaśnie dwujęzycznie. Idea ta przypomina
tzw.
banki czasu
.
Jeżeli masz środki, kt óre umożliwiają ci udzia ł w kursie j ęzykowym za granic ą
skorzystaj z okazji. Poznasz nie tylko j ęzyk, ale i kultur ę danego kraju. Możesz
również uczestniczyć w programach typu work and travel.
Różne metody "podświadomościowe"
Bazują one na odkryciach Łazanova dotyczących tzw. superlearningu i Sperry'ego
o zróżnicowaniu półkul mózgowych.
Wykorzystują s t a n y świadomośc i " a l f a " l u b n a w e t " n i ższe" i odpowiednie
urządzenia/taśmy jak: Alfatron, HS (Monroe), SynchroAlfa1 (Athanor), Holosync
(Centerpointe) itd.
Ukazało si ę wiele prac naukowych wykazuj ących, że w tym stanie szybciej
zapamiętujemy do pami ęci d ługotrwałej. Metoda ta ma jednak r ównież swoje
wady. U żytkownicy w g łębokim stanie relaksu cz ęsto zamiast si ę uczyć...
zasypiają.
Desugestopedia
Zaawansowana metoda nauki j ęzyków obcych i r óżnych innych przedmiot ów.
Początki si ęgają 1964r., gdy powsta ła sugestopedia profesora. G. Lozanova.
Najczęśc i e j j e s t s t o s o w a n a w n a u c e j ęzyków o b c y c h , p r z e c i ęt n i e j ą
przyspieszając 5krotnie.
>>>>
http://www.suggestopedia.org/main/index.php?Lang=pl
W szczególności znany w Polsce jest
SITA Learning System
system s łużący g łównie do nauki j ęzyków obcych,
choć nie tylko.
Tę metodę przedstawia nasz artykulik
Sita Learning
,
Biofeedback
oraz np.
artykuł przeglądowy wymieniony na końcu tego artykułu. W skrócie: nauka języka
obcego zaczyna si ę po osi ągnięciu stanu relaksu przy pomocy specjalnego
urządzenia biofeedback i opiera się na założeniach sugestopedii. Pierwsza faza,
tzw. inicjacja (ok.20 minut), polega na przeczytaniu z podr ęcznika dialogu po
polsku, a nast ępnie jednokrotnym wys łuchaniu go w j ęzyku obcym, śledząc
obcojęzyczny tekst w podr ęczniku. Druga faza, tzw. zapami ętywanie, jest ju ż
bardziej skomplikowana i trwa dwa razy d łużej. Nale ży wprowadzić się w stan
relaksu, odsłuchać bez przerwy lekcji z kasety, a nast ępnie przez około 10 minut
pozostać w stanie relaksu. Te 10 minut jest uwa żane za bardzo istotne dla
zapamiętywania. Trzecia faza, tzw. aktywizacja, to ćwiczenia z podręcznika, np.
układanie dialogów do scenek. Czwarta i ostatnia faza, trwająca około 40 minut, to
powtórzenie fazy zapamiętywania z poprzedniej lekcji w stanie relaksu.
Prowadzone s ą badania naukowe na temat dzia łania pami ęci w tzw. stanie
głębokiego relaksu.
Metoda Very F.Birkenbihl
czyli "nauka dla zabieganych"
Metoda Birkenbihl (przez niekt órych uwa żana za rewelacyjn ą) wykorzystuje
zdolność mózgu do chłonięcia informacji poza świadomością. Wymaga w jednej z
faz odpowiednio przygotowanych materia łów pisanych. Mo że by ć stosowana
przez samouk ów. Jest przeznaczona dla wszystkich, kt órzy chc ą inteligentnie
wykorzystać zajęty czas. Na zaj ęciach s łuchasz tekstu z uwagą i zrozumieniem.
W pracy, domu, kiedy tylko jeste ś zajęty słuchasz tekstu pasywnie, czyli W
TLE. Dzi ęki temu zapami ętujesz doskonale wyra żenia i frazy oraz intonacj ę
uczysz si ę języka tak, jak nauczyłeś się języka polskiego czyli skutecznie.
Metodę tę opisywaliśmy ju ż przed laty w artykule
Metoda Birkenbihl nauki
języków
, mo żna j ą też poznać z ksi ążki
Jak szybko i łatwo nauczyć się
języka
(wyd. KOS).
W Polsce istnieje jak dot ąd tylko jeden autoryzowany ośrodek metody, który jest
jeszcze mało znany, więc podaję kontakt:
Celestyna Dominika Osiak
HOLOGRAM
, ul. Kremerowska 10/2, Kraków 31130,
tel. 0 509 389 100,
hologram@actn.com.pl
,
http://www.hologram.edu.pl
PQ4R
Strategia przeznaczona do uczenia się obszernych materiałów opracowana przez
psychologów Thomasa i Robinsona. Mo że mieć zastosowanie do nauki języków,
zwłaszcza przy opanowywaniu wi ększych tekst ów, przygotowywaniu do
egzaminów. Litery odnoszą się do sześciu kolejnych etapów strategii uczenia się
następujących po sobie. Preview (zapowiedź), czyli przeglądanie tekstu; question
(pytanie) to etap polegaj ący na stawianiu pyta ń do poszczeg ólnych cz ęści
materiału; reading (czytanie) tu nast ępuje uwa żne czytanie informacji w
poszukiwaniu odpowiedzi na postawione pytania; reflect (rozmy ślac, rozważać)
na tym etapie nale ży zastanowi ć się nad danym fragmentem, staraj ąc s i ę
zrozumieć g o w k o n t e k ście wiedzy wcze śniej nabytej; recite (recytowa ć,
deklamować), czyli aktualizacja nabytej wiedzy, mo żna jej dokonać powtarzając
głośno to, co zrozumieli śmy z danego fragmentu tekstu; ostatni etap to review
(przegląd), inaczej przegl ąd my ślowy materiału dobrze jeśli dokonamy go w
formie odpowiedzi na postawione w punkcie drugim pytania.
Metody "zdalne" , elearning
(tylko wybrane przykłady).
Skrivanek esolutions
to nowoczesna metoda nauki j ęzyków obcych oparta na
systemie nauczania blended learning. Jest to szkolenie łączone, wykorzystuj ące
nowoczesne technologie informatyczne (najczęściej Internet) jak i tradycyjne
metody nauczania. Podstaw ą nauczania s ą lekcje on line, uzupe łnione
tradycyjnymi spotkaniami z tutorem, pe łniącym funkcj ę nauczycielakonsultanta.
Połączenie zalet obu metod daje bardzo efektywne rezultaty, gdy ż wiedza i
umiejętności zdobyte podczas szkolenia on line są regularnie monitorowane przez
n a u c z y c i e l a i d o s k o n a l o n e p o d c z a s t r a d y c y j n y c h s p o t k a ń. > > > >
http://kadry.nf.pl/produkty/rus_561968.htm
Metoda zdalna "CEAC "
Szkoła zaoczna z tradycjami oferuje materia ły pisane i kasety, elektroniczny
przyrząd do sprawdzania poprawności odpowiedzi.
Metoda REFLEX (YOUNG DIGITAL)
Materiały pisane i płyty CD. Wykorzystanie systemu rozpoznawania mowy.
System szkole ń niestacjonarnych SSN
f i r m y 2 S i n a b a z i e p l a t f o r m y
LearningSpace (IBM/Lotus)
I inne patrz też artykuł "
Nauka języków przez Internet i telefon
".
Metody autorskie polskich autorów
, jak np.:
Metoda Broniarka
Oto jak opowiada o niej jeden z byłych uczniów:
"Zygmunt Broniarek, ...bardzo wiele lat temu, na łamach nie istniej ącego ju ż
tygodnika "Dooko ła Świata", publikowa ł cykl artyku łów "Jak nauczy łem si ę
siedmiu języków obcych".
Po kilku latach wyda ł książeczkę pod tym samym tytułem, a po kilku następnych
wznowił jej wydanie pt. "Jak nauczy łem si ę ośmiu j ęzyków obcych". Jego
codzienne lekcje mia ły podobny schemat zawsze czytanie na g łos, analiza
tekstu tłumaczenie (dosłowne i literackie) i to w obie strony (najpierw z obcego
na polski, a później z polskiego na obcy [metoda retlanslacji]). Po przejściu przez
wszystkie etapy ucz ący si ę znał na pamięć cały tekst, a co za tym idzie "wkute"
nowe s łówka i utrwalone regu ły gramatyczne. Z pewno ścią metoda ta wymaga
twórczego myślenia i prawdziwej aktywności studenta, ale trudy op łacają się, bo
nauka nie idzie w las. Wed ług Broniarka, kluczem do sukcesu jest sumienne
powtarzanie, uczenie się na pamięć i samodzielne, twórcze myślenie. Uczenie się
na pamięć nie otępia, lecz ćwiczy szare komórki podkreśla w swym poradniku".
Dostępna jest książka:
"Broniarek uczy j ęzyków 365 dni z angielskim
" (samouczek oparty na
metodzie pamięciowej).
Metoda Szkutnika
Profesor Leon Leszek Szkutnik znany jest od dziesi ęcioleci ze swych wielu
książek do nauki angielskiego. Mnie najbardziej utkwi ły w pami ęci ksi ążeczki
kieszonkowe (np. Express it in English, English Dialogues,...) ze schematami
krótkich dialog ów, gdzie by ł podany pewien zas ób s łów do wymiany. Nale żało
wręcz mechanicznie opanowa ć te powtarzalne, życiowe schematy. Profesor
zaleca także czytanie współczesnych powieści i prasy obcojęzycznej.
Niektóre książki są do dziś wznawiane, np.:
Mów i m y p o a n g i e l s k u . K u r s d l a p o c z ątkując y c h i średnio
zaawansowanych
.
Wiedza Powszechna, 2006.
Metoda Zbigniewa Brześkiewicza
podsumowana w ksi ążce "
Jak łatwo i skutecznie uczy ć się języków
obcych
" (Studio Astropsychologii
Istnieje jeszcze szereg innych metod nie zweryfikowanych dostatecznym
doświadczeniem oraz nienazwanych o k t órych napisz ę, gdy stan ą się
głośniejsze.
Patrz też liczne dyskusje na forach poświęconych językom.
Już p o n a p i s a n i u t e g o a r t y k u łu natrafi łe m w I n t e r n e c i e p o d a d r e s e m
http://ebib.oss.wroc.pl/2005/65/wojtczak.php
na obszerny artyku ł pt. "
Metody
nauki j ęzyków obcych
" z b o g a t ą bibliografią przedmiotu, z kt órego
zapożyczy łem parę celnych zdań. Polecam!
Na podstawie materia łów szk ół i z Internetu opracowa ł Leszek Korolkiewicz
redaktor Learn.net
Szukanie w sieci
(Google)
Szukaj w serwisie
zaawansowane
n
m
l
k
j
i
n
m
l
k
j
Powiadamiacz
Powiadom
znajomego o
tym serwisie!
(wpisz adres email
znajomego; będziesz mógł
jeszcze zredagować
wiadomo ść)
Prześlij
powiadom.4free.pl
Copyright 2003 08 Leszek Korolkiewicz
info (at) Learn.net
.
Kontakty
O nas
Polityka prywatno ści
Wsp ółpraca
Prawa autorskie
Autorzy
Licznik od 2.2005:
ZAINWESTUJ W SIEBIE!
w polskim internecie
za granic ą
Zakupy
Zam ów Newsletter
email
Zaloguj si ę
Login
Hasło
Nasze menu
Ponad 500
artyku łów patrz
Działy i pod dzia ły
Nowości i kronika
WPROWADZENIE
(strona g łówna)
English summary
Rozwój osobisty
Książki Anny
Wybrane artyku ły
Anny
Listy do Anny
Pomoce
motywacyjne
Archiwum
DobryTydzie ń
Zamów Dobry
TYdzień
Świat uczuć
Organizacja
siebie=efektywno ść
Zarz ądzanie wiedz ą
O myśleniu
Sprawno ści
umys łowe
NLP
Relaks, zdrowie,
ćwiczenia
Uczenie si ę
Kursy, seminaria,...
>>>
eBiznes
ePraca
Prezenty !
Polecamy
Różne
Rozrywka
Linki
Mój blog
Księga Go ści
Stopka
Metody nauki j ęzyk ów obcych
Metody nauki języków obcych szybki przegląd
Szkoły j ęzykowe prze ścigając si ę w reklamowaniu swoich usług używają wielu
określeń typu "metoda X", "rewelacyjna metoda Y"..., gdzie nie zawsze i nie dla
każdego jest czytelne, co ta metoda sobą przedstawia i czemu ma być lepsza od
innych.
Prawdopodobnie będą powstawały wciąż nowe metody, w tym niekonwencjonalne.
Pisaliśmy ju ż o metodzie
Super Memo
, troch ę o metodzie Łazanowa i
Sita
Learning
(nie tylko języki), o metodzie
V.F. Bikenbihl
(odnośniki będą podane
także dalej w omówieniu metod) i o licznych pomocach technicznych, jakie oferuje
nowa technika, Internet i telefony GSM. (np. artyku ły
Nauka j ęzyków z
wykorzystaniem...
,
Biofeedback
).
Metody klasyczne i nowsze oraz narz ędzia wsparcia ze strony Internetu, nagrań,
multimediów i t p . s ą coraz bardziej ze sob ą powiązane dlatego zalecam
równoległe zapoznanie si ę przynajmniej z pierwszym wspomnianym artyku łem,
który będzie okresowo aktualizowany pod kontem nowinek.
O skuteczności nauczania języka obcego decydują:
l
motywacja do nauki (ciekawość, włączanie elementów zabawy i
przyjemności, cele nauki, samoocena i ocena zewnętrzna postępów, ich
nagradzanie, itp.)
l
częsty kontakt z j ęzykiem zarówno w formach naturalnych (wiele źródeł i
form), jak i przez wykonywanie ćwiczeń
l
różnorodność ćwiczeń ich rodzajów i typów interakcji
l
chęć komunikowania się
l
dobór metody nauczania do założonych celów i własnych preferencji
(czasem trzeba wypróbować kilku zanim się trafi odpowiednio)
l
odpowiednie cechy charakteru (które tez można przy okazji wyrabiać):
cierpliwość, wytrwałość, pracowitość, odwaga mówienia mimo
niedoskonałości
l
wykorzystywanie zdobytych umiejętności i różne formy powtórek.
N a u k a j ęzyków w y k o r z y s t u j e w s p ółc z e s n e o s i ągnięc i a w z a k r e s i e
zapamiętywania i efektywnej nauki w og ól e , o k t órych pisali śmy w naszym
serwisie (np. artyku ły w dziale
Uczenie si ę
). Najbardziej znane są metody
mnemotechniczne, przydatne zwłaszcza przy zapamiętywaniu słówek.
Nauka słówek
Chociaż wkuwanie s łówek nie jest zalecane a przez niekt óre metody (np.
V.
Birkenbihl
) w r ęc z k r y t y k o w a n e , t o t r u d n o s i ę obyć bez jakiej ś formy
przyswajania słówek. Zacznijmy więc od tego.
Jeśli odwo łamy si ę do do świadczeń słynnych poliglot ów, to dochodzimy do
wniosku, że uparte wkuwanie na pami ęć jest ca łkiem skuteczn ą metodą. Np.
słynny Heinrich Schliemann zna ł 16 języków, uczy ł się ich samodzielnie, właśnie
wkuwając długie teksty i głośno je powtarzając.
Najprostsza, klasyczna recepta to: wkucie materiału, powtórzenie po 20 minutach,
powtórzenie po godzinie, powt órzenie po 24 godzinach (bez uprzedniego
powtórzenia po 24 godzinach zapominane jest oko ło 8 0 p r o c . t e g o , c o
przyswoiliśm y w c i ągu godziny), powt órzenie po tygodniu, powt órzenie po
miesiącu. Ale to wymaga du żej konsekwencji, dyscypliny, pracy. Szukamy więc
ułatwień i większej skuteczności.
Mnemotechnika zwiększa mo żliwości co najmniej kilkaset procent. Wi ększość
mnemotechnik wykorzystuje skojarzenia. Je że l i p o z n a j e s z n o w e s ło w a
uruchamiaj skojarzenia, zwłaszcza przyjemne i emocjonalne. Zaleca się technikę
zapamiętania słówek przez kojarzenia ich z obrazami, przez co pojęcia te łatwiej
dają się przyswajać i trwale zapadają w pamięci.
Ważne jest także uruchomienie pamięci logicznej.
Warto te ż wykorzystać fakt, że wi ększoś ć języków europejskich ma wiele
wspólnego z łaciną, która wywarła wpływ r ównież i na j ęzyk polski. Pozwala to
skutecznie kojarzy ć nowe s łowa, zwroty i wyra żenia. Oczywi ście uprzednia
znajomość któregoś z j ęzyków klasycznych pomnaża nasze możliwości tworzy
efekt kumulacji i synergii. Świadomość posiadanej wiedzy zmniejsza tak że l ęk
przed wypowiadaniem się.
Metoda fiszek
Nieśmiertelną metodą jest wypisywanie wyraz ów n a k a r t e c z k a c h , k t óre
rozwieszamy po mieszkaniu lub nosimy ze sob ą. Wtedy natykamy si ę na nie
wszędzie tam, gdzie je przyczepili śmy. Zdarzają się słowa, których znaczenia nie
może m y w żaden spos ób zapami ętać korzystne jest graficzne zilustrowanie
nowego wyrazu zgodnie z tym, co powiedziano o obrazowej naturze pamięci.
Krokiem dalej jest przygotowanie fiszek, na których piszemy słowo obce po jednej
stronie a jego t łumaczenie na odwrocie. Już w momencie tworzenia karteczki ze
słówkami zaczynamy się ich uczyć.
Dalej zabawa polega na tym, że przy wi ększej ilo ści karteczek np. 200 sztuk,
wyciągamy w ciemno karteczk ę, patrzymy od strony polskiej i odtwarzamy
znaczenie i brzmienie obce i tak na zmianę raz od polskiej raz od obcej strony.
Istnieją fiszki kompletnie opracowane dla ka żdego poziomu zaawansowania i
posegregowane tematycznie (u łatwia bardzo nauk ę blokami) dostępne w
księgarniach i np. na
http://www.fiszki.pl
Patrz też serwis
www.slowka.pl
.
Ale nauka s łówek to dopiero pocz ątek i tylko cz ęść umiejętności j ęzykowych.
Osobiście zachęcam bardziej by oprócz uczenia si ę pojedynczych słówek uczy ć
się całych zda ń na pami ę ć używania s łówek we w łaściwych kontekstach.
Szczegóły teoretyczne i praktyczne znajdziecie np. na
www.isel.edu.pl
.
Patrz opis metod uczenia się słówek w książce
Słówka angielskie
.
Zanim przejdziemy do "regularnych metod", jeszcze par ę banalnych ale
wartościowych zaleceń:
Dobrą metodą na nauk ę słownictwa jest rozwi ązywanie krzy żówek, r óżnego
rodzaju gry itd. Tak że (dla bardziej zaawansowanych) dobrym sposobem jest
czytanie prasy w danym j ęzyku. Nie trzeba jej koniecznie kupowa ć, wystarczy
odwiedzić strony wybranego czasopisma w Internecie. Znane tytu ły posiadaj ą
swoje witryny, gdzie udostępniają treść.
Istnieją też liczne k ąc i k i j ęz y k o w e i p o m o c e w p r a s i e p o l s k i e j , o r a z
wyspecjalizowane czasopisma kontynuuj ąc e t r a d y c j e " Mozaiki" . W l a t a c h
młodości korzysta łem z wielu książek, które na podobieństwo podręczników miały
teksty angielskie z t łumaczeniami i słowniczkami. Ciekawostką jest to, że część
z nich mo żna by ło kupi ć w ksi ęgarni radzieckiej za śmieszne pieniądze miały
one s łowniczki angielsko rosyjskie uczyłem si ę więc w ten spos ób dw óch
języków naraz. A ż kusi mnie by sprawdzi ć czy takie wydawnictwa są jeszcze u
nas dostępne.
Wybrane metody nauczania języków
Poniżej pokrótce o najbardziej popularnych w Polsce metodach głównie wg ofert
wybranych szkół językowych. Cz ęsto trudno oddzielić od siebie metodyki od form
i sposob ów organizacji zaj ęć. Bywa, że kursy j ęzykowe r óżnią się nazwą
(handlową), ale są podobne metodycznie.
Nie jest celem tego artyku łu ocenia ć poszczególne metody i kursy ani dawa ć
wskazówki, którą metodę wybrać ...
Zresztą, nie ma metody, nauczyciela oraz sposobu nauki idealnego dla
wszystkich. Ka żd y z n a s u c z y s i ę inaczej i w r óżnym stopniu i odmiennie
przyswaja wiedzę. Jedni są wzrokowcami, inni słuchowcami itd. Jedne metody są
lepsze dla dzieci i m łodych, inne dla doros łych. Ka żdy musi znale źć własną
najskuteczniejszą metodę. Ważna jest systematyczno ść i powtarzanie. R óżne
mogą być cele nauki.
Uczyć można się zarówno na kursach jak i samodzielnie. Nauka samodzielna ma
swoje zalety uczymy si ę kiedy i jak chcemy. Jest to forma bardzo wygodna: nie
trzeba wychodzić z domu, nauk ę też można rozpocząć w dogodnym dla siebie
terminie, przeznaczyć na nią tyle czasu, ile chcemy i uczy ć się niekonieczne w
regularny sposób. Ale wymaga to samodyscypliny i motywacji.
Niezależnie od metody ważne i czasami wystarczające jest znalezienie dobrego
nauczyciela.
Można zaryzykowa ć twierdzenie, że na wynik nauki j ęzyka ma wp ływ nie tyle
jakaś specyficzna metoda, lecz to, czy uczymy się pod przymusem, czy w formie
zabawy intelektualnej. Praca poprzez zabaw ę powoduje, i ż nie odczuwamy
zmęczenia ani znużenia i angażujemy pełniej swój m ózg.
Metoda Berlitza
W tej klasycznej metodzie (tzw. bezpo średniej) w og óle nie u żywa si ę języka
rodzimego uczniów, niczego się nie tłumaczy, a zajęcia polegają na konwersacji.
Metoda ta jest wsp ółcześnie kontynuowana i rozwijana z udoskonaleniami pod
wieloma nazwami (patrz dalej).
Metoda (Robina) Callana
Popularna na całym świecie i w Polsce, opracowana w Wielkiej Brytanii. Polega
na tym, że słuchacz uczy się angielskiego tak, jak nauczył się języka ojczystego.
Najpierw poznaje s łownictwo ze s łuchu, uczy si ę je rozpoznawać i rozumieć w
zdaniach. Nast ępnie opanowuje wymow ę. Ważne s ą systematyczne powt órki.
Materiał danej lekcji jest powtarzany tak d ługo, a ż nie zostanie opanowany
przynajmniej w 70% w ćwiczeniach przeprowadzanych przez studenta i ucznia
poprzez proces b łyskawicznych prostych pyta ń i odpowiedzi (Lektor m ówi z
prędkością ponad 200 s łów na minut ę). Student mówi i s łucha przez ca ły czas
lekcji czterokrotnie więcej niż stosując jakąkolwiek inną formę nauki języka. Przy
takim tempie nauki wykorzystywane s ą partie m ózgu odpowiedzialne za
podświadome zdobywanie wiedzy. Tempo wypowiadanych s łów powoduje u
słuchacza tak że wy ćwiczenie refleksu w m ówieniu po angielsku, a tym samym
zaczyna on myśleć bezpośrednio w tym języku.
Proces nauczania zachodzi w ma łych grupach licz ących od 6 14 uczni ów.
Uczniowie nie wykonuj ą prac domowych, a przez ca ły czas trwania zaj ęć
rozmawiają po angielsku. Dzi ęki ci ągłym rozmowom w tym j ęzyku s łuchacze
przełamują lęk p r z e d m ówieniem. Odpowiadając automatycznie na pytania
pozbywają się nawyku tłumaczenia w myślach wypowiadanych i słuchanych zdań
co sprawia, że rozmowa staje się naturalną czynnością. Dopiero później, w trakcie
czytania, ucze ń poznaje jego pisowni ę, która utrwalana jest poprzez pisanie
dyktand.
Szkoła Callana uwa żana jest za najwi ększą szkołę, nie tylko w Londynie, ale
również w Europie. Nie wymaga specjalnego wyposa żenia, dodatkowych
materiałów dydaktycznych: zeszytów ćwiczeń, kaset audio i video.
Nieco podobna jest
Metoda pytań i odpowiedzi "AKADEMII NAUKI"
Specjalnie opracowany system powtórek sprawia, że nawet mniej zdolni uczniowie
zapamiętują materiał i s ą w stanie odpowiedzieć na zadawane pytania. Szybkie
tempo prowadzenia zaj ęć eliminuje zwyczaj t łumaczenia w my ślach i kszta łci
umiejętnośc i m y śl e n i a w o b c y m j ęz y k u . C z ęste zmiany lektor ów u c z ą
zrozumienia różnych akcent ów i intonacji. Lektorzy u żywają gestów, mimik, s ą
ciągle są w ruchu by zainteresować, czasem rozśmieszyć.
Metoda komunikacyjna (komunikatywna,
różne warianty
)
Język jest narz ędziem komunikacji i to za łożenie le ży u podstaw metody
komunikatywnej.
Nacisk k ładzie si ę na to , aby ucze ń potrafił się dogadać w różnych sytuacjach
życia codziennego. Na zaj ęciach aran żuje si ę scenki , w kt órych uczniowie
odgrywają różne role
Wykorzystuje si ę obszerne zasoby oryginalnych materiałów słuchanych, teksty w
oryginale, obecno ś ć lektorów o b c o j ęzycznych, konwersacyjne spotkania
tematyczne w miłej atmosferze i bez stresu.
Stosuje si ę tzw. task based learning, gdzie ucz ącemu si ę stawia si ę zadania
charakterystyczne dla prawdziwych sytuacji życiowych, w kt órych musi si ę on
posługiwać językiem obcym w celu znalezienia okre ślonego rozwiązania. W
swojej odmianie jest to odmiana METODY ŁĄCZĄCEJ NAUK Ę Z ZABAWĄ, w
której zaj ęcia prowadzi si ę tak, aby mo żna dobrze si ę na nich bawi ć. Można
więc , np. doskonalić angielski podczas warsztatów teatralnych .
Nacisk na zabawę kładzie
Metoda Helen Doron
Metoda przeznaczona głównie dla ma łych dzieci, kt óre mają się uczyć podczas
zabawy. Dziecko słyszy powtarzane w nieskończoność słowa czy zwroty. Nauka
zaczyna si ę od poznawania j ęzyka m ówionego. Dzieci s łuchają na zaj ęciach
nagrań albo lektorki, a w domu odrabiaj ą pracę domową, słuchając nagranego
materiału z kaset podczas zabawy albo przed za śnięciem. Przynosi świetne
rezultaty, zgodnie z założeniem, że im wcześniej zacznie się naukę, tym lepiej.
Dla m łodzieży (i doros łych) mo żna poleci ć takie formy kurs ów lub materia łów,
które s ą atrakcyjne z punktu zainteresowań uczniów. Przyk ładowo mogą to być
teksty popularnych piosenek ulubionych artystów. Tłumaczenie tych tekst ów to
połączenie przyjemnego z pożytecznym.
Przypomnijmy, że profesor Leon Leszek Szkutnik napisa ł kiedyś podręcznik
"Lyrics" oparty na tekstach piosenek. Teksty i t łumaczenia piosenek mo żna
znaleźć w wielu miejscach Internetu, np. w portalu Gazeta.pl można je znaleźć w
opracowaniu Wojciecha Manna.
Z kolei Stefan Garczy ński wyda ł swoje Attractive Exercises d o n a u k i j .
angielskiego sk ładające si ę ze z łotych my śli, aforyzm ów i anegdot można
powiedzieć, że n a u k a z t e j k s i ążki jest zabaw ą i przyjemno ścią, a tak że
obocznym pożytkiem i zasobem, którym można zabłysnąć towarzysko.
Metoda szkoły "OPENING"
(jest to mi ędzynarodowa sie ć ok. 250 plac ówek w Europie, z zarz ądem w
Hiszpanii. Są też szkoły franszyzy w Polsce). Metoda podobna do ww. metod
komunikatywnych.
Ma kilkanaście poziomów na kt óre kwalifikuje test wst ępny. Zajęcia odbywają się
w dowolnie wybranych porach i porcjach wybranych przez klienta (atut wygody).
Naśladowanie naturalnego cyklu nauki dziecka najpierw os łuchanie, potem
mówienie, potem pisanie a na końcu trochę gramatyki. Głównym narzędziem jest
film fabularny w niedużych porcjach symulacja pobytu ucznia za granic ą także
dzięki elementom interaktywności.
Radykalną formą metody komunikatywnej jest tzw.
"Całkowite zanurzenie"
.
Zajęcia konwersacyjne trwaj ące ca ły dzie ń. Pozwala ona na zapoznanie si ę i
posługiwanie si ę językiem obcym w najr óżniejszych codziennych sytuacjach.
Inicjatorzy tej metody chcieli, aby zaj ęcia odbywały się od rana do wieczora także
podczas posiłków. Każda sytuacja, nawet zamawianie dania, odbywa się w języku
obcym.
Metodę stosuje się, gdy trzeba błyskawicznie opanować język obcy , a ma się tak
mało czasu , że na kurs przyspieszony jest już za późno. Niestety tylko niektórzy
są na tyle dyspozycyjni, aby uczestniczy ć w takich kursach, imituj ących
przebywanie za granicą.
Można oczywiście "zanurzyć się" przez wyjechanie na kilka miesi ęcy czy d łużej
za granicę prawdopodobnie koszty tego są mniejsze niż ileś lat kursu w Polsce,
a efekty większe.
Metoda dualna
Kurs prowadzą na przemian polski lektor i native speaker. Na zajęciach z polskim
lektorem uczniowie poznaj ą nowy materia ł , ćwiczą gramatykę , pisownię,
tłumaczą teksty. Materiał omówiony podczas lekcji utrwala się następnie podczas
konwersacji.
Metoda Wilka
To metoda j ęzyka m ówionego "bez wkuwania". Zaj ęcia z jej wykorzystaniem
trwają 90 minut i odbywaj ą się w grupie czteroosobowej. Każda z os ób podczas
zajęć ma wypowiedzieć ok. 300 zda ń. Zapamiętywalność materiału mie ści si ę
ponoć w granicach 60 proc. Podczas lekcji ka żdy ucze ń jest zobowi ązany do
wyłapywania b łędów koleg ów i k o r y g o w a n i a i c h , c o z w i ększa znacznie
świadomość językową słuchaczy.
"Accelerated Learning"
metoda uczenia si ę, również języków obcych, z elementami sugestopedii
Georgi Łazanova. Wykorzystano fakt, że w dziewięćdziesięciu procentach języka
mówionego używa si ę zaledwie 2 000 do 3 000 s łów. Jeżeli więc nauczymy si ę
dobrze je rozumie ć i biegle stosowa ć, będziemy mogli w miar ę swobodnie
porozumieć się w obcym j ęzyku. Kurs Accelerated Learning uczenia j ęzyków
obcych opiera się właśnie na nauce tych dw óch tysi ącach podstawowych słów.
Stworzono z nich dwana ście r óżnych scenek czy sytuacji sk ładających si ę na
dwunastoaktową "sztukę", która pojawia się w "KSIĄŻCE", "S ŁUCHOWISKU" i w
"MAPACH PAMIĘCI".W ten spos ób j ęzyk dociera do wszystkich os ób o r óżnej
modalnosci (wg NLP):
Wzrokowców (Książka i Mapy Pamięci),
Słuchowców (Słuchowisko),
Kinestetyków (Kaseta Video oraz Gry).
Tandem Courses (system partnerski)
Internetowa baza danych os ób, kt óre ch ętnie b ędą uczyły swojego ojczystego
języka w zamian za nauk ę języka polskiego na zasadach: "j ęzyk za j ęzyk".
Twór c a m i t e j b a z y j e s t Erasmus Student Network i Niezale żne Zrzeszenie
Studentów Szko ły G łównej Handlowej. Baza ma za zadanie "skojarzenie"
wszystkich, kt órzy w tej formie chc ą uczyć innych i jednocze śnie uczyć się od
innych r óżnych j ęzyków. Oferty "Tandem Courses" s ą dostępne na stronie:
Nauka j ęzyka obcego w systemie partnerskim, jest jedn ą z otwartych, tzw.
"pozaszkolnych" form pracy nad j ęzykiem. Niezale żność uczących si ę polega
także n a t y m , że to oni okre ślają program nauczania, zgodnie z w łasnymi
potrzebami.
W z a j e m n a n a u k a p o l e g a n a b e z p łatnych korepetycjach. Na stronach
internetowych po święconych nauce j ęzyków obcych mo żna znale ź ć adresy
mailowe os ób z c a łego świata, kt óre poszukuj ą chętnych do prowadzenia
korespondencji w danym j ęzyku lub w łaśnie dwujęzycznie. Idea ta przypomina
tzw.
.
Jeżeli masz środki, kt óre umożliwiają ci udzia ł w kursie j ęzykowym za granic ą
skorzystaj z okazji. Poznasz nie tylko j ęzyk, ale i kultur ę danego kraju. Możesz
również uczestniczyć w programach typu work and travel.
Różne metody "podświadomościowe"
Bazują one na odkryciach Łazanova dotyczących tzw. superlearningu i Sperry'ego
o zróżnicowaniu półkul mózgowych.
Wykorzystują s t a n y świadomośc i " a l f a " l u b n a w e t " n i ższe" i odpowiednie
urządzenia/taśmy jak: Alfatron, HS (Monroe), SynchroAlfa1 (Athanor), Holosync
(Centerpointe) itd.
Ukazało si ę wiele prac naukowych wykazuj ących, że w tym stanie szybciej
zapamiętujemy do pami ęci d ługotrwałej. Metoda ta ma jednak r ównież swoje
wady. U żytkownicy w g łębokim stanie relaksu cz ęsto zamiast si ę uczyć...
zasypiają.
Desugestopedia
Zaawansowana metoda nauki j ęzyków obcych i r óżnych innych przedmiot ów.
Początki si ęgają 1964r., gdy powsta ła sugestopedia profesora. G. Lozanova.
Najczęśc i e j j e s t s t o s o w a n a w n a u c e j ęzyków o b c y c h , p r z e c i ęt n i e j ą
przyspieszając 5krotnie.
>>>>
http://www.suggestopedia.org/main/index.php?Lang=pl
W szczególności znany w Polsce jest
SITA Learning System
system s łużący g łównie do nauki j ęzyków obcych,
choć nie tylko.
Tę metodę przedstawia nasz artykulik
Sita Learning
,
Biofeedback
oraz np.
artykuł przeglądowy wymieniony na końcu tego artykułu. W skrócie: nauka języka
obcego zaczyna si ę po osi ągnięciu stanu relaksu przy pomocy specjalnego
urządzenia biofeedback i opiera się na założeniach sugestopedii. Pierwsza faza,
tzw. inicjacja (ok.20 minut), polega na przeczytaniu z podr ęcznika dialogu po
polsku, a nast ępnie jednokrotnym wys łuchaniu go w j ęzyku obcym, śledząc
obcojęzyczny tekst w podr ęczniku. Druga faza, tzw. zapami ętywanie, jest ju ż
bardziej skomplikowana i trwa dwa razy d łużej. Nale ży wprowadzić się w stan
relaksu, odsłuchać bez przerwy lekcji z kasety, a nast ępnie przez około 10 minut
pozostać w stanie relaksu. Te 10 minut jest uwa żane za bardzo istotne dla
zapamiętywania. Trzecia faza, tzw. aktywizacja, to ćwiczenia z podręcznika, np.
układanie dialogów do scenek. Czwarta i ostatnia faza, trwająca około 40 minut, to
powtórzenie fazy zapamiętywania z poprzedniej lekcji w stanie relaksu.
Prowadzone s ą badania naukowe na temat dzia łania pami ęci w tzw. stanie
głębokiego relaksu.
Metoda Very F.Birkenbihl
czyli "nauka dla zabieganych"
Metoda Birkenbihl (przez niekt órych uwa żana za rewelacyjn ą) wykorzystuje
zdolność mózgu do chłonięcia informacji poza świadomością. Wymaga w jednej z
faz odpowiednio przygotowanych materia łów pisanych. Mo że by ć stosowana
przez samouk ów. Jest przeznaczona dla wszystkich, kt órzy chc ą inteligentnie
wykorzystać zajęty czas. Na zaj ęciach s łuchasz tekstu z uwagą i zrozumieniem.
W pracy, domu, kiedy tylko jeste ś zajęty słuchasz tekstu pasywnie, czyli W
TLE. Dzi ęki temu zapami ętujesz doskonale wyra żenia i frazy oraz intonacj ę
uczysz si ę języka tak, jak nauczyłeś się języka polskiego czyli skutecznie.
Metodę tę opisywaliśmy ju ż przed laty w artykule
Metoda Birkenbihl nauki
języków
, mo żna j ą też poznać z ksi ążki
Jak szybko i łatwo nauczyć się
języka
(wyd. KOS).
W Polsce istnieje jak dot ąd tylko jeden autoryzowany ośrodek metody, który jest
jeszcze mało znany, więc podaję kontakt:
Celestyna Dominika Osiak
HOLOGRAM
, ul. Kremerowska 10/2, Kraków 31130,
tel. 0 509 389 100,
hologram@actn.com.pl
,
http://www.hologram.edu.pl
PQ4R
Strategia przeznaczona do uczenia się obszernych materiałów opracowana przez
psychologów Thomasa i Robinsona. Mo że mieć zastosowanie do nauki języków,
zwłaszcza przy opanowywaniu wi ększych tekst ów, przygotowywaniu do
egzaminów. Litery odnoszą się do sześciu kolejnych etapów strategii uczenia się
następujących po sobie. Preview (zapowiedź), czyli przeglądanie tekstu; question
(pytanie) to etap polegaj ący na stawianiu pyta ń do poszczeg ólnych cz ęści
materiału; reading (czytanie) tu nast ępuje uwa żne czytanie informacji w
poszukiwaniu odpowiedzi na postawione pytania; reflect (rozmy ślac, rozważać)
na tym etapie nale ży zastanowi ć się nad danym fragmentem, staraj ąc s i ę
zrozumieć g o w k o n t e k ście wiedzy wcze śniej nabytej; recite (recytowa ć,
deklamować), czyli aktualizacja nabytej wiedzy, mo żna jej dokonać powtarzając
głośno to, co zrozumieli śmy z danego fragmentu tekstu; ostatni etap to review
(przegląd), inaczej przegl ąd my ślowy materiału dobrze jeśli dokonamy go w
formie odpowiedzi na postawione w punkcie drugim pytania.
Metody "zdalne" , elearning
(tylko wybrane przykłady).
Skrivanek esolutions
to nowoczesna metoda nauki j ęzyków obcych oparta na
systemie nauczania blended learning. Jest to szkolenie łączone, wykorzystuj ące
nowoczesne technologie informatyczne (najczęściej Internet) jak i tradycyjne
metody nauczania. Podstaw ą nauczania s ą lekcje on line, uzupe łnione
tradycyjnymi spotkaniami z tutorem, pe łniącym funkcj ę nauczycielakonsultanta.
Połączenie zalet obu metod daje bardzo efektywne rezultaty, gdy ż wiedza i
umiejętności zdobyte podczas szkolenia on line są regularnie monitorowane przez
n a u c z y c i e l a i d o s k o n a l o n e p o d c z a s t r a d y c y j n y c h s p o t k a ń. > > > >
http://kadry.nf.pl/produkty/rus_561968.htm
Metoda zdalna "CEAC "
Szkoła zaoczna z tradycjami oferuje materia ły pisane i kasety, elektroniczny
przyrząd do sprawdzania poprawności odpowiedzi.
Metoda REFLEX (YOUNG DIGITAL)
Materiały pisane i płyty CD. Wykorzystanie systemu rozpoznawania mowy.
System szkole ń niestacjonarnych SSN
f i r m y 2 S i n a b a z i e p l a t f o r m y
LearningSpace (IBM/Lotus)
I inne patrz też artykuł "
Nauka języków przez Internet i telefon
".
Metody autorskie polskich autorów
, jak np.:
Metoda Broniarka
Oto jak opowiada o niej jeden z byłych uczniów:
"Zygmunt Broniarek, ...bardzo wiele lat temu, na łamach nie istniej ącego ju ż
tygodnika "Dooko ła Świata", publikowa ł cykl artyku łów "Jak nauczy łem si ę
siedmiu języków obcych".
Po kilku latach wyda ł książeczkę pod tym samym tytułem, a po kilku następnych
wznowił jej wydanie pt. "Jak nauczy łem si ę ośmiu j ęzyków obcych". Jego
codzienne lekcje mia ły podobny schemat zawsze czytanie na g łos, analiza
tekstu tłumaczenie (dosłowne i literackie) i to w obie strony (najpierw z obcego
na polski, a później z polskiego na obcy [metoda retlanslacji]). Po przejściu przez
wszystkie etapy ucz ący si ę znał na pamięć cały tekst, a co za tym idzie "wkute"
nowe s łówka i utrwalone regu ły gramatyczne. Z pewno ścią metoda ta wymaga
twórczego myślenia i prawdziwej aktywności studenta, ale trudy op łacają się, bo
nauka nie idzie w las. Wed ług Broniarka, kluczem do sukcesu jest sumienne
powtarzanie, uczenie się na pamięć i samodzielne, twórcze myślenie. Uczenie się
na pamięć nie otępia, lecz ćwiczy szare komórki podkreśla w swym poradniku".
Dostępna jest książka:
"Broniarek uczy j ęzyków 365 dni z angielskim
" (samouczek oparty na
metodzie pamięciowej).
Metoda Szkutnika
Profesor Leon Leszek Szkutnik znany jest od dziesi ęcioleci ze swych wielu
książek do nauki angielskiego. Mnie najbardziej utkwi ły w pami ęci ksi ążeczki
kieszonkowe (np. Express it in English, English Dialogues,...) ze schematami
krótkich dialog ów, gdzie by ł podany pewien zas ób s łów do wymiany. Nale żało
wręcz mechanicznie opanowa ć te powtarzalne, życiowe schematy. Profesor
zaleca także czytanie współczesnych powieści i prasy obcojęzycznej.
Niektóre książki są do dziś wznawiane, np.:
Mów i m y p o a n g i e l s k u . K u r s d l a p o c z ątkując y c h i średnio
zaawansowanych
.
Wiedza Powszechna, 2006.
Metoda Zbigniewa Brześkiewicza
podsumowana w ksi ążce "
Jak łatwo i skutecznie uczy ć się języków
obcych
" (Studio Astropsychologii
Istnieje jeszcze szereg innych metod nie zweryfikowanych dostatecznym
doświadczeniem oraz nienazwanych o k t órych napisz ę, gdy stan ą się
głośniejsze.
Patrz też liczne dyskusje na forach poświęconych językom.
Już p o n a p i s a n i u t e g o a r t y k u łu natrafi łe m w I n t e r n e c i e p o d a d r e s e m
http://ebib.oss.wroc.pl/2005/65/wojtczak.php
na obszerny artyku ł pt. "
Metody
nauki j ęzyków obcych
" z b o g a t ą bibliografią przedmiotu, z kt órego
zapożyczy łem parę celnych zdań. Polecam!
Na podstawie materia łów szk ół i z Internetu opracowa ł Leszek Korolkiewicz
redaktor Learn.net
Szukanie w sieci
(Google)
Szukaj w serwisie
zaawansowane
n
m
l
k
j
i
n
m
l
k
j
Powiadamiacz
Powiadom
znajomego o
tym serwisie!
(wpisz adres email
znajomego; będziesz mógł
jeszcze zredagować
wiadomo ść)
Prześlij
powiadom.4free.pl
Copyright 2003 08 Leszek Korolkiewicz
info (at) Learn.net
.
Kontakty
O nas
Polityka prywatno ści
Wsp ółpraca
Prawa autorskie
Autorzy
Licznik od 2.2005:
ZAINWESTUJ W SIEBIE!
w polskim internecie
za granic ą
Zakupy
Zam ów Newsletter
email
Zaloguj si ę
Login
Hasło
Nasze menu
Ponad 500
artyku łów patrz
Działy i pod dzia ły
Nowości i kronika
WPROWADZENIE
(strona g łówna)
English summary
Rozwój osobisty
Książki Anny
Wybrane artyku ły
Anny
Listy do Anny
Pomoce
motywacyjne
Archiwum
DobryTydzie ń
Zamów Dobry
TYdzień
Świat uczuć
Organizacja
siebie=efektywno ść
Zarz ądzanie wiedz ą
O myśleniu
Sprawno ści
umys łowe
NLP
Relaks, zdrowie,
ćwiczenia
Uczenie si ę
Kursy, seminaria,...
>>>
eBiznes
ePraca
Prezenty !
Polecamy
Różne
Rozrywka
Linki
Mój blog
Księga Go ści
Stopka
Metody nauki j ęzyk ów obcych
Metody nauki języków obcych szybki przegląd
Szkoły j ęzykowe prze ścigając si ę w reklamowaniu swoich usług używają wielu
określeń typu "metoda X", "rewelacyjna metoda Y"..., gdzie nie zawsze i nie dla
każdego jest czytelne, co ta metoda sobą przedstawia i czemu ma być lepsza od
innych.
Prawdopodobnie będą powstawały wciąż nowe metody, w tym niekonwencjonalne.
Pisaliśmy ju ż o metodzie
Super Memo
, troch ę o metodzie Łazanowa i
Sita
Learning
(nie tylko języki), o metodzie
V.F. Bikenbihl
(odnośniki będą podane
także dalej w omówieniu metod) i o licznych pomocach technicznych, jakie oferuje
nowa technika, Internet i telefony GSM. (np. artyku ły
Nauka j ęzyków z
wykorzystaniem...
,
Biofeedback
).
Metody klasyczne i nowsze oraz narz ędzia wsparcia ze strony Internetu, nagrań,
multimediów i t p . s ą coraz bardziej ze sob ą powiązane dlatego zalecam
równoległe zapoznanie si ę przynajmniej z pierwszym wspomnianym artyku łem,
który będzie okresowo aktualizowany pod kontem nowinek.
O skuteczności nauczania języka obcego decydują:
l
motywacja do nauki (ciekawość, włączanie elementów zabawy i
przyjemności, cele nauki, samoocena i ocena zewnętrzna postępów, ich
nagradzanie, itp.)
l
częsty kontakt z j ęzykiem zarówno w formach naturalnych (wiele źródeł i
form), jak i przez wykonywanie ćwiczeń
l
różnorodność ćwiczeń ich rodzajów i typów interakcji
l
chęć komunikowania się
l
dobór metody nauczania do założonych celów i własnych preferencji
(czasem trzeba wypróbować kilku zanim się trafi odpowiednio)
l
odpowiednie cechy charakteru (które tez można przy okazji wyrabiać):
cierpliwość, wytrwałość, pracowitość, odwaga mówienia mimo
niedoskonałości
l
wykorzystywanie zdobytych umiejętności i różne formy powtórek.
N a u k a j ęzyków w y k o r z y s t u j e w s p ółc z e s n e o s i ągnięc i a w z a k r e s i e
zapamiętywania i efektywnej nauki w og ól e , o k t órych pisali śmy w naszym
serwisie (np. artyku ły w dziale
Uczenie si ę
). Najbardziej znane są metody
mnemotechniczne, przydatne zwłaszcza przy zapamiętywaniu słówek.
Nauka słówek
Chociaż wkuwanie s łówek nie jest zalecane a przez niekt óre metody (np.
V.
Birkenbihl
) w r ęc z k r y t y k o w a n e , t o t r u d n o s i ę obyć bez jakiej ś formy
przyswajania słówek. Zacznijmy więc od tego.
Jeśli odwo łamy si ę do do świadczeń słynnych poliglot ów, to dochodzimy do
wniosku, że uparte wkuwanie na pami ęć jest ca łkiem skuteczn ą metodą. Np.
słynny Heinrich Schliemann zna ł 16 języków, uczy ł się ich samodzielnie, właśnie
wkuwając długie teksty i głośno je powtarzając.
Najprostsza, klasyczna recepta to: wkucie materiału, powtórzenie po 20 minutach,
powtórzenie po godzinie, powt órzenie po 24 godzinach (bez uprzedniego
powtórzenia po 24 godzinach zapominane jest oko ło 8 0 p r o c . t e g o , c o
przyswoiliśm y w c i ągu godziny), powt órzenie po tygodniu, powt órzenie po
miesiącu. Ale to wymaga du żej konsekwencji, dyscypliny, pracy. Szukamy więc
ułatwień i większej skuteczności.
Mnemotechnika zwiększa mo żliwości co najmniej kilkaset procent. Wi ększość
mnemotechnik wykorzystuje skojarzenia. Je że l i p o z n a j e s z n o w e s ło w a
uruchamiaj skojarzenia, zwłaszcza przyjemne i emocjonalne. Zaleca się technikę
zapamiętania słówek przez kojarzenia ich z obrazami, przez co pojęcia te łatwiej
dają się przyswajać i trwale zapadają w pamięci.
Ważne jest także uruchomienie pamięci logicznej.
Warto te ż wykorzystać fakt, że wi ększoś ć języków europejskich ma wiele
wspólnego z łaciną, która wywarła wpływ r ównież i na j ęzyk polski. Pozwala to
skutecznie kojarzy ć nowe s łowa, zwroty i wyra żenia. Oczywi ście uprzednia
znajomość któregoś z j ęzyków klasycznych pomnaża nasze możliwości tworzy
efekt kumulacji i synergii. Świadomość posiadanej wiedzy zmniejsza tak że l ęk
przed wypowiadaniem się.
Metoda fiszek
Nieśmiertelną metodą jest wypisywanie wyraz ów n a k a r t e c z k a c h , k t óre
rozwieszamy po mieszkaniu lub nosimy ze sob ą. Wtedy natykamy si ę na nie
wszędzie tam, gdzie je przyczepili śmy. Zdarzają się słowa, których znaczenia nie
może m y w żaden spos ób zapami ętać korzystne jest graficzne zilustrowanie
nowego wyrazu zgodnie z tym, co powiedziano o obrazowej naturze pamięci.
Krokiem dalej jest przygotowanie fiszek, na których piszemy słowo obce po jednej
stronie a jego t łumaczenie na odwrocie. Już w momencie tworzenia karteczki ze
słówkami zaczynamy się ich uczyć.
Dalej zabawa polega na tym, że przy wi ększej ilo ści karteczek np. 200 sztuk,
wyciągamy w ciemno karteczk ę, patrzymy od strony polskiej i odtwarzamy
znaczenie i brzmienie obce i tak na zmianę raz od polskiej raz od obcej strony.
Istnieją fiszki kompletnie opracowane dla ka żdego poziomu zaawansowania i
posegregowane tematycznie (u łatwia bardzo nauk ę blokami) dostępne w
księgarniach i np. na
http://www.fiszki.pl
Patrz też serwis
www.slowka.pl
.
Ale nauka s łówek to dopiero pocz ątek i tylko cz ęść umiejętności j ęzykowych.
Osobiście zachęcam bardziej by oprócz uczenia si ę pojedynczych słówek uczy ć
się całych zda ń na pami ę ć używania s łówek we w łaściwych kontekstach.
Szczegóły teoretyczne i praktyczne znajdziecie np. na
www.isel.edu.pl
.
Patrz opis metod uczenia się słówek w książce
Słówka angielskie
.
Zanim przejdziemy do "regularnych metod", jeszcze par ę banalnych ale
wartościowych zaleceń:
Dobrą metodą na nauk ę słownictwa jest rozwi ązywanie krzy żówek, r óżnego
rodzaju gry itd. Tak że (dla bardziej zaawansowanych) dobrym sposobem jest
czytanie prasy w danym j ęzyku. Nie trzeba jej koniecznie kupowa ć, wystarczy
odwiedzić strony wybranego czasopisma w Internecie. Znane tytu ły posiadaj ą
swoje witryny, gdzie udostępniają treść.
Istnieją też liczne k ąc i k i j ęz y k o w e i p o m o c e w p r a s i e p o l s k i e j , o r a z
wyspecjalizowane czasopisma kontynuuj ąc e t r a d y c j e " Mozaiki" . W l a t a c h
młodości korzysta łem z wielu książek, które na podobieństwo podręczników miały
teksty angielskie z t łumaczeniami i słowniczkami. Ciekawostką jest to, że część
z nich mo żna by ło kupi ć w ksi ęgarni radzieckiej za śmieszne pieniądze miały
one s łowniczki angielsko rosyjskie uczyłem si ę więc w ten spos ób dw óch
języków naraz. A ż kusi mnie by sprawdzi ć czy takie wydawnictwa są jeszcze u
nas dostępne.
Wybrane metody nauczania języków
Poniżej pokrótce o najbardziej popularnych w Polsce metodach głównie wg ofert
wybranych szkół językowych. Cz ęsto trudno oddzielić od siebie metodyki od form
i sposob ów organizacji zaj ęć. Bywa, że kursy j ęzykowe r óżnią się nazwą
(handlową), ale są podobne metodycznie.
Nie jest celem tego artyku łu ocenia ć poszczególne metody i kursy ani dawa ć
wskazówki, którą metodę wybrać ...
Zresztą, nie ma metody, nauczyciela oraz sposobu nauki idealnego dla
wszystkich. Ka żd y z n a s u c z y s i ę inaczej i w r óżnym stopniu i odmiennie
przyswaja wiedzę. Jedni są wzrokowcami, inni słuchowcami itd. Jedne metody są
lepsze dla dzieci i m łodych, inne dla doros łych. Ka żdy musi znale źć własną
najskuteczniejszą metodę. Ważna jest systematyczno ść i powtarzanie. R óżne
mogą być cele nauki.
Uczyć można się zarówno na kursach jak i samodzielnie. Nauka samodzielna ma
swoje zalety uczymy si ę kiedy i jak chcemy. Jest to forma bardzo wygodna: nie
trzeba wychodzić z domu, nauk ę też można rozpocząć w dogodnym dla siebie
terminie, przeznaczyć na nią tyle czasu, ile chcemy i uczy ć się niekonieczne w
regularny sposób. Ale wymaga to samodyscypliny i motywacji.
Niezależnie od metody ważne i czasami wystarczające jest znalezienie dobrego
nauczyciela.
Można zaryzykowa ć twierdzenie, że na wynik nauki j ęzyka ma wp ływ nie tyle
jakaś specyficzna metoda, lecz to, czy uczymy się pod przymusem, czy w formie
zabawy intelektualnej. Praca poprzez zabaw ę powoduje, i ż nie odczuwamy
zmęczenia ani znużenia i angażujemy pełniej swój m ózg.
Metoda Berlitza
W tej klasycznej metodzie (tzw. bezpo średniej) w og óle nie u żywa si ę języka
rodzimego uczniów, niczego się nie tłumaczy, a zajęcia polegają na konwersacji.
Metoda ta jest wsp ółcześnie kontynuowana i rozwijana z udoskonaleniami pod
wieloma nazwami (patrz dalej).
Metoda (Robina) Callana
Popularna na całym świecie i w Polsce, opracowana w Wielkiej Brytanii. Polega
na tym, że słuchacz uczy się angielskiego tak, jak nauczył się języka ojczystego.
Najpierw poznaje s łownictwo ze s łuchu, uczy si ę je rozpoznawać i rozumieć w
zdaniach. Nast ępnie opanowuje wymow ę. Ważne s ą systematyczne powt órki.
Materiał danej lekcji jest powtarzany tak d ługo, a ż nie zostanie opanowany
przynajmniej w 70% w ćwiczeniach przeprowadzanych przez studenta i ucznia
poprzez proces b łyskawicznych prostych pyta ń i odpowiedzi (Lektor m ówi z
prędkością ponad 200 s łów na minut ę). Student mówi i s łucha przez ca ły czas
lekcji czterokrotnie więcej niż stosując jakąkolwiek inną formę nauki języka. Przy
takim tempie nauki wykorzystywane s ą partie m ózgu odpowiedzialne za
podświadome zdobywanie wiedzy. Tempo wypowiadanych s łów powoduje u
słuchacza tak że wy ćwiczenie refleksu w m ówieniu po angielsku, a tym samym
zaczyna on myśleć bezpośrednio w tym języku.
Proces nauczania zachodzi w ma łych grupach licz ących od 6 14 uczni ów.
Uczniowie nie wykonuj ą prac domowych, a przez ca ły czas trwania zaj ęć
rozmawiają po angielsku. Dzi ęki ci ągłym rozmowom w tym j ęzyku s łuchacze
przełamują lęk p r z e d m ówieniem. Odpowiadając automatycznie na pytania
pozbywają się nawyku tłumaczenia w myślach wypowiadanych i słuchanych zdań
co sprawia, że rozmowa staje się naturalną czynnością. Dopiero później, w trakcie
czytania, ucze ń poznaje jego pisowni ę, która utrwalana jest poprzez pisanie
dyktand.
Szkoła Callana uwa żana jest za najwi ększą szkołę, nie tylko w Londynie, ale
również w Europie. Nie wymaga specjalnego wyposa żenia, dodatkowych
materiałów dydaktycznych: zeszytów ćwiczeń, kaset audio i video.
Nieco podobna jest
Metoda pytań i odpowiedzi "AKADEMII NAUKI"
Specjalnie opracowany system powtórek sprawia, że nawet mniej zdolni uczniowie
zapamiętują materiał i s ą w stanie odpowiedzieć na zadawane pytania. Szybkie
tempo prowadzenia zaj ęć eliminuje zwyczaj t łumaczenia w my ślach i kszta łci
umiejętnośc i m y śl e n i a w o b c y m j ęz y k u . C z ęste zmiany lektor ów u c z ą
zrozumienia różnych akcent ów i intonacji. Lektorzy u żywają gestów, mimik, s ą
ciągle są w ruchu by zainteresować, czasem rozśmieszyć.
Metoda komunikacyjna (komunikatywna,
różne warianty
)
Język jest narz ędziem komunikacji i to za łożenie le ży u podstaw metody
komunikatywnej.
Nacisk k ładzie si ę na to , aby ucze ń potrafił się dogadać w różnych sytuacjach
życia codziennego. Na zaj ęciach aran żuje si ę scenki , w kt órych uczniowie
odgrywają różne role
Wykorzystuje si ę obszerne zasoby oryginalnych materiałów słuchanych, teksty w
oryginale, obecno ś ć lektorów o b c o j ęzycznych, konwersacyjne spotkania
tematyczne w miłej atmosferze i bez stresu.
Stosuje si ę tzw. task based learning, gdzie ucz ącemu si ę stawia si ę zadania
charakterystyczne dla prawdziwych sytuacji życiowych, w kt órych musi si ę on
posługiwać językiem obcym w celu znalezienia okre ślonego rozwiązania. W
swojej odmianie jest to odmiana METODY ŁĄCZĄCEJ NAUK Ę Z ZABAWĄ, w
której zaj ęcia prowadzi si ę tak, aby mo żna dobrze si ę na nich bawi ć. Można
więc , np. doskonalić angielski podczas warsztatów teatralnych .
Nacisk na zabawę kładzie
Metoda Helen Doron
Metoda przeznaczona głównie dla ma łych dzieci, kt óre mają się uczyć podczas
zabawy. Dziecko słyszy powtarzane w nieskończoność słowa czy zwroty. Nauka
zaczyna si ę od poznawania j ęzyka m ówionego. Dzieci s łuchają na zaj ęciach
nagrań albo lektorki, a w domu odrabiaj ą pracę domową, słuchając nagranego
materiału z kaset podczas zabawy albo przed za śnięciem. Przynosi świetne
rezultaty, zgodnie z założeniem, że im wcześniej zacznie się naukę, tym lepiej.
Dla m łodzieży (i doros łych) mo żna poleci ć takie formy kurs ów lub materia łów,
które s ą atrakcyjne z punktu zainteresowań uczniów. Przyk ładowo mogą to być
teksty popularnych piosenek ulubionych artystów. Tłumaczenie tych tekst ów to
połączenie przyjemnego z pożytecznym.
Przypomnijmy, że profesor Leon Leszek Szkutnik napisa ł kiedyś podręcznik
"Lyrics" oparty na tekstach piosenek. Teksty i t łumaczenia piosenek mo żna
znaleźć w wielu miejscach Internetu, np. w portalu Gazeta.pl można je znaleźć w
opracowaniu Wojciecha Manna.
Z kolei Stefan Garczy ński wyda ł swoje Attractive Exercises d o n a u k i j .
angielskiego sk ładające si ę ze z łotych my śli, aforyzm ów i anegdot można
powiedzieć, że n a u k a z t e j k s i ążki jest zabaw ą i przyjemno ścią, a tak że
obocznym pożytkiem i zasobem, którym można zabłysnąć towarzysko.
Metoda szkoły "OPENING"
(jest to mi ędzynarodowa sie ć ok. 250 plac ówek w Europie, z zarz ądem w
Hiszpanii. Są też szkoły franszyzy w Polsce). Metoda podobna do ww. metod
komunikatywnych.
Ma kilkanaście poziomów na kt óre kwalifikuje test wst ępny. Zajęcia odbywają się
w dowolnie wybranych porach i porcjach wybranych przez klienta (atut wygody).
Naśladowanie naturalnego cyklu nauki dziecka najpierw os łuchanie, potem
mówienie, potem pisanie a na końcu trochę gramatyki. Głównym narzędziem jest
film fabularny w niedużych porcjach symulacja pobytu ucznia za granic ą także
dzięki elementom interaktywności.
Radykalną formą metody komunikatywnej jest tzw.
"Całkowite zanurzenie"
.
Zajęcia konwersacyjne trwaj ące ca ły dzie ń. Pozwala ona na zapoznanie si ę i
posługiwanie si ę językiem obcym w najr óżniejszych codziennych sytuacjach.
Inicjatorzy tej metody chcieli, aby zaj ęcia odbywały się od rana do wieczora także
podczas posiłków. Każda sytuacja, nawet zamawianie dania, odbywa się w języku
obcym.
Metodę stosuje się, gdy trzeba błyskawicznie opanować język obcy , a ma się tak
mało czasu , że na kurs przyspieszony jest już za późno. Niestety tylko niektórzy
są na tyle dyspozycyjni, aby uczestniczy ć w takich kursach, imituj ących
przebywanie za granicą.
Można oczywiście "zanurzyć się" przez wyjechanie na kilka miesi ęcy czy d łużej
za granicę prawdopodobnie koszty tego są mniejsze niż ileś lat kursu w Polsce,
a efekty większe.
Metoda dualna
Kurs prowadzą na przemian polski lektor i native speaker. Na zajęciach z polskim
lektorem uczniowie poznaj ą nowy materia ł , ćwiczą gramatykę , pisownię,
tłumaczą teksty. Materiał omówiony podczas lekcji utrwala się następnie podczas
konwersacji.
Metoda Wilka
To metoda j ęzyka m ówionego "bez wkuwania". Zaj ęcia z jej wykorzystaniem
trwają 90 minut i odbywaj ą się w grupie czteroosobowej. Każda z os ób podczas
zajęć ma wypowiedzieć ok. 300 zda ń. Zapamiętywalność materiału mie ści si ę
ponoć w granicach 60 proc. Podczas lekcji ka żdy ucze ń jest zobowi ązany do
wyłapywania b łędów koleg ów i k o r y g o w a n i a i c h , c o z w i ększa znacznie
świadomość językową słuchaczy.
"Accelerated Learning"
metoda uczenia si ę, również języków obcych, z elementami sugestopedii
Georgi Łazanova. Wykorzystano fakt, że w dziewięćdziesięciu procentach języka
mówionego używa si ę zaledwie 2 000 do 3 000 s łów. Jeżeli więc nauczymy si ę
dobrze je rozumie ć i biegle stosowa ć, będziemy mogli w miar ę swobodnie
porozumieć się w obcym j ęzyku. Kurs Accelerated Learning uczenia j ęzyków
obcych opiera się właśnie na nauce tych dw óch tysi ącach podstawowych słów.
Stworzono z nich dwana ście r óżnych scenek czy sytuacji sk ładających si ę na
dwunastoaktową "sztukę", która pojawia się w "KSIĄŻCE", "S ŁUCHOWISKU" i w
"MAPACH PAMIĘCI".W ten spos ób j ęzyk dociera do wszystkich os ób o r óżnej
modalnosci (wg NLP):
Wzrokowców (Książka i Mapy Pamięci),
Słuchowców (Słuchowisko),
Kinestetyków (Kaseta Video oraz Gry).
Tandem Courses (system partnerski)
Internetowa baza danych os ób, kt óre ch ętnie b ędą uczyły swojego ojczystego
języka w zamian za nauk ę języka polskiego na zasadach: "j ęzyk za j ęzyk".
Twór c a m i t e j b a z y j e s t Erasmus Student Network i Niezale żne Zrzeszenie
Studentów Szko ły G łównej Handlowej. Baza ma za zadanie "skojarzenie"
wszystkich, kt órzy w tej formie chc ą uczyć innych i jednocze śnie uczyć się od
innych r óżnych j ęzyków. Oferty "Tandem Courses" s ą dostępne na stronie:
www.tandem.edu.pl
Nauka j ęzyka obcego w systemie partnerskim, jest jedn ą z otwartych, tzw.
"pozaszkolnych" form pracy nad j ęzykiem. Niezale żność uczących si ę polega
także n a t y m , że to oni okre ślają program nauczania, zgodnie z w łasnymi
potrzebami.
W z a j e m n a n a u k a p o l e g a n a b e z p łatnych korepetycjach. Na stronach
internetowych po święconych nauce j ęzyków obcych mo żna znale ź ć adresy
mailowe os ób z c a łego świata, kt óre poszukuj ą chętnych do prowadzenia
korespondencji w danym j ęzyku lub w łaśnie dwujęzycznie. Idea ta przypomina
tzw.
banki czasu
.
Jeżeli masz środki, kt óre umożliwiają ci udzia ł w kursie j ęzykowym za granic ą
skorzystaj z okazji. Poznasz nie tylko j ęzyk, ale i kultur ę danego kraju. Możesz
również uczestniczyć w programach typu work and travel.
Różne metody "podświadomościowe"
Bazują one na odkryciach Łazanova dotyczących tzw. superlearningu i Sperry'ego
o zróżnicowaniu półkul mózgowych.
Wykorzystują s t a n y świadomośc i " a l f a " l u b n a w e t " n i ższe" i odpowiednie
urządzenia/taśmy jak: Alfatron, HS (Monroe), SynchroAlfa1 (Athanor), Holosync
(Centerpointe) itd.
Ukazało si ę wiele prac naukowych wykazuj ących, że w tym stanie szybciej
zapamiętujemy do pami ęci d ługotrwałej. Metoda ta ma jednak r ównież swoje
wady. U żytkownicy w g łębokim stanie relaksu cz ęsto zamiast si ę uczyć...
zasypiają.
Desugestopedia
Zaawansowana metoda nauki j ęzyków obcych i r óżnych innych przedmiot ów.
Początki si ęgają 1964r., gdy powsta ła sugestopedia profesora. G. Lozanova.
Najczęśc i e j j e s t s t o s o w a n a w n a u c e j ęzyków o b c y c h , p r z e c i ęt n i e j ą
przyspieszając 5krotnie.
>>>>
http://www.suggestopedia.org/main/index.php?Lang=pl
W szczególności znany w Polsce jest
SITA Learning System
system s łużący g łównie do nauki j ęzyków obcych,
choć nie tylko.
Tę metodę przedstawia nasz artykulik
oraz np.
artykuł przeglądowy wymieniony na końcu tego artykułu. W skrócie: nauka języka
obcego zaczyna si ę po osi ągnięciu stanu relaksu przy pomocy specjalnego
urządzenia biofeedback i opiera się na założeniach sugestopedii. Pierwsza faza,
tzw. inicjacja (ok.20 minut), polega na przeczytaniu z podr ęcznika dialogu po
polsku, a nast ępnie jednokrotnym wys łuchaniu go w j ęzyku obcym, śledząc
obcojęzyczny tekst w podr ęczniku. Druga faza, tzw. zapami ętywanie, jest ju ż
bardziej skomplikowana i trwa dwa razy d łużej. Nale ży wprowadzić się w stan
relaksu, odsłuchać bez przerwy lekcji z kasety, a nast ępnie przez około 10 minut
pozostać w stanie relaksu. Te 10 minut jest uwa żane za bardzo istotne dla
zapamiętywania. Trzecia faza, tzw. aktywizacja, to ćwiczenia z podręcznika, np.
układanie dialogów do scenek. Czwarta i ostatnia faza, trwająca około 40 minut, to
powtórzenie fazy zapamiętywania z poprzedniej lekcji w stanie relaksu.
Prowadzone s ą badania naukowe na temat dzia łania pami ęci w tzw. stanie
głębokiego relaksu.
Metoda Very F.Birkenbihl
czyli "nauka dla zabieganych"
Metoda Birkenbihl (przez niekt órych uwa żana za rewelacyjn ą) wykorzystuje
zdolność mózgu do chłonięcia informacji poza świadomością. Wymaga w jednej z
faz odpowiednio przygotowanych materia łów pisanych. Mo że by ć stosowana
przez samouk ów. Jest przeznaczona dla wszystkich, kt órzy chc ą inteligentnie
wykorzystać zajęty czas. Na zaj ęciach s łuchasz tekstu z uwagą i zrozumieniem.
W pracy, domu, kiedy tylko jeste ś zajęty słuchasz tekstu pasywnie, czyli W
TLE. Dzi ęki temu zapami ętujesz doskonale wyra żenia i frazy oraz intonacj ę
uczysz si ę języka tak, jak nauczyłeś się języka polskiego czyli skutecznie.
Metodę tę opisywaliśmy ju ż przed laty w artykule
, mo żna j ą też poznać z ksi ążki
Jak szybko i łatwo nauczyć się
języka
(wyd. KOS).
W Polsce istnieje jak dot ąd tylko jeden autoryzowany ośrodek metody, który jest
jeszcze mało znany, więc podaję kontakt:
Celestyna Dominika Osiak
HOLOGRAM
, ul. Kremerowska 10/2, Kraków 31130,
tel. 0 509 389 100,
PQ4R
Strategia przeznaczona do uczenia się obszernych materiałów opracowana przez
psychologów Thomasa i Robinsona. Mo że mieć zastosowanie do nauki języków,
zwłaszcza przy opanowywaniu wi ększych tekst ów, przygotowywaniu do
egzaminów. Litery odnoszą się do sześciu kolejnych etapów strategii uczenia się
następujących po sobie. Preview (zapowiedź), czyli przeglądanie tekstu; question
(pytanie) to etap polegaj ący na stawianiu pyta ń do poszczeg ólnych cz ęści
materiału; reading (czytanie) tu nast ępuje uwa żne czytanie informacji w
poszukiwaniu odpowiedzi na postawione pytania; reflect (rozmy ślac, rozważać)
na tym etapie nale ży zastanowi ć się nad danym fragmentem, staraj ąc s i ę
zrozumieć g o w k o n t e k ście wiedzy wcze śniej nabytej; recite (recytowa ć,
deklamować), czyli aktualizacja nabytej wiedzy, mo żna jej dokonać powtarzając
głośno to, co zrozumieli śmy z danego fragmentu tekstu; ostatni etap to review
(przegląd), inaczej przegl ąd my ślowy materiału dobrze jeśli dokonamy go w
formie odpowiedzi na postawione w punkcie drugim pytania.
Metody "zdalne" , elearning
(tylko wybrane przykłady).
Skrivanek esolutions
to nowoczesna metoda nauki j ęzyków obcych oparta na
systemie nauczania blended learning. Jest to szkolenie łączone, wykorzystuj ące
nowoczesne technologie informatyczne (najczęściej Internet) jak i tradycyjne
metody nauczania. Podstaw ą nauczania s ą lekcje on line, uzupe łnione
tradycyjnymi spotkaniami z tutorem, pe łniącym funkcj ę nauczycielakonsultanta.
Połączenie zalet obu metod daje bardzo efektywne rezultaty, gdy ż wiedza i
umiejętności zdobyte podczas szkolenia on line są regularnie monitorowane przez
n a u c z y c i e l a i d o s k o n a l o n e p o d c z a s t r a d y c y j n y c h s p o t k a ń. > > > >
http://kadry.nf.pl/produkty/rus_561968.htm
Metoda zdalna "CEAC "
Szkoła zaoczna z tradycjami oferuje materia ły pisane i kasety, elektroniczny
przyrząd do sprawdzania poprawności odpowiedzi.
Metoda REFLEX (YOUNG DIGITAL)
Materiały pisane i płyty CD. Wykorzystanie systemu rozpoznawania mowy.
System szkole ń niestacjonarnych SSN
f i r m y 2 S i n a b a z i e p l a t f o r m y
LearningSpace (IBM/Lotus)
I inne patrz też artykuł "
Nauka języków przez Internet i telefon
".
Metody autorskie polskich autorów
, jak np.:
Metoda Broniarka
Oto jak opowiada o niej jeden z byłych uczniów:
"Zygmunt Broniarek, ...bardzo wiele lat temu, na łamach nie istniej ącego ju ż
tygodnika "Dooko ła Świata", publikowa ł cykl artyku łów "Jak nauczy łem si ę
siedmiu języków obcych".
Po kilku latach wyda ł książeczkę pod tym samym tytułem, a po kilku następnych
wznowił jej wydanie pt. "Jak nauczy łem si ę ośmiu j ęzyków obcych". Jego
codzienne lekcje mia ły podobny schemat zawsze czytanie na g łos, analiza
tekstu tłumaczenie (dosłowne i literackie) i to w obie strony (najpierw z obcego
na polski, a później z polskiego na obcy [metoda retlanslacji]). Po przejściu przez
wszystkie etapy ucz ący si ę znał na pamięć cały tekst, a co za tym idzie "wkute"
nowe s łówka i utrwalone regu ły gramatyczne. Z pewno ścią metoda ta wymaga
twórczego myślenia i prawdziwej aktywności studenta, ale trudy op łacają się, bo
nauka nie idzie w las. Wed ług Broniarka, kluczem do sukcesu jest sumienne
powtarzanie, uczenie się na pamięć i samodzielne, twórcze myślenie. Uczenie się
na pamięć nie otępia, lecz ćwiczy szare komórki podkreśla w swym poradniku".
Dostępna jest książka:
"Broniarek uczy j ęzyków 365 dni z angielskim
" (samouczek oparty na
metodzie pamięciowej).
Metoda Szkutnika
Profesor Leon Leszek Szkutnik znany jest od dziesi ęcioleci ze swych wielu
książek do nauki angielskiego. Mnie najbardziej utkwi ły w pami ęci ksi ążeczki
kieszonkowe (np. Express it in English, English Dialogues,...) ze schematami
krótkich dialog ów, gdzie by ł podany pewien zas ób s łów do wymiany. Nale żało
wręcz mechanicznie opanowa ć te powtarzalne, życiowe schematy. Profesor
zaleca także czytanie współczesnych powieści i prasy obcojęzycznej.
Niektóre książki są do dziś wznawiane, np.:
Mów i m y p o a n g i e l s k u . K u r s d l a p o c z ątkując y c h i średnio
zaawansowanych
.
Wiedza Powszechna, 2006.
Metoda Zbigniewa Brześkiewicza
podsumowana w ksi ążce "
Jak łatwo i skutecznie uczy ć się języków
obcych
" (Studio Astropsychologii
Istnieje jeszcze szereg innych metod nie zweryfikowanych dostatecznym
doświadczeniem oraz nienazwanych o k t órych napisz ę, gdy stan ą się
głośniejsze.
Patrz też liczne dyskusje na forach poświęconych językom.
Już p o n a p i s a n i u t e g o a r t y k u łu natrafi łe m w I n t e r n e c i e p o d a d r e s e m
http://ebib.oss.wroc.pl/2005/65/wojtczak.php
na obszerny artyku ł pt. "
Metody
nauki j ęzyków obcych
" z b o g a t ą bibliografią przedmiotu, z kt órego
zapożyczy łem parę celnych zdań. Polecam!
Na podstawie materia łów szk ół i z Internetu opracowa ł Leszek Korolkiewicz
redaktor Learn.net
Szukanie w sieci
(Google)
Szukaj w serwisie
zaawansowane
n
m
l
k
j
i
n
m
l
k
j
Powiadamiacz
Powiadom
znajomego o
tym serwisie!
(wpisz adres email
znajomego; będziesz mógł
jeszcze zredagować
wiadomo ść)
Prześlij
powiadom.4free.pl
Copyright 2003 08 Leszek Korolkiewicz
info (at) Learn.net
.
Kontakty
O nas
Polityka prywatno ści
Wsp ółpraca
Prawa autorskie
Autorzy
Licznik od 2.2005:
ZAINWESTUJ W SIEBIE!
w polskim internecie
za granic ą
Zakupy
Zam ów Newsletter
email
Zaloguj si ę
Login
Hasło
Nasze menu
Ponad 500
artyku łów patrz
Działy i pod dzia ły
Nowości i kronika
WPROWADZENIE
(strona g łówna)
English summary
Rozwój osobisty
Książki Anny
Wybrane artyku ły
Anny
Listy do Anny
Pomoce
motywacyjne
Archiwum
DobryTydzie ń
Zamów Dobry
TYdzień
Świat uczuć
Organizacja
siebie=efektywno ść
Zarz ądzanie wiedz ą
O myśleniu
Sprawno ści
umys łowe
NLP
Relaks, zdrowie,
ćwiczenia
Uczenie si ę
Kursy, seminaria,...
>>>
eBiznes
ePraca
Prezenty !
Polecamy
Różne
Rozrywka
Linki
Mój blog
Księga Go ści
Stopka
Metody nauki j ęzyk ów obcych
Metody nauki języków obcych szybki przegląd
Szkoły j ęzykowe prze ścigając si ę w reklamowaniu swoich usług używają wielu
określeń typu "metoda X", "rewelacyjna metoda Y"..., gdzie nie zawsze i nie dla
każdego jest czytelne, co ta metoda sobą przedstawia i czemu ma być lepsza od
innych.
Prawdopodobnie będą powstawały wciąż nowe metody, w tym niekonwencjonalne.
Pisaliśmy ju ż o metodzie
Super Memo
, troch ę o metodzie Łazanowa i
Sita
Learning
(nie tylko języki), o metodzie
V.F. Bikenbihl
(odnośniki będą podane
także dalej w omówieniu metod) i o licznych pomocach technicznych, jakie oferuje
nowa technika, Internet i telefony GSM. (np. artyku ły
Nauka j ęzyków z
wykorzystaniem...
,
Biofeedback
).
Metody klasyczne i nowsze oraz narz ędzia wsparcia ze strony Internetu, nagrań,
multimediów i t p . s ą coraz bardziej ze sob ą powiązane dlatego zalecam
równoległe zapoznanie si ę przynajmniej z pierwszym wspomnianym artyku łem,
który będzie okresowo aktualizowany pod kontem nowinek.
O skuteczności nauczania języka obcego decydują:
l
motywacja do nauki (ciekawość, włączanie elementów zabawy i
przyjemności, cele nauki, samoocena i ocena zewnętrzna postępów, ich
nagradzanie, itp.)
l
częsty kontakt z j ęzykiem zarówno w formach naturalnych (wiele źródeł i
form), jak i przez wykonywanie ćwiczeń
l
różnorodność ćwiczeń ich rodzajów i typów interakcji
l
chęć komunikowania się
l
dobór metody nauczania do założonych celów i własnych preferencji
(czasem trzeba wypróbować kilku zanim się trafi odpowiednio)
l
odpowiednie cechy charakteru (które tez można przy okazji wyrabiać):
cierpliwość, wytrwałość, pracowitość, odwaga mówienia mimo
niedoskonałości
l
wykorzystywanie zdobytych umiejętności i różne formy powtórek.
N a u k a j ęzyków w y k o r z y s t u j e w s p ółc z e s n e o s i ągnięc i a w z a k r e s i e
zapamiętywania i efektywnej nauki w og ól e , o k t órych pisali śmy w naszym
serwisie (np. artyku ły w dziale
Uczenie si ę
). Najbardziej znane są metody
mnemotechniczne, przydatne zwłaszcza przy zapamiętywaniu słówek.
Nauka słówek
Chociaż wkuwanie s łówek nie jest zalecane a przez niekt óre metody (np.
V.
Birkenbihl
) w r ęc z k r y t y k o w a n e , t o t r u d n o s i ę obyć bez jakiej ś formy
przyswajania słówek. Zacznijmy więc od tego.
Jeśli odwo łamy si ę do do świadczeń słynnych poliglot ów, to dochodzimy do
wniosku, że uparte wkuwanie na pami ęć jest ca łkiem skuteczn ą metodą. Np.
słynny Heinrich Schliemann zna ł 16 języków, uczy ł się ich samodzielnie, właśnie
wkuwając długie teksty i głośno je powtarzając.
Najprostsza, klasyczna recepta to: wkucie materiału, powtórzenie po 20 minutach,
powtórzenie po godzinie, powt órzenie po 24 godzinach (bez uprzedniego
powtórzenia po 24 godzinach zapominane jest oko ło 8 0 p r o c . t e g o , c o
przyswoiliśm y w c i ągu godziny), powt órzenie po tygodniu, powt órzenie po
miesiącu. Ale to wymaga du żej konsekwencji, dyscypliny, pracy. Szukamy więc
ułatwień i większej skuteczności.
Mnemotechnika zwiększa mo żliwości co najmniej kilkaset procent. Wi ększość
mnemotechnik wykorzystuje skojarzenia. Je że l i p o z n a j e s z n o w e s ło w a
uruchamiaj skojarzenia, zwłaszcza przyjemne i emocjonalne. Zaleca się technikę
zapamiętania słówek przez kojarzenia ich z obrazami, przez co pojęcia te łatwiej
dają się przyswajać i trwale zapadają w pamięci.
Ważne jest także uruchomienie pamięci logicznej.
Warto te ż wykorzystać fakt, że wi ększoś ć języków europejskich ma wiele
wspólnego z łaciną, która wywarła wpływ r ównież i na j ęzyk polski. Pozwala to
skutecznie kojarzy ć nowe s łowa, zwroty i wyra żenia. Oczywi ście uprzednia
znajomość któregoś z j ęzyków klasycznych pomnaża nasze możliwości tworzy
efekt kumulacji i synergii. Świadomość posiadanej wiedzy zmniejsza tak że l ęk
przed wypowiadaniem się.
Metoda fiszek
Nieśmiertelną metodą jest wypisywanie wyraz ów n a k a r t e c z k a c h , k t óre
rozwieszamy po mieszkaniu lub nosimy ze sob ą. Wtedy natykamy si ę na nie
wszędzie tam, gdzie je przyczepili śmy. Zdarzają się słowa, których znaczenia nie
może m y w żaden spos ób zapami ętać korzystne jest graficzne zilustrowanie
nowego wyrazu zgodnie z tym, co powiedziano o obrazowej naturze pamięci.
Krokiem dalej jest przygotowanie fiszek, na których piszemy słowo obce po jednej
stronie a jego t łumaczenie na odwrocie. Już w momencie tworzenia karteczki ze
słówkami zaczynamy się ich uczyć.
Dalej zabawa polega na tym, że przy wi ększej ilo ści karteczek np. 200 sztuk,
wyciągamy w ciemno karteczk ę, patrzymy od strony polskiej i odtwarzamy
znaczenie i brzmienie obce i tak na zmianę raz od polskiej raz od obcej strony.
Istnieją fiszki kompletnie opracowane dla ka żdego poziomu zaawansowania i
posegregowane tematycznie (u łatwia bardzo nauk ę blokami) dostępne w
księgarniach i np. na
http://www.fiszki.pl
Patrz też serwis
www.slowka.pl
.
Ale nauka s łówek to dopiero pocz ątek i tylko cz ęść umiejętności j ęzykowych.
Osobiście zachęcam bardziej by oprócz uczenia si ę pojedynczych słówek uczy ć
się całych zda ń na pami ę ć używania s łówek we w łaściwych kontekstach.
Szczegóły teoretyczne i praktyczne znajdziecie np. na
www.isel.edu.pl
.
Patrz opis metod uczenia się słówek w książce
Słówka angielskie
.
Zanim przejdziemy do "regularnych metod", jeszcze par ę banalnych ale
wartościowych zaleceń:
Dobrą metodą na nauk ę słownictwa jest rozwi ązywanie krzy żówek, r óżnego
rodzaju gry itd. Tak że (dla bardziej zaawansowanych) dobrym sposobem jest
czytanie prasy w danym j ęzyku. Nie trzeba jej koniecznie kupowa ć, wystarczy
odwiedzić strony wybranego czasopisma w Internecie. Znane tytu ły posiadaj ą
swoje witryny, gdzie udostępniają treść.
Istnieją też liczne k ąc i k i j ęz y k o w e i p o m o c e w p r a s i e p o l s k i e j , o r a z
wyspecjalizowane czasopisma kontynuuj ąc e t r a d y c j e " Mozaiki" . W l a t a c h
młodości korzysta łem z wielu książek, które na podobieństwo podręczników miały
teksty angielskie z t łumaczeniami i słowniczkami. Ciekawostką jest to, że część
z nich mo żna by ło kupi ć w ksi ęgarni radzieckiej za śmieszne pieniądze miały
one s łowniczki angielsko rosyjskie uczyłem si ę więc w ten spos ób dw óch
języków naraz. A ż kusi mnie by sprawdzi ć czy takie wydawnictwa są jeszcze u
nas dostępne.
Wybrane metody nauczania języków
Poniżej pokrótce o najbardziej popularnych w Polsce metodach głównie wg ofert
wybranych szkół językowych. Cz ęsto trudno oddzielić od siebie metodyki od form
i sposob ów organizacji zaj ęć. Bywa, że kursy j ęzykowe r óżnią się nazwą
(handlową), ale są podobne metodycznie.
Nie jest celem tego artyku łu ocenia ć poszczególne metody i kursy ani dawa ć
wskazówki, którą metodę wybrać ...
Zresztą, nie ma metody, nauczyciela oraz sposobu nauki idealnego dla
wszystkich. Ka żd y z n a s u c z y s i ę inaczej i w r óżnym stopniu i odmiennie
przyswaja wiedzę. Jedni są wzrokowcami, inni słuchowcami itd. Jedne metody są
lepsze dla dzieci i m łodych, inne dla doros łych. Ka żdy musi znale źć własną
najskuteczniejszą metodę. Ważna jest systematyczno ść i powtarzanie. R óżne
mogą być cele nauki.
Uczyć można się zarówno na kursach jak i samodzielnie. Nauka samodzielna ma
swoje zalety uczymy si ę kiedy i jak chcemy. Jest to forma bardzo wygodna: nie
trzeba wychodzić z domu, nauk ę też można rozpocząć w dogodnym dla siebie
terminie, przeznaczyć na nią tyle czasu, ile chcemy i uczy ć się niekonieczne w
regularny sposób. Ale wymaga to samodyscypliny i motywacji.
Niezależnie od metody ważne i czasami wystarczające jest znalezienie dobrego
nauczyciela.
Można zaryzykowa ć twierdzenie, że na wynik nauki j ęzyka ma wp ływ nie tyle
jakaś specyficzna metoda, lecz to, czy uczymy się pod przymusem, czy w formie
zabawy intelektualnej. Praca poprzez zabaw ę powoduje, i ż nie odczuwamy
zmęczenia ani znużenia i angażujemy pełniej swój m ózg.
Metoda Berlitza
W tej klasycznej metodzie (tzw. bezpo średniej) w og óle nie u żywa si ę języka
rodzimego uczniów, niczego się nie tłumaczy, a zajęcia polegają na konwersacji.
Metoda ta jest wsp ółcześnie kontynuowana i rozwijana z udoskonaleniami pod
wieloma nazwami (patrz dalej).
Metoda (Robina) Callana
Popularna na całym świecie i w Polsce, opracowana w Wielkiej Brytanii. Polega
na tym, że słuchacz uczy się angielskiego tak, jak nauczył się języka ojczystego.
Najpierw poznaje s łownictwo ze s łuchu, uczy si ę je rozpoznawać i rozumieć w
zdaniach. Nast ępnie opanowuje wymow ę. Ważne s ą systematyczne powt órki.
Materiał danej lekcji jest powtarzany tak d ługo, a ż nie zostanie opanowany
przynajmniej w 70% w ćwiczeniach przeprowadzanych przez studenta i ucznia
poprzez proces b łyskawicznych prostych pyta ń i odpowiedzi (Lektor m ówi z
prędkością ponad 200 s łów na minut ę). Student mówi i s łucha przez ca ły czas
lekcji czterokrotnie więcej niż stosując jakąkolwiek inną formę nauki języka. Przy
takim tempie nauki wykorzystywane s ą partie m ózgu odpowiedzialne za
podświadome zdobywanie wiedzy. Tempo wypowiadanych s łów powoduje u
słuchacza tak że wy ćwiczenie refleksu w m ówieniu po angielsku, a tym samym
zaczyna on myśleć bezpośrednio w tym języku.
Proces nauczania zachodzi w ma łych grupach licz ących od 6 14 uczni ów.
Uczniowie nie wykonuj ą prac domowych, a przez ca ły czas trwania zaj ęć
rozmawiają po angielsku. Dzi ęki ci ągłym rozmowom w tym j ęzyku s łuchacze
przełamują lęk p r z e d m ówieniem. Odpowiadając automatycznie na pytania
pozbywają się nawyku tłumaczenia w myślach wypowiadanych i słuchanych zdań
co sprawia, że rozmowa staje się naturalną czynnością. Dopiero później, w trakcie
czytania, ucze ń poznaje jego pisowni ę, która utrwalana jest poprzez pisanie
dyktand.
Szkoła Callana uwa żana jest za najwi ększą szkołę, nie tylko w Londynie, ale
również w Europie. Nie wymaga specjalnego wyposa żenia, dodatkowych
materiałów dydaktycznych: zeszytów ćwiczeń, kaset audio i video.
Nieco podobna jest
Metoda pytań i odpowiedzi "AKADEMII NAUKI"
Specjalnie opracowany system powtórek sprawia, że nawet mniej zdolni uczniowie
zapamiętują materiał i s ą w stanie odpowiedzieć na zadawane pytania. Szybkie
tempo prowadzenia zaj ęć eliminuje zwyczaj t łumaczenia w my ślach i kszta łci
umiejętnośc i m y śl e n i a w o b c y m j ęz y k u . C z ęste zmiany lektor ów u c z ą
zrozumienia różnych akcent ów i intonacji. Lektorzy u żywają gestów, mimik, s ą
ciągle są w ruchu by zainteresować, czasem rozśmieszyć.
Metoda komunikacyjna (komunikatywna,
różne warianty
)
Język jest narz ędziem komunikacji i to za łożenie le ży u podstaw metody
komunikatywnej.
Nacisk k ładzie si ę na to , aby ucze ń potrafił się dogadać w różnych sytuacjach
życia codziennego. Na zaj ęciach aran żuje si ę scenki , w kt órych uczniowie
odgrywają różne role
Wykorzystuje si ę obszerne zasoby oryginalnych materiałów słuchanych, teksty w
oryginale, obecno ś ć lektorów o b c o j ęzycznych, konwersacyjne spotkania
tematyczne w miłej atmosferze i bez stresu.
Stosuje si ę tzw. task based learning, gdzie ucz ącemu si ę stawia si ę zadania
charakterystyczne dla prawdziwych sytuacji życiowych, w kt órych musi si ę on
posługiwać językiem obcym w celu znalezienia okre ślonego rozwiązania. W
swojej odmianie jest to odmiana METODY ŁĄCZĄCEJ NAUK Ę Z ZABAWĄ, w
której zaj ęcia prowadzi si ę tak, aby mo żna dobrze si ę na nich bawi ć. Można
więc , np. doskonalić angielski podczas warsztatów teatralnych .
Nacisk na zabawę kładzie
Metoda Helen Doron
Metoda przeznaczona głównie dla ma łych dzieci, kt óre mają się uczyć podczas
zabawy. Dziecko słyszy powtarzane w nieskończoność słowa czy zwroty. Nauka
zaczyna si ę od poznawania j ęzyka m ówionego. Dzieci s łuchają na zaj ęciach
nagrań albo lektorki, a w domu odrabiaj ą pracę domową, słuchając nagranego
materiału z kaset podczas zabawy albo przed za śnięciem. Przynosi świetne
rezultaty, zgodnie z założeniem, że im wcześniej zacznie się naukę, tym lepiej.
Dla m łodzieży (i doros łych) mo żna poleci ć takie formy kurs ów lub materia łów,
które s ą atrakcyjne z punktu zainteresowań uczniów. Przyk ładowo mogą to być
teksty popularnych piosenek ulubionych artystów. Tłumaczenie tych tekst ów to
połączenie przyjemnego z pożytecznym.
Przypomnijmy, że profesor Leon Leszek Szkutnik napisa ł kiedyś podręcznik
"Lyrics" oparty na tekstach piosenek. Teksty i t łumaczenia piosenek mo żna
znaleźć w wielu miejscach Internetu, np. w portalu Gazeta.pl można je znaleźć w
opracowaniu Wojciecha Manna.
Z kolei Stefan Garczy ński wyda ł swoje Attractive Exercises d o n a u k i j .
angielskiego sk ładające si ę ze z łotych my śli, aforyzm ów i anegdot można
powiedzieć, że n a u k a z t e j k s i ążki jest zabaw ą i przyjemno ścią, a tak że
obocznym pożytkiem i zasobem, którym można zabłysnąć towarzysko.
Metoda szkoły "OPENING"
(jest to mi ędzynarodowa sie ć ok. 250 plac ówek w Europie, z zarz ądem w
Hiszpanii. Są też szkoły franszyzy w Polsce). Metoda podobna do ww. metod
komunikatywnych.
Ma kilkanaście poziomów na kt óre kwalifikuje test wst ępny. Zajęcia odbywają się
w dowolnie wybranych porach i porcjach wybranych przez klienta (atut wygody).
Naśladowanie naturalnego cyklu nauki dziecka najpierw os łuchanie, potem
mówienie, potem pisanie a na końcu trochę gramatyki. Głównym narzędziem jest
film fabularny w niedużych porcjach symulacja pobytu ucznia za granic ą także
dzięki elementom interaktywności.
Radykalną formą metody komunikatywnej jest tzw.
"Całkowite zanurzenie"
.
Zajęcia konwersacyjne trwaj ące ca ły dzie ń. Pozwala ona na zapoznanie si ę i
posługiwanie si ę językiem obcym w najr óżniejszych codziennych sytuacjach.
Inicjatorzy tej metody chcieli, aby zaj ęcia odbywały się od rana do wieczora także
podczas posiłków. Każda sytuacja, nawet zamawianie dania, odbywa się w języku
obcym.
Metodę stosuje się, gdy trzeba błyskawicznie opanować język obcy , a ma się tak
mało czasu , że na kurs przyspieszony jest już za późno. Niestety tylko niektórzy
są na tyle dyspozycyjni, aby uczestniczy ć w takich kursach, imituj ących
przebywanie za granicą.
Można oczywiście "zanurzyć się" przez wyjechanie na kilka miesi ęcy czy d łużej
za granicę prawdopodobnie koszty tego są mniejsze niż ileś lat kursu w Polsce,
a efekty większe.
Metoda dualna
Kurs prowadzą na przemian polski lektor i native speaker. Na zajęciach z polskim
lektorem uczniowie poznaj ą nowy materia ł , ćwiczą gramatykę , pisownię,
tłumaczą teksty. Materiał omówiony podczas lekcji utrwala się następnie podczas
konwersacji.
Metoda Wilka
To metoda j ęzyka m ówionego "bez wkuwania". Zaj ęcia z jej wykorzystaniem
trwają 90 minut i odbywaj ą się w grupie czteroosobowej. Każda z os ób podczas
zajęć ma wypowiedzieć ok. 300 zda ń. Zapamiętywalność materiału mie ści si ę
ponoć w granicach 60 proc. Podczas lekcji ka żdy ucze ń jest zobowi ązany do
wyłapywania b łędów koleg ów i k o r y g o w a n i a i c h , c o z w i ększa znacznie
świadomość językową słuchaczy.
"Accelerated Learning"
metoda uczenia si ę, również języków obcych, z elementami sugestopedii
Georgi Łazanova. Wykorzystano fakt, że w dziewięćdziesięciu procentach języka
mówionego używa si ę zaledwie 2 000 do 3 000 s łów. Jeżeli więc nauczymy si ę
dobrze je rozumie ć i biegle stosowa ć, będziemy mogli w miar ę swobodnie
porozumieć się w obcym j ęzyku. Kurs Accelerated Learning uczenia j ęzyków
obcych opiera się właśnie na nauce tych dw óch tysi ącach podstawowych słów.
Stworzono z nich dwana ście r óżnych scenek czy sytuacji sk ładających si ę na
dwunastoaktową "sztukę", która pojawia się w "KSIĄŻCE", "S ŁUCHOWISKU" i w
"MAPACH PAMIĘCI".W ten spos ób j ęzyk dociera do wszystkich os ób o r óżnej
modalnosci (wg NLP):
Wzrokowców (Książka i Mapy Pamięci),
Słuchowców (Słuchowisko),
Kinestetyków (Kaseta Video oraz Gry).
Tandem Courses (system partnerski)
Internetowa baza danych os ób, kt óre ch ętnie b ędą uczyły swojego ojczystego
języka w zamian za nauk ę języka polskiego na zasadach: "j ęzyk za j ęzyk".
Twór c a m i t e j b a z y j e s t Erasmus Student Network i Niezale żne Zrzeszenie
Studentów Szko ły G łównej Handlowej. Baza ma za zadanie "skojarzenie"
wszystkich, kt órzy w tej formie chc ą uczyć innych i jednocze śnie uczyć się od
innych r óżnych j ęzyków. Oferty "Tandem Courses" s ą dostępne na stronie:
www.tandem.edu.pl
Nauka j ęzyka obcego w systemie partnerskim, jest jedn ą z otwartych, tzw.
"pozaszkolnych" form pracy nad j ęzykiem. Niezale żność uczących si ę polega
także n a t y m , że to oni okre ślają program nauczania, zgodnie z w łasnymi
potrzebami.
W z a j e m n a n a u k a p o l e g a n a b e z p łatnych korepetycjach. Na stronach
internetowych po święconych nauce j ęzyków obcych mo żna znale ź ć adresy
mailowe os ób z c a łego świata, kt óre poszukuj ą chętnych do prowadzenia
korespondencji w danym j ęzyku lub w łaśnie dwujęzycznie. Idea ta przypomina
tzw.
banki czasu
.
Jeżeli masz środki, kt óre umożliwiają ci udzia ł w kursie j ęzykowym za granic ą
skorzystaj z okazji. Poznasz nie tylko j ęzyk, ale i kultur ę danego kraju. Możesz
również uczestniczyć w programach typu work and travel.
Różne metody "podświadomościowe"
Bazują one na odkryciach Łazanova dotyczących tzw. superlearningu i Sperry'ego
o zróżnicowaniu półkul mózgowych.
Wykorzystują s t a n y świadomośc i " a l f a " l u b n a w e t " n i ższe" i odpowiednie
urządzenia/taśmy jak: Alfatron, HS (Monroe), SynchroAlfa1 (Athanor), Holosync
(Centerpointe) itd.
Ukazało si ę wiele prac naukowych wykazuj ących, że w tym stanie szybciej
zapamiętujemy do pami ęci d ługotrwałej. Metoda ta ma jednak r ównież swoje
wady. U żytkownicy w g łębokim stanie relaksu cz ęsto zamiast si ę uczyć...
zasypiają.
Desugestopedia
Zaawansowana metoda nauki j ęzyków obcych i r óżnych innych przedmiot ów.
Początki si ęgają 1964r., gdy powsta ła sugestopedia profesora. G. Lozanova.
Najczęśc i e j j e s t s t o s o w a n a w n a u c e j ęzyków o b c y c h , p r z e c i ęt n i e j ą
przyspieszając 5krotnie.
>>>>
http://www.suggestopedia.org/main/index.php?Lang=pl
W szczególności znany w Polsce jest
SITA Learning System
system s łużący g łównie do nauki j ęzyków obcych,
choć nie tylko.
Tę metodę przedstawia nasz artykulik
Sita Learning
,
Biofeedback
oraz np.
artykuł przeglądowy wymieniony na końcu tego artykułu. W skrócie: nauka języka
obcego zaczyna si ę po osi ągnięciu stanu relaksu przy pomocy specjalnego
urządzenia biofeedback i opiera się na założeniach sugestopedii. Pierwsza faza,
tzw. inicjacja (ok.20 minut), polega na przeczytaniu z podr ęcznika dialogu po
polsku, a nast ępnie jednokrotnym wys łuchaniu go w j ęzyku obcym, śledząc
obcojęzyczny tekst w podr ęczniku. Druga faza, tzw. zapami ętywanie, jest ju ż
bardziej skomplikowana i trwa dwa razy d łużej. Nale ży wprowadzić się w stan
relaksu, odsłuchać bez przerwy lekcji z kasety, a nast ępnie przez około 10 minut
pozostać w stanie relaksu. Te 10 minut jest uwa żane za bardzo istotne dla
zapamiętywania. Trzecia faza, tzw. aktywizacja, to ćwiczenia z podręcznika, np.
układanie dialogów do scenek. Czwarta i ostatnia faza, trwająca około 40 minut, to
powtórzenie fazy zapamiętywania z poprzedniej lekcji w stanie relaksu.
Prowadzone s ą badania naukowe na temat dzia łania pami ęci w tzw. stanie
głębokiego relaksu.
Metoda Very F.Birkenbihl
czyli "nauka dla zabieganych"
Metoda Birkenbihl (przez niekt órych uwa żana za rewelacyjn ą) wykorzystuje
zdolność mózgu do chłonięcia informacji poza świadomością. Wymaga w jednej z
faz odpowiednio przygotowanych materia łów pisanych. Mo że by ć stosowana
przez samouk ów. Jest przeznaczona dla wszystkich, kt órzy chc ą inteligentnie
wykorzystać zajęty czas. Na zaj ęciach s łuchasz tekstu z uwagą i zrozumieniem.
W pracy, domu, kiedy tylko jeste ś zajęty słuchasz tekstu pasywnie, czyli W
TLE. Dzi ęki temu zapami ętujesz doskonale wyra żenia i frazy oraz intonacj ę
uczysz si ę języka tak, jak nauczyłeś się języka polskiego czyli skutecznie.
Metodę tę opisywaliśmy ju ż przed laty w artykule
Metoda Birkenbihl nauki
języków
, mo żna j ą też poznać z ksi ążki
Jak szybko i łatwo nauczyć się
języka
(wyd. KOS).
W Polsce istnieje jak dot ąd tylko jeden autoryzowany ośrodek metody, który jest
jeszcze mało znany, więc podaję kontakt:
Celestyna Dominika Osiak
HOLOGRAM
, ul. Kremerowska 10/2, Kraków 31130,
tel. 0 509 389 100,
hologram@actn.com.pl
,
http://www.hologram.edu.pl
PQ4R
Strategia przeznaczona do uczenia się obszernych materiałów opracowana przez
psychologów Thomasa i Robinsona. Mo że mieć zastosowanie do nauki języków,
zwłaszcza przy opanowywaniu wi ększych tekst ów, przygotowywaniu do
egzaminów. Litery odnoszą się do sześciu kolejnych etapów strategii uczenia się
następujących po sobie. Preview (zapowiedź), czyli przeglądanie tekstu; question
(pytanie) to etap polegaj ący na stawianiu pyta ń do poszczeg ólnych cz ęści
materiału; reading (czytanie) tu nast ępuje uwa żne czytanie informacji w
poszukiwaniu odpowiedzi na postawione pytania; reflect (rozmy ślac, rozważać)
na tym etapie nale ży zastanowi ć się nad danym fragmentem, staraj ąc s i ę
zrozumieć g o w k o n t e k ście wiedzy wcze śniej nabytej; recite (recytowa ć,
deklamować), czyli aktualizacja nabytej wiedzy, mo żna jej dokonać powtarzając
głośno to, co zrozumieli śmy z danego fragmentu tekstu; ostatni etap to review
(przegląd), inaczej przegl ąd my ślowy materiału dobrze jeśli dokonamy go w
formie odpowiedzi na postawione w punkcie drugim pytania.
Metody "zdalne" , elearning
(tylko wybrane przykłady).
Skrivanek esolutions
to nowoczesna metoda nauki j ęzyków obcych oparta na
systemie nauczania blended learning. Jest to szkolenie łączone, wykorzystuj ące
nowoczesne technologie informatyczne (najczęściej Internet) jak i tradycyjne
metody nauczania. Podstaw ą nauczania s ą lekcje on line, uzupe łnione
tradycyjnymi spotkaniami z tutorem, pe łniącym funkcj ę nauczycielakonsultanta.
Połączenie zalet obu metod daje bardzo efektywne rezultaty, gdy ż wiedza i
umiejętności zdobyte podczas szkolenia on line są regularnie monitorowane przez
n a u c z y c i e l a i d o s k o n a l o n e p o d c z a s t r a d y c y j n y c h s p o t k a ń. > > > >
http://kadry.nf.pl/produkty/rus_561968.htm
Metoda zdalna "CEAC "
Szkoła zaoczna z tradycjami oferuje materia ły pisane i kasety, elektroniczny
przyrząd do sprawdzania poprawności odpowiedzi.
Metoda REFLEX (YOUNG DIGITAL)
Materiały pisane i płyty CD. Wykorzystanie systemu rozpoznawania mowy.
System szkole ń niestacjonarnych SSN
f i r m y 2 S i n a b a z i e p l a t f o r m y
LearningSpace (IBM/Lotus)
I inne patrz też artykuł "
Nauka języków przez Internet i telefon
Metody autorskie polskich autorów
, jak np.:
Metoda Broniarka
Oto jak opowiada o niej jeden z byłych uczniów:
"Zygmunt Broniarek, ...bardzo wiele lat temu, na łamach nie istniej ącego ju ż
tygodnika "Dooko ła Świata", publikowa ł cykl artyku łów "Jak nauczy łem si ę
siedmiu języków obcych".
Po kilku latach wyda ł książeczkę pod tym samym tytułem, a po kilku następnych
wznowił jej wydanie pt. "Jak nauczy łem si ę ośmiu j ęzyków obcych". Jego
codzienne lekcje mia ły podobny schemat zawsze czytanie na g łos, analiza
tekstu tłumaczenie (dosłowne i literackie) i to w obie strony (najpierw z obcego
na polski, a później z polskiego na obcy [metoda retlanslacji]). Po przejściu przez
wszystkie etapy ucz ący si ę znał na pamięć cały tekst, a co za tym idzie "wkute"
nowe s łówka i utrwalone regu ły gramatyczne. Z pewno ścią metoda ta wymaga
twórczego myślenia i prawdziwej aktywności studenta, ale trudy op łacają się, bo
nauka nie idzie w las. Wed ług Broniarka, kluczem do sukcesu jest sumienne
powtarzanie, uczenie się na pamięć i samodzielne, twórcze myślenie. Uczenie się
na pamięć nie otępia, lecz ćwiczy szare komórki podkreśla w swym poradniku".
Dostępna jest książka:
"Broniarek uczy j ęzyków 365 dni z angielskim
" (samouczek oparty na
metodzie pamięciowej).
Metoda Szkutnika
Profesor Leon Leszek Szkutnik znany jest od dziesi ęcioleci ze swych wielu
książek do nauki angielskiego. Mnie najbardziej utkwi ły w pami ęci ksi ążeczki
kieszonkowe (np. Express it in English, English Dialogues,...) ze schematami
krótkich dialog ów, gdzie by ł podany pewien zas ób s łów do wymiany. Nale żało
wręcz mechanicznie opanowa ć te powtarzalne, życiowe schematy. Profesor
zaleca także czytanie współczesnych powieści i prasy obcojęzycznej.
Niektóre książki są do dziś wznawiane, np.:
Mów i m y p o a n g i e l s k u . K u r s d l a p o c z ątkując y c h i średnio
Wiedza Powszechna, 2006.
Metoda Zbigniewa Brześkiewicza
podsumowana w ksi ążce "
Jak łatwo i skutecznie uczy ć się języków
obcych
" (Studio Astropsychologii
Istnieje jeszcze szereg innych metod nie zweryfikowanych dostatecznym
doświadczeniem oraz nienazwanych o k t órych napisz ę, gdy stan ą się
głośniejsze.
Patrz też liczne dyskusje na forach poświęconych językom.
Już p o n a p i s a n i u t e g o a r t y k u łu natrafi łe m w I n t e r n e c i e p o d a d r e s e m
http://ebib.oss.wroc.pl/2005/65/wojtczak.php
na obszerny artyku ł pt. "
Metody
nauki j ęzyków obcych
" z b o g a t ą bibliografią przedmiotu, z kt órego
zapożyczy łem parę celnych zdań. Polecam!
Na podstawie materia łów szk ół i z Internetu opracowa ł Leszek Korolkiewicz
redaktor Learn.net
Szukanie w sieci
(Google)
Szukaj w serwisie
zaawansowane
n
m
l
k
j
i
n
m
l
k
j
Powiadamiacz
Powiadom
znajomego o
tym serwisie!
(wpisz adres email
znajomego; będziesz mógł
jeszcze zredagować
wiadomo ść)
Prześlij
powiadom.4free.pl
Copyright 2003 08 Leszek Korolkiewicz
Licznik od 2.2005:
ZAINWESTUJ W SIEBIE!
w polskim internecie
za granic ą