background image

Pisanie strukturalnych wzorów chemicznych i równań reakcji przy uŜyciu programu 

ISISDraw - instrukcja podstawowa 

 

Obiektem ćwiczenia jest poniŜsza reakcja chemiczna. 

N

N

H

(CH

2

)

5

O

Me

OEt

EtO

N

Me

N O

CF

3

CO

2

H

 

Uruchamiamy  program  ISISDraw  i  rozpoczynamy  pracę  od  utworzenia  struktury 

występującej z prawej strony równania. 

Najpierw  z  menu  szablonów  wybieramy  ikonę 

reprezentującą  pierścień  cyklopentanu  (rysunek 

1), a następnie wybrany pierścień umieszczamy 

na  ekranie  (rysunek  2).  Z  menu  szablonów  wybieramy  z 

kolei  ikonę  pierścienia  benzenowego  i  dostawiamy  ten 

pierścień  z  prawej  strony  pierścienia  pięcioczłonowego 

(rysunek  3).  Ponownie  z  menu  szablonów  wybieramy  

ikonę  pierścienia  cykloheksanowego  i  umieszczamy  go  z 

lewej  strony  pierścienia  pięcioczłonowego  tak  aby 

otrzymać strukturę pokazaną na rysunku 4 

Rysunek 1

Rysunek 2

Rysunek 3

Rysunek 4

background image

Następnie uŜywając narzędzia Double bond (wiązanie podwójne) (rysunek 5) modyfikujemy 

strukturę z rysunku 4 do struktury z rysunku 6 

Przy pomocy narzędzia Select zaznaczamy strukturę z rysunku 6, następnie z polecenia Edit 

wykonujemy  polecenie  Copy  a  potem  z  polecenia  Edit  polecenie  Past  (ten  sam  efekt 

osiągniemy  wykonując  z  polecenia  Edit  polecenie  Duplicate).  W  wyniku  tych  operacji 

otrzymujemy  dwie  kopie  struktury  pokazanej  na  rysunku  6,  jedną  nich  przekształcamy  tak 

aby otrzymać wzór z lewej strony równania reakcji. Ponownie z menu szablonów wybieramy 

ikonę pierścienia cykloheksanowego i umieszczamy go tak aby otrzymać strukturę pokazaną 

na rysunku 7. 

 

Rysunek 5

Rysunek 9

Rysunek 8

Rysunek 6

Rysunek 7

background image

UŜywając narzędzi Eraser (kasowanie) i Single Bond (wiązanie pojedyncze) (rysunki 8 i 9) 

zmieniamy strukturę pokazaną na rysunku 7 na strukturę z rysunku 10. W tym celu kasujemy 

dwa niepotrzebne wiązania i dostawić dwa dodatkowe wiązania pojedyncze. 

 

UŜywając  narzędzia  Atom  (rysunek  11)  uzupełniamy  strukturę  pokazaną  na  rysunku  10  o 

etykiety odpowiednich atomów i grup atomów. Kolejne czynności pokazane są na poniŜszych 

rysunkach 12, 13 i 14. 

 

Po  wpisaniu  wszystkich  etykiet  otrzymujemy  końcową  postać  wzoru  z  prawej  strony 

równania reakcij (rysunek 15).  

 

Rysunek 10

Rysunek 11

Rysunek 13

Rysunek 14

Rysunek 12

Rysunek 15

background image

Drugą  kopie  struktury  z  rysunku  6  wykorzystamy  do  utworzenia  wzoru  z  prawej  strony 

równania  reakcji.  Najpierw  z  menu  poleceń  wybieramy  Templates,  a  z  niego  polecenie 

Rings.  Otwiera  się  dodatkowe  okno  w  którym  znajdują  się  róŜne  pierścienie.  Za  pomocą 

pojedynczego kliknięcia myszą wybieramy pierścień ośmioczłonowy. Następnie dostawiamy 

ten  pierścień  do  naszej  struktury.  UŜywając  narzędzia  Single  Bond  uzupełniamy  powstały 

wzór  o  jedno  wiązanie  pojedyncze.  Na  koniec  przy  pomocy  narzędzia  Atom  wstawiamy 

odpowiednie  etykiety  atomów  i  grup  funkcyjnych.  W  ten  sposób  otrzymujemy  końcową 

strukturę. 

UŜywając narzędzia Select zaznaczamy i przeciągamy oba napisane wzory i ustawiamy je tak 

aby znalazły się obok siebie na tej samej wysokości. Korzystając z narzędzia Arrow wybrać 

pojedynczą  strzałkę  i  umieścić  ją  w  odpowiednim  miejscu.  Przy  pomocy  narzędzia  Text 

umieścić  napisy  nad  i  pod  strzałką.  Końcową  operacją  jest  zaznaczenie  całego  rysunku  i 

wybranie polecenia Object a z niego polecenia Group. W ten sposób otrzymujemy rysunek 

przedstawiający równanie reakcji chemicznej w formie pojedynczego obiektu graficznego.