plik

imię i nazwisko: Izabela Burek

nr grupy zajęciowej: 1

PRACA ZALICZENIOWA Z KULTURY JĘZYKA POLSKIEGO

SEMESTR ZIMOWY 2012/2013

Tabela 1. Opis błędów

http://www.raciborz.com.pl/art16121.html (dostęp: 11.01.2013).

Tamże.

A. Markowski, Nowy słownik poprawnej polszczyzny, PWN, Warszawa 1999, s. 403.

lp.

przykład

błędnej

formy

wyrazowej

forma

poprawna

komentarz normatywny

logiem

logo

Wyraz

logo

według Nowego słownika poprawnej

polszczyzny

(PWN)

ma tylko jedną formę – logo. W języku

polskim w normie wzorcowej pozostaje więc nieodmienny.

Profesor Jan Miodek zaznacza jednak, że „

to jest dzisiaj

słowo tak popularne, że jest to to logo (rodzaj nijaki),
czyli nie widzę tu przeciwwskazań żeby nie widziało
się log

a”

Analogicznie można przyjrzeć się wyrazowi kakao, który też
jest  słowem  nieodmiennym  w  polszczyźnie  wzorcowej.
W  języku  potocznym  zaś  wiele  osób  powie  kakaa,
czy  kakau.  Na  pytanie:  w  czym?  nikt  jednak  nie  odpowie
w kakale, lecz w kakao.

Prof.  Miodek  mówi:  „ja,  jeśli  idzie  o  logo,  widzę
przeciwwskazania  paradoksalnie,  w  piątym  przypadku,
dlatego że w zgodzie z tradycją wymawianiową, należało by
po  polsku  powiedzieć  zachwyca  się  tym  logiem,  a  ja
zachwycałbym się logo

”.

Hugo Kołłątajem

Hugonem Kołłątajem Nowy

słownik

poprawnej

polszczyzny

tłumaczy,

że      imiona  zakończone  na  -o  mają  być  odmieniane
z dodaniem elementu -n-.

Imię Bruno jest z pochodzenia zapożyczeniem germańskim,
które  odmienia  się  według  deklinacji  łacińskiej:
Hugo – Hugonis. Jak widać, temat fleksyjny zawiera cząstkę
-n.  Gdy  przejmowaliśmy  to  imię  do  polszczyzn,
uszanowaliśmy  łacińską  deklinację  i  w  formach
od dopełniacza po wołacz zostawiliśmy element -n.

Dlatego też według wciąż obowiązującej normy
gramatycznej należy mówić i pisać: Hugo, ale: Hugona,
Hugonowi, z Hugonem, o Hugonie.

http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=13577 (dostęp: 11.01.2013).

H. Jadacka, Kultura języka polskiego, PWN, Warszawa 2009, s. 45.

B. Czopek-Kopciuch, Mały słownik odmiany nazw własnych, PAN, Warszawa 2002, s. 202.

M. Baoko, Słownik wyrazów kłopotliwych, PWN, Warszawa 1994, s.103.

W. Doroszewski, Słownik Poprawnej Polszczyzny, PWN, Warszawa 1994, s. 169.

Wiedza  Polaków  na  temat  osobliwości  w  odmianie
omawianego  imienia  jest  stosunkowo  niewielka,  stąd  też
próby  tworzenia  krótszych  form  fleksyjnych,  np.  Bruna,
Brunowi,  z  Brunem,  o  Brunie  itd.,  które  wydają  się
dopuszczalne, choć nie należą do normy wzorcowej.

Nieodmienianie tego imienia jest błędne.

bloga

blogu

Należy zaznaczyć, że błąd w tym przypadku dotyczy
jedynie w normie wzorcowej i polega na dobraniu złej
formy

dopełniacza

dla

rzeczownika

rodzaju

męskonieżywotnego.

Rzeczowniki  męskonieżywotne  w  dopełniaczu  mogą
przybrać  końcówki  -a  lub  -u.    Niektóre  wyrazy,
jak  np.  folder,  łączą  się  z  obiema.  W  mowie  potocznej
preferowane  jest  -a,  choć  wzorcowymi  formami  byłyby:
blogu czy SMS-u. Słowniki poprawnościowe opowiadają się
za takimi właśnie formami.

Dr  Jan  Grzenia  twierdzi,  że:  „dylemat  ten  najłatwiej
rozwiązać,  przyjmując,  że  dopuszczalne  są  obie  końcówki,
przy  czym  -u  jest  typowa  dla  języka  pisanego,
-a dla mówionego”

Janusza Korwin-

-Mikke

Korwin-Mikkego,

ew. Korwina-

-Mikkego

Zgodnie z zasadą

każdy składnik dwuczłonowych nazwisk

męskich ulega odmianie, chyba że pierwszy człon jest nazwą
dawnego herbu albo przydomka.

W rezultacie za poprawne uznamy obie formy D.lp.:
Korwin-Mikkego  (zgodna  z  regułą,  czyli  poprawniejsza)
i  Korwina-Mikkego  (utworzona  przez  analogię  do  innych
nazwisk  dwuczłonowych).  O  tej  drugiej  możliwości
informuje nas m.in. Mały słownik odmiany nazw własnych

for

forów

Forum  to  rzeczownik  rodzaju  nijakiego,  który  odmienia  się
zgodnie z VI deklinacją.

O  wątpliwościach  związanych  z    poprawnością  odmiany
wyrazu  forum  piszą  m.in.  autorzy  Słownika  wyrazów
kłopotliwych

. Tam znaleźć można informację, że słowo

forum  pochodzi  z  łaciny  i  należy  do  grupy  wyrazów,
które  zakończone  są  na  -um,  a  w  mianowniku  l.  mnogiej
mają końcówkę -a (np. liceum – licea).

Wydaje  się  więc  logiczne,  że  forum  w  l.  mnogiej  to  fora,
mimo że wyraz  ten kojarzy się z fora ze dwora  i niektóre
formy tego słowa pokrywają się z odmianą rzeczownika fory
(forów,  forom,  forami,  forach).  Z  tej  też  przyczyny  jeszcze
w  1994  roku  słowniki  traktowały  rzeczownik  forum  jako
słowo bez formy l. mnogiej

Lecz już w Nowym słowniku ortograficznym (PWN)
wydanym w 1997 roku czy w Nowym słowniku poprawnej
polszczyzny (PWN) z 1999 roku, znajdziemy formy: forum,
fora, forów.

Forma D. lm. for jest błędna.

M. Tytuła, Polski bez błędów. Poradnik językowy dla każdego, PWN, Warszawa 2008.

http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=10188 (dostęp: 11.01.2013).

ludzią

ludziom

Rzeczownik  ten  należy  do  grupy  wyrazów  o  tematach
różniących  się  w  liczbie  pojedynczej  i  mnogiej
(supletywizm).  A  „oboczność  tematów  człowiek  –  ludzie  to
kwestia  historycznych  zaszłości.  W  tekstach  datowanych
przed XVI w. można znaleźć formy człowieków, wskazujące
na  dawną  liczbę  mnogą  rzeczownika  człowiek.  Z  czasem
jednak  takie  formy  zanikły,  ustępując  słowu  ludzie
wywodzącemu  się  z  prasłowiańskiego  rdzenia  *lud,
mającego znaczenie zbiorowości ludzkiej”

Rzeczownik  człowiek  odmienia  się  nieregularnie  i  błąd
w  tym  przypadku  polega  na  dobraniu  niewłaściwej
końcówki C. lm., co jest częstym zjawiskiem w Internecie.

Przyczyny  występowania  tego  błędu  można  upatrywać  się
u  piszącego,  który    myli  przypadki  oraz  osoby,  posługując
się  niepoprawnym  apelatiwem  kontrolnym  –  dziewczyna.
Myli  N. lp.  – dziewczyną z  C.  lm.  –  dziewczynom.  Niestety
forma taka jak ludź w ogóle nie występuje, w M. lp. pojawia
się zaś wyraz człowiek.

W przypadku wybranego błędu poprawna  forma w C. lm. to
ludziom.

przekonywująca

przekonująca

Forma  przekonywujący  jest  błędna,  ponieważ  imiesłów  ten
pochodzi  od  czasownika  przekonywać,  możemy  więc
co  najwyżej  mówić  przekonywający,  choć  to  rzadsza,
lecz wciąż poprawna forma.

To samo dotyczy 1 os. l. pojedynczej – piszemy przekonuję
(rzadziej: przekonywam), nigdy: przekonywuję.

„Myślę,  że  czas  przyszedł,  aby  formę  przekonywujący
zaakceptować  przynajmniej  w  tzw.  normie  potocznej.
To samo dotyczy formy oddziaływujący, używanej na równi
z oddziałujący i oddziaływający”. - twierdzi prof. Mirosław
Bańko

na dworzu

na dworze

Wyraz dwór odmienia się tak samo ja inne rzeczowniki
męskie,

których

temat

kończy

się

-r,

jak np.: wór – worze, bar – barze, tor – torze.

Dwór  w  znaczeniu  'przestrzeń  poza  domem'  odmienia  się
dokładnie tak samo jak dwór w znaczeniu 'dom mieszkalny':
w obu wypadkach mówimy na dworze.

Forma  na  dworzu  jest  powszechna,  częsta  w  Warszawie
i  na  Mazowszu.  Jej  źródłem  może  być  analogia
do  bliskoznacznego  wyrażenia  na  podwórzu.  Forma
na  dworzu  mogłaby  być  traktowana  jako  mazowiecki
regionalizm,

ale

słowniki

poprawnej

polszczyzny

dyskwalifikują ją jako błąd.

W  Małopolsce  ludzie  mówią  pracuję  na  polu,  gdy  pracują
na  rynku.  Dla  tej  konstrukcji  słowniki  są  łaskawsze:
aprobują ją, zastrzegając jedynie, że jest to forma regionalna,
a  więc  nie  powinna  być  używana  w  kontaktach
ponadregionalnych.

Tabela 2. Źródła

lp.

cytat ilustrujący użycie niepoprawnej formy wyrazowej

źródło cytatu

„Karta TANKBANK umożliwia bezgotówkowy zakup
dowolnego rodzaju paliwa: VERVA 98, VERVA ON,
Eurosuper 95, Superplus 98, Olej napędowy, LPG (autogaz),
ON Bioester B100 na stacjach paliw sieci ORLEN i Bliska,
oznaczonych logiem FLOTA”.

tytuł artykułu: Karty przedpłacone
TankBank

http://www.orlen.pl/pl/dlakierowcow/karty
paliwowe/strony/kartyprzedplaconetankban
k.aspx

(dostęp : 03.12.12)

„Wśród czołowych postaci związanych z KEN, poza Hugo
Kołłątajem, byli: książę Adam Jerzy Czartoryski, Ignacy
Potocki, Andrzej Zamoyski, Kazimierz (właśc. Daniel)
Narbutt, Józef Wybicki, Grzegorz Piramowicz”.

nagłówek: WAŻNIEJSZE WYDARZENIA
HISTORYCZNE,
W KTÓRYCH UCZESTNICZYŁ GEN.JÓZEF
WYBICKI
http://gim24.szkoly.lodz.pl/stara/o_patr
onie/wydarzenia.html

(dostęp: 15.12.12)

„Zawsze występowałam w sprawie deklerykalizacji naszego
paostwa, a postulaty, które przedstawiał w trakcie kampanii
wyborczej Janusz Palikot są wręcz spisane z mojego bloga z
grudnia 2009 roku”.

tytuł: Joanna Senyszyn: Janusz Palikot
skopiował pomysły
z mojego bloga

http://media.wp.pl/kat,1022939,wid,147487
86,wiadomosc.html?ticaid=1fb6c

(dostęp: 16.12.12)

„Po wypowiedziach Janusza Korwin-Mikke nt.
paraolimpiad, zwolennicy polityka (a może politykującego
publicysty?) mogą już chyba zaśpiewad "Bój to nasz
ostatni".

tytuł artykułu: Korwin-Mikke jest jak
McDonald's. Przejadł się!

http://majewski.salon24.pl/446772,korwin-
mikke-jest-jak-mcdonald-s-przejadl-sie

(dostęp: 03.12.12)

„Jednym z pierwszych godnych uwagi wyników jest strona
Manganime - widzę, że odkąd ostatnio na nią zaglądałam

tytuł wpisu: W sieci: przegląd for
internetowych

A. Markowski, Wielki słownik poprawnej polszczyzny, PWN, Warszawa 2004, s. 373.

S. Szober, Słownik poprawnej polszczyzny, Paostwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1963, s. 410.

urysnalii

ursynaliów

Ursynalia  to  rzeczownik  nazywający  rzeczy  niepoliczalne,
występujący jedynie w liczbie mnogiej (pluralia tantum).

Rzeczownik  ursynalia,  podobnie  jak  wyraz  juwenalia,
powiela  model  odmiany  niemęskoosobowej  z  -ów,  dla  D.
lm., dlatego też poprawna forma D. lm to ursynaliów

, nie:

ursynalii.

10.

perfum

perfumy

Perfumy  to  kolejny  wyraz  należący  do  grupy    pluralia
tantum,  tyle  że  w  tym  przypadku  niektóre  starsze  słowniki
podają  żeńską  formę  tego  słowa:  ta  perfuma

, czasem też

jako regionalizm wschodni, obecnie już nieaprobowany.

Współczesne  słowniki,  jak  np.  Mały  słownik  wyrazów
kłopotliwych (PWN) z 2003 roku, notują tylko formę liczby
mnogiej  –  te  perfumy,  niezależnie  od  tego  czy  to  polskie
słowo  zapożyczone  zostało  z  francuskiego  par  fumée,
czy  od  łacińskiego  słowa  perfumare.  Forma  ten  perfum
zdecydowanie jest błędem.

W  przytoczonym  przeze  mnie  zdaniu  występuje  także  błąd
ortograficzny.

Oczywiście

mówi

się:

wzorcowo

[oryginalny], potocznie [orginalny], ale pisze się tylko
oryginalny (!).

zmieniła layout, co bardzo się chwali :) Szkoda tylko, iż jest
to podstawowy szablon dla for w kolejnym wariancie
kolorystycznym...”

http://furururu.blox.pl/2012/03/W-sieci-
przeglad-for-internetowych.html

(dostęp: 16.12.12)

„ShareMonkey jest rozwijany przez Leadbullet, firmę p2p,
której celem jest zapewnienie ludzią mechanizmu legalnego
sprzedawania pirackiego Waregu”.

tytuł artykułu:

ShareMonkey pomaga

ludzią w kupowaniu pirackich
materiałów
http://torrent.crib.pl/sharemonkey-pomaga-
ludzia-w-kupowaniu-pirackich-
materialow.html

(dostęp: 11.01.13)

„Arkadia sparing. Przekonywująca wygrana z
Biesiekierzem”

tytuł artykułu: Arkadia sparing.
Przekonywująca wygrana
z Biesiekierzem

http://slawno.naszemiasto.pl/artykul/13065
59,arkadia-sparing-przekonywujaca-
wygrana-z-biesiekierzem,id,t.html

(dostęp: 03.12.12)

„Jedna z głównych i najważniejszych zasad. Na początku,
gdy uczysz psa wychodzid na dwór, za każdym razem, gdy
wyjdziesz i pies załatwi się na dworzu, nagradzaj go jakimś
smakołykiem, pochwal go za każdym razem”.

tytuł artykułu: 10 sposobów żeby
nauczyd psa załatwiad się
na dworzu

http://www.grzywacz.pl/10-sposobow-zeby-
nauczyc-psa-zalatwiac-sie-na-dworzu/

(dostęp: 03.12.12)

„Pierwsi wykonawcy Ursynalii 2013”

tytuł artykułu:

Pierwsi wykonawcy

Ursynalii 2013
http://allaboutmusic.pl/pierwsi-wykonawcy-
ursynalii-2013/

(dostęp: 06.12.12)

10.

„Na grupach dyskusyjnych alt.pl.allegro i pl.rec.uroda
bardzo często pojawiają się pytania 'gdzie kupid na allegro
orginalny perfum”.

tytuł artykułu: Jak kupid 'orginalny
perfum' i nie śmierdzied podróbą

http://klub.chip.pl/imka/perfumy.htm