Katarzyna Krzęć

WDiOM gr. 1015B

PROGNOZOWANIE

W BEZPIECZEŃSTWIE

STAN BEZPIECZEŃSTWA RUCHU DROGOWEGO NA TERENIE

WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO

Niniejsza praca dotyczy zagadnień związanych ze stanem bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie

województwa pomorskiego. Składa się ona z kilku zasadniczych elementów, tj.:

1. charakterystyki zjawiska

2. określenia czynników mających wpływ na jego kształtowanie

3. danych z lat poprzednich

4. prognozy na kolejne lata.

Wszystkie przedstawione poniżej dane pochodzą ze strony Urzędu Marszałkowskiego w Gdańsku i z Analizy stanu

zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie województwa pomorskiego przygotowanej przez Wydział

Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku na 2010 rok.

Mapa 1. Województwo Pomorskie

Województwo Pomorskie zajmuje powierzchnię ponad 18 tys. kilometrów kwadratowych, co stanowi około

6 procent powierzchni Polski. Zamieszkuje je 2,2 mln mieszkańców, z czego zdecydowana większość przypada na

skupiska miejskie. Transport, który jest istotą tego opracowania jest jednym z głównych sektorów gospodarki, lecz

coraz częściej jest kojarzony z potencjalnym zagrożeniem. Bezpieczeństwo ruchu drogowego, zwane dalej BRD jest

istotnym elementem w mobilności społeczeństwa. Ze wszystkich gałęzi transportu najniebezpieczniejszy jest transport

drogowy i to on przynosi największe straty wyrażone liczbą śmiertelnych ofiar wypadków. Całkowite koszty

wypadków drogowych w UE szacowane są na 160 mln euro rocznie, co odpowiada 2% PKB Wspólnoty. Na terenie

Polski są to straty rzędu 2% PKB.

Jeśli chodzi o przyczyny większości wypadków drogowych, to możemy do nich zaliczyć m.in. nadmierną

i niedostosowaną do warunków prędkość, alkohol, młody wiek i brawurę kierowców, brak właściwego zabezpieczenia

tzw. czarnych punktów. Poniżej został przedstawiony stan bezpieczeństwa ruchu drogowego za rok 2010 i lata

poprzednie, ze szczególnym uwzględnieniem porównania lat 2009-2010.

Tabela 1. Województwo pomorskie na tle danych krajowych

Województwo

Zdarzenia

drogowe

WYPADKI

%

wzrost/

spadek

ZABICI

%

wzrost/

spadek

RANNI

%

wzrost/

spadek

KOLIZJE

%

wzrost/

spadek

KSP Warszawa

37700

2326

-6,02

230

-16,67

2783

-6,33

35374

65,56

KWP Białystok

14597

843

-19,10

146

-18,44

1118

-17,43

13754

-0,34

KWP Bydgoszcz

31954

1490

-9,48

228

-1,30

1799

-7,46

30464

5,59

KWP Gdańsk

22231

2653

-7,08

197

-23,35

3399

-6,88

19578

6,78

KWP Gorzów Wlkp.

12234

845

-14,82

108

-21,17

1113

-15,87

11389

9,99

KWP Katowice

55136

5010

-10,31

352

-15,18

6128

-10,93

50126

6,08

KWP Kielce

15415

1574

-9,90

197

11,93

2017

-11,50

13841

6,38

KWP Kraków

38450

4003

-9,41

235

-25,16

5046

-9,96

34447

10,04

KWP Lublin

22654

1819

-13,05

256

-19,50

2287

-14,41

20835

1,86

KWP Łódź

31704

4156

-11,78

320

-7,78

5224

-12,39

27548

14,58

KWP Olsztyn

19261

1723

-5,69

168

-4,55

2334

-2,83

17538

4,49

KWP Opole

10498

837

-9,12

109

-4,39

1029

-9,58

9661

10,10

KWP Poznań

37610

2930

-26,57

343

-14,89

3624

-29,96

34680

12,71

KWP Radom

27454

2860

-13,52

423

-17,54

3553

-13,95

24594

6,29

KWP Rzeszów

21053

1952

-10,25

202

-8,18

2557

-7,99

19101

9,08

KWP Szczecin

18668

1485

-18,18

151

-26,70

1802

-19,23

17183

3,95

KWP Wrocław

36010

2291

-14,45

241

-18,03

3095

-15,48

33719

6,03

KRAJ

452629

38797

-12,38

3906

-14,64

48908

-12,91

413832

10,63

W Polsce w 2010 roku doszło do 38797 wypadków drogowych, w których zginęło 3906 osób, a 48908

odniosło obrażenia ciała. W porównaniu do roku 2009 w skali kraju odnotowano spadek liczby wypadków drogowych

i ich ofiar - wypadków drogowych mniej o 12,38%, zabitych mniej o 14,64%, rannych mniej o 12,91%. Wskaźnik

krajowy ofiar na 100 wypadków drogowych w 2010 roku wyniósł 136,1 - w porównaniu do 2009 roku zanotowano

spadek o 1,1. Wskaźnik krajowy ofiar śmiertelnych wyniósł 10,1 i zmalał o 0,2. Dla województwa pomorskiego za

12 miesięcy 2010 roku odnotowano niższe wskaźniki od krajowych w obydwu w/w kategoriach, tj. odpowiednio 135,5

i 7,4. Ponadto jednostki Policji zarejestrowały 413832 kolizje drogowe, tj. więcej o 10,63% w stosunku do roku 2009.

Tabela 2. Województwo pomorskie na tle danych krajowych – wypadki ze skutkiem śmiertelnym

Komendy Wojewódzkie

Wypadki ze skutkiem śmiertelnym

Liczba Zabitych

2009

2010

dynamika

2009

2010

dynamika

KSP Warszawa

260

207

79,62

276

230

83,33

KWP Białystok

159

128

80,50

179

146

81,56

KWP Bydgoszcz

220

211

95,91

231

228

98,70

KWP Gdańsk

216

175

81,02

257

197

76,65

KWP Gorzów Wlkp.

121

92

76,03

137

108

78,83

KWP Katowice

376

321

85,37

415

352

84,82

KWP Kielce

163

164

100,61

176

197

111,93

KWP Kraków

292

218

74,66

314

235

74,84

KWP Lublin

288

235

81,60

318

256

80,50

KWP Łódź

320

288

90,00

347

320

92,22

KWP Olsztyn

154

151

98,05

176

168

95,45

KWP Opole

102

102

100,00

114

109

95,61

KWP Poznań

363

317

87,33

403

343

85,11

KWP Radom

456

366

80,26

513

423

82,46

KWP Rzeszów

205

177

86,34

220

202

91,82

KWP Szczecin

190

135

71,05

206

151

73,30

KWP Wrocław

263

215

81,75

294

241

81,97

KRAJ

4148

3502

84,43

4576

3906

85,36

W 2010 roku na terenie kraju zanotowano 3502 wypadki ze skutkiem śmiertelnym, co w stosunku

do poprzedzającego roku stanowi spadek o 646, tj. 15,57%. Liczba śmiertelnych ofiar wypadków zmalała o 670, tj.

14,64 %. Dynamika wypadków ze skutkiem śmiertelnym i zabitych w województwie pomorskim wskazuje spadki

w porównaniu do roku 2009. Wskaźniki dotyczące naszego województwa w obu badanych kategoriach są niższe

od krajowych: wypadków śmiertelnych o 3,4%, zabitych o 8,7%. Jest to odpowiednio 7 i 3 pozycja w krajowym

rankingu jednostek Policji z największymi spadkami liczby wypadków ze skutkiem śmiertelnym i liczby zabitych.

Tabela 3. Zdarzenia drogowe w województwie pomorskim w latach 2005 - 2010

WOJ. POMORSKIE

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2009

= 100 %

wzrost/

spadek

Wypadki

3074

2756

3067

3206

2855

2653

92,9

-202

Wypadki ze skutkiem śmiertelnym

232

232

252

238

216

175

81,0

-41

Zabici

266

259

271

265

257

197

76,7

-60

Ranni

4058

3539

4004

4171

3650

3399

93,1

-251

Kolizje drogowe

19289

19170

18236

18792

18335

19578

106,8

+1243

Dane przedstawione w powyższej tabeli wskazują, że na obszarze województwa pomorskiego

w 2010 roku w porównaniu do roku 2009 odnotowano spadki ilości wypadków - w tym również spadek liczby

wypadków ze skutkiem śmiertelnym - oraz spadek liczby ofiar wypadków, zarówno w kategorii rannych jak i zabitych.

Szczególnie istotny jest uzyskany wskaźnik wypadków śmiertelnych. W skali naszego województwa odnotowano

spadek ilości wypadków ze skutkiem śmiertelnym w stosunku do roku 2009 aż o 19%. W kategorii kolizji drogowych

nastąpił wzrost zgłoszonych zdarzeń o 1243, tj. o 6,8%.

Wykres 1. Stan bezpieczeństwa na drogach województwa pomorskiego

na przestrzeni lat 2005 – 2010

Wykres 2. Wypadki drogowe w latach 2005 – 2010

Analizując dane o wypadkach drogowych na terenie województwa pomorskiego w latach 2005 – 2010 można

stwierdzić, że w przedstawionym okresie sześciu lat liczba wypadków z roku 2010 jest najniższa. W porównaniu

do roku 2008, w którym odnotowano największą ilość wypadków drogowych uzyskano spadek o 17,2%. W odniesieniu

do roku 2009 spadek wynosi 7,1%.

Stan bezpieczeństwa na terenie województwa pomorskiego jest zjawiskiem bardzo złożonym. Pojawiają się

tutaj zagadnienia związane między innymi z ilością kolizji drogowych bądź też wypadków, zarówno tych , w których

pojawiają się ofiary śmiertelne, jak i osoby ranne.

To właśnie ze względu na złożoność tego zjawiska nie ma możliwości prognozowania go za pomocą metod

ilościowych. Największe znaczenie mogą tutaj odegrać metody przyczynowo-skutkowe, które wyjaśniają i interpretują

mechanizm zmian w badanym zjawisku, jak i zaobserwowanie pewnych tendencji rozwojowych, wyrażających ogólny

kierunek zmian.

3074

2756

3067

3206

2855

2653

2500

2600

2700

2800

2900

3000

3100

3200

3300

2005

2006

2007

2008

2009

2010

30

74

40

58

27

56

35

39

40

04

41

71

36

50

23

2

26

6

23

2

25

9

30

67

25

2

27

1

32

06

23

8

26

5

28

55

21

6

25

7

26

53

17

5

19

7

33

99

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

Wypadki

Wypadki ze skutkiem

śmiertelnym

Zabici

Ranni

2005

2006

2007

2008

2009

2010

W przypadku zagadnień związanych ze stanem bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie województwa

pomorskiego pojawiają się dwie zasadnicze tendencje. Przede wszystkim jest to znaczny spadek ilości wypadków

drogowych, a co za tym idzie ilości osób zabitych, rannych, etc. - jest szczególnie widoczne na przestrzeni lat

2008-2010. Drugą z tendencji jest znaczny spadek ilości kolizji drogowych w latach 2005-2009. Tutaj jedynym

odstępstwem od tej reguły jest jednak przełom lat 2009 i 2010, gdzie nastąpił nieznaczny, bo około 7% przyrost tego

zjawiska.

Możemy przypuszczać, że w okresie najbliższych paru lat główne tendencje (spadki ilości wypadków i kolizji)

będą się nadal utrzymywały na podobnym poziomie. Potwierdzeniem tej tezy może być chociażby fakt, że z roku na

rok podejmowanych jest coraz więcej działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego, tj.:

- przebudowa skrzyżowań, które stwarzają realne zagrożenie w ruchu drogowym

- przebudowa miejsc niebezpiecznych, tzw. czarnych punktów

- opracowywanie kampanii społecznych, co pozwala na wzrost świadomości społecznej

- doposażenie jednostek Policji w specjalistyczny sprzęt, w tym też pojazdy służące poprawie bezpieczeństwa w ruchu

drogowym.

Miasto Gdańsk i organy właściwe ds. bezpieczeństwa w ruchu drogowym w zeszłym roku stworzyły także

Miejski Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego GAMBIT Gdański. Na jego podstawie sformułowano kilka

wniosków dotyczących stanu BRD, m. in. wyznaczono:

- miejsca gdzie występuje najwięcej wypadków drogowych - są to Wrzeszcz Górny, Śródmieście, Oliwa Dolna

- okres, w którym występuje najwięcej wypadków - są to miesiące sierpień i październik, w ciągu tygodnia piątki,

w godzinach 15-16

- grupy ryzyka uczestniczenia w wypadkach drogowych - piesi, młodzi kierowcy, dzieci, rowerzyści, przy czym piesi

stanowią ok. 70 % ofiar wszystkich wypadków drogowych

- główne problemy BRD - nadmierna prędkość, infrastruktura drogowa, sprawcy wypadków pod wpływem alkoholu

- najbardziej zagrożone ciągi uliczne - ul. Kartuska, Trakt Św. Wojciecha, ul. Słowackiego

- najbardziej zagrożone skrzyżowania - Kościuszki – Legionów, Hucisko - Targ Drzewny - Wały Jagiellońskie,

Do Studzienki - Grunwaldzka - Miszewskiego, Chłopska - Komorowskiego - Obrońców Wybrzeża, Okopowa –

Toruńska i Chłopska – Kołobrzeska.

Opracowanie takiego systemu umożliwiło podejmowanie nie tylko działań prewencyjnych, ale także systemowe

podejście do prowadzenia działań na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego. Potwierdza to postawioną powyżej tezę

dotyczącą tego, że możemy się spodziewać utrzymywania się wielkości zagrożeń na stałym poziomie lub

sukcesywnego ich spadku w następnych latach w związku z ciągłym wdrażaniem programów, takich jak np. GAMBIT

Gdański.