Prawne aspekty konkurencji na rynku pośrednictwa ubezpieczeniowego

155

Mariusz Fras

2TCYPGCURGMV[MQPMWTGPELKPCT[PMWRQħTGFPKEVYCWDG\RKGE\GPKQYego

hǁĂŐŝǁƉƌŽǁĂĚǌĂũČĐĞ

tŝĂĚŽŵŽ͕ŝǏŬonkurencja jest nieodzownym elementem rynku ubezpieczeniowego. Odgry-

ǁĂǏŶČ ƌŽůħ ǁ ƌŽǌǁŽũƵ ŐŽƐƉŽĚĂƌŬŝ ŝ ũĞƐƚ ƑĐŝƑůĞ ǌǁŝČǌĂŶĂ ǌ ǌĂƐĂĚČ ǁŽůŶŽƑĐŝŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ͘

Kluczowym aktem prawnym w sprawach konkurencji jest ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r.
o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

. Sam z

ĂŬĂǌ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶĞũ ǁǇǁŽĚǌŝ Ɛŝħ

z za

ƐĂĚǇůŽũĂůŶŽƑĐŝŬŽŶƚƌĂŬƚŽǁĞũ͘

WŽŐůČĚǇĚŽŬƚƌǇŶǇƉŽǌǁĂůĂũČ ƐƚǁŝĞƌĚǌŝđ͕ǏĞĞůĞŵĞŶƚƐǌĐǌĞŐſůŶĞŐŽǌĂƵĨĂŶŝĂǁųĂƑĐŝǁǇũĞƐƚĚůĂ

umowy agencji (agenta ubezpieczeniowego)

, umowy brokerskiej (brokera ubezpieczeniowe-

go)

, umowy o po

ƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ

͘ tƐƉſůŶČ ĐĞĐŚČ ǁŝħŬƐǌŽƑĐŝ ƚǇĐŚ ƐƚŽƐƵŶŬſǁ ũĞƐƚ ǁǇƉŽƐĂǏĞŶŝĞ

ũĞĚŶĞŐŽ ǌ ƉŽĚŵŝŽƚſǁ ǁ ŵŽǏůiǁŽƑđ ĚĂůĞŬŽ ƉŽƐƵŶŝħƚĞũ ŝŶŐĞƌĞŶĐũŝ ǁ ƐĨĞƌħ ƉƌĂǁŶČ ĚƌƵŐŝĞŐŽ

ƉŽĚŵŝŽƚƵ͘WŽĚŵŝŽƚƵƉŽǁĂǏŶŝŽŶǇ͕ǁǌĂŵŝĂŶǌĂǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĞ͕ ŽďŽǁŝČǌĂŶǇ ũĞƐƚĚŽŬŽŶǇǁĂđ

ĐǌǇŶŶŽƑĐŝǁŝŶƚĞƌĞƐŝĞĚƌƵŐŝĞũƐƚƌŽŶǇ͕ǁƌĂŵĂĐŚƉƌǌǇǌŶĂŶĞũŵƵŬŽŵƉĞƚĞŶĐũŝĚŽƉŽĚĞũŵŽǁĂŶŝĂ
decyzji, skutecznych w jej sferze prawnej. Konieczne jest stworzenie gwarancji zabezpieczenia
ŝŶƚĞƌĞƐſǁ uczestnika obrotu ŝ ƌĞĂůŝǌĂĐũŝ ũĞŐŽ ǁŽůŝ͘ ^ųƵǏǇ ƚĞŵƵ ŵ͘ŝŶ͘ ŝŶƐƚǇƚƵĐũĂ ƐǌĐǌĞŐſůŶĞŐŽ

ǌĂƵĨĂŶŝĂ͘ĞƐǌĐǌĞŐſůŶĞŐŽǌĂƵĨĂŶŝĂ͕ŽƉƌſĐǌŬŽƌǌǇƑĐŝ͕ŵĂũČĐǇĐŚǌƌĞŐƵųǇƉŽƐƚĂđǁǇŶĂŐƌŽĚǌenia,

ǁǇǁŽĚǌŝ Ɛŝħ ĚůĂ ƉŽĚŵŝŽƚƵ ŽďĚĂƌǌĂŶĞŐŽ ǌĂƵĨĂŶŝĞŵ ĚŽĚĂƚŬŽǁĞ ŽďŽǁŝČǌŬŝ͘ WŽĚƐƚĂǁŽǁǇŵ

ŽďŽǁŝČzŬŝĞŵ͕ ųČĐǌŽŶǇŵ ǌ ƌĞůĂĐũČ ƐǌĐǌĞŐſůŶĞŐŽ ǌĂƵĨĂŶŝĂ͕ ũĞƐƚ ŽďŽǁŝČǌĞŬ ůŽũĂůŶŽƑĐŝ

͘ ǌħƐƚŽ

ƉƌǌĞĚƐƚĂǁŝĂŶǇũĞƐƚŽŶǌĂƉŽŵŽĐČǁǇŶŝŬĂũČĐǇĐŚǌŶŝĞŐŽůƵďƉŽǁŝČǌĂŶǇĐŚǌŶŝŵŬŽŶŬƌĞtnych,

ƉƌĂǁŶǇĐŚŽďŽǁŝČǌŬſǁ͕ŶƉ͘ ŽďŽǁŝČǌŬƵǌĂďŝĞŐĂŶŝĂŽŝŶƚĞƌĞƐǇ ŬŽŶƚƌĂŚĞŶƚĂ͕ŽďŽǁŝČǌŬƵǌĂĐŚo-

ǁĂŶŝĂƉŽƵĨŶŽƑĐŝŝŶĨŽƌŵĂĐũŝ͕ǌĂŬĂǌƵĚǌŝĂųĂůŶoƑĐŝŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶĞũ͘WŽĚŬƌĞƑůĂƐŝħũĞĚŶĂŬ͕ǏĞƐƵŵĂ

ƚǇĐŚŽďŽǁŝČǌŬſǁŶŝĞŽĚĚĂũĞŝƐƚŽƚǇŽďŽǁŝČǌŬƵůŽũĂůŶŽƑĐŝ͘/ƐƚŽƚĂƚĂƉŽůĞŐĂďŽǁŝĞŵŶĂŽĚǁŽųa-

Dz. U. nr 47, poz. 211 (dalej: u.z.n.k.).

d͘tŝƑŶŝĞǁƐŬŝ;ǁ͗Ϳ'͘ŝĞŶŝĞŬ;ƌĞĚ͘Ϳ͕<ŽŵĞŶƚĂƌǌĚŽŬŽĚĞŬƐƵĐǇǁŝůŶĞŐŽ͘<ƐŝħŐĂ///, LexisNexis, Warszawa 2002,

s. 378.

E. Kowalewski, Makler ubezpieczeniowy, Broker, Bydgoszcz 1991 s. 22.

A. Burzak,

hŵŽǁĂŽƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ͕Đǌ͘//͕WƌǌĞŐůČĚWƌĂǁĂ,ĂŶĚůŽǁĞŐŽϭϵϵϮ͕Ŷƌϯ͕Ɛ͘ϭϵ͘

L. Stecki, Consulting

͕dEKŝ<ŽŵKƌŐĂŶŝǌĂƚŽƌĂ͕dŽƌƵŷϭϵϵϳ͕Ɛ͘Ϯϰϱ͘

156

ŶŝƵƐŝħĚŽƉŽǌĂƉƌĂǁŶǇĐŚ͕ŽŐſůŶǇĐŚǌĂƐĂĚ͕ƚĂŬŝĐŚũĂŬƉƌǌǇǌǁŽŝƚŽƑđĐǌǇ ƵĐǌĐŝǁŽƑđ

. Zasady te

ǁǇŵĂŐĂũČ͕ďǇŽƐŽďŝĞŽďĐŝČǏŽŶĞũŽďŽǁŝČǌŬŝĞŵůŽũĂůŶŽƑĐŝƐƚĂǁŝĂđǁǇǏƐǌĞǁǇŵĂŐĂŶŝĂĞƚǇĐzne,

ŶŝǏŵŽŐųŽďǇƚŽǁǇŶŝŬĂđǌǌĂƐĂĚǁƐƉſųǏǇĐŝĂƐƉŽųĞĐǌŶĞŐŽ͕ǁŝČǏČĐǇĐŚƐƚƌŽŶǇǌŵŽĐǇĂƌƚ͘ϯϱϰŬ͘Đ͘

^ǌĐǌĞŐſůŶĞǌĂƵĨĂŶŝĞũĞƐƚǁŝħĐĞůĞŵĞŶƚĞŵƵŵŽǏůŝǁŝĂũČĐǇŵǁųČĐǌĞŶŝĞĚŽƚƌĞƑĐŝƐƚŽƐƵŶŬƵƉƌĂw-

ŶĞŐŽŽďŽǁŝČǌŬſǁŽĐŚarakterze etycznym i uniwersalnym.

Opisane

ǁǇǏĞũǌĂƐĂĚǇǌŶĂũĚƵũČƌſǁŶŝĞǏƐǁſũǁǇƌĂǌƵŶŽƌŵŽǁĂŶǇǁƵƐƚĂǁŝĞŽƉŽƑƌĞdnictwie

ubezpieczeniowym z dnia 23 maja 2003 r.

ŐŽĚŶŝĞǌĂƌƚ͘ϴƵƐƚĂǁǇĚǌŝĂųĂůŶŽƑđĂŐĞŶĐǇũŶĂƉo-

ǁŝŶŶĂ ďǇđ ǁǇŬŽŶǇǁĂŶĂ ǌ ǌĂĐŚŽǁĂŶŝĞŵ ƐƚĂƌĂŶŶŽƑĐŝ ŽŬƌĞƑůŽŶĞũ ǁ Ăƌƚ͘ ϯϱϱ Α Ϯ Ŭ͘Đ͘ ŽƌĂǌ Ěo-

ďƌǇĐŚ ŽďǇĐǌĂũſǁ͘ ŽďƌĞ ŽďǇĐǌĂũĞ ƵũŵŽǁĂđ ŶĂůĞǏǇ ũĂŬŽ ŶŽƌŵǇ ĂƉƌŽďŽǁĂŶĞ ŝ Ɖƌzestrzegane
w praktyce ubezpieczeniowej

tƉŝƑŵŝĞŶŶŝĐƚǁŝĞǌǁƌĂĐĂƐŝħƵǁĂŐħ ŶĂͣŬŽŶĨůŝŬƚŽŐĞŶŶǇ͟ƉƌŽďůĞŵǌǁŝČǌŬſǁďƌŽŬĞƌĂ ǌǌa-

ŬųĂĚĞŵƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷ͕ǁƚǇŵŬǁĞƐƚŝħŬƐǌƚĂųƚŽǁĂŶŝĂǌǁŝČǌŬſǁƵŵŽǁŶǇĐŚŵŝħĚǌǇ Ŷŝŵŝ

. Pod-

ŬƌĞƑůĂ Ɛŝħ ƉƌǌǇ ƚǇŵ ƉƌǌǇŵŝŽƚ ŶŝĞǌĂůĞǏŶŽƑĐŝ ďƌŽŬĞƌĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͕ ũĂŬŽ ƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂ
ubezpieczeniowego

ŽĚǌĂŬųĂĚƵƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷ͘tĚŽŬƚƌǇŶŝĞʹ ǌǁųĂƐǌĐǌĂŶŝĞŵŝĞĐŬŝĞũʹ szcze-

ŐſůŶČƵǁĂŐħ ƉƌǌǇƉŝƐƵũĞƐŝħǌĂŐĂĚŶŝĞŶŝƵƌĞůĂĐũŝƵďĞǌƉŝĞĐǌĂũČĐǇ ʹ ǌĂŬųĂĚƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷ;Doppe-

ůƌĞĐŚƚƐǀĞƌŚćůƚŶŝƐ)

ĐŽ ũĞƐƚ ƐǌĐǌĞŐſůŶŝĞ ĂŬƚƵĂůŶĞ ƌſǁŶŝĞǏ ŶĂ ŐƌƵŶĐŝĞ ƉƌĂǁĂ ƉŽůƐŬŝĞŐŽ͘ Ğǌ

ǁǇũĂƑŶŝĞŶŝĂƚĞũŬǁĞƐƚŝŝŶŝĞƐƉŽƐſďǌƌŽǌƵŵŝĞđŝƐƚŽƚǇƉŽƌŽǌƵŵŝĞŷďƌŽŬĞƌƐŬŝĐŚǌǌĂŬųĂĚĂŵŝƵďĞz-

ƉŝĞĐǌĞŷŽƌĂǌŽĚƉŽǁŝĞĚǌŝĞđŶĂƉǇƚĂŶŝĞ͕ĚůĂĐǌĞŐŽďƌŽŬĞƌĚǌŝĂųĂũČĐǇŶĂǌůĞĐĞŶŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌĂũČĐe-

ŐŽŽƚƌǌǇŵƵũĞƉƌŽǁŝǌũħŽĚ ubezpieczyciela.

W art. 26 ust. 1

ƉŬƚϲƵƐƚĂǁǇǁƉƌŽǁĂĚǌŽŶŽŽŐſůŶČǌĂƐĂĚħ͕ǌŐŽĚŶŝĞǌŬƚſƌČďƌŽŬĞƌƵďĞǌƉŝe-

ĐǌĞŶŝŽǁǇũĞƐƚŽďŽǁŝČǌĂŶǇǁǇŬŽŶǇǁĂđĚǌŝĂųĂůŶŽƑđǌƉŽƐǌĂŶŽǁĂŶŝĞŵŝŶƚĞƌĞƐſǁƐƚƌŽŶƵŵŽǁǇ
ubezpieczenia (klienta

ʹ zleceniodawcy i ubezpieczyciela). Jest on rſǁŶŝĞǏ ǌŽďŽǁŝČǌĂŶǇ ĚŽ

ǌĂĐŚŽǁĂŶŝĂǁƚĂũĞŵŶŝĐǇǁƐǌǇƐƚŬŝĐŚŝŶĨŽƌŵĂĐũŝƵǌǇƐŬĂŶǇĐŚǁǌǁŝČǌŬƵǌǁǇŬŽŶǇǁĂŶŝĞŵĐǌǇn-

ŶŽƑĐŝ ďƌŽŬĞƌƐŬŝĐŚ͖ ŽďŽǁŝČǌĞŬ ƚĞŶ ĐŝČǏǇ ŶĂ ďƌŽŬeƌǌĞ ƌſǁŶŝĞǏ ƉŽ ƵƐƚĂŶŝƵ ƵŵŽǁǇ ďƌŽŬĞƌƐŬŝĞũ
(art. 26 ust. 2 pkt 3 ustawy). Brokerowi nie wolno swym post

ħƉŽǁĂŶŝĞŵƐǌŬŽĚǌŝđ͕ƵƚƌƵĚŶŝĂđ

ǌĂǁĂƌĐŝĂ ƵŵŽǁǇ͕ ŶĂŬųĂŶŝĂđ ĚŽ ǌĂǁĂƌĐŝĂ ƵŵŽǁǇ ŶŝĞŬŽƌǌǇƐƚŶĞũ ůƵď ƌǇǌǇŬŽǁŶĞũ͘ hĐŚǇďŝĞŶŝĞ

ƐƚĂŶĚĂƌĚŽǁŝůŽũĂůŶŽƑĐŝǌĂƐĂĚŽŵĚŽďƌĞũǁŝĂƌǇ ŝƵĐǌĐŝǁĞŐŽŽďƌŽƚƵƉŽǁŽĚƵũĞ ŶŝĞ ƚǇůŬŽƵƚƌĂƚħ

ƉƌǌĞǌ ďƌŽŬĞƌĂ ƉƌĂǁĂ ĚŽ ǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂ͕ ĂůĞ ƌſǁŶŝĞǏ ŽďŽǁŝČǌĞŬ ŶĂƉƌĂǁŝĞŶŝĂ ƐǌŬŽĚǇ͕ ũĂŬČ

ĚƌƵŐĂƐƚƌŽŶĂǁǁǇŶŝŬƵƚĞŐŽƉŽŶŝŽƐųĂ

KďŽǁŝČǌĞŬǌĂĐŚŽǁĂŶŝĂůŽũĂůŶŽƑĐŝƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ wobec zleceniodawcy jest

ŽďŽǁŝČzŬŝĞŵ Ž ĐŚĂƌĂŬƚĞƌǌĞ ŽŐſůŶǇŵ͘ >ŽũĂůŶŽƑđ ƐƚƌŽŶ ƐŬųĂĚĂ Ɛŝħ ŶĂ ŝĐŚ ǁǌŽƌǌĞĐ ƐƚĂƌĂŶŶŽƑĐŝ
konstruowany na pod

ƐƚĂǁŝĞĂƌƚ͘ϯϱϱŬ͘Đ͘ŽĐŚŽǁĂŶŝĞŽďŽǁŝČǌŬƵůŽũĂůŶŽƑĐŝŵĂǁŝħĐǌŶĂĐǌĞŶŝĞ

J. Pokrzywniak,

KďŽǁŝČǌĞŬůŽũĂůŶŽƑĐŝũĂŬŽĞůĞŵĞŶƚstosunku obligacyjnego, Monitor Prawniczy 2003, nr 19,

s. 809.

ǌ͘h͘ǌϮϬϬϯƌ͕͘ŶƌϭϮϰ͕ƉŽǌ͘ϭϭϱϰǌƉſǍŷǌŵ͘

Žď͘ƐǌĞƌǌĞũ͘<ħƐǌǇĐŬĂ͕ŽďƌĞŽďǇĐǌĂũĞũĂŬŽŬƌǇƚĞƌŝƵŵŽĐĞŶǇƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽǁǌŽƌĐĂƐƚĂƌĂŶŶŽƑĐŝ, Pra-

wo Asekuracyjne 2009, nr 1, s. 27 i nast.

Zob. T. Sangowski (red.),

sĂĚĞŵĞĐƵŵWŽƑƌĞĚŶŝŬĂhďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͕WŽǌŶĂŷϭϵϵϲ͕Ɛ͘ϭϭϬ͘

ǌǇŶŝ Ɛŝħ ƚŽ ƐǌĐǌĞŐſůŶŝĞ ǁ ůŝƚĞƌĂƚƵƌǌĞ ĂŶŐŝĞůƐŬŝĞũ͕ ƉŽĚĞũŵƵũČĐ ƉƌŽďůĞŵ dual agency. Zob. R.W. Hodgin,

Insurance intermediaries and the law, London 1987, s. 19-76

ŽƌĂǌϭϭϴ͖ǌŽď͘ƌſǁŶŝĞǏǁůŝƚĞƌĂƚƵƌǌĞŶŝĞŵŝĞĐŬŝĞũ

K. Sieg, Entwicklungslinien des Versicherungsvermittlerrechts

͕ĞŝƚƐĐŚƌŝĨƚĨƺƌĚŝĞ'ĞƐĂŵĂƚĞsĞƌƐŝĐŚĞƌƵŶŐƐǁŝs-

senschaft 1982, s. 160.

Zob. M Werber, Zur des Versicherungsmaklers in heutiger Zeit, Versicherungswirtschaft (Zeitschrift) 1988,

s. 1160.

Zob. szerzej M. Fras,

KĚƉŽǁŝĞĚǌŝĂůŶŽƑđďƌŽŬĞƌĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽǌĂŶŝĞǁǇŬŽŶĂŶŝĞůƵďŶŝĞŶĂůĞǏǇƚĞǁǇŬo-

nanie zobowi

ČǌĂŶŝĂ;ƌŽǌǁĂǏĂŶŝĂŶĂƚůĞŽƌǌĞĐǌŶŝĐƚǁĂ^ČĚƵEĂũǁǇǏƐǌĞŐŽͿ, Prawo Asekuracyjne 2009, nr 3.

157

ƉƌǌǇŽĐĞŶŝĞǁǇŬŽŶǇǁĂŶŝĂǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĂǌŶĂůĞǏǇƚČƐƚĂƌĂŶŶŽƑĐŝČ͘KďŽǁŝČǌĞŬůŽũĂůŶŽƑĐŝďƌŽŬĞƌĂ

ŶĂůĞǏǇƌŽǌƵŵŝĞđƐǌĞƌŽŬŽũĂŬŽǌĂŬĂǌĐǌǇŶŝĞŶŝĂƉƌǌĞǌďƌŽŬĞƌĂǌůĞĐĞŶŝŽĚĂǁĐǇũĂŬŝĞũŬŽůǁŝĞk szko-

ĚǇ͕ŝũĞĚŶŽĐǌĞƑŶŝĞŶĂŬĂǌƉŽǌǇƚǇǁŶĞŐŽĚǌŝĂųĂŶŝĂǁŝŶƚĞƌĞƐŝĞǌůĞĐĞŶŝŽĚĂǁĐǇ

ĂĐŚŽǁĂŶŝĞ ůŽũĂůŶŽƑĐŝ ǁǌŐůħĚĞŵ ƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůĂ, jest ʹ co wynika z istoty umowy ʹ obo-

ǁŝČǌŬŝĞŵĂŐĞŶƚĂ

. W zakresie zakazu przyjmowania przez agenta ubezpieczeniowego repre-

zenta

ĐũŝŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶǇĐŚƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůŝ͕ƚŽǁƉƌĂŬƚǇĐĞǁƵŵŽǁĂĐŚǌĂŵŝĞƐǌĐǌĂŶĞƐČǁƚǇŵ

ǁǌŐůħĚǌŝĞǁǇƌĂǍŶĞŬůĂƵǌƵůĞŬŽŶŬƵƌĞnĐǇũŶĞ͘EĂũĐǌħƑĐŝĞũǁƵŵŽǁĂĐŚĂŐĞŶĐǇũŶǇĐŚƉŽƐƚĂŶĂǁŝĂ

Ɛŝħ͕ǏĞǁŽŬƌĞƐŝĞŽďŽǁŝČǌǇǁĂŶŝĂƵŵŽǁǇĂŐĞŶƚŶŝĞŵŽǏĞǁƐƉſųƉƌĂĐŽǁĂđ;ƌĞƉƌĞǌĞŶƚŽǁĂđͿŶĂ

ƉŽĚƐƚĂǁŝĞƵŵŽǁǇŽƉƌĂĐħůƵďƵŵſǁĐǇǁŝůŶŽƉƌĂǁŶǇĐŚǌŝŶŶǇŵŝǌĂŬųĂĚĂŵŝƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷ͕ĐŚy-

ďĂǏĞƵǌǇƐŬĂƵƉƌǌĞĚŶŝČǌŐŽĚħƌĞƉƌĞǌĞŶƚŽǁĂŶĞŐŽƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůĂ͘:ĞƑůŝĐŚŽĚǌŝŽǌĂŬĂǌĚǌŝĂųĂl-

ŶŽƑĐŝŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶĞũǁĐǌĂƐŝĞƚƌǁĂŶŝĂƵŵŽǁǇĂŐĞŶĐǇũŶĞũ͕ƚŽũĞŐŽƌĞŐƵůĂĐũĂ͕ŵŽŝŵǌdaniem,

ŶŝĞ ũĞƐƚ ŶŝĞǌďħĚŶĂ͕ Ă ũĞƑůŝ ũƵǏ ǌŶĂũĚƵũĞ Ɛŝħ ǁ ƵŵŽǁŝĞ͕ ƚŽ ƉŽƚǁŝĞƌĚǌĂ ŝƐƚŶŝĞũČĐǇ ƐƚĂŶ ƌǌĞĐǌǇ͘

^ŬŽƌŽ ƵŵŽǁĂ ĂŐĞŶĐǇũŶĂ ũĞƐƚ ƵŵŽǁČ ŽƉĂƌƚČ ŶĂ ǌĂƵĨĂŶŝƵ͕ Ă ŽďŝĞ ƐƚƌŽŶǇ ǁǇŬŽŶƵũČĐ ƵŵŽǁħ

ǌŐŽĚŶŝĞǌŬƌǇƚĞƌŝĂŵŝŽŬƌĞƑůŽŶǇŵŝǁƉƌǌĞƉŝƐŝĞĂƌƚ͘ϯϱϰŬ͘Đ͘ƐČǌŽďŽǁŝČǌĂŶĞĚŽĚǌŝĂųĂŶŝĂǌŶĂůe-

ǏǇƚČƐƚĂƌĂŶŶŽƑĐŝČ;Ăƌƚ͘ϯϱϱŬ͘Đ͘Ϳ͕ƚŽǌĂŬĂǌĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶĞũǁĐǌĂƐŝĞƚƌǁĂŶŝĂƵŵŽǁǇ

ŵŽǏŶĂ ǁƉƌŽǁĂĚǌŝđ ǌ ƉƌǌǇƚŽĐǌŽŶǇĐŚ ƉƌǌĞƉŝƐſǁ ŽŐſlnych prawa obligacyjnego

. Nadto, art.

760 k.c. stanowi,

ǁŽĚŶŝĞƐŝĞŶŝƵĚŽƵŵſǁĂŐĞŶĐǇũŶǇĐŚ͕ǏĞŬĂǏĚĂǌĞƐƚƌŽŶũĞƐƚŽďŽǁŝČǌĂŶĂĚŽ

ǌĂĐŚŽǁĂŶŝĂůŽũĂůŶŽƑĐŝǁŽďĞĐĚƌƵŐŝĞũ͘ƌĂŬůŽũĂůŶŽƑĐŝǁǁǇŬŽŶǇǁĂŶŝƵƵŵŽǁǇĂŐĞŶĐǇũŶĞũ͕ƉƌǌǇ

ƐƉĞųŶŝĞŶŝƵ ŽĚƉŽǁŝĞĚŶŝĐŚ ƉƌǌĞƐųĂŶĞŬ͕ ŵŽǏĞ ƉŽĐŝČŐŶČđ ǌĂ ƐŽďČ ŽĚƉŽǁŝĞĚǌŝĂůŶŽƑđ ŽĚƐǌŬŽĚo-

ǁĂǁĐǌČ;Ăƌƚ͘ϰϳϭŬ͘Đ͘Ϳ͘ƌĂŬůŽũĂůŶŽƑĐŝŵŽǏĞƚĂŬǏĞƐƚĂŶŽǁŝđƉŽǁſĚƵǌĂƐĂĚŶŝĂũČĐǇƉƌĂǁŽǁy-

ƉŽǁŝĞĚǌĞŶŝĂ ƵŵŽǁǇ ďĞǌ ǌĂĐŚŽǁĂŶŝĂ ƚĞƌŵŝŶſǁ ǁǇƉŽǁŝĞĚǌĞŶŝĂ ;Ăƌƚ͘ ϳϲϰ

Α ϭ Ŭ͘Đ͘Ϳ͘ dĂŬŝĞ

ǁǇƉŽǁŝĞĚǌĞŶŝĞ ŶĂůĞǏǇ ƚƌĂkƚŽǁĂđ ũĂŬŽ ǁǇƉŽǁŝĞĚǌĞŶŝĞ ƐƉŽǁŽĚŽǁĂŶĞ ŽŬŽůŝĐǌŶŽƑĐŝĂŵŝ͕ ǌĂ

ŬƚſƌĞ ƉŽŶŽƐŝ ŽĚƉŽǁŝĞĚǌŝĂůŶŽƑđ ĚƌƵŐĂ ƐƚƌŽŶĂ ǌ ŬŽŶƐĞŬǁĞŶĐũĂŵŝ ǁǇŶŝŬĂũČĐǇŵŝ ǌ Ăƌƚ͘ ϳϲϰ

Α 2 k.c.

WƌǌĞƉŝƐ Ăƌƚ͘ ϱ ƵƐƚĂǁǇ Ž ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŝĞ ubezpieczeniowym ƐƚĂŶŽǁŝ͕ ǏĞ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ ƵďĞz-

ƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞũĞƐƚĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝČŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌČǁƌŽǌƵŵŝĞŶŝƵƉƌǌĞƉŝƐſǁƵƐƚĂǁǇŽƐǁŽďŽĚǌŝĞĚǌŝa-

ųĂůŶŽƑĐŝŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ.

Ž ŶĂũǁĂǏŶŝĞũƐǌǇĐŚ ĂŬƚſǁ ƉƌĂǁŶǇĐŚ ǌĂǁŝĞƌĂũČĐǇĐŚ ŬŽŶƐƚǇƚƵĐǇũŶĞ ŽŐƌĂŶŝĐǌĞŶŝĂ ǁ ǌĂŬƌĞƐŝĞ

ǁĂƌƵŶŬſǁ ƉŽĚĞũŵŽǁĂŶŝĂ ŝ ƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĂ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ ǁ ƵƐƚĂǁŽĚĂǁƐƚǁŝĞ ǌǁy-

ŬųǇŵŶĂůĞǏǇďĞǌǁČƚƉŝĞŶŝĂƵƐƚĂǁĂŽƐǁŽďŽĚǌŝĞĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ

. Akt ten jest usta-

ǁČ o charĂŬƚĞƌǌĞ ƵƐƚƌŽũŽǁǇŵ͕ ŬƚſƌĂ ŵĂ ƐǌĐǌĞŐſůŶĞ ŵŝĞũƐĐĞ ǁ ƐǇƐƚĞŵŝĞ ƉƌĂǁĂ ƉŽůƐŬŝĞŐŽ

ĂǁĂƌƚǇǁƵƐƚĂǁŝĞƉƌǌĞƉŝƐĂƌƚ͘ϭϳ͕ŶĂŬųĂĚĂ ŶĂƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐħŽďŽǁŝČǌĞŬǁǇŬŽŶǇǁĂŶŝĂĚǌŝa-

ųĂůŶŽƑĐŝ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ ŶĂ ǌĂƐĂĚĂĐŚ ƵĐǌĐŝǁĞũ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ ŝ ƉŽƐǌĂŶŽǁaŶŝĂ ĚŽďƌǇĐŚ ŽďǇĐǌĂũſǁ
oraz

ƐųƵƐǌŶǇĐŚŝŶƚĞƌĞƐſǁŬŽŶƐƵŵĞŶƚĂ͘ũƵƌǇĚǇĐǌŶĞŐŽƉƵŶŬƚƵǁŝĚǌĞŶŝĂƉƌǌĞƉŝƐĂƌƚ͘ϭϳƵƐƚĂǁǇ

ŽƐǁŽďŽĚǌŝĞĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũŽƐĂĚǌĂƐŝħŶĂƚƌǌĞĐŚŬůĂƵǌƵůĂĐŚŐĞŶĞƌĂůŶǇĐŚ, opartych

ŶĂƚĂŬŝĐŚƉŽũħĐŝĂĐŚŶŝĞĚŽŽŬƌĞƑůŽŶǇĐŚũĂŬͣƵĐǌĐŝǁĂ͕ͣ͟ĚŽďƌĞ͕ͣ͟ƐųƵƐǌŶĞ͘͟tůŝƚeraturze przyj-

ŵƵũĞƐŝħ͕ŝǏƉƌǌĞƉŝƐƚĞŶŵŽǏĞƌſǁŶŝĞǏďǇđǁǇŬŽƌǌǇƐƚĂŶǇǁƌĂŵĂĐŚŬŽŶŬƌĞƚŶĞŐŽƐƉŽƌƵƐČĚo-

A. Burzak,

hŵŽǁĂŽƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ;ϭͿ͕ WƌǌĞŐůČĚWƌĂǁĂ,ĂŶĚůŽǁĞŐŽϭϵϵϮ͕ŶƌϮ͕Ɛ͘ϭϴ͘

Žď͘d͘tŝƑŶŝĞǁƐŬŝ;ǁ͗Ϳ<ŽŵĞŶƚĂƌǌĚŽŬŽĚĞŬƐƵĐǇǁŝůŶĞŐŽ͘ŽďŽǁŝČǌĂŶŝĂ, t. II, Warszawa 1997, s. 270.

Zob. E. Rott

ʹ Pietrzyk, Umowa agencyjna w prawie polskim a standardy europejskie, Kwartalnik Prawa

Prywatnego, R. VII: 1998, z. 1, s. 58.

Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. (Dz. U. z 2007 r., nr 155, poz. 1095).

A. Szmyt, O normowaniu podstaw ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej;

'ĚĂŷƐŬŝĞ^ƚƵĚŝĂWƌĂǁŶi-

cze

ʹ <ƐŝħŐĂƉĂŵŝČtkowa dla uczczenia pracy naukowej profesora Kazimierza Kruczalaka͕ƚ͘s͕'ĚĂŷƐŬϭϵϵϵ͕

s. 403 i nast.

158

ǁĞŐŽƐųƵǏČĐũĂŬŽŬƌǇƚĞƌŝƵŵŝŶƚĞƌƉƌĞƚĂĐũŝǌǁƌŽƚſǁŝƉŽũħđŶŝĞĚŽŽŬƌĞƑůŽŶǇĐŚǌĂǁĂƌƚǇĐŚǁƉƌǌe-

ƉŝƐĂĐŚŵĂũČĐǇĐŚďǇđƉŽĚƐƚĂǁČƌŽǌƐƚƌǌǇŐŶŝħĐŝĂ

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

(Dz. U. nr 47,

ƉŽǌ͘ϮϭϭǌƉſǍŷ͘ǌŵ͘Ϳ, reguluje ona zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konku-

ƌĞŶĐũŝ ǁ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ ͣ;͘͘͘Ϳ ǁ ŝŶƚĞƌĞƐŝĞ ƉƵďůŝĐǌŶǇŵ͕ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐſǁ ŽƌĂǌ ŬůŝĞn-
t

ſǁ͕ Ă ǌǁųĂƐǌĐǌĂ ŬŽŶƐƵŵĞŶƚſǁ͘͟ WƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐĂŵŝ ǁ ƌŽǌƵŵŝĞŶŝƵ ƵƐƚĂǁǇ ƐČ ŽƐŽďǇ ĨŝǌǇĐǌŶĞ͕

ŽƐŽďǇƉƌĂǁŶĞŽƌĂǌũĞĚŶŽƐƚŬŝŽƌŐĂŶŝǌĂĐǇũŶĞŶŝĞŵĂũČĐĞŽƐŽďŽǁŽƑĐŝƉƌĂǁŶĞũ͕ŬƚſƌĞƉƌŽǁĂĚǌČ͕

ĐŚŽĐŝĂǏďǇƵďŽĐǌŶŝĞ͕ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑđŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌČǁĞ ǁųĂƐŶǇŵǌĂŬƌĞƐŝĞ͘ ŽƚǇĐǌǇƚŽǁŝħĐ ƌſǁŶŝĞǏ

ƉŽƑƌĞĚŶŝŬſǁƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚ͘ WŽŐůČĚƚĂŬŝǁǇƌĂǏĂŶǇďǇųƚĂŬǏĞũƵǏǁprzedwojennej judyka-
turze, w orzeczeniu z dnia 4 maja 1928

ƌ͘^EƉŽĚŬƌĞƑůŝų͕ǏĞƵƐƚĂǁĂŽǌǁĂůĐǌĂŶŝƵŶŝeuczciwej

ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝƌŽǌƵŵŝĞƉŽĚƉŽũħĐŝĞŵƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂŬĂǏĚČǌĂƌŽďŬŽǁČĚǌŝĂųĂůŶŽƑđ͕ƉƌŽǁĂĚǌo-

ŶČ ǁĞ ǁųĂƐŶǇŵ ŝŵŝĞŶŝƵ͕ ŬĂǏĚČ ũĞĚŶŽƐƚŬħ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌČ͕ ǌŽƌŐĂŶŝǌŽǁĂŶČ ĐĞůĞŵ ĚŽŬonywania

ƑǁŝĂĚĐǌĞŷǌĂǌĂƉųĂƚČ͘EĂůĞǏǇƚƵƚĂŬǏĞĂŐĞŶƚŚĂŶĚůŽǁǇ (ubezpieczeniowy)

. Podobne stanowi-

ƐŬŽǌĂũČų^EǁŽƌǌĞĐǌĞŶŝƵǌdnia 10 stycznia 1936 ƌ͕͘ƉŽĚŶŽƐǌČĐ͕ǏĞĂŐĞŶƚŚĂŶĚůŽǁǇ (ubezpie-
czeniowy)

͕ ǁǇŬŽŶƵũČĐǇ ǁŽůŶǇ ǌĂǁſĚ͕ ũĞƐƚ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐČ ǁ ƌŽǌƵŵŝĞŶŝƵ Ƶ͘ǌ͘Ŷ͘Ŭ͘

W tym

ƐĂŵǇŵ ŽƌǌĞĐǌĞŶŝƵ ŽĚŶŽƐǌČĐ Ɛŝħ ĚŽ ƉŽƑƌĞĚŶŝŬſǁ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚ ^E ǁǇƌĂǌŝų ƉoŐůČĚ͕ ǏĞ

ĂŐĞŶƚƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇ͕ ƐƉƌĂǁƵũČĐǇ ƐĂŵŽĚǌŝĞůŶŝĞ ƐǁſũǌĂǁſĚ͕ ma ŬƌČŐŝŶƚĞƌĞƐſǁ ǁĐŚŽĚǌČͲ
cych w zakres jego praw

ƉŽĚŵŝŽƚŽǁǇĐŚ͕ ǁǇŵĂŐĂũČĐǇĐŚ ŽĐŚƌŽŶǇ͘ t ǌĂŬƌĞƐŝĞ ƐƚĂŶoǁŝČĐǇŵ

przedmio

ƚƌŽǌǁĂǏĂŷ͕ŶĂůĞǏǇ ǌǁƌſĐŝđƵǁĂŐħŶĂĚǁĂĂƐƉĞŬƚǇŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝǁŶĂǁŝČͲ

ǌĂŶŝƵ ĚŽ ƉƌŽďůĞŵĂƚǇŬŝ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͘ WŝĞƌǁƐǌǇ aspekt, to sprawa nie-
uczciwej kon

ŬƵƌĞŶĐũŝ ƉŽŵŝħĚǌǇ ƐĂŵǇŵŝ ƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂŵŝ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵŝ͘ ƌƵŐŝ ĂƐƉĞŬƚ͕ ƚŽ

ĚŽƉƵƐǌĐǌĞŶŝĞƐŝħĐǌǇŶƵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝƉƌǌĞǌƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ;ƉŽĚĞj-

ŵƵũČĐĞŐŽĐǌǇŶŶŽƑĐŝǁƌĂŵĂĐŚĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝŐospodarczej) wobec ĚĂũČĐĞŐŽǌůĞĐĞŶŝĞ.

tůŝƚĞƌĂƚƵƌǌĞƉƌǌĞĚŵŝŽƚƵƉŽĚŶŽƐŝƐŝħ͕ǏĞƐĂŵŽƉŽǁŝČǌĂŶŝĞĐǌǇŶƵǌĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝČŐŽƐƉŽĚĂr-

ĐǌČ ŶŝĞ ũĞƐƚ ǁǇƐƚĂƌĐǌĂũČĐČ ƉƌǌĞƐųĂŶŬČ ƵǌŶĂŶŝĂ ŐŽ ǌĂ ĐǌǇŶ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũ konkurencji. Zdaniem
B. Gadek konieczne jest, aby

ƚĂŬŝĐǌǇŶ;ĚǌŝĂųĂŶŝĞͿƐƚĂŶŽǁŝų ͣĂŬƚŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶǇ͟

. W podob-

ŶǇŵŬŝĞƌƵŶŬƵǌŵŝĞƌǌĂũČƉŽŐůČĚǇ͘tĂůĂƐǌĞŬ ʹ WǇǌŝŽųŝt͘WǇǌŝŽųa

ŬƚſƌǌǇƚǁŝĞƌĚǌČ͕ǏĞĚǌŝĂųa-

ŶŝĞƐƉƌĂǁĐǇŵƵƐŝŵŝĞđĐŚĂƌĂŬƚĞƌŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶǇ͘tǇŵŝĞŶŝĂũČŽŶŝƐǌĞƑđĐĞĐŚƚĂŬŝĞŐŽĚǌŝĂųĂŶŝĂ͕

ƉƌǌǇĐǌǇŵƉŽǁŝČǌĂŶiĞĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝČŐŽƐƉŽĚaƌĐǌČũĞƐƚƚǇůŬŽũĞĚŶČǌŶŝĐŚ͘ƌĞƐǌƚČƐĂŵŽŽŬƌĞƑůe-
nie tego

͕ĐŽũĞƐƚĚǌŝĂųĂŶŝĞŵ(aktem) ŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶǇŵĂĐŽŶŝŵŶŝĞũĞƐƚ͕ƉƌǌǇĐǌǇŶŝųŽďǇƐŝħũĞĚy-

ŶŝĞĚŽĚĂůƐǌĞŐŽŬŽŵƉůŝŬŽǁĂŶŝĂǌĂƐĂĚǌǁĂůĐǌĂŶŝĂŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ͘ďǇƚŽǌŝůƵƐƚƌŽǁĂđ͕

ŵŽǏŶĂƉŽƐųƵǏǇđƐŝħƐƚanem faktycznym, rozpoznawanym przez SN w ǁƐŬĂǌĂŶǇŵǁǇǏĞũ wyro-
ku z 1936 r.

WŽǌǁĂŶǇ ;ƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůͿ ƵŵŝĞƑĐŝų ƉŽǁŽĚĂ ;ĂŐĞŶƚĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽͿ͕ ŬƚſƌǇ

rzekomo zale

ŐĂųǌƐĂůĚĞŵ͕ŶĂƚǌǁ͘ĐǌĂƌŶĞũůŝƑĐŝĞ͕ƉƌǌĞǌĐŽŶĂƌƵƐǌǇųũĞŐŽĚŽďƌĞŝŵŝħ͘^EƵǌŶĂų͕

ǏĞĚǌŝĂųĂŶŝĞƉŽǌǁĂŶĞŐŽƐƉĞųŶŝĂƉƌǌĞƐųĂŶŬŝz Ăƌƚ͘ϯƵƐƚĂǁǇǌϭϵϮϲƌ͘tǇĚĂũĞƐŝħ͕ǏĞŶĂƚůĞŶŽǁĞũ

ƵƐƚĂǁǇƌſǁŶŝĞǏŵŽŐųŽďǇƚŽďǇđĐǌǇŶĞŵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ;ŶĂƉŽĚƐƚĂǁŝĞĂƌƚ͘ϯƵƐƚ͘ϭͿ͕

ŵŝŵŽŝǏǌĂŬǁĂůŝĨŝŬŽǁĂŶŝĞƚĂŬŝĞŐŽĚǌŝĂųĂŶŝĂũĂŬŽͣŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶĞŐŽ͟ŶŝĞũĞƐƚĚŽŬŽŷĐĂŽĐǌǇǁi-

ƐƚĞ͘DŽǏŶĂŶĂǁĞƚƚǁŝĞƌĚǌŝđ͕ǏĞŵĂŽŶŽŽĚŵŝĞŶŶǇĐŚĂƌĂŬƚĞƌ͕ŐĚǇǏǁƌǌĞĐǌǇǁŝƐƚŽƑĐŝƐųƵǏǇŝŶƚe-

Zob. s

ǌĞƌǌĞũ͘BħƚŽǁƐŬĂ͕WƌĂǁŽƵŵſǁŬŽŶƐƵŵĞŶĐŬŝĐŚ, Warszawa 1999, s. 54 ʹ 56.

Sygn. akt Kr 404/27, opubl. OSP 1928 r., nr 1, poz. 444.

Orzeczenie Izby Cywilnej SN z dnia 10 stycznia 1936 r. (sygn. akt C III 520/34, opubl. OSP 1937 r., poz. 162).

B. Gadek,

'ĞŶĞƌĂůŶĂŬůĂƵǌƵůĂŽĚƉŽǁŝĞĚǌŝĂůŶŽƑĐŝǌĂĐǌǇŶŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ, Kwartalnik Prawa Prywat-

nego 1997, z. 1, s. 99 i nast.

A. Walaszek

ʹ PyzŝŽų͕t͘WǇǌŝŽų͕ǌǇŶŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ;ĂŶĂůŝǌĂƉŽũħĐŝĂͿ͕WƌǌĞŐůČĚWƌĂǁĂ,ĂŶĚůowego

1994, nr 10 s. 4 i nast.

159

ƌĞƐŽŵƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐſǁ͕ŬƚſƌǌǇǌƉŽǌǁĂŶǇŵŬŽŶŬƵƌƵũČ;ŝŶŶŝƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůĞƵǌǇƐŬƵũČŝŶĨŽƌŵa-
cje o nieuczciwych agentach)

hƐƚĂǁŽĚĂǁĐĂ ŽĚǁŽųƵũČĐ Ɛŝħ ĚŽ ŬůĂƵǌƵůŝ ŐĞŶĞƌĂůŶĞũ ŽŬƌĞƑůĂ

ƐƉŽƐſď ŽŐſůŶǇ ƉŽũħĐŝĞ ĐǌǇŶƵ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ ǁ ƉƌǌĞƉŝƐŝĞ Ăƌƚ͘ ϯ ƵƐƚ͘ ϭ

. Zgodnie

ƚǇŵƉƌǌĞƉŝƐĞŵ͕ĐǌǇŶĞŵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝũĞƐƚĚǌŝĂųĂŶŝĞ ƐƉƌǌĞĐǌŶĞǌƉƌĂǁĞŵůƵďĚo-

ďƌǇŵŝ ŽďǇĐǌĂũĂŵŝ͕ ũĞƑůŝ ǌĂŐƌĂǏĂ ůƵď ŶĂƌƵƐǌĂ ŝŶƚĞƌĞƐ ŝŶŶĞŐŽ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐǇ ůƵď ŬůŝĞŶƚĂ͘
Ta

ůĂŬŽŶŝĐǌŶĂ ĚĞĨŝŶŝĐũĂ ƵǌƵƉĞųŶŝŽŶĂ ǌŽƐƚĂųĂ ǁ ƵƐƚĂǁŝĞ ŬƌſƚŬČ ĐŚĂƌĂŬƚĞƌǇƐƚǇŬČ ŶĂũĐǌħƐƚszych

ƐƚĂĐŝƚĂŬŝĐŚĐǌǇŶſǁ͕ĚŽ ŬƚſƌǇĐŚǌĂůŝĐǌŽŶŽ;Ăƌƚ͘ϯƵƐƚ͘ϮͿ͗ǁƉƌŽǁĂĚǌĂũČĐĞǁďųČĚoznaczenie

ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽrƐƚǁĂ͕ĨĂųƐǌǇǁĞůƵďŽƐǌƵŬĂŷĐǌĞoznaczenie ƉŽĐŚŽĚǌĞŶŝĂŐĞŽŐƌĂĨŝĐǌŶĞŐŽƚŽǁĂƌſǁ

ĂůďŽ ƵƐųƵŐ͕ ǁƉƌŽǁĂĚǌĂũČĐĞ ǁ ďųČĚ ŽǌŶĂĐǌĞŶŝĞ ƚŽǁĂƌſǁ ůƵď ƵƐųƵŐ͕ ŶĂƌƵƐǌĞŶŝĞ ƚĂũĞŵŶŝĐǇ

ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͕ŶĂŬųĂŶŝĂŶŝĞĚŽƌŽǌǁŝČǌǇǁĂŶŝĂƵŵŽǁǇ͕ŶĂƑůĂĚŽǁŶŝĐƚǁŽƉƌŽĚƵŬƚſǁ͕ƉŽŵa-
wianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudni

ĂŶŝĞ ĚŽƐƚħƉƵ ĚŽ ƌǇŶŬƵ͕ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĂ ůƵď ǌĂŬĂǌĂŶĂ

reklama

͘ hƐƚĂǁĂ ǌĂǁŝĞƌĂ ƉŽŶĂĚƚŽ ĚĞĨŝŶŝĐũĞ ŬŽŶŬƌĞƚŶǇĐŚ ĐǌǇŶſǁ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ

(art. 5-

ϭϲͿ͘ hƐƚĂǁŽĚĂǁĐĂ ƐƚǁŽƌǌǇų ǁ ƚĞŶ ƐƉŽƐſď ŬĂƚĂůŽŐ ͣŶĂǌǁĂŶǇĐŚ͟ ĐǌǇŶſǁ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũ

konkurencji

. Wyliczenie w ustawie ty

ĐŚĐǌǇŶſǁũĞƐƚƉƌǌǇŬųĂĚowe. Nie ǌĂŵǇŬĂǁŝħĐĚƌŽŐŝĚŽ

ƵǌŶĂŶŝĂ ŝŶŶǇĐŚ ŶŝĞƐƚǇƉŝǌŽǁĂŶǇĐŚ ǁ ƵƐƚĂǁŝĞ ĚǌŝĂųĂŷ ǌĂĐǌǇŶǇ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ͕ũĞǏĞůŝ

ƚǇůŬŽďħĚČŵŝĞƑĐiųǇƐŝħǁǌĂŬƌĞƐŝĞĂƌƚ͘ϯƵƐƚ͘ϭƵƐƚĂǁǇ͘:ĂŬǁǇŶŝŬĂǌƉŽǁǇǏƐǌǇĐŚƉƌǌĞƉŝƐſǁ͕ĚůĂ
powstania czynu

ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝǌĂĐŚŽĚǌŝđŵƵƐǌČŬƵŵƵůĂƚǇǁŶŝĞƚƌǌǇƉƌǌĞƐųĂŶŬŝ͗Ěo-

ŬŽŶĂŶŝĞĐǌǇŶƵŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶĞŐŽ͕ďĞǌƉƌĂǁŶŽƑđ͕ƚũ͘ƐƉƌǌĞĐǌŶŽƑđǌƉƌĂǁĞŵůƵďǌĚŽďƌǇŵŝŽďy-
czajami, oraz zagro

ǏĞŶŝĞůƵďŶĂƌƵƐǌĞŶŝĞŝŶƚĞƌĞƐƵŝŶŶĞŐŽƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐǇůƵďŬůŝĞŶƚĂ͘

Z mocy przepi

ƐƵĂƌƚ͘ϯƵ͘ǌ͘Ŷ͘Ŭ͘ďĞǌƉƌĂǁŶǇŵũĞƐƚĐǌǇŶ͕ŬƚſƌǇŶĂƌƵƐǌĂĚŽďƌĞŽďǇĐǌĂũĞ͘hƐƚa-

ǁŽĚĂǁĐĂŶŝĞǁǇũĂƑŶŝĂ͕ĐŽŶĂůĞǏǇƌŽǌƵŵŝĞđƉŽĚƉŽũħĐŝĞŵͣĚŽďƌǇĐŚŽďǇĐǌĂũſǁ͟

ĂƌſǁŶŽ ͣǌĂƐĂĚǇ ƵĐǌĐŝǁĞŐŽ ŽďƌŽƚƵ͟, jak ŝ ͣĚŽďƌĞ ŽďǇĐǌĂũĞ͟ ƐƚĂŶŽǁŝČ ŬůĂƵǌƵůĞ ŐĞŶĞƌĂůŶĞ͘

:ĂŬ ǁƐŬĂǌƵũĞ Ɛŝħ ǁ ůŝƚĞƌĂƚƵƌǌĞ ŬůĂƵǌƵůĞ ŐĞŶĞƌĂůŶĞ ŽĚƐǇųĂũČ ĚŽ ŶŽƌŵ ŝ ŽĐĞŶ ƉŽǌĂƉƌĂǁŶǇĐŚ

Szersze omawianie te

ũŬůĂƵǌƵůŝŐĞŶĞƌĂůŶĞũǁǇŬƌĂĐǌĂųŽďǇƉŽǌĂƚĞŵĂƚƌŽǌǁĂǏĂŷ

. Trzeba przy-

ũČđ͕ǏĞ ŝƐƚŽƚČĚŽďƌǇĐŚŽďǇĐǌĂũſǁũĞƐƚƚŽ͕ǏĞ ŽĚǁŽųƵũČƐŝħ ŽŶĞĚŽŽĐĞŶĞƚǇĐǌŶŽ ʹ moralnych

ƉƌǌǇũħƚych w ĚĂŶǇŵƑƌŽĚŽǁŝƐŬƵ͘tƉŝƑŵŝĞŶŶŝĐƚǁŝĞƉŽĚŶŽƐŝƐŝħ͕ǏĞͣĚŽďƌĞŽďǇĐǌĂũĞ͟ŶŝĞďħͲ

ĚČĐ ŶŽƌŵĂŵŝ ƉƌĂǁŶǇŵŝ͕ ƐČ ŶŽƌŵĂŵŝ ƉŽƐƚħƉŽǁĂŶŝĂ͕ ƉŽĚŽďŶŝĞ ũĂŬ ͣǌĂƐĂĚǇ ǁƐƉſųǏǇĐŝĂ ƐƉo-

ųĞĐǌŶĞŐŽ͟ ŽƌĂǌ ͣƵƐƚĂůŽŶĞ ǌǁǇĐǌĂũĞ͕͟ ŬƚſƌǇĐŚ ƉŽǁŝŶŶǇ ƉƌǌĞƐƚƌǌĞŐĂđ ŽƐŽďǇ ĨŝǌǇĐǌŶĞ ŽƌĂǌ ŝŶŶĞ
podmioty (jed

ŶŽƐƚŬŝŽƌŐĂŶŝǌĂĐǇũŶĞͿƉƌŽǁĂĚǌČĐĞ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑđŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌČ

͘^ųƵƐǌŶŝĞ ǌĂƵǁĂǏĂ

Ɛŝħ͕ǏĞƚĞƌŵŝŶͣĚŽďƌĞŽďǇĐǌĂũĞ͟ŵŽǏŶĂƌĂĐǌĞũŽĚŶŝĞƑđĚŽƉŽƐƚħƉŽǁĂŶŝĂũĞĚŶŽƐƚŬŝǁŽŬƌĞƑůŽŶĞũ

ĚǌŝĞĚǌŝŶŝĞ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ͘ KĂǏĚĂ ĚǌŝĞĚǌŝŶĂ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ǁǇŬƐǌƚĂųĐĂ ǁųĂƐŶĞ ĚŽďƌĞ

'ĚǇďǇǌŬŽůĞŝƉƌǌǇũČđƐǌĞƌŽŬČĚĞĨŝŶŝĐũħͣĚǌŝĂųĂŶŝĂŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶĞŐŽ͕͟ŬƚſƌĂŽďĞũŵŽǁĂųĂďǇƌſǁŶŝĞǏĚǌŝĂųanie

ŽƉŝƐĂŶĞǁƉƌǌǇŬųĂĚǌŝĞ͕ƚŽƚĂŬƐĨŽƌŵƵųŽǁĂŶĞŬƌǇƚĞƌŝƵŵŶŝĞƌſǏŶŝųŽďǇƐŝħǁƉƌĂŬƚǇĐĞŶŝĐǌǇŵŽĚƵŵſǁŝŽŶego

ƉŽǁǇǏĞũŬƌǇƚĞƌŝƵŵƉŽǁŝČǌĂŶŝĂǌĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝČŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌČ͘

KĚŶŽƑŶŝĞƉŽũħĐŝĂĐǌǇŶƵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝǌŽď͘͘tĂůĂƐǌĞŬʹ WǇǌŝŽų͕t͘WǇǌŝŽų͕op. cit., s. 1-8.

Žď͘>͘'ſƌŶŝĐŬŝ͕NŝĞƵĐǌĐŝǁĂŬŽŶŬƵƌĞŶĐũĂ͕ǁƐǌĐǌĞŐſůŶŽƑĐŝƉƌǌĞǌǁƉƌŽǁĂĚǌĂũČĐĞǁďųČĚŽǌŶĂĐǌĞŶŝĞƚŽǁaƌſǁ

ůƵďƵƐųƵŐŝƑƌŽĚŬŝŽĐŚƌŽŶǇǁƉƌĂǁŝĞƉŽůƐŬŝŵ͕tƌŽĐųĂǁϭϵϵϳ͕Ɛ͘ϮϳŝϮϴŽƌĂǌĐǇƚ͘ƚĂŵůŝƚĞƌĂƚƵƌĂ͘

Tak A. Walaszek

ʹ WǇǌŝŽų͕t͘WǇǌŝŽų͕op. cit., s. 1.

Žď͘ D͘ <ħƉŝŷƐŬŝ͕ WƌŽďůĞŵǇŽŐſůŶĞ ŶŽǁĞũƵƐƚĂǁǇ Ž ǌǁĂůĐǌĂŶŝƵ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ, Ruch Prawniczy,

Ekonomiczny i Socjologiczny 1994, z. 2, s. 6.

Por. M. Safjan, Klauzule generalne w prawie cywilnym

͕WĂŷƐƚǁŽŝWƌĂǁŽϭϵϵϬ͕Ŷƌϭϭ͕Ɛ͘ϰϴŝŶĂƐƚ͘

Žď͘ďŽŐĂƚĞƉŝƑŵŝĞŶŶŝĐƚǁŽw tym zakresie. Z. Fenichel, WŽũĞĐŝĞͣĚŽďƌǇĐŚŽďǇĐǌĂũſǁ͟ǁƉƌĂǁŝĞƉŽůƐŬŝŵ (w:)

Polskie prawo prywatne i procesowe, Studia

͕<ƌĂŬſǁϭϵϯϲ͕Ɛ͘ϲϳϯ-705; J. Szwaja (w:) J. Szwaja (red.), Ustawa

o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, Warszawa 1994, s. 40-43.

Zob. J. Szwaja, op. cit., s. 40.

160

obyczaje i

ŝŶŶĂũĞƐƚŝĐŚƚƌĞƑđ

͘dĂŬũĞƐƚƌſǁŶŝĞǏǁƉƌǌǇƉĂĚŬƵƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁe-

ŐŽ͘ WƌŽďůĞŵ ͣĚŽďƌǇĐŚ ŽďǇĐǌĂũſǁ͟ ŵĂ ƑĐŝƐųǇ ǌǁŝČǌĞŬ ǌƉƌŽďůĞŵĂƚǇŬČ ĞƚǇŬŝ ǌĂǁŽĚŽǁĞũ

po-

ƑƌĞĚŶŝŬſǁƵďĞzpieczeniowych.

2. Klientela jako przedmiot ochrony p

ŽƑƌĞĚŶŝŬſǁƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚ

WƌǌĞĚŵŝŽƚŽĐŚƌŽŶǇƉƌǌǇũħƚǇƉƌǌĞǌƵ͘ǌ͘Ŷ͘Ŭ͘ ƐƚĂŶŽǁŝČŶŝĞƚǇůĞƉƌĂǁĂƉŽĚŵŝŽƚŽǁĞƵĐǌĞƐƚŶŝŬſǁ

obrotu go

ƐƉŽĚĂƌĐǌĞŐŽ͕ ŐĚǇǏ ƚŽ ŵĂũČ ŶĂ ǁǌŐůħĚǌŝĞ ŝŶŶĞ ƵƐƚĂǁǇ ǌ ǌĂŬƌĞƐƵ ƉƌĂǁ ŶĂ ĚŽďƌĂĐŚ

niematerialnych oraz kodeks cywilny, ile ich interesy gospodarcze,

ĂƚĂŬǏĞŝŶƚĞƌĞƐƉƵďůŝĐǌŶǇ

tĚŽŬƚƌǇŶŝĞǁǇƌĂǏŽŶŽƌſǁŶŝĞǏŽĚŵŝĞŶŶǇƉŽŐůČĚ͕ǁŝĚǌČĐŬŽŶŝĞĐǌŶŽƑđŽĐŚƌŽŶǇƉƌĂǁƉŽĚŵŝo-

ƚŽǁǇĐŚ ƵĐǌĞƐƚŶŝŬſǁ ŽďƌŽƚƵ ŝ ŬŽŶƐƚƌƵƵũČĐ ƉƌĂǁŽ ŶĂ ŬůŝĞŶƚĞůŝ ũĂŬŽ ƉƌĂǁŽ ďĞǌǁǌŐůħĚŶĞ͕ ƐŬu-
teczne erga omnes

͘ EĂůĞǏǇ ƉƌǌǇũČđ ǌĂ ƚƌĂĨŶČ Ɖƌſďħ Ɛƚǁorzenia konstrukcji praw

ƉŽĚŵŝŽƚŽǁǇĐŚďĞǌǁǌŐůħĚŶǇĐŚ͘

/ŶŶŝ ĂƵƚŽƌǌǇ ŶĂǌǇǁĂũČ ŬůŝĞŶƚĞůČ ǌĞƐƉſų ƐƚŽƐƵŶŬſǁ ŽƉĂƌƚǇĐŚ ŶĂ ŝŶƚĞƌĞƐĂĐŚ ŵŝħĚǌǇ ŬƵƉĐĞŵ

;ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽrstǁĞŵͿ Ă ƉƵďůŝĐǌŶŽƑĐŝČ͘ <ůŝĞŶƚĞůĂ jest raczej ͣǁųĂƐŶŽƑĐŝČ͟ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ ŶŝǏ

ũĞŐŽ ƐŬųĂĚŶŝŬiem. Jest reǌƵůƚĂƚĞŵ ƐŝųǇ ƉƌǌǇĐŝČŐĂũČĐĞũ ;ĂƚƌĂŬĐǇũŶĞũͿ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͕ ĚǌŝħŬŝ

ŬƚſƌĞũŵĂŽŶŽƐǌĂŶƐħǌĚŽďǇĐŝĂƌĞŶŽŵǇ;ƌŽǌŐųŽƐƵͿ͕ĂƚǇŵƐĂŵǇŵi pozyskanie klienteli

tƉŝƑŵŝĞŶŶŝĐƚǁŝĞƉƌǌĞĐŝǁƐƚĂǁŝŽŶŽĚǁĂĂƐƉĞŬƚǇƉŽũħĐŝŽǁĞŬůŝĞŶƚĞůŝŝŝĐŚǁƉųǇǁŶĂũĞũĐŚa-

rakter prawny. P

ŽĚŬƌĞƑůĂƐŝħŶĂƚůĞǁǇŬųĂĚŶŝƉƌǌĞƉŝƐƵĂƌƚ͘ϱϱ

Ŭ͘Đ͕͘ǏĞƐƉŽƑƌſĚƐŬųĂĚŶŝŬſǁŶŝe-

ŵĂƚĞƌŝĂůŶǇĐŚ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽrstwa pierwszoplanowe znaczenie ma klientela i ustalona renoma

ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ, tzw. goodwill

. Charakter prawny klienteli w znaczeniu pewne

ũƐǌĐǌĞŐſůŶĞũ

ǁųĂƑĐŝǁŽƑĐŝ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͕ ƵŵŽǏůŝǁŝĂũČĐĞũ ƉŽǌǇƐŬĂŶŝĞ ŝ ƵƚƌǌǇŵĂŶŝĞ ŽŬƌĞƑůŽŶĞŐŽ ŬƌħŐƵ

ŽĚďŝŽƌĐſǁ͕ ũĞƐƚ ŝŶŶǇ ŽĚ ŬůŝĞŶƚĞůŝ ǁ ǌŶĂĐǌĞŶŝƵ ŽŐſųƵ ŽĚďŝŽrĐſǁ

. W pierwszym przypadku

ŬůŝĞŶƚĞůĂũĞƐƚƉƌǌĞĚŵŝŽƚĞŵƉƌĂǁĂďĞǌǁǌŐůħĚŶĞŐŽƐŬƵƚĞĐǌŶĞŐŽerga omnes (prawa na kliente-

ůŝͿ͕ Ă ǁ ĚƌƵŐŝŵũĞĚǇŶŝĞ ƉƌĂǁĂ ǁǌŐůħĚŶĞŐŽ ;ƉƌĂǁŽ ĚŽ ŬůŝĞŶƚĞůŝͿ

dƌĂĨŶŝĞ ǁƐŬĂǌƵũĞ Ɛŝħ ǁ Ɖi-

ƑŵŝĞŶŶŝĐƚǁŝĞ͕ ǏĞ ŬůŝĞŶƚĞůĂ͕ ƉŽũŵŽǁĂŶĂ ũĂŬŽ ƐǌĐǌĞŐſůŶĂ ǌĚŽůŶŽƑđ ;ǁųĂƑĐŝǁŽƑđͿ

ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂĚŽƉŽǌǇƐŬĂŶŝĂŝƵƚƌǌǇŵĂŶŝĂŬƌħŐƵŽĚďŝŽƌĐſǁŶĂŽĨĞƌŽǁĂŶĞƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂ͕ũĞƐƚ

Žď͘ d͘ <ŶǇƉů͕ <͘ dƌǌĐŝŷƐŬŝ͕ ŶĂĐǌĞŶŝĞ ǌǁǇĐǌĂũſǁ ŝ ĚŽďƌǇĐŚ ŽďǇĐǌĂũſǁ ǁ ƉƌĂǁŝĞ ĐǇǁŝůŶǇŵ ŝ ŚĂŶĚůŽǁǇŵ,

WƌǌĞŐůČĚWƌĂǁĂ,ĂŶĚůŽǁĞŐŽϭϵϵϳ͕Ŷƌϴ͕Ɛ͘ϭϵ͘

EĂƚĞŵĂƚĞƚǇŬŝǌĂǁŽĚŽǁĞũƉŽƑƌĞĚŶŝŬſǁƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚǌŽď͘ƐǌĞƌǌĞj T. Sangowski (red.), Vademecum

ƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͕WŽǌŶĂŷϭϵϵϲ͕Ɛ͘Ϯϲϵ-275; S. Koroluk, ƌŽŬĞƌũĂŬŽƉŽƑƌĞĚŶŝŬƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇ,
Sopot 1998, s. 96-105.

Zob. J. Szwaja, op. cit., s. 28.

Žď͘͘^ŽųƚǇƐ͕WŽũħĐŝĞŝĐŚĂƌĂŬƚĞƌŬůŝĞŶƚĞůŝǁƉƌĂǁŝĞƉŽlskim. Klientela przedmiotem obrotu i ochrony praw-

nej

͕WŽǌŶĂŷϭϵϵϱ͕Ɛ͘ϳ-ϱϬ͖dĞŶǏĞ͗Klientela ʹ WƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁŽʹ tŽůŶǇǌĂǁſĚ, Rejent 1995, nr 1, s. 124-125.

Zob. J. Namitkiewicz,

WƌǌĞŵǇƐųŝŚĂŶĚĞůĂƉƌĂǁŽ͕BſĚǍϭϵϰϴ͕Ɛ͘ϭϮϵ-130.

Zob. S. Dmowski, S. Rudnicki,

<ŽŵĞŶƚĂƌǌĚŽŬŽĚĞŬƐƵĐǇǁŝůŶĞŐŽ͘<ƐŝħŐĂƉŝĞƌǁƐǌĂ͘ǌħƑđŽŐſůŶĂ, Warszawa

ϭϵϵϴ͕ Ɛ͘ ϭϮϵ͘ t ĚŽŬƚƌǇŶŝĞ ƉŽƑǁŝħĐŽŶŽ ǁŝĞůĞ ƵǁĂŐŝ ŽŬƌĞƑůĞŶŝƵ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ ǁ ƌŽǌƵŵŝĞŶŝƵ ƉƌǌĞĚŵŝŽƚo-

ǁǇŵ͘WŽƌ͘ŶƉ͘D͘WŽǍŶŝĂŬʹ Niedzielska, ďǇĐŝĞƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂǁƑǁŝĞƚůĞǌmian w kodeksie cywilnym, PaŷͲ

ƐƚǁŽ ŝ WƌĂǁŽ ϭϵϵϭ͕ Ŷƌ ϲ͖ D͘ >ŝƚǁŝŷƐŬĂ͕ WŽũħĐŝĞ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ ǁ ƉƌĂǁŝĞ ŚĂŶĚůŽǁǇŵ ŝ ĐǇǁŝůŶǇŵ, cz. I,

WƌǌĞŐůČĚWƌĂǁĂ,ĂŶĚůŽǁĞŐŽϭϵϵϯ͕Ŷƌϭ͖dĞŶǏĞ͗WƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁŽũĂŬŽƉƌǌĞĚŵŝŽƚŽďƌŽƚƵ͕Đǌ͘//͕WƌǌĞŐůČĚWƌĂǁĂ
Handlowego 1993, nr 2.

Zob. T. Blumenfeld, Klientela jako przedmiot obrotu i ochrony prawnej, Warszawa 1932, s. 16 i nast.

WŽƌ͘D͘WŽǍŶŝĂŬʹ Niedzielska, ŽďƌĂŶŝĞŵĂƚĞƌŝĂůŶĞƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂƉĂŷƐƚǁŽǁĞŐŽ, Warszawa ʹ BſĚǍϭϵϵϬ͕

Ɛ͘ϮϰŝŶĂƐƚ͖͘͘tŝƑŶŝĞǁƐŬŝ͕WƌĂǁŽŽƐƉſųŬĂĐŚ͘WŽĚƌħĐǌŶŝŬƉƌĂŬƚǇĐǌŶǇ, t. III, Warszawa 1993, s. 118; M. Bedna-
rek, Mienie. Komentarz do art. 44-55

Kodeksu cywilnego

͕<ƌĂŬſǁ ϭϵϵϳ͕ Ɛ͘ ϭϵϰ͖͘ EŽƌĞŬ͕ WƌǌĞĚƐŝħďŝŽrstwo

jako przedmiot obrotu gospodarczego, Warszawa 1997, s. 53-54.

161

dobrem niematerialnym, sta

ŶŽǁŝČĐǇŵ ŝƐƚŽƚħ ƉƌǌĞĚŵŝŽƚŽǁĞŐŽ ǌŶĂĐǌĞŶŝĂ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ

ŽƌĂǌ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ ƉƌŽǁĂĚǌŽŶĞũ w oparciu o wykonywanie wolnego zawodu;

ŬůŝĞŶƚĞůĂǌĂƑ͕ƵƚŽǏƐĂŵŝĂŶĂǌŽŐſųĞŵŽĚďŝŽƌĐſǁƐƚĂŶŽǁŝũĞĚǇŶŝĞĞůĞŵĞŶƚ;ƐŬųĂĚŶŝŬͿƚĂŬƌŽǌu-

ŵŝĂŶĞŐŽƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ;Ăƌƚ͘ϱϱ

k.c.)

EĂ ŐƌƵŶĐŝĞ ƵƐƚĂǁǇ Ž ǌǁĂůĐǌĂŶŝƵ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ ƌŽǌǁĂǏǇđ ŶĂůĞǏǇ ũĞĚǇŶŝĞ ƉŽũħĐŝĞ

klienteli pojmowane

ũĂŬŽ ǌĚŽůŶŽƑđ ƉŽǌǇƐŬĂŶŝĂ ŝ ƵƚƌǌǇŵĂŶŝĂ ŽĚďŝŽƌĐſǁ ƵƐųƵŐ͘ ^ƚĂŶŽǁŝ ŽŶĂ

ƉƌǌĞĚŵŝŽƚďĞǌǁǌŐůħĚŶǇĐŚƉƌĂǁƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐǇ͕ƚũ͘ǌĂƌſǁŶŽubezpieczyciela, jak ŝƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂ

ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͘ ŽďƌČ ŝůƵƐƚƌĂĐũħ ƉƌǌĞĚƐƚĂǁŝŽŶǇĐŚ ǌĂƉĂƚƌǇǁĂŷ ǁ ĂƐƉĞŬĐŝĞ ƉƌŽďůĞŵĂƚǇŬŝ

ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ ǌŶĂũĚƵũĞŵǇ ǁ ŽƌǌĞĐǌĞŶŝƵ ^E ǌ dnia 10 stycznia 1936 r.

W uzasadnieniu orzeczenia

ĐǌǇƚĂŵǇ͕ǏĞĂŐĞŶƚƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵĂŬƌČŐŝŶƚĞƌĞƐſǁǁĐŚŽĚǌČͲ

cych w zakres jego praw podmiotowych. Do praw tych

ʹ zdaniem SN ʹ ŶĂůĞǏǇŵŽǏŶŽƑđĚŽŬo-

ŶǇǁĂŶŝĂ ǌĂ ǌĂƉųĂƚČ ƑǁŝĂĚĐǌĞŷ ǁĐŚŽĚǌČĐǇĐŚ ǁ ƐŬųĂĚ ũĞŐŽ ǌĂǁŽĚƵ͕ Ă ǁŝħĐ ŵŽǏŶŽƑđ
swobodnego wyszukiwani

ĂŬůŝĞŶƚſǁĚůĂubezpieczycieli͕ŬŽƌǌǇƐƚĂũČĐǇĐŚǌƵƐųƵŐĚĂŶĞŐŽĂŐĞn-

ƚĂ͕ƚƵĚǌŝĞǏŵŽǏŶŽƑđŶĂǁŝČǌǇǁĂŶŝĂƐƚŽƐƵŶŬſǁƵŵŽǁŶǇĐŚǌƚǇŵŝƚŽǁĂƌǌǇƐƚǁĂŵŝƵďĞǌƉŝĞĐǌe-

ŶŝŽǁǇŵŝ͘dĞƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂʹ w ocenie SN ʹ ƐƚǁĂƌǌĂũČƉĞǁŶČǁĂƌƚŽƑđŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌČ͕ŬƚſƌĂŝƐƚŶŝĞũĞ
poza warto

ƑĐŝČƌǌĞĐǌǇǌŵǇƐųŽǁǇĐŚ͕ŶŝĞǌďħĚŶǇĐŚĚŽǁǇŬŽŶǇǁĂŶŝĂǌĂǁŽĚƵ͘:ĞƐƚŽĐǌǇǁŝƐƚĞ͕ǏĞ

przedsta

ǁŝŽŶĂ ƚƌĂĨŶĂ ŝŶƚĞƌƉƌĞƚĂĐũĂ ^E ŽǌŶĂĐǌĂ ƵũħĐŝĞ ŬůŝĞŶƚĞůŝ ǌ ƉƵŶŬƚƵ ǁŝĚǌĞŶŝĂ ŝŶƚĞƌĞƐſǁ

ƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂƵďĞzƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͕ĚůĂŬƚſƌĞŐŽƉƌǌĞĚƐƚĂǁŝĂŽŶĂǁĂƌƚŽƑđŵĂũČƚŬŽǁČ͘

3. Czyny nieu

ĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝĂĚǌŝĂųĂůŶŽƑđǁǌĂŬƌĞƐŝĞƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁego

tƚǇŵŵŝĞũƐĐƵǁĂƌƚŽƉƌǌǇũƌǌĞđƐŝħďůŝǏĞũƉŽƐƚĂĐŝŽŵĐǌǇŶſǁ nieuczciwej konkurencji w kon-

ƚĞŬƑĐŝĞ ƉoƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͘ t ƉƌǌĞƉŝƐŝĞ Ăƌƚ͘ ϯ ƵƐƚ͘ ϭ Ƶ͘ǌ͘Ŷ͘Ŭ͘ ƐĨŽƌŵƵųŽǁĂŶŽ
przes

ųĂŶŬŝƵǌŶĂŶŝĂŬŽnkretnego zachowania za akt nieuczciwej konkurencji. Nie wymieniono

ũĞĚŶĂŬǁƑƌſĚŶŝĐŚǁĂƌƵŶŬƵĚŽĚĂƚŬŽǁĞŐŽ͕ũĂŬŝŵǁŶŝĞŬƚſƌǇĐŚƉŽƐƚĂŶŽǁŝĞŶŝĂĐŚƵƐƚĂǁǇũĞƐƚ

ƵǌĂůĞǏŶŝĞŶŝĞƵǌŶĂŶŝĂŽŬƌĞƑůŽŶĞŐŽĚǌŝĂųĂŶŝĂǌĂĂŬƚŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝŽĚƚĞŐŽ͕ĐǌǇ ĚǌŝĂųa-

ŶŝĞ ƚŽ ŵŽǏĞ ǁƉƌŽǁĂĚǌŝđ ǁ ďųČĚ ŽƐŽďǇ ƚƌǌĞĐŝĞ

͘ ǁƌŽƚĞŵ ƚǇŵ ƵƐƚĂǁŽĚĂǁĐĂ ƉŽƐųƵǏǇų Ɛŝħ

ŶĂƐƚħƉƵũČĐǇĐŚƉƌǌĞƉŝƐĂĐŚƵ͘ǌ͘Ŷ͘Ŭ͗͘Ăƌƚ͘ϱ;ͣŽǌŶĂĐǌĞŶŝĞƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͕ŬƚſƌĞŵŽǏĞǁƉƌo-

ǁĂĚǌŝđ ŬůŝĞŶƚſǁ ǁ ďųČĚ ĐŽ ĚŽ ƚŽǏƐĂŵŽƑĐŝ͟Ϳ͕ Ăƌƚ͘ ϭϬ ;ͣŽǌŶĂĐǌĞŶŝĞ ƚŽǁĂƌſǁ ůƵď ƵƐųƵŐ͕ ŬƚſƌĞ

ŵŽŐČǁƉƌŽǁĂĚǌŝđŬůŝĞŶƚſǁǁďųČĚ͟Ϳ͕Ăƌƚ͘ϭϰƵƐƚ͘ϭ;ͣrozpowszechnianie (...) ǁƉƌŽǁĂĚǌĂũČĐǇĐŚ

ǁ ďųČĚ ǁŝĂĚŽŵŽƑĐŝ Ž ƐǁŽŝŵ ůƵď ŝŶŶǇŵ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐǇ ĂůďŽ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁŝĞ͟Ϳ͘ t ƵƐƚĂǁŝĞ
o

ǌǁĂůĐǌĂŶŝƵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝǁǌǁŝČǌŬƵǌƵǌŶĂŶŝĞŵŵŽǏŶŽƑĐŝǁƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĂǁďųČĚ

ũĂŬŽƉƌǌĞƐųĂŶŬŝŽĚƉŽǁŝeĚǌŝĂůŶŽƑĐŝĐǇǁŝůŶĞũǌƚǇƚƵųƵƉŽƉĞųŶŝĞŶŝĂĐǌǇŶƵ͕ĐŚŽĚǌŝǁŝƐƚŽĐŝĞƌǌĞĐǌǇ

ŽŽĐŚƌŽŶħǁŝĂƌǇŐŽĚŶŽƑĐŝĚĂŶǇĐŚŝŝŶĨŽƌŵĂĐũŝƐƚŽƐŽǁĂŶǇĐŚǁŽďƌŽĐŝĞŝƉŽĚĂǁĂŶǇĐŚĚŽŽŐſůŶĞũ

ǁŝĂĚŽŵŽƑĐŝ

:ĂŬǁƐŬĂǌƵũĞ ƐŝħǁƉŝƑŵŝĞŶŶŝctwie, ĂŬƚǇ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ͕ŬƚſƌĞ ŵŽŐČ

ǁƉƌŽǁĂĚǌŝđǁďųČĚ͕ƐƚĂŶŽǁŝČƉŽƑƌĞĚŶŝČƚǇůŬŽŝŶŐĞƌĞŶĐũħǁƐĨĞƌħŵŽƚǇǁĂĐǇũŶČŶĂďǇǁĐǇ͕ŬƌĞu-

Žď͘͘^ŽųƚǇƐ͕op. cit., s. 125.

Sygn. akt III C 520/34, opubl. OSN 1936 r., nr 12, poz. 450.

<ǁĞƐƚŝħƚħĞŬƐƉŽŶƵũĞD͘WŽǍŶŝĂŬʹ Niedzielska, WƌǌĞƐųĂŶŬĂǁƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĂǁďųČĚũĂŬŽƉŽĚƐƚĂǁĂŽĚƉŽǁŝe-

ĚǌŝĂůŶŽƑĐŝǌƚǇƚƵųƵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ (w) Studia z prawa prywatnego. KsiħŐĂƉĂŵŝČƚŬŽǁĂŬƵĐǌĐŝprof.
Biruty Lewaszkiewicz

ʹ Petrykowskiej͕BſĚǍϭϵϵϳ͕Ɛ͘ϮϬϯŝŶĂƐƚ͘

Žď͘ƌſǁŶŝĞǏŶĂƚůĞŝŶŶǇĐŚƵƐƚĂǁD͘WŽǍŶŝĂŬʹ Niedzielska, Wzory zdobnicze i ich ochrona, Warszawa 1978,

s. 122-

ϭϮϯ͖^͘^ŽųƚǇƐŝŷƐŬŝ͕Prawo z rejestracji znaku towarowego (w:) Problemy prawa wynalazczego i paten-

towego, Katowice 1974, s. 123 oraz 129 i nast.; R. Skubisz, Prawo z rejestracji znaku towarowego i jego ochro-
na, Lublin 1988, s. 139 i nast.

162

ũČĐŽŬƌĞƑůŽŶĞŽĐǌĞŬŝǁĂŶŝĂŝǁǇŽďƌĂǏĞŶŝĂ

͘ĂƵǁĂǏǇđŶĂůĞǏǇ͕ǏĞǁƉƌĂǁŝĞŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬu-

ƌĞŶĐũŝǁǇƐƚĂƌĐǌǇũƵǏƐĂŵŽŶŝĞďĞǌƉŝĞĐǌĞŷƐƚǁŽǁƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĂǁďųČĚ͕ďĞǌǁǌŐůħĚƵŶĂƚŽ͕ĐǌǇ

ĨĂŬƚƚĞŶƌǌĞĐǌǇǁŝƑĐŝe ŶĂƐƚČƉŝų

WƌǌĞĚĞǁƐǌǇƐƚŬŝŵƵƐƚĂǁĂďħĚǌŝĞŵŝĂųĂǌĂƐƚŽƐŽǁĂŶŝĞǁǌǁŝČǌŬƵǌŽĐŚƌŽŶČŶĂǌǁǇŚĂŶĚůŽǁĞũ͘

ŐŽĚŶŝĞǌďƌǌŵŝĞŶŝĞŵƉƌǌĞƉŝƐƵĂƌƚ͘ϱƵƐƚĂǁǇͣĐǌǇŶĞŵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝũĞƐƚƚĂŬŝĞ ozna-

ĐǌĞŶŝĞ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽrƐƚǁĂ͕ ŬƚſƌĞ ŵŽǏĞ ǁƉƌŽǁĂĚǌŝđ ŬůŝĞŶƚſǁ ǁ ďųČĚ ĐŽ ĚŽ ƚŽǏƐĂŵŽƑĐŝ ƉƌǌĞǌ

ƵǏǇǁĂŶŝĞ ĨŝƌŵǇ͕ ŶĂǌǁǇ͕ ŐŽĚųĂ͕ ƐŬƌſtu literowego lub innego charakterystycznego symbolu,

ǁĐǌĞƑŶŝĞũƐƚŽƐŽǁĂŶĞŐŽ͕ǌŐŽĚŶŝĞǌƉƌĂǁĞŵĚŽŽǌŶĂĐǌĞŶŝĂŝŶŶĞŐŽƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͘͟

WŽǁƐǌĞĐŚŶŝĞ ǌǁƌĂĐĂ Ɛŝħ ƵǁĂŐħ ŶĂ ĨĂŬƚ͕ ǏĞ ƚĞƌŵŝŶ ͣŽǌŶĂĐǌĞŶŝĞ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͟ ǌŽƐƚĂų

ƉŽǁǇǏƐǌǇŵƉƌǌĞƉŝƐŝĞƵǏǇƚǇƉƌǌĞǌƵƐƚĂǁŽĚĂǁĐħǁƐƉŽƐſďƐǌĞƌŽŬŝĚůĂǌďŝŽƌĐǌĞŐŽŽŬƌĞƑůĞŶŝĂ

ǁƐǌǇƐƚŬŝĐŚ ƐǇŵďŽůŝ͕ ŵŽŐČĐǇĐŚ ƐųƵǏǇđ ǁǇƌſǏŶŝĞŶŝƵ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ w znaczeniu
przedmiotowym

͘KĐŚƌŽŶĂŶĂǌǁǇƉŽĚŵŝŽƚƵŶŝĞŽŐƌĂŶŝĐǌĂƐŝħƚǇůŬŽĚŽƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂŬŽn-

ŬƵƌĞŶĐǇũŶĞŐŽǁƑĐŝƐųǇŵǌŶĂĐǌĞŶŝƵ͕ƚũ͘ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝǁƚĞũƐĂŵĞũůƵďƉŽĚŽďŶĞũďƌĂŶǏǇ;ƉƌǌĞĚŵŝo-

ĐŝĞͿ͕ĂůĞŽďĞũŵƵũĞǁƐǌĞůŬŝĞƉƌǌǇƉĂĚŬŝ͕ǁŬƚſƌǇĐŚŽǌŶĂĐǌĞŶŝĞŵŽŐųŽďǇǁƉƌŽǁĂĚǌŝđǁďųČĚĐŽ

ĚŽ ƚŽǏƐĂŵŽƑĐŝ ǌ ŝŶŶǇŵŝ ĚǌŝĂųĂũČĐǇŵŝ ǁ ƚǇŵ ƐĂŵǇŵ ŬƌħŐƵ ƌǌĞĐǌǇǁŝƐƚǇĐŚ ůƵď ƉŽƚĞŶĐũĂůŶǇĐŚ

ŽĚďŝŽƌĐſǁ͘

tĂƌƚŽǁƚǇŵŵŝĞũƐĐƵǌĂǌŶĂĐǌǇđ͕ǏĞ ǁĚŽŬƚƌǇŶŝĞǌǁƌĂĐĂƐŝħƵǁĂŐħŶĂǌĂƐĂĚŶŝĐǌĞǌŶĂĐǌĞŶŝĞ

zasady praw

ĚǌŝǁŽƑĐŝŽǌŶĂĐǌĞŶŝĂƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͕ƉƌǌǇũŵƵũČĐŽďŽǁŝČǌĞŬƉƌǌĞŬĂǌĂŶŝĂƚƌĞƑĐŝČ

nazwy (firmy) okr

ĞƑůŽŶĞŐŽŵŝŶŝŵƵŵŝŶĨŽƌŵĂĐũŝ͕ũĂŬƌſǁŶŝĞǏǌĂŬĂǌǌĂŵŝĞƐǌĐǌĂŶŝĂǁƚǇŵŽǌŶa-

ĐǌĞŶŝƵĚĂŶǇĐŚ͕ŵŽŐČĐǇĐŚǁƉƌŽǁĂĚǌŝđǁďųČĚŽƐŽďǇŬŽŶƚĂŬƚƵũČĐĞƐŝħǌƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐČ

. Jury-

ĚǇĐǌŶĂ ǁǇųČĐǌŶŽƑđ ŶĂ ƵǏǇǁĂŶŝĞ ǁ ŶĂǌǁŝĞ ŽǌŶĂĐǌĞŷ ĨŽƌŵǇ ŽƌŐĂŶŝǌĂĐǇũŶĞũ ƉƌǌǇƐųƵŐƵũĞ

ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐŽŵŶĂƉŽĚƐƚĂǁŝĞƐǌĞƌĞŐƵƵƐƚĂǁƐǌĐǌĞŐſlŶǇĐŚ͘dĂŬŝŵƉƌǌǇŬųĂĚĞŵũĞƐƚĚǌŝĂųĂůŶŽƑđ

ƉŽƑƌĞĚŶŝŬſǁƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚ͘

Ž ƉŽĚƐƚĂǁŽǁǇĐŚ ŶĂůĞǏǇ ŽďŽǁŝČǌĞŬ ŽǌŶĂĐǌĞŶŝĂ ŶĂ ǌĞǁŶČƚƌǌ ƐŝĞĚǌŝďǇ ƉŽĚŵŝŽƚƵ ŐŽƐƉo-

darczego, miejsca

ƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĂĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ͕ĂƚĂŬǏĞǌǁŝħǌųĞŐŽƵƐƚĂůĞŶŝĂƌŽĚǌĂũƵ

ƉƌŽǁĂĚǌŽŶĞũ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ Őospodarczej. PrzepŝƐ ƚĞŶ ƐƚŽƐƵũĞ Ɛŝħ ŽĚƉŽǁŝĞĚŶŝŽ ĚŽ ƉŝĞĐǌČƚĞŬ
i

ĚƌƵŬſǁ ƵǏǇǁĂŶǇĐŚ ƉƌǌǇ ƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝƵ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ͘ :ĂŬ ƐųƵƐǌŶŝĞ ǁƐŬĂǌƵũĞ

M. Po

ǍŶiak ʹ EŝĞĚǌŝĞůƐŬĂͣǁƐǌǇƐƚŬŝĞǁǇǏĞũǁǇŵŝĞŶŝŽŶĞŽǌŶĂĐǌĞŶŝĂŵĂũČŶĂĐĞůƵŶŝĞƚǇůŬŽǌa-

ƉĞǁŶŝĞŶŝĞǁƐƉŽŵŶŝĂŶĞũũĂǁŶŽƑĐŝƵĐǌĞƐƚŶŝĐƚǁĂǁŽďƌŽĐŝĞŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌǇŵ͕ůĞĐǌƚĂŬǏĞƉƌǌĞũƌǌy-

ƐƚŽƑđ ƌǇŶŬƵ͕ ƵŵŽǏůŝǁŝĂũČĐČ ǌŝĚĞŶƚǇĨŝŬŽǁĂŶŝĞ ƵƐųƵŐŝ ŝ ƵƐųƵŐŽĚĂǁĐǇ͟

͘ ĂƌſǁŶŽ ŽŬƌĞƑůĞŶŝĞ

ͣĂŐĞŶƚ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇ͕͟ ũĂŬ ŝ ͣďƌŽŬĞƌ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇ͟ ŽƌĂǌ ͣďƌŽŬĞƌ ƌĞĂƐĞŬƵƌĂĐǇũŶǇ͟ ũĞƐƚ

ŽǌŶĂĐǌĞŶŝĞŵŽĚƌſǏŶŝĂũČĐǇŵƉŽĚŵŝŽƚǇŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞǁǌĂŬƌĞƐŝĞƉƌŽǁĂĚǌŽŶĞũƉƌǌĞǌŶŝĞĚǌŝĂųĂl-

ŶŽƑĐŝŐŽƐƉoĚĂƌĐǌĞũ͕ĐŽŵĂƑĐŝƐųǇǌǁŝČǌĞŬǌƉƌŽďůĞŵĂƚǇŬČ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞniowego na
tle ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Žď͘D͘WŽǍŶŝĂŬʹ Niedzielska, WƌǌĞƐųĂŶŬĂǁƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĂǁďųČĚ͘͘͘, s. 209.

Por. I. Wiszniewska,

KĐŚƌŽŶĂ ƉƌǌĞĚ ƌĞŬůĂŵČ ǁƉƌŽǁĂĚǌĂũČĐČ ǁ ďųČĚ͕ WƌǌĞŐůČĚ WƌĂǁĂ ,ĂŶĚůŽǁĞŐŽ ϭϵϵϲ͕

Ϯ͕Ɛ͘ϱ͖D͘WŽǍŶŝĂŬʹ Niedzielska, WƌǌĞƐųĂŶŬĂǁƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĂǁďųČĚ͘͘͘, s. 206.

Zob. K. Golat, R. Golat,

KǌŶĂĐǌĞŶŝĂ ŝŶĚǇǁŝĚƵĂůŝǌƵũČĐĞ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐſǁ, Warszawa 1998, s. 121; B. Fuchs,

Umowy franchisingowe

͕ <ƌĂŬſǁ ϭϵϵϴ͕ Ɛ͘ ϮϬϯ͖ /͘ tŝƐǌŶŝĞǁƐŬĂ͕ KĐŚƌŽŶĂ ŽǌŶĂĐǌĞŷ ŽĚƌſǏŶŝĂũČĐǇĐŚ͕ WƌǌĞŐůČĚ

Prawa Handlowego 1997, nr 3, s. 15; R. Stefanicki, Prawo do nazwy (firmy) i jego ochrona

͕ <ƌĂŬſǁ ϭϵϵϵ͕

s. 114.

ƌ͘ƉƌǌǇŬųĂĚŽǁŽZ͘^ŬƵďŝƐǌ͕Zasady prawa firmowego͕ZĞũĞŶƚϭϵϵϯ͕Ŷƌϭ͕Ɛ͘ϭϯ͖^͘^ŽųƚǇƐŝŷƐŬŝ͕͘^ǌĂũŬŽwski,

J. Szwaja, op. cit., s. 343 i nast.

Žď͘D͘WŽǍŶŝĂŬʹ Niedzielska, KǌŶĂĐǌĞŶŝĂŽĚƌſǏŶŝĂũČĐĞƉŽĚŵŝŽƚǇŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞĂǌĂŬƌĞƐƉƌŽǁĂĚǌŽŶĞũƉƌǌĞǌ

nie dzi

ĂųĂůŶoƑĐŝŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũ, Rejent 1993, nr 2, s. 9-10.

163

Zasada prawdzi

ǁŽƑĐŝǌŽƐƚĂųĂǁǇƌĂǏŽŶĂǁĂƌƚ͘ϭϰƵƐƚĂǁǇŽƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵ

ǁŽĚŶŝĞƐŝĞŶŝƵĚŽĂŐĞŶƚſǁƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚ͘ŐŽĚŶŝĞǌƚǇŵƉƌǌĞƉŝƐĞŵ ŽŬƌĞƑůĞŶŝĂǁƐŬĂǌƵũČͲ
ce na wykonywanie dzi

ĂųĂůŶŽƑĐŝ ĂŐĞŶĐǇũŶĞũ ůƵď ĐǌǇŶŶŽƑĐŝ ĂŐĞŶĐǇũŶǇĐŚ ŵŽŐČ ďǇđ ƵǏǇǁĂŶĞ

ŶĂǌǁŝĞůƵďƌĞŬůĂŵŝĞŽƌĂǌĚŽŽǌŶĂĐǌĞŶŝĂĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝǁǇųČĐǌŶŝĞ ƉƌǌĞǌƉŽĚŵŝŽƚǁƉŝƐĂŶǇ ĚŽ

ƌĞũĞƐƚƌƵ ĂŐĞŶƚſǁ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚ ůƵď ƉŽĚŵŝŽƚ ǁǇŬŽŶƵũČĐǇ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑđ ĂŐĞŶĐǇũŶČ ůƵď
czynno

ƑĐŝĂŐĞŶĐǇũŶĞ na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast w o

ĚŶŝĞƐŝĞŶŝƵĚŽďƌŽŬĞƌĂƉŽǁǇǏƐǌČǌĂƐĂĚħ ƌĞŐƵůƵũĞĂƌƚ͘ϮϳƵƐƚĂǁǇ͕ ƐƚĂŶŽǁŝČĐ͕

ǏĞ ŽŬƌĞƑůĞŶŝĂǁƐŬĂǌƵũČĐĞŶĂǁǇŬŽŶǇǁĂŶŝĞĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝďƌŽŬĞƌƐŬŝĞũǁǌĂŬƌĞƐŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷůƵď

ƌĞĂƐĞŬƵƌĂĐũŝ ŵŽŐČ ďǇđ ƵǏǇǁĂŶĞ ǁ ŶĂǌǁŝĞ ůƵď ƌĞŬůĂŵŝĞ ŽƌĂǌ ĚŽ ŽǌŶĂĐǌĂŶŝĂ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ǁy-

ųČĐǌŶŝĞ ƉƌǌĞǌ ƉŽĚŵŝŽƚ ƉŽƐŝĂĚĂũČĐǇ ǌĞǌǁŽůĞŶŝĞ ŶĂ ǁǇŬŽŶǇǁĂŶŝĞ ĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝ ďƌŽŬĞƌƐŬŝĞũ
w

ǌĂŬƌĞƐŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷůƵďƌĞĂƐĞŬƵƌĂĐũŝŶĂƚĞƌǇƚorium Rzeczypospolitej Polskiej, albo podmiot

ǁǇŬŽŶƵũČĐǇĚǌŝĂųĂůŶŽƑđďƌŽŬĞƌƐŬČǁǌĂŬƌĞƐŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷůƵďƌĞĂƐĞŬƵƌĂĐũŝŶĂƚĞƌǇƚŽƌŝƵŵZǌe-
czypospolitej Polskiej.

tǇƌĂǏŽŶĂ ǌĂƐĂĚĂ ƉƌĂǁĚǌŝǁŽƑĐŝ ŽǌŶĂĐǌĂ ŶĂŬĂǌ ǌŐŽĚŶŽƑĐŝ ďƌǌŵŝĞŶŝĂ

ŽŬƌĞƑůĞŶŝĂǁƐŬĂǌƵũČcego na wyŬŽŶǇǁĂŶŝĞĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝĂŐĞŶĐǇũŶĞũůƵďďƌŽŬĞƌƐŬŝĞũǌĞƐƚĂƚƵƐĞŵ
faktycznym i prawnym tej osoby

tƐǌĞůŬŝĞ ŝŶŶĞ ŽŬƌĞƑůĞŶŝĂ ƐƵŐĞƌƵũČĐĞ͕ ǏĞ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐĂ ũĞƐƚ ƉŽƑƌĞĚŶŝŬŝĞŵ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝo-

wym wprowa

ĚǌĂũČǁďųČĚŽĚďŝŽƌĐſǁ ĐŽĚŽƚŽǏƐĂŵŽƑĐŝŝƉƌǌĞĚŵŝŽƚƵĚǌŝĂųĂŶŝĂ

ŽŵĂǁŝĂŶČƉƌŽďůĞŵĂƚǇŬČ ǁŝČǏĞƐŝħŽƌǌĞĐǌĞŶŝĞ^EǁǇĚĂŶĞŶĂƚůĞƉƌŽďůĞŵĂƚǇŬŝďankowej,

ŬƚſƌĞŵŽǏĞŵŝĞđŝƐƚŽƚŶĞ ǌŶĂĐǌĞŶŝĞƌſǁŶŝĞǏĚůĂŽĐŚƌŽŶǇƉƌĂǁĂĚŽŶĂǌǁǇĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝǁǌĂŬƌe-

ƐŝĞ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ƵďĞzpieczeniowego. W wyroku SN z dnia 25 marca 1997r.

ĐǌǇƚĂŵǇ͕ ǏĞ

ͣďĂĚĂŶŝĞŝƵƐƚĂůĞŶŝĞ͕ĐǌǇƵŵŝĞƐǌĐǌŽŶǇǁĨŝƌŵŝĞƐƉſųŬŝ ǌŽŐƌĂŶŝĐǌŽŶČŽĚƉŽǁŝĞĚǌŝĂůŶŽƑĐŝČǁǇƌĂǌ

͚ďĂŶŬ͛ǌŽƐƚĂųƵǏǇƚǇǁŬŽŶƚĞŬƑĐŝĞ͕ǌŬƚſƌĞŐŽũĞĚŶoǌŶĂĐǌŶŝĞǁǇŶŝŬĂ͕ǏĞƐƉſųŬĂƚĂŶŝĞǁǇŬŽŶƵũĞ

ĐǌǇŶŶŽƑĐŝ ďĂŶŬŽǁǇĐŚ

͕ ĚŽŬŽŶǇǁĂŶĞ ũĞƐƚ ǌ ƉƵŶŬƚƵ ǁŝĚǌĞŶŝĂ ŽƐŽďǇ ƉƌǌĞĐŝħƚŶĞŐŽ ŶĂďǇǁĐǇ

;ŽĚďŝŽƌĐǇͿƵƐųƵŐ;ƚŽǁĂƌſǁͿƚĞũǏĞ ƐƉſųŬŝŝǌǁǇŬųǇĐŚǁĂƌƵŶŬſǁĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũŽƌĂǌ

ƉŽǁŝŶŶŽƵǁǌŐůħĚŶŝđǁƐǌĐǌĞŐſůŶŽƑĐŝ͗ƉƌǌĞĚŵŝŽƚĚǌŝĂųĂŶŝĂƐƉſųŬŝǁƉŝƐĂŶǇĚŽƌĞũĞƐƚƌƵŚĂŶĚůo-

ǁĞŐŽ͕ ŬƌČŐ ƌǌĞĐǌǇǁŝƐƚǇĐŚ ŝ ƉŽƚĞŶĐũĂůŶǇĐŚ ŽĚďŝŽƌĐſǁ͕ Ă ƚĂŬǏĞ ďƌǌŵŝĞŶŝĞ ƐŬƌſƚƵ ĨŝƌŵǇ͘͟
SN

ƵǁǌŐůħĚŶŝĂũČĐŬĂƐĂĐũħǁƉŽǁǇǏƐǌĞũƐƉƌĂǁŝĞǁƵǌĂƐĂĚnieniu ƐųƵƐǌŶŝĞƉŽĚŶŽƐŝ͕ǏĞsČĚǇ/ŝ//

ŝŶƐƚĂŶĐũŝ ŶŝĞ ƵǁǌŐůħĚŶŝųǇ ǁǇŵŽŐſǁ ďĞǌǁǌŐůħĚŶŝĞ ŽďŽǁŝČǌƵũČĐĞŐŽ ƉƌĂǁĂ͕ ŬƚſƌĞ ƚŬǁŝČ ƉŽǌĂ
regulacjami prawa handlowego,

ĂǁƚǇŵƉƌǌǇƉĂĚŬƵĚŽƚǇĐǌČŶŽƌŵƉrawa bankowego.

t ƉƌǌǇƉĂĚŬƵ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ ďħĚČ ƚŽ przepisy zawarte w rozdziale 3a

ƵƐƚĂǁǇŽĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞũ͘tŬŽŶƚĞŬƑĐŝĞƚĞŐŽŽƌǌĞĐǌĞŶŝĂŶĂůĞǏǇƵǌŶĂđ͕ǏĞǁyra-

ǌǇ ͣĂŐĞŶƚ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝoǁǇ͕͟ ͣďƌŽŬĞƌ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇ͕͟ ͣďƌŽŬĞƌ reĂƐĞŬƵƌĂĐǇũŶǇ͟, ŶŝĞ ŵŽŐČ

ďǇđƵǏǇǁĂŶĞ͕ ũĞƑůŝƉŽĚŵŝŽƚƉŽƐųƵŐƵũČĐǇ ƐŝħƚČ ŶĂǌǁČďĞǌƐƉĞųŶŝĞŶŝĂƵƐƚĂǁŽǁǇĐŚǁǇŵŽŐſǁ

ǁǇŬŽŶƵũĞ ĐǌǇŶŶŽƑĐŝ ǁ ǌĂŬƌĞƐŝĞ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ ƉƌǌĞǁŝĚǌŝĂŶĞ ǁĞ ǁƐƉo-
mnianych przepisach ustawy o

ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŝĞ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵ͘ :ĂŬ ƚƌĂĨŶŝĞ ǁƐƉŽŵŶŝĂų

ƵǌĂƐĂĚŶŝĞŶŝƵ ŽŵĂǁŝĂŶĞŐŽ ǁǇƌŽŬƵ ^E͕ ŽĐĞŶǇ ƐƉĞųŶŝĞŶŝĂ ƚĞŐŽ ǁǇŵĂŐĂŶŝĂ ĚŽŬŽŶĂđ ŶĂůĞǏǇ

Zob. E Wieczorek (w:) Z. Brodecki, M. Serwach (red.),

WƌĂǁŽhďĞǌƉŝĞĐǌĞŷ'ŽƐƉŽĚĂƌĐǌǇĐŚ͕<ŽŵĞŶƚĂƌǌ, Za-

kamycze 2005, s. 1125 i 1147.

WŽƌ͘ǁǇƌŽŬ^ǁŝĂųǇŵƐƚŽŬƵǌĚŶŝĂϮϭƐŝĞƌƉŶŝĂϭϵϵϳƌ͘;ƐǇŐŶ͘ĂŬƚ/a 146/97, opubl. OSAB 1997/3/25).

Sygn. akt III CKN 11/97, MP 1997 r., nr 9, s. 364-365, PUG 1997, nr 10, s. 19 i nast.; z

Žď͘:͘^ǌƚĂďŝŷƐŬĂ͕Bank

ǁŶĂǌǁŝĞƐƉſųŬŝ, Gazeta Prawna 1997 r., nr 47, s. 29.

<ǁĞƐƚŝħƚħƌĞŐƵůŽǁĂųĂƌƚ͘ϭϬ

ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. prawo bankowe, (Dz. U. z 1992 r., nr 72, poz.

ϯϱϵǌƉſǍŷ͘ǌŵ͘Ϳ͘hƐƚĂǁĂƚĂƵƚƌĂĐŝųĂŵŽĐŶĂƉŽĚƐƚĂǁŝĞĂƌƚ͘ϭϵϯƵƐƚĂǁǇǌĚŶŝĂϮϵƐŝĞƌƉŶŝĂϭϵϵϳƌ͘ƉƌĂǁŽďĂn-
kowe (Dz. U. z

ϭϵϵϳ ƌ͕͘ Ŷƌ ϭϰϬ͕ ƉŽǌ͘ ϵϯϵͿ͘ KďĞĐŶŝĞ ǌĂŐĂĚŶŝĞŶŝĞ ƵǏǇǁĂŶŝĂ ŶĂǌǁǇ ͣďĂŶŬ͟ůƵď ͣŬĂƐĂ͟ ƌĞŐƵůƵũĞ

art. 3 ustawy.

164

ƉƵŶŬƚƵǁŝĚǌĞŶŝĂǌǁǇŬųǇĐŚǁĂƌƵŶŬſǁŽďƌŽƚƵŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞŐŽŽƌĂǌŬƌħŐƵƌǌĞĐǌǇǁŝƐƚǇĐŚŝƉo-

ƚĞŶĐũĂůŶǇĐŚ ŽĚďŝŽƌĐſǁ ƵƐųƵŐ͘ <ƌČŐ ƚĂŬŝ͕ ǁ ŽĐĞŶŝĞ ^E͕ũĞƐƚ ǌ ƌĞŐƵųǇ ƐǌĞƌŽŬŝ͕ ŽďĞũŵƵũČĐ ƚĂŬǏĞ
zwy

ŬųǇĐŚŽĚďŝŽƌĐſǁŽŬƌĞƑůŽŶǇĐŚƵƐųƵŐ͘dŽǁųĂƑŶŝĞĚŽƉƌǌĞĐŝħƚŶĞŐŽŶĂďǇǁĐǇĂĚƌĞƐŽǁĂŶĂũĞƐƚ

ŽĨĞƌƚĂƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐǇ͘EĂůĞǏǇƉƌǌǇƚǇŵǌĂųŽǏǇđ͕ũĂŬĐǌǇŶŝƚŽ^E͕ǏĞũƵǏƐĂŵŽďƌǌŵŝĞŶŝĞŶĂǌǁǇ

ƉŽǁŝŶŶŽǁǇŬůƵĐǌǇđǁǇŬŽŶǇǁĂŶĞƉƌǌĞǌĚĂŶǇƉŽĚŵŝŽƚĐǌǇŶŶŽƑĐŝǌǌĂŬƌĞƐƵƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂƵďĞz-
pieczeniowego. Kryterium wprowadzen

ŝĂ ǁ ďųČĚ ŵƵƐŝ ďǇđ ƌŽǌǁĂǏŽŶĞ ǌ ƉƵŶŬƚƵ ǁŝĚǌĞŶŝĂ

ͣƉƌǌĞĐŝħƚŶĞŐŽ͟ŶĂďǇǁĐǇƵƐųƵŐŝƵďĞǌƉŝĞĐǌeniowej

tƑĐŝƐųǇŵǌǁŝČǌŬƵǌŽŵĂǁŝĂŶČƉŽƐƚĂĐŝČĐǌǇŶƵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝũĞƐƚĚƌƵŐŝĐǌǇŶƉƌǌe-

ǁŝĚǌŝĂŶǇǁƉƌǌĞƉŝƐŝĞĂƌƚ͘ϭϬ͕ƚũ͘ǁƉƌŽǁĂĚǌĂũČĐĞǁďųČĚŽǌŶĂĐǌĞŶŝĞƵƐųƵŐ͘

EĂ ƚůĞ ƉƌŽďůĞŵĂƚǇŬŝ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ ǁ ƉŝĞƌǁƐǌǇŵ ƌǌħĚǌŝĞ ũĂŬŽ ƉƌǌǇŬųĂĚ

ĚĞůŝŬƚƵĚĞǌŝŶĨŽƌŵĂĐǇũŶĞŐŽŵŽǏŶĂƉŽĚĂđ͕ǁŶĂǁŝČǌĂŶŝƵĚŽǁĐǌĞƑŶŝĞũƐǌǇĐŚƌŽǌǁĂǏĂŷ͕ƵǏǇǁa-

ŶŝĞŽǌŶĂĐǌĞŷǌĂǁŽĚŽǁǇĐŚĂŐĞŶƚĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͕ďƌŽŬĞƌĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽĐǌǇƌĞĂƐe-

ŬƵƌĂĐǇũŶĞŐŽǁƚĂŬŝƐƉŽƐſď͕ǏĞƉŽǁŽĚuje to konfuzje

͘ŽƚǇĐǌǇƚŽƚĂŬǏĞƌǌĞƚĞůŶŽƑĐŝŝůŽũĂůŶŽƑĐŝ

ǁ ƉŽƐųƵŐŝǁĂŶŝƵ Ɛŝħ ǁƐŬĂǌĂŶǇŵŝ ŽŬƌĞƑůĞŶŝĂŵŝ͘ EŝĞ ŵŽǏŶĂ ƚƵ ƌſǁŶŝĞǏ ƚƌĂĐŝđ ǌ ƉŽůĂ ǁŝĚǌĞŶŝĂ

ŶŝĞƌǌĞƚĞůŶŽƑĐŝŽƌĂǌŶŝĞƉĞųŶŽƑĐŝŝŶĨŽƌŵĂĐũŝĚŽƚǇĐǌČĐǇĐŚƑǁŝĂĚĐǌŽŶǇĐŚƵƐųƵŐ͕ĐŽƌſǁŶŝĞǏƐƚĂŶo-
wi przejaw deliktu dezinformacyjnego

ĂƌĚǌŽƐǌĞƌŽŬŝĞƉŽůĞǌĂƐƚŽƐŽǁĂŶŝĂƵƐƚĂǁǇŽǌǁĂůĐǌĂŶŝƵŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝĚŽƉŽƑƌĞd-

nictwa ubez

ƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͕ƚŽŽĐŚƌŽŶĂƚĂũĞŵŶŝĐƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͘

Redakcja przepisu art. 11 ust. 1 u.z.n.k. wyra

ǍŶŝĞǁƐŬĂǌƵũĞ͕ŝǏƉƌǌĞĚŵŝŽƚĞŵŽĐŚƌŽŶǇũĞƐƚƚa-

ũĞŵŶŝĐĂ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͘ Ă ƵŐƌƵŶƚŽǁĂŶǇ ŵŽǏŶĂ ƵǌŶĂđ ƉŽŐůČĚ͕ ǏĞ ƚĂũĞŵŶŝĐĂ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽr-
stwa stanowi dobro chronione prawem podmiotowym

͘ WŽĚŬƌĞƑůĂ Ɛŝħ͕ ǏĞ ƉƌǌĞƉŝƐ Ăƌƚ͘ ϭϭ

u.z.n.k. pozwala dostatecznie precyzyjnie

ŽŬƌĞƑůŝđ ƉƌǌĞĚŵŝŽƚ ƚĞŐŽ ƉƌĂǁĂ ;ͣĐƵĚǌĞ ŝŶĨŽƌŵĂĐũĞ

ƐƚĂŶŽǁŝČĐĞ ƚĂũĞŵŶŝĐħ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ͟Ϳ ŽƌĂǌ ƚƌĞƑđ ƉƌĂǁĂ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐǇ ;ͣƉƌĂǁŽ ǏČĚĂŶŝĂ͕

ƵũĂǁŶŝĂŶŝĂ ůƵď ǁǇŬŽƌǌǇƐƚǇǁĂŶŝĂ ĐƵĚǌǇĐŚ ŝŶĨŽƌŵĂĐũŝ͕ ƐƚĂŶŽǁŝČĐǇĐŚ ƚĂũĞŵŶŝĐħ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽr-

ƐƚǁĂ͟Ϳ͘/ƐƚŽƚŶČŬǁĞƐƚŝČũĞƐƚŽĚƉŽǁŝĞĚǍŶĂƉǇƚĂŶŝĞ͕ĐǌǇƉƌĂǁŽĚŽƚĂũĞŵŶŝĐǇƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ

ũĞƐƚ ƉƌĂǁĞŵ Ž ĐŚĂƌĂŬƚĞƌǌĞ ŽƐŽďŝƐƚǇŵ͕ ĐǌǇ ƚĞǌ ƉƌĂǁĞŵ ǁǇųČĐǌŶŝĞ ŵĂũČƚŬŽǁǇŵ

. Prze

ǁĂǏĂ

ƉŽŐůČĚ͕ǏĞ ƉƌĂǁŽĚŽƚĂũĞŵŶŝĐǇ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂŵĂĐŚĂƌĂŬƚĞƌŵĂũČƚŬŽǁǇ

͕ĐŚŽđĚŽƐƚƌǌĞŐĂ

Ɛŝħ ƚĂkǏĞ ĂƐƉĞŬƚǇ ŽƐŽďŝƐƚe tego prawa

͘ tǇĚĂũĞ Ɛŝħ͕ ǏĞ ƚĂũĞŵŶŝĐħ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂ ŵŽǏŶĂ

ƚƌĂŬƚŽǁĂđ͕ ƉŽĚŽďŶŝĞ ũĂŬ ĨŝƌŵČ ;ŶĂǌǁħͿ͕ ũĂŬŽ ƉƌĂǁŽ o charakterze osobisto ʹ ŵĂũČƚŬowym.

WƌĂǁŽĚŽƚĂũĞŵŶŝĐǇƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂũĞƐƚďŽǁŝĞŵǌǁŝČǌĂŶĞǌĂƌſǁŶŽǌŽƐŽďČƉƌǌĞĚƐŝħbiorcy,

ũĂŬŝǌƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĞŵ͘WƵŶŬƚĞŵŽĚŶŝĞƐŝĞŶŝĂƚĂũĞŵŶŝĐǇũĞƐƚǁŝƐƚŽĐŝĞƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐĂ͕ŬƚſƌǇ

ƚħƚĂũĞŵŶŝĐħƵƐƚĂŶĂǁŝĂ͘

WŽƌ͘ ƉƌǌǇŬųĂĚŽǁŽ ǁ ĚŽŬƚƌǇŶŝĞ >͘ 'ſƌŶŝĐŬŝ͕ op. cit., s. 52. Chodzi tu o model adresata informacji. Jest to

ͣŚŽƌǇǌŽŶƚƉŽǌŶĂwĐǌǇ͕͟ŬƚſƌǇĚĞĐǇĚƵũĞŽƚǇŵ͕ĐǌǇŝŶĨŽƌŵĂĐũĂǁƉƌŽǁĂĚǌĂ ǁďųČĚ͘Žď͘ǁǇƌŽŬ^ǁ'ĚĂŷƐŬƵ
z dnia 6 listopada 1996 r., Prawo Gospodarcze 1997, nr 6, s. 38.

Žď͘͘BħƚŽǁƐŬĂ͕WƌĂǁŽƵŵſǁ͙, s. 160.

dĂŵǏĞ, s. 162.

Por. P. Bogdalski,

dĂũĞŵŶŝĐĂƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂʹ zagadnienia konstrukcyjne, Monitor Prawniczy 1997, nr 6, s.

228-233; W. Kotarba, Dobra niematerialne w gospodarce

͕tĂƌƐǌĂǁĂϭϵϵϳ͕Ɛ͘ϭϳŝŶĂƐƚ͖͘͘ZĂĚǁĂŷƐŬŝ͕Koncep-

cja praw podmiotowych osobistych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1988, nr 2, s. 4 i nast.

Žď͘ ͘ŝĞƌđ͕ KĐŚƌŽŶĂƉƌĂǁŶĂĚĂŶǇĐŚŽƐŽďŽǁǇĐŚǁ ƐĨĞƌǌĞĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞũǁWŽůsce ʹ aspekty

cywilnoprawne (w:) M. Wyrzykowski (red.), Ochrona danych osobowych, Warszawa 1999, s. 131.

Zob. P. Bogdalski, op. cit., s. 231.

Zob. M. Safjan,

KĐŚƌŽŶĂ ŵĂũČƚŬŽǁĂ ĚſďƌŽƐŽďŝƐƚǇĐŚ ƉŽ ǌŵŝĂŶŝĞ ƉƌǌĞƉŝƐſǁ ŬŽĚĞŬƐƵ ĐǇǁŝůŶĞŐŽ͕ WƌǌĞŐůČĚ

Prawa Handlowe

ŐŽϭϵϵϳ͕Ŷƌϭ͕Ɛ͘ϭϰ͖D͘WŽǍŶŝĂŬʹ Niedzielska, Dobra niematerialne..., s. 25 i nast.

165

WƌǌĞƉŝƐƚĞŶŵĂǌĂƐƚŽƐŽǁĂŶŝĞǌĂƌſǁŶŽǁƌĞůĂĐũĂĐŚƉŽŵŝħĚǌǇƐĂŵǇŵŝƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂŵŝƵďĞǌƉŝe-

cze

ŶŝŽǁǇŵŝ͕ũĂŬŝƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂŵŝƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵŝĂubezpieczycielami.

ĂůĞǏǇŽĚƌſǏŶŝđǁŝĂĚŽŵŽƑĐŝŽĚƉŽǁŝĂĚĂũČĐĞƚƌĞƑĐŝƉŽũħĐŝĂͣƚĂũĞŵŶŝĐĂƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽrƐƚǁĂ͟ŽĚ

ŝŶĨŽƌŵĂĐũŝǁĐŚŽĚǌČĐǇĐŚǁƐŬųĂĚŽŐſůŶĞũǁŝĞĚǌǇŶĂďǇƚĞũƉƌǌĞǌƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂƵďĞǌƉŝeczeniowego

ǁƐŬƵƚĞŬƉƌŽǁĂĚǌŽŶĞũĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝǌĂǁŽĚŽǁĞũ

. Przepis art. 11 ust. 1 zawiera istotne ograni-

ĐǌĞŶŝĞ ŵŽǏůŝǁŽƑĐŝ ŬǁĂůŝĨŝŬŽǁĂŶŝĂ ǁƐŬĂǌĂŶĞŐŽ ĐǌǇŶƵ͕ ũĂŬŽ ĚĞůŝŬƚƵ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ͘
Do

ŝƐƚŽƚǇƚĞŐŽĚĞůŝŬƚƵŶĂůĞǏǇƐƚǁŽƌǌĞŶŝĞͣǌĂŐƌŽǏĞŶŝĂŝƐƚŽƚŶǇŵŝŶƚĞƌĞƐŽŵƉƌǌĞdƐŝħďŝŽƌĐǇ͘͟

EŽƌŵĂƚǇǁŶČƉŽĚƐƚĂǁħ ƚĂũĞŵŶŝĐǇǌĂǁŽĚŽǁĞũ͕ŽďĞũŵƵũČĐČǁƐǌĞůŬŝĞ ŝŶĨŽƌŵĂcje jakie agent

ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇůƵďďƌŽŬĞƌƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇƵǌǇƐŬĂųǁǌǁŝČǌŬƵǌƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĞŵĚǌŝaųĂůŶŽƑĐŝ͕

ƐƚĂŶŽǁŝČƉƌǌĞƉŝƐǇ art. 13 ust. 1 pkt 3 i art. 26 ust. 1 pkt ϯƵƐƚĂǁǇŽƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌe-
niowym.

ŐŽĚŶŝĞǌďƌǌŵŝĞŶŝĞŵƉŝĞƌǁƐǌĞŐŽǌƉŽǁŽųĂŶǇĐŚƉƌǌĞƉŝƐſǁ͕ĂŐĞŶƚ ubezpieczeniowy

ũĞƐƚŽďŽǁŝČǌĂŶǇ ǌĂĐŚŽǁĂđǁƚĂũĞŵŶŝĐǇǁƐǌǇƐƚŬŝĞ ŝŶĨŽƌŵĂĐũĞƵǌǇƐŬĂŶĞ ǁǌǁŝČǌŬƵǌǁǇŬŽŶy-

ǁĂŶŝĞŵĐǌǇŶŶŽƑĐŝĂŐĞŶĐǇũŶǇĐŚ͕ĚŽƚǇĐǌČĐĞǌĂŬųĂĚƵƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷ͕ĚƌƵŐŝĞũƐƚƌŽŶǇƵŵŽǁǇƵďĞz-

ƉŝĞĐǌĞŶŝĂ ŽƌĂǌ ƉŽĚŵŝŽƚƵ ƐǌƵŬĂũČĐĞŐŽ ŽĐŚƌŽŶǇ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞũ͖ ŽďŽǁŝČǌĞŬ ƚĞŶ ĐŝČǏǇ ŶĂ

ĂŐĞŶĐŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵƌſǁŶŝĞǏƉŽƌŽǌǁŝČǌĂŶŝƵƵŵŽǁǇĂŐĞŶĐǇũŶĞũ. ƌƵŐĂǌƉŽǁŽųĂŶǇĐŚ

ƌĞŐƵůĂĐũŝƐƚĂŶŽǁŝ͕ǏĞďƌŽŬĞƌƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇũĞƐƚŽďŽǁŝČǌĂŶǇ ǌĂĐŚŽǁĂđǁƚĂũĞŵŶŝĐǇǁƐǌǇƐt-

ŬŝĞ ŝŶĨŽƌŵĂĐũĞ ƵǌǇƐŬĂŶĞ ǁ ǌǁŝČǌŬƵ ǌ ǁǇŬŽŶǇǁĂŶŝĞŵ ĐǌǇŶŶŽƑĐŝ ďƌŽŬĞƌƐŬŝĐŚ͖ ŽďŽǁŝČǌĞŬ ƚĞŶ

ĐŝČǏǇ ŶĂďƌŽŬĞƌǌĞ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵƌſǁŶŝĞǏƉŽƌŽǌǁŝČǌĂŶŝƵƐƚŽƐƵŶŬƵƵŵŽǁŶĞŐŽǌĞǌůĞĐe-

ŶŝŽĚĂǁĐČ. ^ǌĐǌĞŐſůŶŝĞ ĂŐĞŶƚſǁ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚ ĚŽƚǇĐǌČ ƉŽƐƚĂŶŽǁŝĞŶŝĂ Ăƌƚ͘ ϭϭ ƵƐƚ͘ Ϯ

Ƶ͘ǌ͘Ŷ͘Ŭ͕͘ƐƚŽƐŽǁŶŝĞĚŽŬƚſƌǇĐŚŽďŽǁŝČǌĞŬĚŽĐŚŽǁĂŶŝĂƚajemnicy spoczywa na osoďĂĐŚ͕ŬƚſƌĞ

ƑǁŝĂĚĐǌǇųǇ ŶĂ ƌǌĞĐǌ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐǇ ƉƌĂĐħ ŶĂ ƉŽdstawie stosunku pracy lub innego stosunku
prawnego (np. umowa agencyjna). Okres, w jakim osoba taka poprzez ujawnienie informacji
ƐƚĂŶŽǁŝČĐǇĐŚƚĂũĞŵŶŝĐħƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌƐƚǁĂŵŽǏĞƉŽƉĞųŶŝđĐǌǇŶŶŝĞƵĐǌĐŝǁĞũŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ͕ǁǇŶo-

ƐŝϯůĂƚĂŽĚĐŚǁŝůŝƵƐƚĂŶŝĂƐƚŽƐƵŶŬƵƉƌĂǁŶĞŐŽųČĐǌČĐĞŐŽƚħ ŽƐŽďħǌƵƉƌĂǁŶŝŽŶǇŵƉƌǌĞĚƐŝħͲ

ďŝŽƌĐČ͘ KŬƌĞƐ ƚĞŶ ŵŽǏĞ ďǇđ ŬƌſƚƐǌǇ͕ ũĞƑůŝ ƐƚĂŶ ƚĂũĞŵŶŝĐǇ ƵƐƚĂų ůƵď ƵŵŽǁĂ ŵŝħĚǌǇ ŽƐŽďČ
a

ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐČ ƚĂŬ ƐƚĂŶŽǁŝųĂ͘ KŬƌĞƐ ƚĞŶ ŵŽǏĞ ďǇđ ĚųƵǏƐǌǇ͕ ũĞƑůŝ ƵŵŽǁĂ ŵŝħĚǌǇ ǁǇŵŝĞŶŝo-

ŶǇŵŝƚĂŬƐƚĂŶŽǁŝųĂ;Ăƌƚ͘ϭϭƵƐƚ͘ϮƵ͘ǌ͘Ŷ͘Ŭ͘Ϳ͘EŝĞŵĂƉƌǌǇƚǇŵǏĂĚŶĞŐŽǌŶĂĐǌĞŶŝĂĨĂŬƚ͕ĐŽŶĂůĞǏǇ

ƉŽĚŬƌĞƑůŝđ͕ŝǏǁƵŵŽǁŝĞĂŐĞŶĐǇũŶĞũĚĂũČĐǇǌůĞĐĞŶŝĞǌĂŬųĂĚƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷŶŝĞǌĂƐƚƌǌĞŐųŬŽŶŝĞĐz-

ŶŽƑĐŝǌĂĐŚŽǁĂŶŝĂƚĂũĞŵŶŝĐǇƉŽƵƐƚĂŶŝƵƐƚŽƐƵŶŬƵǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝŽǁĞŐŽ͘tǇƌĂǍŶĞŐŽǌĂƐƚƌǌĞǏĞŶŝĂ

ǁǇŵĂŐĂųŽďǇũĞĚǇŶŝĞǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĞĂŐĞŶƚĂĚŽŬƌſƚƐǌĞŐŽůƵďĚųƵǏƐǌĞŐŽŶŝǏƚƌǌǇůĞƚŶŝŽďŽǁŝČǌŬƵ

ĚŽĐŚŽǁĂŶŝĂ ƚĂũĞŵŶŝĐǇ ůƵď ǁǇųČĐǌĞŶŝĞ ƚĂŬŝĞŐŽ ŽďŽǁŝČǌŬƵ͘ :ĞƑůŝ ǁŝħĐ ƉŽƑƌĞĚŶŝŬ ƵďĞǌƉŝĞĐǌe-
niowy lub ubezpieczyciel

ŶĂĚƵǏǇũĞ ǌĂƵĨĂŶŝĂ ƐǁĞŐŽ ƉĂƌƚŶĞƌĂ͕ ŵƵƐŝ ůŝĐǌǇđ Ɛŝħ z roszczeniami

przewidzianymi w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ze wszystkimi tego konse-
kwencjami.

<ŽŶŬƵƌĞŶĐũĂĂƌŽƐǌĐǌĞŶŝĂƉƌŽǁŝǌǇũŶĞƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ

ZĞĂůŝǌƵũČĐ ǌĂƐĂĚħ ƵĐǌĐŝǁĞũ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ ŵŽǏĞ ǌĚĂƌǌǇđ Ɛŝħ͕ ǏĞ ŝ ƚĂŬ ǁ ƉƌǌǇƉĂĚŬƵ ĐǌǇŶŶŽƑĐŝ

brokerskich dojdzie do podzi

ĂųƵǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽǁƉƌǌǇƉĂĚŬƵ

ͣƌŽǌďŝĐŝĂ͟ĐǌǇŶŶŽƑĐŝǁǌĂŬƌĞƐŝĞƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽƉŽŵŝħĚǌǇŬŝůŬĂƉŽĚŵŝŽƚſǁ͘
Szc

ǌĞŐſůŶŝĞĚŽŶŝŽƐųĞƉƌŽďůĞŵǇƌŽĚǌČƐŝħǁƚǇŵƉƌǌǇƉĂĚŬƵŶĂƚůĞĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝďƌŽŬĞƌĂƵďĞǌƉŝe-

czeniowego.

:ĞǏĞůŝƉŽƑƌĞĚŶŝŬĐǌǇŶŝųǌĂďŝĞŐŝǁĐĞůƵĚŽũƑĐŝĂĚŽƐŬƵƚŬƵƵŵŽǁǇ͕ĂŶĂƐƚħƉŶŝĞĚǌŝĂųĂųŝŶŶǇƉo-

ƑƌĞĚŶŝŬŝĚŽƉŝĞƌŽǁſǁĐǌĂƐƐƚƌŽŶǇǌĂǁĂƌųǇƵŵŽǁħ͕ƉŝĞƌǁƐǌĞŵƵƉŽƑƌĞĚŶŝŬŽǁŝŶĂůĞǏǇƐŝħǁǇŶa-

Zob. T. Knypl, Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, Sopot 1995, s. 80.

166

ŐƌŽĚǌĞŶŝĞ͕ŽŝůĞǌĂǁĂƌĐŝĞƵŵŽǁǇƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂŶĂƐƚČƉŝųŽŶĂƐƚǁŽƌǌŽŶĞũƉƌǌĞǌŶŝĞŐŽƉŽĚƐƚa-

ǁŝĞ͘:ĞǏĞůŝƵŵŽǁĂĚŽƐǌųĂĚŽƐŬƵƚŬƵĚǌŝħŬŝųČĐǌŶĞŵƵĚǌŝĂųĂŶŝƵŝǌĂďŝĞŐŽŵŬŝůŬƵƉŽƑƌĞdŶŝŬſǁ͕

ŶĂůĞǏǇƐŝħũĞĚŶŽǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĞ͕ŬƚſƌĞǁŝĐŚǁeǁŶħƚƌǌŶǇŵƐƚŽƐƵŶŬƵŶĂůĞǏǇƌŽǌĚǌŝĞůŝđǁĞĚųƵŐ

ǌĂƐĂĚŽǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĂĐŚƉŽĚǌŝĞůŶǇĐŚ

DŽǏĞŵǇƌſǁŶŝĞǏƐƉŽƚŬĂđƐŝħǌƐǇƚƵĂĐũČ͕ŐĚǇũĞĚĞŶƉŽƑƌĞĚŶŝŬƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇ doprowadza

do zawarcia umowy ubezpieczenia

͕ ĂĐǌǇŶŶŽƑĐŝ ĚƌƵŐŝĞŐŽ ŽďĞũŵƵũČ ŽďƐųƵŐħ ŝ ǌĂƌǌČĚǌĂŶŝĞ ƚČ

ƵŵŽǁČůƵďŬŽŵƉůĞŬƐĞŵƵŵſǁƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ͘

tƉŽƐǌƵŬŝǁĂŶŝƵŽĚƉŽǁŝĞĚǌŝŶĂƉŽƐƚĂǁŝŽŶĞƉǇƚĂŶŝĂƐŝħŐŶČđŶĂůĞǏǇ ĚŽƉƌǌĞƉŝƐſǁŬŽĚĞŬƐƵ

ĐǇǁŝůŶĞŐŽ͕ƌĞŐƵůƵũČĐǇĐŚǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĂƉŽĚǌŝĞůŶĞŝŶŝĞƉŽĚǌŝĞůŶĞ͘DĂƚŽŝƐƚŽƚŶĞǌŶĂĐǌĞŶŝĞƌſw-

ŶŝĞǏĚůĂǁƐŬĂǌĂŶŝĂǁǇƐoŬŽƑĐŝƉƌŽǁŝǌũŝ͕ũĞũƉŽĚǌŝĂųƵǁƉƌǌǇƉĂĚŬƵƉƌǌĞũħĐŝĂƉƌǌĞǌŝŶŶǇƉŽĚŵŝŽƚ

ĐǌǇŶŶŽƑĐŝďƌŽŬĞƌƐŬŝĐŚǁĐǌĂƐŝĞƚƌǁĂŶŝĂƵŵſǁƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷųČĐǌČĐǇĐŚŬůŝĞŶƚĂǌƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝe-
lami.

tďƌĂŬƵǌĂƐƚƌǌĞǏĞŶŝĂƐŽůŝĚĂƌŶŽƑĐŝŽƐƚƌƵŬƚƵƌǌĞƐƚŽƐƵŶŬƵƉƌĂǁŶĞŐŽǌƵĚǌŝĂųĞŵŬŝůŬƵƉŽĚŵŝo-

ƚſǁ decyduũĞ ĐŚĂƌĂŬƚĞƌ;ƉŽĚǌŝĞůŶŽƑđ - ŶŝĞƉŽĚǌŝĞůŶŽƑđͿƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂ͘^ƚČĚŬǁĞƐƚŝČǌĂƐĂĚŶŝĐǌČ

ũĞƐƚƵƐƚĂůĞŶŝĞŬƌǇƚĞƌŝƵŵƌŽǌƌſǏŶŝĞŶŝĂĚǁƵƌŽĚǌĂũſǁƑǁŝĂĚĐǌĞŷ͘WƌǌĞĚĞǁƐǌǇƐƚŬŝŵŶĂůĞǏǇƉŽd-

ŬƌĞƑůŝđ͕ǏĞƉŽĚǌŝĂųƚĞŶŽĚŶŽƐŝƐŝħĚŽŽŐſųƵƑǁŝĂĚĐǌĞŷ͖ŽďĞũŵƵũĞǌĂƌſǁŶŽƚĞ͕ǁŬƚſƌǇĐŚĚĂƐŝħ

ǁǇƌſǏŶŝđŽďŝĞŬƚďħĚČĐǇƉƌǌĞĚŵŝŽƚĞŵƉŽǁŝŶŶĞŐŽǌĂĐŚŽǁĂŶŝĂĚųƵǏŶŝŬĂ;ŶƉ͘ƐƚǁŽƌǌĞŶŝĞĚǌŝĞųĂͿ͕

ũĂŬ ŝ ƚĞ͕ ƉƌǌǇ ŬƚſƌǇĐŚ ƚĂŬĂ ŵŽǏůŝǁŽƑđ ŶŝĞ ŝƐƚŶŝĞũĞ ;ŶƉ͘ ƉƌŽǁadzenie sprawy). Ustawodawca

ǌĚĞĨŝŶŝŽǁĂų ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞ ƉŽĚǌŝĞůŶĞ͘ ŐŽĚŶŝĞ ǌ Ăƌƚ͘ ϯϳϵ Α Ϯ Ŭ͘Đ͘ ͣƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞ ũĞƐƚ ƉŽĚǌŝĞůŶĞ͕

ũĞǏĞůŝŵŽǏĞďǇđƐƉĞųŶŝŽŶĞĐǌħƑĐŝŽǁŽďĞǌŝƐƚŽƚŶĞũǌŵŝĂŶǇƉƌǌĞĚŵŝŽƚƵůƵďǁĂƌƚŽƑĐŝ͘͟Ɖƌǌepisu

ǁǇŶŝŬĂ ǌĂƐƚŽƐŽǁĂŶŝĞ ĚǁſĐŚ ŬƌǇƚĞƌŝſǁ͗ ǁųĂƑĐŝǁŽƑĐŝ ĨŝǌǇĐǌŶǇĐŚ ƉƌǌĞĚŵŝŽƚƵ ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂ i ʹ
wynikaj

ČĐĞŐŽ ǌ ƚƌĞƑĐŝ ǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĂ ʹ ĐĞůƵ ƑǁŝĂĚczenia. WŝĞƌǁƐǌĂ ŽŬŽůŝĐǌŶŽƑđ ŵĂ ĐŚĂƌĂŬƚĞƌ

ŽďŝĞŬƚǇǁŶǇ͕ ŶĂƚŽŵŝĂƐƚ ĚƌƵŐĂ ŽĚǁŽųƵũĞ Ɛŝħ ĚŽ ŬƌǇƚĞƌŝƵŵ ƐƵďŝĞŬƚǇǁŶĞŐŽ ʹ ǁŽůŝ ƐƚƌŽŶ͘ ŽƑđ

ƉŽǁƐǌĞĐŚŶŝĞ ƉƌǌǇũŵƵũĞ Ɛŝħ͕ ǏĞ͕ ĐharakƚĞƌ ƉŽĚǌŝĞůŶǇ ŵĂ ǌ ŝƐƚŽƚǇ ƐǁĞũ ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞ ƉŝĞŶŝħǏŶĞ

ŽƌĂǌǌƌĞŐƵųǇƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞƌǌĞĐǌǇoznaczonych tylko co do gatunku͘_ǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞƌǌĞĐǌǇŽǌŶa-

ĐǌŽŶǇĐŚĐŽĚŽƚŽǏƐĂŵŽƑĐŝũĞƐƚǌĂǁƐǌĞŶŝĞƉŽĚǌŝĞůŶĞ͘dĞǌĂƚĂĐŽƌĂǌĐǌħƑĐŝĞũďƵĚǌŝǁČƚƉůŝǁŽƑĐŝ͕

ŬƚſƌǇĐŚ ǍƌſĚųĞŵ ũĞƐƚ ǌƌſǏŶŝĐŽǁĂŶĂ ocena czynnika woli. t ǁǇƉĂĚŬƵ ǁŝħŬƐǌoƑĐŝ ƑǁŝĂĚĐǌĞŷ

ǁŽůĂƐƚƌŽŶ͕ĐĞůƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂŵŽŐČ- przynajmniej teoretycznie - ǁŝƐƚŽƚŶǇƐƉŽƐſďǁƉųǇǁĂđŶĂ
ich charakter,

ŝƚŽǌĂƌſǁŶŽĐǌǇŶŝČĐǌĞ ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂǌŶĂƚƵƌǇ ƉŽĚǌŝĞůŶĞŐŽƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞ ŶŝĞƉo-

dzielne, jak i odwrotnie.

hŵŽǁĂďƌŽŬĞƌƐŬĂųČĐǌČĐĂklienta z brokerem ma wielokrotnie charakter umowy o komplek-

ƐŽǁČŽďƐųuŐħƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁČ͕ǁŬƚſƌĞũŵŽǏŶĂǁǇƌſǏŶŝđƉĞǁŶĞĨĂǌǇ͕ĞƚĂƉǇŝǌǁŝČǌĂŶĞǌŶŝŵŝ

ĐǌǇŶŶŽƑĐŝ ďƌŽŬĞƌƐŬŝĞ

͗ ĨĂǌĂ ƉƌǌĞĚƵŵŽǁŶĂ ;ŬŽŶƚĂŬƚ͕ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐǌĞŶŝĞ͕ ǁǇďſƌ ƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůĂ͕

ǌĂǁŝĞƌĂŶŝĞƵŵŽǁǇǁĐŚĂƌĂŬƚĞƌǌĞƉĞųŶŽŵŽĐŶŝŬĂͿ͕ĨĂǌĂŽďŽǁŝČǌǇǁĂŶŝĂƵŵŽǁǇ;ƚƌĂŶƐĨĞƌƐŬųĂd-

Ŭŝ͕ŽƉŝĞŬĂŶĂĚƉŽůŝƐĂŵŝ͕ǌŐųĂƐǌĂŶŝĞǌŵŝĂŶƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ͕ŵŽŶŝƚŽƌŝŶŐƌǇǌǇŬĂͿ͕ĨĂǌĂǁǇŬŽŶĂǁĐǌĂ

ƵŵŽǁǇ ;ǌŐųĂƐǌĂŶŝĞ ƐǌŬſĚ͕ ǁŝŶĚǇŬĂĐũĂ ƌŽƐǌĐǌĞŶŝĂ͕ ůŝŬǁŝĚĂĐũĂ ƐǌŬſĚ ŽƌĂǌ ƉƌŽůŽŶŐĂƚĂ Ƶŵſǁ

ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂͿ͕ ŽƌĂǌ ƵƐųƵŐŝ ĚŽĚĂƚŬŽǁĞ ;risk management, techŶŝĐǌŶĂ ŽĐĞŶĂ ƌǇǌǇŬĂ͕ ǁǇďſƌ

ŵĞƚŽĚǇŬŽŶƚƌŽůŝƌǇǌǇŬĂ͕ĚŽƌĂĚǌƚǁŽƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞ͕ǁǇƐƚĂǁŝĂŶŝĞƉŽůŝƐ͕ǁǇƐǇųĂŶŝĞŶŽƚƉŽŬƌy-
cia, inne analizy i zlecone zadania).

ĂǁĂƌƚĞǁĂƌƚ͘ϯϳϵΑϮŬ͘Đ͘ŽŬƌĞƑůĞŶŝĞƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂƉŽĚǌŝĞůŶĞŐŽŽĚǁŽųƵũĞƐŝħĚŽŵŽǏůŝǁŽƑĐŝ

ĐǌħƑĐŝŽǁĞŐŽƐƉĞųŶŝĞŶŝĂƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂďĞǌ͗ŝƐƚŽƚŶĞũǌŵŝĂŶǇƉƌǌĞĚŵŝŽƚƵƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂůƵďǁĂrƚŽƑĐŝ

ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂ͘

Zob. szerzej E. Kowalewski, Wynagrodzenie brokera ubezpieczeniowego, Prawo Asekuracyjne 2008, nr 2

s. 11.

Zob. E. Kowalewski,

WƌĂǁŽƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŷŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌǇĐŚ͕Bydgoszcz-dŽƌƵŷϮϬϬϲ͕Ɛ͘ϰϰϯ͘

167

EĂůĞǏĂųŽďǇǁŽďĞĐƚĞŐŽƉƌǌǇũČđ͕ǏĞƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞďƌŽŬĞƌĂǌƵŵŽǁǇďƌŽŬĞƌƐŬŝĞũũĞƐƚƉŽĚǌŝĞůŶĞ͕

ŐĚǇǏǌƌĞŐuųǇŵŽǏĞďǇđƐƉĞųŶŝĂŶĞďĞǌŝƐƚŽƚŶĞũǌŵŝĂŶǇƉƌǌĞĚŵŝŽƚƵƑǁŝĂĚĐǌenia. Argumentem

ǁƐƉŝĞƌĂũČĐǇŵƚĞŶƉŽŐůČĚũĞƐƚǁƐŬĂǌĂŶĂŝŽƉŝƐĂŶĂǁǇǏĞũĞƚĂƉŽǁŽƑđĐǌǇŶŶŽƑĐŝďƌŽŬĞƌĂǁƌa-

ŵĂĐŚųČĐǌČĐĞũŐŽz klientem ƵŵŽǁǇďƌŽŬĞƌƐŬŝĞũ͘WƌǌǇŽĐĞŶŝĞŵŽǏůŝǁŽƑĐŝĐǌħƑĐŝŽǁĞŐŽƐƉĞųŶŝe-

ŶŝĂ ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂ ƉƌǌĞǌ ďƌŽŬĞƌĂ ďĞǌ ŝƐƚŽƚŶĞũ ǌŵŝĂŶǇ ǁĂƌƚŽƑĐŝ ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂ ŶĂůĞǏǇ ƵǁǌŐůħĚŶŝĂđ

ǁǇŶŝŬĂũČĐǇ ǌ ƚƌĞƑĐŝ ǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĂ ĐĞů ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂ ďƌŽŬĞƌĂ ;ŝŶƚĞƌĞƐ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĂũČĐĞŐŽͿ͘ ǌħͲ

ƑĐŝŽǁĞƐƉĞųŶŝĞŶŝĞƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂƉŽůĞŐĂũČĐĞŐŽŶĂŬŽŵƉůĞŬƐŽǁĞũŽďƐųƵĚǌĞƵďĞzpieczeniowej na
rzecz klienta

ǁǌĂƐĂĚǌŝĞŶŝĞǌĂŐƌĂǏĂƵƌǌĞĐǌǇǁŝƐƚŶŝĞŶŝƵ ĐĞůƵƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĂŝƚǇŵƐĂŵǇŵŶŝĞƉo-

ǁŽĚƵũĞ ŝƐƚŽƚŶĞũ ǌŵŝĂŶǇ ũĞŐŽ ǁĂƌƚŽƑĐŝ͘ :ĞƑůŝ ũĞƐƚ ǁŝħĐ ŬŝůŬƵ ĚųƵǏŶŝŬſǁ ĂůďŽ ŬŝůŬƵ ǁŝĞƌǌǇĐŝĞůŝ͕
a

ƑǁŝĂĚĐǌeŶŝĞũĞƐƚƉŽĚǌŝĞůŶĞ͕ǌĂƌſǁŶŽĚųƵŐ͕ũĂŬŝǁŝĞƌǌǇƚĞůŶŽƑđĚǌŝĞůČƐŝħŶĂƚǇůĞĐǌħƑĐŝ͕ŝůƵũĞƐƚ

ĚųƵǏŶŝŬſǁĂůďŽǁŝĞƌǌǇĐŝĞůŝ. W analizowanym problemie mamy w stosunku do klienta do czy-

ŶŝĞŶŝĂǌĚǁŽŵĂƉŽĚŵŝŽƚĂŵŝƑǁŝĂĚĐǌČĐǇŵŝ ƵƐųƵŐŝďƌŽŬĞƌƐŬŝĞŶĂũĞŐŽƌǌĞĐǌ͕ĐǌǇůŝĚǁſĐŚĚųƵǏŶi-

Ŭſǁ͘WƌǌĞƉŝƐĂƌƚ͘ϯϳϵΑϭŬ͘Đ͘ƐƚĂƚƵƵũĞƉŽĚǌŝĂųǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĂŶĂŶŝĞǌĂůĞǏŶĞŽĚƐŝĞďŝĞŽdƌħďŶĞ͕
proste stosunki prawne o strukturze jednopodmio

ƚŽǁĞũ͘WŽĚǌŝĂųŽǁŝƉŽĚůĞŐĂũČŶŝĞƚǇůŬŽĚųƵŐ

ǁŝĞƌǌǇƚĞůŶŽƑđ͕ĂůĞƚĂŬǏĞŝŶŶĞǌǁŝČǌĂŶĞǌŶŝŵŝĞůĞŵĞŶƚǇǌŽďoǁŝČǌĂŶŝĂ͕ŶƉ͘ŶĂŬųĂĚǇ

&ŽƌŵƵųĂ ƉƌǌĞƉŝƐƵ ƐƵŐĞƌƵũĞ͕ ǏĞ ĚŽ ƉŽĚǌŝĂųƵ ĚŽĐŚŽĚǌŝ ƉŽ ƉĞǁŶǇŵ ĐǌĂƐŝĞ ƚƌǁĂŶŝĂ ƐƚŽƐƵŶŬƵ

prawnego

͘tƌŽǌƉĂƚƌǇǁĂŶǇŵƉƌǌǇƉĂĚŬƵŵŽǏĞŵǇŵŝĞđĚŽĐǌǇŶŝĞŶŝĂǌƚĂŬČƐǇƚƵĂĐũČ͕ŐĚǇ ŶĂ

ŵŝĞũƐĐĞ ũĞĚŶĞŐŽ ƉŽĚŵŝŽƚƵ ǌŽďŽǁŝČǌĂŶĞŐŽ͕ ƑǁŝĂĚĐǌČĐĞŐŽ ƵƐųƵŐŝ ďƌŽŬĞƌƐŬŝĞ ǁĐŚŽĚǌŝ ŝŶŶǇ

ƉŽĚŵŝŽƚ͘ ƌƚǇŬƵų ϯϳϵ Α ϭ Ŭ͘Đ͘ ǌŶĂũĚƵũĞ ǌaƐƚŽƐŽǁĂŶŝĞ ŶŝĞ ƚǇůŬŽ ǁ ƌĂǌŝĞ ƉŽĚǌŝĂųƵ ŝƐƚŶŝĞũČĐĞŐŽ
zob

ŽǁŝČǌĂŶŝĂ͕ĂůĞƌſǁŶŝĞǏǁƐǇƚƵĂĐũŝ͕ŐĚǇƉŝĞƌǁŽƚŶŝĞŶŝĞŝƐƚŶŝĂųŽǏĂĚŶĞǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĞ͕ŬƚſƌĞ

ŵŽŐųŽďǇƵůĞĐƉŽĚǌŝĂųŽǁŝ͘KǁǇŽĚƌħďŶŝĞŶŝƵŬĂƚĞŐŽƌŝŝǌŽďŽǁŝČǌĂŷƉŽĚǌŝĞůŶǇĐŚĚĞĐǇĚƵũĞǁŝħĐ

ŝĐŚǁƐƉſůŶĞǍƌſĚųŽ͕ŝƐƚŶŝĞŶŝĞũĞĚŶĞŐŽǌĚĂƌǌĞŶŝĂĐǇǁŝůŶŽƉƌĂǁŶĞŐŽ͕ǌŬƚſƌĞŐŽǁǇŶŝŬĂũČǁƐǌǇƐt-

ŬŝĞǁŝħǌŝ͘ƌſĚųĞŵƚǇŵŶŝĞŵƵƐŝďǇđĐǌǇŶŶŽƑđƉƌĂǁŶĂ͘

K ƉƌŽƉŽƌĐũĂĐŚ͕ ǁ ũĂŬŝĐŚ ŶĂƐƚħƉƵũĞ ƉŽĚǌŝĂų ǁŝĞƌǌǇƚĞůŶŽƑĐŝ ŝ ĚųƵŐƵ͕ ĚĞĐǇĚƵũČ ŽŬŽůŝĐǌŶŽƑĐŝ͕

ǌǁųĂƐǌĐǌĂǁŽůĂƐƚƌŽŶ͘tďƌĂŬƵũĂŬŝĐŚŬŽůǁŝĞŬǁƐŬĂǌſǁĞŬ͕ǁǇŶŝŬĂũČĐǇĐŚĐǌǇƚŽǌƚƌĞƑĐŝĐǌǇn-

ŶŽƑĐŝƉƌĂǁŶĞũ͕ĐǌǇǌƵƐƚĂǁǇ͕ĐǌħƑĐŝƚĞƐČƌſǁŶĞ͘

ǇŬŽŶǇǁĂŶŝĞĐǌǇŶŶŽƑĐŝďƌŽŬĞƌƐŬŝĐŚŵŽǏĞďǇđ͕ǁĐǌĂƐŝĞƚƌǁĂŶŝĂƵŵſǁƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂųČĐǌČͲ

cych klienta z ubezpieczycielami, rezult

ĂƚĞŵ ĚǌŝĂųĂŶŝĂ ĚǁſĐŚ ƉŽĚŵŝŽƚſǁ͕ ǌ ŬƚſƌǇĐŚ ũĞĚĞŶ

ǌŽďŽǁŝČǌĂŶǇ ďǇų ĚŽƉƌǌǇŐotowania programu ubezpieczeniowego wraz z zawarciem umowy
ubezpieczenia przy jego udziale,

ǌĂƑĚƌugi ʹ ĚŽŽďƐųƵŐŝďŝĞǏČĐĞũŬůŝĞŶƚĂ w zakresie wykonywa-

ŶŝĂƵŵŽǁǇƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ;ůŝŬǁŝĚĂĐũŝƐǌŬſĚ͕ǁƚǇŵƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĞƐƉŽƌſǁĚŽƚ͘ůŝŬǁŝĚĂĐũŝ͖ĂŬƚu-

ĂůŝǌĂĐũŝ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĂŶĞŐŽ ŵŝĞŶŝĂͿ͘ t ǏĂĚŶym akcie normatywnym takiej sytuacji nie

ƉƌǌĞǁŝĚǌŝĂŶŽ͘ƌĂŬũĞƐƚƌſǁŶŝĞǏǁƚǇŵǌĂŬƌĞƐŝĞũĂŬŝĐŚŬŽůǁŝĞŬǌǁǇĐǌĂũſǁ͕ŬƚſƌĞĚŽǁoĚǌŝųǇďǇ

ũĂŬŬƐǌƚĂųƚƵũĞƐŝħǁƚǇŵǌĂŬƌĞƐŝĞƉƌĂŬƚǇŬĂŽďƌŽƚƵ͘DŽŐČǌĂƚĞŵƉŽǁƐƚĂđǁČƚƉůŝǁŽƑĐŝǌĂƌſǁŶŽ

ĐŽĚŽǌĂƐĂĚǇƌŽƐǌĐǌĞŶŝĂ;ƌŽƐǌĐǌĞŷͿŽƉƌŽǁŝǌũħ͕ũĂŬŝƐƉŽƐŽďƵĞǁĞŶƚƵĂůŶĞŐŽƉŽĚǌŝĂųƵ prowizji.

WƌǌǇũČđƚƌǌĞďĂ͕ǏĞǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĞ;ƉƌŽǁŝǌũĂͿǁǁĞǁŶħƚƌǌŶǇŵƐƚŽƐƵŶŬƵƉŽĚůĞŐĂƌŽǌĚǌŝĞůĞŶŝƵ͕

ǁĞĚųƵŐƉƌǌĞƉŝƐſǁŽǌŽďŽǁŝČǌĂŶŝĂĐŚƉŽĚǌŝĞůŶǇĐŚ͘WƌŽǁŝǌũħ͕ũĂŬŽƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞƉŝĞŶŝħǏŶĞ͕ŶĂůe-

ǏǇǁŝħĐƉŽĚǌŝĞůŝđƌſǁŶŽ͕ĐŚǇďĂǏĞǌŽŬŽůŝĐǌŶŽƑĐŝǁǇŶŝŬĂĐŽƑŝŶŶĞŐŽ;Ăƌƚ͘ϯϳϵΑϭŬ͘Đ͘Ϳ͘KƌŽz-

ŵŝĂƌĂĐŚ ĐǌħƑĐŝ͕ ŶĂ ŬƚſƌĞ ĚǌŝĞůŝ Ɛŝħ ǁŝĞƌǌǇƚĞůŶŽƑđ͕ ĚĞĐǇĚƵũĞ ƉƌǌĞĚĞ ǁƐǌǇƐƚŬŝŵ ʹ ǁǇƌĂǍŶĂ ůƵď
dorozumiana

ʹ umowa stron

͕ũĞǏĞůŝƚĂŬŝĐŚƵǌŐŽĚŶŝĞŷďƌĂŬ.

Na tle wynagrodzenia brokera ujaw

ŶŝĂƐŝħde lege lata szereg innych komplikacji prawnych.

tďƌĂŬƵǁǇƌĂǍŶĞŐŽƵŶŽƌŵŽǁĂŶŝĂƵŵŽǁǇ ŽƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽŽďĞĐŶŝĞ ƉŽǁƐƚĂũĞ ƉƌŽďůĞŵŽŬƌe-

WŽƌ͘͘BħƚŽǁƐŬĂ͕;ǁ͗ͿSystem Prawa Cywilnego, t. III, cz. 1, Ossolineum 1981, s. 313.

Žď͘ƵĐŚǁĂųĂ^ČĚƵEĂũǁǇǏƐǌĞŐŽǌĚŶŝĂϮŐƌƵĚŶŝĂ1977 r. (sygn. akt IV PZP 7/77; opubl. OSN 1978 r., nr 5-6,

poz. 88).

168

ƑůĞŶŝĂƉŽǌǇĐũŝƵŵŽǁǇ ǁƐǇƐƚĞŵŝĞ ƵŵſǁƉŽůƐŬŝĞŐŽƉƌĂǁĂǌŽďŽǁŝČǌĂŷ

͘ĂŵĞǌĂĚŽǁĂůĂũČĐǇ

ũƵƌǇĚǇĐǌŶŝĞŶĂůĞǏǇƵǌŶĂđƐƚĂŶǁǇǁoųany precedensowym orzeczeniem SN z dnia 28 listopada

ϭϵϵϵƌ͕͘ǁŬƚſƌǇŵƐĨŽƌŵƵųŽǁĂŶŽƚĞǌħ͕ǏĞĚŽƵŵŽǁǇŽƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽũĞĚŶŽƌĂǌŽǁĞ͕ǌĂƐƚƌǌĞŐa-

ũČĐĞũĚůĂƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂƉƌŽǁŝǌũħďĞǌŽŬƌĞƑůĞŶŝĂũĞũǁǇƐŽŬŽƑĐŝ͕ƐƚŽƐƵũĞƐŝħǁĚƌŽĚǌĞĂŶĂůogii art.
761

Α1 in fine k.c. (w brzmieniu sprzed noweli)

͘ŽďŽǁŝČǌĂŶŝĞƐŝħƉƌǌǇũŵƵũČĐĞŐŽǌůecenie do

jedno

ƌĂǌŽǁĞŐŽĚŽŬŽŶĂŶŝĂĐǌǇŶŶŽƑĐŝĨĂŬƚǇĐǌŶĞũ;ŶƉ͘ƉŽƑƌĞĚŶŝĐǌĞŶŝĂͿŶŝĞŵŝĞƑĐŝƐŝħǁǌĂŬƌĞƐŝĞ

ǏĂĚŶĞũƵŵŽǁǇŶĂǌǁĂŶĞũ͘WŽŵŽĐŶĂŵŽǏĞďǇđƚƵƚĂũƌĞŐƵůĂĐũĂƉƌǌǇũħƚĂǁĂƌƚ͘ϳϱϬŬ͘Đ.

Zalicze-

nie

ƵŵŽǁǇ͕ŶĂŬƚſƌĞũƚƌĞƑđƐŬųĂĚĂƐŝħũĞĚŶŽƌĂǌŽǁĞĚŽŬŽŶĂŶŝĞŽŬƌĞƑůŽŶĞũĐǌǇŶŶoƑĐŝĨĂŬƚǇĐǌŶĞũ͕

ĚŽŐƌƵƉǇƵŵſǁŶŝĞŶĂǌǁĂŶǇĐŚŽƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞƵƐųƵŐƉƌŽǁĂĚǌŝĚŽŽĚƉŽǁŝĞĚŶŝĞŐŽƐƚŽƐŽǁĂŶŝĂ

ĚŽŶŝĞũƉƌǌĞƉŝƐſǁŽ ǌůĞĐĞŶŝƵ͘tǇĚĂũĞ ƐŝħũĞĚŶĂŬ͕ǏĞ ŶŝĞ ǁĞ ǁƐǌǇƐƚŬŝĐŚƉƌǌǇƉĂĚŬĂĐŚƵmowy
o

ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ ũĞĚŶŽƌĂǌŽǁĞ ǌĂĐŚŽĚǌŝ ƉŽƚƌǌĞďĂ ŽĚǁŽųĂŶŝĂ Ɛŝħ ĚŽ Ăƌƚ͘ ϳϱϬ Ŭ͘Đ͘ WŽƌſǁŶĂŶŝĞ

ƉƌǌĞĚŵŝŽƚƵŝƚƌĞƑĐŝŬŽŶŬƌĞƚŶĞũƵŵŽǁǇŽƉoƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽũĞĚŶŽƌĂǌŽǁĞǌƉƌǌĞĚŵŝŽƚĞŵŝƚƌĞƑĐŝČ

ƵŵŽǁǇĂŐĞŶĐǇũŶĞũŵŽǏĞƉƌŽǁĂĚǌŝđĚŽǁŶŝŽƐŬƵ͕ǏĞǌĂĐŚŽĚǌŝŵŝħĚǌǇŶŝŵŝďĂƌĚǌŽĚƵǏĂǌďŝĞǏͲ

ŶŽƑđ͕ŬƚſƌĂƵǌĂƐĂĚŶŝĂŽĚǁŽųĂŶŝĞƐŝħĚŽĂŶĂůŽŐŝŝǌƉƌǌĞƉŝƐſǁŽĂŐĞŶĐũŝǌƉŽŵŝŶŝħĐŝĞŵĂƌƚ͘ϳϱϬ

Ŭ͘Đ͘ ^ƚŽƐƵũČĐ ĚŽ ƵŵŽǁǇ Ž ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ ũĞĚŶŽƌĂǌŽǁĞ Ăƌƚ͘ ϳϲϭ Α 1 k.c. per analogiam, SN

ƐƚǁŝĞƌĚǌŝų͕ǏĞƵŵŽǁĂŽũĞĚŶŽƌĂǌŽǁĞƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽŶŝĞŵŽǏĞďǇđƵǌŶĂŶĂǌĂƵŵŽǁħĂŐĞnĐǇũŶČ͕

ĐŽŶŝĞƉƌǌĞƐČĚǌĂŽŶŝĞĚŽƉƵƐǌĐǌĂůŶŽƑĐŝƐƚŽƐŽǁĂŶŝĂĚŽŶŝĞũĂƌƚ͘ϳϲϭ Α ϭŬ͘Đ͘^ČĚƚĞŶƵǌŶĂų͕ǏĞ

Ăƌƚ͘ϳϱϬŬ͘Đ͘ŶŝĞǁǇųČĐǌĂƐƚŽƐŽǁĂŶŝĂ͕ǁĚƌŽĚǌĞĂŶĂůŽŐŝŝ͕ĚŽŶŝĞŶĂǌǁĂŶǇĐŚƵŵſǁŽƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞ

ƵƐųƵŐƉƌǌĞƉŝƐſǁƌĞŐƵůƵũČĐǇĐŚŽŬƌĞƑůŽŶĞƚǇƉǇƵŵſǁŶĂǌǁĂŶǇĐŚŽƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞƵƐųƵŐ͘ŽƉƵƐz-

ĐǌĂůŶĞũĞƐƚƐŬŽƌǌǇƐƚĂŶŝĞǌĂŶĂůŽŐŝŝŝƐŝħŐŶŝħĐŝĞĚŽŶĂũďůŝǏƐǌĞŐŽƚĞũƵŵŽǁŝĞƚǇƉƵƵŵŽǁǇŶĂǌǁa-

ŶĞũ͘^ČĚEĂũǁǇǏƐǌǇĚŽƐǌĞĚųƌſǁŶŝĞǏĚŽǁŶŝŽƐŬƵ͕ǏĞƉƌǌĞƉŝƐǇŽǌůĞĐĞŶŝƵŵŽŐČďǇđƐƚŽƐŽǁĂŶĞ
na podstawie art. 750 k.c. do nienazwany

ĐŚ Ƶŵſǁ Ž ƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞ ƵƐųƵŐ ƚǇůŬŽ ǁ ƉƌǌǇƉĂĚŬƵ

braku p

ŽĚƐƚĂǁĚŽĂŶĂůŽŐŝĐǌŶĞŐŽƐƚŽƐŽǁĂŶŝĂĚŽŶŝĐŚƉƌǌĞƉŝƐſǁŶŽƌŵƵũČĐǇĐŚƵŵŽǁǇŶĂǌǁa-

ne.

tŶŝŽƐŬŽǁĂŶŝĞ ƉƌǌĞǌ ĂŶĂůŽŐŝħ ǌŶĂũĚƵũĞ ǌĂƐƚŽƐŽǁĂŶŝĞ ǁ ƉƌǌǇƉĂĚŬĂĐŚ ŶŝĞ ƵŶŽƌŵŽǁĂŶǇĐŚ͕

ƚǌŶ͘ ǁ ƚĂŬŝĐŚ ƉƌǌǇƉĂĚŬĂĐŚ͕ ǁ ŬƚſƌǇĐŚ ƐŬƵƚŬſǁ ƉƌĂǁŶǇĐŚ ŶŝĞ ŽŬƌĞƑůĂ ǏĂĚĞŶ ƉƌǌĞƉŝƐ ƉƌĂǁĂ͘

ĂƌſǁŶŽǁƚĞĚǇ͕ŐĚǇĂŶĂůŽŐŝĂũĞƐƚŶĂŬĂǌĂŶĂŵŽĐČƉƌǌĞƉŝƐſǁƉƌĂǁĂ͕ũĂŬŝǁƚĞĚǇ͕ŐĚǇũĞũǁǇďſƌ
jest rezultatem ocen podmiotu orzekaj

ČĐĞŐŽ͕ŽĚũĞŐŽŽĐĞŶǌĂůĞǏŶǇũĞƐƚǁǇďſƌƉƌǌĞƉŝƐƵ͕ŬƚſƌǇ

zostanie zastosowany per analogiam

͘WŽǁƐǌĞĐŚŶŝĞƉƌǌǇũŵƵũĞƐŝħ͕ǏĞŵĂďǇđƚŽƉƌǌĞƉŝƐŶŽƌŵu-

ũČĐǇƉƌǌǇƉĂĚŬŝŶĂũďůŝǏƐǌĞ͕ŶĂũďĂƌĚǌŝĞũƉŽĚŽďŶĞ͕ŶĂũďĂƌĚǌŝĞũƐƚoƐŽǁĂŶĞ͘/ƐƚŽƚŶĂǁǇĚĂũĞƐŝħŶĂ

ƚůĞƵŵſǁďƌŽŬĞƌƐŬŝĐŚŽĚƉŽǁŝĞĚǍŶĂƉǇƚĂŶŝĞ͕ĐǌǇǁǇďƌĂŶǇƉƌǌĞƉŝƐŵŽǏĞǌŶĂůĞǍđǌĂƐƚŽƐŽǁĂŶŝĞ
do nie unor

ŵŽǁĂŶĞŐŽƉƌǌǇƉĂĚŬƵ͕ƵǌŶĂŶĞŐŽǌĂƉŽĚŽďŶǇĚŽƵŶŽƌŵŽǁĂŶĞŐŽ͘tƉŝƑŵŝĞŶŶŝc-

ƚǁŝĞƉŽĚŶŽƐŝƐŝħ͕ŝǏŶŝĞŵŽǏĞto ďǇđũĂŬŝĞŬŽůǁŝĞŬƉŽĚŽďŝĞŷƐƚǁo͕ůĞĐǌƉŽĚŽďŝĞŷƐƚǁŽƵƐƚĂůŽŶe

ǌĞǁǌŐůħĚƵŶĂĐĞĐŚǇͣĚŽŶŝŽƐųĞ͕ͣ͟ĨƵŶĚĂŵĞŶƚĂůŶĞ͘͟WŽĚŬƌĞƑůĂƐŝħ͕ǏĞŵĂƚŽďǇđƉŽĚŽďŝĞŷƐƚǁŽ

ĐĞĐŚͣprawŶǇĐŚ͟

Zob. szerzej

>͘KŐŝĞŐųŽ͕KĚƉŽǁŝĞĚǌŝĂůŶŽƑđŬŽŶƚƌĂŬƚŽǁĂƉŽƑƌĞĚŶŝŬĂ (w:) Rozprawy z polskiego i europejskie-

ŐŽ ƉƌĂǁĂ ƉƌǇǁĂƚŶĞŐŽ͘ <ƐŝħŐĂ ƉĂŵŝČƚŬŽǁĂ ŽĨŝĂƌŽǁĂŶĂ pƌŽĨĞƐŽƌŽǁŝ :ſǌĞĨŽǁŝ ^ŬČƉƐŬŝĞŵu͕ <ƌĂŬſǁ ϭϵϵϰ͕
s. 253 i nast.

Sygn. akt II CKN 530/98, opubl. OSP 2000 r., nr 7

ʹ ϴƉŽǌ͘ϭϭϴǌŐůŽƐČĂƉƌŽďƵũČĐČ͘ZŽƚƚʹ Pietrzyk.

Žď͘D͘^ŽƑŶŝĂŬ͕hŵŽǁǇŽƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞƵƐųƵŐǌĂƌƚ͘ϳϱϬŬŽĚĞŬƐƵĐǇǁŝůŶĞŐŽ͕WĂŷƐƚǁŽŝWƌĂǁŽϭϵϴϭ͕Ŷƌϱ͖

S. Grzybowski, O p

ƌǌĞƉŝƐĂĐŚ ŬŽĚĞŬƐƵ ĐǇǁŝůŶĞŐŽ ĚŽƚǇĐǌČĐǇĐŚ ǌůĞĐĞŶŝĂ, Nowe Prawo 1967, nr 10, s. 1281 ʹ

ϭϮϴϯ͖>͘KŐŝĞŐųŽ͕hƐųƵŐŝũĂŬŽƉƌǌĞdŵŝŽƚƐƚŽƐƵŶŬſǁĐǇǁŝůŶŽƉƌĂǁŶǇĐŚ, Katowice 1989, s. 139 ʹ 184.

Zob. J. Nowacki,

ŶĂůŽŐŝĂůĞŐŝƐĂƐƉƌĂǁŝĞĚůŝǁŽƑđůĞŐĂůŶĂ (w:) Valeat aeguiƚĂƐ͘<ƐŝħŐĂƉĂŵŝČƚŬŽǁĂŽĨŝĂƌo-

ǁĂŶĂ<ƐŝħĚǌƵpƌŽĨĞƐŽƌŽǁŝZĞŵŝŐŝƵƐǌŽǁŝ^ŽďĂŷƐŬŝĞŵ͕ Katowice 2000, s. 324.

169

tƚǇŵƐƚĂŶŝĞƌǌĞĐǌǇŶĂůĞǏǇƉŽƐƚƵůŽǁĂđde lege ferenda uregulowanie w kodeksie cywilnym

ŽŐſůŶŝĞ ǌĂƌǇƐŽǁĂŶĞũ ŬŽŶĐĞƉĐũŝ ƵŵŽǁǇ Ž ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ͕ Ă ŶŝĞǌĂůĞǏŶŝĞ ŽĚ ƚĞŐŽ ǁ ƵƐƚĂǁŝĞ
o

ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŝĞ ubezpieczeniowym wprowadzenie ƌŽǌǁŝČǌĂŷůĞŐŝƐůĂĐǇũŶǇĐŚǌŵŝĞƌǌĂũČĐǇĐŚĚŽ

zagwarantowania brokerowi ubezpieczeniowemu transparentnych

ƌĞŐƵų ĚŽƚǇĐǌČĐǇĐŚ ũĞŐŽ

ǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂŶĂǁǌſƌƚǇĐŚǁƉƌŽǁĂĚǌonych do kodeksu cywilnego w odniesieniu do agenta
ubezpieczeniowego (art. 761

ʹ 763 k.c.)

'ĞŶĞƌĂůŶŝĞ ƐĨŽƌŵƵųŽǁĂŶĞ ƉƌǌĞƉŝƐǇ ŝŶƐƚǇƚƵĐũŝ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ŶŝĞ ƉŽǁŝŶŶǇ ƵĐŚǇďŝĂđ ƌĞŐƵůa-

cjom wyspecja

ůŝǌŽǁĂŶǇĐŚ ƌŽĚǌĂũſǁ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ͕ ǁ ƚǇŵ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͘

WƌǌĞƉŝƐǇŬŽĚĞŬƐƵĐǇǁŝůŶĞŐŽŶŝĞŶĂǁŝČǌĂųǇǁƚǇŵǌĂŬƌĞƐŝĞĚŽƌŽǌǁŝČǌĂŷƉƌǌǇũħtych w kodeksie

ǌŽďŽǁŝČǌĂŷǌϭϵϯ3 r.

ƚůĞĂŶĂůŝǌŽǁĂŶĞũƉƌŽďůĞŵĂƚǇŬŝŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝǁŝŶŶŽďǇđǁƉƌŽǁĂĚǌo-

ŶĞ ƵŶŽƌŵŽǁĂŶŝĞ ǁǌŽƌŽǁĂŶĞ ŶĂ Ăƌƚ͘ ϱϮϭ Ŭ͘ǌ͕͘ ŬƚſƌǇ ƐƚĂŶŽǁŝų͕ ǏĞ ƉŽƑƌĞĚŶŝŬ ƚƌĂĐŝ ƉƌĂǁŽ ĚŽ

ǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂŽƌĂǌĚŽǌǁƌŽƚƵǁǇĚĂƚŬſǁ͕ũĞƑůŝƉŽƑƌĞĚŶŝĐǌǇųƚĂŬǏĞ ŶĂŬŽƌǌǇƑđĚƌƵŐŝĞũƐƚƌŽŶǇ
mimo zakazu zawart

ĞŐŽǁƵŵŽǁŝĞ͕ĂůďŽǁƐƉŽƐſďƉƌǌĞĐŝǁŶǇǁǇŵĂŐĂŶŝŽŵĚŽďƌǇĐŚŽďǇĐǌa-

ũſǁ͘

t ƉŝƑŵŝĞŶŶŝĐƚǁŝĞ ŶŝĞŵŝĞĐŬŝŵ ǌǁƌĂĐĂ Ɛŝħ ƵǁĂŐħ ŶĂ ƉŽĚǌŝĞůŶǇ ĐŚĂƌĂŬƚĞƌ ƉƌŽǁŝǌũŝ ďƌŽŬĞƌĂ͕

tj.

ŶĂǌĂƉųĂƚħǌĂƉŽƑƌĞĚŶŝĐǌĞŶŝĞ;ĚŽƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĞ ĚŽǌĂǁĂƌĐŝĂƵŵŽǁǇͿ ŝǌĂƉųĂƚħ ǌĂƵĐǌĞƐƚŶŝc-

ƚǁŽ ǁ ǌĂƌǌČĚzaniu i wykonywaniu umowy ubezpieczenia (tzw. zĂƉųĂta administracyjna)

W drodze zwyczaju utrwalonym na rynku niemieckim ustalono,

ǏĞǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂǌĂƉŽƑƌĞd-

nictwo i

ŽďƐųƵŐħ ǌĂǁĂƌƚĞ ǁ ǁŝČǏČĐǇĐŚ ƉƌŽǁŝǌũĂĐŚ ŽĚ Ƶŵſǁ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ ƐČ ƌſǁŶĞ ƉŽĚ

ǁǌŐůħĚĞŵǁǇƐŽŬŽƑĐŝ

ŵŝĂŶĂďƌŽŬĞƌĂŵŽǏĞŶĂƐƚČƉŝđǌƌſǏŶǇĐŚƉŽǁŽĚſǁ, po pierwsze ʹ gdy

ƵďĞǌƉŝĞĐǌĂũČĐǇ ǁǇƉŽǁŝĞ ƵŵŽǁħ ďƌŽŬĞƌƐŬČ ŝ ǌĂǁƌǌĞ ƵŵŽǁħ ďƌŽŬĞƌƐŬČ ǌ ŝŶŶǇŵ ďƌŽŬĞƌĞŵ.

WƌǌǇǌŵŝĂŶŝĞďƌŽŬĞƌĂǁƉƌĂǁŝĞŶŝĞŵŝĞĐŬŝŵŽďŽǁŝČǌƵũĞǌĂƐĂĚĂ͕ǏĞƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůũĞƐƚŽďŽǁŝČͲ

ǌĂŶǇǁǇƉųĂĐŝđ ƉƌŽǁŝǌũħƚǇůŬŽũĞĚŶŽƌĂǌŽǁŽ͘/ƐƚŽƚĂƉƌŽďůĞŵƵƐƉƌŽǁĂĚǌĂƐŝħ tylko do zagadnie-

ŶŝĂ ƉŽĚǌŝĂųƵ ƉƌŽǁŝǌũŝ ŵŝħĚǌǇ ƉŝĞƌǁƐǌĞŐŽ ŝ ĚƌƵŐŝĞŐŽ ďƌoŬĞƌĂ͘ ƌĞŐƵųǇ w porozumieniach
prowizyj

ŶǇĐŚǁǇƌĂǍŶŝĞƵƐƚĂůĂƐŝħƚČŬǁĞƐƚŝħ͘:ĞǏĞůŝďƌĂŬũĞƐƚƐƚŽƐŽǁŶǇĐŚƉŽƐƚĂŶŽǁŝĞŷǁƚǇŵ

wzg

ůħĚǌŝĞ͕ƵƐƚĂůĞŶŝĂĚŽŬŽŶƵũĞƐŝħ z ƵǁǌŐůħĚŶŝĞŶŝĞŵƵƚƌǁĂůŽŶĞŐŽǌǁǇĐǌĂũƵŝǁǇŬųĂĚŶŝƵŵŽǁǇ

brokerskiej i ubezpieczenia.

ŵŝĂŶĂ ŽƐŽďǇ ďƌŽŬĞƌĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ ŵŽǏĞ ŶĂƐƚČƉŝđ bez

zmiany ubez

ƉŝĞĐǌǇĐŝĞůĂ͘ :ĞǏĞůŝ ďŽǁŝĞŵ ĚƌƵŐŝ ǌ ďƌŽŬĞƌſǁ ŽďƐųƵŐƵũĞ ƵŵŽǁǇ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝa,

ŬƚſƌĞ ŶŝĞ ǌŽƐƚĂųǇ ǁǇƉŽǁŝĞĚǌŝĂŶĞ͕ ƉŝĞƌǁƐǌǇ ďƌŽŬĞƌ ǌĂĐŚŽǁƵũĞ͕ ǁ ŬĂǏĚǇŵ ƉƌǌǇƉĂĚŬƵ͕ ĂǏ ĚŽ
wypowiedzenia jego umowy brokerskiej, wynagrodzenie i bezsporne prowizje. W kwestii pro-
ǁŝǌũŝƉƌǌǇƐǌųǇĐŚ͕ǁĚŽŬƚƌǇŶŝĞŶŝĞŵŝĞĐŬŝĞũƉƌǌǇũŵƵũĞƐŝħƌſǏŶĞƌŽǌǁŝČǌĂŶŝĂǁǌĂůĞǏŶŽƑĐŝŽĚƌo-

ĚǌĂũƵ ŝ ƚǇƉƵ ƵŵŽǁǇ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ͘ WƌǌǇ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂĐŚ ŶĂ ǏǇĐŝĞ ŝ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂĐŚ

Zob. szerzej E. Kowalewski,

tǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĞďƌŽŬĞƌĂ͙, s. 3 i nast.; M. Fras, hǁĂŐŝŽƚƌĂŶƐƉĂƌĞŶƚŶŽƑĐŝǁǇŶa-

grodzenia brokerskiego na tle ustawodawstwa austriackiego

ʹ ǁǌſƌ ĚůĂ ƉŽůƐŬŝĞŐŽ ƵƐƚĂǁŽĚĂǁĐǇ?, Prawo

Asekuracyjne 2007, nr 4, s. 80 i nast.

WŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽďǇųŽƵƌĞŐƵůŽǁĂŶĞǁƚǇƚƵůĞy/;ǁƌĂŵĂĐŚŐƌƵƉǇƵŵſǁŽƑǁŝĂĚĐǌĞŶŝĞƵƐųƵŐͿ͕ǁƉƌǌĞƉŝƐĂĐŚĂƌƚ͘

517

ʹ ϱϮϮ Ŭ͘ǌ͘ WŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ ǌŽƐƚĂųŽ ƵƐǇƚƵŽǁĂŶĞ ďĞǌƉŽƑƌĞĚŶŝo po zleceniu, a przed przechowaniem. Zob.

ƌŽǌƉŽƌǌČĚǌĞŶŝĞWƌĞǌǇĚĞŶƚĂZW ǌ ĚŶŝĂ Ϯϳ ƉĂǍĚǌŝĞƌŶŝŬĂ ϭϵϯϯ ƌ͘ ʹ <ŽĚĞŬƐǌŽďŽǁŝČǌĂŷ͕ ǌ͘ h͘ Ŷƌ ϴϮ͕ ƉŽǌ͘ ϱϵϵ͕
uchylone z dniem 1 stycznia 1965 r. na mocy art. III ust. 5 p.w.k.c.

ͣ^ŝĞŬĂŶŶŝŶĞŝŶsĞƌŵŝƚůƵŶŐƐƵŶĚsĞƌǁĂůƚƵŶŐƐĞŶƚŐĞůƚǌƵƌůĞŐƚǁĞƌĚĞŶ͘͞Žď͘ƐǌĞƌǌĞũ,͘͘'ƌĞŝƐƐ͕D͘ŝnnert,

Der Versicherungsmakler, 2 Auflage, Karlsruhe 1992, s. 115.

's;ǁŝČǌĞŬZǇŶŬƵhďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽͿŽŐųŽƐŝųǁŽŬſůŶŝŬƵǌĚŶŝĂϮϮůƵƚĞŐŽϭϵϴϴƌ͘ƐŬŝĞƌŽǁĂŶǇŵĚŽƐǁo-

ŝĐŚĐǌųŽŶŬſǁ ƉƌǌǇ ƵǁǌŐůħĚŶŝĞŶŝƵ ĚŽƑǁŝĂĚĐǌĞŷ sD;ǁŝČǌŬƵEŝĞŵŝĞĐŬŝĐŚDĂŬůĞƌſǁ hďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝowych),

ǏĞǁĚƌŽĚǌĞǌǁǇĐǌĂũƵŚĂnĚůŽǁĞŐŽƉƌǌǇũŵŽǁĂđŶĂůĞǏǇ͕ǏĞǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĞǌĂƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽŝŽďƐųƵŐħǌĂǁĂƌƚĞ

ǁ ďŝĞǏČĐǇĐŚ ƉƌŽǁŝǌũĂĐŚ ŽĚ Ƶŵſǁ ƵďĞzƉŝĞĐǌĞŶŝĂ ŵĂũČƚŬŽǁĞŐŽ ƐČ ƌſǁŶĞ ƉŽĚ ǁǌŐůħĚĞŵ ǁǇƐŽŬŽƑĐŝ ;ĐǌħƑĐŝ

ƐŬųĂĚŽǁĞƉƌŽǁŝǌũŝƐČƌſǁŶĞͿ͘

170

ǌĚƌŽǁŽƚŶǇĐŚ ƉƌŽǁŝǌũĞ ďŝĞǏČĐĞ ǌĂǁŝĞƌĂũČ ǁĞ ǁƐŬĂǌĂŶǇŵ ǁǇǏĞũ ƉƌǌǇƉĂĚŬƵ ũĞĚǇŶŝĞ ǁǇŶĂŐƌo-

ĚǌĞŶŝĞǌĂŽďƐųƵŐħƵŵŽǁǇƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ͘ƚĞŐŽƉŽǁŽĚƵƉƌǌǇƐųƵŐƵũĞũĞĚǇŶŝĞĚƌƵŐŝĞmu z bro-

ŬĞƌſǁ͕ǌƵǁĂŐŝŶĂƚŽ͕ǏĞƉŽǌŵŝĂŶŝĞŽŶƑǁŝĂĚĐǌǇƵƐųƵŐŝǁƚǇŵǌĂŬƌĞƐŝĞ͘Przy ubezpieczeniach

ŵĂũČƚŬŽǁǇĐŚĚŽǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂǌĂŽďƐųƵŐħǌĂǁĂƌƚĞŐŽǁƉƌŽǁŝǌũŝďŝeǏČĐĞũ͕ǌĂƐƚosowanie ma

ƚĂƐĂŵĂƌĞŐƵųĂ͕ĐŽƉƌǌǇƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂĐŚŶĂǏǇĐŝĞ͘Przy umowach zawartych na okres 1 roku,

ŶĂǁĞƚ ũĞǏĞůŝ ǌŽƐƚĂŶČ ŽŶĞ ƉƌǌĞĚųƵǏŽŶĞ ŶĂ ƉŽĚƐƚĂǁŝĞ ǁĂƌƵŶŬſǁ ƵŵŽǁǇ͕ ďƌŽŬĞƌ ǌĂchowuje

ƌŽƐǌĐǌĞŶŝĞƉƌŽǁŝǌǇũŶĞĂǏ ĚŽǌĂŬŽŷĐǌĞŶŝĂƌŽŬƵ͕ǁŬƚſƌǇŵŶĂƐƚČƉŝųĂǌŵŝĂŶĂďƌŽŬĞƌĂ͘ƌƵŐŝďƌo-

ŬĞƌ ƵǌǇƐŬƵũĞ ŽĚ ŶĂƐƚħƉŶĞŐŽ ƌŽŬƵ ĐĂųČ ƉƌŽǁŝǌũħ ďŝĞǏČĐČ͕ ǁųČĐǌŶŝe z wynagrodzeniem za po-

ƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ͘ WƌǌǇ ƵŵŽǁĂĐŚ ĚųƵŐŽƚĞƌŵŝŶŽǁǇĐŚ ǁǇƐƚħƉƵũČ ǁ ƉƌĂǁŝĞ ŶŝĞŵŝĞĐŬŝŵ ƌſǏŶĞ

ƌŽǌǁŝČǌĂŶŝĂ͘ WƌǌĞǁĂǏŶŝĞ ƉŝĞƌǁƐǌǇ ďƌoŬĞƌ ǌĂĐŚŽǁƵũĞ ƌŽƐǌĐǌĞŶŝĞ ƉƌŽǁŝǌǇũŶĞ ǌĂ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ

ĂǏ ĚŽǁǇŐĂƑŶŝħĐŝĂƵŵŽǁǇƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂǌĂǁĂƌƚĞũƉƌǌǇũĞŐŽƵĚǌŝĂůĞ͘ Po tej dacie, drugi broker
uzyskuje roszczenie prowizyjne do

ƚĞũ ĐǌħƑĐŝ ǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂ ǌĂ ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ͕ ǌĂǁĂƌƚĞŐŽ

ƉƌŽǁŝǌũŝďŝĞǏČĐĞũ ;ĚŽĚĂƚŬŽǁŽĚŽǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂǌĂŽďƐųƵŐħ͕ŬƚſƌĞŽƚƌǌǇŵƵũĞũƵǏŽĚƉŝĞƌw-

ƐǌĞŐŽƌŽŬƵ͕ůŝĐǌČĐŽĚǌŵŝĂŶǇďƌokera).

tƐŬĂǌƵũĞ Ɛŝħ ǁ ĚŽŬƚƌǇŶŝĞ ŶŝĞŵŝĞĐŬŝĞũ͕ ǏĞ ǁ ƉƌǌǇƉĂĚŬƵ ǌĂĂŶŐĂǏŽǁĂŶŝĂ ŬŽůĞũŶĞŐŽ ďƌŽŬĞƌĂ

ĚĂůƐǌĞŐŽŽďŽǁŝČǌǇǁĂŶŝĂƵŵŽǁǇƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ͕ŵĂŵǇĚŽĐǌǇŶŝĞŶŝĂǌƚǌǁ͘quasi ʹ ƉŽƑƌĞĚŶŝc-

twem (Quasivermittlung).

DŽǏĞƌſǁŶŝĞǏǌĚĂƌǌǇđƐŝħƚĂŬ͕ǏĞǌĞǌŵŝĂŶČďƌŽŬĞƌĂƉŽųČĐǌŽŶĂũĞƐƚǌŵŝĂŶĂ ubezpieczyciela.

:ĞƑůŝ ǁŝħĐ ƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞů͕ ǌŐŽĚŶŝĞ ǌ ĚŽƌĂĚǌƚǁĞŵ ŶŽǁĞŐŽ ďƌŽŬĞƌĂ͕ ǁǇƉŽǁŝĞ ůƵď ƌŽǌǁŝČǏĞ

ƵŵŽǁħƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂŝǌĂǁƌǌĞŶŽǁČƵŵŽǁħƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂǌŝŶŶǇŵƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůĞŵ͕ǁƚĞĚǇ
broker uzyskuje roszczenie od nowo zawartej umowy ubezpieczenia zgo

ĚŶŝĞǌŽŐſůŶǇŵŝƌĞŐu-

ųĂŵŝ͘WŽƉƌǌĞĚŶŝŽĚǌŝĂųĂũČĐǇďƌŽŬĞƌƚƌĂĐŝǁƚĂŬŝŵǁǇƉĂĚŬƵƌŽƐǌĐǌĞŶŝĞƉƌŽǁŝǌǇũŶĞǌƚǇƚƵųƵĚĂl-

ƐǌĞŐŽ ǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂ ǌĂ ŽďƐųƵŐħ͘ WŝĞƌǁƐǌǇ ďƌŽŬĞƌ ŵŽǏĞ ǁǇũČƚŬŽǁŽ ǏČĚĂđ ǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂ
za

ƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŽ ŽĚ ŶŽǁǇĐŚ Ƶŵſǁ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ͕ ŐĚǇ ǌŵŝĂŶĂ ƵďĞǌƉŝĞĐǌǇĐŝĞůĂ ŶĂƐƚČƉŝųĂ

ǌĂŵŝĂƌĞŵ ŶŝĞƵĐǌĐŝǁǇŵ ǁƐƚħƉƵũČĐĞŐŽ ďƌŽŬĞƌĂ ŝ ŐĚǇ ƉŽŵŝħĚǌǇ obiema umowami zachodzi

ǁǇƐƚĂƌĐǌĂũČĐĂ ƚŽǏƐĂŵŽƑđ͘ t ĚŽŬƚƌǇŶŝĞ ŶŝĞŵŝĞĐŬŝĞũ ƉŽĚŬƌĞƑůĂ Ɛŝħ͕ ǏĞ ǌĂƐƚħƉƵũČĐĂ ƵŵŽǁĂ

ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂ ŽƉŝĞƌĂ Ɛŝħ ũĞƐǌĐǌĞ ŶĂ ƐƚĂƌĂŶŝĂĐŚ ƉŽƉƌǌĞĚŶŝĞŐŽ ďƌŽŬĞƌĂ. tǇƐƚĂƌĐǌĂũČĐĂ ƚŽǏƐa-

ŵŽƑđǁǇƐƚħƉƵũĞ͕ŐĚǇǌĂƐƚħƉƵũČĐĂƵŵŽǁĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝĂŶĂǁŝČǌƵũĞĐǌĂƐŽǁŽďĞǌƉŽƑƌĞĚŶŝŽĚŽ
pierwszej um

ŽǁǇŽƌĂǌŐĚǇũĞƐƚƚĞũƐĂŵĞũƚƌĞƑci co do esentialia negotii.

W prawie niemieckim, w ustawie o nadzorze ubezpieczeniowym (VAG)

, wprowadzono za-

kaz od

ƐƚħƉŽǁĂŶŝĂ ŝ ƉƌǌĞŬĂǌǇǁĂŶŝĂ ƉƌŽǁŝǌũŝ ƉƌǌĞǌ ƉŽƑƌĞĚŶŝŬſǁ ƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇĐŚ͘ DĂ ƚŽ

ƑĐŝƐųǇǌǁŝČǌĞŬǌzapoďŝĞŐĂŶŝĞŵŶŝĞƵĐǌĐŝǁǇŵĚǌŝĂųĂŶŝŽŵŬŽŶŬƵƌĞŶĐǇũŶǇŵ͘

WƌǌǇŶĂƌƵƐǌĂŶŝƵǌĂŬĂǌƵƉƌǌĞŬĂǌǇǁĂŶŝĂůƵďŽĚƐƚħƉŽǁĂŶŝĂƉƌŽǁŝǌũŝǌĂǁĂƌƚĞƉŽƌŽǌƵŵŝĞŶŝĞdo-

ƚǇĐǌČĐĞƉoĚǌŝĂųƵƉƌŽǁŝǌũŝƐƚĂũĞƐŝħďĞǌƐŬƵƚĞĐǌŶĞ

dƌĂĨŶĞ ďǇųǇ ƉŽƐƚƵůĂƚǇ ĚŽŬƚƌǇŶǇ ŶĂǁŝČǌƵũČĐĞ ĚŽ ƉŽůƐŬŝĐŚ ƉƌǌĞƉŝƐſǁ przedwojennych,

ƉƌǌĞĚĞǁƐǌǇƐƚŬŝŵĚŽƌŽǌƉŽƌǌČĚǌĞŶŝĂWƌĞǌǇĚĞŶƚĂZWǌdnia 24 ƉĂǍĚǌŝĞƌŶŝŬĂ1934 r. ŽƉŽƑƌĞd-

nictwie ubezpieczeniowym

͕ŐĚǌŝĞǁǇƌĂǍŶŝĞǌĂŬĂǌĂŶŽƉŽƑƌĞĚŶŝŬŽŵƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁym udzie-

ͣ'ĞƐĞƚǌƺďĞƌĚŝĞĞĂƵĨƐŝĐŚƚŝŐƵŶŐĚĞƌsĞƌƐŝĐŚĞƌƵŶŐƐƵŶƚĞƌŶĞŚƌƵŶŐĞŶ͘͟ŬƚǇǌǁŝČǌŬŽǁĞ͗Ŷƌ͘ϱϴϲĚĞƐĞƵt-

ƐĐŚĞŶZĞŝĐŚƐĂŶǌĞŝŐĞƌƐƵŶĚWƌĞƵƘŝƐĐŚĞŶ Staatsanzeigers vom 9.3.,1934, s. 3; nr 129 des Deutschen Reichsan-
zeigers

WƌĞƵƘŝƐĐŚĞŶ Staatsanzeigers vom 6.6., 1934, s. 3.

ZŽǌǁĂǏĂŶŝĂŶĂƚĞŵĂƚƌĞŐƵůĂĐũŝŶŝĞŵŝĞĐŬŝĞũŽƉĂƌƚŽŶĂĨƵŶĚĂŵĞŶƚĂůŶǇŵĚǌŝĞůĞ͘:͘WƌƂůƐƐ͕DĂƌƚŝŶ͕Versiche-

rungsvertragsgesetz Kommentar zu VVG und EG VVG

DƺŶĐŚĞŶϭϵϵϴ͕Ɛ͘ϰϬϬ ʹ ϰϬϯŝƚĂŵ͘ĐǇƚ͘ƉŝƑŵŝĞŶŶŝctwo

i orzecznictwo.

ǌ͘h͘Ŷƌϵϲ͕ƉŽǌ͘ϴϲϰŽƌĂǌƌŽǌƉŽƌǌČĚǌĞŶŝĞDŝŶŝƐƚƌĂ^ŬĂƌďƵǌĚŶŝĂϭϭůƵƚĞŐŽϭϵϯϱƌ͘ǁƐƉƌĂǁŝĞǁǇŬŽŶĂŶŝĂ

ƌŽǌƉŽƌǌČĚǌĞŶŝĂWƌĞǌǇĚĞŶƚĂZWǌϭϵϯϰƌ͘ŽƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵ;ǌ͘h͘ŶƌϭϮ͕ƉŽǌ͘ϲϲͿ͘

171

ůĂŶŝĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĂũČĐĞmu (ubezpieczonemuͿũĂŬŝĐŚŬŽůǁŝĞŬŬŽƌǌǇƑĐŝ ǌǁǇŶĂŐƌŽĚǌĞŶŝĂǌĂƉŽƑƌĞd-
nictwo (art. 7 i

ϭϭƌŽǌƉŽƌǌČĚǌĞŶŝĂͿ͘^ųƵƐǌŶŝĞŶĂƚǇŵƚůĞƵǁĂǏĂŶŽ͕ǏĞƉŽǏČĚĂŶĞ͕ǁĐĞůƵǁǇĞůi-

minowania

ďƌŽŬĞƌƐƚǁĂ ͣďƵĨŽƌŽǁĞŐŽ͟ ũĞƐƚ ǁƉƌŽǁĂĚǌĞŶŝĞ ǌĂŬĂǌƵ ŽĚƐƚħƉŽǁĂŶŝĂ ƉƌŽǁŝǌũŝ

ubezpieczaj

ČĐeŵƵ͕ƵďĞǌƉŝĞĐǌŽŶĞŵƵ͕ŽƌĂǌŝŶŶǇŵƉŽƑƌĞĚŶŝŬŽŵ

hǁĂŐŝŬŽŷĐŽǁĞ

Jedn

Č z podstawowych cech ǁƐƉſųĐǌĞƐŶĞŐŽƉĂŷƐƚǁĂũĞƐƚǁŽůŶŽƑđŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĂ. Nieuniknio-

ŶČ ŬŽŶƐĞŬǁĞŶĐũČ ƚĞũ ǌĂƐĂĚǇ ũĞƐƚ ƌǇǁĂůŝǌĂĐũĂ ŵŝħĚǌǇ ƉƌǌĞĚƐŝħďŝŽƌĐĂŵŝ, tzn. ĚČǏĞŶŝĞ ĚŽ ŽƐŝČͲ

ŐŶŝħĐŝĂƚĞŐŽ ƐĂŵĞŐŽ ůƵď ƉŽĚŽďŶĞŐŽĐĞůƵ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌĞŐŽ͘ ĞĐŚČ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝũĞƐƚ ŝŶŐĞƌĞŶĐũĂ
w

ƐĨĞƌħŝŶƚĞƌĞƐſǁƌǇǁĂůĂƌǇŶŬŽǁĞŐŽ͘

Poczynione uwagi,

ďħĚČĐĞũĞĚǇŶŝĞwycinkiem szerszego zagadnienia konkurencji w kontek-

ƑĐŝĞŝŶƚĞƌĞƐƵĞŬŽŶŽŵŝĐǌŶĞŐŽƵĐǌĞƐƚŶŝŬſǁƌǇŶŬƵƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ, ƐŬųĂŶŝĂũČĚŽƐƚǁŝĞƌĚǌe-

ŶŝĂ͕ ǌĞ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũĂ ƐƉƌǌǇũĂ ŝĐŚ ŝŶƚĞƌĞƐŽŵ͕ ƉŽĚ ǁĂƌƵŶŬŝĞŵ͕ ǏĞ ũĞƐƚ ǁǇŬŽŶǇǁĂŶĂ ƵĐǌĐŝǁŝĞ͘

KĐŚƌŽŶĂ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ͕ ŬƚſƌĂ ŽďĞũŵƵũĞ ǌĂƌſǁŶŽ ŽĐŚƌŽŶħ ŵŽǏůŝǁŽƑĐŝ ŬŽŶŬƵƌĞŶĐũŝ͕ ũĂŬ ŝ ũĞũ
u

ĐǌĐŝǁŽƑđ͕ĚŽŬŽŶǇǁĂŶĂũĞƐƚǁŝŶƚĞƌĞƐŝĞǁƐǌǇƐƚŬŝĐŚƵĐǌĞƐƚŶŝŬſǁƌǇŶŬƵƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁĞŐŽ͘

:ĂŬǁǇǏĞũǁƐŬĂǌĂŶŽ͕ƵĐǌĐŝǁĂŬŽŶŬƵƌĞŶĐũĂƌŽĚǌŝƌſǁŶŝĞǏƐǌĞƌĞŐǁČƚƉůŝǁŽƑĐŝŶĂƚƵƌǇƉƌĂǁŶĞũ͕

ĂƚŽǌƵǁĂŐŝŶĂůƵŬŝǁŽďŽǁŝČǌƵũČĐǇĐŚƌĞŐƵůĂĐũach.

W podsumowaniu n

ĂůĞǏǇ ƉŽĚŬƌĞƑůŝđ͕ ǏĞ ǁǇƐƚĂƌĐǌĂũČĐǇŵ ĐǌǇŶŶŝŬŝĞŵ ƉƌǌĞƐČĚǌĂũČĐǇŵ

ǌǁŝČǌŬƵǌǁǇŬoŶǇǁĂŶČĚǌŝĂųĂůŶŽƑĐŝČǁǌĂŬƌĞƐŝĞƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁĂƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝowego, jest jego

ƉŽǁŝČǌĂŶŝĞ ǌ ĚziĂųĂůŶŽƑĐŝČ ŐŽƐƉŽĚĂƌĐǌČ͘ ZŽǌǁŝČǌĂŶŝĞ ƚĂŬŝĞ ŵƵƐŝ ĚŽƚǇĐǌǇđ ŶŝĞ ƚǇůŬŽ ƐĂŵĞŐŽ

ĚǌŝĂųĂŶŝĂ ƐƉƌĂǁĐǇ͕ůĞĐǌƚĂŬǏĞŝŶƚĞƌĞƐƵ͕ŬƚſƌǇǌŽƐƚĂųǌĂŐƌŽǏŽŶǇ͘

dr Mariusz Fras, Katedra Pra

ǁĂǇǁŝůŶĞŐŽŝWƌĂǁĂWƌǇǁĂƚŶĞŐŽDŝħĚǌǇŶĂƌŽĚŽǁĞŐŽtyĚǌŝĂų

ĂǁĂŝĚŵŝŶŝƐƚƌĂĐũŝhŶŝǁĞƌƐǇƚĞƚ_ůČƐŬŝ w Katowicach

Zob. szerzej E. Kowalewski, P

ƌŽũĞŬƚƵƐƚĂǁǇŽƉŽƑƌĞĚŶŝĐƚǁŝĞƵďĞǌƉŝĞĐǌĞŶŝŽǁǇŵ͘hǁĂŐŝƉŽůĞŵŝĐǌŶĞ, Prawo

Asekuracyjne 1998, nr 2, s. 28.

172

Summary of the article

Selected legal aspects of competition in the context of insurance
intermediation

Fundamental legal act referring to the competition issue in Poland is an Act of April, 16 1993

concerning the unfair competition. The prohibition on the competitive activity origins from
the rule of contract loyality and decency. In this context a work of brokers and insurance
agents was analyzed. The element of the special trust is specific for agency agreements, bro-
ŬĞƌ͛ƐĂŐƌĞĞŵĞŶƚƐĂŶĚƚŚĞŝŶƚĞƌŵĞĚŝĂƚŝŽŶĂŐƌĞĞŵĞŶƚƐǁŚŝĐŚŚĂƐŝƚƐŶŽƌŵĂƚŝǀĞŝŵƉůŝĐĂƚŝŽŶŝŶ
the provisions of the Act on insurance intermediation of May, 23 2003.

An unfair competition can be observed between brokers themselves or an insurance broker

can show an unfair competitive behavior towards an ordering party.

In this context some factors of an unfair competen

ĐĞ͕ǁŚŝĐŚĐĂŶďĞŽďƐĞƌǀĞĚŝŶďƌŽŬĞƌ͛ƐĂc-

tivity, are described. One of the delicts is connected with the trade mark of the company,
ǁŚŝĐŚŵĂǇŵŝƐůĞĂĚƚŚĞĐƵƐƚŽŵĞƌƐĂďŽƵƚƚŚĞĐŽŵƉĂŶǇ͛ƐŝĚĞŶƚŝƚǇŽƌŝƚƐƐĞƌǀŝĐĞ͕ a company can
also give other misleading information about itself or other companies.

Client privileged information including all information which an insurance broker gains from

a customer is also a very crucial aspect of the matter here discussed.

The article mentions also the relation between competition existing on the insurance inter-

mediation market and the commission claim of insurance intermediators. Moreover, the au-
thor indicates the postulate concerning the prohibition to withdraw from a commission for a
policyholder, insured party and other intermediators.

Subject matter described in the article is only a small episode of the wide topic concerning

the competition in the context of economic interest of the participants of the insurance mar-
ket. Competition is favorable for their interest providing that it is honest and respects the
contract loyality and decency.