Inne nazwy
Chlorindan, Chlorotox, 1,2,4,5,6,7,8,8-oktachloro-2,3,3a,4,7,7a-heksahydro-4,7-metyle-
noindan, 1,2,4,5,6,7,8,8-oktachloro-3a,4,7,7a-tetrahydro-4,7-metanoindan, 1,2,4,5,6,7,8,8-
oktachloro-3a,4,7,7a-tetrahydro-4,7-endo-metanoindan, Oktachlor
Klasyfikacja i oznakowanie
Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu
Znak transportowy
Symbole R
R 21/22
Dzia∏a szkodliwie w przypadku kontaktu ze skórà i po spo˝yciu
R 40
Mo˝liwe ryzyko powstania nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia
R 50/53
Dzia∏a bardzo toksycznie na organizmy wodne; mo˝e wywo∏ywaç d∏ugo
utrzymujàce si´ zmiany w Êrodowisku wodnym
Symbole S
(S 2
Przechowywaç poza zasi´giem dzieci)
S 36/37
Nosiç odpowiednià odzie˝ ochronnà i r´kawice
S 60
Ten materia∏ i/lub jego opakowanie muszà byç usuwane jak niebezpieczne
odpady
S 61
Unikaç zrzutów do Êrodowiska; przeczytaç instrukcj´/kart´ charakterystyki
Oznakowanie preparatów
Zakres [%]
Oznakowanie
Symbole R
c
≥
25
Xn
21/22, 40
10
≤
c < 25
Xn
40
1
≤
c < 10
Xn
40
Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów
W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 150, 900
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- substancje organiczne klasy I;
- maks. dopuszczalna emisja: 20 mg/m
3
(strumieƒ masy
≥
0,1 kg/h)
Chlordan (ISO)
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 339 Strona 1
Luty 2001
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Nr wg CAS: 57-74-9
Nr indeksu: 602-047-00-8
Nr wg ONZ: 2762, 2995, 2996,
3077
Nr wg EINECS: 200-349-0
339
Chlordan (ISO)
Wzór chemiczny: C
10
H
6
Cl
8
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Palenie tytoniu
zabronione
N
substancja
niebezpieczna
dla Êrodowiska
Xn
substancja
szkodliwa
Klasa zagro˝enia wg VbF: —
Klasyfikacja wg GGVS rozporzàdzenia o warunkach transportu ∏adunków niebezpiecznych
w ruchu drogowym:
klasa cyfra
uwagi
numer zagro˝enia
9
12 c
sta∏y
90
6.1
71 c
≥
55 %, ciecz
60
6.1
72 c
≥
55 %, temp. zap∏onu 23-61 °C
63
3
41 a
≥
55 %, temp. zap∏onu < 23 °C, temp. wrzenia
≤
35 °C
336
3
41 b
≥
55 %, temp. zap∏onu < 23 °C, temp. wrzenia > 35 °C
336
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr —
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2 p. 21
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr —
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: Êrodki do zwalczania szkodników
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: —
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego ZH1 229
Uwagi do TRGS 900 i TRGS 905: wdychalna cz´Êç py∏u (patrz p. 1 ust´p 6)
Ârodki bezpieczeƒstwa
Odsysaç w miejscach dozowania lub tworzenia si´ produktu. Dobrze przewietrzaç
pomieszczenia. Nie dopuszczaç do tworzenia si´ py∏u. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu
z oczami, skórà lub ubraniem. Pracowaç w dopasowanej odzie˝y ochronnej. Przestrze-
gaç zasad Êcis∏ej higieny. Do ochrony oddychania stosowaç filtr przeciwpy∏owy
po∏àczony z filtrem dla gazów typu P z A.
Pierwsza pomoc
Po wdychaniu (inhalacji) zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´ lekarskà. Po kon-
takcie ze skórà ska˝one cz´Êci cia∏a natychmiast dok∏adnie umyç du˝à iloÊcià wody
z myd∏em. Po ska˝eniu oczu oczy dok∏adnie przemyç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy
szeroko rozwartych powiekach. Czyste oko chroniç, w razie potrzeby usunàç szk∏a kon-
taktowe. Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç jam´ ustnà, a nast´pnie popiç du˝à iloÊcià
wody. Zapewniç pomoc lekarskà. Zdjàç ska˝one cz´Êci odzie˝y.
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
Zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku z wiatrem. W wyniku rozk∏adu mo˝e tworzyç si´
chlorowodór i inne, toksyczne produkty rozk∏adu. Sama substancja jest trudnopalna.
Zapobiegaç przedostaniu si´ produktu do kanalizacji. Pojemniki obj´te po˝arem gasiç
obfitym strumieniem rozpryskiwanej wody lub pokryç pianà, gdy to mo˝liwe usunàç
z zagro˝onego terenu.
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Usuwaç jak odpady specjalne.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem
Powietrze:
produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,
zawirowaç.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej); ska-
˝onà wod´ gaÊniczà zatrzymaç.
Gleba:
ma∏e iloÊci zebraç mechanicznie; warstw´ gleby zanieczyszczonà wi´kszà
iloÊcià wylanego produktu zdjàç i dostarczyç do odpowiedniej jednostki
likwidujàcej odpady.
Chlordan (ISO)
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 339 Strona 2
WEKA Sp. z o.o.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Po˝ar wi´kszej iloÊci produktu zwalczaç pianà, rozpryskiwanà wodà. Ma∏e po˝ary gasiç
proszkiem, pianà, wodà, CO
2
. Dru˝yny po˝arnicze nale˝y wyposa˝yç w niezale˝ne od
powietrza aparaty oddechowe i w ci´˝kie chemiczne ubrania ochronne. Prace zwiàzane
z usuwaniem odpadów wykonywaç w aparatach oddechowych niezale˝nych od otacza-
jàcego powietrza i w ci´˝kich chemicznych ubraniach ochronnych.
Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji
Chlordan jest bursztynowà cieczà o niewyraênym zapachu.
Masa molowa:
409,782 g/mol
Temperatura zap∏onu (oc):
— °C
Temperatura wrzenia:
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
przy 1,3 mbar
175 °C
w 25 °C
0,1 mg/dm
3
G´stoÊç:
RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):
w 25 °C
1,61 g/cm
3
∏atwo rozpuszcza si´ w w´glowodorach
alifatycznych, aromatycznych i w chloro-
Próg zapachowy:
8,4-4,2 µg/m
3
wanych, w ketonach, estrach i w eterach
równie˝ z wieloma innymi rozpuszczal-
Pr´˝noÊç par:
nikami organicznymi
w 20 °C
0,0000013 mbar
St´˝enie nasycenia:
Wzgl´dna g´stoÊç par
w 20 °C
0,000022 g/m
3
(powietrze = 1):
14,15
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
LotnoÊç (eter = 1):
0,0
1 mg/m
3
= 0,06 cm
3
/m
3
1 cm
3
/m
3
= 17,04 mg/m
3
Reakcje z innymi substancjami
Produktami rozk∏adu termicznego sà: chlorowodór, pary i mg∏a kwasu solnego. Reaguje
z zasadami. Pod wp∏ywem zasad wydziela chlorowodór (tworzy si´ kwas solny).
Zagro˝enia dla zdrowia
Chlordan to substancja dra˝niàca skór´ i b∏ony Êluzowe. Powoduje zaburzenia wzroku,
os∏abienie refleksu, dr˝enie mi´Êni, zaburzenia w funkcjonowaniu wàtroby i nerek.
Podejrzana o w∏aÊciwoÊci rakotwórcze.
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu w mg/m3 0,5
WartoÊç MAK/TRK MAK
Wyjàtki: Kategoria ograniczenia maksymalnego wg DFG: III
Kategoria ograniczenia maksymalnego: 4
Wch∏anianie przez skór´: H
Rakotwórczy wg DFG: rozdzia∏ III 3
Kategoria dzia∏ania rakotwórczego wg EG: 3
Kategoria dzia∏ania rakotwórczego wg AGS: 3
Legalizacja wg § 4a ust´p 1 i 2 rozp. o subst. niebezpiecznych (GefStoffV): tak
Chlordan (ISO)
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 339 Strona 3
Luty 2001
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Chlordan dzia∏a zabójczo na owady. U ssaków mo˝e spowodowaç raka i ci´˝kie zatru-
cia. Dane iloÊciowe na ten temat sà niedost´pne.
Numer kodu odpadów:
160819
Kontrola nara˝enia
WartoÊç NDS:
0,2
Choroby zawodowe:
BK 1302
WartoÊç NDSCh:
0,5
WartoÊç NDSP:
—
Instrukcje bran˝owe:
G 23, 24
Badania profilaktyczne: nie wymagane
Instrukcja post´powania
Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikalii, punkt: —
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikalii: tak
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: —
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: nie
Informacje dodatkowe
Dane toksykologiczne
LD
50
(doustnie, szczur)
283 mg/kg
LD
50
(doustnie, mysz)
145 mg/kg
LD
50
(doustnie, królik)
100 mg/kg
LD
50
(doustnie, chomik)
1720 mg/kg
LD
50
(doustnie, kura)
220 mg/kg
LD
50
(doustnie, kaczka)
1200 mg/kg
LD
50
(ip. szczur)
343 mg/kg
LD
LO
(ip., mysz)
240 mg/kg
LD
50
(iv., mysz)
100 mg/kg
LD
50
(iv., królik)
10 mg/kg
TD
LO
(doskórnie, cz∏owiek)
428 mg/kg
Wskazówki dla lekarzy
Drogi przedostania si´ do organizmu: substancja mog∏a przedostaç si´ do organizmu
w wyniku po∏kni´cia i wch∏aniania przez skór´. Symptomy: zatrucia mogà si´ ró˝niç
w zale˝noÊci od czasu i okolicznoÊci zatrucia: md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty, niezbornoÊç
ruchów (ataksja), utrudnione oddychanie, rozszerzenie êrenic (mydriasis), zaburzenia
wzroku, os∏abienie refleksu, dr˝enie mi´Êni (tremor), kurcze, zaburzenia w funkcjono-
waniu wàtroby, zaburzenia w pracy nerek. Dzia∏anie: substancja dra˝niàca skór´ i b∏ony
Êluzowe. Post´powanie: po spo˝yciu spowodowaç wymioty wzgl´dnie p∏ukanie
˝o∏àdka, a nast´pnie podaç w´giel aktywny i siarczan sodu ( po 1 ∏y˝ce sto∏owej na 1/4
dm
3
wody). Stosowaç odtrutki, w zale˝noÊci od objawów. Brak indywidualnej odtrutki.
Diagnostyka i kontrola: poddaç kontroli funkcjonowanie wàtroby, funkcjonowanie nerek.
Zastosowanie
Jako Êrodek owadobójczy (insektycyd) dzia∏ajàcy po spo˝yciu lub w wyniku kontaktu
przez skór´. W Niemczech niedozwolone jest stosowanie tego Êrodka do ochrony
roÊlin.
Chlordan (ISO)
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 339 Strona 4
WEKA Sp. z o.o.