Prawo sanitarne a bezpieczeństwo żywności w kontekście ochrony zdrowia publicznego

Ochrona zdrowia publicznego, definicja, zadania, weterynaryjna ochrona zdrowia publicznego

Starożytność

– przyczyny chorób: miazmaty, nieznane czynniki

Teoria samorództwa

– larwy much na mięsie z „niczego”

Abiogeneza, samorództwo (łac. generatio spontea: samorzutne powstawanie) koncepcja i nazwa Arystotelesa
Postrzegany jednak związek między gnijącymi odpadami (brakiem higieny) a zachorowaniami

1677 Antoni van Leeuwenhoek buduje mikroskop do analizy tkanin.
Odkrycie mikroświata – początkowo nieprzekonujące
Odkrycie plankton, tkanek, komórek, bakterii

Starożytne Chiny

– rodzaj szczepień przeciw ospie

Dzieci miały „wdychać” wysuszone skórki ze zmianami ospowymi – pęcherzami – ropniami
Europa – 1820 prace Jennera nad ospą – opracowanie szczepionki

Pandemie cholery

w Europie w latach 1829 i 1851 - inne spojrzenie na organizację miast, wysypisk śmieci,

cmentarzy, grzebowisk, wentylacji miast, budowy wodociągów, usuwania ścieków, role wód stojących w
rozwoju komarów - malaria itp.

To zaczątki racjonalnej: OCHRONY ZDROWIA PUBLICZNEGO

RELACJE: MEDYCYNA * OCHRONA ZDROWIA PUBLICZNEGO * WETERYNARYJNA
OCHRONA ZDROWIA PUBLICZNEGO

Medycyna – weterynaria kliniczna

PROBLEM ZDROWOTNY - pacjent (człowiek lub zwierzę)

ROZPOZNANIE - obserwacja właściciela i/lub badanie lekarskie

OPINIA EKSPERTA - rozpoznanie

BADANIA, ANALIZY - diagnoza

OPRACOWANIE leczenia -

LECZENIE - właściciel akceptuje lub odrzuca

PACJENT (człowiek lub zwierzę) - poprawa stanu zdrowia lub nie

Zdrowie

Publiczne

Weterynaryjne publiczne

PROBLEM ZDROWOTNY

populacja

populacja zwierząt i ludzi

ROZPOZNANIE

raporty badań lub wywiad – badanie

raporty badań lub wywiad – badanie

OPINIA EKSPERTA

system ochrony zdrowia publicznego

system weterynaryjnej ochrony zdrowia
publicznego

BADANIA EPIDEMIOLOGICZNE

Diagnoza

diagnoza

OPRACOWANIE POSTĘPOWANIA opracowanie polityki, programów

interwencyjnych

opracowanie polityki, programów
interwencyjnych

POSTĘPOWANIE

LECZENIE – polityka – nowe
postępowanie

LECZENIE – polityka – nowe
postępowanie

POPULACJA

poprawa stanu zdrowia populacji ludzkiej poprawa stanu zdrowia populacji ludzkiej

i zwierzęcej

Zdrowie publiczne jest częścią medycyny
Zdrowie publiczne szerszym ujęciu to:

Nauka i sztuka zapobiegania chorobom, przedłużania życia i promocji zdrowia fizycznego i sprawności poprzez
zorganizowane wysiłki społeczności międzynarodowej na rzecz higieny środowiska, kontrolę zakażeń
społeczności, edukacji jednostki w zasad higieny osobistej, organizacji medycznych usług pielęgniarskich we
wczesnej diagnostyce i profilaktyce chorób oraz rozwoju społecznego maszyn, które zapewni, aby każda
jednostka w społeczeństwie poziom życia odpowiedni dla utrzymania zdrowia

Dlaczego weterynaria?

KODEKS ETYKI LEKARZA WETERYNARII

Art. 1. Powołaniem lekarza weterynarii jest dbałość o zdrowie zwierząt oraz weterynaryjna ochrona
zdrowia publicznego i środowiska. Celem nadrzędnym wszystkich jego działań jest zawsze dobro człowieka
w myśl dewizy: „Sanitas animalium pro salute homini”

Art. 5. pkt. 2. Lekarz weterynarii ma obowiązek znać aktualny stan prawny w zakresie
wykonywanego zawodu
ROZDZIAŁ II
Rola lekarza weterynarii w ochronie zdrowia publicznego oraz ochronie środowiska i praw zwierząt
Art. 30. pkt. 2. Lekarz weterynarii zobowiązany jest zwracać uwagę właścicielom lub opiekunom

zwierząt oraz organom publicznym na nieprawidłowości w zakresie ochrony zdrowia
publicznego, ochrony zdrowia i poszanowania praw zwierząt, a także na zagrożenia ekologiczne

Tekst roty przysięgi lekarzy weterynarii w UK

• Będąc dopuszczonym do zawodu lekarza weterynarii, uroczyście przysięgam użyć mojej wiedzy

naukowej i umiejętności na rzecz społeczeństwa poprzez ochronę zdrowia zwierząt,
niesienie ulgi w cierpieniu zwierząt, ochrony zasobów zwierząt, promowanie zdrowia
publicznego i postępu wiedzy medycznej

Definicja

weterynaryjnego

zdrowia publicznego

Weterynaryjne Zdrowie Publiczne to suma wszystkich aspektów fizycznego, psychicznego i
społecznego dobrobytu samopoczucia ludzi poprzez zrozumienie i zastosowanie nauk

weterynaryjnych

Światowa Organizacja Zdrowia – WHO

Obszary weterynaryjnego zdrowia publicznego

-

diagnoza, nadzoru, epidemiologii, kontroli, zapobiegania i eliminowania chorób odzwierzęcych

-

ochrona żywności

-

zarządzanie aspektami zdrowotnymi obiektów dla zwierząt laboratoryjnych oraz laboratoriami

diagnostycznymi

-

badania biomedyczne

-

edukacja zdrowotna

-

produkcja i kontroli produktów biologicznych i urządzeń medycznych

-

zarządzanie populacjami zwierząt domowych i dzikich

-

ochrona wody pitnej i środowiska

-

zarządzanie sytuacjami zagrożenia zdrowia publicznego

Weterynaryjne zdrowie publicznego jest istotnym elementem zdrowia publicznego i obejmuje różne rodzaje
współpracy pomiędzy dyscyplinami, które łączą się w triadę zdrowia: ludzi-zwierząt-środowiskowa i wszystkie
wzajemne jej oddziaływania

Zagadnienia weterynaryjnej ochrony zdrowia ublicznego są przedmiotem zainteresowania i prac
organizacji: Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw

Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), Światowa Organizacja Zdrowia Zwierząt (OIE)
w szczególności:

chorobami odzwierzęcymi
bezpieczeństwem żywności
elementami zdrowia publicznego w zakresie handlu zwierzętami i produktami pochodzenia
zwierzęcego

Cel (weterynaryjnego) zdrowia publicznego:

Zdrowie populacji zapewnione dzięki zapobieganiu, a nie leczeniu

10 podstawowych zadań zdrowia publicznego

1. Monitorowanie stanu zdrowia w celu identyfikacji i rozwiązywania problemów zdrowia społeczności
2. Diagnozowanie i badania problemów zdrowotnych oraz zagrożeń dla zdrowia w społeczności
3. Informowanie, szkolenie ludzi o problemach zdrowotnych.
4. Zmobilizować społeczności do i działań partnerstwa w celu identyfikacji i rozwiązywania problemów

zdrowotnych

5. Opracowanie polityki i planów wsparcia wysiłków indywidualnego i środowiskowego dla ochrony zdrowia
6. Opracowanie i wdrożenie regulacji prawnych chroniących zdrowie i zapewniających bezpieczeństwo.
7. Kreowanie powiązań między potrzebującymi a osobistą służby zdrowia dla zapewnienia świadczenia opieki

zdrowotnej niedostępnej w inny sposób.

8. Zapewnienie właściwego personelu dla osobistej i publicznej ochrony zdrowia.
9. Oceny skuteczności, dostępności i jakości usług osobistej i publicznej ochrony zdrowia.
10. Badania na rzecz nowej wiedzy i innowacyjnych rozwiązań dla rozwiązywania problemów zdrowotnych.

Wizerunek medycyny weterynaryjnej w XXI wielu:

"Jeśli weterynaria ma się rozwijać w 21. wieku, lekarze weterynarii muszą pracować w celu

zmiany wizerunku publicznego informując czym się zajmują i jak medycyna weterynaryjna może być

użyta dla wspierania ludzkiego zdrowia i zapobiegania chorobom."

Dr. Nusbaum i dr Finnegan zadają prowokacyjne pytanie:" Czy weterynaria jest nadal

członkiem służby zdrowia? List w 1994 to JAVMA - Journal of the American Veterinary Medical
Association

To lekarze weterynarii muszą dotrzeć do świadomości publicznej, a nie czekać na dostrzeżenie lub
rozpoznanie przez służby ochrony zdrowia