Język słowacki

http://xpicto.republika.pl/slavonia/jezyki/sla.html

1 z 2

2008-06-10 15:50

Język słowacki

Slovenčina

Język słowacki jest używany przez około 5 milionów ludzi na Słowacji, na
Morawach.

cechy

zachodniosłowiańskie

1.

cechy

czesko-słowackie

2.

iloczas: rozróżnianie krótkich i długich samogłosek (węższe niż w j.
czeskim), np.:
latka

- poprzeczka; látka - materiał

rad

- rząd; rád - zakon

Iloczas dotyczy także zgłoskotwórczych r i l, np.: srna - sŕn, vlna - vĺn.
Rytmický zákon: w tym samym wyrazie bezpośrednio po sobie nie mogą
wystąpić dwie długie sylaby (sylaba długa to sylaba z długą samogłoską
lub dyftongiem). Gdy miałyby zejść się sylaby długie, następuje skrócenie
sylaby występującej po sylabie długiej, *krásná → krásna.

3.

sylabotwórcze r i l (krótkie albo długie), ps. zgłoskotwórcze l zachowanie
we wszystkich pozycjach, niezachowanie ps. zgłoskotwórczego r -
rzadkie: slnce, vkĺznuť, krv, krt, kŕmiť.

4.

ps. ě (krótkie) → e
ps. ě (długie) → ie

5.

jery mocne → e, o, a

6.

stwardnienie s, z, p, b, v, m przed e (z ps. e, ъ, ь) i przed a (z ps. ę)
podczas gdy t, d, n nie stwardniały (ale nie oznacza się w piśmie
miękkości) (por.

CZE

)

7.

końcówka -(ov)ia w N pl r. męskoosobowego, np.: synovia, otcovia,
druhovia, rodičia, ľudia, učitelia

8.

1 sg praesentis kończy się zawsze na -m, np.: nesiem, beriem, som (por.

MAC

)

9.

stwardnienie r' → r: pred, drevo

10.

bardzo ograniczony

wołacz

(tylko osoby z kręgu rodzinnego i

domowego), np.: synku! človeče! Bože! priateľu! pane!

11.

brak przejść k → c; h → z; dz, ch → s w deklinacji femininum, np.: Praha :
Prahe, ruka : ruke, noha : nohe, mucha : muche

12.

g → γ:

hlava, Boh

13.

ē, ā, ō → ie, ia, ŭo {ô}

14.

ruchome. wstawne o, e między końcówkami -tr, -tl, -sň, -zň, np.: pletol,
niesol, riekol, pieseň, kázeň

15.

Język słowacki

http://xpicto.republika.pl/slavonia/jezyki/sla.html

2 z 2

2008-06-10 15:50

Wstecz

Spis treści

Wstęp

Na początek strony