Leh
tik
uva/Afl
o
Wspó
łdzia
łanie
w si
eci
★
Koord
ynacja
★
Koopera
cja
★
Współpraca
Dlaczego partnerstwo różnych
podmiotów jest potrzebne?
Praca zawodowa ma niewątpliwy wpływ
na zdrowie, ale także stan zdrowia
może mieć wpływ na jakość pracy, którą
wykonujemy. Dlatego warto inwestować
w utrzymywanie i rozwijanie dobrego
zdrowia i samopoczucia pracujących.
Jednym ze sposobów przygotowania
kompleksowej odpowiedzi na
wyzwania związane z dynamicznymi
przemianami warunków na rynku pracy
i powstawaniem nowych, nieznanych
wcześniej wyzwań oraz potrzeb
związanych ze zdrowiem pracujących
jest budowanie i promocja różnych
rodzajów współpracy (partnerstwa)
na wielu płaszczyznach (od poziomu
mikro-zakładu pracy, przez współpracę
regionalną, aż do poziomu partnerstwa
krajowego czy międzynarodowego).
Czym jest dobre partnerstwo?
Partnerstwo na rzecz zdrowia
pracujących może być defi niowane
jako strategia budowania powiązań i
ustalania wspólnych celów na tym polu
pomiędzy różnorodnymi potencjalnymi
kooperantami takimi jak publiczne,
Promocja zdrowia w miejscu pracy, krajowe polityki
i strategie zdrowotne w rozszerzonej Europie
Wartość partnerstwa w promocji zdrowia w miejscu pracy
prywatne czy pozarządowe organizacje
oraz partnerzy społeczni.
Tworzenie partnerstwa może być
wspomagane poprzez organizację
spotkań i kreowanie odpowiednich
kanałów komunikacji. Różnorakie
działania oraz prezentowanie i
prowadzenie dyskusji dotyczących
opracowania celów współpracy
mogą być organizowane przez
podmiot koordynujący / zarządzający
partnerstwem. Po wykreowaniu
zainteresowania wśród ewentualnych
partnerów można zorganizować
spotkanie nt. dalszego toku i warunków
współdziałania. Partnerstwo może mieć
charakter sformalizowany, kiedy rola
każdego ze współpracujących podmiotów
jest jasno określona w pisemnym
porozumieniu (przygotowanym na
określony czas). Charakter partnerstwa
może być także mniej formalny – wtedy
obowiązki każdego z partnerów nie
są tak szczegółowo zdefi niowane a
umowa ma charakter ustny. Podczas
realizacji projektu odbywają się regularne
spotkania natomiast koordynujący
działania podmiot odpowiedzialny jest za
utrzymywanie regularnych kontaktów ze
wszystkim uczestnikami zaangażowanymi
w partnerstwo.
Poszczególni uczestnicy wnoszą
różnorodne zasoby do partnerstwa takie
jak własne wyposażenie, produkty czy
usługi (np. z zakresu medycyny pracy,
środki fi nansowe, usługi medyczne czy
ubezpieczeniowe) oraz doświadczenia
z różnych obszarów promocji zdrowia
(odżywianie, aktywność fi zyczna, zdrowie
psychiczne itp.).
Istotnymi czynnikami ułatwiającymi
podjęcie i kontynuowanie współpracy
są między innymi:
• Dobra
identyfi kacja i
udokumentowanie potrzeb
• Dobór
odpowiednich
partnerów
• Zdefi niowanie wspólnych celów i
zakresu prac
• Grupowe planowanie wspólnych
działań
• Właściwa alokacja środków (czas,
personel, pomieszczenia) dla
realizacji wspólnych działań
• Procedury
zarządzania partnerstwem
• Stała komunikacja podczas
regularnych spotkań
RYSUNEK: Poziomy partnerstwa
Wsp
ółdzi
ałani
e w s
ieci
★
Koord
ynacja
★
Kooperacja
★
Współpraca
Liderzy
Aktywni partnerzy
Partnerzy tymczasowi
Potencjalni partnerzy
Współdziałanie w partnerstwie opiera
się o kombinację różnych perspektyw,
wiedzy i umiejętności partnerów. To
zachęca do myślenia w nowy i lepszy
sposób o celach do osiągnięcia. Dzięki
partnerstwu działania poszczególnych
partnerów mogą stać się częścią większej
całości. Poprzez łączenie różnych typów
działania i odmiennych perspektyw
partnerstwo przyczynia się do kreowania
nowatorskiego spojrzenia i powoduje, że
różne grupy (np. pracownicy, pracodawcy,
związki zawodowe) mogą realizować
wspólne działania.
Na czym polega dobra praktyka we
współpracy?
• Rozpoznanie i wzajemne uznanie pola
do współdziałania
• Jasne
zdefi niowanie ról i zakresu
odpowiedzialności poszczególnych
partnerów
• Stworzenie zasad i rozwinięcie
umiejętności współpracy (kontakty
osobiste)
• Rozwój sieci komunikacyjnej
• Umiejętność spojrzenia na
partnerstwo z szerszej perspektywy
• Wymiana wiedzy i wspólne uczenie się
• Elastyczność działania
• Ciągła ewaluacja korzyści z
partnerstwa
Jak zarządzać i podnosić jakość
współdziałania w partnerstwie?
Podstawową sprawą dla współpracy
jest obecność Lidera. Bycie liderem
oznacza przyjęcie odpowiedzialności za
całość projektu a także inspirowanie,
motywowanie i wspieranie współpracy
partnerów.
Dobre przywództwo pozwala na
budowanie szacunku, otwartości i
prawidłowej komunikacji pomiędzy
partnerami. Obejmuje ono ponadto
umiejętność dostrzegania różnic między
partnerami oraz proponowania im
odpowiednich ról w ramach współpracy
Dobry lider sprawia, ze różnice są
dyskutowane otwarcie, konfl ikty
rozwiązywane a różne perspektywy
uzupełniają się. Stwarza on ponadto
możliwości powstawania twórczych
rozwiązań.
Dobra administracja i zarządzanie
współpracą obejmuje:
• Koordynację komunikacji (zewnętrznej
i wewnętrznej)
• Koordynację działań partnerów
• Występowanie o środki i zarządzanie
nimi
• Przygotowanie
materiałów
niezbędnych do podejmowania decyzji
• Prace sekretarskie i utrzymywanie baz
danych
• Pomoc nowym partnerom w rozwijaniu
umiejętności niezbędnych do
współpracy
• Monitorowanie i ocenę jakości
współpracy
Najtrudniejszym wyzwaniem dla
kreowania partnerstwa w promocji
zdrowia jest skuteczne włączanie
do działania kluczowych partnerów
społecznych. Przeszkodą jest tu brak
tradycji współpracy na tym polu, brak
zaufania oraz niechęć do angażowania
się w tego typu inicjatywy kluczowych
osób w poszczególnych organizacjach.
Poniżej znajduje się lista instytucji,
które stworzyły ten dokument. Więcej
informacji można znaleźć w publikacji
pt. Rozpoczęcie, rozwinięcie i utrzymanie
współpracy – podręcznik budowania
partnerstwa w promocji zdrowia w
miejscu pracy. Zarówno ten dokument jak
i wspomniana publikacja znajduje się na
stronach: www.ttl.fi /stv oraz www.enwhp.
org.
W programie uczestniczyły następujące
instytucje zrzeszone w Europejskiej Sieci
Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy:
Belgia: Institute for Occupational Safety and
Health (PREVENT)
www.prevent.be
Finlandia: Finnish Institute of Occupational
Health
www.ttl.fi
Niemcy: Federal Institute for Occupational
Safety and Health (BAuA)
www.baua.de
Islandia: Administration of Occupational Safety
and Health
www.vinnueftirlit.is
Włochy: Department of Public Health,
University of Perugia
www.unipg.it
Holandia: TNO
www.tno.nl
Polska: Instytut Medycyny Pracy im. Prof. dra J.
Nofera
www.imp.lodz.pl
Rumunia: Romtens Foundation
www.romtens.ro
Hiszpania: National Institute for Safety and
Hygiene at Work (INSHT)
www.mtas.es/insht
Grupa realizująca projekt koordynowana przez Fiński Instytut Zdrowia w Pracy (FIOH) składała się z ekspertów z
10 krajów europejskich. Dodatkowe informacje znaleź
ć można pod adresem www.ttl.fi /stv oraz www.enwhp.org .
Projekt otrzymał wsparcie fi nansowe Komisji Europejskiej w ramach Programu zdrowia publicznego (2005–2007),
Fińskiego Ministerstwa Spraw Społecznych i Zdrowia, Fińskiego Instytutu Zdrowia w Pracy oraz członków Europejskiej
Sieci Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy. Zarówno Komisja europejska jaki i osoby działające w jej imieniu nie ponoszą
odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w tej publikacji. Wyrażone tu poglądy stanowią punkt
widzenia autorów i niekoniecznie zgodne są ze stanowiskiem Komisji Europejskiej. 2007.