Strona 1
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
Odsyłacze
W tym rozdziale dowiesz się...
Jak stworzyć przejście do innej strony WWW (linki)?
W jaki sposób przenieść użytkownika do jednej z podstron serwisu?
Jak stworzyć formę elektronicznej zakładki na stronie?
W jaki sposób wstawić linki do innych stron w sieci?
Jak wstawić adres e-mail na stronie WWW?
Jak zrobić bezpośredni odsyłacz do pliku na serwerze FTP?
W jaki sposób wstawić na stronie WWW odsyłacz: Gadu-Gadu, Tlen, Jabber, Skype, ICQ, AIM, Yahoo!
Messenger? Jak wstawić status Gadu-Gadu, Tlen, Jabber itp. na stronie WWW?
Jak wstawić na stronie WWW odsyłacz: grupy dyskusyjnej (news), NNTP, newsrc, telnet, SSH, SSL,
JavaScript, Gopher, WAIS?
W jaki sposób wstawić na stronie WWW odnośnik (link, hiperłącze, odsyłacz hipertekstowy) obrazkowy
(graficzny), czyli klikalny przycisk?
Wstęp
Odsyłacze - inaczej hiperłącza, odnośniki hipertekstowe, linki - stanowią całą istotę Internetu. Bez nich byłby on
jedynie wielką siecią do pobierania "suchych" danych, a dokumenty znajdujące się w niej, nie byłyby w żaden
sposób ze sobą powiązane. Praktycznie na każdej stronie WWW spotyka się odsyłacze. Najczęściej stanowi je
specjalnie wyróżniony krótki tekst (lub obrazek), po kliknięciu którego, następuje przeniesienie do innej strony.
Przy czym strona taka może wchodzić w skład tego samego serwisu, ale równie dobrze może znajdować się na
drugim końcu świata. Przeglądarki internetowe wyświetlają odsyłacze najczęściej w innym kolorze oraz
podkreślają je (można to oczywiście zmienić - zobacz: Kolor odsyłaczy) - w ten sposób są one lepiej widoczne i
odróżniają się od zwykłego tekstu.
Użytkownika można odsyłać również do cudzych stron, a nie tylko do własnych i nie jest to w żaden sposób
łamanie praw autorskich (jeśli nie podpiszemy się jako autorzy takiej strony :-) - przeciwnie - jest to darmowa
reklama dla strony, do której następuje odwołanie. Ważne jest jedynie, aby dokumenty były w jakiś sposób
powiązane ze sobą tematycznie (chociaż nie jest to wymóg - można przecież umieścić na własnej stronie linki do
różnych ciekawych miejsc w Internecie, które nie muszą mieć ze sobą związku). To jest właśnie istota hipertekstu -
pozwala on uzyskać system połączeń pomiędzy różnymi dokumentami w sieci.
Odsyłacze są wykorzystywane głównie do dwóch najważniejszych celów:
1. Tworzenie spisu treści serwisu - spis taki jest podobny do tego, który występuje w zwykłych książkach. Jego
zaletą jest jednak to, że nie trzeba ręcznie przeszukiwać całej zawartości w poszukiwaniu określonego
numeru strony, ale wystarczy kliknąć odsyłacz i zostaniemy automatycznie przeniesieni we wskazane
miejsce.
2. Linki do innych ciekawych miejsc w Internecie - zawiera je niemal każdy serwis internetowy. Jeśli
użytkownik będzie chciał przeczytać więcej o danym zagadnieniu, będzie mógł skorzystać z takich
odsyłaczy. W porównaniu z wyszukiwarkami internetowymi, linki mają taką zaletę, że autor zwykle starannie
Strona 2
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
je wybrał i dlatego zawierają najczęściej rzetelne informacje, których odszukanie w tradycyjny sposób
mogłoby zająć dużo więcej czasu.
Gdyby nie odsyłacze, cały ten kurs musiałby składać się z jednej ogromnej strony lub z wielu nie powiązanych ze
sobą dokumentów, przez co nawigacja w takim serwisie byłaby niezwykle utrudniona. Aby wejść na dowolną
stronę (nawet w tym samym serwisie), za każdym razem trzeba by było wpisywać jej adres w przeglądarce.
Do podstrony
(w obrębie tego samego serwisu)
Tak jak każda książka składa się z rozdziałów, tak samo serwisy internetowe składają się zwykle z podstron. Każda
podstrona jest osobnym plikiem HTML i zawiera treść, która dość znacznie różni się tematycznie od pozostałych.
Taka organizacja ułatwia użytkownikowi nawigację oraz zapobiega niepotrzebnemu wczytywaniu całego serwisu
od razu (co trwałoby prawdopodobnie bardzo długo).
<a href="wzgl
ę
dna
ś
cie
ż
ka dost
ę
pu">opis</a>
gdzie jako "względna ścieżka dostępu" należy podać lokalizację na dysku, gdzie znajduje się podstrona, do której
chcemy się przenieść.
W miejsce wyrazu "opis" wpisujemy krótki tekst, który pojawi się na ekranie i po kliknięciu którego nastąpi
uruchomienie odsyłacza (ścieżka dostępu pojawia się jedynie na pasku statusu przeglądarki).
Praktycznie każdy serwis internetowy składa się z pewnej ilości podstron, zapisanych w osobnych plikach HTML.
Aby umożliwić w nich nawigację, wstawia się właśnie takie polecenia, odnoszące się do wszystkich podstron
serwisu. Jest to pomocne przy tworzeniu spisu treści, chociaż hiperłącza mogą znajdować się również w zwykłym
tekście, odsyłając użytkownika do miejsca, gdzie dany temat jest szerzej opisany. Odsyłacz taki może odnosić się
do innej podstrony, ale tylko w obrębie tego samego dysku (ten sam serwis internetowy).
Ponieważ sposób przełamywania wierszy w przeglądarce nie zależy od sposobu wpisania tekstu w edytorze,
czasami może się zdarzyć, że pojedynczy odsyłacz zostanie przedzielony na dwie kolejne linijki. Może się to
wydawać nieestetyczne. Aby tego uniknąć, należy w opisie odsyłacza zastąpić wszystkie spacje znakami
[zobacz: Znaki specjalne]. Nie dotyczy to jednak tekstu, w którym znajdują się: "%" (procent) lub "-" (myślnik). W
takim przypadku można użyć blokady przełamania wiersza.
UWAGA!
Bardzo ważne: w nazwach plików lepiej nie używać:
wielkich liter
znaków, np.:
\ / : * ? " < > |
spacji (jeśli musisz, w zamian używaj podkreślnika "
_
")
polskich liter (ą
,
ć
,
ę
, ł,
ń
...
itd.)
Jeśli nie zastosujesz się do tych zaleceń, może się okazać, że po wprowadzeniu strony do Internetu, pliki takie nie
wczytają się (nawet jeśli na Twoim komputerze wszystko jest w porządku)!
Za pomocą tego typu odsyłacza można się odnosić do dowolnego pliku znajdującego się na koncie FTP razem ze
stroną. Dzięki temu można zbudować dział download, tzn. odsyłacze do pobierania plików.
Strona 3
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
Przykład:
To jest odsyłacz do strony głównej kursu HTML: Strona główna
Dymek narzędziowy
Dobrym pomysłem może się również okazać, zastosowanie atrybutu
title="..."
. Powoduje on, że po
wskazaniu odsyłacza myszką, wyświetli się tekst pomocniczy w "dymku" narzędziowym. Można tam podać np.
szerszy opis strony, do której ma nastąpić przeniesienie, np. po wpisaniu:
<a href="../index.html" title="Do strony głównej">Strona główna</a>
Otrzymamy (wskaż odsyłacz myszką, aby zobaczyć opis):
Strona główna
Pasek statusu (stanu)
Po wskazaniu odsyłacza myszką, w pasku statusu przeglądarki domyślnie pojawia się adres strony, do której ma
nastąpić przeniesienie (atrybut HREF). Można jednak to zmienić i sprawić, aby pojawił się tam inny napis. Należy
jednak pamiętać, że na pasku statusu nie zmieści się zbyt długi tekst.
<a href="../index.html" onmouseover="window.status='Do strony głównej'; return true"
onmouseout="window.status=''; return true">Strona główna</a>
Wskaż poniższy odsyłacz myszką i popatrz na pasek stanu przeglądarki:
Strona główna
Nowe okno
Jeśli chcesz, aby po kliknięciu odsyłacza otwarło się nowe okno, wpisz następujący kod (dotyczy to również
pozostałych typów odsyłaczy przedstawionych na tej stronie):
<a target="_blank" href="adres">opis</a>
kliknij tutaj
[Aby określić wygląd nowego okna (rozmiar, położenie, pokazanie/ukrycie pasków menu, narzędzi, statusu itd.),
zobacz: Otwarcie nowego okna].
UWAGA!
Atrybut TARGET nie wchodzi w skład Strict DTD. Natomiast można go bez przeszkód używać wykorzystując
Transitional DTD.
Istnieją co najmniej dwie drogi rozwiązania tego problemu:
1. JavaScript
Strona 4
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
Tworzymy plik o dowolnej nazwie z rozszerzeniem
*.js
- np.
target.js
i zapisujemy w nim
następujący kod:
function aTarget(el, name)
{
var wnd = window.open(typeof el == 'string' ? el : el.href, typeof name != 'undefined' ?
name : '',
'menubar=yes,toolbar=yes,location=yes,directories=no,status=yes,scrollbars=yes,resizable=yes');
if (!wnd) return false;
wnd.focus();
return true;
}
Następnie w nagłówku dokumentu (sekcja HEAD) umieszczamy:
<script type="text/javascript" src="target.js"></script>
W wyróżnionym miejscu należy podać lokalizację utworzonego przed momentem pliku
*.js
. Jeżeli
znajduje się w tym samym katalogu, wystarczy podać jego nazwę wraz z rozszerzeniem.
Ostatecznie linki, które mają się otwierać w nowym oknie, tworzymy następująco:
<a href="adres" onclick="return !aTarget(this)">opis</a>
Przykład:
www.google.pl w nowym oknie
2. DTD
Wykorzystując modularyzację języka XHTML, można utworzyć własną wersję DTD, czyli plik zawierający
definicję wszystkich znaczników i atrybutów języka, łączącą w sobie podstawową wersję DTD XHTML oraz
moduł XHTML Target 1.0, w którym zawiera się atrybut
target="..."
. Należy utworzyć plik pod
nazwą
xhtml11-target1.dtd
i zapisać go na swoim koncie FTP w katalogu
DTD
(uwaga na wielkość
liter!):
<!ENTITY % XHTML.version
"-//W3C//DTD XHTML 1.1 + XHTML Target 1.0//EN">
<!ENTITY % xhtml11.dtd
PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.1//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml11/DTD/xhtml11.dtd">
%xhtml11.dtd;
<!ENTITY % xhtml-target.mod
PUBLIC "-//W3C//ELEMENTS XHTML Target 1.0//EN"
"http://www.w3.org/TR/xhtml-modularization/DTD/xhtml-target-1.mod">
%xhtml-target.mod;
Pomysł: Dave H
Dokumenty XHTML tworzymy przy użyciu następującego szablonu:
<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-2"?>
<!DOCTYPE html
PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.1 + XHTML Target 1.0//EN"
"URL/DTD/xhtml11-target1.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="pl">
Strona 5
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
<head>
<title>Tytuł dokumentu</title>
</head>
<body>
Tu wpisuje si
ę
tre
ść
strony
</body>
</html>
Jako URL/DTD trzeba wpisać pełny adres do katalogu, w którym znajduje się utworzony przed chwilą plik
xhtml11-target1.dtd
, np.
http://www.example.com/DTD
Należy przy tym zauważyć, że mamy tutaj do czynienia z dokumentem XHTML 1.1, a więc nie można w
nim stosować znaczników i elementów zdeprecjonowanych! Ponadto powinniśmy zadbać o przesyłanie
takiego dokumentu z odpowiednim typem MIME. W rozdziale Typy MIME dokumentów XHTML dowiesz
się więcej na ten temat. Znajdziesz tam również skrypt PHP negocjacji zawartości, dzięki któremu
dokumenty XHTML mogą się wyświetlać poprawnie w każdej przeglądarce (Microsoft Internet Explorer 7.0
nie potrafi wyświetlić dokumentu XHTML z typem MIME application/xhtml+xml!). Dla omawianego tutaj
rozwiązania, wystarczy ustawić w tym skrypcie preferowaną wersję DTD jako
XHTML 1.1
i drugą
preferowaną DTD (w przypadku braku pełnej interpretacji XHTML 1.1) -
XHTML 1.0 Transitional
,
a następnie w pliku "
mime/XHTML 1.1.inc.php
" zapisać:
<!DOCTYPE html
PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.1 + XHTML Target 1.0//EN"
"URL/DTD/xhtml11-target1.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="pl">
<head>
Opis instalacji znajdziesz we wskazanym wcześniej rozdziale. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że w
przestarzałych przeglądarkach (np. MSIE 7.0) nie uzyskamy w ten sposób XHTML 1.1 ani
XHTML 1.0 Strict! W takim przypadku skrypt automatycznie dobierze XHTML 1.0 Transitional, ponieważ
tylko w nim domyślnie można wykorzystywać atrybut
target="..."
.
Do etykiety
Etykieta - inaczej zakładka lub kotwica (ang. anchor) - to pewne zaznaczone miejsce na stronie. Jeśli zdefiniujemy
taką zakładkę, będziemy mogli się później do niej bezpośrednio przenosić. Etykiety są wykorzystywane, gdy w
jednym dokumencie znajduje się więcej ważnych miejsc - podrozdziałów, a wstawienie ich do osobnych plików,
byłoby uciążliwe, ze względu na ich liczbę.
Tak jak w książce - każdy rozdział składa się z mniejszych podrozdziałów - tak samo na każdej osobnej stronie
HTML definiuje się zakładki. Dzięki takiej konstrukcji, nawigacja w serwisie staje się dużo łatwiejsza. Po
kliknięciu odsyłacza do etykiety, przeglądarka internetowa przenosi użytkownika bezpośrednio do podrozdziału, a
nie na początek strony, przez co nie jest on zmuszony do samodzielnego odszukania wybranego tematu (co w
przypadku obszernych dokumentów mogłoby długo potrwać). Etykietę można zdefiniować w dowolnym miejscu
strony - również wewnątrz zwykłego tekstu.
Jeśli chcemy używać etykietę, najpierw należy ją zdefiniować w wybranym miejscu strony za pomocą polecenia:
Strona 6
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
<a name="nazwa_etykiety"></a>
Następnie możemy się do niej odwoływać, zarówno z tej samej jak i z innej strony, za pomocą zwykłych odsyłaczy:
<a href="(
ś
cie
ż
ka do strony)#nazwa_etykiety">opis odsyłacza</a>
Istnieją dwa rodzaje odsyłaczy do etykiet:
1. Etykieta zdefiniowana na tej samej stronie
<a href="#nazwa_etykiety">opis odsyłacza</a>
(...)
<a name="nazwa_etykiety">(opis etykiety)</a>
lub
<a name="nazwa_etykiety">(opis etykiety)</a>
(...)
<a href="#nazwa_etykiety">opis odsyłacza</a>
2. Etykieta zdefiniowana na innej stronie
<a href="
ś
cie
ż
ka dost
ę
pu lub adres internetowy#nazwa_etykiety">opis odsyłacza</a>
UWAGA! Na podanej stronie musi zostać zdefiniowana etykieta - polecenie:
<a name="nazwa_etykiety">(opis etykiety)</a>
We wszystkich przypadkach
<a name="nazwa_etykiety">...</a>
oznacza etykietę, do której nastąpi
przeniesienie, po kliknięciu odsyłacza
<a href="(
ś
cie
ż
ka dost
ę
pu)#nazwa_etykiety">...</a>
.
Polecenie powoduje przejście do innego miejsca (etykiety) na tej samej lub innej stronie. Zasady wpisywania
ś
cieżki dostępu są takie same jak w przypadku odsyłacza do podstrony. Należy jedynie pamiętać, że nazwa etykiety
w poleceniu odsyłacza:
<a href="#...
oraz w definicji etykiety:
<a name="...
musi być bezwzględnie
taka sama (włączając w to wielkość liter), jedynie w odsyłaczu nazwę należy poprzedzić znakiem
#
(krzyżyk)!
Można również zauważyć, że kolejność wpisywania odsyłacza
<a href="#...
oraz etykiety
<a name="...
na stronie jest dowolna, tzn. etykieta może znajdować się wcześniej niż odsyłacz do niej (powodując np.
przeniesienie na samą górę strony). Dodatkowo opis etykiety nie jest konieczny (ale konieczny jest opis odsyłacza,
bo w przypadku gdy go nie podamy, odsyłacz nie pojawi się na ekranie).
Na stronach WWW bardzo często umieszcza się etykiety bez opisu (ale należy pamiętać o zamknięciu znacznika)
. Chociaż zakładka taka nie jest widoczna na ekranie, to znajduje się w kodzie źródłowym strony i można się do
niej odnosić.
Etykietę można również utworzyć, stosując atrybut
id="identyfikator"
. Różnica polega na tym, że atrybut
ID można użyć w stosunku do prawie wszystkich znaczników (oprócz: BASE, HEAD, HTML, META, SCRIPT,
STYLE, TITLE).
UWAGA! Bardzo ważne: w nazwach etykiet lepiej nie używać:
wielkich liter
znaków, np.:
\ / : * ? " < > |
Strona 7
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
spacji (jeśli musisz, w zamian używaj podkreślnika "
_
")
polskich liter (ą
,
ć
,
ę
, ł,
ń
...
itd.)
Dodatkowo należy bezwzględnie pamiętać, że na tej samej stronie nie mogą się znajdować dwie identyczne
etykiety! Można natomiast umieścić takie same etykiety na różnych stronach.
Przykład:
Odsyłacz pierwszego rodzaju (do etykiety "#do_adresu_internetowego" na tej stronie):
Do adresu internetowego
Odsyłacz drugiego rodzaju (do etykiety "#paragraf" na stronie "tekst.html" - spójrz na pasek stanu przeglądarki po
wskazaniu odsyłacza myszką):
Paragraf
Do adresu internetowego
(w obrębie całego Internetu)
<a href="http://adres strony">opis</a>
W miejsce "adres strony" należy podać pełny adres internetowy strony, do której chcemy się przenieść (np.:
www.onet.pl
).
Adres strony internetowej zawsze musi rozpoczynać się od
http://
Odsyłacz taki jest przydatny, jeśli chcemy umieścić w swoim serwisie tzw. linki do dowolnych stron w obrębie
całego Internetu. Jeśli surfując w sieci, trafimy na jakąś ciekawą stronę, możemy skopiować jej adres (z paska
adresu przeglądarki) i umieścić w odsyłaczu. Dzięki temu wszyscy użytkownicy odwiedzający naszą witrynę, będą
mogli przenieść się bezpośrednio do wskazanej strony, bez potrzeby wpisywania jej adresu.
Przykład:
Odsyłacz do portalu internetowego onet.pl
Odsyłacz pocztowy
(e-mail)
<a href="mailto:adres e-mail">opis</a>
gdzie jako "adres e-mail" należy podać adres poczty elektronicznej osoby, do której ma zostać wysłany list (np.:
jan_kowalski@example.com
).
Dzięki temu odsyłaczowi, użytkownicy oglądający Twoją stronę, będą mogli wysłać list e-mail pod adres podany w
poleceniu. Po kliknięciu takiego odnośnika, list nie zostanie wysłany natychmiastowo, lecz nastąpi otwarcie
domyślnego programu pocztowego użytkownika (np. Outlook Express), w którym będzie on mógł wpisać treść
Strona 8
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
listu, a potem go wysłać do wskazanego adresata, którego e-mail pojawi się automatycznie. Jeśli podasz swój
własny adres, będziesz w stałym kontakcie z użytkownikami odwiedzającymi Twój serwis.
Przykład:
Tutaj możesz wysłać list do mnie (tylko proszę, jeśli nie masz nic konkretnego do napisania, nie przysyłaj mi
pustych listów :-)
Wyślij list do autora kursu HTML
Pamiętaj, że podanie swojego adresu na stronie WWW, może spowodować, że zaczną do Ciebie przychodzić
niechciane wiadomości - reklamówki (tzw. spam). Dobrym pomysłem może być założenie sobie darmowego konta
pocztowego w dowolnym portalu internetowym i podanie adresu takiego konta na swojej stronie - darmowe konto
zawsze można zmienić. Zakładając stronę WWW na darmowym serwerze, często dostajemy również konto e-mail.
Wtedy można z niego skorzystać.
Ochrona adresu e-mail
Aby zabezpieczyć się przed tzw. żniwiarkami (ang. harvesters) - czyli specjalnymi programami, które
automatycznie gromadzą adresy e-mail, umieszczone na stronach WWW - można posłużyć się skryptem. Zamiast
typowego odsyłacza pocztowego, umieść na stronie:
<script type="text/javascript">
// <![CDATA[
var uzytkownik = 'jan_kowalski';
var domena = 'example.com';
var dodatkowe = '?subject=Temat listu&body=Napisz co%9C:%0A';
var opis = 'Wy
ś
lij do mnie list';
document.write('<a hr' + 'ef="mai' + 'lto:' + uzytkownik + '\x40' + domena + dodatkowe + '">');
if (opis) document.write(opis + '<'+'/a>');
else document.write(uzytkownik + '\x40' + domena + '<'+'/a>');
// ]]>
</script>
Przy czym wyróżnione wartości oznaczają:
jan_kowalski
Pierwszy człon adresu, znajdujący się przed znakiem
@
(np.
jan_kowalski@example.com
)
example.com
Drugi człon adresu, znajdujący się po znaku
@
(np.
jan_kowalski@example.com
)
?subject=Temat listu&body=Napisz co%9C:%0A
Dodatkowe parametry (patrz poniżej). Zwróć szczególną uwagę, że parametry rozpoczynają się od pytajnika
Wyślij do mnie list
Opis odsyłacza, który pojawi się na ekranie
Dwie ostatnie wartości nie są wymagane, tzn. można ich nie podawać.
Wadą stosowania skryptu zamiast zwykłego odsyłacza pocztowego jest to, że jeśli przeglądarka użytkownika nie
obsługuje skryptów JavaScript, nie zobaczy on żadnego odnośnika i nie będzie się mógł z Tobą skontaktować. Na
Strona 9
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
szczęście znacząca większość używanych dzisiaj przeglądarek internetowych, bez trudu sobie z tym radzi, dlatego
ryzyko błędu nie jest takie duże.
Uwaga! Jeśli zdecydujesz się na wykorzystanie skryptu, musi on zastąpić wszystkie zwykłe odsyłacze pocztowe,
na wszystkich stronach serwisu. Pozostawienie chociaż jednego z nich sprawi, że sposób ten straci sens i nie spełni
swojego zadana!
Dodatkowe parametry odsyłacza pocztowego
Możliwe jest także podanie odsyłacza pocztowego na inne sposoby:
1. List e-mail będzie miał podany przez nas tytuł
<a href="mailto:adres e-mail?subject=tytuł listu">opis</a>
2. Kopia listu będzie wysłana do podanej osoby
<a href="mailto:adres e-mail?cc=adres e-mail gdzie wysła
ć
kopi
ę
">opis</
a>
3. Ukryta kopia (żaden inny odbiorca listu nie zobaczy adresu podanego w bcc)
<a href="mailto:adres e-mail?bcc=adres e-mail gdzie wysła
ć
ukryt
ą
kopi
ę
">opis</a>
4. W treści listu pojawi się podany tekst
<a href="mailto:adres e-mail?body=tu wpisz tekst">opis</a>
5. List zostanie wysłany do kilku podanych adresatów
<a href="mailto:pierwszy adres e-mail;drugi adres e-mail;trzeci adres e-
mail">opis</a>
6. Połączenie powyższych elementów
<a href="mailto:pierwszy adres e-mail;drugi adres e-mail;trzeci adres e-
mail?subject=tytuł listu&cc=adres e-mail gdzie wysła
ć
kopi
ę
&bcc=adres e-mail gdzie wysła
ć
ukryt
ą
kopi
ę
&body=tutaj
wpisz tre
ść
listu">opis</a>
UWAGA! Jeśli w powyższych parametrach występują znaki:
&
(ampersand - angielskie "and"),
"
(cudzysłów),
%
(procent) albo chcemy wstawić znak nowej linii (użycie Enter nic nie da), należy zamiast nich wpisać
odpowiednio:
%26
,
%22
,
%25
oraz
%0A
.
Dodatkowo (dotyczy to przede wszystkim systemu Windows) jeśli w dokumencie została użyta strona kodowa
iso-8859-2
, zamiast polskich liter mogą pojawić się zupełnie nieprzewidziane znaki. Na dodatek istnieją
widoczne różnice kodowania znaków np. między Windows 98 a Windows XP i praktycznie nie da się dobrać jednej
Strona 10
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
działającej metody zapisu tych liter. Dlatego na dzień dzisiejszy najlepszym rozwiązaniem jest nie używanie
polskich znaków w odsyłaczach pocztowych.
Odsyłacz FTP
<a href="ftp://ftp.adres">opis</a>
Protokół FTP (File Transfer Protocol - Protokół Transmisji Plików) służy do pobierania i wysyłania plików z/do
specjalnych serwerów. Możliwe jest zabezpieczenie połączenia hasłem dostępu lub udostępnienie plików
wszystkim użytkownikom - tzw. logowanie anonymous (adres e-mail jako nazwa użytkownika).
Aby zrealizować na stronie dział "download" - tzn. możliwość pobierania plików przez czytelników - należy się
posłużyć odsyłaczem do podstrony.
Przykład:
ftp://sunsite.icm.edu.pl/pub/
Z podaniem użytkownika (login)
<a href="ftp://u
ż
ytkownik@ftp.adres">opis</a>
Jeżeli do zalogowania wymagane jest hasło, aplikacja FTP poprosi o jego wprowadzanie.
Z podaniem użytkownika (login) i hasła
<a href="ftp://u
ż
ytkownik:hasło@ftp.adres">opis</a>
UWAGA!
To jest BARDZO ważne - przeczytaj dokładnie!
Podanie hasła jest równoznacze z oddaniem pełnego dostępu (do odczytu i zapisu - w tym kasowania plików)
każdemu użytkownikowi, który kliknie na podany link! Dlatego tego typu odnośników nie powinno się
stosować. Zwłaszcza nie stosuj ich podając adres konta FTP, na którym znajduje się Twoja strona WWW!
Komunikatory internetowe
Gadu-Gadu
<a href="gg:numer">opis</a>
Status użytkownika
<img src="http://status.gadu-gadu.pl/users/
status.asp?id=numer&styl=styl" alt="Gadu-Gadu" />
Strona 11
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
gdzie jako styl należy podać liczbę
1
. Jeżeli podamy
2
, zamiast obrazka zostanie zwrócona liczba
odzwierciedlająca status użytkownika:
1
- "niedostępny",
2
- "dostępny",
3
- "zaraz wracam".
Tlen
<a href="tlen://chat|u
ż
ytkownik|">opis</a>
Status użytkownika
<img src="http://status.tlen.pl/?u=u
ż
ytkownik&t=styl" alt="Tlen" />
gdzie jako styl należy podać liczbę
1
,
2
lub
3
.
Jabber
<a href="xmpp:u
ż
ytkownik@serwer">opis</a>
Status użytkownika
<img src="http://edgar.netflint.net/status.php?jid=u
ż
ytkownik@
serwer&type=typ&iconset=ikony" alt="Jabber" />
type
html
- (domyślnie) identyfikator, obrazek statusu i opis statusu
text
- status i opis statusu
image
- obrazek statusu
ikony
Zestaw ikon:
gabber
,
stellar
,
dudes
,
icq
,
licq
,
phpbb
,
invision
,
frickenhuge
Aby status wyświetlał się poprawnie, należy w swoim komunikatorze dodać do kontaktów użytkownika edgar@
jabber.netflint.net po czym go autoryzować.
Jeżeli podany powyżej sposób odczytu statusu nie działa poprawnie, możesz skorzystać z bota Elmer. Pamiętaj, aby
dokładnie wykonać wszystkie instrukcje podane na wymienionej stronie, inaczej wskaźnik statusu nie będzie
działał!
Skype
<a href="skype:u
ż
ytkownik">opis</a>
<a href="skype:u
ż
ytkownik?akcja">opis</a>
akcja
call
- rozmowa głosowa
chat
- rozmowa tekstowa
add
- dodaj do kontaktów
userinfo
- profil użytkownika
voicemail
- poczta głosowa
Strona 12
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
sendfile
- wyślij plik
Status użytkownika
<img src="http://mystatus.skype.com/ikony/u
ż
ytkownik" alt="Skype" />
gdzie jako ikony należy podać zestaw ikon:
smallicon
,
mediumicon
,
smallclassic
,
bigclassic
,
balloon
.
Aby status wyświetlał się poprawnie, należy w ustawieniach komunikatora zaznaczyć opcję:
Narzędzia/Opcje/Prywatność/Pozwól na wyświetlanie mojego statusu.
ICQ
<a href="icq:numer">opis</a>
Status użytkownika
<img src="http://web.icq.com/whitepages/online?icq=numer&img=obrazek"
alt="ICQ" />
gdzie jako obrazek należy podać liczbę od
1
do
25
.
AIM
<a href="aim:goim?screenname=u
ż
ytkownik&message=wiadomo
ść
">opis</a>
Status użytkownika
<img src="http://big.oscar.aol.com/u
ż
ytkownik?on_url=http://www.aim.com/
remote/gr/MNB_online.gif&off_url=http://www.aim.com/remote/gr/MNB_
offline.gif" alt="AIM" />
Yahoo! Messenger
<a href="ymsgr:sendim?u
ż
ytkownik">opis</a>
Status użytkownika
<img src="http://opi.yahoo.com/online?u=u
ż
ytkownik&m=g&t=typ" alt="Yahoo!
Messenger" />
gdzie jako typ należy podać liczbę
0
,
1
lub
2
.
Inne
Odsyłacz do grup dyskusyjnych
Strona 13
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
1. Serwer domyślny:
<a href="news:nazwa grupy">opis</a>
2. Wskazany serwer:
<a href="news://serwer/">opis</a>
3. Wskazana grupa na podanym serwerze:
<a href="news://serwer/nazwa grupy">opis</a>
Grupy dyskusyjne to usługa obsługiwana przez programy pocztowe, pozwalająca wypowiedzieć się na jakiś temat
na forum oraz przeczytać wypowiedzi innych. Od zwykłego chatu różni się tym, że dyskusja nie odbywa się czasie
rzeczywistym, tzn. nie można oczekiwać natychmiastowej odpowiedzi na zadane pytanie.
Przykład:
news:pl.comp.www (serwer domyślny)
news://news.fuw.edu.pl/ (podany serwer)
news://news.fuw.edu.pl/pl.comp.www (wskazana grupa dyskusyjna)
Odsyłacz NNTP
<a href="nntp://adres">opis</a>
NNTP (Network News Tranport Protocol - Sieciowy Protokół Transportu Wiadomości) to protokół, na którym
opierają się grupy dyskusyjne. Możliwe jest podanie odwołania do wybranej grupy bezpośrednio poprzez protokół
NNTP.
Odsyłacz newsrc
<a href="newsrc://adres">opis</a>
Plik
.newsrc
zawiera informacje na temat grupy dyskusyjnej: czy została przez użytkownika zasubskrybowana
oraz które artykuły zostały przeczytane. Dzięki temu można używać kilku programów odczytujących grupy
dyskusyjne bez konieczności ponownego subskrybowania i powtórnego czytania tych samych artykułów.
Odsyłacz telnet
<a href="telnet://adres">opis</a>
<a href="telnet://u
ż
ytkownik@adres">opis</a>
Telnet to usługa, dzięki której możemy połączyć się z innym komputerem i nim sterować (znając komendy Unix'a)
- wymagane jest posiadanie konta. Z uwagi na brak szyfrowania transmisji jest wypierany przez SSH.
Strona 14
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
Odsyłacz SSH
<a href="ssh://adres">opis</a>
<a href="ssh://u
ż
ytkownik@adres">opis</a>
Odpowiednik telnetu z szyfrowaną transmisją.
Bezpieczne połączenie SSL
<a href="https://adres">opis</a>
Protokół SSL (Secure Sockets Layer - Bezpieczna Warstwa Gniazdek) został opracowany przez firmę Netscape
Communications Corporation. Jest używany do przesyłana poufnych danych. Teoretyczne za jego pomocą można
nawiązać połączenie ze zwykłą stroną HTML - analogicznie jak w przypadku odsyłacza do adresu internetowego.
Jednak aby to zrealizować, serwer musi obsługiwać tego typu połączenia, a dodatkowo posiadać własny certyfikat,
dzięki któremu użytkownik może być pewny, że łączy się ze stroną, której żądał, a całą transmisja będzie
szyfrowana. Ponieważ dane są szyfrowane, więc nawet jeśli osoba niepowołana przechwyci je po drodze podczas
przesyłania, nie będzie potrafiła ich odczytać. Nie należy jednak łączyć się w ten sposób z każdym dokumentem
ponieważ szyfrowanie zabiera trochę czasu i strona wczytuje się wolniej. Protokół SSL jest powszechnie stosowany
przez sklepy i banki internetowe.
Niestety nie wszystkie serwery obsługują połączenie SSL. Również starsze przeglądarki internetowe mogą go nie
interpretować (jest obsługiwane przez Internet Explorer oraz Netscape Navigator od wersji 3).
Odsyłacz do skryptu
<a href="javascript:polecenia">opis</a>
Odsyłacz ten, po kliknięciu, spowoduje wykonanie podanych poleceń języka JavaScript.
Po wskazaniu takiego odsyłacza myszką, na pasku stanu przeglądarki mogą pojawić się nieestetyczne napisy. Jeśli
nie chcesz, aby użytkownik widział taką treść, możesz zmienić wpis na pasku statusu, poprzez dodanie atrybutów:
onmouseover="..."
oraz
onmouseout="..."
.
Przykład:
javascript:alert('To jest okno ostrzeżenia')
Odsyłacz WAIS
<a href="wais://adres">opis</a>
WAIS (Wide Area Information Server - Rozproszony Serwer Informacji) to system wyszukiwania tekstów na
zdalnych komputerach z architekturą typu klient-serwer. Z powodu prymitywnego interfejsu oraz bankructwa firmy
będącej twórcą tego protokołu (Thinking Machines z Cambridge), obecnie WAIS jest bardzo rzadko stosowany.
Odsyłacz Gopher
Strona 15
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
<a href="gopher://adres">opis</a>
Pozwala na dostęp do informacji w Kampusowych Rozległych Systemach Informacyjnych (CWIS - Campus-Wide
Information System). Integruje w sobie protokoły takie jak: FTP, telnet czy WAIS. Z uwagi na ograniczoną
multimedialność oraz mało elastyczną i niewygodną strukturę obecnie Gopher jest bardzo rzadko stosowany.
Odsyłacz obrazkowy
Do tej pory przedstawione zostały jedynie odsyłacze tekstowe, tzn. na ekranie był wyświetlany pewien krótki tekst
(opis odsyłacza), po kliknięciu którego, następowało przeniesienie do wskazanego adresu. Łatwo zauważyć, że to
nie wszystkie możliwości, jakie dają odsyłacze. Na większości stron internetowych można spotkać "aktywne"
obrazki, symulujące przyciski. Po kliknięciu, zachowują się one jak zwykły odsyłacz (w istocie są one odsyłaczami)
. Wprowadzenie takich przycisków na stronę jest prostsze niż myślisz - wystarczy pamiętać, że wewnątrz znacznika
odsyłacza (pomiędzy
<a href="...">
a
</a>
) można umieszczać nie tylko tekst, ale również inne znaczniki
- m.in. odpowiadające za zmianę wyglądu tekstu (pogrubienie, pochylenie itd.), czy też wstawienie obrazka. Ważne
jest jedynie, aby nie wstawiać tam elementów wyświetlanych w bloku, ponieważ jest to niedozwolone!
Podstawowy odsyłacz obrazkowy
<a href="adres"><img src="
ś
cie
ż
ka dost
ę
pu do obrazka" alt="tekst
alternatywny" /></a>
gdzie jako "ścieżka dostępu" należy podać lokalizację na dysku, gdzie znajduje się żądany obrazek.
Zasady wpisywania adresu są analogiczne jak w przypadku odsyłaczy do: podstrony, etykiety,
adresu internetowego, poczty e-mail czy dowolnych innych odsyłaczy (w zależności od wybranego typu odsyłacza).
Odsyłacz ten zostanie uruchomiony, gdy klikniemy myszką obrazek, do którego podajemy ścieżkę dostępu. Dzięki
niemu możemy stworzyć np. efektowne przyciski odsyłaczowe w menu strony.
Obrazki przycisków najlepiej zapisywać w formacie GIF, większe zdjęcia - JPG. Jeśli nie masz zacięcia
artystycznego, nie musisz samodzielnie rysować wszystkich grafik. W Internecie na pewno znajdziesz wiele stron,
gdzie możesz darmowo pobrać gotowe przyciski.
Tekst alternatywny (atrybut
alt="..."
dla znacznika
<img />
) może pojawić się w "dymku" narzędziowym
po wskazaniu obrazka myszką (Microsoft Intetnet Explorer). Jest to jednak przede wszystkim informacja dla
przeglądarek tekstowych, które nie wyświetlają grafiki. Dzięki temu również w takich przeglądarkach możliwe
będzie używanie odsyłacza obrazkowego, chociaż grafika nie zostanie wyświetlona.
Jeżeli nie podasz tekstu alternatywnego (atrybut
alt="..."
dla znacznika
<img />
) dla obrazka w
odsyłaczu, użytkownicy z przeglądarkami tekstowymi albo z wyłączonym wyświetlaniem obrazów mogą mieć
utrudnioną lub wręcz uniemożliwioną nawigację w takim menu!
Przykład:
Kliknij na tym przycisku:
Aby usunąć obramowanie wokół obrazka, należy wpisać:
Strona 16
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
<a href="..."><img src="..." border="0" alt="tekst alternatywny" /></a>
Przykład:
Atrybut BORDER jest zdeprecjonowany przez specyfikację HTML 4.01 - zaleca się stosowanie stylów.
Rozszerzony odsyłacz obrazkowy (mapa odsyłaczy)
<img src="
ś
cie
ż
ka dost
ę
pu do obrazka" alt="tekst alternatywny" usemap="#
nazwa_mapy" />
<map id="nazwa_mapy" name="nazwa_mapy">
<area shape="kształt" coords="współrz
ę
dne" href="adres" alt="tekst
alternatywny" />
<area shape="kształt" coords="współrz
ę
dne" href="adres" alt="tekst
alternatywny" />
(...)
</map>
nazwa_mapy
Dowolny tekst, byleby był on taki sam w pierwszej i w drugiej linii, a dodatkowo w pierwszym wierszu musi
być poprzedzony znakiem krzyżyka (
#
). Na jednej stronie nie mogą się znajdować dwie mapy o takiej samej
nazwie!
(...)
Dalsze polecenia typu:
<area shape="kształt" coords="współrz
ę
dne" href="adres"
alt="tekst alternatywny" />
, które stworzą następne aktywne pola na obrazku.
kształt
Kształt obszaru w mapie odsyłaczy:
"
rect
" - pole ograniczone prostokątem
"
poly
" - pole ograniczone wielokątem nieregularnym
"
circle
" - koło
współrzędne
1. "
xp,yp, xk,yk
" - w przypadku prostokąta (
rect
):
xp
- współrzędna pozioma lewego-górnego wierzchołka prostokąta
yp
- współrzędna pionowa lewego-górnego wierzchołka
xk
- współrzędna pozioma prawego-dolnego wierzchołka prostokąta
yk
- współrzędna pionowa prawego-dolnego wierzchołka
2. "
x1,y1, x2,y2, x3,y3...
" - w przypadku wielokąta (
poly
):
"
xn,yn
- współrzędne poziome i pionowe kolejnych wierzchołków wielokąta
3. "
x,y, r
" - w przypadku koła (
circle
):
"
x,y
" - współrzędne środka
"
r
" - długość promienia
Strona 17
Kurs HTML - HTML - Odsyłacze
2008-02-07 18:45:46
http://www.kurshtml.boo.pl/html/odsylacze.print.html
We wszystkich przypadkach współrzędne są liczone od lewego górnego wierzchołka obrazka, który stanowi
punkt zerowy układu współrzędnych.
Po wywołaniu tej komendy, zostanie wczytany obrazek o podanej ścieżce dostępu. Następnie będzie on podzielony
na kilka pól (w sposób niewidoczny), z których każde będzie przyporządkowane oddzielnemu odsyłaczowi. Dzięki
temu na tylko jednym rysunku możemy umiejscowić więcej niż jeden odnośnik.
Wiele edytorów (X)HTML posiada wbudowany generator mapy odsyłaczy, dzięki któremu można w prosty i
szybki sposób określić współrzędnie poszczególnych obszarów, wskazując kolejne punkty myszką na
wyświetlonym obrazku.
UWAGA! Wielu użytkowników Internetu wyłącza wyświetlanie grafiki na stronach, aby przyspieszyć
wczytywanie. W takim przypadku praktycznie nie będą oni mogli przenieść się do miejsc wskazanych na
obrazkowej mapie odsyłaczy.
Z tego powodu warto również umieścić gdzieś zwykłe odsyłacze hipertekstowe, prowadzące do tych samych
dokumentów. Można także zastosować odnośnik do strony alternatywnej - dla przeglądarek które nie wyświetlają
grafiki. Ponadto tekst alternatywny jest informacją dla przeglądarek tekstowych, które nie wyświetlają grafiki.
Przykład:
Aby usunąć obramowanie wokół obrazka, należy podać atrybut
border="0"
dla znacznika
<img />
.
Przykład:
Quiz
Sprawdź swoją wiedzę, nabytą w tym rozdziale, rozwiązując testowy QUIZ.