Niniejszy ebook to darmowa wersja promocyjna,
nie przeznaczona do sprzedaży, dołączana do drukowanej
książki o tym samym tytule.
Nr zamówienia:
568434
Nr Klienta:
646052
Data realizacji zamówienia:
2009-10-13 22:23:40
Niniejsza publikacja, ani żadna jej część, nie może być kopiowana,
ani w jakikolwiek inny sposób reprodukowana, powielana, ani
odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody
wydawcy. Zabrania się jej publicznego udostępniania w Internecie,
oraz odsprzedaży zgodnie z
regulaminem Wydawnictwa Złote Myśli
© Copyright for Polish edition by
Data: 13.05.2008
Tytuł: Sekrety samokształcenia
Autor: Jadwiga Płocka
Wydanie II
ISBN: 978-83-7582-524-4
Projekt okładki:
Korekta: Anna Popis-Witkowska
Skład: Marcin Kwapuliński
Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli Sp. z o.o.
ul. Daszyńskiego 5
44-100 Gliwice
Wszelkie prawa zastrzeżone.
All rights reserved.
SPIS TREŚCI
.............................................................................................5
....................................................................................................................5
...................................................................................................11
II WPROWADZENIE – KILKA PODSTAWOWYCH POJĘĆ
...............12
.................................................................................12
...................................................................................................13
..................................................................................14
............................................................................................15
.....................................................................................................15
.........................................................................................17
................................................................................................18
.............................................................................................19
..............................................................................20
............................................................................20
......................................................................................................22
Kształcić się? – dlaczego? Jaki to ma sens – tyle wysiłku? Po co?
..................24
III DLACZEGO CZŁOWIEK DOROSŁY POWINIEN SIE UCZYĆ?
......25
...................................................35
Jakie znaczenie może mieć samokształcenie?
..................................................37
Przystąp do procesu decyzyjnego!
....................................................................39
W jaki sposób chcę zrealizować zamierzony cel?
.............................................43
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
..............................45
....................................................59
Model kształcenia przez całe życie
....................................................................60
Rola i funkcje nauczyciela konsultanta i słuchacza
..........................................63
Konsultacje, konferencje, sesje
.........................................................................67
.........................................................................................69
.........................................................................71
Model sesji przedegzaminacyjnej
.................................................................75
Jak sporządzać notatki na konsultacjach, na co zwracać uwagę?
....................77
...........................................................................80
................................................................................83
.....................................................................................85
Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
...............................................88
VI JEŚLI E-LEARNING – TO W JAKI SPOSÓB UCZYNIĆ GO
SKUTECZNYM?
...............................................................................94
........................................................................................95
Dlaczego ważna jest konsekwencja w działaniu?
.............................................97
Portal edukacyjny; Platforma edukacyjna – kontakty z
.........101
.........................................................................................107
.......................................................................115
.................................................................................119
.................................................................................121
„…to żaden powód nic nie robić tylko dlatego,
że nie można zrobić wszystkiego…”
Iwan Turgieniew
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
I Wstęp
●
str.
5
I WSTĘP
I WSTĘP
Witaj!
W XVI w. czeski myśliciel Commenius stwierdził, że nigdy nie jest za
późno na naukę.
Kształcenie przez całe życie to inaczej kształcenie ustawiczne
(continuing education). Jego celem jest ciągłe dokształcanie
zawodowe, podążające za rozwojem techniki i technologii. Ten
sposób kształcenia staje się konieczny z trzech powodów: w wyniku
postępu technologicznego, starzenia się wiedzy, konkurencji na
rynku oraz kurczącego się rynku pracy, a więc bezrobocia.
Odświeżanie i uzupełnianie wiedzy jest konieczne, aby utrzymać
odpowiedni poziom profesjonalizmu, zgodny z wymogami klienta.
Tylko przedsiębiorstwa, które wytwarzają produkty wysokiej jakości,
liczą się na rynku (bo jest olbrzymia na nim konkurencja – słabi
giną), a do tego wymagany jest wyspecjalizowany personel i miejsca
pracy są na ogół dostępne tylko dla osób posiadających wysokie
kwalifikacje w poszukiwanej specjalności.
Jeśli jednak myślisz, że dopiero współcześnie zauważyliśmy ten fakt
– to jesteś w błędzie.
Wyobraź sobie, że pierwsze ogłoszenie prasowe o kursach
korespondencyjnych ukazało się w USA w 1700 roku. W Polsce
w 1776 roku na Uniwersytecie Krakowskim podjęto próbę
„listownego kształcenia rzemieślników”. W latach 20. XX w.
rozpoczęło działalność „radio edukacyjne”. Pierwsza telewizja
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Witaj!
●
str.
6
edukacyjna ruszyła w 1945 r. w USA z inicjatywy Uniwersytetu
Stanowego Iowa. W Polsce natomiast w latach 1966–1971 powołano
Politechnikę Telewizyjną, która oferowała program przygotowujący
kandydatów na wyższe uczelnie i materiały pomocnicze dla
studentów.
Inną ciekawostką w tej dziedzinie są uniwersytety transgraniczne,
np. Uniwersytet Południowego Pacyfiku, który powstał w 1968 r.
i jest własnością rządów 12 państw położonych na wyspach Pacyfiku.
Obejmuje on swoim zasięgiem 33 miliony km kwadratowych Oceanu
Spokojnego. Uczelnia ma trzy campusy, a w każdym kraju, w którym
działa Uniwersytet, znajdują się centra egzaminacyjne. Większość
studiów i kursów odbywa się metodą on-line. Innym przykładem jest
Uniwersytet Arktyczny, świadczący usługi edukacyjne mieszkańcom
obszarów położonych poza kołem podbiegunowym z biurem
koordynacyjnym w Rovaniemi – stolicy fińskiej Laponii. Zasoby
dydaktyczne dla tej uczelni przekazują 33 placówki naukowe USA,
Kanady, Danii, Islandii, Finlandii, Norwegii, Rosji i Szwecji. Nauka
oczywiście odbywa się również metodą on-line.
Co z tego wynika?
Wniosek jest jasny i prosty: aby nadążać za zmieniającą się
rzeczywistością, należy uczyć się przez całe życie – czyli
permanentnie. I to wcale nie jest wymysł naszych czasów – jak
widać, zauważono tę konieczność już dużo wcześniej, a dziś uczą się
także ci, których dzielą od uczelni setki kilometrów.
Ponadto rozwój technologiczny, którego jesteśmy świadkami,
niejednokrotnie przekracza nasze wyobrażenia. Pozostaniemy w tyle,
jeśli nie będziemy dotrzymywać kroku. I tu na ratunek przychodzi
nam edukacja, gdyż przygotuje nas do pracy i życia, pozwoli
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Witaj!
●
str.
7
zrozumieć świat, „odświeżyć” wiedzę, nadążyć za zmianami.
Wiadome jest skądinąd, że wysoka technologia, a taką jest
technologia informacyjna, trafia zdecydowanie szybciej do tych,
którzy są lepiej wykształceni.
Zauważ – e-nauczanie staje się przemysłem XXI wieku.
Powszechność i konieczność edukacji jest zauważana i powinna stać
się najwyższym priorytetem w społeczeństwie informacyjnym.
Przedsiębiorcy, inżynierowie i technicy, a także nauczyciele to grupy
ludzi, które nie mogą ignorować faktu, że informacja zaczyna
odgrywać rolę podstawowego i coraz częściej decydującego czynnika
produkcyjnego, stajemy się bowiem Cywilizacją Informacyjną.
Czy Ty jesteś otwarty na wyzwanie, które stawia współczesna
rzeczywistość, czy podejmowałeś próby samokształceniowe?
Uczestniczyłeś w szkoleniach? A może czas pomyśleć
o samokształceniu i samodoskonaleniu?
Warto przemyśleć te zagadnienia i podjąć decyzję.
Chciałabym podzielić się z Tobą moimi doświadczeniami, które
zdobywałam przez długi czas, najpierw jako studentka zaocznych
studiów, a potem jako nauczyciel i konsultant słuchaczy kształcących
się systemem zaocznym. Znam doskonale uczucia porażki
i zniechęcenia, które to dopadały mnie w trakcie nauki, a potem
pracy. Studiując, musiałam dochodzić metodą prób i błędów, szukać
właściwej drogi prowadzącej do efektu końcowego. Nie było bowiem
dostępnych poradników wskazujących jak nauczyć się uczyć
samemu w domu.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Witaj!
●
str.
8
Pamiętam też moje pierwsze kroki w pracy ze słuchaczami.
Uzbrojona w teoretyczną wiedzę chciałam jej jak najwięcej przekazać
słuchaczom. Niestety czas zajęć był ograniczony. Porażka. A tak się
starałam. I ten niedosyt po zajęciach, złość na siebie, że nie tak
powinnam je prowadzić.
Miałam jednak szczęście znaleźć się w zespole niezwykle
doświadczonych nauczycieli konsultantów, którzy bardzo chętnie
dzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem zawodowym. Słowa
wypowiadane przez nich nie były słowami mentorów, ale ludzi,
którym na sercu leżało dobro słuchacza i efektywność jego
kształcenia. Spotkania z nimi pozwalały zyskać więcej niż czytanie
wielotomowych dzieł. To więcej, to była ilość i wartość doświadczeń
ukazujących sposób prowadzenia zajęć, sposób uczenia się słuchacza
dorosłego kształcącego się systemem zaocznym, sporządzania
notatek, pisania prac kontrolnych, kontaktowania się
z konsultantem czy wreszcie przygotowania się do egzaminu
przedmiotowego. Systematyczne spotkania tego zespołu pozwalały
na wyjaśnienie wielu pozornie prostych, a w rzeczywistości
niezwykle trudnych problemów stojących przed uczącym się. I wtedy
dopiero zrozumiałam, jakie błędy popełniałam w trakcie swoich
studiów, a potem w samodzielnym prowadzeniu pierwszych zajęć.
Wracałam zresztą do ich doświadczeń wielokrotnie – pytając
i zawsze uzyskując wyczerpujące odpowiedzi.
To była niezwykła pomoc. Dlatego chciałabym oddać innym to, co
otrzymałam, gdy byłam w potrzebie.
Dlaczego Ci o tym wszystkim opowiadam?
Ponieważ życie jest ciągłym zmaganiem się z przeciwnościami losu
stającymi na naszej drodze i warto być otwartym na doświadczenia
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Witaj!
●
str.
9
innych, aby popełniać jak najmniej błędów – dzisiaj nie ma czasu na
popełnianie błędów.
Sekrety samokształcenia są esencją moich spostrzeżeń, obserwacji
i doświadczeń. Chciałabym, abyś po przeczytaniu tej książki osiągnął
obrany cel, aby poziom Twych aspiracji i motywacji wzrastał wraz
z kontynuowaniem kształcenia. Wizja przyszłości niech Ci doda
odwagi, która będzie stale podniecać płomień motywacji do
osiągania kolejnych celów, jak czyniła to ze mną.
Moim celem jest powiedzieć Ci tyle, ile potrafię, służyć
doświadczeniem, na ile potrafię. Życząc Ci sukcesów w pracy
samokształceniowej, powiem jednocześnie: pamiętaj, że zwycięzcą
jest ten, kto wytrwa do końca.
Tekst podzieliłam na pięć części, zawierając w każdej z nich
najważniejsze informacje i wskazówki. Ponieważ posiadam
wykształcenie techniczne, cechuje mnie ścisłość rozumowania. Nie
będzie zatem tzw. „lania wody”, lecz tekst, w którym każde słowo ma
swoją ważność.
I tak rozmowę z Tobą zaczynam od wprowadzenia Cię w gąszcz pojęć
i definicji, traktując je jako alfabet służący do naszego
porozumiewania. Następnie przybliżam Ci tajniki samokształcenia,
ponieważ ono jest podstawą kształcenia dorosłych. Podaję, oparte na
własnych doświadczeniach, propozycje organizacji tegoż kształcenia,
które możesz modyfikować według własnych potrzeb i wymagań,
masz jednak punkt wyjścia do działań własnych. Kolejna część to
przykład na uczestnictwo w kształceniu z wykorzystaniem oferty
szkoły publicznej lub niepublicznej, organizującej edukację
dorosłych systemem zaocznym. I na koniec słów kilka o e-edukacji,
coraz szerzej wykorzystywanej tak przez uczelnie wyższe, jak i
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Witaj!
●
str.
10
instytucje branżowe w celu organizacji studiów on-line lub e-
szkoleń.
Wszystkie opisane formy kształcenia wymagają umiejętności
organizacji procesu samokształcenia, który jest ich podstawą. Stąd
też proponuję, abyś bardzo uważnie przeczytał tę część, która
traktuje o samokształceniu – wszystkie informacje tam zawarte
przydadzą się, bez względu na to, jaką formę kształcenia obierzesz. A
że obierzesz, to nie mam co do tego najmniejszej wątpliwości.
Współczesna rzeczywistość bombarduje nas wciąż nowinkami
technologicznymi, stajemy się społeczeństwem żądnym informacji.
Zatem stać w miejscu bez zainteresowania się tym, co się wokół nas
dzieje, to jakby cofać się w czasie. Dzisiaj każde dziecko – od
najmłodszych lat – stara się podążać za informacją, a więc my,
dorośli, nie możemy pozostać w tyle, bo cóż dziecku odpowiemy na
jego pytania? Przygotujmy się więc do nowych ról!
I na koniec – chciałabym przeprosić wszystkie Panie czytające tę
pozycję. Ten tekst jest kierowany tak do kobiet, jak i do mężczyzn.
Użyłam końcówek pojedynczych w rodzaju męskim nie dlatego, że
chcę rozmawiać tylko z mężczyznami, ale jedynie dla lepszej
przejrzystości tekstu nie zastosowałam łamańców w stylu
„otrzymałam/em”. Mam nadzieję, że Panie mi wybaczą i z równą co
mężczyźni ciekawością tekst ten przeczytają. Tym bardziej w to
wierzę, iż jak moje doświadczenie zawodowe wskazuje, kobiety są
bardzo otwarte na kształcenie, bardzo zmotywowane i bardzo
systematyczne.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Podziękowania
●
str.
11
Podziękowania
Pisząc ten tekst wielokrotnie przywoływałam w pamięci słowa osób,
dzięki którym osiągałam zakładane cele. Dlatego też kieruję do mgr
mgr Krystyny Gutsze, Lucyny Rejmanowskiej, Ireny Zaleskiej, dr.
Leszka Zaleskiego i mgr Danuty Zawadzkiej podziękowania za to, że
pojawili się na mojej drodze życiowej i dzielili się ze mną swym
doświadczeniem dydaktycznym. Za to, że dali mi to, co najważniejsze
– motywację do pracy nad sobą. Byli drogowskazem w labiryncie
kształcenia dorosłych i samokształcenia.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
II Wprowadzenie – kilka podstawowych pojęć
●
str.
12
II WPROWADZENIE – KILKA
II WPROWADZENIE – KILKA
PODSTAWOWYCH POJĘĆ
PODSTAWOWYCH POJĘĆ
Kilka podstawowych pojęć
Wszyscy nie lubimy definicji, mogę Cię zapewnić, że nie musisz się
ich uczyć na pamięć. Warto natomiast je przeczytać i potraktować
jako alfabet sprzyjający łatwemu porozumiewaniu się.
Zacznijmy od kilku definicji i ogólnego omówienia zagadnień
związanych z edukacją. Pozwoli to zrozumieć treść występującą
w kolejnych rozdziałach.
Dotychczasowa praktyka edukacyjna zdominowana jest
kształceniem formalnym, czyli systemem kształcenia od przedszkola
do uniwersytetu, prowadzonym w budynku szkolnym metodami
tradycyjnymi. Zmiany na rynku pracy, wprowadzanie nowych
technologii, szczególnie technologii informacyjnej, nowych zawodów
i specjalności powoduje, że stopniowo wzrasta znaczenie kształcenia
ustawicznego – przez całe życie.
Edukacja ustawiczna rozumiana jest jako proces, w którym traktuje
się komplementarnie kształcenie formalne, nieformalne
i incydentalne, będące rezultatem codziennej aktywności człowieka,
oddziaływania na niego środowiska i wszechobecnych mediów.
Znanych jest kilka modeli kształcenia. Pośród nich najbardziej
znaczącą pozycję zajmuje model stacjonarny – tradycyjny (nauka
odbywa się w klasie budynku szkolnego), model zdalny
synchroniczny i zdalny asynchroniczny, w których nauka jest
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
13
możliwa na odległość dzięki zastosowaniu odpowiednich metod,
technik i narzędzi.
Słowa kluczowe:
●
Andragogika
●
Kształcenie ustawiczne
●
Samokształcenie
●
Samodoskonalenie
●
Samoocena
●
Samokontrola
●
Samodyscyplina
●
Kształcenie na odległość
●
Technologia informacyjna
●
E-learning
W literaturze przedmiotu występuje zgiełk pojęciowy, występują
różne mniej lub bardziej ogólne definicje wymienionych pojęć. Dla
naszych potrzeb przyjmijmy definicje ogólne, ale jednocześnie
wyjaśniające nam sedno zagadnienia.
Andragogika
Jest to teoria oświaty dorosłych. Stanowi dział pedagogiki, zajmujący
się zagadnieniami związanymi z procesem wychowywania ludzi
dorosłych. Jej znaczenie wzrasta wraz z upowszechnieniem się
modelu kształcenia przez całe życie.
Obiektem zainteresowania andragogiki są osoby dorosłe podlegające
działaniu oświaty, które posiadają określony stosunek do życia,
charakteryzują się równowagą wewnętrzną, są bardzo zróżnicowane
pod względem wykształcenia. Posiadają twórczą wyobraźnię,
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
14
wyrobiony krytycyzm wobec środowiska, posiadają większy niż
młodzież zakres wiedzy, natomiast mniej sprawną pamięć.
Kształcenie ustawiczne
Spotkasz w literaturze pojęcia zamienne, m.in. uczenie się przez całe
życie, kształcenie permanentne lub ang. lifelong learning,
continuing training.
Przyjmijmy przyjęte w Strategii Rozwoju Kształcenia Ustawicznego
do Roku 2010 określenie, że jest to „proces ciągłego doskonalenia
zasobu wykształcenia i kwalifikacji oraz ciągłej adaptacji
intelektualnej, psychicznej i profesjonalnej do przyspieszonego
rytmu zmienności, który jest znamieniem współczesnej cywilizacji
(Smela, 1997)”
oraz
„kompleks procesów oświatowych:
formalnych, nieformalnych i incydentalnych, które niezależnie od
treści, poziomu i metod umożliwiają uzupełnienie wykształcenia
w formach szkolnych, dzięki czemu osoby dorosłe rozwijają swoje
zdolności, wzbogacają wiedzę, udoskonalają kwalifikacje
zawodowe lub zdobywają nowy zawód, zmieniają swoje
postawy” (UNESCO – Nairobi 1976).
Ustawicznie, zatem całe życie. Najpierw formalnie od przedszkola do
studiów i dalej poprzez studia podyplomowe, kursy, szkolenia,
a także samokształcenie i samodoskonalenie zdobywasz niezbędne
do prawidłowego funkcjonowania w życiu dorosłym informacje,
korzystając z różnych technik i narzędzi.
1
Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do Roku 2010, MENIS, 2003
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
15
Samokształcenie
W literaturze spotkasz się z wieloma określeniami tegoż procesu,
m.in. autoedukacja, samoedukacja, samonauczanie, samokierowane
kształcenie itp. My pozostańmy przy podanej przez J. Półturzyckiego
definicji:
„Samokształcenie zatem należy rozumieć jako proces uczenia się
prowadzony świadomie z możliwością wykorzystania różnych
form pomocy innych osób lub instytucji. Jest to proces
samodzielnie prowadzonego uczenia się, którego cele, treść, formy,
źródła i metody dobiera i ustala osoba ucząca się”.'
Samokształcenie jest kluczowym procesem występującym w edukacji
permanentnej. To narzędzie pozwalające nam na zdobycie
potrzebnej wiedzy, umiejętności i kwalifikacji, ale też przyczyniające
się do ciągłej nauki, ciągłego rozwoju oraz przechodzenia na wyższy
poziom „wtajemniczenia”. Uczysz się samodzielnie właśnie tego, co
jest Ci w tej chwili potrzebne i niezbędne. Naukę podejmujesz – bo
chcesz wiedzieć więcej na interesujący Cię temat, chcesz być lepszy
w
określonej dziedzinie
. Stajesz się poszukiwaczem przydatnej
informacji.
Samoocena
Samoocena to postawa wobec samego siebie, zwłaszcza wobec
własnych możliwości oraz innych cech wartościowych społecznie.
W zależności od subiektywnej oceny i emocjonalnego stosunku do
własnych cech, samoocena może być pozytywna lub negatywna. Taki
bilans emocjonalny określany jest jako poziom samooceny,
rozumiany najczęściej jako emocjonalny aspekt postawy wobec
2
J. Półturzycki, Dydaktyka dla nauczycieli, Wyd. Novum, Płock 2002.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
16
siebie; natomiast poznawczy aspekt samooceny określa się jako
„pojęcie samego siebie” (self-concept).
Termin „negatywna samoocena” w języku potocznym rozumiany
jest jako „poczucie niższości”, a termin „pozytywna samoocena” jako
„pewność siebie”.
Poziom samooceny jest wypadkową dwóch czynników:
1. dotychczasowych rezultatów (powodzeń lub niepowodzeń)
w podejmowanych działaniach;
2. określonych standardów poznawczych, które są układem
odniesienia przyjmującym postać ideałów, wzorców osobowych
i oczekiwań innych osób (np. rodziców, przyjaciół); standardy te
stanowią kryterium subiektywnej oceny własnych doznań
i decydują ostatecznie o wyniku bilansu, o tym, czy rezultaty
działań zostaną ocenione przez Ciebie jako sukcesy, czy też
porażki.
Z poziomem samooceny związana jest jej chwiejność lub stabilność.
Cechy te odnoszą się do stopnia zmian w poziomie samooceny pod
wpływem doraźnie osiąganych sukcesów lub porażek (co zazwyczaj
wiąże się z pozytywnymi lub negatywnymi ocenami rezultatów
naszych działań, wyrażanymi przez inne osoby). Duża chwiejność
samooceny występuje często u osób znerwicowanych, mających z
reguły obniżoną samoocenę.
Sukces dla każdego z nas może oznaczać co innego. Jednak bez
względu na naszą jego definicję, aby go osiągnąć, niezbędna jest
motywacja do działania i samodoskonalenie, czyli ciągła praca nad
sobą.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
17
Możesz w swym życiu osiągnąć wiele. Pod warunkiem jednak, że
uwierzysz w swoją wartość i nie pozwolisz, by kierowały Tobą
kompleksy. Kompleksy bowiem nie tylko psują samopoczucie, ale też
sprawiają, że poddajemy się. Skoro czujemy się gorsi od innych, to
nie staramy się osiągnąć zbyt wiele. Każdą, nawet najdrobniejszą,
krytykę odbieramy jako potwierdzenie swoich obaw i jeszcze bardziej
zamykamy się w sobie; nie podejmujemy żadnych nowych wyzwań,
dlatego że nie chcemy uwierzyć w ich powodzenie. W efekcie
rezygnujemy z działań i na własną prośbę zostajemy w tyle.
Zatem umiejętność dokonywania samooceny, a także wyzwalanie
pozytywnej samooceny, ma istotny wpływ na sukces
samokształcenia.
Samodoskonalenie
Jest to bardzo ważne działanie w życiu każdego z nas.
Samodoskonalenie należy rozumieć jako ciągłą pracę nad sobą, nad
zmianą dotychczasowych przyzwyczajeń, usuwaniem kompleksów,
pokonywaniem barier. Jeśli poznałeś siebie, znasz swoje słabe
i mocne strony, umiesz określić poziom samooceny – to już prosta
droga do podjęcia samodoskonalenia. Docierasz do sedna problemu,
czyli do tego, co przeszkadza Ci być zadowolonym z siebie, i za
pomocą różnego typu ćwiczeń, uzbrojony w cierpliwość, doskonalisz
swoje cechy.
Jeśli wiesz, co psuje Ci samopoczucie, i chcesz to zmienić, a nie wiesz
jak, wejdź na stronę
www.akdemiawiedzy.com/psychologia.html
znajdziesz tam wiele ciekawych ćwiczeń i porad, dzięki którym
nauczysz się siebie cenić, uwierzysz w siebie i swoje możliwości.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
18
Samokontrola
Samokontrola to umiejętność kontrolowania swoich emocji
i zachowań. Człowiek kontroluje sam siebie, np. pracownik – własne
stanowisko pracy, efektywność realizowanych zadań, przyczyny
pojawiających się odchyleń w jakości wykonanego zadania,
terminowość, podejmuje inicjatywy zmierzające do korygowania
tejże realizacji. Takie rozumienie pojęcia można w całości przenieść
na pole działań samokształceniowych. Uczysz się sam, kontrolujesz
wykonanie zadań, terminy wykonania i osiągnięte efekty.
Spotkasz się też z określeniem automonitoring, czyli
samoobserwacja i umiejętność dostosowania się. Procesy
samokontroli są rodzajem psychologicznej regulacji działania.
Specyficzne dla nich jest to, iż są nieautomatyczne, nakierowane na
modyfikację niepożądanych czynności człowieka. Procesy
samokontroli złożone są z motywacji do samokontroli i umiejętności
kontrolowania się. Podstawową rolę odgrywają w nich mechanizmy
świadomości. Samokontrola jest możliwa dzięki temu, że człowiek
jest zdolny zdawać sobie sprawę z własnego zachowania,
przeżywanych emocji i oczekiwań społecznych, jest w stanie
umysłowo je opracowywać i porównywać z informacjami
zakodowanymi w posiadanym systemie poznawczym. Człowiek
samokontrolujący się jest człowiekiem świadomym – poznawczo
kontrolującym siebie, otaczający świat, przebieg własnego działania.
Bez silnego poczucia potrzeby samokontroli narażony jest na
utrwalanie choćby raz popełnionych błędów w życiu i pracy
zawodowej.
Czytając dalsze rozdziały, dostrzeżesz istotną wartość i potrzebę
stosowania samokontroli w procesie samokształcenia.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
19
Samodyscyplina
Samodyscyplina oznacza konkretny cel, do którego tak długo
będziesz zmierzać, aż go osiągniesz. Samodyscyplina oznacza, że
Twój cel ma najwyższą rangę. Samodyscyplina oznacza także, że
jesteś w stanie z wielu rzeczy po drodze zrezygnować, aby cel ten
osiągnąć.
W życiu robimy bardzo wiele rzeczy odruchowo, tzn. wykonujemy je
stale, w ten sam sposób, w tym samym czasie. Przyzwyczajenia te
trudno zmienić. Z drugiej strony jednak przyzwyczajenia porządkują
nasze życie, dają nam poczucie ładu. Dobre przyzwyczajenia (np.
codziennie oznaczony czas przeznaczony na określone ćwiczenia)
pozwoliły wielu osobom uzyskać różnego typu sprawności, np.
szybkiego czytania, doskonalenie obcego języka itp.
Na pewno zdarza Ci się, że odkładasz na jutro bardzo ważne zadanie,
które koniecznie chciałeś wykonać dzisiaj. Jesteś zły na siebie? A co
złości Cię bardziej? Czy to, że zadanie nie zostało wykonane, czy
może to, że nie wykazałeś dostatecznej dyscypliny, żeby je wykonać?
Spróbuj niektóre swoje przyzwyczajenia zmienić. Nie jest to wcale
łatwe, bo wymaga czasu i dużo trudu, ale zawsze opłaca się. Nie
próbuj oczywiście od zaraz zmienić całego Twojego dotychczasowego
sposobu życia, bo to się nie uda. Określ natomiast konkretnie, które
przyzwyczajenie chcesz zmienić, skoncentruj się całkowicie na tej
zmianie i powtarzaj nowy sposób zachowania tak często, jak to jest
tylko możliwe. Nie zapominaj przy tym, że próbujesz zmienić coś, co
było być może od lat Twoim przyzwyczajeniem, zwykłym
postępowaniem – bądź konsekwentny w działaniu, ale nie załamuj
się przy pierwszych niepowodzeniach. Powtarzaj dalej.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
20
W każdym Twoim życiowym działaniu niezbędna jest
samodyscyplina, bez niej nie ma sukcesu. Bądź przy tym cierpliwy
i konsekwentny, bo właśnie samodyscyplina jest kluczem do
sukcesu.
Kształcenie na odległość
Dla nazywania tego rodzaju procesu dydaktycznego stosowane są
różne terminy: edukacja niestacjonarna, kształcenie na odległość,
kształcenie zdalne, ang. distance education, distance learning,
distance teaching, teleteaching, multimedia.
Kształcenie na odległość umożliwia kontynuowanie nauki, na
wszystkich poziomach edukacji, z wykorzystaniem Internetu,
telewizji, technik multimedialnych, komputera. Jest realizowane
dzięki Uniwersytetom Otwartym, Uniwersytetom Wirtualnym.
Początki kształcenia na odległość sięgają połowy XIX wieku.
Edukacja na odległość charakteryzuje się następującymi cechami:
nauczyciel i uczeń nie przebywają w jednym pomieszczeniu, lecz
dzieli ich dystans przestrzenny i czasowy, nauczyciel/prowadzący
organizuje proces dydaktyczny i nim kieruje, uczący się ma
możliwość okazjonalnych kontaktów z nauczycielem/prowadzącym,
stosownie do swoich potrzeb i możliwości. Pośrednikiem między
nauczycielem a uczącym się są środki techniczne, takie jak druk,
przekaz komputerowy, radiowy, telewizyjny, telefoniczny itp.
Technologia Informacyjna
Technologia Informacyjna (TI) to zespół środków (komputer, sieć
komputerowa) i narzędzi (w tym oprogramowanie), jak również inne
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
21
technologie (w tym komunikacyjne), które służą wszechstronnemu
posługiwaniu się informacją. Obejmuje ona: informację, komputery,
informatykę, inżynierię komputerową i komunikację.
Rozwijająca się TI stawia przed współczesnym człowiekiem nowe
możliwości, daje narzędzia niezbędne w edukacji, m.in.:
●
edytory tekstu,
●
edytory grafiki,
●
arkusze kalkulacyjne,
●
języki programowania,
●
programy specjalistyczne, symulacje narzędziowe (np. CAD),
●
bazy danych,
●
zasoby multimedialne,
●
interfejsy sprzętowe,
●
sieci komputerowe,
●
Internet.
Wszystko wskazuje na to, że TI będzie wnikać do wszystkich etapów
kształcenia. Stąd też nie należy uciekać przed nią, lecz starać się,
najszybciej jak to tylko możliwe, nadążać za nowościami
technologicznymi i skutecznie je stosować. Komputer i Internet stają
się narzędziami nie do zastąpienia w pracy każdego z nas,
a uczestnika szkoleń i studiów oraz nauczycieli w szczególności.
Płyty CD są nośnikami wielu treści multimedialnych, w tym nowej
generacji książek elektronicznych, przygotowanych w formacie
HTML. Dyski CD i DVD stają się nośnikiem nowej generacji
podręczników multimedialnych, w których tradycyjny tekst,
ilustracje i rysunki uzupełniane są specjalnymi technikami animacji
3
Rak Remigiusz J., Galwas Bogdan, Nowak Sławomir, Technologia Informacyjna
w edukacji, w: Technologie internetowe w zarządzaniu i biznesie TIZIB’05, Politechnika
Warszawska.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
22
i prezentacji, wmontowanymi komentarzami audio i wideo,
symulacjami obliczeń i eksperymentów.
E-learning
To pojęcie obejmujące wszystkie formy kształcenia na odległość,
w których proces edukacji realizowany jest przy użyciu
nowoczesnych technologii elektronicznych. Wyróżnia się cztery
podstawowe rodzaje e-learningu:
–
samokształcenie, charakteryzujące się całkowitym brakiem
kontaktu uczącego się i prowadzącego;
–
nauczanie asynchroniczne – cechą charakterystyczną jest różny
czas nauki i różne jej miejsca, uczący się i prowadzący kontaktują
się, np. na chatach, na forum dyskusyjnym lub za pomocą poczty
elektronicznej (najtańszy sposób stosowany w większości krajów
rozwiniętych), uczący się – wyposażony w komputer z właściwym
oprogramowaniem – korzysta z Internetu, podręczników
multimedialnych, uczestniczy w eksperymentach symulowanych,
w laboratorium wirtualnym, korzysta też z podręczników
tradycyjnych;
–
nauczanie synchroniczne
– model bliższy systemowi
tradycyjnemu – uczący się i prowadzący muszą być w tym samym
czasie sobie dostępni, zakładający dwie formy nauczania: jeden
do wielu – zajęcia dla słuchaczy znajdujących się w różnych
miejscach, jeden do jednego – zajęcia dla grupy osób
zgromadzonych w jednym miejscu przez prowadzącego
znajdującego się w innym miejscu, uczący się uczestniczy w
4
Rak Remigiusz J., Galwas Bogdan, Nowak Sławomir, Technologia Informacyjna …
op.cit.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
23
wykładach m.in. w czasie wideokonferencji, korzysta
z podręczników tradycyjnych i multimedialnych;
–
nauczanie mieszane (ang. blended learning) – rozwiązania typu
e-learning wspierają proces kształcenia prowadzony w sposób
tradycyjny. Model bardzo efektywny i coraz bardziej popularny,
stosowany z powodzeniem przez Szkołę Główną Handlową
w Warszawie, gdzie wykłady stacjonarne uzupełniane są zajęciami
wirtualnymi przez platformę nauczania przez Internet.
Jako ciekawostkę można przytoczyć, iż doświadczenia w tej
dziedzinie zdobywa Politechnika Warszawska, która organizuje
studia inżynierskie z zastosowaniem modelu SPrINT – czyli formy
studiów zaocznych, przy czym materiał prezentowany na wykładach
zostaje opanowany „na odległość” – materiał dydaktyczny
przygotowywany jest na dyskach CD.
Prowadzący mają wiele narzędzi do oceny postępów w nauce
uczestnika kształcenia on-line. Należą do nich:
●
zadania obliczeniowe,
●
zadania problemowe,
●
projekty cząstkowe,
●
raporty z eksperymentów i symulacji,
●
projekty końcowe,
●
projekty zespołowe,
●
egzaminy zjazdowe.
Tę formę kształcenia na odległość z powodzeniem wykorzystują nie
tylko uczelnie wyższe, ale także instytucje organizujące kursy
i szkolenia kierowane np. do osób niepełnosprawnych oraz
odbiorców z terenów wiejskich – patrz: projekty dotyczące rozwoju
regionalnego realizowane ze środków Unii Europejskiej,
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Kilka podstawowych pojęć
●
str.
24
z Europejskiego Funduszu Społecznego i budżetu państwa (więcej
informacji znajdziesz na witrynie
).
Chociaż polski rynek e-learningu jest bardzo młody, nie odbiega
w oferowanych technologiach od usług działających w USA i Unii
Europejskiej.
Jeśli już ustaliliśmy alfabet potrzebny do porozumiewania się, czas
na zadanie pytań.
Kształcić się? – dlaczego? Jaki to ma sens – tyle
wysiłku? Po co?
Takie i inne pytania na pewno dręczą każdego z nas przed podjęciem
decyzji. Zapewniam Cię, że warto ten wysiłek podjąć – przekonaj się
sam. Nie jest to naprawdę trudne – na pewno podołasz, uwierz mi.
Bierz przykład z innych – w Polsce obecnie kształci się 20% osób
w grupie wiekowej od 25 do 64 lat, a np. w Norwegii w 2004 r.
w kształceniu uczestniczyły 633 tysiące osób dorosłych.
Jeśli oni podołali – dlaczego Ty nie mógłbyś?
Wykorzystaj okazję, jaką oferują różne uczelnie i instytucje
edukacyjne. One pozwolą Ci na dokonanie zmian w Twoim życiu,
pomogą w obraniu właściwej drogi do sukcesu. A ten przecież jest
zawsze celem każdego z nas.
Nie daj się wyprzedzić innym, zastanów się, czy warto zostawać
w tyle?
A zatem pomyślmy wspólnie, dlaczego warto!
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
25
III DLACZEGO CZŁOWIEK DOROSŁY
III DLACZEGO CZŁOWIEK DOROSŁY
POWINIEN SIE UCZYĆ?
POWINIEN SIE UCZYĆ?
Po przeczytaniu tego rozdziału na pewno przekonasz się, że warto
uczyć się przez całe życie, że – wbrew pozorom – nie jest to trudne.
Wiedza i umiejętności są wartościami intelektualnymi, których
trwałość i stosowalność wymaga ciągłego aktualizowania, ciągłego
kształcenia się, które w istocie jest rozwijaniem własnych
kompetencji.
Klasyczny model edukacji społeczeństwa i jego elementy – model
kształcenia przez całe życie przedstawia schemat poniżej.
Jak widzisz, samokształcenie przewija się przez całe nasze życie od
przedszkola po schyłek życia. Przyjmuje jedynie inne cele, formy
i zadania.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
26
Wdrażanie do samokształcenia – czyli mobilizowanie do własnych
poszukiwań rozwiązania różnych zadań – zaczyna się już
w przedszkolu. Dzieci bowiem od zarania chcą same dochodzić do
tychże rozwiązań. Uczą się bardzo szybko i warto rozwijać w nich tę
cechę w dalszych latach, czyli gdy chodzą do szkoły podstawowej
i gimnazjum. Warto podtrzymywać w nich iskrę poszukiwacza
informacji – to się im przyda w szkole ponadgimnazjalnej i dalej,
kiedy będą już podejmować samodzielnie proces samokształcenia
i doskonalić go, kształcąc się aż do starości.
W cyklu wdrażania do samokształcenia szczególną rolę przypisuje się
edukacji wirtualnej, wykorzystaniu nowoczesnych narzędzi
multimedialnych w dydaktyce, aby przygotować człowieka do
procesu kształcenia przez całe życie.
Podejmowanie procesu samokształcenia w kolejnych latach naszego
życia wynika przede wszystkim z naszych potrzeb i aspiracji, które są
czynnikiem motywującym do działania. Podejmujemy go
samodzielnie (incydentalnie) lub pod kierunkiem nauczyciela
proponującego nam źródła informacji i drogi poszukiwań
(samokształcenie kierowane).
Nabieramy doświadczenia w procesie samokształcenia, które
w dalszych naszych działaniach edukacyjnych wykorzystamy w celu
zdobycia wyższego poziomu kwalifikacji i umiejętności.
Edukacja to wyścig między cywilizacją a katastrofą
H.G. Wells
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
27
Takie motto przyjęła Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do
Roku 2010 opracowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej
i Sportu nie bez przyczyny, ponieważ żyjemy w „globalnej wiosce”,
uczestniczymy w realiach globalnej gospodarki, a zatem należy
stawiać w programach rządowych na budowanie społeczeństwa
opartego na wiedzy.
Jeśli obserwujesz to, co się dzieje wokół nas, na pewno zauważasz, że
sytuacja na rynku pracy z roku na rok ulega zmianom i jest
zdeterminowana zjawiskami związanymi z podażą i popytem na
pracę. Najbardziej zagrożone bezrobociem są osoby gorzej
wykształcone. Dane statystyczne dowodzą, że wykształcenie może
chronić przed wykluczeniem z rynku pracy, ponadto pozwala
dostosować się do ciągłych zmian na tym rynku.
Moje własne obserwacje i rozmowy z ludźmi dorosłymi
podejmującymi kształcenie w różnych formach dowodzą, że dzięki
niemu są oni bardziej otwarci na aktywne uczestniczenie
w społeczeństwie, nie mówiąc już o tym, że spełniają się osobiście, są
bardziej kreatywni, innowacyjni, lepiej rozumieją ważność właściwej
organizacji pracy i łatwiej uzyskują zatrudnienie, a co za tym idzie –
są konkurencyjni.
Na pewno słyszałeś o tym, że zdążamy do budowania społeczeństwa
informacyjnego. Tak, zdążamy – i w związku z tym samokształcenie
pozwoli na doskonalenie umiejętności profesjonalnych. Także
dlatego, że szybki postęp w dziedzinie technologii, informacji
i komunikacji ma istotny wpływ na wszystkie dziedziny
indywidualnych i zbiorowych działań człowieka w skali branżowej,
regionalnej, narodowej i międzynarodowej. A zatem uczenie się
permanentne – przez całe życie – staje się wyzwaniem
współczesnego człowieka.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
28
Powiem więcej. Gdybym po uzyskaniu dyplomu, dawno temu,
zakończyła proces uczenia się, moje zajęcia ze słuchaczami
opierałyby się na historii technologii i w pewnym momencie
usłyszałabym śmiech na sali, że bzdury opowiadam. Mówiłam sobie:
zmienia się rzeczywistość i ja muszę zdążyć za tymi zmianami, i to na
mnie spoczywa główna odpowiedzialność za podejmowanie
osobistego wysiłku edukacyjnego. Nie myśl, że zawsze miałam
ochotę na poszukiwanie nowości, miałam momenty zniechęcenia –
to normalne, ale w końcu zbierałam się w sobie – nad lenistwem
brało przewagę poczucie odpowiedzialności za słuchaczy, którym
winna jestem podawanie rzeczywistych, a nie historycznych
wiadomości. Poza tym ambicja – chcę przecież być lepsza, chcę
wiedzieć więcej, więcej przekazać innym. W jaki sposób miałabym
przekazać iskrę wyzwalającą potrzebę kształcenia u swoich
słuchaczy, gdybym sama się poddawała zniechęceniu i utknęłabym
w „historii”?
Moim przesłaniem do słuchaczy było zawsze: przystosuj się – wciąż
się ucz, bowiem we współczesnym świecie, opartym na
mechanizmach wolnego rynku, praca jest jedną z podstawowych
dziedzin aktywności człowieka. Jeśli chcesz zdążyć za nieustannie
zmieniającą się rzeczywistością ekonomiczną, naukową,
technologiczną lub kulturową, musisz uczyć się całe życie. To także
jest sposób na przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu, na
większy i bardziej efektywny udział w życiu społecznym i
politycznym kraju.
I Ty powinieneś pomyśleć o sobie. Przecież chcesz być lepszym od
innych, chcesz wiedzieć, co się wokół Ciebie dzieje, i rozumieć
otaczający Cię świat. Jeśli będziesz się ociągał, inni Cię wyprzedzą.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
29
W wielu programach nadawanych w TV i radio słyszysz wielokrotnie
powiedzenie, że należy sprawy wziąć w swoje ręce, wielu Twoich
rówieśników to właśnie czyni. Kończy różnorodne szkolenia, kursy,
zmienia lub uzupełnia kwalifikacje. Zmienia swoje życie na bardziej
ciekawe, kreuje swoją przyszłość już dziś.
A Ty? Cóż dotąd zrobiłeś dla siebie? Jakie kroki podjąłeś, aby być
bardziej zadowolonym z siebie i swojego życia?
Patrząc na swoich znajomych, mówisz – powiodło im się w życiu,
a mnie zawsze było pod górkę. Oni mieli w domu lepsze warunki niż
ja, mogli się kształcić, ja musiałem iść do pracy. Teraz już nie czas na
naukę, jestem za stary, aby iść do szkoły. Moje koleżanki i koledzy,
z którymi kiedyś chodziłem do szkoły, osiągnęli w życiu więcej niż ja.
Mają lepiej płatną pracę, zajmują wyższe stanowiska niż ja, a wcale
nie byli w szkole zdolniejsi ode mnie. Jeżdżą z dziećmi na wakacje,
może posiadają działkę rekreacyjną nad jeziorem, a ja podczas
urlopu zamiast odpoczywać – poszukuję dodatkowych zajęć.
Być może formułujesz takie i inne negatywne myśli. Nie trać czasu
i zmień wydźwięk negatywny tych słów na pozytywny.
Spróbuj, zobacz, jak to zabrzmi: nie jestem gorszy od innych, jestem
szczęśliwy, bo mam pracę, chociaż czasami nie do końca jestem z
niej zadowolony, ale przecież dzisiaj, w dobie wolnego rynku, mam
wiele możliwości, aby ją zmienić.
Przede mną jeszcze dużo lat pracy, zanim przejdę na emeryturę,
jeszcze zdążę zmienić chmurną czasem codzienność na bardziej
słoneczną. Wcale nie jestem za stary na naukę, skoro ludzie będący
na emeryturze także chcą się uczyć w Uniwersytetach Trzeciego
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
30
Wieku. A koledzy? Kończyli studia, kursy – a ja o tym dotąd nie
myślałem. Dość. Teraz zacznę myśleć inaczej!
Mam rodzinę, mam dla kogo żyć i tworzyć lepszy dzień. Odważę się
i podyskutuję z rodziną o moich planach, na pewno mi pomogą je
zrealizować, jeśli pokażę im korzyści, które zyskamy wszyscy.
Podniosę poziom swoich kwalifikacji, będę miał wyższe
wykształcenie, awansuję w pracy lub ją zmienię na bardziej dla mnie
korzystną, a może uda mi się spełnić skryte marzenia o podróżach.
Mam do dyspozycji wiele możliwości kształcenia – trzeba tylko
korzystać z ofert. Muszę zmobilizować się i poświęcić trochę czasu na
poszukiwania oferty dla mnie najlepszej. Przecież nowe technologie
pozwalają mi się uczyć w każdym momencie życia, korzystać ze
źródeł informacji w dowolnym miejscu.
W ten sposób formułowane myśli wyzwolą w Tobie siłę motywacji do
podjęcia samokształcenia, podniosą poziom samooceny. To pierwszy
krok do sukcesu. Teraz tylko musisz wytrwać. Przytoczyliśmy
wcześniej takie pojęcie jak samodyscyplina – skorzystaj!
Ten fakt podkreśla też przyjęta w 2000 r. przez Radę Europejską
tzw. Strategia Lizbońska, kiedy to stwierdzono, że Unia Europejska
stanęła w obliczu zmian, które są wynikiem globalizacji i rozwoju
gospodarki, opartych na wiedzy. Komisja Wspólnot Europejskich
przyjęła w 2000 r. memorandum, w którym czytamy:
„W społeczeństwie opartym na wiedzy wiele zależy od samych
ludzi. Najbardziej liczy się zdolność człowieka do efektywnego
i rozsądnego wytwarzania oraz korzystania z wiedzy w obliczu
ciągłych zmian. Aby w pełni rozwinąć umiejętność, ludzie powinni
chcieć i być w stanie wziąć swoje życie we własne ręce – krótko
mówiąc, stać się aktywnymi obywatelami. Edukacja i szkolenie
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
31
trwające przez całe życie to najlepszy sposób, by sprostać
wyzwaniom przynoszonym przez zmiany”.
Bywa, że jesteś zaskoczony tempem postępu w dziedzinie środków
komunikowania się, technologiach gromadzenia, przetwarzania
i dostarczania informacji. Jesteś nieprzygotowany do odbioru tak
wielu informacji i nie wiesz, jak z nich skorzystać. Nie wiesz, jak
wykorzystać te nowe możliwości w procesie własnego rozwoju.
Czujesz się zagubiony, niepewny.
Nie przejmuj się. Miałam niekiedy te same odczucia.
Znalazłam jednak na to sposób. Samokształcenie.
Korzystam nie tylko z dostępnej literatury, czasopism, ale również
z kopalni wiedzy, jaką jest Internet. Ponadto korzystam z kursów
oferowanych przez różne portale edukacyjne.
Nie zdarzyło mi się, abym nie znalazła rozwiązań problemów
aktualnie mnie nurtujących.
Spróbuj i Ty, na pewno Ci się uda. To nie jest wcale takie trudne,
wymaga jedynie Twojej decyzji i wypracowanej organizacji dnia,
o czym się przekonasz, czytając dalsze rozdziały.
A teraz kolej na zadanie sobie pytania:
Jakim powinienem być człowiekiem, aby znaleźć swoje
miejsce na rynku pracy w warunkach gospodarki
rynkowej, konkurencyjności i zmieniających się realiów
gospodarczych?
5
Aneks w: Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego … op.cit.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
32
Podpowiem Ci. Człowiekiem kreatywnym, mobilnym oraz zdolnym
do szybkiej adaptacji, przygotowanym do ciągłego uczenia się
i doskonalenia bez względu na wiek.
Jak to zrealizować?
Zdobyć wykształcenie zgodnie ze swoimi zainteresowaniami.
Zdobywać nowe kwalifikacje lub pogłębiać posiadane, jeśli jesteś już
na rynku pracy.
Skorzystaj z ofert uczelni proponujących kursy, studia wyższe, studia
podyplomowe, z ofert edukacyjnych centrów kształcenia
ustawicznego, ze specjalistycznych kursów.
Warto, abyś wiedział, że w kolejnej strategii rozwoju edukacji na lata
2007-2013, przyjętej w 2005 r., znajdziesz informacje o budowie
systemu uznawania kwalifikacji zawodowych przez wydawanie
certyfikatów, które będą akceptowane przez pracodawców.
Podsumujmy więc:
Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi człowieka dorosłego są:
●
niezależność;
●
wysokie poczucie kontroli wewnętrznej, zapewniające lepsze
uczenie się na własnych doświadczeniach;
●
zainteresowanie sprawami ludzi i świata;
●
inteligencja;
●
dobra, wyćwiczona pamięć;
●
zdolności specjalne;
●
otwartość na nową wiedzę;
●
brak dogmatyzmu, elastyczność;
●
zdolności autorefleksji.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
33
Wymienione czynniki w mniejszym lub większym stopniu
charakteryzują każdego z nas. Nad niektórymi trzeba popracować,
aby je udoskonalić, inne tego nie wymagają. Przemyśl, które z
wymienionych cech dorosłego człowieka w Twoim przypadku nie
wymagają doskonalenia, a nad którymi musisz się nieco skupić.
Kształcenie w życiu dorosłym wymaga pełnej znajomości siebie.
Swoich mocnych i słabych stron. Poznaj zatem siebie, aby decyzja
edukacyjna była w pełni świadoma – to ważne!
Jesteś człowiekiem dorosłym, ukończyłeś szkołę średnią lub uczelnię
wyższą, jesteś posiadaczem dyplomu. Jednakże żaden dyplom nie
powinien oznaczać, że proces uczenia się został zakończony, gdyż
proces ten w gwałtownie zmieniającej się rzeczywistości nie ma
końca, a wręcz przeciwnie – w miarę odpowiedzialności
i rozszerzenia profesjonalnego zakresu działań plan uczenia
rozszerza się, a czas jednocześnie staje się coraz bardziej cenny.
Edukacja przez całe życie jest koniecznością, jest
wyzwaniem stojącym przed współczesnym człowiekiem,
funkcjonującym w dzisiejszym świecie.
Uczmy się zatem przez całe życie, aby wzmocnić poczucie
odpowiedzialności społecznej, które pozwoli nam lepiej rozumieć
rzeczywistość, pogłębi poczucie godności i pełni istnienia. Osiągając
kolejne sukcesy, podnosisz poziom samooceny, jesteś z siebie
zadowolony. Czyż nie warto poświęcić odrobinę trudu i czasu po to,
aby poczuć się docenianym, lepszym, szczęśliwszym?
Dlatego warto kształcić się: ten, kto tego nie czyni – ten się cofa.
6
B. Mrówka, Kształcenie ustawiczne a doskonalenie umiejętności profesjonalnych w:
Studia Europejskie, 3/1999
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
●
str.
34
Nie stój zatem w miejscu – idź do przodu! Warto!
Stawiaj sobie cele ważne dla Ciebie i Twoich bliskich i realizuj je,
korzystając z tworzonych współcześnie możliwości dla tych, którzy
chcą. Stawiaj sobie poprzeczkę coraz wyżej, rozwijaj aspiracje
życiowe.
Motywacja niech będzie wyrażana słowem „chcę”, bo będę więcej
wiedzieć, będę więcej rozumieć, będę wzorem dla moich dzieci, aby
i one miały wyższe aspiracje edukacyjne, i „muszę” wytrwać, gdyż
wtedy osiągnę to, do czego zmierzam, uzyskam awans, zmienię
pracę, będę miał lepsze zarobki, spełnię marzenia itp.
Mam nadzieję, że przekonałam Cię, iż warto podjąć trud uczenia się.
Jeżeli jednak nie przekonałam Cię do końca, jeśli jeszcze masz opory,
aby przyznać mi rację, nie odkładaj książki, przeczytaj kolejne
rozdziały. Zamiast słów przekonywania, znajdziesz w nich konkretne
informacje i przykłady, gdzie szukać ofert edukacyjnych, a przede
wszystkim – jak się uczyć, aby się nauczyć.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
IV Tajniki samokształcenia
●
str.
35
IV TAJNIKI SAMOKSZTAŁCENIA
IV TAJNIKI SAMOKSZTAŁCENIA
„Samokształcenie jest naturalną potrzebą,
głęboko odczuwaną przez każdą bogatszą duszę,
dążącą do doskonałości, do poznania prawdy,
do postępu.”
W. Spasowski
Samokształcenie ma bardzo długie i bogate tradycje w teorii
i praktyce edukacyjnej. Z biografii wielu znakomitości nauki
i literatury wynika, że dzięki samodzielnemu rozwojowi doszli do
znaczących osiągnięć. Tu warto wspomnieć takie postaci jak: Tomasz
Edison, który w szkole uczył się 3 miesiące, Maksym Gorki – uczył
się w szkole 5 miesięcy, podobnie Michał Faraday, Robert Owen.
Inni szkolne wykształcenie kontynuowali samodzielnie, aby dojść do
znaczących osiągnięć: J. J. Rousseau, L. Tołstoj czy S. W. Reymont.
Każda z wymienionych osób obierała inną drogę kształcenia
i rozwoju osobistego – zależnie od specyficznych, indywidualnych
potrzeb.
W jaki sposób można sobie wyobrazić miejsce samokształcenia
w życiu każdego z nas? Sprawdź na schemacie kolejne etapy naszego
życia, w których samokształcenie występuje w różnych rolach.
7
J. Półturzycki, Dydaktyka dorosłych, Warszawa 1991, s. 319-323.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
IV Tajniki samokształcenia
●
str.
36
Jak widać na schemacie, w trakcie nauki w szkole (podstawowej,
gimnazjalnej, średniej) nauczyciel zapoznaje uczniów z technikami
i narzędziami samokształcenia, skłania do samodzielnej pracy
różnymi metodami. Zgodnie z obowiązującymi obecnie programami
nauczania, także z zastosowaniem narzędzi Technologii
Informacyjnej (TI), które w późniejszych etapach życia stają się
niezbędne.
Ilu jest nas – tyle jest różnych potrzeb. Jednakże można je ująć
w cztery grupy głównych potrzeb kierujących dążeniami
samokształceniowymi:
●
potrzeba poznania świata,
●
potrzeba sprawnego działania,
●
potrzeba poznania siebie,
●
potrzeba własnego rozwoju.
8
B. Suchodolski, Problemy upowszechniania nauki w epoce współczesnej,
w: Konserwatorium Oświatowe, Warszawa 1963.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
IV Tajniki samokształcenia
●
str.
37
One są głównym motorem procesu motywacyjnego, z nich wykuwają
się motywy naszego działania, to one skłaniają nas do podjęcia trudu
samokształcenia.
Pomyśl, czy chcesz realizować w swoim życiu którąś z wymienionych
potrzeb?
Jeśli tak, to warto zastanowić się nad odpowiedzią na pytanie:
Jakie znaczenie może mieć samokształcenie?
Niech za odpowiedź posłuży nam określenie, które podał
J. Półturzycki:
„Samokształcenie jest zarówno procesem oświatowym, jak
i stylem życia, które charakteryzuje aktywne poznawanie świata
i siebie, doskonalenie swej osobowości we wszystkich dziedzinach
kształcenia i wychowania, nie tylko umysłowej, ale także
społeczno-moralnej, estetycznej i fizyczno-zdrowotnej.”
Może sobie tego nie uświadamiasz, ale i Ty codziennie sięgając po
gazetę – uprawiasz pewną formę samokształcenia, sięgając po
tygodnik lub książkę – także. Gdy oglądasz film przyrodniczy w TV,
znajdujesz w Internecie informacje o Tatrach, bo chcesz się wybrać
na wakacje, to właśnie poznajesz świat i zjawiska na nim
występujące, wspomagając się różnymi narzędziami. To jest także
forma samokształcenia.
Dalej – chcesz sam czegoś dokonać, np. naprawy lampy, lub
wykonać pergolę w ogrodzie – cóż wtedy? Nigdy dotąd nie
9
J. Półturzycki, Dydaktyka …op.cit s. 318.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jakie znaczenie może mieć samokształcenie?
●
str.
38
wykonywałeś takich prac, nie masz doświadczenia, nie wiesz, jak się
zabrać do pracy. Co robisz? Po prostu poszukujesz poradnika typu
„Zrób to sam”. Wykonasz wszystko zgodnie z poradami zawartymi w
książce – jesteś dumny, efekt pracy bardzo Ci się podoba. Cóż to
było? Po prostu odczuwałeś określone potrzeby, one wyzwoliły
motywację do działania. Wykonałeś pracę, nabyłeś określone
doświadczenie, rozwinąłeś swoje umiejętności. Pergola i lampa nie
tylko służą Tobie, służą też Twojej rodzinie – a więc działałeś też na
rzecz innych.
Twoje działanie było podjęte samodzielnie, było celowe i świadome,
podczas pracy sprawdzałeś, czy wykonujesz ją zgodnie
z dyspozycjami zawartymi w wyszukanym przez siebie samego
poradniku – stosowałeś samokontrolę.
Jak zatem nazwać takie działanie, jeśli nie samokształceniem?
Jestem pewna, że znalazłbyś w swoim życiu wiele takich przykładów,
tylko na co dzień nie nazywasz tego działania samokształceniem.
Jak już ustaliliśmy wcześniej, samokształcenie jest kluczowym
procesem w edukacji, prowadzonym świadomie i aktywnie przez
osoby podejmujące określone zadania poznawcze i kształcące. Jest
samodzielnym, świadomym, celowym i poddanym własnej kontroli
zdobywaniem i modernizowaniem wiedzy ogólnej lub kwalifikacji
zawodowych.
Przeczytaj ponownie w skupieniu powyższe sformułowanie.
Znajdziesz w nim następujące słowa kluczowe:
●
działanie świadome,
●
działanie celowe,
●
działanie samodzielne,
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jakie znaczenie może mieć samokształcenie?
●
str.
39
●
działanie aktywne,
●
samokontrola.
Jak widzisz, wynika stąd, że ten, kto chce uprawiać samokształcenie,
musi mieć przede wszystkim na to chęć – inaczej mówiąc: musi
odczuwać potrzebę, posiadać motywację.
Dzięki dostatecznie silnej motywacji wyznacza sobie główny cel i cele
cząstkowe, do których chce zmierzać, poszukuje metod i technik
działania, dobiera je odpowiednio do potrzeb i rozpoczyna zadanie.
Wykonując zadanie, kontroluje siebie, sprawdza, czy nie zboczył
z obranej drogi.
Istnieje szeroki wachlarz metod, technik i narzędzi wspomagających
samokształcenie. Wybór zależy od możliwości technicznych,
posiadanych umiejętności, Twoich potrzeb oraz zakładanego celu
działania.
Zastanów się nad tym, czy umiejętności, poziom wykształcenia, który
posiadasz, nie wymagają przypadkiem doskonalenia?
W poprzednich rozdziałach doszliśmy do wniosku, że uczyć się
należy całe życie. A więc do dzieła!
Przystąp do procesu decyzyjnego!
Przygotuj kolorowe pisaki i arkusz papieru kancelaryjnego, rozłóż go
i narysuj tabelę zawierającą 6 kolumn:
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Przystąp do procesu decyzyjnego!
●
str.
40
Cel główny
Cele
szczegółowe
(cząstkowe)
Moje
mocne
strony
Moje
słabe
strony
Motywy
Kto może mi
pomóc, od
kogo
oczekiwać
mogę
wsparcia?
Po pierwsze: uświadomienie celu.
Zastanów się, jaki cel Ci przyświeca. Co w życiu chciałbyś osiągnąć?
Na przykład: osiągnąć wyższy poziom wykształcenia, zmienić miejsce
zatrudnienia, awansować w pracy, być lepszym specjalistą w swojej
dziedzinie, mieć wyższe zarobki itp.
Wpisz swój cel główny do pierwszej kolumny.
Aby osiągnąć obrany cel, jakie cele szczegółowe (cząstkowe) musisz
osiągnąć?
Cele te będą zróżnicowane i zależne od wybranego przez Ciebie celu
głównego – będą to kolejne zadania, które sobie musisz postawić,
a osiągane systematycznie doprowadzą Cię do celu głównego.
Jeżeli np. chcesz osiągnąć wyższy poziom wykształcenia, celami
szczegółowymi będą np.: odszukanie właściwej szkoły w okolicy
swojego miejsca zamieszkania, zdobycie informacji na temat
oferowanych kierunków kształcenia i sposobów realizacji
kształcenia, płatności, warunków przyjęcia do szkoły itp.
Kolejnymi celami cząstkowymi będą: podjęcie nauki, zaopatrzenie
w materiały dydaktyczne, organizacja procesu samokształcenia
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Przystąp do procesu decyzyjnego!
●
str.
41
w domu, organizacja i rozkład czasu poświęconego na poszczególne
role, które pełnisz w życiu itp.
Każdy z obranych celów głównych będzie złożony z innych celów
cząstkowych – musisz przemyśleć, jaką drogą chcesz zmierzać, aby
cel zakładany osiągnąć.
Ułóż zatem cele cząstkowe zgodnie z obranym celem głównym
i wpisz je w drugiej kolumnie.
W trzeciej kolumnie wpisz swoje mocne strony, np. jestem
zdyscyplinowany, działam zawsze zgodnie z przyjętym planem, nie
jestem chaotyczny, jestem konsekwentny, sumienny itp.
W czwartej natomiast kolorowym pisakiem zapisz swoje słabe
strony, np. drażni mnie hałas, nie lubię porażek, nie umiem
powiedzieć „nie”, co często burzy mi moje plany, mam kłopot
z szybkim notowaniem, szybko się męczę podczas czytania,
wieczorem jestem okropnie zmęczony itp.
Taka analiza mocnych i słabych stron pozwoli Ci na zrozumienie
samego siebie i ewentualną pracę nad eliminacją słabych stron
stanowiących barierę w realizacji celów, a także taką organizację
życia, aby zakładane cele osiągnąć.
W piątej kolumnie wpisz motywy, które skłaniają Cię do
samokształcenia. Przykład: chcę więcej znaczyć w mojej
społeczności, być docenianym specjalistą, być konkurencyjnym na
rynku pracy, chcę więcej zarabiać, aby zapewnić rodzinie wyższy
standard itp. To tylko kilka przykładów – pomyśl, jakie są Twoje
motywy, i zapisz je.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Przystąp do procesu decyzyjnego!
●
str.
42
Kolorowym pisakiem wpisz w szóstej kolumnie, na czyje wsparcie
możesz liczyć, kto może podnieść Twoją siłę motywacji podczas
trudnego okresu, jaki planujesz, czyli samokształcenia. Może to
będzie dziewczyna, żona, koledzy w pracy – przemyśl tę kwestię, to
Ty najlepiej wiesz, od kogo możesz oczekiwać pomocy i wsparcia
w momentach trudnych.
Wypełniaj tabelę rzetelnie, po głębokim zastanowieniu.
Jeżeli zakończyłeś wypełnianie, przeczytaj głośno treść
w poszczególnych kolumnach – może trzeba coś uzupełnić,
poprawić. Sprawdź.
Teraz kolej na następny krok.
Rozpisz cel główny i cele szczegółowe z poprzedniej tabeli, aby
określić sposób i czas, jaki przeznaczasz na ich realizację:
Lp. Cel główny:
/tu wpisz cel z poprzedniej tabeli/
Cele szczegółowe
(cząstkowe):
Sposób realizacji
Czas realizacji
1
2
3
Ponieważ cel główny zawsze składa się z celów cząstkowych –
szczegółowych – i to one często decydują o osiągnięciu celu
głównego, powinieneś dokładnie sprecyzować czas, w którym
zamierzasz kolejne cele osiągać i w jaki sposób chcesz je realizować.
To ważne, gdyż w ten sposób porządkujesz swoje plany i określasz
kolejność podejmowania przedsięwzięć. Przykład: celem
szczegółowym może być odszukanie szkoły lub platformy
edukacyjnej oferującej Ci poszukiwane szkolenie/kurs. W kolumnie
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Przystąp do procesu decyzyjnego!
●
str.
43
„sposób realizacji” wpisz hasło, np. „poszukać w Internecie”, a w
kolumnie „czas realizacji” zapisz datę, która stanowić powinna
zakończenie poszukiwań, np. 15 maja. Pamiętaj, aby określać czas
realizacji celu w sposób realistyczny, możliwy do wykonania.
Pamiętaj o samodyscyplinie! Zachowuj przyjęte w tabeli terminy
realizacji poszczególnych celów.
Teraz poszukaj odpowiedzi na pytanie:
W jaki sposób chcę zrealizować zamierzony cel?
Proponuję Ci narysowanie kolejnej tabeli.
Cel główny: /tu wpisz cel z poprzedniej tabeli/
Jak oceniam poziom
mojej wiedzy
teoretycznej
i posiadanych
umiejętności?
Tu zapisz ukończone szkoły, kursy, uzyskane certyfikaty itp.
Oceń ich przydatność w praktyce zawodowej, określ, w jakiej
dziedzinie dajesz sobie radę, a w jakiej masz braki i jakie są
to braki.
Ile czasu mogę
poświęcić na naukę
dziennie?
Np. 3 godziny
Gdzie znajdę
potrzebne mi
informacje,
materiały?
Biblioteka
– czynna
w dniach..,
od godz…
do godz….
Internet:
www………
www………
Zakupić
podręczniki:
………………
Liczba
niezbędnych
CD do zapisu
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
W jaki sposób chcę zrealizować zamierzony cel?
●
str.
44
Co muszę zmienić
w domu, aby
umożliwić sobie pracę
samokształceniową?
Np. przemeblować pokój, aby było miejsce do pracy
z komputerem, może zmienić godziny odwiedzin znajomych
itp.
Ile czasu wyznaczam
na realizację celu
głównego?
Np. miesiące, lata
Jakie techniki
i narzędzia są
niezbędne?
Tu wymień sprzęt, który będzie Ci potrzebny, np. drukarka,
CD, ewentualnie programy komputerowe, pisaki kolorowe,
notatniki itp.
Analizuj kolejne pytania i dokładnie wypełnij rubryki tabeli.
Jeżeli wypełniłeś już tabelę, posłuchaj – podam Ci kilka ważnych
wniosków zaczerpniętych z własnego doświadczenia.
Samokształcenie nie jest realizowane pod kierunkiem nauczyciela,
lecz pod Twoim własnym kierunkiem. Jego efektów nie sprawdza
nauczyciel i nie wystawia Ci ocen na bieżąco, robi to dopiero po
zakończeniu kursu lub szkolenia. Sprawdza natomiast je życie, Twoi
koledzy i koleżanki w pracy, bliższa i dalsza rodzina. Zanim to jednak
nastąpi, warto pomyśleć o samoocenie, krytycznym podejściu do
siebie samego – sprawdzić stan posiadanej wiedzy i umiejętności, bo
to jest punkt wyjścia do dalszej Twojej pracy nad sobą.
Zastanów się, czy motywy, które wymieniłeś w tabeli, są dostatecznie
silne i atrakcyjne, aby skłonić Cię do podjęcia samokształcenia
i kontynuowania go pomimo trudności, jakie mogą wystąpić
w trakcie. Czy Twoje zaangażowanie popierają najbliżsi, czy będą
wspomagać Twoją motywację? Przekonaj ich wcześniej do swojego
planu, aby uzyskać pozytywne ich nastawienie. Samokształcenie
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
W jaki sposób chcę zrealizować zamierzony cel?
●
str.
45
przyniesie efekty tylko wtedy, gdy zaangażujesz się w nie
emocjonalnie i aktywnie.
Pomyśl, w jakiej odległości od domu jest biblioteka, w której
znajdziesz potrzebne Ci materiały, w jakich godzinach jest dostępna
i w związku z tym – jak często będziesz z jej zasobów mógł korzystać?
Jeśli masz w domu komputer, ile czasu będziesz mógł poświęcić na
poszukiwanie niezbędnych informacji? Jeśli nie masz, jak często
będziesz mógł korzystać z komputera w najbliższym otoczeniu?
Czy potrafisz koncentrować się na czynnościach wykonywanych, czy
raczej łatwo poddajesz się rozpraszaniu?
Wykonaj próbę tygodniowego rozkładu dnia pracy w taki sposób,
aby znalazł się czas na pracę zawodową, pracę samokształceniową,
odpoczynek, rozrywkę i sen.
Jeżeli wykonałeś wszystkie polecenia, nadszedł czas na
podsumowanie. Zastanów się nad odpowiedzią na pytanie:
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było
efektywne?
Sprawdź ilość pozytywnych i negatywnych sformułowań.
Po ułożeniu przykładowego rozkładu „dnia roboczego” – zastanów
się, co i na ile będzie Ci przeszkadzało w samokształceniu, a co
pomagało. W jaki sposób wyeliminować przeszkody lub je chociaż
ograniczyć.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
46
Zastanów się, na ile możesz zmienić sformułowania negatywne na
pozytywne, a może ewentualnie coś trzeba jeszcze poprawić,
uzupełnić. Przedyskutuj swoje uwagi i wnioski z najbliższymi. Osoby
„stojące obok” często szybciej i lepiej umieją ocenić nasze możliwości
i dać niezbędne, a przydatne nam wskazówki. Zgodnie
z powiedzeniem – co dwie głowy, to nie jedna. Nie ukrywaj swoich
słabości i niepewności, wspólnymi siłami łatwiej je usunąć.
Sprawdź także odczucia ludzi, którzy już „tkwią” w samokształceniu,
na forach dyskusyjnych, zobaczysz, iż nie tylko Ty masz problemy –
inni też i często na forum wymieniają się doświadczeniami. To
bardzo cenne i pomaga – gwarantuję.
Jeżeli dojdziesz do wniosku, że posiadasz zbyt mało wiedzy
teoretycznej lub zbyt niski poziom umiejętności zawodowych, rozważ
możliwość uczestnictwa w szkoleniach, kursach lub studiach
zaocznych – i tak nie ominie Cię proces samokształcenia, ale w tym
przypadku będą wspomagać Cię materiały szkoleniowe
i nauczyciele/prowadzący w kształceniu formalnym (w szkole, na
studiach, na kursach).
Rozważmy kilka przykładów:
A. Nie ukończyłeś średniej szkoły – nic prostszego, jak najszybciej
zdecyduj się na jej ukończenie. Jak to zrobić?
Możesz wybrać kilka sposobów. Chcąc uzyskać dyplom ukończenia
szkoły średniej – wybierz szkołę publiczną dla dorosłych, np.
centrum kształcenia ustawicznego w miejscowości najbliższej
Twojego miejsca zamieszkania. Zadzwoń – uzyskasz pełną
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
47
informację. Ponadto centra posiadają swoje strony internetowe, na
których znajdziesz dokładną ofertę edukacyjną.
Proponuję Ci pewną ostrożność w wyborze szkół niepublicznych –
musisz mieć stuprocentową pewność, że wybrana przez Ciebie szkoła
niepubliczna posiada uprawnienia do wydawania świadectw
ukończenia szkoły – tzn. że posiada prawa szkoły publicznej. Poza
tym pamiętaj, iż szkoły niepubliczne oferują naukę płatną.
Centra kształcenia ustawicznego oferują edukację systemem
zaocznym, wieczorowym i eksternistycznym. Można w jej ramach
ukończyć szkołę średnią (ogólnokształcącą i zawodową), a także
różnego typu szkoły policealne.
B. Chciałbyś podjąć studia lub studia podyplomowe na wybranym
kierunku – i znowu wybrać możesz kilka sposobów: wszystkie
wyższe uczelnie oferują naukę systemem zaocznym, sprawdź na
stronie internetowej ofertę edukacyjną wyższej uczelni najbliższej
Twojemu miejscu zamieszkania. Możesz też skorzystać z oferty e-
learningu, który proponuje kilka uczelni wyższych, m.in.
Politechnika w Warszawie, w Gdańsku, Polski Uniwersytet
Wirtualny – zobacz więcej na
. Za pomocą
zamieszczonych na tej stronie adresów (linków) dotrzesz do
wyższych uczelni oferujących studia na odległość. Jestem pewna, że
znajdziesz interesujący Cię kierunek studiów i oczywiście podejmiesz
samokształcenie – bo przecież warto.
Wybór systemu kształcenia zależy od Ciebie.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
48
C. Masz dyplom ukończenia szkoły średniej lub policealnej, masz
dyplom ukończenia studiów – to przecież nie koniec Twojej nauki:
niezbędne Ci są szkolenia, kursy. W tym przypadku sprawa jest
zdecydowanie prostsza. Wystarczy tylko Twoja chęć do pełnej
mobilizacji.
Zależnie od posiadanej profesji, możesz rozszerzać posiadane
kwalifikacje, ale też możesz zdobyć nowe, które pomogą Ci np.
awansować lub zmienić pracę na lepiej płatną. Szkolenia i kursy
oferują wyższe uczelnie, centra kształcenia ustawicznego, zakłady
doskonalenia zawodowego, w trybie stacjonarnym i zaocznym.
Istnieją też portale edukacyjne, które pomogą Ci wybrać odpowiedni
kurs czy też szkolenie. Wejdź na stronę
, a także na
z bazą danych o e-learningu w Polsce, tam
znajdziesz linki do wszystkich uczelni wyższych prowadzących
kształcenie na odległość. Zwróć uwagę na link do Polskiego
Uniwersytetu Wirtualnego – tam znajdziesz szereg ofert
szkoleniowych: szkoleń, kursów, warsztatów itp.
Oprócz tego znajdziesz na stronie
e-szkoleń bezpłatnych i płatnych. E-szkolenia organizuje też Polska
Agencja Rozwoju Turystyki – na stronie
znajdziesz ciekawe propozycje szkoleń przez Internet, a opinie
o dotąd prowadzonych szkoleniach znajdziesz na forum
Rozszerzyć wiedzę z zakresu np. ochrony środowiska możesz
korzystając z oferty e-learningu na stronie
To tylko wybrane i sprawdzone portale oferujące kursy i e-szkolenia.
Jest ich niezliczona ilość w Internecie – wystarczy odrobina
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
49
cierpliwości z Twojej strony w poszukiwaniu oferty najlepszej,
adekwatnej do Twoich potrzeb. Wystarczy, że wpiszesz
w wyszukiwarce słowo poszukiwane, np. szkolenia, kursy,
a znajdziesz wiele adresów (linków) stron, na które warto wejść
i sprawdzić, jakie szkoły w najbliższej Ci okolicy organizują
interesujące Cię kursy stacjonarne, zaoczne lub internetowe.
Wróć teraz do opracowanych wcześniej tabel i sprawdź w nich, ile
czasu w tygodniu możesz poświęcić na naukę, a więc który system
kształcenia odpowiadałby Ci najbardziej.
Jeśli chcesz zdobyć dyplom ukończenia szkoły, pracujesz
i dysponujesz niewielkim zasobem czasu w ciągu tygodnia, wybierz
system zaoczny. W systemie tym będziesz miał kontakt
z nauczycielem konsultantem najczęściej dwa razy w miesiącu,
w soboty i niedziele. Jeśli potrzebujesz mobilizacji idącej z zewnątrz,
obawiasz się, że samodzielnie nie poradzisz sobie z dyscypliną
w samokształceniu – ten system jest właśnie dla Ciebie. Więcej
informacji o sposobie uczenia się w tym systemie znajdziesz
w następnej części tego e-booka.
W przypadku, gdy rozkład Twoich zajęć nie pozwoli Ci na
uczestnictwo w zajęciach organizowanych w systemie zaocznym –
możesz wybrać system eksternistyczny, ale pamiętaj, że wtedy
musisz postawić na silną motywację – postępy w nauce bowiem
zależą jedynie od Ciebie. W tym przypadku nie będziesz miał
kontaktu z nauczycielem – uczysz się sam na podstawie wytycznych
dotyczących obowiązującego zakresu materiału, po czym zdać musisz
egzaminy w określonych przez szkołę lub inną instytucję edukacyjną
terminach.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
50
Jeżeli jesteś osobą bardzo aktywną zawodowo i chcesz ukończyć
satysfakcjonujący Cię kierunek studiów – to e-learning jest dla
Ciebie.
Jesteś młodą kobietą, przebywasz na urlopie wychowawczym –
skorzystaj z szansy, jaką Ci daje e-learning. Jesteś w domu
i w wolnych chwilach uczysz się, zdobywasz kwalifikacje. Czas
poświęcony na wychowanie dziecka wcale nie musi oznaczać
oderwanie od zawodu: śledzisz zmiany, nowe technologie – jesteś po
prostu na bieżąco, wracasz do pracy bez zaległości w swojej
dziedzinie zawodowej.
E-szkolenia to także okno na świat dla osób niepełnosprawnych.
Jesteś osobą niepełnosprawną – zdobywaj zawód, doskonal
umiejętności za pomocą Internetu.
Masz możliwość uczenia się w dowolnym, dogodnym dla Ciebie
czasie. Technologia informatyczna pozwala Ci na naukę w każdym
miejscu, w którym aktualnie przebywasz – wykorzystaj to. Wielu
ludzi korzysta z tej formy studiowania i wyraża swoje zadowolenie na
forach dyskusyjnych uczelni wyższych, organizujących ten sposób
kształcenia.
Jeśli zainteresujesz się tym sposobem nauki – bliższe informacje
znajdziesz w części VI niniejszego e-booka.
Na koniec warto zastanowić się:
· W jaki sposób postępować, aby samokształcenie było
efektywne?
· Jak wytrwać w postanowieniach?
· Jak podnosić siłę motywacji w trakcie samokształcenia?
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
51
Zastanówmy się najpierw wspólnie nad tym, co decyduje
o powodzeniu samokształcenia, jego efektywności, jakie są
warunki skutecznego samokształcenia?
Zacznijmy od powodzenia w samokształceniu i jego skuteczności.
Kiedy je uzyskasz?
Tylko wtedy, gdy:
1. właściwie zorganizujesz warsztat pracy samokształceniowej
w domu;
2. umiejętnie dobierzesz odpowiednie źródła informacji
niezbędnej do samokształcenia;
3. będziesz umiejętnie uzyskane informacje wykorzystywał
w trakcie uczenia się;
4. rzetelnie i wytrwale będziesz wypełniał wyznaczone zadania;
5. będziesz właściwie planował pracę samokształceniową;
6. każde zadanie wykonane będziesz poddawał kontroli pod
względem poprawności wykonania, będziesz krytyczny wobec
siebie i swoich możliwości;
7. ważne treści i informacje będą utrwalane, powtarzane,
a w efekcie zapamiętane;
8. będziesz bacznie obserwował otaczającą rzeczywistość i wyciągał
wnioski, szczególnie dotyczy to faktów i zjawisk związanych
z przedmiotem ważnym dla treści kształcenia.
Cóż znaczą te porady? Powiesz, że to zbyt filozoficznie brzmi –
odpowiem Ci: nie – dlatego że praca umysłowa związana
z samokształceniem wymaga właściwej organizacji, aby była
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
52
efektywna. Ta zasada obowiązuje nie tylko na stanowisku pracy
w dowolnym zakładzie pracy, ona również będzie obowiązywać
Ciebie, jeśli podejmiesz się samokształcenia.
Ogólne sformułowanie „warsztat pracy” obejmuje wszystko to, co
jest związane z Twoją działalnością samokształceniową w domu.
Mianowicie – musisz znaleźć przynajmniej miejsce na biurko, przy
którym będziesz pracować, w którym będziesz przechowywał
niezbędne rzeczy do pracy. Na nim lampę – ponieważ często
będziesz pracować wieczorami, poza tym komputer lub notebook
i drukarkę. To są Twoje podstawowe narzędzia pracy – powinny być
sprawne i utrzymane w należytym porządku, abyś nie tracił czasu
wtedy, gdy pracujesz. Praca umysłowa wymaga spokoju – pamiętaj,
aby zapewnić sobie komfort w tej dziedzinie.
Każda praca musi być odpowiednio zaplanowana –
samokształceniowa także – a plan ten musi zakładać czas i zakres
czynności do wykonania. Na każdy dzień powinieneś zaplanować
odpowiednią ilość pracy – oczywiście realną, nie planuj zbyt dużo,
gdyż nie ilość, a jakość się liczy. Plan ten musi zawierać rodzaj
niezbędnych informacji, materiałów szkoleniowych, podręczników,
przewiduj w nim czas na ich pozyskanie.
Nie bez kozery powiedziałam „na każdy dzień” – to ważne! Każdego
dnia powinieneś jakąś, choćby niewielką, część planu wykonać.
Wszelkie nagromadzenie zadań jest trudne do wykonania – unikaj
tego bezwzględnie. Musisz stosować samodyscyplinę.
Jeśli zgromadziłeś źródła informacji, postawiłeś sobie zadanie do
wykonania – teraz czeka Cię najważniejsza sprawa, mianowicie
znalezienie rozwiązania zadania. W tym pomogą Ci materiały
szkoleniowe. Problem w tym, aby wybierać z nich tylko te
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
53
informacje, które bezpośrednio prowadzą do celu, skupiaj się tylko
na tych zagadnieniach, które wiążą się z tematyką zadania. Czytając
materiały, sporządzaj tzw. „fiszki” – możesz je tworzyć na osobnych
kartkach lub w komputerze w odpowiednio oznaczonym pliku.
Wybór należy do Ciebie – zależy to od przyzwyczajenia
i postrzegania wygody. Jeżeli jesteś tzw. „wzrokowcem”, to radzę Ci
sporządzać fiszki w sposób tradycyjny – czyli na oddzielnych
kartkach papieru.
Co na takiej fiszce należy umieścić? Przypuśćmy, że przygotowujesz
zadanie na temat sposobów zarządzania zasobami ludzkimi w firmie.
Znalazłeś kilka podręczników i artykułów w czasopismach na temat
zarządzania kadrami, a także w Internecie kilka stron na ten temat.
Poszukujesz w nich sposobów zarządzania i ich omówienia. Zobacz
zatem przykład fiszek, które warto robić w trakcie poszukiwań.
Numer fiszki
1.
Tytuł książki: ………………………
Autor książki: ……………………………….
Strony od ………… do …………….
Wydawnictwo: ………………………………………….. rok wydania ……………
/poszukiwany problem – tu zapisz najważniejsze zagadnienia, które odnalazłeś na
temat poszukiwanego problemu/ np.
metoda autokratyczna
opisz najistotniejsze cechy metody, sposoby postępowania na linii szef – pracownicy,
konsekwencje stosowanej metody itd.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
54
Numer fiszki
2.
Tytuł czasopisma: ………………………
Tytuł artykułu: …………………………………………..
Autor artykułu: ……………………………….
Nr czasopisma, rok wydania ……………
/poszukiwany problem/
metoda autokratyczna
najistotniejsze cechy metody, sposoby postępowania na linii szef – pracownicy,
konsekwencje stosowanej metody itd. Wnioski praktyczne autora.
Numer fiszki
3.
Strona www. ……………………..
Tytuł artykułu: …………………………………………..
Autor artykułu: ……………………………….
/poszukiwany problem/
metoda autokratyczna
najistotniejsze cechy metody, sposoby postępowania na linii szef – pracownicy,
konsekwencje stosowanej metody itd. Spostrzeżenia i wnioski autora.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
55
Numeracja fiszek jest przydatna, bowiem podczas opracowywania
zadania, wykonując konspekt jego rozwiązania, wpiszesz numer
odpowiedniej fiszki, z której odnalezione informacje posłużą Ci do
referowania zagadnienia i formułowania swoich wniosków. Ponadto
wykorzystasz je przy tworzeniu bibliografii i netografii, na którą
powinieneś się powołać na zakończenie zadania.
Jeżeli natrafisz na pojęcia, które są trudne, dotąd nie spotkałeś się
z nimi – nie zostawiaj ich bez wyjaśnienia. Przerwij zadanie
i poszukaj wyjaśnienia – zapisz je na odrębnej fiszce lub wydrukuj
z Internetu i zachowaj, aby powrócić do niego podczas
opracowywania zadania lub powtarzania.
Po zakończeniu pracy każdego dnia dokonaj przeglądu wykonanych
zadań – sprawdź, czy wykonałeś wszystko zgodnie z planem, jeśli
nie, to zapisz zagadnienia, które musisz uzupełnić następnego dnia.
Przeczytaj sporządzone fiszki, sprawdź, czy dokładnie zapisałeś
informacje. Podkreśl kolorowym pisakiem najważniejsze
zagadnienia przydatne do omówienia rozwiązań zadanych. W ten
sposób powtarzasz opracowany materiał, co sprzyja
zapamiętywaniu.
Natomiast warunki skutecznego samokształcenia będą spełnione
wtedy, gdy:
1. odczuwasz potrzebę uczenia się;
2. emocjonalnie zaangażujesz się w podjęcie nauki;
3. rozumiesz to, co poznajesz, widzisz zależności zachodzące
między występującymi w materiale zagadnieniami;
4. potrafisz samodzielnie wyodrębnić z określonej informacji
elementy składowe i wiązać je w nową całość;
5. masz świadomość przydatności poznawanych informacji/treści;
6. będziesz wytrwały, będziesz przestrzegał samodyscypliny.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
56
I jeszcze jedno: powiesz na pewno, że to takie oczywiste, ale
zapewniam Cię, bardzo często pomijamy fakt zapewnienia sobie
prawidłowych warunków pracy samokształceniowej. Ważnych,
ponieważ mogą okazać się barierą w uzyskaniu zaplanowanych
osiągnięć.
I tak:
1. miejsce do pracy samokształceniowej – pokój powinien być
niezbyt mały, niezatłoczony, dobrze przewietrzony, temp. ok.
18–20
0
C, światło o mocy 60–80 W padać powinno na miejsce
pracy z Twojej lewej strony, w pokoju powinna być cisza i
spokój;
2. zmęczenie, znużenie – największy nasz wróg – do nauki
siadamy przecież po pracy; jeśli pojawią się objawy zmęczenia
– zrób przerwę, szczególnie jeśli pracujesz przy komputerze;
3. wypoczynek i znaczenie snu – nie zaniedbuj wypoczynku,
szczególnie czynnego, np. spaceru lub pracy w ogrodzie, na
działce itp.; zadbaj też o odpowiednią dla Ciebie liczbę godzin
snu;
4. odżywianie się – tylko racjonalne odżywianie pozwala na
właściwą pracę mózgu;
5. rozkład dnia pracy – planuj zajęcia na dzień następny dzień
wcześniej, aby znaleźć czas na wszystko – pracę, wypoczynek,
rozrywkę i sen.
Jeżeli zwrócisz uwagę na wszystkie wymienione warunki i będziesz
starał się ich przestrzegać – gwarantuję Ci, że osiągniesz powodzenie
w samokształceniu. A powodzenie osiągane będzie motorem do
dalszych działań, będzie czynnikiem motywującym.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
57
„Dobrze jest oprzeć się o drugiego, bo nikt nie dźwiga
życia sam”
Friedrich Höderlin
Jak jednak wytrwać? Siłę wytrwania czerpać musisz z siły
motywacji i świadomości, że codziennie poznajesz coś nowego,
stajesz się lepszy, zdobywasz wiedzę, która przyda Ci się w życiu i w
pracy zawodowej, będziesz przecież dumny z siebie, jeśli osiągniesz
kolejne cele.
Wytyczyłeś sobie cel główny i cele szczegółowe, wyznaczyłeś terminy
i czas ich osiągania – kontrolujesz dochodzenie do celu, bo zawsze
masz na uwadze fakt, iż kolejny osiągnięty cel szczegółowy przybliża
Cię do celu głównego.
Powiedzmy, że Twoim celem głównym jest zdobycie nowych
kwalifikacji. Zapytaj siebie, dlaczego chcesz je zdobyć?
Czy motywem jest chęć np. znalezienia zatrudnienia, ponieważ jesteś
bezrobotny i na rynku pracy nie ma popytu na kandydatów w Twoim
zawodzie? A może chcesz zmienić miejsce zatrudnienia, osiągnąć
wyższe zarobki? Planujesz założyć rodzinę i zdajesz sobie sprawę, że
współczesny pracownik musi być elastyczny i posiadać wiele do
zaoferowania, aby być docenianym, lepiej zarabiać? Wszystkie te
motywy mogą być silnymi motywami, o ile będą podbudowane
świadomym dążeniem do zdobywania wiedzy, samodyscypliną,
cierpliwością i odpornością na ewentualne porażki. Porażki będą się
zdarzać – na to musisz być przygotowany i nie poddawać się – walcz
z przeciwnościami losu do końca, wbrew wszystkiemu. Tylko wtedy
odniesiesz zwycięstwo.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jaką drogę wybrać, aby samokształcenie było efektywne?
●
str.
58
W tabeli wpisałeś osoby, które będą Cię wspierać w pracy
samokształceniowej – skorzystaj z ich pomocy zawsze, kiedy czujesz,
że poddajesz się, że Twoja wytrwałość łamie się. Porozmawiaj z nimi
o swoich trudnościach – na pewno uzyskasz pomoc. Ponadto
zweryfikuj warunki, w jakich pracujesz – może tam występują
bariery, które osłabiają Twoją motywację.
Pamiętaj, każdy osiągnięty sukces jest motorem dalszych
działań. Nie ma osób niezdolnych do samokształcenia.
Samokształcenie to przecież umiejętność jak każda inna.
Wymaga tylko dużego wysiłku i determinacji w jej
opanowaniu i zastosowaniu.
Nasuwa się retoryczne pytanie: Która z wykonywanych przez nas
codziennie czynności nie wymagała uprzedniej nauki?
Czy jeśli chciałbyś upiec tort na urodziny, a dotąd nigdy tego nie
robiłeś, nie musiałbyś się najpierw pouczyć? Choćby poczytać
przepisy kulinarne i wybrać najlepszy.
A od czego zależałoby powodzenie? Pomyśl chwilkę!
A teraz do pracy! Pnij się w górę! Realizuj samokształcenie, a potem
potraktuj je jako narzędzie w edukacji ustawicznej, przejdź na
wyższy poziom „wtajemniczenia”!
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
V Prosta droga do sukcesu
●
str.
59
V PROSTA DROGA DO SUKCESU
V PROSTA DROGA DO SUKCESU
„Słyszę i zapominam. Widzę i pamiętam.
Robię i rozumiem.”
Konfucjusz
Już wiemy, że uczyć się przez całe życie warto. Odpowiedzieliśmy
sobie, dlaczego warto, wiemy już, na czym polega samokształcenie
i jaka jest jego rola w edukacji dorosłych, odpowiedzmy zatem, w jaki
sposób osiągnąć sukces.
Rozpatrzymy to na przykładzie podstawowym, jakim jest kształcenie
formalne, czyli w jednostce edukacyjnej, jaką jest szkoła
organizująca naukę systemem zaocznym. Dlaczego taki przykład?
Ano dlatego, że ten sposób uczenia się jest bardzo często
wykorzystywany przez tych, którzy chcą uzyskać dyplom ukończenia
szkoły średniej, policealnej lub wyższej. Warto zatem o nim słów
kilka powiedzieć, a ponadto będzie on kanwą do rozważań na temat
nauki na odległość.
Zagadnienia:
●
Model kształcenia przez całe życie.
●
Rola i funkcje nauczyciela i słuchacza.
●
Konferencje, konsultacje, sesje.
●
Jak sporządzać notatki, na co zwracać uwagę?
●
Materiały samokształceniowe.
●
Jak pisać prace kontrolne?
●
Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Model kształcenia przez całe życie
●
str.
60
Model kształcenia przez całe życie
Edukacja stanowi ogromne wyzwanie dla człowieka dorosłego.
Podejmuje on bowiem naukę z własnej woli, musi być zatem
konsekwentny i systematyczny, punktualny w oddawaniu
okresowych prac kontrolnych. Stąd też nie bez znaczenia będzie
zmysł praktyczny uczącego się, zdolność łączenia teorii z praktyką,
samodzielność i silna motywacja.
W Polsce organizatorami kształcenia dorosłych są najczęściej
różnego typu szkoły dla dorosłych, szkoły wyższe, publiczne Centra
Kształcenia Ustawicznego oraz placówki niepubliczne, instytucje
szkoleniowe, w tym stowarzyszenia, fundacje, spółki i spółdzielnie.
Kształcenie w nich przybiera różne formy, które różnią się czasem
trwania, zakresem i poziomem merytorycznym.
W kształceniu aktywnie uczestniczą także Polacy będący na
emeryturze – na Uniwersytetach Trzeciego Wieku. Seniorzy biorąc
udział w zajęciach Uniwersytetów Trzeciego Wieku mają do
dyspozycji wykłady, seminaria i konwersatoria, w czasie których
poszerzają wiedzę w danej dziedzinie, przede wszystkim jednak
uczestnictwo w tych zajęciach pozwala na aktywność życiową ludzi
starszych (patrz model kształcenia przez całe życie).
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Model kształcenia przez całe życie
●
str.
61
Klasyczny model edukacji społeczeństwa i jego elementy –
model kształcenia przez całe życie.
Wg: prof. B. Galwas, Materiały z Seminarium Uczelnianego Politechniki Warszawskiej,
Miesięcznik Politechniki Warszawskiej 2/2002
Placówki edukacyjne organizują kształcenie dla dorosłych w różnych
formach. Ludzie dorośli, najczęściej pracujący (a także bezrobotni),
wybierają zwykle formę kształcenia systemem zaocznym. Niektóre
wyższe uczelnie oferują ponadto uczestnictwo w zajęciach, w których
e-learning odgrywa ważną, choć nie jedyną rolę.
Z uwagi na powszechność kształcenia zaocznego postarajmy się
zatem pomyśleć, w jaki sposób w nim uczestniczyć z powodzeniem.
Na wstępie przemyślmy strukturę i organizację kształcenia
zaocznego, pokazaną na schemacie poniżej. Podstawową cechą nauki
tym systemem, jest samodzielne uczenie się (samokształcenie)
organizowane (kierowane) przez nauczyciela konsultanta. Określa
on zakres wiedzy wynikającej z programu nauczania, niezbędny do
uzyskania danego poziomu wykształcenia, wskazuje źródła wiedzy,
określa tryb uczenia się, proponuje środki dydaktyczne i techniczne,
które będą wykorzystywane w trakcie nauki.
Jeśli wybierzesz kształcenie zaoczne, będziesz spotykał się
z nauczycielem konsultantem (zależnie od organizacji dydaktyki
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Model kształcenia przez całe życie
●
str.
62
w wybranej szkole) co dwa lub co cztery tygodnie na konsultacjach
zbiorowych, a w przypadkach koniecznych częściej, na tzw.
konsultacjach indywidualnych.
Kształcenie systemem zaocznym podzielone jest na semestry
(2 semestry w roku szkolnym) i przewiduje zaliczanie przedmiotu na
podstawie prac kontrolnych i egzaminu przedmiotowego.
Zaliczyć z powodzeniem – to znaczy drogą samokształcenia,
wykorzystując wiedzę zgodnie z programem zdobywaną pod
kierunkiem konsultanta, zaliczyć określony zakres materiału
z danego przedmiotu.
Stąd też nauczyciel konsultant kieruje, pomaga organizować Twoją
pracę, przekazuje na zajęciach odpowiednie wskazówki, podaje
ważne z punktu widzenia realizacji programu partie materiału – czyli
zakres wiedzy, którą koniecznie musisz posiadać. Natomiast Ty jako
słuchacz, zbierając wszystkie informacje, przekształcasz je w wiedzę
– drogą samokształcenia poznajesz, zapamiętujesz, rozszerzasz.
Wspólnie z konsultantem dążysz do takiego poziomu poznania, który
ułatwi Ci zaliczenie przedmiotu, co ilustruje poniższy schemat.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Model kształcenia przez całe życie
●
str.
63
Rola i funkcje nauczyciela konsultanta i słuchacza
Spójrz na schemat – wyczytasz z niego dokładne role konsultanta
i słuchacza w trakcie nauki. Dowiesz się, czego możesz oczekiwać od
konsultanta, a czego oczekuje konsultant od Ciebie.
Znajomość ról nauczyciela konsultanta i słuchacza w poszczególnych
rodzajach spotkań i kontaktów decydować będzie o efektywności
kształcenia i osiągnięciu zakładanych celów. Warto te role poznać.
Czego możesz oczekiwać od nauczyciela konsultanta?
Spójrz na schemat.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Rola i funkcje nauczyciela konsultanta i słuchacza
●
str.
64
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Rola i funkcje nauczyciela konsultanta i słuchacza
●
str.
65
W kształceniu zaocznym uczestniczysz w zajęciach, które zupełnie
nie przypominają lekcji, które pamiętasz z czasów szkolnych. W tym
systemie nauczyciel jest zwany często konsultantem – dlaczego?
Ponieważ jego rola jest zupełnie inna niż nauczyciela w tradycyjnej
szkole. W tym systemie kształcenia nie ma bowiem tradycyjnych
wykładów, może występować jedynie krótki miniwykład
wprowadzający w nowe zagadnienie. Główny nacisk konsultant
kładzie natomiast na wyjaśnianie, odpowiadanie na pytania
słuchaczy, wskazania dotyczące literatury, wskazówki instruktażowe
do samokształcenia. Dobiera przy tym różnego typu techniki
i narzędzia aby wiedzę przekazywaną uczynić przyswajalną. Rolą
konsultanta jest wyposażyć Cię w jak najszerszą informację
o sposobie zdobywania wiedzy drogą samokształcenia oraz udzielić
wszelkiej pomocy w przygotowaniu się do egzaminu
przedmiotowego.
Swoją rolę konsultant wypełni tylko wtedy, gdy Ty spełnisz swoją
rolę. A jaka będzie rola Twoja jako słuchacza?
Zauważ, że uczestnik kształcenia zaocznego nie jest nazywany
uczniem – a zatem masz też inną rolę do spełnienia niż uczeń.
Ważne, abyś był świadomy swojej roli i spotkania z konsultantem
wykorzystywał w pełni.
I znowu spójrz na schemat.
Twoim podstawowym zadaniem jest samokształcenie w domu.
Zajęcia w szkole natomiast są dla Ciebie weryfikacją poznanego
materiału, oceną stopnia jego opanowania. Są miejscem na
zadawanie pytań konsultantowi, wyjaśnienie kwestii stwarzających
Ci kłopoty, rozszerzenie wiedzy poprzez aktywne słuchanie pytań i
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Rola i funkcje nauczyciela konsultanta i słuchacza
●
str.
66
odpowiedzi na zadawane przez koleżanki i kolegów pytania, a także
utrwalenie opanowanej w domu wiedzy.
Wszystko jest w Twoich rękach. Jeśli uczysz się w domu zgodnie
z zasadami samokształcenia, wyławiasz problemy ważne, zapisujesz
je na fiszkach lub w zeszycie przedmiotowym – masz gotowe pytania
do konsultanta. Korzystaj z okazji, jeśli nie skorzystasz z niej, to
będziesz sam dochodził do rozwiązań (a to bywa trudne) lub gorzej –
zaniechasz dociekania. Utworzysz wówczas lukę w posiadanej
wiedzy. Nie dopuść do tego.
Z wiedzą jest jak z murem stawianym z cegieł: jeśli kilku cegieł
zabraknie, utworzą się luki, mur nie będzie stabilny, jeśli zbyt wielu
cegieł zabraknie – mur może runąć.
Pytaj konsultanta jak najczęściej, korzystaj z jego wiedzy.
W kształceniu zaocznym należy przyjmować zasadę, że nie jest
wstydem czegoś nie wiedzieć, lecz wstydem jest: mając okazję – nie
pytać, żeby się dowiedzieć.
W poprzednim rozdziale mówiliśmy o samokształceniu, teraz
nadszedł czas, aby wiedzę na ten temat uczynić bardziej praktyczną.
W systemie zaocznym zajęcia mają swoje zwyczajowe nazwy.
Wynikają one z cech charakterystycznych tychże zajęć, ich celu
i treści. Pierwsze spotkanie z konsultantem w semestrze zwykle
nazywa się konferencją. Kolejne spotkania to konsultacje, a ostatnie
zajęcia w semestrze to sesja przedegzaminacyjna. Zasady
organizacyjne tych zajęć przedstawiam Ci poniżej – na schematach,
które obrazują poszczególne role, jakie pełni na nich konsultant
i słuchacz.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Rola i funkcje nauczyciela konsultanta i słuchacza
●
str.
67
Dokonaj analizy tych ról, aby zrozumieć różnice w organizacji zajęć
i odpowiednio przygotować się do każdego spotkania
z konsultantem.
Konsultacje, konferencje, sesje
Twoja współpraca z konsultantem będzie odbywała się w ramach
zajęć zbiorowych, które ująć można następująco:
Jak widzisz, nie ma tu ról typu nauczyciel nauczający, podający
wiedzę – uczeń tę wiedzę przyjmujący. Współpraca na linii
konsultant – słuchacz odbywa się na zasadzie informacji zwrotnej.
Przekaz informacji od konsultanta do Ciebie musi wrócić w postaci
informacji zwrotnej do konsultanta, bowiem zadajesz pytania,
prezentujesz wiedzę. Nikt tu nie pełni roli głównej i podrzędnej, obie
strony dążą wspólnie do jednego celu – osiągnięcia pozytywnego
wyniku samokształcenia.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
68
Konferencja – pierwszy kontakt słuchaczy z konsultantem
w semestrze, pierwszy kontakt z nowym przedmiotem objętym
programem nauczania.
Spójrz na schemat. Co ją charakteryzuje?
Prześledź zadania konsultanta – czego możesz oczekiwać, jakie
zdobyć informacje. Spójrz także na pozycję słuchacza – zapamiętaj,
jakie są jego powinności. To ważne – od tego, czy będziesz dokładnie
przestrzegał zasad i reguł, zależeć będzie Twoje powodzenie.
Zwróć uwagę na istotną sprawę – na konieczność sporządzania
przejrzystych notatek, z których będziesz korzystał w domu.
Pamiętaj, że pamięć mamy dobrą, ale krótką!!!
Zauważ, że na tym spotkaniu konsultant podaje szereg bardzo
ważnych informacji dotyczących przedmiotu. Podaje zakres
obowiązującej wiedzy sprawdzanej na egzaminie przedmiotowym,
podaje temat pracy kontrolnej, którą musisz opracować
samodzielnie w domu, podaje obowiązujące Cię terminy. Zwróć
szczególną uwagę na terminy konsultacji indywidualnych – zapisz je
koniecznie. Konsultant określa też niezbędne materiały dydaktyczne,
w których znajdziesz potrzebne Ci informacje.
Notuj to wszystko dokładnie, albowiem są to ważne zagadnienia, na
nich będziesz opierał swoją naukę w domu.
Ponadto na tym pierwszym spotkaniu konsultant poda temat
kolejnego spotkania (już konsultacji), wprowadzi krótkim
miniwykładem do problematyki tematycznej i poda wskazówki
instruktażowe.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
69
Jeśli masz jakieś wątpliwości, pytaj konsultanta. Nie zdążyłeś czegoś
zanotować – poproś o powtórzenie. Niech Ci nie umknie ani jedno
słowo wypowiedziane na konferencji – każde jest niezmiernie ważne,
każde pomoże Ci w samokształceniu.
Model konferencji
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
70
Teraz pałeczkę przejmiesz Ty – teraz zaczyna się Twoje zadanie:
samokształcenie.
Kolejnym spotkaniem z nauczycielem konsultantem są konsultacje
zbiorowe.
Zależnie od sposobu organizacji zajęć w semestrze może być ich 8, 16
lub więcej.
Każda konsultacja jest bardzo ważnym elementem Twojej
aktywności edukacyjnej. Musisz zawsze być dobrze przygotowany do
uczestnictwa w niej. W każdym jej ogniwie brać czynny udział. Od
Twojego zaangażowania zależy powodzenie w opanowaniu
materiału.
Jest to czas na zadawanie pytań i wyjaśnienie nurtujących Cię
problemów, prezentowanie opracowanych w trakcie pracy
samokształceniowej zadań i poleceń.
Podstawowe ogniwa konsultacji i udział w niej konsultanta oraz
słuchacza przedstawia schemat modelowy.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
71
Model konsultacji zbiorowej
Jak zapewne zauważyłeś, konsultacja jest podzielona na ogniwa,
z których każde ma swoje określone zadanie. I tak: pierwsze ogniwo
poświęcone jest wyjaśnieniom udzielanym słuchaczom. Tutaj
konsultant oczekuje od Ciebie szczególnej aktywności. Sięgnij do
swoich notatek, które wykonywałeś w domu, odszukaj podkreślone
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
72
problemy do wyjaśnienia oraz zapisane pytania. Nie pozostawiaj
żadnego pytania bez odpowiedzi. Pamiętaj, że dzięki temu, iż zadasz
pytanie konsultantowi i uzyskasz odpowiedź, pomagasz nie tylko
sobie, ale także koleżankom i kolegom, którzy sprawdzą dzięki temu
swoją wiedzę lub ją poszerzą, bo np. nie zwrócili wcześniej uwagi na
to właśnie zagadnienie. Im więcej pytasz, tym lepiej – konsultant
oczekuje na Twoje pytania.
Wspólnie powtarzacie zadany zakres materiału, przez co go
utrwalacie.
Kolejnym ogniwem konsultacji jest powtórzenie głównych tez
zadanego na poprzednich zajęciach materiału. Konsultant za pomocą
różnych technik i narzędzi sprawdza, na ile słuchacze opanowali
określony tematem zakres materiału. Twoja aktywność w tym
ogniwie jest bardzo cenna.
Na pewno pamiętasz ze szkoły stresy przed klasówką, obawy przed
niespodziewanym wywołaniem do odpowiedzi, groźby oceny
niedostatecznej. Pamięć ta może Cię powstrzymywać od udzielania
się na konsultacjach. Pamiętaj – dorośli kształcąc się zaocznie nie
otrzymują ocen negatywnych w trakcie trwania nauki w semestrze.
To ważna informacja!
Pomimo że w kształceniu zaocznym nie stosuje się tradycyjnych ocen
z odpowiedzi, jak to jest praktykowane w szkole dziennej, to jednak
konsultant doceni Twoją pracę samokształceniową prezentowaną za
pomocą analiz, referatów czy innych opracowań. Za prawidłowo
wykonane zadania czy prezentację dokonań związanych z tematem
otrzymasz pozytywną ocenę cząstkową, która stanie się elementem
oceny z egzaminu przedmiotowego.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
73
Prezentuj zatem swoje dokonania – nie ulegaj fałszywemu wstydowi.
Jeśli nawet popełnisz błąd – konsultant go sprostuje. Nie otrzymasz
żadnej negatywnej oceny, a nauczysz się poprawniej formułować
myśli, nie popełnisz tej pomyłki na egzaminie.
W następnym ogniwie konsultacji zapoznasz się z nowym tematem,
który będziesz opracowywał w drodze samokształcenia. To ogniwo
wymaga od Ciebie skupienia i uwagi. Konsultant wyjaśni
w miniwykładzie pojęcia i najważniejsze problemy związane
z nowym tematem. Na pewno pojawią się takie pojęcia, które
niewiele Ci mówią, nie omieszkaj zapytać i prosić o wyjaśnienie.
Zapisz odpowiedzi. Nie zaczynaj pracy samokształceniowej
z wieloma niewiadomymi, nie utrudniaj sobie życia.
Nie czekaj, aż konsultant powie: „Zapiszcie, proszę, moje słowa”.
Rób notatki bez polecenia. Aby były przejrzyste – podkreślaj
kolorowym pisakiem zagadnienia ważne, na które zwraca uwagę
konsultant. Uważaj na te pojęcia i problemy, które konsultant
akcentuje – na pewno są ważne.
Teraz kolej na instruktaż do Twojej pracy samokształceniowej –
konsultant zwróci uwagę na sposób pracy nad tematem, na zakres
niezbędnej literatury. Zapisz jego uwagi, abyś nie wyważał otwartych
drzwi, oszczędzaj swój cenny czas. Zapisz też rodzaj prac, jakie zada
konsultant na następne zajęcia, abyś mógł przygotować się
i zaprezentować je.
Postaraj się w jak najkrótszym czasie po zajęciach przeczytać notatki
z konsultacji, aby utrwalić sobie określone pojęcia – to ważne, bo
przez powtarzanie utrwalasz.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
74
Poza konsultacjami zbiorowymi – warto uczestniczyć
w konsultacjach indywidualnych. Na pierwszym spotkaniu
konsultant podał ich terminy – skorzystaj więc, bo warto. Jest to
szczególnie ważne, jeśli masz dużą przerwę pomiędzy
poszczególnymi etapami kształcenia. Kontakt indywidualny
z konsultantem będzie dla Ciebie wsparciem i dodatkowo będzie
motywował Cię do dalszej pracy nad sobą. Ponadto, spotykasz się
z konsultantem „oko w oko” – nie wstydź się zatem zadawania pytań.
Zadawaj pytania, nawet takie, które wydają Ci się tak proste, że aż
wstyd. W tej sferze nie może być miejsca na wstyd, poza tym nikt
poza konsultantem Cię nie słyszy, a konsultant – zapewniam Cię –
zrozumie.
Zwracaj uwagę na systematyczny kontakt z konsultantem, bo
tylko wtedy ochronisz się przed wystąpieniem
nieprzewidzianych trudności w zrozumieniu materiału lub
treści zadań zalecanych do samodzielnego wykonania.
Na zakończenie nauki w semestrze czeka Cię egzamin przedmiotowy,
stąd też ostatnie zajęcia nazywane są Sesją przedegzaminacyjną
i jej zadania są zdecydowanie inne niż konsultacji. Jaki bywa jej
schemat – patrz poniżej.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
75
Model sesji przedegzaminacyjnej
Zagadnienia egzaminacyjne poznasz wcześniej – albo poda je
konsultant, albo znajdziesz je w opracowanych przez szkołę dla
dorosłych materiałach szkoleniowych lub skryptach. Za ich pomocą
będziesz powtarzał materiał do egzaminu. Kiedy to czynić? Jeśli
tylko będziesz miał zagadnienia do dyspozycji, nie odkładaj ich na
półkę, na ostatnią chwilę. Zauważ, że zagadnienia te ułożone są
chronologicznie, zgodnie z tokiem poznawanych treści. Staraj się
systematycznie opracowywać je, aby jak najszybciej zauważyć
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
76
problematykę, która sprawia Ci trudność, i starać się o wyjaśnienia.
Na sesji przedegzaminacyjnej powinieneś dysponować
opracowaniem wszystkich zagadnień egzaminacyjnych.
Zauważ, że w modelu sesji istnieją ogniwa, które opierają się na
znajomości problematyki zawartej w zagadnieniach
egzaminacyjnych. Aby efektywnie powtórzyć materiał, uzyskać
odpowiedzi na trudne pytania, musisz być przygotowany do ich
zadawania. Przygotowany będziesz tylko wtedy, gdy je opracujesz.
Co jednak zrobić, jeśli nie uda Ci się wszystkich zagadnień
opracować, ponieważ nie znajdziesz pełnych wyjaśnień, omówień?
Nic prostszego – spójrz na model: konsultant zapyta w pierwszym
ogniwie o problemy, zatem po prostu pytaj!
To spotkanie jest ostatnim w semestrze. Ostatnia to zatem okazja do
zgłaszania problemów, które napotkałeś.
Przygotuj się dokładnie do uczestniczenia w sesji. Przed
Tobą egzamin, więc warto wiedzieć, co Cię czeka, wiedzieć
jak najwięcej. Im więcej będziesz pytań zadawać, tym
więcej będziesz wiedział.
W kolejnym ogniwie konsultant nawiąże do trudniejszej
problematyki – zwróć na nią uwagę: zanotuj i podkreśl akcentowane
przez konsultanta treści.
To jednak nie wszystko – staraj się sprawdzić, prezentuj swoje
wiadomości. To najlepszy dla Ciebie sprawdzian przed egzaminem.
Tu jeszcze możesz popełniać błędy, które skoryguje konsultant, na
egzaminie już błędów popełnić nie możesz.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Konsultacje, konferencje, sesje
●
str.
77
Zanotuj dokładnie wszystkie terminy, które poda konsultant,
ponieważ musisz ich przestrzegać z uwagi na organizację sesji
egzaminacyjnej w szkole i obowiązujące przepisy ustawowe.
Poznałeś kryteria oceny postępów wcześniej, teraz konsultant Ci
przypomni, że na ocenę końcową złożą się pozytywne oceny
cząstkowe uzyskane na konsultacjach, ocena pracy kontrolnej
i ocena z egzaminu pisemnego, jeśli taki jest przewidziany
organizacją dydaktyki.
Jak sporządzać notatki na konsultacjach, na co
zwracać uwagę?
Umiejętność sporządzania notatek na zajęciach jest bardzo ważnym
zadaniem, z tych informacji przecież będziesz korzystać w domu.
Muszą zatem być przejrzyste, zawierać tylko istotne informacje.
A jak to zrobić?
Do każdego przedmiotu przeznacz odrębny zeszyt. Podziel
poszczególne kartki na części, w których będziesz zapisywał
wyjaśnienie zagadnień, pytania i inne. Opracowanie tematu każdej
konsultacji zamieszczaj na nowej stronie. Pod opracowaniem zostaw
miejsce na notatki, które uzupełnisz na zajęciach.
Proponuję Ci taki wzór:
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak sporządzać notatki na konsultacjach, na co zwracać uwagę?
●
str.
78
Temat konsultacji nr 1:
Xxxxxxxxxxxx
Na tej stronie przygotowujesz się do
konsultacji:
Zagadnienia:
2. xxxx
3. xxxx
4. …
Pojęcia kluczowe:
2. Vvvvvvv
3. Vvvvvvv
4. Vvvvvvv
Opracowanie kolejnych zagadnień
1. ………………………………………….
…………………………………………….
2. ………………………………………….
…………………………. itd.
W opracowaniu podkreślaj kolorowym
pisakiem ważne, godne zapamiętania
sekwencje tekstu. Innym kolorem
podkreśl występujące w omówieniu
pojęcia kluczowe.
Zamieszczasz streszczenia i cytaty –
zapisz, skąd je czerpałeś, zaznacz to
różnicującym kolorem.
Tę część strony przeznacz na pytania,
które zadasz konsultantowi.
Tu zapisz wszystkie problemy, które
napotkałeś, opracowując materiał
tematyczny.
Jeśli pojęcia kluczowe nie są Ci znane,
wyszukaj definicje i zapisz je tutaj.
Np. nie rozumiesz lub nie jesteś pewien,
czy rozumiesz właściwie – zapisz pytanie
do
odpowiedniego zagadnienia.
Poprosisz o wyjaśnienie konsultanta. Pod
każdym pytaniem zostaw kilka wolnych
linii, aby zapisać odpowiedź konsultanta.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak sporządzać notatki na konsultacjach, na co zwracać uwagę?
●
str.
79
Notatki, które wykonasz na konsultacji
Tu zapisz zgłaszane przez innych
słuchaczy zagadnienia do wyjaśnienia –
przydadzą Ci się te informacje na pewno,
a może coś pominąłeś?
Tu zapisz odpowiedź konsultanta
Zapisuj też wyjaśnienia dodatkowe
konsultanta, podkreślając kolorowymi
pisakami występujące pojęcia lub ważne
problemy.
Temat konsultacji nr 2: (zapisz na nowej stronie)
Yyyyyyyyyyyyyyyyyy
Zagadnienia:
1. xxxx
2. xxxx
3. …
Pojęcia kluczowe:
5. Vvvvvvv
6. Vvvvvvv
7. Vvvvvvv
Dalej przygotowujesz się do następnego
spotkania – jak w poprzednim wzorze.
Na tej części strony zapisuj wszystkie
uwagi konsultanta odnoszące się do
nowego tematu konsultacji.
Każde omawiane zagadnienie zaczynaj od
nowego wiersza, aby uzyskać
przejrzystość informacji. Ważne pojęcia
podkreślaj kolorowym pisakiem. Ułatwi
Ci to odszukiwanie ich w domu podczas
nauki.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak sporządzać notatki na konsultacjach, na co zwracać uwagę?
●
str.
80
Tak sporządzone notatki pozwolą Ci na szybkie powtarzanie
materiału, bo patrząc na nie, zawsze zauważysz to, co najważniejsze
– wyróżniłeś to odpowiednim kolorem.
Uzupełniaj na bieżąco wszelkie braki, które wystąpią, ponieważ
przed egzaminem będzie czas na powtórki, a nie na uzupełnianie
braków – szkoda Twojego czasu.
Materiały samokształceniowe
W trakcie trwania nauki będziesz korzystać z polecanej przez
konsultanta literatury, tej podstawowej i tej rozszerzającej zakres
wiedzy. Porządkowanie Twoich działań ułatwią Ci materiały
pomocnicze takie jak: rozkłady materiału, skrypty, pakiety
samokształceniowe. Na rynku wydawniczym znajduje się mnóstwo
pozycji, jednak, delikatnie mówiąc, nie zawsze są one doskonałe.
Wybierając rodzaj, zwróć uwagę na konstrukcję materiałów,
sprzyjającą nauce. Pokażę Ci, jaka powinna być struktura materiałów
niezbędnych w samokształceniu słuchacza kształcącego się zaocznie.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Materiały samokształceniowe
●
str.
81
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Materiały samokształceniowe
●
str.
82
Niektóre placówki kształcenia ustawicznego wykorzystują techniki
multimedialne, umieszczając ćwiczenia, pokazy, zadania, prezentacje
na płytkach CD, będących załącznikiem do materiałów
samokształceniowych. Tworzą tzw. pakiety samokształceniowe.
Tworzą także podręczniki multimedialne, wykorzystując zasady
zapamiętywania.
Nasze zmysły są wspaniałe, ale wykorzystujemy je w różnym stopniu.
Literatura przedmiotu wskazuje, iż zapamiętujemy poprzez:
●
słuchanie wypowiadanych słów – tylko 10%
●
oglądanie obrazów – 20%
●
czytanie tekstu – 30%
●
oglądanie obrazów z jednoczesnym słuchaniem tekstu – 50%
●
wspólną pracę w grupie – 70%
●
samodzielną pracę nad zadaniem – aż 80%
Zatem projektowane podręczniki wykorzystują te zależności, dodając
do nich między innymi animacje, symulacje eksperymentów, testy
i zadania do samodzielnej pracy, wykorzystującej zdobywaną wiedzę.
Pomocne w tym są multimedia, ułatwiające poznanie, zrozumienie
i zapamiętanie, bowiem działają na Twoje zmysły jednocześnie,
pobudzając je do aktywności.
Jeśli chcesz poznać taki podręcznik, wejdź na stronę internetową
Centrum Kształcenia Ustawicznego w Płocku
www.cku.edu.pl/podr1_bu/prawa.html
Przekonasz się, że korzystanie z tego typu podręczników jest
niezwykle łatwe i bardzo przydatne w samokształceniu.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Materiały samokształceniowe
●
str.
83
Program nauczania przewiduje wykonanie prac kontrolnych
z każdego przedmiotu w określonych terminach. Ich wykonanie jest
warunkiem dopuszczenia do egzaminu.
Jak pisać prace kontrolne?
Oto kilka podstawowych rad, które mogą być pomocne przy
sporządzaniu prac kontrolnych. Zasady dotyczące formy pracy
pisemnej i dokumentacji stanowią określoną normę, natomiast
sugestie dotyczące kompozycji pracy należy traktować jako wytyczne.
Nie obawiaj się oryginalności. Cała reszta zależy od Ciebie.
W celu uzyskania szczegółowych informacji, np. na temat ortografii,
interpunkcji, przejrzystości i poprawności stylu, zajrzyj do
słowników (m.in. ortograficznego, poprawnej polszczyzny)
i poradników językowych.
Otrzymałeś temat pracy – i co dalej?
Przystępując do pisania pracy na określony temat, zacznij od
dokładnej analizy tegoż tematu, podkreślając w nim nazwy pojęć,
terminy naukowe, daty itp.
Jeśli dobrze zrozumiałeś temat, to potrafisz zamienić go na pytanie
lub szereg pytań.
Pamiętaj, aby stawiane przez Ciebie pytania zaczynały się od słów:
Jak ………? W jaki sposób………? Dlaczego ……..? Na czym polega
……..?
10
Wg Rejmanowska L.: Podręczny poradnik sporządzania prac pisemnych na
kursach szkoleniowych, CKU Toruń, 1994.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak pisać prace kontrolne?10
●
str.
84
Przykład
Temat pracy brzmi:
Wynagrodzenie za pracę jako czynnik motywujący
Jeśli dostrzegasz problem, łatwo zamienisz temat ten na pytania:
Co to jest wynagrodzenie za pracę?
Od czego zależy wysokość wynagrodzenia?
Jak ocenia się sposób wykonania zadania?
Dlaczego mówimy, że wysokość wynagrodzenia motywuje do
lepszego wykonania zadania?
Jeśli temat pracy już został rozszyfrowany, to kolejną Twoją
czynnością będzie gromadzenie niezbędnego materiału. Poszukujesz
informacji w podręcznikach, skryptach, czasopismach lub
w Internecie – rób notatki, twórz tzw. fiszki, zapisuj cytaty wraz ze
źródłem ich pochodzenia.
Zgromadziłeś materiał – to kolejną czynnością będzie wykonanie
konspektu pracy pisemnej.
Pamiętaj, że na sporządzenie dobrego konspektu poświęcić
należy od 50 do 80% czasu przeznaczonego na pisanie
pracy pisemnej!!!
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak wykonać konspekt?
●
str.
85
Jak wykonać konspekt?
Weź arkusz papieru kancelaryjnego, rozłóż go i wpisz pytania, na
które zamieniłeś temat pracy. Następnie po lewej stronie arkusza
zapisuj odpowiedzi na pytania. To będą Twoje tezy, stwierdzenia,
sądy, które trzeba udowodnić, udokumentować.
Po prawej stronie arkusza wpisuj argumenty potwierdzające
stawiane wcześniej tezy, zapisuj też numery stron tekstu, który
chcesz streścić lub z którego przytoczyć chcesz cytat.
Jeżeli uważasz, że odpowiedziałeś na wszystkie pytania,
przedstawiłeś wszystkie argumenty, sprawdź sformułowania tez
i argumentów oraz ich kolejność. Pamiętaj, że Twoje tezy
i argumenty muszą być zgodne z logiką rozwijania tematu.
Teraz czas na podsumowanie, wyciągnięcie wniosków, zredagowanie
konkluzji – napisz zatem zakończenie rozstrzygające całość
argumentacji.
Przeczytaj dokładnie cały konspekt – jeszcze możesz dokonać zmian,
bowiem są to nadal teksty robocze. Jeśli stwierdzisz, że niczego już
nie dodasz, zredaguj wstęp.
Pamiętaj, aby wzbudził on zainteresowanie czytelnika treścią pracy.
Wskaż w nim temat, problemy do rozwiązania i kierunek przebiegu
pracy.
Szkic Twojej pracy pisemnej jest zakończony.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak wykonać konspekt?
●
str.
86
Czas przystąpić do pisania pracy, mając na uwadze, że wstęp nie
powinien przekraczać 10-15%, rozwinięcie tematu 60-70%
a zakończenie około 15-20% całości pracy.
Mając przed sobą konspekt pracy, stawiaj kolejno tezy, twierdzenia
i argumenty, uwzględniając zasadę, że nową myśl zaczynasz nowym
akapitem. Pamiętaj, że akapit powinien stanowić zwartą całość,
a kolejne akapity powinny łączyć słowa i zwroty sygnalizujące
przejście od jednej myśli do drugiej.
Jeśli zakończyłeś już pisanie pracy, pozostaje Ci jeszcze jej
sprawdzenie pod względem redakcyjnym – postaraj się wyłowić
usterki stylistyczne, interpunkcyjne i ortograficzne i poprawić je.
Czytając pracę, sprawdzaj od czasu do czasu, czy możesz do swego
tekstu wstawić sformułowanie tematu pracy. Jeżeli tak, to znaczy, że
piszesz na temat. Jeśli nie da się tego zrobić, znaczy, że odbiegasz od
tematu – skoryguj to, nie zapomnij.
Sprawdź koniecznie, czy przy wszystkich przywoływanych cytatach
lub parafrazach tekstów różnych autorów pojawia się źródło,
z którego zostały zaczerpnięte. Jeśli nie – dopisz, to ważne.
Powołując się na źródło informacji: po pierwsze – autoryzujesz fakty,
do których czytelnik może podchodzić sceptycznie, a po drugie –
wskazuje to, że szanujesz prawa autorskie. Nazwisko autora, tytuł
cytowanej pracy, wydawnictwo, rok wydania oraz numery stron,
z których pochodzą fragmenty, możesz podać w przypisach lub tuż
po zakończeniu cytatu.
Przed wysłaniem pracy do konsultanta sprawdź, czy jest zachowana
żądana forma pracy, czy zastosowałeś czcionkę i interlinie
gwarantujące przejrzystość graficzną tekstu.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak wykonać konspekt?
●
str.
87
W praktyce spotyka się różne normatywy obowiązujące w zakresie
formy pracy kontrolnej, jednakże najczęściej stosuje się arkusze
formatu A4. Jeśli dopuszczalna jest forma komputerowa (niektóre
szkoły preferują pisanie prac kontrolnych odręcznie, niestety), to
najlepiej stosować czcionkę Arial 11 lub Times New Roman 12 oraz
interlinię 1,5 wiersza. Tekst jest wówczas przejrzysty i czytelny.
Podam Ci przykład najczęściej stosowanego układu w pracach
kontrolnych.
Kowalski Jan
Konsultant: mgr Krzysztof Nowak
Semestr I
Kierunek: hotelarstwo
Tarnów, 25 X 2007
Praca kontrolna
z przedmiotu: ………………………………………………………..
Temat pracy:
Wynagrodzenie za pracę jako czynnik motywujący
Słowa kluczowe:
1. Wynagrodzenie za pracę – definicja.
2. Czynniki wpływające na wysokość wynagrodzenia.
3. Ocena sposobu wykonania zadania.
4. Wynagrodzenie a motywacja.
/i inne, jeśli będą występowały w treści pracy/
Od akapitu zaczniesz pisać treść, zachowując podane wyżej zasady dotyczące
akapitu i odnośników.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak wykonać konspekt?
●
str.
88
/Pod treścią pracy wypiszesz w porządku alfabetycznym pozycje literatury,
ewentualnie netografii/
np.
Literatura:
1. Łazarek Roman, Ekonomia turystyki, wyd. 3, Wyższa Szkoła Ekonomiczna,
Warszawa 2004.
2. Mitura Elżbieta, Koniuszewska Elżbieta, Ekonomika i organizacja pracy w
hotelarstwie. Podręcznik, Difin, Warszawa 2006.
3. inne pozycje książkowe w zapisie jak wyżej
4. Gospodarka Turystyczna – jakość jako element uzyskiwania przewagi
konkurencyjnej (cz. 1 do 3) Bucholz Michał w: Doradca Hotelarza, Rocznik 2000
nr 5 do 7.
5. inne artykuły z czasopism w zapisie jak wyzej
Netografia:
www.pracuj.pl/poradnik-lidera.htm
www.bip.trzcianka.pl
– protokół nr XXXIX/05 z sesji Rady Miasta Trzcianki w dniu
02.06.2005 r.
Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
Jeżeli będziesz pracować systematycznie (niestety, tego wymaga od
Ciebie kształcenie zaoczne i samokształcenie), gwarantuję Ci, że nie
będzie to trudne.
Spójrz ponownie na schemat konsultacji i mój „przepis” na notatki
w zeszycie przedmiotowym. Zauważysz w nich dwa zasadnicze
i powtarzające się elementy: zagadnienia i pojęcia kluczowe. To
właśnie te dwa elementy będą punktem wyjścia przygotowania do
egzaminu (pod warunkiem oczywiście, że wszystkie zagadnienia
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
●
str.
89
wcześniej zdołałeś opracować). Ponadto konsultant poda
zagadnienia egzaminacyjne przed sesją przedegzaminacyjną lub
znajdziesz je w materiałach – pakietach szkoleniowych lub
skryptach. Opracowuj je systematycznie, zgodnie z tokiem
poznawanych treści.
Przejrzyj także przed sesją przedegzaminacyjną notatki z wszystkich
konsultacji. Jeżeli w którejś zauważysz braki – natychmiast je
uzupełnij.
Korzystając z zagadnień z poszczególnych konsultacji, powtórz
materiał, poszukaj dodatkowych informacji w zalecanej literaturze
i zapisz ważne zagadnienia w zeszycie. Jeśli nasuną Ci się pytania lub
czegoś jeszcze dokładnie nie rozumiesz – zapisz koniecznie
w zeszycie (jak we wzorze notatek), aby prosić o wyjaśnienie
konsultanta na sesji.
Jeśli z jakiegoś powodu nie zdążysz powtórzyć pewnych zagadnień –
wypisz je w zeszycie! Uważaj podczas sesji przedegzaminacyjnej –
być może tam zdobędziesz dodatkowe informacje, pozwalające Ci
lepiej opracować pominięte zagadnienia.
Przygotuj się do prezentacji zagadnień – to będzie sprawdzian dla
Ciebie przed egzaminem.
Tak przygotowany możesz udać się na sesję, w której uczestniczyć
musisz aktywnie! Co to znaczy? Masz słuchać i rozumieć. Jeśli nie
rozumiesz – pytaj! Prezentuj swoją wiedzę zgodnie z umówionymi
z konsultantem sposobami, nie unikaj tego – na egzaminie nikt Cię
nie zastąpi, będziesz prezentować się sam.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
●
str.
90
Wyposażony w dodatkową wiedzę, po powrocie do domu staraj się
jak najszybciej zajrzeć do notatek i przeczytać je – to ułatwia
zapamiętanie.
Nie odkładaj nauki na czas tuż przed egzaminem – to najgorszy
sposób. Staraj się powtarzać materiał z przedmiotów, różnicując je
pod względem trudności. Nie ucz się jednocześnie przedmiotów
zbliżonych ze sobą tematycznie, a unikniesz bałaganu myślowego.
I jeszcze jedno – pamiętaj o higienie pracy. Teraz nadszedł dla Ciebie
trudny czas i jeśli zrezygnujesz ze snu, spaceru, to efektywność Twej
pracy ulegnie obniżeniu.
I na koniec jeszcze jedna uwaga. Konsultanci, znając trudności,
które napotykają dorośli podczas samokształcenia, wychodzą im
naprzeciw – organizują dodatkowo egzaminy cząstkowe.
Egzamin cząstkowy to wspaniała propozycja – zawsze staraj się
z niej skorzystać, bo nic nie tracisz, a wręcz zyskujesz. Co zyskujesz?
Rzecz najważniejszą: uczysz się, jak należy zdawać egzamin – to
pierwszy i najważniejszy pozytywny aspekt (szczególnie kiedy
stawiasz w tej materii pierwsze kroki). Ponadto, jak wskazuje nazwa
– zdajesz egzamin z części, a nie z całości materiału. Czyż to nie jest
łatwiejsze? Mniej materiału, który opanowałeś, łatwiej
zaprezentować. A jeśli nawet nie uda Ci się przejść tej próby
pozytywnie, nie martw się – poznasz swoje braki, a konsultant
przekaże Ci swoje dodatkowe uwagi, a Ty potem wykorzystasz je,
eliminując niedociągnięcia. Zaliczysz materiał z powodzeniem na
kolejnym egzaminie cząstkowym.
A teraz słów kilka o egzaminie przedmiotowym.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
●
str.
91
Na zakończenie semestru – egzamin, na podstawie którego zaliczysz
dany przedmiot może składać się z egzaminu pisemnego i ustnego
lub być tylko egzaminem ustnym. Zależy to od wytycznych do
programu nauczania na danym kierunki kształcenia. Konsultant na
konferencji poinformuje Cię o tym, jak również o formie jego
organizacji.
Forma egzaminu pisemnego może być różna. Może to być: test,
zadania do rozwiązania, analiza przypadku lub opracowanie
zadanego tematu. W tym ostatnim przypadku najczęściej konsultant
podaje kilka tematów do wyboru. Oczywiście jest to twoja
samodzielna praca, wykonywana bez jakichkolwiek pomocy
naukowych. Jeśli takowe będą niezbędne, konsultant poinformuje o
tym na sesji przedegzaminacyjnej, abyś mógł je przygotować na czas
egzaminu.
Po egzaminie pisemnym następuje egzamin ustny, polegający na
referowaniu i prezentowaniu posiadanej wiedzy. Losujesz bilety,
zawierające najczęściej trzy pytania egzaminacyjne. Po
kilkunastominutowym przygotowaniu się odpowiadasz na nie –
oczywiście poprawnie. Konsultant żadnych nieznanych treści
w pytaniach egzaminacyjnych nie umieści. Pytania te wynikają ze
znanych Ci wcześniej zagadnień egzaminacyjnych, choć nie są
tożsame. Podczas odpowiedzi nie oczekuj, że konsultant będzie Ci
podpowiadał – będzie milczał, nie będzie przerywał Twojej
wypowiedzi. Zabierze głos dopiero po zakończeniu Twojego
wystąpienia. Ustosunkuje się do odpowiedzi na wszystkie kolejne
pytania, wskaże pozytywne elementy, jak i popełnione błędy.
Następnie zgodnie ze znanymi Ci wcześniej kryteriami wystawi
ocenę z egzaminu.
Przypomnij sobie, co się składa na ocenę końcową egzaminu
przedmiotowego.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
●
str.
92
Jak widzisz, liczy się Twoja aktywność w ciągu całego semestru, tj.
praca samokształceniowa i aktywność na zajęciach w szkole. Im
lepiej zatem zorganizujesz swoje samokształcenie, tym lepsze
osiągniesz wyniki.
Oczywiście zakładam, że poznawszy moje propozycje – wyjdziesz
z próby zwycięsko. Jednakże los bywa złośliwy i może zdarzyć się, że
nie uda Ci się zakończyć semestru z powodzeniem. Pamiętaj, nie
poddawaj się, to nie jest koniec świata, nadal masz szansę. Tą szansą
są egzaminy poprawkowe, organizowane w terminach pozwalających
na dodatkowe przygotowanie się. Nie nadużywaj jednak tej
możliwości, albowiem – zgodnie z przepisami – możesz liczyć na
egzaminy poprawkowe tylko z dwóch przedmiotów. Jedynie
w odpowiednio udokumentowanych przypadkach losowych, na
Twoją prośbę, Rada Pedagogiczna szkoły lub Dziekan Wydziału
wyższej uczelni może wyrazić zgodę na przesunięcie terminu sesji
egzaminacyjnej, ale wtedy nie masz szans na egzaminy poprawkowe.
To niezwykłe utrudnienie ma swój głębszy sens – motywuje Cię do
systematycznej pracy przez cały semestr.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
●
str.
93
I w ten sposób dobrnęliśmy do końca semestru nauki. Zdobyte
w nim doświadczenie pomoże Ci wprowadzić poprawki do sposobu
organizacji swojej pracy samokształceniowej, eliminacji błędów.
Poza tym zawarte w szkole przyjaźnie pomogą Ci w nawiązaniu
kontaktów z grupą, wymienisz doświadczenia, będziesz w kontakcie,
np. w sieci na czacie, z jej członkami, co pozwoli na bieżącą wymianę
wiadomości, a co najważniejsze – na współpracę w zakresie
rozwiązywania problemów wynikających ze studiowanego
przedmiotu.
Mam nadzieję, że przekonałeś się, iż nauka w systemie zaocznym nie
jest zbyt trudna, poznałeś zasady samokształcenia i zdecydujesz się
na podjęcie edukacyjnego wyzwania, kształcąc się ustawicznie.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
VI Jeśli e-learning – to w jaki sposób uczynić go skutecznym?
●
str.
94
VI JEŚLI E-LEARNING – TO W JAKI
VI JEŚLI E-LEARNING – TO W JAKI
SPOSÓB UCZYNIĆ GO SKUTECZNYM?
SPOSÓB UCZYNIĆ GO SKUTECZNYM?
Dziś nauczyciel staje się raczej
doradcą lub menedżerem procesów
nauczania niż dostawcą informacji.
Czy wiesz, że możesz się kształcić nie wychodząc z domu? Możesz
ukończyć studia, zdobyć kwalifikacje, zdobyć wiele ciekawych
umiejętności siedząc przy biurku przy włączonym komputerze.
Możesz usiąść rano, w południe lub wieczorem – wtedy, kiedy masz
wolną chwilę tylko dla siebie. Bez uciążliwych dojazdów do szkoły,
bez straty czasu na oczekiwanie na autobus, pociąg, tramwaj.
Wyjeżdżasz w góry – to wcale nie przeszkadza, jeśli tylko masz do
dyspozycji komputer – też możesz się uczyć. Znasz języki obce –
możesz skorzystać z ofert uczelni zagranicznych. A może planujesz
wyjazd za granicę – żaden problem: będąc za granicą też możesz
ukończyć studia lub kurs w Polsce. Możesz zamieszkać za kołem
podbiegunowym, w Australii lub innym dalekim zakątku świata i też
możesz ukończyć e-szkolenie w polskiej uczelni. Przeczytaj oferty
kształcenia on-line i skorzystaj z nich koniecznie. Poprawisz swoje
samopoczucie, na pewno znajdziesz odpowiedzi na wiele nurtujących
Cię pytań.
Sprawdź i wybieraj – bo jest w czym!
Kolejno pokażę Ci, jakie cechy pozytywne ma e-learning i jak z niego
możesz korzystać.
Nie przegap szansy, bo czas ucieka i inni Cię wyprzedzą, nie daj się!
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
VI Jeśli e-learning – to w jaki sposób uczynić go skutecznym?
●
str.
95
Zagadnienia
●
Specyfika e-learningu.
●
Dlaczego ważna jest konsekwencja w działaniu?
●
Portal edukacyjny.
●
Platforma edukacyjna.
●
Kontakty z konsultantem.
●
Pakiety edukacyjne.
●
Jak zorganizować swoją naukę on-line?
Specyfika e-learningu
Pod tą angielską nazwą kryją się metody edukacyjne wykorzystujące
technologie informatyczno-telekomunikacyjne. Wykład jest
przygotowywany przez konsultanta wcześniej, a słuchacz podejmuje
naukę w czasie dla niego najlepszym i w tempie dla niego
właściwym. Treść szkolenia jest zapisana na dowolnym nośniku, np.
na płycie CD (tekst, dźwięk i obraz), a także przekazywana do
słuchacza za pośrednictwem sieci internetowej. Może się odbywać
w czterech formach: synchronicznej (praca prowadzącego
i uczestników w tym samym czasie), asynchronicznej (niezależność
czasowa uczestników kursu, brak bezpośredniego kontaktu
z prowadzącym), indywidualnej (narzędzia identyczne jak w formie
asynchronicznej, ale uczestnik sam decyduje zarówno o tempie, jak
i tematyce kursów; stosowana najczęściej dla zdobycia wiedzy
przydatnej w określonej dziedzinie, na danym stanowisku pracy)
oraz mieszanej.
E-szkolenia charakteryzują się swoistą specyfiką. Przede wszystkim
brak w nich silnego bodźca motywacyjnego, uczestnik musi
pracować sam, według własnego harmonogramu (przypomnij sobie
zasady samokształcenia!!!).
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Specyfika e-learningu
●
str.
96
Nauka za pośrednictwem Internetu jest bardzo atrakcyjną
alternatywą dla nauki realizowanej w sposób tradycyjny. Umożliwi
Ci bowiem naukę dostępną w dowolnym miejscu i o dowolnym
czasie. W szkoleniu on-line uczysz się wtedy, kiedy jest Ci wygodnie,
może to być szósta rano, jak i dziesiąta wieczorem.
W szkoleniach internetowych nie masz kontaktu bezpośredniego
z konsultantem i innymi uczestnikami. Możesz się z nimi
porozumiewać, ale za pomocą poczty elektronicznej, czatu lub forów
dyskusyjnych. Odpowiedź zatem przyjdzie z opóźnieniem. Ta
specyfika nauki wymaga od Ciebie określonych cech charakteru
i m.in. silnej motywacji oraz samodyscypliny .
Jeśli chcesz sprawdzić, czy potrafiłbyś w taki sposób pracować, wejdź
na stronę
– sprawdź się za pomocą testu, on
pomoże Ci w podjęciu decyzji. Podam Ci kilka pytań jako przykład.
Zastanów się nad odpowiedziami. Wyjaśnień do nich natomiast
szukaj na
●
Jak ważny jest dla Ciebie kontakt z nauczycielem i innymi
uczestnikami szkolenia?
●
Czy jesteś osobą systematyczną, czy też potrzebujesz motywacji
zewnętrznej?
●
Jeśli pracujesz nad problemem, to samodzielnie czy z pomocą
innych osób?
●
Jakie masz nastawienie do nowych technologii, czy emocjonuje
Cię ich poznawanie?
●
W jaki sposób masz zorganizowany dzień pracy?
●
Ile czasu możesz poświęcić na naukę w tygodniu?
Podejmując naukę systemem on-line – możesz ukończyć studia,
uzyskując dyplom wyższej uczelni, ale możesz także zdobyć nową
wiedzę lub nowe kwalifikacje potrzebne w praktyce zawodowej,
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Specyfika e-learningu
●
str.
97
będąc uczestnikiem kursów doskonalących lub pozwalających na
zmianę zawodu.
Jeśli jesteś osobą niepełnosprawną lub bezrobotną, mieszkasz
daleko od ośrodków miejskich i częste dojazdy sprawią Ci wiele
kłopotów, przebywasz na urlopie wychowawczym albo po prostu
poszukujesz wiedzy w określonej dziedzinie – to e-learning jest
właśnie szansą dla Ciebie.
Sprawdź, jaką ofertę zgłaszają w Internecie instytucje prowadzące
naukę on-line. Wejdź na ich portal edukacyjny – tam znajdziesz
oferty kursów z krótkim ich opisem oraz wymagania stawiane
uczestnikom, czas, w którym kurs jest dostępny, koszt rejestracji,
opis procedur rejestracyjnych, sposób zaliczania.
Kilka przykładów portali podaję przy okazji ich omawiania w tym
rozdziale – zobacz i wybierz coś dla siebie.
Dlaczego ważna jest konsekwencja w działaniu?
Chcąc odpowiedzieć na pytanie zawarte w tytule, warto przypomnieć
sobie omówienie pojęć takich jak samoocena, samokontrola,
samodyscyplina zawartych w rozdziale II.
Multimedia będą bowiem wymagały od Ciebie wymienionych cech.
Pamiętaj, nie jesteś motywowany zewnętrznie. Jeśli chcesz – to
pracujesz, jeśli nie – to przerywasz naukę. Jeżeli natrafiasz na
trudności, musisz najczęściej stawić im czoła sam.
Przypomnij sobie również uwagi zawarte w rozdziale
o samokształceniu. Zapytasz: dlaczego? Odpowiedź jest niezwykle
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Dlaczego ważna jest konsekwencja w działaniu?
●
str.
98
prosta: w e-learningu proces samokształcenia charakteryzuje wyższy
„stopień wtajemniczenia”. Zapytasz: na czym polega to
wtajemniczenie?
Uwarunkowania samokształcenia w e-learningu są wyższe.
Wyobraź sobie taki model, który nazywa się WSWS – czyli
Wysoka Samoocena i Wiara w Siebie. Decyduje on
o efektywności samokształcenia. Model ten składa się
z następujących składników:
●
przynależność – musisz się czuć potrzebny, akceptowany,
●
aspiracje – musisz posiadać własne dążenia, motywację,
●
bezpieczeństwo – musisz być pewny swojej pozycji w grupie,
masz zadania do wykonania i określone obowiązki,
●
tożsamość – zdajesz sobie sprawę ze swoich mocnych i słabych
stron, wartości, przekonań,
●
sukces – wierzysz w swoje możliwości.
Niezależnie od wymienionych uwarunkowań, wpływ na efektywność
samokształcenia będą miały motywy aktywności autoedukacyjnej, do
których zalicza się:
1. motywy wewnętrzne – czyli kierowanie się wartością
samodoskonalenia poprzez rozwój swoich zdolności,
zainteresowań, sprawdzenie siebie, zaspokojenie ciekawości,
zyskanie indywidualnego oblicza, odnalezienie sensu życia itp.,
motywotwórczym czynnikiem są Twoje potrzeby i aspiracje;
2. motywy zewnętrzne – czyli intencje utylitarne – m.in. chęć
zyskania akceptacji w środowisku, awansu, sławy itp.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Dlaczego ważna jest konsekwencja w działaniu?
●
str.
99
Oczywiście obie grupy motywów mają dużą wartość dla
samokształcenia metodą on-line, natomiast motywacja wewnętrzna
jest większym gwarantem trwałości i efektywności tegoż procesu, bo
uniezależnia od „zewnętrznych” nagród.
Podejmując samokształcenie – czynisz to świadomie,
z zaangażowaniem i odpowiedzialnością za swoja naukę, ale zawsze
powinieneś stawiać sobie pytanie: „Czy ja tego chcę, czy muszę?”.
Jeśli tego „chcę” – to dzięki motywacji wewnętrznej chcesz
zaspokoić własne ambicje, ciekawość poznawczą lub realizować
własne pasje i zainteresowania. Jeśli „muszę” – to dzięki motywacji
zewnętrznej podejmujesz naukę, bo takie jest polecenie szefa, bo
musisz zdobyć pracę lub utrzymać się na rynku pracy itp.
Rzecz w tym, aby obie grupy motywów przenikały się nawzajem,
gdyż jeśli tylko i wyłącznie działają motywy wewnętrzne, to zawsze
istnieje niebezpieczeństwo, iż samodzielnie ustanowione cele
zechcesz zmodyfikować, obniżyć poprzeczkę lub zrezygnować. Jeżeli
bowiem jedyną osobą, przed którą rozliczasz się ze swoich osiągnięć,
jesteś Ty sam, to zawsze możesz zmienić swoje dążenia tak, aby
odczuwać zadowolenie nawet kosztem swoich ambicji. Jeśli
natomiast motywy wewnętrzne będą wspomagane przez motywy
zewnętrzne – oprócz Ciebie będzie jeszcze osoba trzecia, która będzie
śledzić Twoje postępy w pracy, oceniać Twoje zaangażowanie,
wspierać Cię wtedy, gdy napotkasz trudności – to w tej sytuacji
niełatwo będzie Ci obniżyć poprzeczkę swoich dążeń lub z nich
zrezygnować.
E-learning będzie wymagał od Ciebie wyjątkowo silnej motywacji,
szczególnie jeśli podejmiesz naukę w formie asynchronicznej.
Pracując z komputerem bowiem zawsze możesz mu powiedzieć
„nie”. Jeśli przypomina Ci o terminach i powinnościach – wylogować
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Dlaczego ważna jest konsekwencja w działaniu?
●
str.
100
się, wyłączyć go i w efekcie zrezygnować. Jednak zanim to zrobisz –
skontaktuj się z prowadzącym szkolenie, a uzyskasz zastrzyk
mobilizacji.
Jeśli będziesz uczestnikiem kursu on-line, musisz umieć
współpracować w grupie i komunikować się z innymi w celu
wymiany doświadczeń i pomysłów.
Nie zaniedbuj tych kontaktów, gdyż jest to pewna forma uczenia się
od innych osób, dyskutujesz przecież o swoich osiągnięciach,
wątpliwościach, trudnościach, słuchasz innych i w efekcie wspólnie
mobilizujecie się do pracy. I tu widać istotną rolę, jaką pełnić będzie
poziom Twojej samooceny, jej stabilność oraz umiejętność
komunikacji interpersonalnej.
Twoje uczestnictwo w zajęciach on-line wymagać będzie pewnego
wkładu czasu, gdyż musisz zapoznać się z materiałem, przemyśleć
temat i wypowiedzieć się na forum dyskusyjnym. Musisz być
systematyczny i konsekwentny w działaniu. Będziesz dokonywał
samooceny swojej pracy za pomocą testów samosprawdzających po
zakończeniu określonego bloku zajęć. Jeśli test nie powiedzie Ci się,
nie otrzymasz hasła do następnego bloku – będziesz musiał
uzupełnić braki w posiadanej wiedzy. Na koniec nauki natomiast
czeka Cię test egzaminacyjny.
Jak widzisz, w e-szkoleniu istnieją pewne określone procedury,
których wykonanie jest niezbędne, aby zaliczyć kurs i otrzymać
certyfikat lub dyplom (jeśli podjąłeś studia). Wymagać one będą od
Ciebie dużej siły motywacji, zaangażowania, wiary w siebie,
samokontroli i samodyscypliny.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Portal edukacyjny; Platforma edukacyjna – kontakty z konsultantem
●
str.
101
Portal edukacyjny; Platforma edukacyjna – kontakty
z konsultantem
Termin portal edukacyjny opisuje sposób dostarczania wiedzy
uczestnikowi szkoleń i związany z nim, konfigurowalny
indywidualnie dla użytkownika, serwis edukacyjny. Zawiera on
katalogi kursów, rejestrację użytkowników, ocenę potrzeb, dostęp do
instrukcji kursów i forum dyskusyjnego, odnośniki do zasobów treści
nauczania. Rdzeniem portalu jest system zarządzania nauczaniem
(LMS – zarządzanie i administracja kluczowymi elementami serwisu
edukacyjnego, ang. Learning Management System) i zasobami,
m.in. takimi jak instruktorzy, udogodnienia, studenci.
Gdzie szukać portali edukacyjnych oferujących e-edukację?
Jeśli chcesz podjąć studia lub studia podyplomowe – proponuję Ci
poszukiwanie interesujących Cię kierunków studiów na stronie
, gdzie znajdziesz link do e-learningu w Polsce –
wejdź, a znajdziesz adresy uczelni takich jak E-uczelnia w Wyższej
Szkole Ekonomiczno-Humanistycznej, Centrum Edukacji
Niestacjonarnej Politechniki Gdańskiej, Ośrodka Edukacji
Niestacjonarnej Politechniki Świętokrzyskiej, Studium Nauczania Na
Odległość Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Wirtualnego przy
Instytucie Kształcenia Zawodowego w Warszawie, Ośrodka
Kształcenia Na Odległość Politechniki Warszawskiej, Polskiego
Uniwersytetu Wirtualnego.
Niektóre z wymienionych uczelni organizują też kursy i szkolenia
zakończone certyfikatami.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Portal edukacyjny; Platforma edukacyjna – kontakty z konsultantem
●
str.
102
Jeśli natomiast poszukujesz kursów i szkoleń doskonalących – wejdź
na stronę
i z menu wybierz link do edukacji. Tu
znajdziesz wiele ciekawych ofert szkoleniowych.
Ponadto strony branżowych instytutów i fundacji na swoich
witrynach internetowych posiadają portale edukacyjne. Jeden
z największych portali edukacyjnych znajdziesz na
, oferujący szkolenia płatne i bezpłatne,
m.in. w ramach programu e-VITA, którego partnerami są Polsko-
Amerykańska Fundacja Wolności i Fundacja Wspomagania Wsi.
Ponadto portal edukacyjny prowadzi Polska Agencja Rozwoju
Turystyki SA na
, a także Polska Sieć
www.natura2000.org.pl, www.tws.org.pl
innych.
To tylko kilka przykładów stron, na których znajdziesz portale
edukacyjne, oferujące e-edukację. W tymże opracowaniu nie jest
możliwe pokazanie licznych propozycji, aby zaspokoić wszystkie
potrzeby Czytelników. Myślę, że stanowią one pewną propozycję,
którą sprawdzisz i zależnie od swoich wymagań zweryfikujesz. Jeśli
nie zadowolą Cię moje propozycje, skorzystaj z dowolnej
wyszukiwarki, wpisując słowo kluczowe: e-learning. Teraz
potrzebna jest z Twojej strony tylko odrobina cierpliwości w
poszukiwaniu interesującej Cię oferty.
Jeżeli zainteresujesz się ofertą i zechcesz zostać uczestnikiem kursu,
przesyłasz formularz zgłoszeniowy zamieszczony w portalu, podając
adres Twojej poczty elektronicznej. Organizator e-szkolenia
potwierdzi przyjęcie zgłoszenia na podany e-mail. Po potwierdzeniu
zakwalifikowania na szkolenie dokonujesz opłaty wskazanym w
portalu sposobem. Po tych czynnościach administracyjnych
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Portal edukacyjny; Platforma edukacyjna – kontakty z konsultantem
●
str.
103
otrzymasz dostęp, czyli login i hasło do platformy szkoleniowej
zdalnego nauczania, która zapewni Ci:
1. aktywną prezentację treści szkolenia w formie bloków
tematycznych;
2. materiały szkoleniowe;
3. możliwość dyskusji na forum z ekspertem, organizatorami
i uczestnikami szkolenia;
4. możliwość konsultacji z ekspertem – w formie czatu;
5. test egzaminacyjny.
Instytucje organizujące szkolenia on-line proponują różne
rozwiązania – np. kursy odbywające się przy pełnym nadzorze
konsultanta – trenera (forma synchroniczna). Po połączeniu
z platformą szkoleniową wykonujesz kolejne zadania. Trener
kontroluje postęp przyswajania wiedzy i na bieżąco motywuje Cię do
dalszej pracy. Uczestniczysz w zajęciach, gdziekolwiek jesteś,
wystarczy, że masz dostęp do Internetu. Zdobywasz umiejętności,
pracując w grupach pod opieką prowadzącego. Wykonujesz zadania
indywidualne, grupowe oraz uczestniczysz w dyskusjach,
komunikując się przez Internet. Pomocą jest podręcznik
multimedialny (zamieszczony w Internecie) oraz linki do
odpowiednich stron WWW.
Prowadzący ściśle przestrzega planu kursu, aktywizuje uczestników,
zleca zadania, moderuje dyskusję, odpowiada na pytania, ocenia
wykonane prace. Platforma edukacyjna pozwala prowadzącemu na
odpowiednią ocenę końcową, na którą wpływa wartość merytoryczna
wykonanych zadań oraz aktywność uczestnika na forum
dyskusyjnym.
Forma synchroniczna – jak widzisz – przypomina naukę
tradycyjnymi metodami, zajęcia odbywają się bowiem w „czasie
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Portal edukacyjny; Platforma edukacyjna – kontakty z konsultantem
●
str.
104
rzeczywistym” pod całkowitą kontrolą prowadzącego. Główną zaletą
tej formy jest prawie bezpośredni kontakt z prowadzącym. Wadą
natomiast jest konieczność bycia ze sobą w określonym czasie
uczestników kursu i prowadzącego, co nie zawsze jest możliwe do
wykonania. Jest to zasadniczą trudnością, jeśli pracujesz zawodowo,
a zatem nie jest to sposób na zdobywanie wiedzy dla pracujących.
Natomiast osoby bardziej dyspozycyjne, tj. bezrobotne,
niepełnosprawne lub kobiety przebywające na urlopach
wychowawczych, powinny z tej formy kształcenia skorzystać. Czują
się pod okiem prowadzącego jak w szkole – to bardzo motywuje,
a i pozwala na łatwe i szybkie zadawanie pytań i uzyskanie
natychmiastowej odpowiedzi.
Znajdziesz też portale oferujące e-szkolenia z zastosowaniem formy
asynchronicznej – czyli nie wymagającej jednoczesnej obecności
uczestników kursu i prowadzącego. Z prowadzącym komunikujesz
się na forum dyskusyjnym, za pomocą e-maili, folderów zwrotnych
(przekazujesz za jego pomocą wykonane prace). Pakiet programowy
tegoż systemu zawiera bazy danych, w których przechowuje się
materiały poszczególnych kursów, narzędzia do prezentacji tych
danych w sieci w formacie HTML, mechanizmy logowania
i rozpoznawania kursantów i prowadzących oraz testy służące do
sprawdzania postępów w nauce. Z uwagi na brak możliwości
kontaktu całej grupy w czasie rzeczywistym – zawierają obsługę
poczty elektronicznej, forum dyskusyjnego i czatu. Zaletami tego
rozwiązania są przede wszystkim: możliwość uczenia się
w dowolnym miejscu, elastyczność w dostępie do materiałów
w dowolnym czasie i z dowolnego miejsca, brak ograniczeń
czasowych dla własnych przemyśleń nad poznawanymi treściami.
Ten system stosowany jest w szczególności na platformach
szkoleniowych oferujących różne szkolenia i kursy.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Portal edukacyjny; Platforma edukacyjna – kontakty z konsultantem
●
str.
105
Po zakwalifikowaniu i dokonaniu opłaty za szkolenie otrzymujesz
login i hasło umożliwiające wejście na platformę edukacyjną
w dowolnym dla Ciebie czasie. Prezentowany tekst studiujesz
samodzielnie, bierzesz udział w dyskusjach z innymi uczestnikami
w ramach forum, możesz zadawać pytania trenerowi na czacie
(najczęściej są określone dni tygodnia i godziny, w których możesz
kierować pytania do trenera), po czym na zakończenie każdego bloku
tematycznego (modułu) wykonujesz test samosprawdzający. Jeżeli
opanowałeś materiał zawarty w bloku tematycznym i zaliczysz
poprawnie test – otrzymasz hasło dostępu do kolejnego bloku
tematycznego. Jeśli nie zaliczysz poprawnie – to wracasz do modułu
i usuwasz braki w swej wiedzy.
Poza tymi dwiema formami, istnieje też forma mieszana – ang.
blended learning, w której rozwiązania e-learning wspomagają
proces kształcenia prowadzony w sposób tradycyjny. Jest to sposób
bardzo ceniony przez ośrodki akademickie, z powodzeniem
stosowany przez Szkołę Główną Handlową w Warszawie. Wykłady
stacjonarne uzupełniane są zajęciami wirtualnymi poprzez platformę
edukacyjną w Internecie:
. W Internecie znajdziesz
też studia inżynierskie na Politechnice Warszawskiej, oferującej
czteroletnie studia zaoczne, przy czym materiał prezentowany na
wykładach i przygotowany na dyskach CD opanowany zostaje „na
odległość” (studia w modelu SPrINT). Szczegółowe informacje
przeczytasz na
formie studiów mają wszystkie prawa przysługujące studentom
studiów zaocznych. Student ma 8 lat na skompletowanie studiów.
Ponieważ w modelu kształcenia przez Internet stawia się na
otwartość, możesz studiować – być tzw. „regularnym” studentem
i uzyskać dyplom inżyniera, możesz studiować na studiach
podyplomowych. Możesz też być studentem tzw.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Portal edukacyjny; Platforma edukacyjna – kontakty z konsultantem
●
str.
106
„krótkoterminowym” i studiować jeden wybrany przedmiot lub
grupę przedmiotów.
Oferta otwarta jest dla każdego, możesz skorzystać z kursów
studyjnych lub kursów otwartych, nie wchodzących w skład
programu studiów, i po ich ukończeniu uzyskać certyfikat
uczestnictwa – w tym przypadku nie trzeba legitymować się zdaną
maturą.
Model ten jest elementem tworzonego systemu „kształcenia przez
całe życie”.
Jak widzisz – technologia telekomunikacyjna wkracza w nasze życie
wielkimi krokami i – co najważniejsze – polskie rozwiązania
edukacyjne nie odbiegają od rozwiązań w USA czy w Unii
Europejskiej, a to dlatego, że są one wynikiem współpracy krajowych
instytucji z firmami międzynarodowymi. Odpowiadają
obowiązującym międzynarodowym standardom opracowanym przez
ADL (ang. Advanced Distributed Learning) – organizację powołaną
przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych.
Podsumujmy:
●
chcesz ukończyć studia wyższe lub studia podyplomowe –
możesz to uczynić za pomocą wybranej platformy edukacyjnej
prowadzonej przez wyższą uczelnię;
●
chcesz ukończyć kurs lub interesujące Cię szkolenie zawodowe
– możesz skorzystać z ofert e-szkoleń na witrynach
internetowych instytucji branżowych lub fundacji oraz także
uczelni wyższych.
Poszukując interesujących Cię form kształcenia on-line korzystaj
z wyszukiwarki.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Pakiety edukacyjne
●
str.
107
Pakiety edukacyjne
Materiały dydaktyczne zwane pakietami edukacyjnymi otrzymasz na
platformie szkoleniowej po zakwalifikowaniu na dany kurs. Nie są to
tradycyjne podręczniki, lecz specjalnie dla uczestników e-learningu
przygotowane pomoce naukowe.
Zawierają one rozbudowane wprowadzenie, treść lekcji podzieloną
na podtematy kończące się pytaniami do dyskusji oraz
interaktywnymi testami, podsumowanie i test zasadniczy oraz
zasoby dodatkowe, słowniki tematyczne, filmy wideo itd.,
umożliwiające lepsze opanowanie programu, ułatwiające
przyswajania treści. Pomagają też podczas powtarzania i utrwalania
materiału.
W ich skład wchodzi również podręcznik, ale nie jest to ten znany
nam ze szkoły podręcznik, lecz podręcznik multimedialny –
podstawowe narzędzie pracy samokształceniowej w e-szkoleniu. Jest
on bardzo funkcjonalny, bowiem jest interaktywny. Pliki audio
i wideo dołączane są do zawartości treści głównej i dodatkowej.
Podręcznik multimedialny łączy w sobie funkcje podręcznika
i zeszytu przedmiotowego, notatnika, słownika itp. Możesz w nim
robić notatki, wszelkiego typu zapiski. Może zawierać pomocnicze
oprogramowanie, zbiór publikacji, symulacje, wykresy, interaktywne
ćwiczenia, prezentacje, testy samosprawdzające. Ponadto opis
zawartości podręcznika, wskazówki nawigacyjne, wskazówki
techniczne, spis rozdziałów, bibliografię, indeks, słownik.
Wyposażony jest także w możliwość drukowania wybranego tekstu,
przydatne adresy i połączenia (linki) do innych źródeł, takich jak
biblioteki elektroniczne, archiwa, zbiory itp. Do wszystkich
elementów podręcznika jest zapewniony łatwy dostęp dzięki
przejrzystej instrukcji. Zawartość natomiast podręczników
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Pakiety edukacyjne
●
str.
108
multimedialnych poddawana jest standaryzacji – ustaleniom
stanowiącym propozycję bazy funkcjonalności. Elektroniczny
podręcznik bowiem powinien spełniać szereg wymagań.
Uniwersalnym wymogiem, jak w przypadku każdego podręcznika,
jest to, aby był napisany i zredagowany w sposób ułatwiający
studentowi zrozumienie materiału i osiągnięcie umiejętności
posługiwania się opanowaną wiedzą.
W tworzeniu tegoż podręcznika bierze udział zespół doświadczonych
wykładowców i informatyków. Co ważne, autorzy podręcznika mają
możliwość częstego modyfikowania jego treści, wprowadzania
zmian, dodawania treści itp.
Twórcy podręczników korzystają z różnych narzędzi, takich jak:
●
tradycyjne: rysunki, wykresy, zdjęcia, wyróżnienie czcionki lub
tła itp.;
●
multimedialne: komentarze tekstowe, dźwiękowe, audio-
wideo, animacje rysunku, animacje prezentacji itp.;
●
zaawansowane: generatory tekstów, symulacje „lokalne”
i „zdalne”, symulacje eksperymentów, eksperymenty zdalne
itp.
Wniosek: podręcznik multimedialny jest lepszy od podręcznika
w formie książki. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak wygląda podręcznik
multimedialny, zanim zaczniesz naukę on-line, wejdź na witrynę
i poznaj zawartość podręcznika multimedialnego dla
studentów.
11
Rak R.J., Galwas B., Nowak S., Technologia informacyjna w edukacji, w: Technologie
internetowe w zarządzaniu i biznesie, TIZIB’05, Politechnika Warszawska.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Pakiety edukacyjne
●
str.
109
Z prostym przykładem podręcznika multimedialnego dla szkoły
średniej zapoznać się możesz na
www.cku.edu.pl/podr1_bu/prawa.html
Pamiętaj jednak o konieczności przestrzegania praw autorskich. Nie
kopiuj ani nie drukuj, dopóki nie jesteś uczestnikiem kursu – czynić
Ci tego nie wolno.
Stosowane narzędzia multimedialne wzbogacone są o animacje,
symulacje sytuacji występujących w rzeczywistości. Z pakietem
edukacyjnym rozwiązujesz wirtualne problemy, analizujesz
przypadki. Pozwala Ci to na podejmowanie decyzji wirtualnych
i śledzenie ich konsekwencji – także wirtualnych. O ileż to bardziej
przyjazne niż podejmowanie błędnych decyzji rzeczywistych
i ponoszenie rzeczywistych ich konsekwencji! Uczysz się na
wirtualnych, a nie na rzeczywistych błędach.
Uczestnicząc w e-szkoleniu, masz stały dostęp do materiałów
szkoleniowych, korzystasz z nich w dowolnym, dla Ciebie dogodnym,
czasie.
Teraz, jeśli jesteś już „bogaty” w wiedzę ogólną o e-learningu
i procedurach w nim obowiązujących, możemy pokusić się
o przykład pokazujący kolejne kroki, które wykonasz przed
podjęciem decyzji o szkoleniu on-line. Oczywiście, jako że jest to
przykład, to nie zaspokoi Twoich potrzeb do końca. Każda bowiem
gałąź gospodarki będzie wymagać innych miejsc poszukiwań.
Uruchom jednak pokłady swojej wyobraźni, przykład ten, choć
niekoniecznie adekwatny do Twojej sytuacji, poprowadzi Cię jednak
przez gąszcz różnych uliczek i doprowadzi do alei sukcesu.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Pakiety edukacyjne
●
str.
110
Przykład
Wyobraź sobie, że mieszkasz w atrakcyjnej turystycznie
miejscowości, może niedaleko jeziora lub w okolicy lasu pełnego
grzybów w sezonie jesiennym, może w jego zasięgu są obszary
chronione.
Jesteś posiadaczem działki może hektarowej, może kilkuhektarowej.
Przyszedł Ci do głowy pomysł:
A może by tak postawić na turystykę wiejską, może na
agroturystykę?
Nie masz jednak przygotowania zawodowego do prowadzenia
takiego przedsięwzięcia. Nie wiesz, jak się do tego zabrać. To
działalność gospodarcza, więc i konieczność opłacania podatków –
nie masz o tym pojęcia. A skąd wziąć pieniądze na wielkie
inwestycje, nie dysponujesz aż tak wielką kwotą – czy to warto,
pomyślisz. Powiem Ci: warto! Jeśli wgłębisz się w problem, na
pewno go rozwiążesz – możesz przecież opracować projekt i ubiegać
się dofinansowanie – jeśli nie z banku, to może z Funduszy
Unijnych?
Skąd jednak czerpać wiedzę na ten temat? Oczywiście w Internecie
znajdziesz odpowiedzi na wszystkie nurtujące Cię pytania.
Począwszy od zagadnień ogólnych dotyczących turystyki, poprzez
zagadnienia prawne związane z przepisami dotyczącymi
prowadzenia działalności gospodarczej.
Ponieważ nigdy dotąd nie zajmowałeś się turystyką, musisz najpierw
poznać tajniki nią rządzące, a przy tym – zasady rządzące
prowadzeniem własnej firmy.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Pakiety edukacyjne
●
str.
111
I tu przyjdzie Ci z pomocą e-learning. Tylko zapytasz: od czego
zacząć?
Znajdź wolną chwilę, „wejdź” do Internetu – tam znajdziesz
niezbędne informacje.
W wyszukiwarce wpisałeś słowo kluczowe: e-learning. Wynik
wyszukiwania to niekończąca się liczba stron z tym zapisanym
słowem. Ogarnęło Cię zniechęcenie – myślisz sobie: przez miesiąc
nie znajdę, tyle tych informacji. Racja, to okropnie żmudne
poszukiwanie przy wyborze takiej drogi.
Spróbuj inaczej. Zacznij poszukiwania od witryny branży, która Cię
interesuje. Pamiętaj, że każda branża na swojej witrynie
internetowej oferuje różne adresy i połączenia, czyli linki odnoszące
się do stron, na których znajdziesz drogę do e-szkolenia, którym
warto się zainteresować.
Ponieważ chcesz zając się agroturystyką – w wyszukiwarce wpisz
zatem słowo kluczowe agroturystyka lub turystyka wiejska.
Wynik wyszukiwania jest też ogromny, ale już zdecydowanie łatwiej
będzie Ci odszukać witrynę wartą zainteresowania.
Jedną z nich być może okaże się strona
wejdź na nią i odszukaj w menu głównym wejście na stronę
Agroturystyka, zawierającą ogólne informacje o agroturystyce,
następnie na stronę Szkolenia – tam znajdziesz ofertę e-szkoleń.
Odszukaj też z menu adres Stowarzyszenia Agroturystycznego
funkcjonującego na terenie Twojego województwa. Adres ten przyda
Ci się, warto go zapamiętać i w najbliższym czasie nawiązać kontakt
z wybranym Stowarzyszeniem.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Pakiety edukacyjne
●
str.
112
Zapisuj wszystkie informacje, które pomogą Ci później w podjęciu
decyzji. Sprawdź oferowaną w portalu literaturę – zapisz tytuły,
które będą dotyczyły agroturystyki.
Poszukuj dalej.
, uruchom z głównego
menu link: wspieranie rozwoju obszarów wiejskich i dalej
szkolenia. Sprawdź oferty szkoleń.
Poszukuj dalej. Idziesz w poszukiwaniach coraz głębiej w oparciu
o informacje już poznane na kolejno otwieranych stronach
internetowych.
Podobnie postępuj korzystając z witryny Fundacji Wspomagania Wsi
www.fww.org.pl/polski/index.htm
oraz
Odszukaj też witrynę Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie
, a w niej z menu stronę dotyczącą szkoleń.
Znajdziesz tam informacje dotyczące e-szkoleń oraz studiów
podyplomowych, ponadto na
Brwinowie, oferującej książki z zakresu agroturystyki, jak również
szkolenia.
Odszukaj również siedzibę Ośrodka Doradztwa Rolniczego na
terenie województwa, w którym mieszkasz, i także sprawdź jego
ofertę.
Ponieważ założyliśmy, że mieszkasz w okolicy lasu z obszarem
chronionym, oprócz informacji o obiektach charakterystycznych dla
agroturystyki, powinieneś zapoznać się z zasadami lokalizacji
obiektów turystycznych i organizowania turystyki na obszarach
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Pakiety edukacyjne
●
str.
113
leśnych. Zajrzeć zatem warto na witrynę Ośrodka Rozwojowo-
Wdrożeniowego Lasów Państwowych
i z menu na stronę Turystyka, i dalej na strony: Legislacja, Prace
naukowe, Projekty turystyczne w Unii Europejskiej. Na tych
stronach znajdziesz wszelkie informacje na temat zasad
organizowania turystyki na obszarach leśnych i chronionych.
Informacje te posłużą Ci do podjęcia dalszych działań. Ponadto
znajdziesz przykłady już istniejących obiektów turystycznych na
terenach leśnych. To ważne – sprawdzisz, czy Twoje gospodarstwo
odpowiada warunkom lub zobaczysz, co trzeba w nim zmienić,
zreorganizować, dostosować do obowiązujących wymogów. Warto
też zwrócić uwagę na ofertę publikacji pt. „Leśny Przewodnik
Turystyczny” (
) – jest to cenna lektura i koniecznie
trzeba ją poznać, jeśli myśli się o turystyce na obszarach leśnych.
Dróg wyboru zdobycia odpowiedniej wiedzy jest, jak widzisz, wiele
i podany przykład to tylko kilka kroków zmierzających do podjęcia
odpowiedniej decyzji. Chociaż na początek zupełnie wystarczających.
W miarę kontynuowania wybranego szkolenia lub przygotowywania
się do podjęcia inwestycji agroturystycznej, dalsze poszukiwania
będziesz kontynuował, korzystając z przytoczonych witryn lub
kolejnych wyszukanych za pomocą wyszukiwarki.
Sumując: informacje dotyczące e-szkoleń oraz otrzymane z instytucji
związanych z organizacją agroturystyki na pewno będą Cię wspierać
w podjęciu decyzji o realizacji swoich planów.
Jeśli już wybrałeś e-szkolenie na określonym portalu edukacyjnym –
sprawdź warunki uczestnictwa w szkoleniu, wysokość opłat i sposób
ich uiszczania.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Pakiety edukacyjne
●
str.
114
Sprawdź też, jakie pakiety szkoleniowe są oferowane i jakie
informacje na ich temat zamieścił organizator szkolenia.
Po zaakceptowaniu warunków e-szkolenia wypełnij formularz
zgłoszeniowy i wyślij na podany w portalu adres. Otrzymasz
informację zwrotną od organizatora, z której dowiesz się, czy
zostałeś zakwalifikowany i jakie dalsze kroki powinieneś poczynić.
Jeżeli zostaniesz zakwalifikowany na wybrane e-szkolenie, otrzymasz
login i hasło dostępu do platformy szkoleniowej – sprawdź, w jakich
terminach możesz się kontaktować z prowadzącym szkolenie
i terminy wykonania zalecanych zadań. Zapoznaj się ze wszystkimi
procedurami, obowiązującymi na wybranej platformie edukacyjnej
w związku z zaliczeniem poszczególnych bloków szkolenia
i zaliczeniem końcowym. Jeśli będziesz miał pytania, zauważ, że
prowadzący szkolenie podał Ci adres e-mail – korzystaj z niego
i pytaj.
Odtąd to już tylko Twoje zaangażowanie będzie się liczyć.
Propozycje organizacji samokształcenia już poznałeś, a jak
przymierzyć się do nauki on-line – dowiesz się za chwilę.
A więc do dzieła! Im szybciej zaczniesz, tym szybciej zrealizujesz
plany.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak zorganizować swoją naukę?
●
str.
115
Jak zorganizować swoją naukę?
Jeśli chcesz wiedzieć, jak zorganizować swoją naukę on-line,
posłuchaj, jaki powinien być „uczeń on-line”. W rzeczywistości
wirtualnej pozostajesz nadal uczniem-słuchaczem.
Jaki więc jest uczestnik e-szkolenia?
●
otwarty na samodzielne łączenie nabytego doświadczenia
z przyswojoną teorią,
●
z łatwością komunikuje się na piśmie,
●
odznacza się wysoką samodyscypliną i jest zmotywowany do
samodzielnej nauki,
●
otwarcie wyraża się na temat swojej sytuacji, problemów
z zadaniami, materiałem itp.,
●
poświęca 4-15 godzin tygodniowo na naukę on-line, a najlepiej,
jeśli nauka jest codziennym nawykiem,
●
posiada praktyczne umiejętności – przynajmniej
w minimalnym stopniu – korzystania z nowoczesnych
technologii; umie pracować z Internetem,
●
jest zdolny do krytycznego myślenia i sprawnego
podejmowania decyzji,
●
posiada umiejętność rozwiązywania problemów i krytycznej
analizy,
●
sensownie formułuje wypowiedzi, często ma czas na
zamieszczenie swojej opinii na forum dyskusyjnym, czacie,
●
jest elastyczny i szybko odnajduje się w nowych sytuacjach.
Na początku tego rozdziału proponowałam Ci wejście na stronę
i sprawdzenie swoich predyspozycji. Jakie wyniki
osiągnąłeś? Porównaj swoje wypowiedzi i sformułowania wyżej
wypunktowane.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak zorganizować swoją naukę?
●
str.
116
Jeżeli widzisz różnice – zastanów się, jak je zlikwidować, aby móc
skorzystać z e-learningu.
Zauważ, że cechy uczestnika kształcenia on-line wskazują, iż musi to
być człowiek dorosły. Nauka on-line nie jest zatem odpowiednia dla
osób w młodszym wieku. Jak wskazują badania, w grupach uczących
się systemem on-line przeważają osoby dorosłe, które przekroczyły
30 rok życia.
Zastanów się, czy widzisz siebie w świetle wymienionych cech? Jeżeli
tak – zaryzykuj i zacznij naukę on-line.
Jeśli zdecydujesz się na naukę on-line, zapiszesz się na kurs, to
przede wszystkim przystąp do organizacji swojej pracy, aby
wykorzystać w pełni wszystkie możliwości, które oferuje szkolenie
on-line. Tylko w Twoich rękach spoczywa odpowiedzialność za
rozpoczęcie i ukończenie kursu oraz pozytywny jego wynik.
Oto przykład schematu organizacyjnego pracy uczestnika zajęć on-
line.
1. ustal czas szkolenia – wykonaj grafik nauki w tygodniu,
przeznacz na naukę taką porę dnia, kiedy nikt nie będzie Cię
rozpraszać, niepokoić telefonami, nie będzie przeszkadzać;
pilnuj czasu, który przeznaczyłeś tylko dla siebie;
2. omów z wyprzedzeniem swój grafik z rodziną, powiadom
przyjaciół, wyjaśnij powody konieczności zapewnienia sobie
niezakłóconego czasu;
3. wyznacz sobie możliwe do osiągnięcia cele w nauce, cele
stanowiące dla Ciebie wyzwanie, których realizacja jest realna;
w trakcie szkolenia porównuj swoje wyniki z wyznaczonymi
celami, jeśli jakiegoś celu nie osiągnąłeś – powtórz
odpowiednią część szkolenia, a poprawisz swoje wyniki;
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak zorganizować swoją naukę?
●
str.
117
4. bądź aktywnym uczestnikiem kursu – im więcej wysiłku
włożysz w szkolenie, tym więcej osiągniesz, pamiętaj, że ocena
Twojej aktywności jest składnikiem oceny końcowej;
5. pracuj w grupie – spotykaj się na forach dyskusyjnych, na
czacie z innymi uczestnikami kursu, dziel się z nimi uwagami,
pomysłami, problemami; kontakt z grupą ułatwia zrozumienie
i podnosi efektywność przyswajania materiału; wymiana
informacji podnosi skuteczność nauki;
6. jeżeli założyłeś poświęcenie dłuższego czasu na naukę,
pamiętaj o robieniu częstych przerw, ucz się po 20–30 minut,
dłuższa sesja nie pozwoli Ci na efektywne przyswojenie
kolejnych partii materiału;
7. w czasie przerw i po zakończeniu kursu rozważ sytuacje
zawodowe, sprawdź możliwość wykorzystania zdobytej wiedzy
w Twoim miejscu pracy, jeśli masz wątpliwości, wróć do
programu szkolenia, aby uzyskać dodatkowe wskazówki;
8. zasoby Internetu są ogromne – wykorzystaj to, skorzystaj
z różnych narzędzi pomocnych w pracy, korzystaj z lektury
i ćwiczeń pozwalających na lepsze przyswojenie nowych
umiejętności.
Połącz naukę z pracą. Nauka powinna być zintegrowana z codzienną
pracą i zadaniami, które jako pracownik możesz wykonać szybciej,
lepiej i wydajniej dzięki umiejętnościom nabytym w trakcie
e-learningu. Stąd też połączenie edukacji i pracy jest takie ważne.
Jeżeli przeczytałeś uważnie rozdziały dotyczące samokształcenia,
dojdziesz do wniosku, iż e-learning to tylko inny sposób
samokształcenia. Różni się jedynie techniką i stosowanymi
narzędziami, reszta – podobnie jak mówiliśmy przy okazji
samokształcenia – zależy tylko i wyłącznie od Ciebie, posiadanej siły
motywacji i zaangażowania.
12
Piotr Rypson, E-learning bez barier, w: Personel i Zarządzanie 01/11/2006
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
Jak zorganizować swoją naukę?
●
str.
118
Im bardziej entuzjastycznie będziesz podchodzić do nauki, tym
lepsze osiągniesz efekty.
Mam nadzieję, że wystartujesz niezwłocznie – jest przecież tyle
dziedzin życia, które warto poznać.
Chcesz być doskonalszy w swoim zawodzie, lepiej wykształcony,
chcesz awansować, znaleźć lepszą pracę, chcesz zmienić zawód,
otworzyć własną firmę, to zrób krok do przodu – to na prawdę łatwe.
Pamiętaj motto:
„…to żaden powód nic nie robić tylko dlatego, że nie można
zrobić wszystkiego…”
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
LITERATURA
●
str.
119
LITERATURA
LITERATURA
1. Jankowski Dzierżymir,
Autoedukacja wyzwaniem
współczesności, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1999.
2. Kruszewski Z.P., Półturzycki J., Wesołowska E.A. (red),
Kształcenie ustawiczne – idee i doświadczenia, Wydawnictwo
Naukowe Novum, Płock 2003.
3. Matulka Z., Metody samokształcenia, Wydawnictwo Szkolne
i Pedagogiczne, Warszawa 1983.
4. Półturzycki J., Dydaktyka dla nauczycieli, Wydawnictwo
Novum, Płock 2002.
5. Suchodolski B., Edukacja permanentna, rozdroża i nadzieje,
Towarzystwo Wolnej Wszechnicy, Warszawa 2003.
6. Dworzyński J., Jak zaprzęgać sieć do e-nauczania, Poradnik
managera.
7. Marciniak J., E-learning: technologia zastosowania, korzyści
– materiały konferencyjne, „E-learning analiza rozwiązań
i wdrożeń”, Poznań 4-5 XII 2002.
8. Mrówka B., Kształcenie ustawiczne a doskonalenie
umiejętności profesjonalnych, w: Studia Europejskie, 3/1999.
9. Prof. Bogdan Galwas, Seminarium Uczelniane Politechniki
Warszawskiej, listopad 2001- prezentacja wyników
doświadczeń związanych z wprowadzeniem studiów
inżynierskich na Politechnice Warszawskiej, w: Miesięcznik
Politechniki Warszawskiej 2/2002.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
LITERATURA
●
str.
120
10.Rejmanowska L., Podręczny poradnik sporządzania prac
pisemnych na kursach szkoleniowych, CKU Toruń, 1994.
11. Rokicka-Broniatowska A., Nojszewski D., Schab A.,
Wspomaganie procesu dydaktycznego na studiach zaocznych
technologiami multimedialnymi, Materiały konferencyjne,
SGH 13 X 2002.
& Jadwiga Płocka
SEKRETY SAMOKSZTAŁCENIA – Jadwiga Płocka
NETOGRAFIA
●
str.
121
NETOGRAFIA
NETOGRAFIA
Biała księga 2003, nowy model społeczny, Polskie Forum Strategii
Lizbońskiej Niebieska księga 2003, Kształcenie ustawiczne w Polsce,
: Guryn Ewa, E-learning bez barier – o najlepszych
praktykach szkoleń elektronicznych na konferencji w Warszawie
w: Personel i Zarządzanie 01/11/2006.
Trendy. Przedsiębiorstwa szukają kursów e-learning Gazeta Prawna
13/11/05.
Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do Roku 2010,
Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, dokument przyjęty przez
Radę Ministrów w dniu 8.07.2003 r.
www.menis.gov.pl/oswiata/ksztzaw/strat_ust.htm
– przykład platformy szkoleniowej
– rodzaje kursów studyjnych i otwartych i kierunków
studiów
– Propozycja standardów zawartości
podręczników multimedialnych
& Jadwiga Płocka
Document Outline
- I Wstęp
- II Wprowadzenie – kilka podstawowych pojęć
- III Dlaczego człowiek dorosły powinien sie uczyć?
- IV Tajniki samokształcenia
- V Prosta droga do sukcesu
- Model kształcenia przez całe życie
- Rola i funkcje nauczyciela konsultanta i słuchacza
- Konsultacje, konferencje, sesje
- Jak sporządzać notatki na konsultacjach, na co zwracać uwagę?
- Materiały samokształceniowe
- Jak pisać prace kontrolne?10
- Jak wykonać konspekt?
- Jak przygotować się do zaliczenia przedmiotu?
- VI Jeśli e-learning – to w jaki sposób uczynić go skutecznym?
- LITERATURA
- NETOGRAFIA
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
K Szafranowska = Sekrety Czytania (Full 96 str)
K Szafranowska = Sekrety Czytania (Full 96 str)
Jadwiga Płocka Sekrety samokształcenia
Jadwiga Płocka Sekrety samokształcenia jak łatwo i przyjemnie zdobywać wiedzę, niezbędną do odnosze
Jadwiga Płocka Sekrety samokształcenia
Jadwiga Płocka Sekrety samokształcenia 2
Jadwiga Płocka Sekrety samokształcenia
Płocka Jadwiga Sekrety samokształcenia [fragmenty]
Sekrety samokształcenia Jadwiga Płocka fragment
A Śmigielski = Podążaj Za Marzeniami (Full 34 str)
A Hinc = Karta Kredytowa (Full 71 str)
A Podlaski = Świadome Zakupy (Full 82 str)
P Mart = Kobieta a Mężczyzna (Full 10 str)
K Trybulski = Cytaty (Full 20 str)
cytaty ludzi sukcesu full 20 str
E Banecka = Dobre Wypracowania (Full 89 str)
P Mart = Tajemnica Czasu (Full 43 str)
odwaznie o seksie full 91 str
D Skraskowski = Hipnotyczny Telemarketing (Full 197 str)
więcej podobnych podstron