monter instalator urzadzen technicznych w budownictwie wiejskim 723[05] z1 01 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Marek Sawicki

Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych i części maszyn
723[05].Z1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
inż. Jolanta Skoczylas
mgr inż. Sylwester Karbowiak

Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Marek Sawicki

Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 723[05].Z1.01
„Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych i części maszyn”,

zawartego w modułowym

programie nauczania dla zawodu monter – instalator urządzeń technicznych w budownictwie
wiejskim.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1.

Materiały konstrukcyjne stosowane w budownictwie wiejskim

5.1.1. Ćwiczenia

5.2.

Stopy żelaza

5.2.1. Ćwiczenia

5.3.

Metale nieżelazne i ich stopy

5.3.1. Ćwiczenia

5.4.

Tworzywa sztuczne, drewno, materiały uszczelniające

5.4.1. Ćwiczenia

5.5.

Ręczna i mechaniczna obróbka metali

5.5.1. Ćwiczenia

5.6.

Połączenia materiałów i elementów: rozłączne i nierozłączne

5.6.1. Ćwiczenia

5.7.

Podział maszyn i urządzeń stosowanych w budownictwie wiejskim oraz
ich części i podzespoły

5.7.1. Ćwiczenia

5.8.

Tolerancje i pasowania w budowie maszyn

5.8.1. Ćwiczenia

5.9.

Materiały eksploatacyjne – smary i oleje hydrauliczne, lakiery i środki
konserwujące

5.9.1. Ćwiczenia

5.10. Przyczyny zużycia części maszyn i urządzeń oraz metody przedłużania

ich trwałości

5.10.1. Ćwiczenia

5.11. Normalizacja i unifikacja

5.11.1. Ćwiczenia

5.12. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej

oraz ochrony środowiska

5.12.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy

Państwu

Poradnik

dla

nauczyciela

„Rozróżnianie

materiałów

konstrukcyjnych i części maszyn”, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć
dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie monter – instalator urządzeń technicznych
w budownictwie wiejskim

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne,

–

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,

–

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem:
–

pokazu z objaśnieniem,

–

tekstu przewodniego,

–

metody projektów,

–

ćwiczeń praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel

może posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.

W tym rozdziale podano również:

–

plan testu w formie tabelarycznej,

–

punktacje zadań,

–

propozycje norm wymagań,

–

instrukcję dla nauczyciela,

–

instrukcję dla ucznia,

–

kartę odpowiedzi,

–

zestaw zadań testowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

723[05].Z1

Technologia

obróbki materiałów

723[05].Z1.01

Rozróżnianie materiałów

konstrukcyjnych i części

maszyn

723[05].Z1.02

Wykonywanie obróbki ręcznej

materiałów

723[05].Z1.03

Wykonywanie obróbki

mechanicznej materiałów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

rozpoznawać podstawowe materiały konstrukcyjne maszyn,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budowy maszyn,

−

wykonywać szkice podstawowymi technikami rysunkowymi,

−

przygotowywać narzędzia i sprzęt do pracy,

−

stosować podstawowe przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

stosować przepisy dotyczące ochrony przeciwpożarowej,

−

stosować przepisy dotyczące ochrony środowiska,

−

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

rozróżnić materiały konstrukcyjne metalowe stosowane w budownictwie wiejskim,

–

scharakteryzować stopy żelaza oraz metale nieżelazne i ich stopy,

–

określić właściwości oraz zastosowanie materiałów konstrukcyjnych metalowych
i niemetalowych,

–

scharakteryzować materiały stosowane do wykonywania uszczelnień,

–

określić zasady wykonywania prac wchodzących w zakres obróbki ręcznej
i mechanicznej,

–

scharakteryzować połączenia rozłączne i nierozłączne materiałów i części maszyn,

–

określić zasady wykonywania połączeń rozłącznych i nierozłącznych,

–

sklasyfikować maszyny i urządzenia stosowane w budownictwie wiejskim,

–

rozróżnić podstawowe części i podzespoły maszyn i urządzeń,

–

określić zasady tolerancji i pasowania w budowie maszyn,

–

rozróżnić materiały eksploatacyjne,

–

wyjaśnić przyczyny zużycia i uszkodzenia elementów maszyn,

–

określić przyczyny i skutki korozji,

–

określić metody i środki przedłużania trwałości elementów maszyn i urządzeń,

–

scharakteryzować zasady normalizacji i unifikacji,

–

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

..................................………………………………………

Modułowy program nauczania:

Monter

–

instalator

urządzeń

technicznych

w budownictwie wiejskim 723[05]

Moduł:

Technologia obróbki materiałów 723[05].Z1

Jednostka modułowa:

Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych i części maszyn
723[05].Z1.01

Temat: Ręczna obróbka metali.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności rozpoznawania i zastosowania ręcznej obróbki

metali.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

określić kolejność czynności podczas obróbki ręcznej metali,

–

rozpoznać rodzaje obróbki ręcznej metali,

–

rozpoznać narzędzia do ręcznej obróbki metali,

–

dobrać odpowiednie narzędzia do ręcznej obróbki metali w zależności od rodzaju
wykonywanych prac.

Metody nauczania–uczenia się:
–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

indywidualna i grupowa.

Czas: 90 minut.

Uczestnicy: uczniowie kształcący się w zawodzie monter-instalator urządzeń technicznych

w budownictwie wiejskim.

Środki dydaktyczne:
–

narzędzia do obróbki ręcznej metali,

–

kartki samoprzylepne,

–

duże arkusze papieru,

–

przybory do pisania,

–

zeszyt.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Realizacja tematu:

−

nauczyciel przedstawia kolejność czynności podczas obróbki ręcznej metali,

−

nauczyciel omawia zastosowanie poszczególnych narzędzi do obróbki ręcznej
metali.

−

nauczyciel dzieli uczniów na trzyosobowe zespoły,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

każdemu zespołowi rozdaje kartki z ilustracjami narzędzi do obróbki ręcznej metali,
ilustrujące rodzaje robót nimi wykonywanych,

−

uczniowie dopasowują kartki z ilustracjami narzędzi do obróbki ręcznej metali do
kartek z nazwami robót nimi wykonywanymi,

−

nauczyciel nadzoruje pracę uczniów i pomaga w rozwiązaniu zadania, sugeruje
najlepsze rozwiązania.

4. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
5. Nauczyciel analizuje prace poszczególnych zespołów uczniowskich.
6. Uczniowie prezentują swoje prace na dużych arkuszach papieru w kolejności

wykonywania.

7. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Opisz kilka (przynajmniej 5) konkretnych rodzajów obróbki ręcznej metali.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

.............................................................................................

Modułowy program nauczania:

Monter

–

instalator

urządzeń

technicznych

w budownictwie wiejskim 723[05]

Moduł:

Technologia obróbki materiałów 723[05].Z1

Jednostka modułowa:

Rozpoznawanie materiałów konstrukcyjnych i części
maszyn 723[05].Z1.01

Temat: Udzielanie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym podczas obróbki metali.

Cel ogólny: Ukształtowanie

umiejętności

udzielania

pierwszej

pomocy

osobom

poszkodowanym podczas obróbki metali.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

zaplanować kolejność czynności,

–

zgromadzić instrukcje i zastosować się do nich,

–

przygotować stanowisko pracy, ślusarza i określić zagrożenia na nim,

–

przeprowadzić udzielenie pierwszej pomocy,

–

zastosować się do zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

tekst przewodni,

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 2–3 osobowych.

Czas: 180 minut.

Uczestnicy: uczniowie kształcący się w zawodzie monter – instalator urządzeń technicznych

w budownictwie wiejskim.

Środki dydaktyczne:

−

tablice poglądowe i ostrzegawcze,

−

fantom,

−

instrukcje

dotyczące

udzielania

pierwszej

pomocy

osobom

poszkodowanym

w wypadkach przy pracy,

−

instrukcje przeciwpożarowe oraz bezpieczeństwa i higieny pracy,

−

film instruktażowy,

−

przybory do pisania,

−

zeszyt do ćwiczeń.

Przebieg zajęć:

Zadanie dla ucznia

Przeprowadź udzielenie pierwszej pomocy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA WSTĘPNA

Czynności organizacyjno-porządkowe, wyjaśnienie tematu zajęć, zaznajomienie uczniów

z pracą na fantomie.

FAZA WŁAŚCIWA

INFORMACJE
1. Czy znasz instrukcję udzielania pierwszej pomocy?
2. Czy potrafisz przygotować miejsce pracy np.slusarza?
3. Czy potrafisz zabezpieczyć miejsce wypadku?
4. Czy znasz sposoby udzielania pierwszej pomocy?
5. Czy znasz sposoby postępowania z poszkodowanym w zależności od jego urazów?
6. Czy potrafisz samodzielnie udzielić pierwszej pomocy?

PLANOWANIE
1. Określ sposób wykonania ćwiczenia.
2. Ustal elementy podlegające kontroli.
3. Zaplanuj kolejność wykonywania czynności.
4. Zaplanuj narzędzia do wykonania ćwiczenia.
5. Zaplanuj zabezpieczenie stanowiska pracy pod z uwzględnieniem BHP?

UZGODNIENIE
1. Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem.
2. Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela.

WYKONANIE
1. Przygotuj stanowisko pracy.
2. Zabezpiecz miejsce wypadku.
3. Sprawdź stan poszkodowanego.
4. Przystąp do udzielania pierwszej pomocy.
5. Wezwij pomoc.
6. Kontynuuj udzielanie pierwszej pomocy jeśli jest to wskazane.
7. Zanotuj wykryte niedomagania.
8. Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy.

SPRAWDZANIE
1. Czy poprawnie zostało przygotowane stanowisko pracy i odpowiednio zabezpieczone?
2. Czy poprawnie zostało przeprowadzenie przygotowanie do pierwszej pomocy?
3. Czy poprawnie zostało przeprowadzone wezwanie pomocy i służb medycznych?
4. Czy poszkodowany został poprawnie ułożony do udzielania pierwszej pomocy?
5. Czy poprawnie zostały sprawdzone: oddech i tętno poszkodowanego?

ANALIZA

Uczniowie wskazują, które etapy ćwiczenia sprawiły im najwięcej trudności. Nauczyciel

podsumowuje całe ćwiczenie, określa, jakie nowe umiejętności zostały ukształtowane, jakie
wystąpiły nieprawidłowości i sposoby ich unikania w przyszłości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa

Odszukaj w literaturze wiadomości dotyczące udzielania pierwszej pomocy w zależności

od miejsca zdarzenia i urazów odniesionych przez poszkodowanego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i nabytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1.

Materiały konstrukcyjne stosowane w budownictwie

wiejskim

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Spośród materiałów przedstawionych na planszy wskaż materiały konstrukcyjne i umieść

ich nazwy zapisane na kartkach samoprzylepnych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować uważnie planszę przedstawiającą materiały,
2) rozpoznać i wskazać materiały konstrukcyjne przedstawione na planszy,
3) przeczytać nazwy umieszczone na kartkach samoprzylepnych,
4) umieścić kartki z nazwami przy właściwych materiałach,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

plansza z materiałami,

–

kartki samoprzylepne z nazwami materiałów konstrukcyjnych,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca materiałów konstrukcyjnych.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj metalowe materiały konstrukcyjne spośród próbek materiałów znajdujących

się na stole w pracowni i podpisz je.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć uważnie próbki materiałów,
2) rozpoznać i wybrać próbki metalowych materiałów konstrukcyjnych,
3) podpisać rozpoznane materiały,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

próbki materiałów,

–

przybory do pisania i papier,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca materiałów konstrukcyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Stopy żelaza

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj kartki z nazwami stopów do charakterystyk stopów żelaza zapisanych na

kartkach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą stopów żelaza,

określona przez nauczyciela,

2) przeczytać uważnie charakterystyki stopów żelaza zapisane na kartkach,
3) rozpoznać charakterystyki stopów żelaza,
4) przeczytać nazwy stopów zapisane na kartkach,
5) przyporządkować nazwy do rozpoznanych charakterystyk stopów żelaza,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

kartki z charakterystykami stopów żelaza,

–

kartki samoprzylepne z nazwami stopów żelaza,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca stopów żelaza.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj, z jakich materiałów wykonane są części maszyn znajdujące się w pracowni

i pogrupuj je w zależności od rozpoznanego materiału.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą materiałów

konstrukcyjnych, określoną przez nauczyciela,

2) obejrzeć uważnie części maszyn,
3) rozpoznać materiał z jakiego wykonana jest część maszyny,
4) pogrupować rozpoznane części w zależności od materiału,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

części maszyn,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca stopów żelaza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Metale nieżelazne i ich stopy

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj stopy metali nieżelaznych,z których są wykonane części maszyn

przedstawione przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą stopów metali

nieżelaznych, określoną przez nauczyciela,

2) obejrzeć otrzymane od nauczyciela części maszyn,
3) rozpoznać stopy metali nieżelaznych,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

części maszyn,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca stopów metali nieżelaznych.

Ćwiczenie 2

Przyporządkuj kartki z nazwami stopów metali nieżelaznych do rysunków części maszyn

przedstawionych na planszy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą stopów metali

nieżelaznych, określoną przez nauczyciela,

2) obejrzeć rysunki przedstawione na planszy,
3) rozpoznać części maszyn na rysunkach,
4) przeczytać nazwy stopów metali nieżelaznych zapisane na kartkach,
5) przyporządkować nazwy do rozpoznanych na rysunkach części maszyn,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

plansza z rysunkami części maszyn,

–

kartki samoprzylepne z nazwami stopów metali nieżelaznych,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca stopów metali nieżelaznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Tworzywa sztuczne, drewno, materiały uszczelniające

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj, z jakiego tworzywa wykonane są wyroby znajdujące się w pracowni

i pogrupuj je w zależności od rozpoznanego tworzywa sztucznego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą tworzyw sztucznych,

określoną przez nauczyciela,

2) obejrzeć uważnie wyroby,
3) rozpoznać tworzywo z jakiego wykonany jest wyrób,
4) pogrupować rozpoznane wyroby w zależności od rodzaju tworzywa,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

wyroby z tworzyw sztucznych,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca tworzyw sztucznych.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj próbki materiałów drzewnych otrzymanych od nauczyciela i napisz ich

krótkie charakterystyki i zastosowania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą materiałów

drzewnych,

2) obejrzeć uważnie próbki materiałów,
3) rozpoznać materiały drzewne,
4) napisać w zeszycie krótkie charakterystyki rozpoznanych materiałów i ich zastosowania,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

–

próbki materiałów drzewnych,

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca materiałów drzewnych.

Ćwiczenie 3

Dobierz materiał do uszczelnienia części maszyn i urządzeń przedstawionych na planszy.

Podpisz pod rysunkiem materiał do uszczelnienia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą materiałów

uszczelniających, określoną przez nauczyciela,

2) obejrzeć uważnie rysunki na planszy przedstawiające części maszyn i urządzeń,
3) rozpoznać części maszyn i urządzeń,
4) dobrać materiał do uszczelnienia,
5) podpisać pod rysunkiem wybrany materiał do uszczelnienia,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

plansza przedstawiająca rysunki z częściami maszyn i urządzeń,

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca materiałów drzewnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Ręczna i mechaniczna obróbka metali

5.5.1 Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Korzystając z planszy określ zasady wykonywania prac wchodzących w zakres obróbki

ręcznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą obróbki ręcznej,

określoną przez nauczyciela,

2) obejrzeć uważnie rysunki na planszy przedstawiające operacje obróbki ręcznej,
3) rozpoznać kolejność czynności podczas wykonywania obróbki ręcznej,
4) opisać kolejność czynności i zasady wykonywania prac wchodzących w zakres obróbki

ręcznej,

5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

plansza z rysunkami przedstawiającymi operacje obróbki ręcznej,

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca obróbki ręcznej.

Ćwiczenie 2

Ustal kolejność operacji wchodzących w zakres obróbki mechanicznej po obejrzeniu

filmu zaprezentowanego przez nauczyciela dotyczącego wykonywania elementu na
obrabiarce. Opisz w zeszycie kolejność operacji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą obróbki mechanicznej,

określona przez nauczyciela,

2) obejrzeć uważnie film przedstawiający wykonanie elementu na obrabiarce,
3) rozpoznać kolejność czynności podczas wykonywania obróbki mechanicznej,
4) opisać kolejność operacji podczas wykonywania obróbki mechanicznej,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

film przedstawiający wykonanie elementu na obrabiarce,

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca obróbki mechanicznej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Połączenia

materiałów

elementów:

rozłączne

i nierozłączne

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj kartki z nazwami połączeń rozłącznych do charakterystyk połączeń

zapisanych na kartkach.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą połączeń

rozłącznych, określoną przez nauczyciela,

2) przeczytać uważnie charakterystyki połączeń zapisane na kartkach,
3) rozpoznać charakterystyki połączeń rozłącznych,
4) przeczytać nazwy połączeń zapisane na kartkach,
5) przyporządkować nazwy do rozpoznanych charakterystyk połączeń rozłącznych,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

kartki z charakterystykami połączeń,

–

kartki samoprzylepne z nazwami połączeń rozłącznych,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca połączeń rozłącznych.

Ćwiczenie 2

Rozpoznaj rodzaj połączeń nierozłącznych na próbkach przedstawionych przez

nauczyciela. Opisz w zeszycie zasady wykonywania tych połączeń.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą połączeń

nierozłącznych, określoną przez nauczyciela,

2) obejrzeć otrzymane próbki połączeń nierozłącznych, określoną przez nauczyciela,
3) określić rodzaj połączeń nierozłącznych otrzymanych próbek,
4) opisać w zeszycie zasady wykonywania tych połączeń,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

próbki połączeń nierozłącznych,

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca połączeń nierozłącznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7.

Podział maszyn i urządzeń stosowanych w budownictwie

wiejskim oraz ich części i podzespoły

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wybierz maszyny transportowe spośród przedstawionych na planszy maszyn i urządzeń

stosowanych w budownictwie wiejskim.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować planszę z rysunkami maszyn i urządzeń stosowanych w budownictwie,
2) wybrać maszyny transportowe,
3) uzasadnić swój wybór.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

plansza

rysunkami

przedstawiającymi

maszyny

urządzenia

stosowane

w budownictwie wiejskim,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca maszyn i urządzeń stosowanych w budownictwie
wiejskim.

Ćwiczenie 2

Rozróżnij i podpisz podstawowe części i podzespoły maszyn i urządzeń na rysunkach

otrzymanych od nauczyciela.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą części i podzespołów

maszyn i urządzeń, określoną przez nauczyciela,

2) przeanalizaować otrzymane rysunki części i podzespołów maszyn i urządzeń,
3) rozpoznać na rysunkach części i podzespoły maszyn i urządzeń,
4) podpisać rozpoznane na rysunkach części i podzespoły,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

rysunki części i podzespołów maszyn i urządzeń,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca części i podzespołów maszyn i urządzeń.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.8. Tolerancje i pasowania w budowie maszyn

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz wymiary graniczne i tolerancję dla wartości wymiaru nominalnego i odchyłek

określonych przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą tolerancji i pasowań,

określoną przez nauczyciela,

2) przeanalizować określone przez nauczyciela wartości: wymiaru nominalnego i odchyłek,
3) obliczyć wymiary graniczne górny i dolny,
4) obliczyć tolerancję,
5) zanotować obliczenia i wyniki w zeszycie,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca tolerancji i pasowań.

Ćwiczenie 2

Przedstaw na rysunku: wymiar nominalny, wymiary graniczne i pole tolerancji na

podstawie wartości: wymiaru nominalnego i odchyłek określonych przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 6 (Poradnik dla ucznia) dotyczącą tolerancji i pasowań,

określoną przez nauczyciela,

2) przeanalizować określone przez nauczyciela wartości: wymiaru nominalnego i odchyłek,
3) naszkicować w zeszycie dowolny element,
4) narysować na naszkicowanym elemencie wymiary graniczne,
5) narysować na naszkicowanym elemencie wymiar nominalny,
6) narysować na naszkicowanym elemencie pole tolerancji,
7) zaprezentować wykonany rysunek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca tolerancji i pasowań.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.9.

Materiały eksploatacyjne – smary i oleje hydrauliczne,

lakiery i środki konserwujące

5.9.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dobierz oleje i smary znajdujące się na stole w pracowni do maszyn i urządzeń

przedstawionych na rysunkach przekazanych przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) obejrzeć opakowania i przeczytać instrukcje zastosowania olejów i smarów,
2) obejrzeć i rozpoznać maszyny i urządzenia przedstawione na rysunkach,
3) dobrać oleje i smary do maszyn i urządzeń przedstawionych na rysunkach,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

opakowania olejów i smarów z instrukcjami zastosowania,

–

rysunki maszyn i urządzeń,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca materiałów eksploatacyjnych.

Ćwiczenie 2

Sprawdź w otrzymanej instrukcji obsługi ręcznej pilarki łańcuchowej rodzaj oleju do

okresowej konserwacji maszyny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać treść instrukcji BHP dotyczącej obsługi pilarki,
2) przeczytać otrzymaną instrukcję obsługi pilarki,
3) znaleźć i odczytać rodzaj oleju zalecanego przez producenta sprzętu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja użytkowania pilarki ręcznej łańcuchowej,

−

instrukcja BHP na stanowisku pracy,

−

literatura z rozdziału 7 dotycząca materiałów eksploatacyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.10. Przyczyny zużycia części maszyn i urządzeń oraz metody

przedłużania ich trwałości

5.10.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj rodzaje korozji na różnych częściach maszyn i urządzeń znajdujących się

w pracowni i określ przyczyny ich powstawania. Opisz w zeszycie w punktach spostrzeżenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać wiadomości z rozdziału 4.10.1. dotyczące przyczyn zużycia części maszyn,
2) obejrzeć części maszyn i urządzeń znajdujące się w pracowni
3) rozpoznać rodzaje korozji występujące na prezentowanych częściach maszyn i urządzeń,
4) ustalić przyczyny powstania korozji,
5) opisać w zeszycie w punktach rodzaj korozji występującej na części maszyny lub

urządzenia i określić przyczynę jej powstania,

6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

różne części maszyn i urządzeń,

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca przyczyn zużycia części maszyn.

Ćwiczenie 2

Po obejrzeniu filmu dydaktycznego dotyczącego przyczyn zużycia części maszyn opisz

w zeszycie przyczyny wpływające na zużycie części maszyn.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego – Przyczyny zużycia części maszyn,
2) zapisać w zeszycie przyczyny wpływające na zużycie części maszyn,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

film dydaktyczny – Przyczyny zużycia części maszyn,

–

zeszyt i przybory do pisania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.11. Normalizacja i unifikacja

5.11.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeanalizuj oznaczenie normy PN–90/N–02424.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 7 dotyczącą normalizacji, określoną przez nauczyciela,
2) przeanalizować treść ćwiczenia,
3) opisać w zeszycie oznaczenie normy,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

Polskie Normy,

–

zeszyt i przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca normalizacji.

Ćwiczenie 2

Sklasyfikuj i opisz rodzaje norm publikowanych w Polsce.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeczytać literaturę z rozdziału 7 dotyczącą normalizacji, określoną przez nauczyciela,
2) przeanalizować treść ćwiczenia,
3) zapisać w zeszycie klasyfikację norm publikowanych w Polsce,
4) napisać krótką charakterystykę wymienionych norm,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

zeszyt,

–

przybory do pisania,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca normalizacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.12. Przepisy

bezpieczeństwa i

higieny

pracy, ochrony

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska

5.12.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Z narzędzi i przyrządów znajdujących się w pracowni wybierz te, które stanowią

wyposażenie stanowiska pracy montera.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować przepisy: bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej

i ochrony środowiska na stanowiskach montażu,

2) obejrzeć uważnie plansze przedstawiające stanowiska pracy,
3) zwrócić uwagę na wyposażenie w narzędzia, przyrządy i dokumentację,
4) obejrzeć uważnie narzędzia i przyrządy w pracowni,
5) wybrać narzędzia i przyrządy, stanowiące wyposażenie stanowiska pracy montera,
6) przedstawić własne wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcje bhp dotyczące stanowisk montażu,

–

plansze przestawiające stanowiska montażu,

–

narzędzia i przyrządy,

–

literatura z rozdziału 7 dotycząca prac monterskich.

Ćwiczenie 2

Z narzędzi i przyrządów znajdujących się w pracowni wybierz te, które stanowią

wyposażenie stanowiska pracy do obróbki mechanicznej materiałów.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczeń nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej

i ochrony środowiska na stanowiskach obróbki mechanicznej,

2) uważnie obejrzeć plansze przedstawiające stanowiska pracy,
3) zwrócić uwagę na wyposażenie w narzędzia, przyrządy i dokumentację,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) obejrzeć uważnie narzędzia i przyrządy w pracowni,
5) wybrać narzędzia i przyrządy, stanowiące wyposażenie stanowiska pracy do obróbki

mechanicznej materiałów,

6) przedstawić własne wnioski.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

instrukcje bhp dotyczące stanowisk obróbki mechanicznej,

–

plansze przestawiające stanowiska obróbki mechanicznej,

–

przybory do pisania, papier,

–

literatura z rozdział 7 dotycząca obróbki mechanicznej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Rozróżnianie materiałów
konstrukcyjnych i części maszyn”

Test składa się z 23 zadań, z których:

–

zadania 1–19 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 20–23 są z poziomu ponadpodstawowego

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie co najmniej 18 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu
ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 21 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. b, 4. b, 5. a, 6. d, 7. b, 8. d, 9. b, 10. a, 11. b,
12. d, 13. d, 14. d, 15. b, 16. a, 17. a, 18. c, 19. d, 20. d, 21. a, 22. c, 23. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić materiał naturalny

Określić materiał konstrukcyjny

Określić stopy żelaza

Określić składniki stopowe mosiądzu

Określić

właściwości

tworzyw

termoplastycznych

Określić wyroby z odpadów drzewnych

Określić jaki materiał uszczelniający jest
najmniej wrażliwy na zmiany temperatur

Określić przydatność narzędzi pomiarowych

Rozpoznać

narzędzia

cięcia

rur

grubościennych

Ustalić sposób wykonania gwintów

Ustalić bardziej ekonomiczny od strugania
sposób obróbki płaszczyzn

Ustalić rodzaj połączeń rozłącznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ustalić

rodzaj

zgrzewania

stosowany

w praktyce warsztatowej

Rozróżnić

części

ruchowe

maszyn

i urządzeń

Ustalić pole tolerancji

Określić składniki farb

Rozpoznać rodzaj korozji przedstawiony na
rysunku

Rozpoznać oznaczenie norm zakładowych

Określić środek ochrony osobistej

Scharakteryzować

tworzywa

termoplastyczne

Ustalić średnicę otworu do dalszego
gwintowania

Ustalić

jakiej

temperaturze

przeprowadzane jest lutowanie miękkie

Ustalić spoiwo materiałów lakierniczych
ftalowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
5. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
6. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

9. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
10. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
11. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 23 zadania o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego

wyboru.

5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za
poprawną.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do materiałów naturalnych nie zaliczamy

a) drewna.
b) skał.
c) minerałów.
d) materiałów ceramicznych.

2. Do materiałów konstrukcyjnych zaliczamy

a) skały.
b) smary.
c) metale.
d) minerały.

3. Do stopów żelaza nie zaliczamy

a) stali.
b) brązu.
c) żeliwa.
d) staliwa.

4. Głównym składnikiem stopowym mosiądzu jest

a) cynk.
b) miedź.
c) mangan.
d) aluminium.

5. Pod wpływem temperatury miękną i dają się wielokrotnie przerabiać

a) tworzywa termoplastyczne.
b) tworzywa termoutwardzalne.
c) tworzywa chemoutwardzalne.
d) wszystkie tworzywa sztuczne.

6. Do wyrobów drzewnych wytwarzanych z odpadów drzewnych zaliczamy

a) tarcicę.
b) sklejkę.
c) okleiny.
d) płyty pilśniowe.

7. W największym zakresie temperatur, spośród materiałów uszczelniających, swoje

właściwości zachowuje
a) guma.
b) teflon.
c) korek.
d) polietylen.

8. Posługiwanie się narzędziami pomiarowymi

a) skraca czas pracy obrabiarek.
b) pozwala zaoszczędzić zużyte materiały.
c) wydłuża okres używania narzędzi skrawających.
d) zapewnia kontrolę rzeczywistych wymiarów wykonywanego wyrobu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Cięcie rur grubościennych zwykle wykonuje się za pomocą

a) nożyc do rur.
b) obcinarki do rur.
c) nożyc gilotynowych.
d) nożyc dźwigniowych.

10. Gwinty wewnętrzne podczas obróbki ręcznej wykonuje się najczęściej

a) trzema gwintownikami.
b) jednym gwintownikiem.
c) zależnie od materiału – 1, 2 lub 3 gwintowniki.
d) zależnie od średnicy gwintu – 1, 2 lub 3 gwintowniki.

11. Bardziej wydajnym i ekonomicznym od strugania sposobem obróbki płaszczyzn jest

a) toczenie.
b) frezowanie.
c) dłutowanie.
d) szlifowanie.

12. Do połączeń rozłącznych zaliczamy połączenia

a) nitowe.
b) lutowane.
c) wciskowe.
d) wpustowe.

13. W praktyce warsztatowej najczęściej stosowane jest zgrzewanie

a) gazowe.
b) termitowe.
c) ogniskowe.
d) elektryczne.

14. Do części ruchowych maszyn i urządzeń zaliczamy

a) nity.
b) kołki.
c) śruby.
d) łożyska.

15. Pole tolerancji dla wymiaru tolerowanego 10±0,1 mm wynosi

a) 0,1 mm.
b) 0,2 mm.
c) 1 mm.
d) 2 mm.

16. Największą ilość pigmentów i wypełniaczy zawierają

a) farby.
b) emalie.
c) lakiery.
d) rozpuszczalniki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Na rysunku przedstawiona jest korozja

a) punktowa.
b) równomierna.
c) powierzchniowa.
d) międzykrystaliczna.

18. Symbolem „ZN” oznaczane są normy

a) polskie.
b) branżowe.
c) zakładowe.
d) europejskie.

19. Niezbędny środek ochrony osobistej na stanowisku do spawania elektrycznego to

a) rękawice.
b) nauszniki.
c) gumowe buty.
d) okulary lub maska.

20. Do tworzyw termoplastycznych nie zaliczamy

a) polietylenu.
b) polipropylenu.
c) polichlorku winylu.
d) żywicy epoksydowej.

21. Średnica otworu do dalszego gwintowania powinna być

a) dobrana z tablic.
b) o 10% mniejsza od średnicy nominalnej gwintu.
c) równa średnicy nominalnej gwintu.
d) mniejsza o 1 mm od średnicy nominalnej gwintu.

22. Lutowanie miękkie przeprowadzane jest w temperaturze do

a) 100°C.
b) 250°C.
c) 500°C.
d) 1000°C.

23. Spoiwem w materiałach lakierniczych ftalowych jest żywica

a) akrylowa.
b) poliestrowa.
c) alkaloidowa.
d) nitrocelulozowa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imie nazwisko........................................................................................................

Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych i części maszyn

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Test 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Rozróżnianie materiałów
konstrukcyjnych i części maszyn”

Test składa się z 23 zadań, z których:

–

zadania 1–19 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 20–23 są z poziomu ponadpodstawowego

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 21 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. b, 3. b, 4. b, 5. c, 6. a, 7. a, 8. d, 9. a, 10. b, 11. a, 12.
c, 13. d, 14. b, 15. c, 16. c, 17. c, 18. b, 19. a, 20. a, 21. d, 22. b, 23. c.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić materiał naturalny

Określić materiał konstrukcyjny

Określić stopy żelaza

Określić składniki stopowe brązu

Określić

właściwości

tworzyw

chemoutwardzalnych

Ustalić wyroby jakich nie produkuje się
z odpadów drzewnych

Ustalić jaki materiał uszczelniający jest
najbardziej sprężysty

Określić

przydatność

pomiarów

warsztatowych

Ustalić, które nożyce służą do wycinania
nieskomplikowanych elementów z blach
cienkich

Określić narzędzia do nacinania gwintów rur

Określić

jakie

frezowanie

zapewnia

największą gładkość płaszczyzn

Ustalić rodzaj połączeń nierozłącznych

Określić wadę połączeń klejonych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozróżnić części spoczynkowe maszyn
i urządzeń

Ustalić dolny wymiar graniczny

Określić składniki lakierów

Rozpoznać rodzaj korozji przedstawiony na
rysunku

Rozpoznać oznaczenie norm branżowych

Wskazać czynności jakie powinien wykonać
pracownik po zakończeniu pracy

Ustalić tworzywa termoutwardzalne

Scharakteryzować

zasady

wiercenia

głębokich otworów

Ustalić które gwinty mają jednakowy skok

Ustalić spoiwo materiałów lakierniczych
ftalowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

na udzielanie odpowiedzi.

7. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

9. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
10. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
11. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

12. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
13. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 23 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane

są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7. Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za
poprawną.

8. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
9. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

10. Po rozwiązaniu testu sprawdź, czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE

ODPOWIEDZI.

11. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Do materiałów naturalnych zaliczamy

a) metale.
b) minerały.
c) kompozyty.
d) materiały ceramiczne.

2. Do materiałów konstrukcyjnych nie zaliczamy

a) metali.
b) minerałów.
c) kompozytów.
d) stopów metali.

3. Do stopów żelaza zaliczamy

a) brązy.
b) żeliwa.
c) mosiądze.
d) siluminów.

4. Głównym składnikiem stopowym brązu jest

a) cynk
b) miedź
c) mangan
d) aluminium

5. Pod wpływem utwardzaczy twardnieją i nie dają się wielokrotnie przerabiać

a) tworzywa termoplastyczne.
b) tworzywa termoutwardzalne.
c) tworzywa chemoutwardzalne.
d) wszystkie tworzywa sztuczne.

6. Odpadów drzewnych nie używa się do produkcji

a) sklejki.
b) ksylonitu.
c) płyt pilśniowych.
d) płyt suprema.

7. Największą sprężystość, spośród materiałów uszczelniających, posiada

a) guma.
b) teflon.
c) korek.
d) polietylen.

8. Wykonywanie pomiarów warsztatowych

a) skraca czas pracy.
b) pozwala zaoszczędzić zużyte materiały.
c) pozwala kontrolować pracę pracownika przez przełożonych.
d) zapewnia kontrolę rzeczywistych wymiarów wykonywanego wyrobu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Do wycinania nieskomplikowanych elementów z cienkich blach służą nożyce

a) ręczne.
b) krążkowe.
c) gilotynowe.
d) dźwigniowe.

10. Zewnętrzne gwinty na rurach nacina się

a) narzynkami.
b) gwintownicami.
c) gwintownikami.
d) narzynkami dzielonymi.

11. Największą gładkość powierzchni zapewnia frezowanie

a) czołowe.
b) kopiowe.
c) współbieżne.
d) przeciwbieżne.

12. Do połączeń nierozłącznych zaliczamy połączenia

a) klinowe.
b) kołkowe.
c) wciskowe.
d) wpustowe.

13. Wadą połączeń klejonych jest mała odporność na

a) wilgoć.
b) drgania.
c) zmiany obciążenia.
d) wysokie temperatury.

14. Do części spoczynkowych maszyn i urządzeń zaliczamy

a) wały.
b) śruby.
c) łożyska.
d) sprzęgła.

15. Dla wymiaru tolerowanego 10±0,1 mm dopuszczalny wymiar dolny wynosi

a) 9 mm.
b) 9,1 mm.
c) 9,9 mm.
d) 10,1 mm.

16. Pigmentów i wypełniaczy nie zawierają

a) farby.
b) emalie.
c) lakiery.
d) wyroby pomocnicze.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Na rysunku przedstawiona jest korozja

a) punktowa.
b) miejscowa.
c) powierzchniowa.
d) międzykrystaliczna.

18. Symbolem „BN” oznaczane są normy

a) polskie.
b) branżowe.
c) zakładowe.
d) europejskie.

19. Po zakończonej pracy pracownik powinien

a) uporządkować stanowisko pracy.
b) jak najszybciej opuścić stanowisko pracy.
c) pozostawić włączone maszyny i urządzenia.
d) założyć zdjęte osłony i zabezpieczenia obrabiarki.

20. Do tworzyw termoutwardzalnych zaliczamy

a) bakelit.
b) polietylen.
c) polipropylen.
d) polichlorek winylu.

21. Wiercenie głębokich otworów

a) może być wykonane na dowolnej wiertarce, dowolnymi wiertłami.
b) może być wykonane na dowolnej wiertarce, wiertłami do głębokich otworów.
c) może być wykonane na dowolnej wiertarce, ale w dwóch etapach – wiercenie

i pogłębianie.

d) powinno być wykonane na wiertarce z poziomym wrzecionem i wiertłami do

głębokich otworów.

22. Jednakowy skok mają

a) gwinty calowe.
b) gwinty rurowe.
c) wszystkie gwinty.
d) gwinty metryczne.

23. Spoiwem w materiałach lakierniczych ftalowych jest żywica

a) akrylowa.
b) poliestrowa.
c) melaminowa.
d) nitrocelulozowa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko……………………………………………………………………………….

Rozróżnianie materiałów konstrukcyjnych i części maszyn

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Bożenko L.: Maszynoznawstwo. WSiP, Warszawa 1998
2. Górecki A.: Technologia ogólna. WSiP, Warszawa 1993
3. Legutko S.: Podstawy eksploatacji maszyn i urządzeń. WSiP, Warszawa 2004
4. Lenkiewicz W., Zdziarska – Wis I.: Ciesielstwo. WSiP, Warszawa 1998
5. Mac S.: Obróbka metali. WSiP, Warszawa 1996
6. Okoniewski S.: Technologia maszyn. WSiP, Warszawa 1995