1

Komisja

Europejska

KE - organ wykonawczy Unii:

Siedziba:

• Oficjalna siedziba

: w Brukseli;

• Biura:

w Luksemburgu;

• Reprezentacje:

we wszystkich krajach UE:

Reprezentantem KE w Polsce jest direktor MARIE-THERESE DUFFY-HAEUSLER;

• Przedstawicielstwa:

w licznych stolicach na

całym

ś

wiecie.

Komisja Europejska

Komisja Europejska

Potoczna nazwa członków Komisji:

komisarze;

Czym jest Komisja?

• Dwa znaczenia terminu „Komisja”:

– zespół osób – kolegium komisarzy

powołanych do kierowania t

ą

instytucj

ą

i

podejmowania decyzji;

– potocznie: instytucja + cały jej personel, czyli administracja

podległa jej członkom.

Skład Komisji

• do 2014:

27 członków – po jednym na ka

ż

de PC UE,

• po roku 2014: zgodnie z TL

2/3 liczby PC ale prawdopodobnie

nie b

ę

dzie zmiany

•

Zatrudnienie: około 24 tysi

ę

cy urz

ę

dników + ~ 9000 na kontraktach,

co

odpowiada liczebno

ś

ci administracji

ś

redniej wielko

ś

ci europejskiego miasta;

Komisja Europejska

• Status członków Komisji:

– Status:

funkcjonariusz narodowy;

– Czyje interesy reprezentuj

ą

?

UE, a nie kraju

pochodzenia,

– S

ą

niezale

ż

ni od PC gdy

ż

:

• s

ą

finansowani przez UE, a nie rz

ą

dy PC,

których s

ą

obywatelami,

• rz

ą

dy nie mog

ą

ich odwoła

ć

.

Komisja Europejska

Do czego s

ą

zobowi

ą

zani:

– nie podejmowa

ć ż

adnego zaj

ę

cia,

niezale

ż

nie od tego czy

przynosi dochód czy nie.

– uroczy

ś

cie zobowi

ą

zuj

ą

si

ę

szanowa

ć

zobowi

ą

zania

wynikaj

ą

ce z funkcji, w trakcie jej pełnienia i po zako

ń

czeniu,

zwłaszcza: zachowa

ć

uczciwo

ść

i roztropno

ść

przy

obejmowaniu pewnych stanowisk lub przyjmowaniu
pewnych korzy

ś

ci po zako

ń

czeniu funkcji.

– Trybunał Sprawiedliwo

ś

ci, na wniosek Rady

(stanowi

ą

cej zwykł

ą

wi

ę

kszo

ś

ci

ą

)

lub Komisji, stosownie do okoliczno

ś

ci, mo

ż

e

zdymisjonowa

ć

komisarza, lub pozbawi

ć

go prawa do

emerytury lub innych podobnych korzy

ś

ci

W przypadku naruszenia w/w

zobowi

ą

za

ń

Komisja Europejska

Powoływanie Komisji:

w ci

ą

gu 6 miesi

ę

cy od daty wyborów do PE.

• Powoływanie przewodnicz

ą

cego KE

– Kandydata na przewodnicz

ą

cego Komisji uzgadnia RE.

– PE na sesji inauguracyjnej głosuje nad wyborem tej

kandydatury.

• Powoływanie członków KE

– Komisarze s

ą

wyznaczani przez rz

ą

dy PC,

a nie

przewodnicz

ą

cego Komisji.

– RE w porozumieniu z Przewodnicz

ą

cym-Elektem

sporz

ą

dza list

ę

komisarzy.

2

Komisja Europejska

Powoływanie członków KE c.d.

– Przewodnicz

ą

cy-elekt przedstawia propozycje zakresu

obowi

ą

zków kandydatom na komisarzy.

– Przełom wrze

ś

nia i pa

ź

dziernika: przesłuchania w PE.

– Cały skład Komisji kolegialnie podlega zatwierdzeniu w

głosowaniu w PE.

– Mianowanie KE: RE, na podstawie zgody PE, mianuje

Komisj

ę

stanowi

ą

c wi

ę

kszo

ś

ci

ą

kwalifikowan

ą

.

– Wiceprzewodnicz

ą

cych Komisji innych ni

ż

WPUZPB

mianuje Przewodnicz

ą

cy Komisji.

Komisja Europejska

WP Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpiecze

ń

stwa

:

współtworzy i prowadzi wspóln

ą

polityk

ę

zagraniczn

ą

i bezpiecze

ń

stwa Unii z upowa

ż

nienia RE.

• Mianowanie:

RE za pomoc

ą

WK, za zgod

ą

przewodnicz

ą

cego

Komisji,

• Odwołanie:

zgodnie z t

ą

sam

ą

procedur

ą

.

• Sprawuje dwie inne funkcje

:

– przewodniczy Radzie do Spraw Zagranicznych,

– jest jednym (jedn

ą

) z wiceprzewodnicz

ą

cych KE.

Komisja Europejska

• Kadencja

: 5-letnia; obecna: 2009-2014;

• Przewodnicz

ą

cy

:

José Manuel Barroso,

kadencja od 01.11. 2009 – 31.10.2014

• Komisarz z Polski:

Janusz Lewandowski: Bud

ż

et

Przypadki kontrowersyjne:

• Skandal zwi

ą

zany Rocco Buttiglionim, kandydatem Włoch

na komisarza;

• Przesłuchanie László Kovácsa.

nie potrafił wypowiedzie

ć

si

ę

na temat

przyszłych zało

ż

e

ń

europejskiej polityki energetycznej; rozpatrywano spraw

ę

jego współpracy z

rz

ą

dem komunistycznym W

ę

gier.

Komisja Europejska

ZASADY FUNKCJONOWANIA:

• KE funkcjonuje zgodnie z zasad

ą

systemu gabinetowego;

– Ka

ż

dy z komisarzy odpowiada za okre

ś

lony dział pracy

; s

ą

wi

ę

c odpowiednikami ministrów w rz

ą

dach PCz.

– Spotkania raz w tygodniu, zwykle w

ś

rod

ę

.

– Ka

ż

dy punkt porz

ą

dku obrad prezentuje wła

ś

ciwy komisarz;

decyzj

ę

podejmuje Komisja.

– Urz

ę

dnicy Komisji pracuj

ą

w departamentach zwanych

dyrekcjami generalnymi

(DG) lub słu

ż

bami (np. Słu

ż

ba Prawna).

Komisja Europejska

– Kierowanie DG:

Dyrektor generalny, który odpowiada

przed komisarzem,

– Koordynacja pracy wszystkich DG:

Sekretariat

Generalny, którym kieruje Sekretarz Generalny,

odpowiedzialny

bezpo

ś

rednio przed przewodnicz

ą

cym Komisji. Sekretariat obsługuje cotygodniowe

posiedzenia Komisji. Zatrudnienie ~ 600 osób

– Codzienna praca Komisji:

urz

ę

dnicy administracji,

eksperci, tłumacze pisemni i konferencyjni oraz personel
sekretarski

.

Europejska słu

ż

ba cywilna liczy około 34 000 osób.

• Polacy w administracji KE:

Jerzy Plewa -

wicedyrektor

Generalny w Dyrekcji ds. Rolnictwa;

Jan Truszczy

ń

ski -

wicedyrektor Generalny w Dyrekcji ds. Rozszerzenia.

Komisja Europejska

Zdymisjonowanie komisarza

• musi zło

ż

y

ć

rezygnacj

ę

na

żą

danie jej przewodnicz

ą

cego.

• Trybunał Sprawiedliwo

ś

ci UE na wniosek Rady lub Komisji

• WP Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpiecze

ń

stwa

składa

rezygnacj

ę

Radzie Europejskiej na

żą

danie przewodnicz

ą

cego

KE.

Zdymisjonowanie całej Komisji?

• Komisja jako cało

ść

ponosi odpowiedzialno

ść

tylko przed PE i

tylko on mo

ż

e zmusi

ć

j

ą

do dymisji, ale tylko in corpore,

wyra

ż

aj

ą

c jej

wotum nieufno

ś

ci.

3

Komisja Europejska

Zadania Komisji:

1.

Opracowuje i przedkłada wnioski legislacyjne PE i
Radzie UE

(posiada prawo inicjatywy prawodawczej

•

bada czy potrzebne jest rozwi

ą

zanie prawne na szczeblu UE,

–

zdobywa rozeznanie w bie

żą

cej sytuacji i problemach w Europie

oraz rozwa

ż

a, czy przyj

ę

cie aktu prawa europejskiego jest

najlepszym sposobem na ich rozwi

ą

zanie,

–

jest w ci

ą

głym kontakcie z szeregiem grup interesów oraz EKES

i KR,

–

zasi

ę

ga równie

ż

opinii parlamentów i rz

ą

dów PC,

Wnioskuje o podj

ę

cie działa

ń

na szczeblu unijnym, jedynie je

ś

li

uzna,

ż

e danego problemu nie da si

ę

rozwi

ą

za

ć

skuteczniej za

pomoc

ą

działa

ń

na szczeblu krajowym, regionalnym lub

lokalnym: jest to

zasada pomocniczo

ś

ci

.

Komisja Europejska

– Je

ś

li uzna,

ż

e konieczne s

ą

kroki legislacyjne na szczeblu

unijnym, przed opracowaniem wniosku aby uzyska

ć

jak

najpełniejszy obraz zagadnienia:

• konsultuje si

ę

z ekspertami za po

ś

rednictwem rozmaitych

komitetów i grup,

• regularnie publikuje tzw. zielone i białe ksi

ę

gi,

• organizuje wysłuchania,

• zleca specjalistom opracowanie ekspertyz – cz

ę

sto

konsultuj

ą

c si

ę

bezpo

ś

rednio z obywatelami przed

zgłoszeniem wniosku,

Komisja Europejska

2. Wnioski legislacyjne przygotowuj

ą

poszczególne DG, ale

uzyskuj

ą

one formalny status po zatwierdzeniu przez Komisj

ę

.

• Procedura przygotowania wniosku w celu opracowania

dyrektywy UE, np. w celu ograniczenia zanieczyszczenia rzek
w Europie – w przybli

ż

eniu – przebiega nast

ę

puj

ą

co:

– opracowanie wniosku: DG ds.

Ś

rodowiska

na podstawie szerokich

konsultacji z europejskim przemysłem, organizacjami rolniczymi i ekologicznymi, a tak

ż

e

ministerstwami

ś

rodowiska w PC;

– konsultacja z innymi departamentami Komisji

zainteresowanymi tematem;

– weryfikacja przez Słu

ż

b

ę

Prawn

ą

i Sekretariat Generalny;

Komisja Europejska

– gotowy wniosek trafia do porz

ą

dku dziennego

najbli

ż

szego posiedzenia Komisji;

je

ś

li co najmniej 14 spo

ś

ród 27

komisarzy opowiada si

ę

za wnioskiem, Komisja go przyjmuje; ka

ż

dy z komisarzy ma jeden

głos.

3. wniosek jest nast

ę

pnie przesyłany do Rady i PE, które

podejmuj

ą

decyzj

ę

w sprawie jego przyj

ę

cia;

4. milion obywateli mo

ż

e zło

ż

y

ć

petycj

ę

do Komisji o

przygotowanie aktu prawnego ale to nie jest wi

ążą

ce dla

Komisji

Komisja Europejska

2. Realizuje i wdra

ż

a polityki oraz bud

ż

et

UE;

Komisja odpowiada za zarz

ą

dzanie bud

ż

etem UE i jego wykonanie,

• realizuje wydatki na poziomie EU

• nadzoruje wydatki spoczywaj

ą

ce w r

ę

kach władz krajowych

lub lokalnych,

(pod okiem Trybunału Obrachunkowego),

• wykonuje decyzje podejmowane przez Parlament i Rad

ę

UE,

np:

–

w dziedzinie wspólnej polityki rolnej i rybackiej,

–

energii,

–

rozwoju regionalnego,

–

ś

rodowiska naturalnego czy

–

programów na rzecz kształcenia i wymiany młodzie

ż

y, takich jak Erasmus.

Komisja Europejska

• zmierza do zapewnienia równych warunków konkurencji

wszystkim podmiotom gospodarczym:

– mo

ż

e nie dopu

ś

ci

ć

do poł

ą

czenia przedsi

ę

biorstw,

gdy uzna,

ż

e prowadziłoby to do nieuczciwej

konkurencji,

– pilnuje, aby kraje UE nie subsydiowały

poszczególnych gał

ę

zi swego przemysłu w sposób

mog

ą

cy prowadzi

ć

do zakłócenia konkurencji.

4

Komisja Europejska

3. Egzekwuje przestrzeganie prawa UE:

• Jako stra

ż

nik traktatów odpowiada, wraz z TS, za zapewnienie

wła

ś

ciwego stosowania prawa UE we wszystkich PC

.

• W przypadku naruszenia prawa wszczyna tzw.

„procedur

ę

w

sprawie naruszenia”:

– najpierw kieruje oficjalne pismo do rz

ą

du danego kraju,

w

którym wyja

ś

nia, dlaczego jej zdaniem doszło do naruszenia prawa europejskiego, oraz wyznacza

termin, w którym powinna otrzyma

ć

szczegółowe wyja

ś

nienia w tej sprawie;

– brak zadowalaj

ą

cych wyja

ś

nie

ń

ani naprawy zaniedba

ń

,

Komisja kieruje do rz

ą

du kolejne pismo, potwierdzaj

ą

c fakt

naruszenia prawa UE i ustalaj

ą

c konkretny termin naprawy

zaistniałej sytuacji.

– Je

ś

li pa

ń

stwo nadal nie stosuje si

ę

do tych wymaga

ń

, Komisja

kieruje spraw

ę

do TS, który mo

ż

e nało

ż

y

ć

kary finansowe na PC.

Komisja Europejska

4. Reprezentuje UE na arenie mi

ę

dzynarodowej:

– Reprezentuje UE na forach mi

ę

dzynarodowych, takich

jak WTO, szczyty klimatyczne itd.,

– Wypowiada si

ę

i negocjuje i zawiera umowy w imieniu

UE w dziedzinach, w których pa

ń

stwa członkowskie

poł

ą

czyły sw

ą

suwerenno

ść

.

5. Administruje funduszami UE:

• Strukturalnymi:

–

Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego,

–

Europejskim Funduszem Społecznym),

• Funduszem Spójno

ś

ci,

• Europejskim Funduszem Rolnym na rzecz Rozwoju

Obszarów Wiejskich i Europejskim Funduszem Rybackim.

• Innymi funduszami