Badania dodatkowe w diagnostyce Nieznany

background image

2012-12-09

1

Dr hab. Jarosław Popiel

specjalista chorób psów i kotów

Badania dodatkowe w diagnostyce

chorób układu moczowego

Badanie moczu to najważniejsze badanie

w chorobach układu moczowego.

Mocz powinien pochodzić z pierwszej

porannej zbiórki, pobrany na czczo.

Badanie powinno być wykonane w przeciągu

2 godzin po pobraniu ( 6 godzin jeśli mocz
przechowywany w lodówce ).

Metody pobierania moczu:

Cystocenteza-nakłucie pęcherza moczowego

Cewnikowanie pęcherza moczowego

Środkowy strumień moczu podczas mikcji

Cewnikowanie kota




Analiza moczu zawiera :


1. badanie makroskopowe moczu
(barwa i zmętnienie )
2. ciężar właściwy i pH moczu
3. badanie biochemiczne moczu
4. badanie mikroskopowe osadu
moczu

1.Badanie makroskopowe

Badanie makroskopowe

Barwa moczu

zależy od stopnia zagęszczenia moczu oraz występowania

domieszek

fizjologicznie mocz, dzięki zawartym barwnikom

(urochromowi oraz domieszkom krwi,mioglobinie,barwnikom
żółciowym) powinien mieć kolor

słomkowożółty

do

jasnożółtego

Fizjologicznie mocz psów i kotów powinien być
klarowny bez widocznych wtrętów i zmian
przejrzystości.

Zaburzenia klarowności moczu wynikają z
zawartych w nim elementów mineralnych
(kryształy) lub morfotycznych (nabłonki i
krwinki).

Niektóre składniki pokarmu lub leki mogą
zmieniać barwę moczu.

background image

2012-12-09

2

Kolor moczu

przyczyna

jasnożółty

normalna zawartość barwników
moczu i bilirubiny

ciemnożółty

mocz zagęszczony

żółto-pomarańczowy

bilirubina, fluoresceina, mocz
zagęszczony, fenazopirydyna (lek –
barwi mocz na czerwono )

żółto-brązowy

barwniki żółci

czerwony

hemoglobina, krwinki czerwone,
mioglobina, barwniki,
fenazopirydyna,

zielono-niebieski

błękit metylenowy, biliwerdyna

brązowo-czarny

barwniki żółci, mioglobina,
methemoglobina

mleczny

ropomocz, tłuszczomocz, kryształy
fosforanowe

wodojasny

mocz rozcieńczony


Przy określaniu ciężaru właściwego moczu trudno jest mówić o
zakresach referencyjnych i patologicznych.

Dopiero stałe utrzymywanie się ciężaru właściwego na określonym
poziomie, potwierdzone kilkakrotnymi badaniami, w połączeniu z
innymi objawami, pozwalają na wyciągnięcie prawidłowych
wniosków.

Gęstość moczu u zdrowego psa

1,001 –1,060

i u kota

1,001-1,080

w zależności od diety, pobranych płynów, klimatu, wilgotności itp.

Zazwyczaj po prawidłowej zbiórce (rano) minimum

1,035

2. Ciężar właściwy moczu

Ciężar właściwy moczu


Niski ciężar właściwy:


1,002 - 1,006

- na stałym poziomie - moczówka

prosta

1,008 - 1,012

- mocz izostenuryczny, nerki nie

potrafią zagęszczać moczu



Wysoki ciężar właściwy:

• przy podobnych czynnikach wywołujących oligurię:

- ostre zapalenie nerek,

- odwodnienie

• przy cukrzycy, kiedy obserwuje się poliurię

• przy gorączce.

Każdy odczyn moczu może być normalny, jest
wskaźnikiem równowagi kwasowo – zasadowej i nie
jest skorelowany z pH krwi.

Zależy od rodzaju diety i przemiany materii.

Fizjologicznie pH moczu :

lekko kwaśne u psów (6,5 – 7,0)

kwaśnego u kotów (6-6,5)

( co jest związane z typową dla tych gatunków
wysokobiałkową dietą pochodzenia zwierzęcego ).

pH moczu

pH moczu

Mocz kwaśny:

- dieta mięsna,

- ciężkie wymioty,

- ciężka biegunka,

- głodzenie,

- gorączka,

- środki zakwaszające mocz (leki np. wit C)

background image

2012-12-09

3


Mocz zasadowy:

- stan zaraz po posiłku,

- spożycie środków zasadotwórczych

(dwuwęglany,cytryniany ) np.. przy leczeniu

kamicy nerkowej,

- zakażenie moczu bakteriami ureazododatnimi

( szczególnie Staphylococcus i Proteus ) ,

- dieta warzywna i zbożowa ,

- zasadowica metaboliczna i oddechowa

3. W badaniu

biochemicznym

biochemicznym

moczu

oznacza się ilość:

- białka,

- cukru,

- związków ketonowych

- urobilinogenu,

- krwi

1.

Niewielka ilość białka niskocząsteczkowego ( ok. 0.1 g/kg mc/dobę )

jest fizjologicznie filtrowana w kłębuszkach nerkowych.

2.

Większość ulega reabsorpcji w kanalikach bliższych, a jedynie mniej

niż 1 % wydala się z moczem.

3.

Fizjologicznie może pojawić się nieznaczny białkomocz

(proteinuria):
- po intensywnym wysiłku,
- w czasie estrus,
- po długotrwałym przebywaniu w bardzo niskich
lub bardzo wysokich temperaturach,
- po atakach drgawkowych ,
- w gorączce.

Białko

Mierny białkomocz (0,5 - 3,5 g/l, ++ -
+++)

towarzyszy glomeluropatiom różnego tła.

Bardzo silny białkomocz (>3,5 g/l,
++++)

towarzyszy poważnym uszkodzeniom nerek.

Białkomocz znikomy (0,5 g/l, +)

może być

wynikiem obecności elementów morfotycznych
(nabłonki, krwinki, plemniki

)

4. W laboratoriach używa się dwóch systemów
przedstawiania wyników.

Pierwszy metodą ilości „plusów” („+”), drugi
ilościowy w g/l lub mg%.

1. Mocz zwierząt zdrowych nie powinien zawierać glukozy.

2. Glukozuria występuje gdy z powodu hiperglikemii

(wzrost cukru we krwi) zostaje przekroczony próg
nerkowy dla glukozy.

dla psa jest to

> 280 mg/dl

dla kota

>300 mg/dl

3. Glukozuria zawsze wymaga pomiaru glukozy we krwi.

Cukier

4.

Cukromocz fizjologiczny:

• ciąża

• stres

• skarmianie pasz bogatych w węglowodany

• laktacja

• po zmarznięciu

background image

2012-12-09

4

5.

Cukromocz patologiczny:

• cukrzyca,

• choroby nerek z upośledzeniem czynności

komórek kanalika bliższego (zespół Fanconiego),

• ostra niewydolność nerek po znacznym

uszkodzeniu kłębuszków nerkowych,

• stany zapalne mózgu i rdzenia,

• następstwo zatruć związkami chemicznymi (eter,

tlenek węgla, chloroform )

1. W moczu prawidłowym mogą występować w ilościach

śladowych.

2.

Ketonuria

przy:

• cukrzycy,

• cukrzycowej kwasicy ketonowej,

• lipolizie przy diecie wysokołuszczowej,

• uszkodzeniach wątroby,

• głodzeniu, kacheksji,

• nadczynności przysadki lub kory nadnerczy

Związki ketonowe

1.

Zdrowe psy mogą wykazywać podwyższoną zawartość bilirubiny w

moczu jeśli SG moczu jest >1,030 ( u psów i wątroba i nerki mają
zdolność wiązania bilirubiny )

2.

U zdrowych kotów – brak bilirubinemii w moczu (bilirubina musi

zostać związana przed dostaniem się do moczu )

3. Bilirubinemia

psów może wynikać z :

chorób wątroby,

chorób hemolitycznych,

zatkania przewodów żółciowych pochodzenia poza wątrobowego,

średniego stopnia przy długotrwałym głodzeniu

Bilirubina

1. Fizjologicznie obecny w moczu

jest metabolitem

hemoglobiny powstającym w świetle jelit, dokąd trafia
jako bilirubina z żółcią.

2. Znaczenie diagnostyczne zarówno podwyższona jak i

zmniejszona ilość w moczu:

- brak urobilinogenu w moczu może świadczyć o

niedrożności przewodów żółciowych

- nadmiar powinien skłonić do dokładniejszej

diagnostyki wątroby.

Urobilinogen

1. Krwiomocz – hematuria może być widziany

gołym okiem i wskazuje na obfite krwawienie
z dróg moczowych.

2. Fizjologicznie nie stwierdza się krwiomoczu

poza pojedynczymi krwinkami
obserwowanymi w badaniu mikroskopowym
osadu moczu.

3. Krwiomocz stwierdzany przy użyciu metod

biochemicznych można określić jako mierny
lub obfity w zależności od ilości krwinek.

Krew

4. Nieznaczny krwiomocz towarzyszy

glomerulopatiom,

zapaleniu dróg wyprowadzających mocz,

kamicy,

obecności zmian nowotworowych,

zaburzeniom ze strony prostaty lub dróg rodnych,

background image

2012-12-09

5

5. Obfity krwiomocz może być wynikiem:

• pourazowego krwotoku,

• silnego krwotocznego zapalenia pęcherza moczowego,

• zmian nowotworowych,

• ostrego zapalenia nerek,

• kamicy dróg wyprowadzających mocz,

• pasożytów znajdujących się w obrębie dróg

moczowych.

Badanie osadu moczu

• Wirujemy mocz w

wirówce przez 5 min

• oceniamy

makroskopowo jakość
i charakter osadu

• zlewamy mocz aby

uzyskać supernatant

Nabłonki nerkowe

Nabłonek wielokątny z dróg

wyprowadzajacych

Nabłonek przejściowy

leukocyty

background image

2012-12-09

6

erytrocyty

i

leukocyt

Krwinki czerwone

erytrocyty wyługowane

komórki drożdży

Wałeczki hialinowe

Wałeczki nabłonkowe

background image

2012-12-09

7

Wałeczek ziarnisty

wałeczki ziarniste

wałeczki woskowe

tzw. wałeczek olbrzymi (nefropatia cukrzycowa)

Wałeczek czerwonokrwinkowy

Wałeczek czerwonokrwinkowy

Wałeczek leukocytarny

background image

2012-12-09

8

kryształy kwasu moczowego i

moczany bezpostaciowe

Kryształy szczawianu wapnia i komórki

drożdży

Kryształy szczawianu wapnia

Kryształy szczawianu wapnia i węglany

wapnia

Kryształy węglanu wapnia

Kryształ moczanu amonu

background image

2012-12-09

9

Kryształy moczanu amonu

Kryształy

trójfosforanu amonowo -

magnezowego

kryształy cystyny

kryształy cystyny

Kryształy bilirubiny

kryształy polekowe

(sulfonamidy)


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Rola badań dodatkowych w diagnostyce chorób wewnętrznych wykład
BADANIA DODATKOWE CZ II
Badania dodatkowe
1 Badanie filtrow RC Nieznany (2)
KARTA BADANIA MOWY, Diagnoza
Montowanie i badanie sieci tele Nieznany
Formułowanie problemu w badaniach naukowych i diagnozie psychologicznej
Badanie stalych materialowych s Nieznany (2)
BADANIE STATYSTYCZNEGO CHARAKTE Nieznany
Badania aktywnosci mineralnych Nieznany
Badanie lamp metalohalogenkowyc Nieznany
Badanie parametrow charakteryzu Nieznany (2)
2 Badanie ukladow dopasowania i Nieznany
Badanie wzmacniaczy operacyjnyc Nieznany (2)
badania dodatkowe opracowane
1 Badanie charakterystyk staty Nieznany (2)

więcej podobnych podstron