Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Metody wyceny projektów

gospodarczych (2)

Metody wyceny projektów gospodarczych

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Cykl życia projektu inwestycyjnego (1)

•

Faza przedinwestycyjna

•

Faza inwestycyjna

•

Faza operacyjna

Faza przedinwestycyjna (pre-feasibility, feasibility)

– Koncepcja projektu
– Analiza rynku
– Określenie lokalizacji
– Szacowanie nakładów inwestycyjnych
– określenie strony technicznej projektu
– Określenie organizacji i zasobów ludzkich
– Oszacowanie parametrów ekonomiczno finansowych
– Sporządzenie prognoz finansowych
– Ocena opłacalności inwestycyjnej

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Cykl życia projektu inwestycyjnego (2)

•

Faza inwestycyjna (wdrożenie w życie założeń ze studium
wykonalności)

– Przeprowadzenie przetargów na wykonanie infrastruktury

– Realizacja projektów technicznych

– Negocjacje i podpisywanie umów z dostawcami i odbiorcami

– Budowa infrastruktury i instalacja maszyn i urządzeń

– Rekrutacja i szkolenie personelu

– Odbiór techniczny obiektów i linii technologicznych

– Wstępny rozruch maszyn i urządzeń

– Prowadzenie testów technicznych i jakościowych (próbne serie

produkcyjne)

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Cykl życia projektu inwestycyjnego (3)

•

Faza operacyjna (właściwa eksploatacja projektu)

– Rozruch właściwy projektu
– Dochodzenie do potencjalnych mocy produkcyjnych
– Okres pełnego wykorzystania mocy produkcyjnych
– Doskonalenie techniczne, optymalizacja procesów
– Wdrażanie innowacji
– Ewentualna rozbudowa mocy produkcyjnych
– Restrukturyzacja procesów

•

Dodatkowe działania w fazie operacyjnej

– Kontrola wykonania planu
– Identyfikacja odchyleń
– Działania naprawcze (korekta strategii, restrukturyzacja działalności,

zaprzestanie działalności)

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Główne elementy business planu

1.

Cel przedsięwzięcia – uzasadnienie powstania i funkcjonowania
firmy

2.

Analiza rynku

•

Grupy docelowych klientów

•

Segmentacja klientów

•

Zakres geograficzny działania

3.

Analiza popytu na produkty/usługi

4.

Analiza konkurencji

5.

Prognoza sprzedaży

6.

Plan marketingowy

•

Rodzaj produktów i usług

•

Dystrybucja

•

Strategia promocji

•

Strategia cenowa

7.

Pan zatrudnienia

8.

Techniczny plan działania

9.

Analiza opłacalności inwestycyjnej

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Finansowanie projektów inwestycyjnych

•

Finansowanie projektu jako jeden z kluczowych czynników sukcesu
projektu gospodarczego

•

Określenie niezbędnych zasobów finansowych powinno nie tylko
uwzględniać wartość oszacowanych nakładów inwestycyjnych, ale
również uwzględniać rezerwę na nieprzewidziane wydatki oraz
środki na finansowanie kapitału obrotowego

•

Okres finansowania kapitałem obcym powinien być adekwatny do
możliwości generowania dodatnich strumieni pieniężnych (również
przy mało korzystnym wariancie realizacji business planu) oraz
zaplanowanej struktury finansowania przedsięwzięcia

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Źródła pozyskania kapitału

Podział ze względu na własność

•

Kapitał własny (właściciele przedsiębiorstwa)

•

Kapitał obcy (wierzyciele przedsiębiorstwa)

•

Kapitał hybrydowy (pożyczki od właścicieli, obligacje zamienne na
akcje)

Podział ze względu na pochodzenie

•

Wewnętrzne źródło kapitału (zyski przedsiębiorstwa)

•

Zewnętrzne źródło kapitału (emisja akcji, papiery dłużne, kredyty,
leasing finansowy itp.

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Pozostałe źródła finansowania projektów inwestycyjnych

•

Źródła finansowania majątku

– Zobowiązania z tytułu dostaw i usług
– Zobowiązania z tytułu podatków
– Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń itp.

•

Źródła finansowania działalności

– Leasing operacyjny
– Factoring

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Rola źródeł własnych finansowania projektu

•

Wielkość i udokumentowanie wkładu własnego w projekt jest
czynnikiem decydującym o uruchomieniu finansowania
zewnętrznego

•

Do środków własnych zalicza się aktywa finansowe, rzeczowe lub
niematerialne, wykazywane w aktywach firmy sfinansowane ze
środków własnych. Są to między innymi:

– środki pieniężne,
– wartość dokumentacji technicznej,
– wartość nieruchomości maszyn i urządzeń,
– wartość materiałów,
– wartość nakładów inwestycyjnych poniesionych przed uzyskaniem

finansowania zewnętrznego.

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Kredyt bankowy jako jedno ze źródeł finansowania projektu

Elementy umowy kredytowej

•

Strony umowy

•

Kwota i waluta kredytu

•

Cel kredytu

•

Zasady i termin spłaty

•

Zasady i wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany

•

Zasady przedterminowej spłaty kredytu

•

Sposób zabezpieczenia kredytu

•

Zakres uprawnień banku w trakcie trwania umowy kredytowej

•

Terminy, sposób i warunki przekazania kredytobiorcy środków

•

Wysokość prowizji

•

Warunki zakończenia i rozwiązania umowy kredytowej

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Rodzaje kredytów bankowych

Podział ze względu na:

•

Cel (inwestycyjne i obrotowe)

•

Sposób udzielania kredytu (w rachunku kredytowym, w rachunku
obrotowym)

•

Termin spłaty (krótkoterminowe, średnioterminowe i
długoterminowe)

•

Sposób spłaty (spłata jednorazowa, ratalna, annuitetowa)

•

Sposób oprocentowania (stały, zmienny, wybór stopy bazowej)

•

Sposób zabezpieczenia (rzeczowy, osobisty, poręczenie podmiotów
trzecich)

•

Rodzaju waluty (złotowe, dewizowy, denominowany)

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Elementy oceny źródeł finansowania projektu

•

Dostępność środków

•

Całkowity koszt korzystania ze środków pochodzących z danego
źródła

•

Wielkość środków możliwych do pozyskania

•

Okres dostępności środków (okres wymagalności)

•

Sposób spłaty (raty stałe, raty malejące, raty rosnące, raty
„balonowe”, cykle spłaty, okres karencji)

•

Czas na pozyskanie środków

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Finansowanie projektów papierami dłużnymi

• Rodzaje papierów dłużnych:

– commercial paper (papiery dłużne krótkoterminowe do 1 roku, bez

zabezpieczenia, emitowane przez firmy o dobrym standingu
finansowym, emitowane na bazie dyskonta, na okaziciela),

– obligacje przedsiębiorstw (powyżej 1 roku)

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Cechy papierów dłużnych i ich rodzaje

•

Termin wykupu (do 1 roku, powyżej 1 roku z prawem inwestora, z
prawem emitenta)

•

Skala ryzyka kredytowego (rating papierów dłużnych, papiery
spekulacyjne i inwestycyjne)

•

Sposób oprocentowania (kuponowe – z odsetkami, zerokuponowe
(dyskontowe) – bez odsetek)

•

Warunki wykupu (wykup jednorazowy w wartości nominalnej
(papiery dyskontowe), spłata odsetek i kapitału (papiery kuponowe)

•

Rodzaj zabezpieczenia (niezabezpieczone, zabezpieczone na
określonych aktywach)

•

Kolejność spłaty (pierwszeństwo lub brak pierwszeństwa spłaty
zobowiązań wobec posiadaczy papierów dłużnych)

•

Rodzaj świadczenia (ze świadczeniem pieniężnym, bez świadczenia
pieniężnego np. obligacje zamienne na akcje)

Metody wyceny projektów gospodarczych

dr Konrad Subda

Leasing jako źródło finansowania projektów inwestycyjnych

•

Leasing finansowy

– Umowa zawierana na okres zbliżony do okresu ekonomicznego zużycia

przedmiotu leasingu

– Ryzyko uszkodzenia/utraty rzeczy ponosi leasingobiorca (całość

kosztów konserwacji, utrzymania itp. po stronie leasingobiorcy)

– Zaliczany do składników majątku leasingobiorcy
– Kosztem jest amortyzacja i koszty odsetkowe
– Możliwość nabycia środka po okresie leasingu

•

Leasing operacyjny

– Zbliżony do umowy najmu czy dzierżawy
– Charakter najmu krótkoterminowy
– Ryzyko po stronie leasingodawcy
– Całość rat leasingowych zaliczana do kosztów uzyskania przychodu
– Brak możliwości przeniesienia praw własności