56.

OPŁATY LOKALNE: OPŁATA SKARBOWA, ADIACENCKA, PLANISTYCZNA

Opłaty lokalne
- ponoszone na rzecz samorządów terytorialnych,
- opłata: skarbowa, notarialna, sądowa, adiacencka, tzw. renta planistyczna, targowiskowa,
uzdrowiskowa, za użytkowanie wieczyste.

Opłata skarbowa
- podmioty zobowiązane do ponoszenia opłaty skarbowej:

- osoby fizyczne,
- osoby prawne,
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej,
- jeżeli wskutek dokonanego przez nie zgłoszenia lub na ich wniosek dokonuje sie czynności
urzędowej lub wydaje zaświadczenie lub zezwolenie.

- podmioty zwolnione z opłaty skarbowej:

- jednostki budżetowe,

- jednostki samorządu terytorialnego,

- paostwa obce i ich przedstawicielstwa dyplomatyczne,

- urzędy konsularne – na zasadzie wzajemności,

- organizacje pożytku publicznego,
- osoby, które, składając wniosek o wydanie zaświadczenia lub zezwolenia albo o dokonanie
czynności urzędowej, przedstawią zaświadczenie o korzystaniu ze świadczeo pomocy
społecznej z powodu ubóstwa.

- przedmiot opłaty skarbowej:

- dokonanie czynności urzędowej na podstawie zgłoszenia lub na wniosek,

- wydanie zaświadczenia na wniosek,

- wydanie zezwolenia (pozwolenia, koncesji),

- w sprawie z administracji publicznej lub w postępowaniu sądowym - złożenie dokumentu
stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii.

- przedmiot zwolniony z opłaty skarbowej:

- wydanie zaświadczeo, zezwoleo (koncesji),

- złożenie dokumentów stwierdzających np. udzielenie pełnomocnictwa,

- dokonanie wielu z czynności urzędowych (j.w.), jeżeli czynności te podlegają już opłatom
o charakterze publicznoprawnym lub są zwolnione z tych opłat na podstawie odrębnych
przepisów.

- stawki kwotowe opłaty skarbowej:

- stawki opłaty skarbowej są bardzo zróżnicowane,

- zależą od przedmiotu opłaty skarbowej, np.:

- potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia rejestrowego w podatku akcyzowym – 170 zł,
- przyrzeczenie wydania zezwolenia – 98 zł,

- wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej – 616 zł.

- obowiązek zapłaty opłaty skarbowej – zależy od przedmiotu opłaty. Dany podmiot wpłaca opłatę
skarbową z chwilą powstania obowiązku jej zapłaty.
- Jeżeli podmiotem, który dokonał czynności urzędowej albo wydał zaświadczenie lub zezwolenie,
jest wójt (burmistrz, prezydent miasta) lub upoważniony przez niego podmiot, wpływy z opłaty
skarbowej uiszczanej gotówką są wpłacane na rachunek budżetu tej gminy.

Opłata adiacencka
- szczególna opłata,
- można ją pobierad od wszystkich nieruchomości niezależnie od ich rodzaju i położenia,
- nie pobiera się od nieruchomości przeznaczonych w planie przestrzennego zagospodarowania
na cele rolne i leśne; przy braku takiego planu – od nieruchomości wykorzystywanych na te cele.
- podmioty objęte opłatą adiacencką:

- właściciele nieruchomości – ustala się ich na podstawie wpisów w księdze wieczystej,
- użytkownicy wieczyści, którzy nie mają obowiązku wnoszenia opłat rocznych lub wnieśli je
wcześniej jednorazowo,
- osoby, które nabyły własnośd nieruchomości przez zasiedzenie, a nie dopełniły formalności
związanych z sądowym potwierdzeniem tego zdarzenia (sytuacji).

- istota - opłata ustalona w związku ze wzrostem wartości nieruchomości, spowodowanym budową
urządzeo infrastruktury technicznej (wybudowanie drogi, modernizacja drogi, doprowadzenie
podziemnych przewodów i urządzeo wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, itd.) z udziałem
środków: Skarbu Paostwa, jednostek samorządu teryt., pochodzących od UE lub ze źródeł
zagranicznych niepodlegających zwrotowi. W wyniku tego rodzaju inwestycji wzrosła wartośd gruntu
--> podmioty, płacąc opłatę adiacencką, partycypują w kosztach budowy urządzeo infrastruktury.
- opłatę adiacencką można też pobierad w związku z podziałem lub scaleniem nieruchomości,
- podstawa do obliczenia opłaty = wysokośd wzrostu wartości przedmiotu – wartośd nakładów
poniesionych przez właściciela lub użytkownika wieczystego na budowę urządzeo infrastruktury
technicznej,
- wysokośd opłaty = podstawa * stawka
- stawka:

- w wysokości nawet do 50% wartości wzrostu wartości nieruchomości/gruntu,

- przy wzroście wartości w wyniku podziału lub scalenia – rada gminy może ustalid

opłatę adiacencką w wys. ≤30% różnicy wartości nieruchomości.

- od 22 października 2007 r. ustalanie opłaty adiacenckiej może nastąpid, jeśli w dniu orzeczenia
(o podziale, podłączeniu urządzeo, stworzeniu warunków do korzystania z inwestycji) obowiązywała
uchwała rady gminy wyznaczająca wartośd stawki procentowej.

- ustalenie opłaty może nastąpid w terminie 3 lat,
- przy ustalaniu opłaty adiacenckiej gminy muszą bezwzględnie zasięgad opinii rzeczoznawcy
majątkowego, który określa wartośd nieruchomości.

- płatnośd opłaty adiacenckiej

- jednorazowe poniesienie opłaty,
- można ubiegad się o rozłożenie opłaty na max. 10 rocznych oprocentowanych rat,
- rozliczenie opłaty adiacenckiej lub zaległości z tego tytułu przez przeniesienie na rzecz
gminy i za jej zgodą prawa do działki gruntu wydzielonej w wyniku scalenia i podziału.

Opłata /renta/ planistyczna
- istnieje od paru lat,
- idea opłaty planistycznej – gminy dokonując przekwalifikowania gruntów np. rolnych
na przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową mogą wpłynąd na kilkukrotny wzrost cen gruntów
podzielonych na działki budowlane --> właściciele odnoszą korzyści --> powinni się podzielid z gminą,
- opłata planistyczna to opłata ustalana od przyrostu wartości gruntu w związku z uchwaleniem planu
miejscowego albo z jego zmianą,
- pobierana, jeśli właściciel/użytkownik wieczysty, sprzeda nieruchomośd w ciągu 5 lat od uchwalenia
planu przestrzennego zagospodarowania lub jego zmiany,
- na podstawie aktu notarialnego umowy sprzedaży nieruchomości wójt, burmistrz, prezydent ustala
opłatę planistyczną w drodze decyzji,
- wysokośd jednorazowej opłaty planistycznej ≤30% wzrostowi wartości nieruchomości,
- można ją rozłożyd (jak opłatę adiacencką) na 10 rocznych rat, ale niespłacone raty generują odsetki,
które trzeba spłacid, więc renta jest niczym kredyt,
- uwaga:

- z uwagi na 5 letni okres karencji, czasem przedsiębiorcy wolą odczekad, aż okres minie,
i dopiero wtedy dokonad transakcji sprzedaży nieruchomości,
- jest możliwośd żądania od wójta itd. decyzji o wys. opłaty przed sprzedażą nieruchomości,
wtedy w zależności od wys. stawki oraz popytu na nieruchomośd i tempa wzrostu cen
na nieruchomości, właściciele decydują o sprzedaży/wstrzymaniu się ze sprzedażą.

- powody niestosowania opłaty planistycznej:

- rady samorządów teryt. chcą się przypodobad wyborcom i przyjmują b. niskie stawki,
- wg przepisów nie wynika, że nie może byd stosowana stawka 0%, więc samorząd może ją
zastosowad, a więc w zasadzie zrezygnowad z wpływów z opłaty planistycznej,
- łatwiej rządzid bez planu, który by tych rządzących ograniczał (np. w wymiarze łapówek...).

- działania mające na celu skłonienie samorządów do pobierania opłaty planistycznej:

- wyraźne określenie dolnego poziomu stawki i jednoczesne obniżenie najwyższego poziomu,

- zniesienie 5 letniego okresu karencji --> brak opóźnieo w sprzedaży gruntów.

- uwaga:

- uchwalenie planu miejscowego zagospodarowania lub zmiany w nim uniemożliwiają ich
właścicielom na korzystanie z nich w dotychczasowy sposób, narażając ich na straty, więc ci
poszkodowani mogą żądad od gminy odszkodowania albo wykupienia nieruchomości
w całości lub jej części.