56. 

OPŁATY LOKALNE: OPŁATA SKARBOWA, ADIACENCKA, PLANISTYCZNA 

 
Opłaty lokalne 
- ponoszone na rzecz samorządów terytorialnych, 
-  opłata:  skarbowa,  notarialna,  sądowa,  adiacencka,  tzw.  renta  planistyczna,  targowiskowa, 
uzdrowiskowa, za użytkowanie wieczyste. 
 
Opłata skarbowa 
- podmioty zobowiązane do ponoszenia opłaty skarbowej: 

- osoby fizyczne, 
- osoby prawne, 
- jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej,  
- jeżeli wskutek dokonanego przez nie zgłoszenia lub na ich wniosek dokonuje sie czynności 
urzędowej lub wydaje zaświadczenie lub zezwolenie. 

- podmioty zwolnione z opłaty skarbowej: 
 

- jednostki budżetowe, 

 

- jednostki samorządu terytorialnego, 

 

- paostwa obce i ich przedstawicielstwa dyplomatyczne, 

 

- urzędy konsularne – na zasadzie wzajemności, 

 

- organizacje pożytku publicznego, 
- osoby, które, składając wniosek o wydanie zaświadczenia lub zezwolenia albo o dokonanie 
czynności  urzędowej,  przedstawią  zaświadczenie  o  korzystaniu  ze  świadczeo  pomocy 
społecznej z powodu ubóstwa. 

- przedmiot opłaty skarbowej: 
 

- dokonanie czynności urzędowej na podstawie zgłoszenia lub na wniosek, 

 

- wydanie zaświadczenia na wniosek, 

 

- wydanie zezwolenia (pozwolenia, koncesji), 

 

-  w  sprawie  z  administracji  publicznej  lub  w  postępowaniu  sądowym  -  złożenie  dokumentu 
stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury albo jego odpisu, wypisu lub kopii. 

- przedmiot zwolniony z opłaty skarbowej: 
 

- wydanie zaświadczeo, zezwoleo (koncesji), 

 

- złożenie dokumentów stwierdzających np. udzielenie pełnomocnictwa, 

 

- dokonanie wielu z czynności urzędowych (j.w.), jeżeli czynności te podlegają już opłatom 
o charakterze  publicznoprawnym  lub  są  zwolnione  z  tych  opłat  na  podstawie  odrębnych 
przepisów. 

- stawki kwotowe opłaty skarbowej: 
 

- stawki opłaty skarbowej są bardzo zróżnicowane, 

 

- zależą od przedmiotu opłaty skarbowej, np.: 

 

  

- potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia rejestrowego w podatku akcyzowym – 170 zł, 
- przyrzeczenie wydania zezwolenia – 98 zł, 

 

  

- wydanie zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej – 616 zł. 

-  obowiązek  zapłaty  opłaty  skarbowej  –  zależy  od  przedmiotu  opłaty.  Dany  podmiot  wpłaca  opłatę 
skarbową z chwilą powstania obowiązku jej zapłaty. 
-  Jeżeli  podmiotem,  który  dokonał  czynności  urzędowej  albo  wydał  zaświadczenie  lub  zezwolenie, 
jest  wójt  (burmistrz,  prezydent  miasta)  lub  upoważniony  przez  niego  podmiot,  wpływy  z  opłaty 
skarbowej uiszczanej gotówką są wpłacane na rachunek budżetu tej gminy. 
 
Opłata adiacencka 
- szczególna opłata, 
- można ją pobierad od wszystkich nieruchomości niezależnie od ich rodzaju i położenia, 
-  nie  pobiera  się  od  nieruchomości  przeznaczonych  w  planie  przestrzennego  zagospodarowania 
na  cele rolne i leśne; przy braku takiego planu – od nieruchomości wykorzystywanych na te cele. 
- podmioty objęte opłatą adiacencką: 

- właściciele nieruchomości – ustala się ich na podstawie wpisów w księdze wieczystej, 
- użytkownicy wieczyści, którzy nie mają obowiązku wnoszenia opłat rocznych lub wnieśli je 
wcześniej jednorazowo, 
- osoby, które nabyły własnośd nieruchomości przez zasiedzenie, a nie dopełniły formalności 
związanych z sądowym potwierdzeniem tego zdarzenia (sytuacji). 

- istota - opłata ustalona w związku ze wzrostem wartości nieruchomości, spowodowanym budową 
urządzeo  infrastruktury  technicznej  (wybudowanie  drogi,  modernizacja  drogi,  doprowadzenie 
podziemnych  przewodów  i  urządzeo  wodociągowych,  kanalizacyjnych,  gazowych,  itd.)  z  udziałem 
środków:  Skarbu  Paostwa,  jednostek  samorządu  teryt.,  pochodzących  od  UE  lub  ze  źródeł 
zagranicznych niepodlegających zwrotowi. W wyniku tego rodzaju inwestycji wzrosła wartośd gruntu 
--> podmioty, płacąc opłatę adiacencką, partycypują w kosztach budowy urządzeo infrastruktury. 
- opłatę adiacencką można też pobierad w związku z podziałem lub scaleniem nieruchomości, 
-  podstawa  do  obliczenia  opłaty  =  wysokośd  wzrostu  wartości  przedmiotu  –  wartośd  nakładów 
poniesionych  przez  właściciela  lub  użytkownika  wieczystego  na  budowę  urządzeo  infrastruktury 
technicznej, 
- wysokośd opłaty = podstawa * stawka 
- stawka: 

- w wysokości nawet do 50% wartości wzrostu wartości nieruchomości/gruntu, 

- przy wzroście wartości w  wyniku podziału lub scalenia – rada gminy może ustalid 

opłatę adiacencką w wys. ≤30% różnicy wartości nieruchomości. 

-  od  22  października  2007  r.  ustalanie  opłaty  adiacenckiej  może  nastąpid,  jeśli  w  dniu  orzeczenia 
(o podziale, podłączeniu urządzeo, stworzeniu warunków do korzystania z inwestycji) obowiązywała 
uchwała rady gminy wyznaczająca wartośd stawki procentowej. 
 

- ustalenie opłaty może nastąpid w terminie 3 lat, 
- przy ustalaniu opłaty adiacenckiej gminy muszą bezwzględnie zasięgad opinii rzeczoznawcy 
majątkowego, który określa wartośd nieruchomości. 

- płatnośd opłaty adiacenckiej 

- jednorazowe poniesienie opłaty, 
- można ubiegad się o rozłożenie opłaty na max. 10 rocznych oprocentowanych rat, 
-  rozliczenie  opłaty  adiacenckiej  lub  zaległości  z  tego  tytułu  przez  przeniesienie  na  rzecz 
gminy i za jej zgodą prawa do działki gruntu wydzielonej w wyniku scalenia i podziału. 

 
Opłata /renta/ planistyczna 
- istnieje od paru lat, 
-  idea  opłaty  planistycznej  –  gminy  dokonując  przekwalifikowania  gruntów  np.  rolnych 
na przeznaczone  pod  zabudowę  mieszkaniową  mogą  wpłynąd  na  kilkukrotny  wzrost  cen  gruntów 
podzielonych na działki budowlane --> właściciele odnoszą korzyści --> powinni się podzielid z gminą, 
- opłata planistyczna to opłata ustalana od przyrostu wartości gruntu w związku z uchwaleniem planu 
miejscowego albo z jego zmianą, 
- pobierana, jeśli właściciel/użytkownik wieczysty, sprzeda nieruchomośd w ciągu 5 lat od uchwalenia 
planu przestrzennego zagospodarowania lub jego zmiany, 
- na podstawie aktu notarialnego umowy sprzedaży nieruchomości wójt, burmistrz, prezydent ustala 
opłatę planistyczną w drodze decyzji, 
- wysokośd jednorazowej opłaty planistycznej ≤30% wzrostowi wartości nieruchomości, 
- można ją rozłożyd (jak opłatę adiacencką) na 10 rocznych rat, ale niespłacone raty generują odsetki, 
które trzeba spłacid, więc renta jest niczym kredyt, 
- uwaga: 

-  z  uwagi  na  5  letni  okres  karencji,  czasem  przedsiębiorcy  wolą  odczekad,  aż  okres  minie, 
i dopiero wtedy dokonad transakcji sprzedaży nieruchomości, 
- jest możliwośd żądania od wójta itd. decyzji o wys. opłaty przed sprzedażą nieruchomości, 
wtedy  w  zależności  od  wys.  stawki  oraz  popytu  na  nieruchomośd  i  tempa  wzrostu  cen 
na nieruchomości, właściciele decydują o sprzedaży/wstrzymaniu się ze sprzedażą. 

- powody niestosowania opłaty planistycznej: 
 

- rady samorządów teryt. chcą się przypodobad wyborcom i przyjmują b. niskie stawki, 
- wg przepisów nie wynika, że nie może byd stosowana stawka 0%, więc samorząd może ją 
zastosowad, a więc w zasadzie zrezygnowad z wpływów z opłaty planistycznej, 
- łatwiej rządzid bez planu, który by tych rządzących ograniczał (np. w wymiarze łapówek...). 

- działania mające na celu skłonienie samorządów do pobierania opłaty planistycznej: 
 

- wyraźne określenie dolnego poziomu stawki i jednoczesne obniżenie najwyższego poziomu, 

 

- zniesienie 5 letniego okresu karencji --> brak opóźnieo w sprzedaży gruntów. 

- uwaga: 

-  uchwalenie  planu  miejscowego  zagospodarowania  lub  zmiany  w  nim  uniemożliwiają  ich 
właścicielom na korzystanie z nich w dotychczasowy sposób, narażając ich na straty, więc ci 
poszkodowani  mogą  żądad  od  gminy  odszkodowania  albo  wykupienia  nieruchomości 
w całości lub jej części.