AKTUALNOŚCI

Po kontroli NIK: Dyskryminacja kobiet

także w jednostkach budżetowych

2

Państwowa Inspekcja Pracy

zbada ponad 80 tysięcy

jednostek publicznych

3

Realizacja projektu

informatyzacyjnego powiatu

i gminy nie podlega VAT

3

RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA

TEMAT MIESIĄCA:

Ewidencję analityczną

zawsze należy sprawdzić, sporządzając

zestawienie obrotów i sald

4

Używanie kart płatniczych

w jednostkach sektora finansów

publicznych jest legalne

8

Oprocentowanie jednostka budżetowa

może naliczyć tylko na podstawie

noty odsetkowej

10

Ewidencja niedoborów

materiałów w użytku

11

Księgowanie na koncie 231

należnych wynagrodzeń

12

PODATKI

Stawki podatku od środków

transportowych na dany rok

13

FINANSE PUBLICZNE

Gotówkę w kasie jednostka budżetowa

powinna wykazać w sprawozdaniu

Rb-N

14

Skarbnik może żądać kopii faktury

na opłacenie kosztów bieżących

zagwarantowanych w planie

wydatków bieżących

14

KADRY I PŁACE W JSFP

Osoby otrzymujące stypendium

sportowe należy zgłosić

do ubezpieczenia społecznego

15

Emeryt może skorzystać z urlopu

wychowawczego, nie będzie jednak

podlegał ubezpieczeniom

16

w n u m e r z e

ciąg dalszy na stronie 2

Ewidencję analityczną zawsze należy sprawdzić,

sporządzając zestawienie obrotów i sald

Zapewnienie zgodności obrotów kont syntetycznych z sumą obrotów kont

analitycznych to zaleta prowadzenia dodatkowej ewidencji do kont głównych.

Prowadząc taką ewidencję w jednostce, warto pamiętać, żeby zgodność ta

była sprawdzana na koniec każdego okresu sprawozdawczego za pomocą ze-

stawienia obrotów i sald poszczególnych kont, co najmniej na dzień zamknię-

cia ksiąg.

Ewidencja zdarzeń gospodarczych w jednostkach prowadzących księgi rachunkowe

odbywa się na kontach księgowych. Liczba kont służących do ujmowania operacji

gospodarczych nie może być w żadnej jednostce stała, na pewnym etapie funk-

cjonowania może się bowiem okazać, że ewidencja danego składnika majątku nie

zapewnia dostatecznej informacji o jego stanie i zmianach. Taka sytuacja prowadzi

do konieczności podzielenia określonego konta na dwa lub większą ich liczbę. Spo-

sób podziału konta zależy od zakresu informacji, które chcemy uzyskać z ewidencji.

T E M AT M I E S I Ą C A

ciąg dalszy na stronie 4

Nieruchomości należące do Skarbu Państwa

nie są środkami trwałymi powiatu

Grunty czy budynki, które są własnością państwa, którymi zarządza gmina,

należy ujmować w ewidencji pozabilansowej – tak wynika z opinii Regionalnej

Izby Obrachunkowej w Katowicach.

Skarbnik jednego ze śląskich powiatów zwrócił się do Regionalnej Izby Obrachunkowej

w Katowicach z prośbą o zajęcie stanowiska w sprawie zasad księgowania operacji

związanych z gospodarowaniem przez powiat nieruchomościami Skarbu Państwa.

W udzielonej odpowiedzi (nr WA-0250/3/14) izba podkreśliła, że opisane czynności,

do wykonywania których starostowie zostali zobowiązani na podstawie ustawy

o gospodarce nieruchomościami, prowadzone są w ramach zadań z zakresu

administracji rządowej. Działają oni więc w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa.

Dodatkowo, jednostka samorządu z tego tytułu otrzymuje swego rodzaju wyna-

grodzenie w wysokości 25% osiągniętych wpływów.

kwiecień 2014

12

issn 1689-4634

RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ

P r a k t y c z n e r o z w i ą z a n i a d l a k s i ę g o w y c h i s k a r b n i k ó w J S F P

ktualności

A

NOWY E-BOOK DLA PRENUMERATORÓW

Co miesiąc na portalu SerwisRB znajdziesz e-book przygotowany

tylko dla stałych klientów miesięcznika. Kolejna propozycja z serii to:

„Wyniki, opinie i interpretacje organów państwowych”

Już dziś wejdź na

www.serwisrb.pl

i ściągnij publikację.

Aktualności

2

Szanowni Czytelnicy

Nie można odliczyć kwoty

podatku należnego o VAT

naliczony w związku z rea-

lizacją elektronicznej infor-

macji przestrzennej – uznał Wojewódzki Sąd

Administracyjny w Gliwicach. Sąd przyjął, że

tego typu czynności nie mają charakteru usługi,

ponieważ inwestorem było starostwo. I to ono

stało się właścicielem powstającego majątku.

Zakupione w ramach projektu komputery

zostały przekazane gminom, które wpłacały

pieniądze niezbędne do działania systemu.

Przedstawiciele samorządu mieli wątpliwości,

czy w takim przypadku możliwe jest obniże-

nie kwoty podatku należnego. Dyrektor Izby

Skarbowej w Katowicach uznał, że gminy są

zewnętrznymi uczestnikami procesu i dlatego

inwestycję tę należy uznać za świadczenie usługi

przez starostwo na rzecz gmin. Powiat nie

zgodził się z tą opinią i wniósł skargę do sądu.

Sąd administracyjny uchylił tę decyzję gdyż

w tej sytuacji nie możemy mówić o świadczeniu

ani wykonywaniu działalności w charakterze

gospodarczym.

Monika Zabrocka-Kutera

redaktor prowadząca

Nieruchomości należące do Skarbu Państwa nie są środkami trwałymi powiatu

ciąg dalszy ze strony 1

Takie usytuowanie zadań pozwala stwier-

dzić, że wartość nieruchomości, którymi

starosta jedynie zarządza, powinna być

ujmowana w ewidencji pozabilansowej

urzędu obsługującego powiat.

Izba wskazała również, że rozpatrując oma-

wianą kwestię, trzeba brać pod uwagę art. 21

ustawy o gospodarce nieruchomościami,

zgodnie z którym do zasobu nieruchomości

Skarbu Państwa należą te, które stanowią

przedmiot własności Skarbu Państwa i nie

zostały oddane w użytkowanie wieczyste,

oraz nieruchomości będące przedmiotem

użytkowania wieczystego Skarbu Państwa.

Wynika z tego, że grunty czy budynki, o które

pyta skarbnik, nie mogą być zaliczone do

środków trwałych powiatu w rozumieniu

§ 2 pkt 5 rozporządzenia ministra finansów

w sprawie szczególnych zasad rachunko-

wości oraz planów kont JST.

Więcej: www.rio.gov.pl

PODSTAWA PRAWNA:

ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce

nieruchomościami (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r.

nr 102, poz. 651 ze zm.),

rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca

2010 r. w sprawie szczególnych zasad ra-

chunkowości oraz planów kont dla budżetu

państwa, budżetów jednostek samorządu

terytorialnego, jednostek budżetowych, samo-

rządowych zakładów budżetowych, państwo-

wych funduszy celowych oraz państwowych

jednostek budżetowych mających siedzibę

poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej

(tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 289).

Karol

Zawadzki

specjalista ds. finansów

publicznych

Po kontroli NIK: Dyskryminacja kobiet także w jednostkach

budżetowych

Mężczyźni zarabiają więcej niż kobiety – wynika z kontroli przeprowadzonej

przez NIK w jednostkach administracji publicznej oraz spółkach komunalnych

i Skarbu Państwa. Jednak w tym przypadku nie jest to spowodowane nierów-

nym traktowaniem ze względu na płeć.

W wyniku kontroli przeanalizowano wyna-

grodzenia ponad 120 tysięcy osób zatrud-

nionych na podstawie umowy o pracę

w jednostkach sektora publicznego. Około

połowa zatrudnionych to kobiety. Analiza

pokazała, że w grupie osób zatrudnionych

na porównywalnych stanowiskach to

mężczyźni zarabiają więcej. Jednak po

dogłębnej analizie NIK stwierdził, że różnice

w wynagrodzeniach nie wynikają z dyskry-

minacji kobiet, lecz z zajmowanych przez

nie stanowisk. Kobiety bowiem najczęściej

są zatrudniane do obsługi jednostki, a męż-

czyźni znajdują zatrudnienie w komórkach

specjalistycznych związanych z realizacją

głównych zadań instytucji.

Różnice w wysokości pensji kobiet i męż-

czyzn spowodowane są także tym, że

panowie zajmują częściej stanowiska

kierownicze. Szczególnie jest to widocz-

ne w spółkach Skarbu Państwa i spół-

kach komunalnych, a także w niektórych

urzędach centralnych. Okazuje się, że

także wysokość bonusów jest wyższa

dla mężczyzn niż dla kobiet. Otrzymują

oni więcej nagród niż panie. Mężczyźni

częściej korzystają również z dodatkowych

świadczeń, takich jak: służbowy telefon,

laptop, ryczałt na paliwo. NIK przeprowadził

także szczegółową analizę porównaw-

czą 59 par kobieta – mężczyzna, których

zarówno staż pracy, jak i kompetencje

oraz obowiązki były identyczne. Wynika

z niej, że pracodawcy kształtując wynagro-

dzenie, nie naruszyli obowiązku równego

traktowania.

Tylko w dwóch przypadkach stwierdzono,

że wysokość pensji jest korzystniejsza dla

panów i może wynikać z nierównego trak-

towania pracowników ze względu na płeć.

Więcej: www.nik.gov.pl

„

„

oprac. Monika Zabrocka-Kutera

redaktor prowadząca

Więcej ciekawych aktualności znajdą Państwo na stronie:

Aktualności

3

Szymon Sokolik

specjalista ds. prawa pracy

Państwowa Inspekcja Pracy zbada ponad 80 tysięcy jednostek publicznych

Inspektorzy skontrolują poprawność zawieranych umów cywilnoprawnych oraz

przestrzeganie uprawnień pracowniczych związanych z rodzicielstwem. W zakresie

działalności jednostek publicznych kontrolerzy zwrócą szczególną uwagę na insty-

tucje kultury oraz jednostki oświatowe i pomocy społecznej.

Inspekcja pracy w 2014 roku zamierza

przeprowadzić ponad 80 tys. kontroli.

Przedsięwzięciami prewencyjnymi mają

być objęci także pracodawcy publiczni.

Umowa zlecenia będzie

szczególnie badana

Inspekcja już drugi rok z rzędu ma zamiar

zwracać szczególną uwagę na prawidłowość

zawierania umów cywilnoprawnych. Nie

można bowiem zastąpić umowy o pracę

umową cywilnoprawną, w przypadku gdy

jest ona wykonywana w warunkach charak-

terystycznych dla zatrudnienia pracowni-

czego. Dotyczy to nie tylko samych zapisów

umowy, ale także praktyki jej stosowania.

Jeżeli dominują cechy stosunku pracy

(przede wszystkim: podporządkowanie

pracownicze, praca w wyznaczonym miejscu

oraz w konkretnych godzinach), wówczas

powinna być zawarta umowa o pracę.

Oprócz umów cywilnoprawnych inspekcja

pracy chętnie kontroluje także prawidłowość

zawierania i rozwiązywania umów na czas

określony. Pracodawcy często nadużywają

takich umów w przypadkach, w których

właściwsza byłaby umowa na czas nie-

określony. Należy jednak pamiętać, że nie

ma górnej granicy czasowej trwania takich

umów, więc inspekcja ma skupić się przede

wszystkim na kontroli przestrzegania art. 25

1

Kodeksu pracy, czyli np. pilnowania, aby

nie zawierano więcej niż dwóch kolejnych

umów na czas określony (jeśli przerwa

między nimi nie przekracza 30 dni).

Nieterminowe wypłaty

zostaną sprawdzone

Poza tym inspekcja ma zamiar zwrócić

szczególną uwagę na terminowość wypłaty

wynagrodzeń. Jak co roku duży nacisk ma

być skierowany na kontrolę przepisów

bhp, zwłaszcza w zakładach i branżach

narażonych na większe zagrożenia zawo-

dowe. Priorytetem jest tu zwłaszcza zapo-

bieganie wypadkom przy pracy. Wśród

innych zadań stałych inspekcja wymienia

kontrole legalności zatrudnienia, szkoleń

z zakresu bhp i profilaktycznych badań

lekarskich, zatrudniania osób niepełno-

sprawnych, czasu pracy, udzielania urlo-

pów wypoczynkowych, przestrzegania

uprawnień pracowniczych związanych

z rodzicielstwem.

Nierzetelni pracodawcy

nie unikną kontroli

W 2014 roku można spodziewać się inspek-

cji przede wszystkim w zakładach, insty-

tucjach i placówkach:

•

w których w ostatnim czasie doszło do

wypadków przy pracy lub wykryto inne-

go rodzaju nieprawidłowości,

•

w których występuje wysoka skala

zagrożeń zawodowych,

•

leczniczych,

•

zatrudniających kierowców (szczególnie

jeśli chodzi o kontrolę ich czasu pracy),

•

kultury,

•

gospodarujących odpadami komunal-

nymi,

•

prowadzących roboty torowe,

•

pomocy społecznej,

•

oświatowych (szczególnie jeśli chodzi

o prawidłowość wykorzystania środków

funduszu socjalnego),

•

samorządowych (nacisk położono

na respektowanie wymogu równego

traktowania pracowników zatrudnia-

nych w ramach robót publicznych).

Według planu działają także inspektoraty

okręgowe. I tak np. w Bydgoszczy kontro-

lowane mają być stacje uzdatniania wody

oraz jednostki zatrudniające pracowników

w ramach prac interwencyjnych, a w Opolu

jednostki organizacyjne pomocy spo-

łecznej.

Źródło: www.pip.gov.pl.

Realizacja projektu informatyzacyjnego powiatu i gminy nie podlega VAT

Niedopuszczalne jest obniżenie kwoty podatku należnego o VAT naliczony

w związku z realizacją elektronicznej informacji przestrzennej. Wykonywane

w jego ramach czynności nie mają bowiem charakteru usługi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gli-

wicach wydał wyrok (sygn. akt III SA/Gl

1707/13) uchylający interpretację organu

podatkowego dotyczącą opodatkowania

VAT czynności wykonywanych w ramach

projektu stworzenia przez powiat bez-

płatnej elektronicznej informacji prze-

strzennej.

Inwestorem był w tym przypadku powiat,

lecz w praktyce zadanie realizowało sta-

rostwo, które było również właścicie-

lem powstałego majątku. Powiat działał

w partnerstwie z gminami, którym zostały

przekazane zakupione w ramach projektu

komputery. Wpłacały one do starostwa

pieniądze, które zasilały część budżetu

niezbędnego do organizacji systemu.

Przedstawiciele samorządu mieli wątpli-

wości, czy w takim przypadku możliwe

jest obniżenie kwoty podatku należnego.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

w interpretacji z 13 czerwca 2013 r.

(nr IBPP3/443-340/13/AŚ) stwierdził, że

skoro gminy są zewnętrznymi uczestnika-

mi całego procesu, organizację systemu

należy uznać za świadczenie usług przez

starostwo na rzecz gmin. Powiat nie zgodził

się z tą opinią, w związku z czym wniósł

skargę do sądu.

Po rozpoznaniu sprawy Wojewódzki

Sąd Administracyjny w Gliwicach uchylił

zaskarżoną interpretację. Uznał, że w bada-

nej sytuacji nie mamy do czynienia ze

świadczeniem ani wykonywaniem dzia-

łalności w charakterze gospodarczym.

Przepisy podatkowe, w tym europejskie,

do uznania danej czynności za świadcze-

nie usług wymagają istnienia wyraźnej

dwustronności. W tym przypadku sąd nie

dopatrzył się takiego elementu.

PODSTAWA PRAWNA:

ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od to-

warów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2011 r.

nr 177, poz. 1054 ze zm.),
ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie

powiatowym (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r.

poz. 595 ze zm.).

Karol

Zawadzki

specjalista ds. finansów

publicznych