1.Wymień wraz z objaśnieniami klasy cementów powszechnego użytku

Klasa cementu – wytrzymałości na ściskanie po 28 dniach twardnienia (w MPa) zaprawy normowej wykonanej z
danego cementu

32,5 N 32,5 R
42,5 N 42,5 R

N – normalna wczesna wytrzymałość

52,5 N 52,5 R

R – wyróżnik klasy o wysokiej wczesnej wytrzymałości

2. Wymień normowe badania cementów

- Oznaczenie wytrzymałości cementu (na zginanie, na ściskanie),
- Oznaczenie czasów wiązania cementu (początku i końca)
- Oznaczenie konsystencji normowej
- Oznaczenie stopnia zmielenia
- Oznaczenie stałości objętości cementu

3. Krótko omów zasadę przygotowania i sezonowania próbek dla wyznaczenia klasy cementu

Próbki do badań cementu:
wymiary 4x4x16 cm,
konsystencja: 1 cement: 3 piasek normowy a stosunek wodno-cementowy 0,5.
Zaprawa mieszana mechanicznie, zagęszczona wstrząsarką normową.
Przechowywane przez 24 h w wilgotnym powietrzu, a następnie po rozformowaniu przechowywane w wodzie.
Do określenia wczesnej wytrzymałości na ściskanie – po 2 i 7 dniach a wytrzymałości normowej po 28 dniach
sezonowania

4. Wyjaśni, co rozumiesz pod pojęciem konsystencji normowej zaczynu cementowego

Normowa konsystencja zaczynu cementowego: zaczyn o określonej konsystencji wykazuje określony opór przy
zanurzeniu się bolca aparatu Vicata.
Określenie ilości wody wymaganej do uzyskania cementy o konsystencji normowej następuje po wielu próbach
zanurzenia bolca w zaczynach o różnej zawartości wody.
Konsystencja to stan ciekłości świeżo zarobionego zaczynu

5. Wyjaśnij, z czym związane są zmiany objętości cementu oznaczane w badaniach laboratoryjnych przy
wykorzystaniu pierścienia Le’Chatelier

Celem badania stałości objętości jest ocena możliwości niebezpieczeństwa późniejszego rozszerzenia się
stwardniałego cementu, które może być wywołane przez hydratację wolnego tlenku wapnia czy wolnego
magnezu. Zmiany wywołane są głównie tzw. „martwo palonym” tlenkiem wapniowym i/lub tlenkiem
magnezowym, które nie powodują szkodliwych naprężeń w tworzywie cementowym

6. Ustalić proporcje, w jakich należy zmieszać cement i wodę, aby przystąpić do wyznaczenia początku
wiązania zaczynu cementowego

Określenie ilości wody wymaganej do uzyskania konsystencji normowej uzyskuje się na podstawie
wielokrotnych prób zanurzania bolca w zaczynach cementowych o różnej zawartości wody. Powtarza się je do
momentu aż odstęp między bolcem i płytką szklaną osiągnie 6±1 mm. Zawartość wody w takim zaczynie
cementowym stanowi ilość wody niezbędnej do osiągnięcia konsystencji normowej.

7. O czym świadczy wynik badania zmian objętości cementu wynoszący 12 cm?

Zmiana objętości – 12 cm: cement nie spełnia wymagań normowych – norma pozwala na 10 mm zmiany
objętości

8. Omów sposób wyznaczenie klasy cementu.

Beleczki o wymiarach 4x4x16, badanie wytrzymałość na ściskanie w ściskarce normowej. Rc=P/F*10
P –siła łamiąca belkę, F – pole wyrażone w cm2.
Wynik to średnia arytmetyczna z 6 badań (gdy któreś różni się o 10% to bez niego) Badanie po 2 i 7 dniach dla
wytrzymałości wcześniej, po 28 dniach dla wytrzymałości normowej

9. Omów sposób oznaczenia początku wiązania cementu

Badanie w aparacie Vicata, początek mierzony od wymieszania cementy z wodą do momentu, gdy igła zanurza
się w odl. 4±1 mm od dna próbki (od płytki szklanej).

10. W określaniu gipsu budowlanego stosowane są symbole: GB-G, GB-D gat. 6,8

D i G to odmiany gipsu D – drobnoziarnisty G – grubo, 6 i 8 to wytrzymałości na ściskanie w stanie suchym
(mPa)

11. Podaj, jakie należy wykonać oznaczenia laboratoryjne, aby w ciągu kilku godzin można było
zidentyfikować gips budowlany.

- oznaczenie uziarnienia
- początku wiązania
- wytrzymałości na zginanie po 2 h
- wytrzymałości na ściskanie po 2 h
- zmian liniowych po 2h

12, Podaj sposób określania konsystencji normowej zaczynu gipsowego

300-350g spoiwa gipsowego przez sito o kwadratowym oczku 1mm, wymieszać z wodą (wsypujemy gips do
wody), mieszać 30 sek., wlać do cylindra na płytce szklanej, podnieść cylinder na 20 cm wysokość i dokonać
pomiaru rozpływu zaczynu w dwóch prostopadłych kierunkach z dokładnością do 5 mm. Musi być 180±5 mm

13. O czym świadczy wynik badania CO2=15% dla wapna budowlanego?

Zawartość CO2 powstałego po wypale CaCO3->CaO+CO2 czyli zawartości CaO+MgO to 85% jest to wapno
odmiany 85
Wapno zawiera CaCO3 czyli jest niedopalone i gasi się bardzo szybko

14. Wymień główne składniki wapna powietrznego

Tlenek wapnia lub wodorotlenek wapnia (wapno wapniowe CL)
Tlenek wapnia i tlenek magnezu (wapno dolomitowe DL palone)
Wodorotlenek wapnia i Wodorotlenek magnezu (DL całkowicie hydratyzowane)
Wodorotlenek wapnia i tlenek magnezu (w wapnie półhydratyzowanym)

15. Wymień główne składniki wapna hydraulicznego HL.

Alit: C3S, belit C2S, glinian trójwapniowy C3A, żelazoglinian czterowapniowy C4AF

16. Wyjaśnij, z czym związane jest pojęcie klasy CL 90 wapna budowlanego

CL-90 wapno: jest to wapno powietrzne waponiowe (CL), odmiana 90 – zawartość % (CaO+MgO)

17.W oznaczeniach wapna hydraulicznego stosowane są liczby 2; 3,5; 5. Co one oznaczają?

Wapno hydrauliczne 2;3,5;5: oznaczają one wytrzymałość na ściskanie [MPa]

18.Opisz zasadę badania reaktywności wapna palonego w naczyniu Dewara.

Polega na zmierzeniu czasu, w którym mieszanka wody z wapnem osiąga temp. max.. Do 250 cm3 wody o temp
20±1 C wsypać 80g wapna przesianego przez sito o oczku kwadratowym 1 mm. Pomiar temp co 1 min. Gdy
przez 3 odczyty ten sam wynik się utrzymuje -> wynikiem jest czas do pierwszego z nich.

19.W jaki sposób opisuje się wymiary kruszywa?

- drobne

do 4 mm (piasek to <=2mm)

- grube

4-63 mm

- bardzo grube

630-250 mm

20.Wyjaśnij, co to jest nadziarno i podziarno

Są to ziarna, które znajdują się w mieszance kruszyw określonych wymiarów, które przy przesiewaniu przez sita
normowe okazują się większe i pozostają na górnym sicie (nadziarna) lub mniejsze, które mogą przejść przez
dolne sito (podziarna).

21.Podaj definicje uziarnienia kruszywa

To rozkład wielkości ziaren rozdrobnionego materiału, bada się % zawartość poszczególnych frakcji w ogólnej
masie kruszywa. Do tego używa się 10 sit normowych

22.Podaj definicje kategorii właściwości kruszywa

Kategoria określana jest jako poziom właściwości kruszywa wyrażony przez zakres jej wartości lub jej wartość
graniczną
Kruszywa dzieli się na kategorie w zależności od wartości danej właściwości. Podział na kategorie wskazuje na
zróżnicowaną jakość kruszywa i jest wskaźnikiem możliwości jego zastosowania

23.Wyjaśnij, kiedy powinny być prowadzone badania wstępne typu kruszywa

-kiedy ma być wykonywane nowe źródło
-wystąpiły większe zmiany w charakterze surowców lub w warunkach ich przetwarzania, mogące wpłynąć na
właściwości ziaren kruszyw.

24.Wymień rodzaje badań podstawowych przeprowadzonych dla wszystkich kruszyw.

- wymiar kruszywa (wymiary opisuje się za pomocą d/D. Powinny spełniać D/d >=1,4)
- uziarnienie (rozkład wymiarów ziaren, wyrażony jako % masy przechodzącej przez określony zestaw sit)
- kształt ziaren kruszywa grubego (oznaczamy odpowiednia kategorie za pomocą wskaźników: np. płaskości)
- zawartość pyłów mineralnych (frakcji kruszywa o wymiarach ziaren przechodzących przez sito 0,063 mm)
- gęstość ziaren i nasiąkliwość (gęstość ziaren, ziaren wysuszonych w suszarce, ziaren nasyconych wodą
powierz. Osuszonych)
- gęstość nasypowa w stanie luźnym

25. Dla kruszywa zwykłego podaj przykład badania specyficznego dla zastosowania końcowego,
wykonywanego z uwagi na wymaganą trwałość

- odporność na ścierania przez opony z kolcami
- odporność na ścieranie powierzchniowe

(dla kruszyw do nawierzchni drogowych)

- odporność na polerowanie kruszywa grubego
- odporność na ścierania kruszywa grubego
- odporność na rozdrabnianie kruszywa grubego

(dla kruszywa do betonu o wysokiej wytrzymał.)

26.Wyjaśnij, jakie ziarna kruszywa uważane są za nieforemne i omów skutki ich występowania w betonie

Kruszywa nieforemne – o wymiarach większych niż 1:3 (najkrótsza i najdłuższa). Suwmiarką Schulza badanie.
Skutki – pod ziarnami może pozostawać powietrze – co zwiększa porowatość betonu i może to doprowadzić do
spadku wytrzymałości.

27. Jakie lekkie zanieczyszczenia organiczne kruszyw zwykłych i omów skutki ich występowania w
betonie.

Lignit, węgiel. Pęcznieją w betonie, pogarszają wygląd powierzchni bet., są przyczyną powstawania zabarwień,
wybrzuszeń i odprysków.

28. Wymień zanieczyszczenia organiczne kruszyw zwykłych i omów skutki ich występowania w betonie.

Cukier, humus -> są przyczyną: zakłóceń wiązania i twardnienia betonu, szkodliwych reakcji w betonie,
obniżenia wytrzymałości betonu

29.Wymień związki siarki w kruszywach zwykłych i omów skutki ich występowania w betonie.

Gips, anhydryt, siarczany alkaliów, siarczek żelaza (szczególnie w niestabilnej postaci – pirotyn) -> są
przyczyna destrukcji (pękania) w wyniku pęcznienia

30.Krótko naświetl zagadnienie reaktywności alkalicznej kruszyw przeznaczonych do betonów
cementowych

Niektóre kruszywa mogą reagować z alkaliami znajdującymi się w cieczy porowej wypełniając pory betonu lub
zaprawy. W niesprzyjających warunkach i po zawilgoceniu może to prowadzić do pęcznienia następnie do
pękania betonu lub zaprawy. Przyczyną tych niekorzystnych zmian są najczęściej reakcje zachodzące między
alkaliami i reaktywną krzemionką

31.Wymień właściwości mineralnych kruszyw lekkich decydujące o ich przydatności do betonów lekkich
kruszynowych.

O przydatności kruszyw lekkich do wykonywania betonów decyduje szereg właściwości:

−

gęstość nasypowa,

−

nasiąkliwość,

−

mrozoodporność,

−

zawartość składników szkodliwych,

−

uziarnienie.

Cechy te są zależne zarówno od kształtu ziarna kruszywa i jego powierzchni jak i specyfiki wynikającej z
metody produkcji. Kształt i powierzchnia ziaren kruszywa wpływa na urabialność mieszanki betonu lekkiego,
ilości cementu i wytrzymałość końcową.

32. Wyjaśnij celowość oznaczania nasiąkliwości kruszywa lekkiego.

Celem tego oznaczenia jest ustalenie efektywnej zawartości wody przy określaniu współczynnika w/c dla
mieszanki betonowej

33. Jaki rodzaj zanieczyszczenia kruszywa lekkiego oznaczany jest przez określenie strat przy prażeniu?

Obecny w ziarnach węgiel, który pod wpływem wody pęcznieje prowadząc do ich niszczenia.

34.Wyjasnij wpływ kształtu ziaren kruszywa lekkiego na właściwości mieszanki betonowej i betonu.

Ziarna okrągłe zwarte (keramzyt, pollytag) – Regularny kształt ziaren i porów oraz otoczka polepszają
urabialność mieszanki betonowej i zmniejszają zużycie cementu

Ziarna kanciaste, o większych porach, otwartych (łupkoporyt) - Urabialność mieszanki betonowej z tego rodzaju
kruszywa jest gorsza a szybkość nasiąkania wodą duża.
Generalnie ziarna nieforemne wpływają też na wytrzymałość betonu.

35.Podaj graniczne wartości nadziarna i podziarna dla kruszyw lekkich jednofrakcyjnych.

Nadziarno 10% masy
Podziarno 5% masy

36.Podaj zakres gęstości kruszyw lekkich oraz orientacyjną gęstość nasypową (w stanie luźnym)
keramzytu

Kruszywa lekkie γo <= 2000 kg/m3

γn <=1200 kg/m3 - nasypowa

keramzyt 250-300kg/m3

37. Omów sposób oznaczania konsystencji zapraw budowlanych

Jest to stan ciekłości, świeżo zarobionej mieszaniny, a miarą konsystencji jest zagłębienie normowego stożka o
masie 300 g podane w cm.

38.Wymień rodzaje badań przeprowadzonych dla świeżych mieszanek zapraw budowlanych

- wydajność objętościowa próbnego zarobu
- konsystencja zaprawy
- plastyczność zaprawy
- gęstość objętościowa
- czas zachowania właściwości roboczych zaprawy
- zdolność zaprawy do utrzymania wody
- podatność zaprawy do samoczynnego wydzielania wody
- podatność zaprawy do rozwarstwiania się
- zawartość powietrza w zaprawie

39.Wymień rodzaje badań przeprowadzanych dla zapraw stwardniałych
- wytrzymałość na zginanie
- wytrzymałość na ściskanie
- wytrzymałość na rozciąganie
- nasiąkliwość
- wilgotność
- gęstość objętościowa
- kapilarne podciąganie wody
- mrozoodporność
- skurcz
- współczynnik rozmiękania
- przyczepność zaprawy do podłoża

40. Mając dane dotyczące zaprawy cementowo-wapiennej 1:0,5:4,5 konsystencji 7cm. Wyjaśnić, co
oznaczają poszczególne liczby.

Cement: wapno: piasek 7 cm – klasa cementu (czyli odległość na jaką zagłębi się stożek podczas badania
konsystencji normowej)

41.Narysuj krzywą uziarnienia dla kruszywa o następującym składzie:

0/2 – 40%
2/4 – 0%
4/8 – 25%
8/16 - 0%
15/31,5 – 35%

0

16

31,5

8

2 4

0

20

40

60

80

100

120

0

10

20

30

40

43.Omów znane ci ogólne uwarunkowania uwzględniane przy doborze kruszywa do betonu zwykłego

- ziarna nie większe niż 1/3 wymiaru przekroju poprzecznego elementu
- ziarna nie większe niż ¾ odległości w świetle między prętami zbrojeniowymi, lezącymi w płaszczyźnie
prostopadłej do kierunku betonowania

44.Wyjaśnij pojęcie wodorządności kruszywa

Wodorządność frakcji kruszywa - to ilość wody jaką należy dodać do 1kg kruszywa danej frakcji w celu
uzyskania mieszanki betonowej o założonej konsystencji

Wodorządność mieszanki kruszywa - Jest to ilość wody jaką należy dodać do 1kg mieszanki aby uzyskać
mieszankę betonową o założonej konsystencji.
Oblicza się jako sumę iloczynów procentowych zawartości danych frakcji przez odpowiedni dla danych frakcji
wskaźnik wodorządności (podzielnych przez 100)
Wk= Eil/100 [dm3/kg]

45. Objaśnij zasadę doboru kompozycji kruszywa do betonu metodą kolejnych przybliżeń.

Polega na wyznaczeniu kruszywa charakteryzującego się najmniejszą jamistością i wodorządnością (j+wk)=min.
Miesza się kolejno o różnych proporcjach kruszywa o określa się (j+wk)

Jamistość – ilość wolnych przestrzeni między ziarnami kruszywa
J

k

=(1-

ρ

nz

/

ρ

p

)100% [%]

J

k

=(1-

ρ

nz

/

ρ

p

)1/

ρ

p

[dm

3

/kg]