PODSTAWY OBSŁUGI KOMPUTERA,
SYSTEMU WINDOWS XP ORAZ
WYBRANYCH PROGRAMÓW PAKIETU
MICROSOFT OFFICE
GORLICE 2009
Strona
1
z
19
OPRACOWANIE: mgr inż. Tomasz Szczepanik
e-mail: szczepanik.tomasz@gmail.com
www: http://uczsieucz.cba.pl
Spis treści
Wprowadzenie do obsługi systemu operacyjnego Windows XP
............................................................
KONFIGURACJA PROGRAMU OUTLOOK W WERSJI 2003
........................................................................
Ustawienia zaawansowane kont pocztowych
..................................................................
Dodatkowe ustawienia dla usługi gmail.com
...................................................................
AUTOMATYCZNE USUWANIE Z KOSZA:
............................................................................................
IMPORT DANYCH Z INNYCH PLIKÓW:
...............................................................................................
Strona
2
z
19
Budowa typowego komputera PC.
rys.1. miejsce podłączenia myszki i klawiatury do portu (gniazda) PS/2 – zielona: mysz, fioletowa: klawiatura
Strona
3
z
19
rys.2. płyta główna i karty rozszerzeń
1. Płyta główna do której gniazd dołącza się:
2. kartę graficzną – do niej włącza się monitor;
3. kartę muzyczną (dźwiękową) – do różowego gniazda podłącza się mikrofon, do zielonego głośniki,
słuchawki;
4. kartę sieciową:
A. przewodową – do niej podłącza się kabel sieciowy (RJ-45);
B. bezprzewodową do podłączenia na USB (dobra do laptopów);
C. bezprzewodową.
rys.3. różne rodzaje złączy USB
Strona
4
z
19
Wprowadzenie do obsługi systemu operacyjnego Windows XP
OGÓLNE OPCJE:
Sprawdzenie nazwy użytkownika: START, nazwa użytkownika znajduje się u góry menu;
Sprawdzenie nazwy komputera: prawym przyciskiem myszy na Mój komputer-właściwości-karta-
Nazwa komputera,
Zmiana nazwy etykiety dysku: prawym przyciskiem myszy na dysk-właściwości;
Tworzenie skrótu: na pustym polu prawym przyciskiem myszy Nowy-skrót lub prawym przyciskiem
myszy na plik, do którego chcesz zrobić skrót i wybierz opcję utwórz skrót;
Tworzenie kopii zapasowej i odzyskiwanie danych odbywa się w programie: START-Wszystkie
programy-Akcesoria-Narzędzia systemowe-Kopia zapasowa
FOLDERY:
W oknie folderów można włączyć pasek adresu:
Menu Widok-Paski narzędzi-Pasek adresu;
Jeśli pasek adresu nie pokaże się w całości należy do przeciągnąć z prawego rogu w lewą stronę. Jeśli
pasek adresu nie zostanie przeciągnięty należy wyłączyć blokadę:
Menu Widok-Paski narzędzi-Zablokuj pasek narzędzi.
W widoku folderu istniejące w nim pliki i foldery można odpowiednio wyświetlać i układać:
Sposób wyświetlania zmienia się: prawy przycisk myszy na pustym polu-Widok
Ułożenie plików zmienia się: prawy przycisk myszy na pustym polu-Rozmieść ikony według
Narzędzia – opcje folderów
Praca z systemem Windows XP:
Pasek szybkiego uruchamiania
START-Panel sterowania;
Połączenia sieciowe - zmiana adresu IP:
Połączenia sieciowe-właściwości danego połączenia-Protokół internetowy TCP/IP-właściwości
Dodaj/usuń programy
Praca z Internetem:
Sprawdzanie wersji przeglądarki:
Strona
5
z
19
Mozilla Firefox: Pomoc-O programie Mozilla Firefox
Internet Explorer: Pomoc-Internet Explorer-informacje
Przeglądraki:
Internet Explorer, Mozilla Firefox, Opera, Safari, SeaMonkey
Ustawienie strony głównej:
Internet Explorer: Narzędzia-Opcje internetowe-Strona główna
Mozilla Firefox: Narzędzia-Opcje-Główne-Strona startowa
Czyszczenie danych: tymczasowych plików internetowych, formularzy, haseł, plików cookie:
Internet Explorer: Narzędzia-Opcje internetowe-Usuń…
Mozilla Firefox: Narzędzia-Opcje-Prywatność-Dane prywatne
Ustawianie zapamiętywania poszczególnych danych:
Internet Explorer: Narzędzia-Opcje internetowe-Karta Zawartość-Sekcja Autouzupełanianie-
Ustawienia
Ulubione – znajduje się START-Mój komputer-C:\Documents and
Settings\Nazwa_użytkownika\Ulubione
CTRL+T – włączenie nowej karty
CTRL+W – wyłączenie aktualnej karty
CTRL+TAB – przełączanie pomiędzy kartami
CTRL+SHIFT+TAB - przełączanie pomiędzy kartami w kierunku przeciwnym
F5 – odśwież
CTRL++ - powiększanie tekstu
CTRL+- - pomniejszanie tekstu
ALT+< - wstecz
ALT+> - naprzód
CTRL+kliknięcie w link – strona otworzy się w nowej karcie
KATALOGI i WYSZUKIWARKI:
KATALOG: zasoby uporządkowane tematycznie, w katalogu głównym znajdują się podkatalogi, a w
nich kolejne podkatalogi zawężające określoną tematykę
http://wp.pl – Wirtualna Polska
homik.org
http://kataloog.info/ - katalog ciekawych stron
http://www.yahoo.com
WYSZUKIWARKA: wyszukuje zasoby według słów kluczowych wpisanych przez użytkownika
google.pl
altavista.com
netsprint.pl
METAWYSZUKIWARKA : wyszukiwarka korzystająca z innych wyszukiwarek
Strona
6
z
19
www.emulti.pl
www.dogpile.com
JAK DZIAŁA WYSZUKIWARKA:
Słowa kluczowe
Do słów kluczowych można stosować znaki:
+: stosowany bezpośrednio przed słowem kluczowym oznacza, że to słowo jest pożądane w
wyszukiwaniu
-: stosowany bezpośrednio przed słowem kluczowym oznacza, że tego słowa nie chemy wyszukać
*: zastępuje dowolny ciąg znaków, np. informa* - oznacza słowa informacja, informatyka,
informować, itd.
„słowa kluczowe” – słowa pisane pomiędzy cudzysłowami oznaczają, że chcemy odszukać dosłownie
takie wyrażenie
Strona
7
z
19
KONFIGURACJA PROGRAMU OUTLOOK W WERSJI 2003
Z menu wybierz Narzędzia | Konta e-mail | Dodaj nowe konto e-mail, kliknij Dalej (rys.1).
Rys.1. Kreator umożliwiający konfigurację konta pocztowego.
Wybierz typ serwera POP3 i kliknij przycisk Dalej (rys.2).
Rys.2. Typ serwera obsługujący nowe konto pocztowe.
Na następnej stronie kreatora wypełnij pola Imię i nazwisko oraz Adres e-mail pamiętając, że wpisane dane będą wyświetlane u
odbiorcy wiadomości (rys.3). Następnie uzupełnij pozostałe pola korzystając z tabelki na końcu artykuły (cyfry odpowiadają
poszczególnym oznaczeniom kolumn w tabeli).
Strona
8
z
19
Rys.3. Ustawienia internetowej poczty e-mail (POP3).
Kliknij Więcej ustawień i na zakładce Serwer wychodzący zaznacz opcję Serwer wychodzący (SMTP) wymaga
uwierzytelniania (rys.4), a następnie zatwierdź przyciskiem OK.
Rys.4. Ustawienia serwera wychodzącego SMTP.
Aby przetestować ustawienia konta kliknij Testuj ustawienia konta. Jeżeli wszystkie ustawienia są poprawne zobaczymy okno z
rys.5.
Strona
9
z
19
Rys.5. Pomyślnie zakończone testowanie ustawień konta.
Na ostatniej stronie kreatora kliknij przycisk Zakończ.
Ustawienia zaawansowane kont pocztowych
Gdyby testowanie ustawień konta nie powiodło się, należy w opcji Więcej ustawień na zakładce Serwer wychodzący oprócz zaznaczenia
opcji Serwer wychodzący (SMTP) wymaga uwierzytelniania (rys.4), dopisać dane logowania (nazwę użytkownika i hasło).
Niektóre serwery wymagają zmiany portów w Outlook 2003. Wybierz z menu Narzędzia | Konta e-mail | Wyświetl lub zmień istniejące
konta e-mail kliknij Dalej. Zaznacz określone konto i kliknij przycisk Zmień, a następnie Więcej ustawień, wybierz zakładkę
Zaawansowane (rys.6). Numery poszczególnych portów oraz czy serwer wymaga połączenia SSL znajdują się w tabelce na końcu artykułu.
Jeśli chcesz pozostawić swoje wiadomości na serwerze, zaznacz opcję: „Pozostaw kopie wiadomości na serwerze”
Rys.6. Ustawienia zaawansowane internetowej poczty e-mail.
Strona
10
z
19
Dodatkowe ustawienia dla usługi gmail.com
Aby móc odbierać i wysyłać pocztę z konta gmail.com, należy w ustawieniach konta pocztowego (na zakładce Przekazywanie i POP)
zaznaczyć opcję Włącz POP dla wszystkich wiadomości (rys.7).
Rys.7. Ustawienia konta pocztowego na stronie www gmail.com.
Tabela danych potrzebnych do konfiguracji kont pocztowych określonych usługodawców
Serwer poczty
przychodzącej
(POP3)
Serwer poczty
wychodzącej (SMTP)
Nazwa konta
Numer
portu
serwera
SMTP
Numer
portu
serwera
POP3
Bezpieczne
połączenie
(SSL)
o2.pl
poczta.o2.pl
poczta.o2.pl
nazwa_konta
25
110
wp.pl
pop3.wp.pl
smtp.wp.pl
nazwa_konta
25
110
onet.pl
pop3.poczta.onet.pl
smtp.poczta.onet.pl
nazwa_konta@onet.pl
25
110
interia.pl
poczta.interia.pl
poczta.interia.pl
nazwa_konta
25
110
interia.eu
poczta.interia.eu
poczta.interia.eu
nazwa_konta@interia.eu
25
110
gmail.com
pop.gmail.com
smtp.gmail.com
nazwa_konta@gmail.com
465
995
V
USTAWIANIE HASŁA:
Przejdź do … -Lista folderów – prawym przyciskiem myszy na Foldery osobiste i wybierz
Właściwości folderu Foldery osobiste;
Na karcie Ogólne wybierz przycisk Zaawansowane i przycisk Zmień hasło
WYSYŁANIE WIADOMOŚCI:
Jeśli chcesz wysłać załącznik wybierz symbol załącznika (spinacz) i wskaż plik jako załącznik.
ŻĄDANIE POTWIERDZEŃ:
Podczas tworzenia wiadomości wybierz OPCJE i zaznacz żądaj potwierdzenia dostarczenia lub żądaj
potwierdzenia odczytania wiadomości.
Strona
11
z
19
WERSJA ROBOCZA:
Wersja robocza zawiera maile nie wysłane, które zostały zapisane, ale nie dokończone. Jeśli
potrzebujesz stworzyć wersję roboczą i dokończyć mail później zapisz mail symbolem dyskietki, a
później znajdziesz go w folderze wersje robocze.
PAPETERIA:
Papeteria to motywy tła listu. Aby wybrać papeterię wybierz podczas pisania listu z menu Format-
Motywy.
AUTOMATYCZNE USUWANIE Z KOSZA:
Narzędzia-Opcje-karta inne- opróżniaj folder „Usunięte” podczas zamykania programu
lub ręcznie Narzędzia – Opróżnij folder usunięte dokumenty
PODPIS:
Narzędzia-Opcje-Format poczty-podpisy
Ustalenie dołączania podpisów: w momencie pisania wiadomości wybierz: Opcje-podpisy
Strona
12
z
19
WORD:
SKRÓTY KLAWIATUROWE
CTRL+s – zapisz
CTRL+SHIFT+s – zapisz jako
CTRL+ENTER – dodanie nowej strony
CTRL+strzałka – przejście do kolejnego, poprzedniego wyrazu
ENTER – tworzenie nowego akapitu
SHIFT+ENTER – przejście do nowej linii w tym samym akapicie
HOME – przejście do początku bieżącej linii
END – przejście na koniec bieżącej linii
CTRL+HOME – przejście do pierwszej linii dokumentu
CTRL+END – przejście do ostatniej linii dokumentu
PG DN – przejście jeden ekran w dół
PG UP – przejście jeden ekran w górę
CTRL+a – zaznacz wszystko
SHIFT+HOME (END) – zaznacz fragment lub całą linię
jednokrotne kliknięcie z lewej strony tekstu – zaznaczenie jednej linii tekstu
dwukrotne kliknięcie z lewej strony tekstu – zaznaczenie jednego akapitu tekstu
CTRL+C – kopiuje zaznaczony fragment tekstu
CTRL+V – wkleja skopiowany fragment tekstu w miejsce położenia kursora
CTRL+X – wycina zaznaczony fragment tekstu
CTRL+D – czcionka
CTRL+Z – cofnij zmiany
CTRL+Y – ponów zmiany
CTRL+SHIFT – zmiana układu klawiatury (gdy „y” zamieniło się z „z”)
lewy ALT+TAB – przejście pomiędzy oknami
CTRL+p - drukowanie
TWORZENIE TABELI:
Wstawianie-Tabela
Wstawianie wierszy/kolumn:
ustaw kursor w komórce, wybierz p.p.m. Wstaw-Wstaw wiersze poniżej/powyżej (kolumny z lewej/z
prawej)
Zaznaczanie wierszy/kolumn:
Umieść kursor z lewej strony wiersza/nad kolumną do momentu pojawienia się strzałki i kliknij
lewym przyciskiem myszy.
Wstawianie pola automatycznie sumującego dane:
Układ – Dane – Formuła (wybierz funkcję SUM(ABOVE) lub jeśli komórka nie znajduje się
bezpośrednio pod komórkami do sumowania wpisz np. =SUM(D2:D11), gdzie D2:D11 oznacza
przedział komórek do sumowania)
Po zmianie wartości liczb, aby suma się zaktualizowała należy w komórce sumującej wybrać p.p.m.
Aktualizuj pole
Strona
13
z
19
SORTOWANIE DANYCH W TABELI:
Zaznacz kolumnę względem której chcesz sortować i wybierz Tabela-Sortuj
WSTAWIANIE OBRAZÓW:
Wstaw-Obraz-Z pliku (Clipart)
KONWERSJA TEKSTU NA TABELĘ:
Tabela-Konwertuj-Przekształć tekst na tabelę
TWORZENIE TABULATORÓW:
Format-Tabulatory
KORESPONDENCJA SERYJNA:
Wybierz z menu głównego Korespondencja.
Dane adresatów:
Wybierz adresatów – Wpisz nową listę
Jeśli lista jest utworzona należy wybrać opcję Wybierz adresatów-Użyj istniejącej listy
Edycja adresatów:
Po utworzeniu listy lub wybraniu istniejącej wybierz opcję:
Edytuj listę adresatów-kliknij Źródło danych i wybierz plik z danymi adresatów klikając
przycisk Edytuj
Wstawianie daty: wybierz Wstawianie-Data i godzina (po wybraniu formatu daty zaznacz
opcję aktualizuj automatycznie).
Wstawianie danych pól: Korespondencja-Wstaw pola korespondencji seryjnej (wybierz
dowolne pole do wstawienia).
Przeglądanie wyników: Korespondencja-Podgląd wyników.
Po zakończeniu korespondencji seryjnej wybierz: Korespondencja-Zakończ i scal-Edytuj
poszczególne dokumenty… (otrzymasz w nowym pliku dane do drukowania z każdą osobą na
osobnej stronie).
FORMULARZE:
Aby wykonać formularz wybierz z pasków narzędzi: Widok-Paski narzędzi-Formularze.
Następnie wybierając dowolną opcję z paska utwórz pola, które będzie wypełniał użytkownik.
Po utworzeniu dokumentu w celu udostępnienia należy zapisać:
Plik-Zapisz jako…
(zapisz jako typ: Szablon dokumentu programu Word) i wskaż miejsce, gdzie chcesz zapisać
plik.
Strona
14
z
19
TWORZENIE SPISU TREŚCI
Aby utworzyć spis treści sformatuj każdy rozdział i podrozdział według innego formatowania
(Format-Style i formatowanie)
Następnie umieść kursor w miejscu wstawienia spisu treści i wybierz: Wstaw-Odwołanie-
Indeks i spisy …, wybierz kartę Spis treści.
Spis treści zostanie utworzony automatycznie.
Strona
15
z
19
EXCEL:
BUDOWA ARKUSZA KALKULACYJNEGO:
komórka: podstawowy element arkusza posiadający swój adres
kolumny numerowane literami (np. A, AC) – powrót do pierwszej kolumny:
CTRL+strzałka w lewo lub HOME
wiersze numerowane liczbami (np. 1, 112):
przejście do pierwszego wiersza: CTRL+strzałka w górę
przejście do ostatniego wiersza: CTRL+strzałka w dół
pole nazwy: wyświetla adres komórki (np. C17)
pasek formuły: umożliwia wstawianie funkcji obliczających automatycznie wpisane
wyrażenia
obszar: zakres komórek ustalony od komórki położonej w lewym górnym rogu do komórki
położonej w prawym dolnym rogu obszaru zaznaczenia (np. B12:E17)
zaznaczenie obszaru: przeciąganie myszką po adresie obszaru lub klikając na pierwsza
komórkę (np. B12), z wciśniętym klawiszem SHIFT przejdź strzałkami do ostatniej komórki
(np. G27)
zaznaczenie kolumny: kliknij na nagłówku kolumny (CTRL+SPACJA)
zaznaczenie wiersza: kliknij na nagłówku wiersza (SHIFT+SPACJA)
zaznaczenie całego arkusza: CTRL+A
edycja komórki: F2
NAWIGACJA POMIĘDZY KOMÓRKAMI:
przejście do sąsiednich komórek: strzałki
ZARZĄDZANIE ARKUSZAMI:
zmiana nazwy arkusza, dodanie nowego arkusza, usunięcie, przesunięcie arkusza dokonujemy
w lewym dolnym rogu klikając prawym przyciskiem myszy lub przeciągając myszką
odpowiednie elementy.
ZMIANA FORMATU DANYCH:
zaznacz komórkę lub obszar komórek, do których chcesz zastosować zmiany a następnie
wybierz na zaznaczonym obszarze prawym przyciskiem myszy : Formatuj komórki…- karta
Liczby
AUTOMATYCZNE WPROWADZANIE DANYCH:
Dane 1-10
Wprowadź pierwszą liczbę 1, pod nią drugą liczbę 2, zaznaczasz obszar z tymi liczbami,
chwyć myszką za prawy dolny róg obszaru i przeciągnij w dół obszar do uzyskania wartości
10.
SORTOWANIE DANYCH:
Zaznacz obszar do sortowania i wybierz rodzaj sortowania (A-Z lub Z-A), pamiętaj
o rozszerzeniu obszaru sortowania
Strona
16
z
19
FORMATOWANIE KOMÓREK:
Jeśli chcesz wprowadzać jako dane np. datę, wybierz prawym przyciskiem myszy z menu
kontekstowego Formatuj komórki i określ na karcie Liczby typ danych np. Data
OCHRONA ARKUSZA:
Aby arkusz był chroniony (wówczas nie można zmienić zawartości komórek chronionych)
wybierz: Recenzja-Chroń arkusz
Wcześniej należy zablokować komórki: zaznacz komórki do zablokowania, wybierz p.p.m.
Formatuj komórki … - karta Ochrona
FORMUŁY:
formuła – wyrażenie, wzór do obliczenia wartości komórki arkusza
TWORZENIE FORMUŁY:
zaznacz komórkę wyniku formuły, kliknij na znak funkcji przy pasku formuły, wybierz
odpowiednią funkcję i wskaż argumenty funkcji klikając na komórki, w których się znajdują
Argumenty – wartości, które uczestniczą w obliczeniach np. w dodawaniu a+b argumentami
są a oraz b
ĆWICZENIE
Oblicz wartości z podanych wyrażeń:
x=
6,82
4x-7y+5x=
y=
-3,22
(x^3-y)(x-3)=
x^2-xy^3-y^2-x:100=
(15x^2)-5y^3+25x):5x=
OPERATORY:
+
dodawanie
-
odejmowanie
*
mnożenie
/
dzielenie
=
wynik
^
potęga
Adresowanie względne – zapamiętanie położenia formuły względem komórki, w której
formuła się znajduje.
PRZYKŁAD:
A
B
C
D
E
Strona
17
z
19
1
Towar
Il. jedn.
Cena za
jedn.
Cena
względnie
Cena
bezwzględnie
2
Chleb
2
1,5
=B2*C2
=$B2*$C2
3
cukierki
1,5
20
=B3*C3
=$B2*$C2
adresowanie względne to zapisanie w komórce D2 wartości: =2 kolumny w lewo * 1 kolumna
w lewo, co komputer zapisał jako =B2*C2, a po skopiowaniu do komórki o jeden wiersz niżej
zapisał =B3*C3
adresowanie bezwzględne to zapisanie w komórce E2 wartości: =$B$2*$C$2, co oznacza, że
komputer zapisze dokładne adresy =$B$2*$C$2 i po skopiowaniu do komórki o jeden wiersz
niżej też zapisze =$B$2*$C$2
Funkcja – zdefiniowana formuła w arkuszu, której argumenty oddzielone średnikami znajdują
się w nawiasach
PRZYKŁAD:
Kliknij na znak fx obok paska formuły i wybierz dowolną funkcję SUMA()
AUTOSUMA: Σ
IMPORT DANYCH Z INNYCH PLIKÓW:
Dane-Importuj dane zewnętrzne-Importuj dane…
PRZYKŁAD FORMUŁY JEŻELI:
Dla komórki F2 formuła ma mieć wartość:
=JEŻELI(E2>4;"ZALICZONO";"NIEZALICZONO")
Dla komórki B2 formuła ma mieć wartość:
=JEŻELI(A2=1;"NIEDOSTATECZNY";JEŻELI(A2=2;"DOPUSZCZAJĄCY";JEŻELI(A2=3;"DOS
TATECZNY";JEŻELI(A2=4;"DOBRY";JEŻELI(A2=5;"BARDZO
DOBRY";JEŻELI(A2=6;"CELUJĄCY";))))))
Strona
18
z
19
SKRÓTY KLAWIATUROWE:
START-Pomoc i obsługa techniczna – skróty klawiaturowe
Ctrl+s - zapisz
Alt+F4 – zamknij bieżące okno
WINDOWS+M – pokaż pulpit (minimalizuj wszystkie otwarte okna)
WINDOWS+SHIFT+M – przywróć wszystkie okna
Tworzenie skrótu na dwa sposoby.
Delete – usunięcie pliku do kosza
SHIFT+delete – trwałe usunięcie pliku
CTRL+SHIFT+SPACJA – twarda spacja (nie rozdziela na różne linie tekstu np.: Jan Dobry)
CTRL+SHIFT+- - twardy myślnik (nie rozdziela na różne linie tekstu np.: Krynica-Zdrój)
PROGRAM PAINT:
zwiększenie gumki do innego niż standardowy rozmiar: po wybraniu narzędzia gumki wybierz:
CTRL+ +
CTRL+SHIFT – zmiana rodzaju klawiatury (jeśli zamiast „z” pisze się „y” i odwrotnie)
INSERT – zmiana trybu zastępowania znaków na tryb dopisywania
Strona
19
z
19