Blask złota fascynował człowieka od zawsze a jego niezwykłe właściwości chemiczne
uczyniły z niego pożądany kruszec. Jest jednym z najrzadziej występujących
pierwiastków, przez co stało się wyjątkowo wartościowym metalem szlachetnym. Zatem
trudno się dziwić, że od wieków jest synonimem dostatku i luksusu. Wykorzystywane jest
jako surowiec do produkcji biżuterii oraz różnego rodzaju ozdób.

Złoto (Au, łac. aurum) jest pierwiastkiem chemicznym występującym w przyrodzie
w niewielkich stężeniach, np. w wodzie morskiej znajduje się ok. 4 mg złota/tonę wody.
W środowisku najczęściej tworzy żyły w skałach magmowych. Złoto występuje również
w postaci związanej w rudach metali. Należy tu wymienić tellurki złota tj. sylwinit, kalawarit
czy petit.
W przemyśle złoto używane jest najczęściej w postaci stopów (głównie z miedzią i
srebrem). Jego zawartość określa się w karatach (ilość części złota w 24 częściach
masowych stopu). Najcenniejszy jest stop 24 – karatowy, ze względu na najwyższą
czystość .
W ludzkim organizmie zawartość złota nie przekracza 10 mg, z czego połowa znajduje się
w kościach. Jego sole stosowane w produktach leczniczych źle wchłaniają się z przewodu
pokarmowego, dlatego większość preparatów podaje się w iniekcjach domięśniowych.

Dawno, dawno temu…
Starożytni Chińczycy wykorzystywali złoto do leczenia schorzeń skóry, serca, kości,
wątroby oraz jako środek uspokajający.
W średniowieczu Paracelsus, zalecał preparaty złota w terapii chorób wenerycznych,
trądu, ropiejących ran oraz padaczki.
Pod koniec XIX wieku Robert Koch dowiódł, że cyjanek złota hamuje rozwój bakterii
wywołujących gruźlicę. To odkrycie zapoczątkowało wiele innych badań, które
doprowadziły do stosowania złota w farmakologii. Do celów leczniczych wykorzystywano
cienkie płatki złota, sproszkowane złoto, nalewkę ze złota, kwasowe roztwory złota oraz
sole złota zarówno nieorganiczne, jak i organiczne [3].
Zapomniane na wiele lat, powraca dziś do łask
Jego niezwykłymi właściwościami zainteresowali się dermatolodzy, chirurdzy plastyczni
i kosmetolodzy.
Działanie złota na skórę:

•

koi, działa silnie antybakteryjnie i przeciwzapalnie,

•

przyspiesza migrację składników aktywnych w głąb skóry,

•

stymuluję syntezę kolagenu,

•

stymuluje proces oczyszczania organizmu drogą skórną,

•

nawilża i odżywia dojrzałą cerę,

•

opóźnia proces powstawania zmarszczek,

Nowe oblicza złota

Artykuły chemiczne

CHEMIA

•

wytwarza na skórze film ochronny [2].

Ze względu na brak toksyczności i szkodliwości biologicznej, złoto znajduje szerokie
zastosowanie w medycynie:

•

leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów,

•

zwalczanie trądziku,

•

leczenie ropni, liszajów,

•

ułatwia gojenie oparzeń i ran,

•

przy infekcjach bakteryjnych,

•

wspomaga prawidłowe funkcje mózgu,

•

likwiduje objawy przewlekłych chorób alergicznych,

•

wspomaga leczenie: zaburzeń trawienia, nadczynności gruczołów, nerwicy,
depresji, stanów lękowych,

•

likwiduje bóle mięśni i nadmierne pocenie się, a także gwałtowne uderzenia gorąca
i zimne dreszcze, nowotwory.

W chirurgii:

•

przyrządy ze złota do przeczyszczania zablokowanych tętnic serca,

•

w laserach, które pomagają chirurgom szybko zamknąć rany i leczyć niegdyś
niemożliwe
do operowania choroby serca.

W New Jersey naukowcy zainteresowali się wykorzystaniem nanozłota w walce
z rakiem.
Nanozłoto jest tolerowane przez organizm człowieka, ma zdolność przenikania przez
ścianki komórek i swobodnie przemieszcza się w układzie krążenia. Dzięki tym
zdolnościom, może być ono wykorzystywane do dostarczania leków.
W farmacji w XX wieku wprowadzono pojęcie „złoto koloidalne”. Jest to zawiesina
mikroskopijnych cząsteczek złota w wodzie destylowanej. Koloidalne złoto jest czystym i
naturalnym środkiem uzupełniającym dietę[3].
W kosmetyce wykorzystuje się 24-karatowe czynne złoto w formie zmikronizowanej.
Głównie w zabiegach regenerujących oraz odmładzających zniszczoną i poszarzałą skórę
oraz rozjaśniających przebarwienia. Preparaty z jego zawartością działają długotrwale,
spowalniając procesy starzenia i skutecznie likwidując drobne zmarszczki. Nanocząsteczki
złota są w stanie dotrzeć do warstwy podstawnej naskórka, uruchamiając tym samym
mechanizmy związane z systemem jego nawilżania. Wysokie stężenie złota w preparacie
powoduje zwężenie porów oraz tworzy cenny film na skórze, który chroni przed
szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Złoto wykazuje także silne właściwości
antybakteryjne dzięki czemu zapobiega infekcjom skórnym. Wśród niektórych badaczy
powszechna jest opinia, że właściwości przeciwzapalne złota są silniejsze od
glikokortykosteroidów.
W związku z tym może ono być skuteczną bronią w walce z trądzikiem [1,3].
Złoto w parze z innymi substancjami
Złoto jest bardzo efektywnym biologicznym nośnikiem, który ułatwia migrację innych
biologicznie aktywnych składników w głąb skóry, sprawiając tym samym, że podjęta przez
nas kuracja daje znacznie lepsze i bardziej widoczne efekty.
[2,3]
Zabiegi kosmetyczne
1. Złote nici
Metoda „Złote Nici” została opracowana we Francji ok. 40 lat temu. Polega na implantacji
pod skórę właściwą nici ze złota o najwyższej próbie 999,9 (24 karaty) i najwyższej
jakości, o grubości 0,1 mm.
Stosuje się ją m.in. na: skronie, policzki, brodę, podbródek, szyję, dekolt, brzuch, uda,
wewnętrzne powierzchnie ramion. Złote nitki układane są naprzemiennie, tworząc siatkę.
Działanie:
Nici od momentu wprowadzenia w skórę stymulują produkcję kolagenu i elastyny, skóra
staje się jędrniejsza i gładsza, wokół każdej wszczepionej nici powstaje otoczka z nowych
komórek, powstałe nowe naczynia krwionośne powoduje lepsze ukrwienie, a tym samym

dotlenienie komórek, brak zmęczenia na twarzy, poprawia się koloryt cery, jak również
normalizuje się praca gruczołów łojowych.
Pierwsze efekty widoczne są po 3-4 tygodniach od zabiegu. Rezultat końcowy po 6
miesiącach. Efekty utrzymują się na okres od 7 do 10 lat.
2. Złota maska
Najważniejszymi elementami złotej maski są:

•

24-karatowe złoto,

•

Gamma PGA (kwas poliglutaminowy),

•

jony ujemne,

•

urządzenie wytwarzające ultradźwiękową mikromgłę.

Efekty:

•

zwiększenie ilości elastyny w skórze,

•

skóra dotleniona i odżywiona,

•

spowolniony proces starzenia,

•

wygładzone drobne zmarszczki,

•

poprawa napięcia i zmniejszone fałdy skórne,

•

poprawa kolorytu,

•

normalizacja gruczołów łojowych,

•

zmniejszenie widoczności siatki naczyń krwionośnych oraz śladów po drobnych
bliznach, zmniejszenie przebarwień.

3. Złote łyżeczki
Złote łyżeczki są aparatem emitującym aż 3 rodzaje energii. Urządzenie służy do
zabiegów m. in. na skórę twarzy, dekoltu i ramion. Złote łyżeczki poprawiają owal twarzy,
stymulują mięśnie, pomagają w likwidacji opuchlizny wokół oczu i działają
przeciwzmarszczkowo oraz relaksująco. Ich powierzchnia jest wykonana z 23-karatowego
złota. Aparat wykorzystuje energię termiczną, która intensyfikuje działanie preparatów
kosmetycznych.
4. Nalewka nagietkowa ze złotem
0,01g czystego złota w formie cienkich włosków lub blaszek, albo proszku złota zalewamy
gotową nalewką w przepisanej ilości. Następnie odstawiamy preparat na 14 dni. Złoto nie
musi ulegać całkowitemu rozpuszczeniu w roztworze, ponieważ jony złota uwalniane są
stopniowo do roztworu. Nalewkę stosujemy zewnętrznie do przemywania chorej skóry (3
razy dziennie) [3].
Podsumowując
Cudowne właściwości złota doceniła już Kleopatra, która codziennie wieczorem
nakładając na twarz maseczkę z tego cennego kruszca, długo cieszyła się pięknym
wyglądem. Złoto wraca dzisiaj do łask jako składnik wielu kosmetyków.
Preparaty zawierające złoto działają długotrwale, spowalniając procesy starzenia i
skutecznie likwidując drobne zmarszczki.
Literatura

1. A. Marzec, Chemia Nowoczesnych Kosmetyków, Wydawnictwo „Dom

Organizatora”, Toruń 2010

2. M. Zdziebko, Złote Inspiracje w Kosmetycehttp://www.female.pl/artykul/3292/Z

%C5%82ote%20Inspiracje%20w%20Kosmetyce

3. P. Rokicki, Piękno i zdrowie jest złotem, http://www.doz.pl/czytelnia/a1245-

Piekno_i_zdrowie_jest_zlotem

Praca konkursowa:
Marta Cybulak, Magdalena Naurecka
Uniwersytet Marii Curie – Skłodowskiej w Lublinie
Studenckie Koło Naukowe BIOAKTYWNI

http://biomist.pl/chemia/artykuly/nowe-oblicza-zlota/3834